Yuancheng thuê nhiều nhân viên trẻ tuổi đầy nhiệt huyết để ‘chào hàng' hóa chất bất hợp pháp cho người Mỹ. Trong vòng 20 năm qua, fentanyl đã cướp đi mạng sống của gần 200.000 người Mỹ. Đặc biệt, dưới hình dạng những viên thuốc, thay vì dạng bột, fentanyl có thể đội lốt những loại thuốc giảm đau được bày bán rộng rãi khác và trở thành lưỡi hái tử thần với người sử dụng. Trung Quốc là "thủ phạm" mà Mỹ cáo buộc đã tiếp tay cho nạn nghiện trong giới trẻ nước này khi là nguồn cung cấp fentanyl chủ yếu vào Mỹ. Dưới đây là phóng sự của tạp chí Atlantic phản ánh về con đường fentanyl từ Trung Quốc vào Mỹ. Bàn làm việc của Ye Chuan Fa không khác biệt so với bàn làm việc của hàng trăm nhân viên tại công ty hóa chất Yuancheng. Được thành lập năm 2001, Yuancheng có khoảng 700 nhân viên cùng nhiều chi nhánh trên khắp Trung Quốc.
<!>
Trong khi hầu hết nhân viên của Yuancheng ở độ tuổi 20, chỉ có Ye đã 60, gầy gò với khuôn mặt chảy xệ. Ông là một người tham công tiếc việc. "Nghỉ việc là tôi ốm luôn" , Ye chia sẻ với Wuhan Morning News từ năm 2007.
Mối quan tâm lớn nhất của Ye hiện nay là Yuancheng, nơi bán hóa chất cho cá nhân và nhiều doanh nghiệp khác. Yuancheng cung cấp hơn 10.000 hợp chất khác nhau.
Trong đó bao gồm tất cả mọi thứ từ phụ gia thực phẩm (gồm nhiều hợp chất tổng hợp từ quế) đến dược phẩm (gồm cả các loại thuốc được sử dụng trong Viagra và Cialis), cho đến collagen, thuốc trừ sâu, sản phẩm thú y, hợp chất chống viêm steroid đồng hóa, tiền chất hóa học được sử dụng để bào chế thuốc, trong đó có fentanyl.
Mạnh hơn heroine 50 lần và morphine 100 lần chính là fentanyl - một loại thuốc giảm đau nguy hiểm. Chỉ cần 1 miligram fentanyl cũng có thể gây chết người. Fentanyl nguy hiểm tới mức trong cả những cuộc triệt phá các cơ sở làm fentanyl bất hợp pháp, cảnh sát cũng phải mặc đồ phòng độc để xử lý tang vật.
Nhiều người nghiện ma tuy cũng dùng fentanyl để có được cảm giác hưng phấn nhưng chờ đợi họ có thể là cái chết chỉ sau 2 phút.
Theo Bryce Pardo, một chuyên gia về fentanyl tại Rand Corporation, hai tiền chất fentanyl được sử dụng phổ biến nhất là NPP và 4-ANPP. Khi tôi bắt đầu nghiên cứu về fentanyl từ đầu năm 2017, quảng cáo về các loại hóa chất này từ nhiều công ty khác nhau đã xuất hiện trên internet. Sau đó, tôi phát hiện ra rằng phần lớn các công ty này đều nằm dưới ‘trướng' của Yuancheng một phần nhờ vào khả năng tiếng Anh. Một nhân viên bán hàng, giám đốc chi nhánh Yuancheng từ Thâm Quyến, nói với tôi rằng tên tiếng Trung của anh ta là Chen Li, nhưng với tư cách một nhân viên bán hàng thì anh ta là Abel.
Hồi tháng 10/2017, khi được hỏi NPP và 4-ANPP có thể được gửi đến Hoa Kỳ bằng cách nào, Abel trả lời: "Dưới 10 kg là chuyển phát nhanh, trên 10 kg thì bằng đường hàng không".
Tôi hỏi một nhân viên bán hàng nữ có tên Alisa rằng công ty cô ta chuyên sản xuất cái gì thì cô ta trả lời: "Phụ gia thực phẩm. Hợp chất steroids và 4-ANPP NPP chợ đen".
"Sản phẩm của chúng tôi được bán cho Hoa Kỳ ít hơn, bán cho Mexico nhiều hơn", Chen Li nói thêm. Điều này khá dễ hiểu bởi hầu hết fentanyl bất hợp pháp được sử dụng ở Mỹ, nơi có đến 32.000 người chết vì fentanyl hồi năm ngoái, được nhập vào từ Mexico.
Các tập đoàn Mexico không có đủ chuyên gia hóa học được đào tạo để bào chế fentanyl từ đầu, vì vậy họ mua tiền chất với số lượng lớn từ Trung Quốc. Sau đó, việc bào chế fentanyl thành phẩm trở nên đơn giản hơn.
