THY SỸ LÀ MỘT NGƯỜI ĐIÊN - Sa Chi Lệ

(Thi sĩ Bùi Giáng)

*Định nghĩa thi sỹ là tự trét lọ lên mặt mình, một cách ngu xuẩn. Bẩn thỉu.. Còn phê bình thơ lại càng khốn nạn hơn. Vì thi sỹ ẩn hiện trong đời sống như bóng ma,thần thánh, hay sương chập chờn, mộng mị liêu trai…Một trí thức VN đã có lần nói : -Anh không thể cảm thơ của người ta thì anh hãy im lặng…và chỉ có những người ca tụng thơ. Trong xã hội không có chỗ ngồi của thi sỹ. *Người ta nhốt thy sĩ vào nhà thương điên phàm trần. Thy sĩ mỉm cười và cám ơn. Con người nông cạn đến thế! Nào biết siêu việt là gì ? Nào thấy ai cỡi được không gian và thời gian? Cứ lầm tưởng chấm than là hai chấm. Nhìn nước ra nước, mây ra mây, mỗi có một ý niệm thuần túy, khờ khệt. Con người làm sao hiểu được hư vô, tuyệt đối, cảm thông cỏ cây? Nghe được tiếng nói của côn trùng? Sai khiến đá sỏi? Hái cả bầu trời sao đang nhấp nháy? Biết bao chàng tuổi trẻ học đòi bắt chước, tập tành làm thy sỹ, nhưng vẫn bị một phản xạ cay độc quật ngả thảm thương.<!>

*Thy sỹ mang một sứ mạng thiêng liêng cao cả, được sự ký thác của Thượng Đế. Trong tuyệt cùng đau đớn thảng thốt kêu: 

-TRỜI SINH TA RA LÀM THY SỸ!

Âm vang cuồn cuộn trôi mãi về ngàn sau. Chỉ có chấp nhận mà không phủ nhận. Bất mãn chung thân. Đam mê cháy đỏ. Nổi loạn trong im lặng. Moi óc gan bày bán cho thiên hạ. Bồng bế khinh khi. Vuốt ve nhục nhã.

*TUỔI TRẺ VẪN KHOÁI LÀM THY SỸ. Anh thực sự là thy sỹ ngay trong lúc tượng hình trong lòng mẹ.

THY SỸ KHÔNG ĐEO BẰNG CẤP TRƯỚC NGỰC, SAU LƯNG. Không lai căng Tây, Mỹ. Thy sỹ tự chiếm một ngôi vị cao nhất trong lãnh vực nghệ thuật. TRĂM NGÀN BÀI THƠ ĐĂNG BÁO, CHƯA THỂ GỌI LÀ THY SỸ, ĐÚNG NGHĨA. Phải cưu mang một định mệnh bất hạnh nhất. Vật chất và thể xác vứt đi. Còn lại mỗi tâm hồn huyền bí. Thông suốt vũ trụ. Làm gạch nối liền giữa hiện hữu và hư vô. Lẫm liệt uy linh. Sống như chết. Chết giữa sự sống. Đảo lộn thần tiên. Hai là một. Một là năm, xa lạ, khác biệt, kỳ cục, nhờm tởm đối với mọi người. Niềm tin bị đục khoét. Cô đơn phãn nộ. Tuyệt vọng nổ tung : Tôi đi đứng và tôi la hét, gìữa mọi người nhốn nháo đảo điên. Thy sỹ cũng múa may tức giận trước cảnh huống cuộc đời, bởi con người đã hiện nguyên hình là con vật khốn kiếp nhất. Giết nhau dã man. Chỉ có thy sỹ mới biết mà kết tội, trừng trị. Ai nói thy sỹ đầu bạc sớm hơn ai, thì kẻ đó không hiểu gì về thy sỹ. Ý nghĩa ấy thật rộng và không có chút chiều sâu.

THY SỸ TRẺ MÃI VÀ BẤT TỬ!*Nhà thơ họ Vũ với linh dược: “Ta chờ em từ ba mươi năm” Người ta không khỏi bật cười trước cái điên được chứng minh như một đinh đề. Bi đát thay!Khi người ta mang danh trí thức.

Lúc đối diện hay ngẫu nhiên nhìn thy sỹ cho là lầm lỡ:

-Chúng không giống ai . Dân Việt mãi bất hạnh, khốn khổ, đói khát, tang chế, vật lộn giành giựt triền miên, vong bản, trên móc ruột kẻ dưới, nối tiếp nhau hoài hoài là vậy. Ngày đêm có biết bao người cầu khẩn, sớm quét sạch lũ quỉ đỏ, như tụng kinh…

*Tự do đeo mặt nạ. Trẻ thơ mếu máo gọi cha, vợ dật- dã trên mộ chồng, mẹ run rẩy không thành tiếng. Xã hội thản nhiên đi qua ,cóc cần biết đến. Chỉ có thy sỹ cặm cụi làm kẻ chứng nhân, thay thế, nói lên những tiếng nói cần thiết, ghi nhận đưa vào lịch sử. Thy sỹ là kẻ bất lực cũng là người nhạy bén trước mọi vấn đề. Lụn bại thần kinh, biến chứng độc tôn trong lâu đài vòi vọi bít bùng. Triết lý bị bầm nát. Ngôn ngữ của thy sỹ là ngôn ngữ của xác chết mà xã hội không nghe được. Mặc dầu nó tầm thường hơn hạt cát. Chỉ gió mây, trăng, nước, mới hiểu nỗi mà thôi.

 “Ta đã chết” một câu hết sức vô nghĩa của ý nghĩa. Nhưng có ai đã nói được. Từng chữ một biến hóa huyền ảo lung linh có thể đọc trong đó cả trăm ngàn thao thức của nhân loại. Một câu nói có sức mạnh làm triệu triệu tinh tú run sợ: “TA CẮN MẶT TRỜI CHO MẶT TRỜI CHẢY MÁU!”

Thy sỹ đứng ở đâu ? Dùng đôi mắt gì thấy? mà dám quả quyết: - Rõ ràng trăng cưỡng hiếp em! Rimbaud cũng đã cắt cổ mặt trời! Tin không các người? Các người bĩu môi à ? Xin nghiêm trọng nói :- Đó là điều có thật. Thật là gì ? Là giả, giả là vay mượn sự sống vậy. THY SỸ LÀ HIỆN THÂN CHO TẤT CẢ NHỮNG ĐIỀU QUÁI ĐẢN. Nguỵ trang trước 

mọi người để che đậy phần nào tức giận, tìm lối thoát vinh quang.

*Đêm nát bấy trong miệng. Đắng nghét. Tôi thè lưỡi dài thườn thượt quấn chặt cây ăngten trên nóc nhà thờ. Tôi cụt một chân trên thượng tầng khí quyển. Tóc rối bù, hôi hám, nhiều chí rận chõng ngược đầu ngủ khò trên đó. Cơn thèm rượu đến vô cùng khốc liệt. Uạ mửa ồ ồ làm thức cả mọi người.Tiếng chửi đổng tục tằn như chó sủa.  

  Tôi cười hằn hặt khoái chí. Hàng triệu sâu men kéo biểu tình rầm rộ lên mặt, mũi, chúng đập phá tế bào mẹ, tế bào con, tạo cảnh chết chóc chưa từng có trong da thịt. Tôi nghẹt thở. Trái tim lồng lên, lộn xuống, kêu khình khịt như con trâu bị vặn cổ .

Trí óc xám xịt, sôi sùn sụt, sẵn sàng chẻ nát đầu những người chung quanh. Thằn lằn há hốc miệng kinh sợ. Những dán, những rệp cấu xé nhau trên giường. Mọt tụng kinh xám hối râm rang. Nhện giãy giụa thoi thóp rên rỉ. Bàn ghế bỗng nhiên đi lắc lư hung tợn như ác quỉ.

Tôi nghêng ngang chống chõi mãnh liệt bằng cách đấm ình ình lên ngực. Gãy dòn hai bộ xương sườn còm. Ruột gan lòi ra trắng phếu, máu phun vòi đen sì. Tôi chu miệng uống ừng ực no nê: 

-TÔI MUỐN GIẾT LOÀI NGƯỜI VÀ ĐỐT CẢ VŨ TRỤ! 

BÔI XÓA SỔ CUỘC ĐỜI. LÊN TRỜI RƯỢT THƯỢNG ĐẾ. . Tra khảo cỏ cây, ôm mặt trời múa hát. Đá tung bầy thiên thai và cuối cùng quỳ lạy.

Quỳ lạy thằng ăn trộm, con mãi dâm, thằng du đãng…thy sỹ vừa gào thét vừa chạy trốn như con chó điên, đáng thương nhất. 

Là con vật cô đơn nhất. Luôn lang thang rong chơi trong thế giới của mình. Hãy móc họng cho câm. Đóng đinh lổ tai cho điếc. Đâm thủng mắt  cho mù. Đó! Thy sỹ đã triển lãm con người hôm nay thế đấy. Con người bù nhìn què quặt.

Đêm khuya, dòi đục nửa mãnh trăng ghẻ lở. Ung nhọt tình yêu.

Những con chim tuyệt vọng giật mình té xuống đất chết ngay đơ. Trái đất thối cuống rớt dính tòn teng trên đọt ảo ảnh. Đối tượng ghen tuông thần tượng. Tiền bạc gieo sự tự tử. Đàn bà gieo tai họa. Đàn ông gieo mầm móng chiến tranh và cô độc. Tao chẳng ra gì. Mầy chẳng ra gì và tất cả quay tít như chong chóng phản lực. Thiên đàng, địa ngục biến mất. Còn tôi đứng chơ vơ giữa mịt mù cõi không. Tôi nhai ngấu nghiến dục vọng. Thy sỹ lưng còng, lụm cụm chống gậy trúc, quẫy bầu rượu huỳnh-đào, lủng lẳng ống tiêu, đi chân không như tu sĩ tỳ kheo, mặc xiêm y ngũ sắc.

Thy sỹ cỡi mây chu du khắp ba nghìn thế giới ta bà .

*DƯỚI MẮT XÃ HỘI THY SỸ LÀ MỘT THẰNG ĐIÊN, DƯỚI MẮT THẰNG ĐIÊN THY SỸ LÀ THƯỢNG ĐẾ!

Các người có nghe chăng? Đó là những lời sấm vô cùng linh nghiệm, phải truyền nhật tụng. Để hãnh diện chúng ta mang tính chất con người đúng nghĩa.

THY SỸ KHÔNG AI XA LẠ, ĐÓ LÀ CHÚNG TA!

SA CHI LỆ