Thật khó để biết chắc chắn, nhưng nếu dựa vào quy mô đội ngũ bán hàng, số lượng công ty chi nhánh và sức mạnh truyền thông thì lượng NPP và 4-ANPP đang được sử dụng bất hợp pháp mà Yuancheng bán được nhiều hơn bất kỳ công ty nào khác.
Yuancheng làm được điều đó mà không cần thông qua những mạng lưới bán hàng chợ đen hay thành phần khủng bố nào, chỉ đơn giản qua internet cùng một lượng lớn nhân viên bán hàng trẻ tuổi và nhiệt huyết.
Đăng quảng cáo tuyển dụng một cách ‘ngang nhiên' trên mạng, cung cấp cho nhân viên điện thoại di động miễn phí là cách nhà máy ‘độc dược' này hoạt động.
Yuancheng công khai các địa chỉ của mình trên website và mời những vị khách quan tâm đến sản phẩm của họ đến thăm. Tháng 1/2018, khi lưu trú tại Trung Quốc, tôi đã đến.
Vào vai một người mua, tôi bình luận vào một quảng cáo trực tuyến về tiền chất fentanyl và được một nhân viên bán hàng của Yuancheng có tên là Sean liên hệ.
Chúng tôi hẹn gặp nhau tại văn phòng chính của công ty, tại Vũ Hán, gần một ga tàu điện ngầm sầm uất. Yuancheng nằm ở một góc ngã tư đông đúc. Không biển hiệu cho thấy sự hiện diện của công ty này, chỉ có một tấm biển nhỏ khuất mắt đặt trong con hẻm.
Qua điện thoại di động, Sean cho tôi biết anh ta không có mặt tại đó, một đồng nghiệp có tên Amy sẽ đợi tôi ở sảnh của Home Inn (chuỗi khách sạn ngân sách Trung Quốc) tại ngã tư đó.
Toàn bộ hoạt động bán hàng của Yuancheng Vũ Hán diễn ra tại tòa nhà 8 tầng đổ nát này và họ dùng chung không gian với một khách sạn đang hoạt động.
Trang thiết bị của khách sạn cũng khá tồi tàn với bệ cửa sổ đổ nát, sơn nứt nẻ và sàn nhà ố vàng. Một căn phòng không có cửa sổ có giá ít nhất là 17 đô la một đêm.
Khoảng 15 phút sau, Amy đến sảnh, cùng với một phụ nữ trẻ khác. Người đó cười lớn và tự giới thiệu mình cũng là Amy. Hai người trở thành bạn từ khi học tiếng Anh cùng nhau và đã bán hóa chất tại Yuancheng được 3 năm.
Tuy không nói tiếng Anh chuẩn, nhưng cả hai đều rất thân thiện. Họ dẫn tôi đi theo lối hành lang phía sau, lên thang máy và sau đó đi qua một cánh cổng đang khóa để vào khu văn phòng, tách biệt với khách sạn.
Ngồi xuống tại một căn phòng nhỏ, một trong hai Amy mang ra một cốc nước nóng còn người kia hỏi tôi: "Ông muốn mua gì?".
Tôi bày tỏ sự quan tâm đến các hóa chất như một loại steroid có tên nandrolone decanoate, không được phép sử dụng tại Hoa Kỳ nếu không có đơn thuốc của bác sĩ. Hai Amy đồng ý với lưu ý giá bán của nó là 1.800 đô la một kg và hỏi liệu tôi có quan tâm đến gì khác không.
Tôi hỏi về hai tiền chất fentanyl phổ biến nhất là NPP và 4-ANPP, nhưng tôi biết thời điểm hỏi mua của mình không thích hợp. Bởi, vào cuối năm 2017, Trung Quốc đã liệt kê 2 chất này vào danh sách cấm và Yuancheng ngay lập tức ngừng bán. (Luật đã có hiệu lực vào ngày 1/2/2018.)
"Rất tiếc, hiện tại, việc mua bán 2 chất này tại Trung Quốc là bất hợp pháp. Chúng tôi là một công ty làm ăn hợp pháp", một trong hai Amy nói.
Tôi cho biết mình rất quan tâm đến việc bào chế fentanyl và hỏi họ liệu có thể bán cho tôi những hóa chất khác cũng bào chế được fentanyl không. Im lặng một lúc, rồi cả hai nói chuyện với nhau bằng tiếng Trung. Một Amy ra khỏi phòng để xin ý kiến.
Cuối cùng, cô ta quay lại và nói đồng ý và rằng Yuancheng sẵn sàng bán cho tôi. "Ông có thể hỏi Sean những sản phẩm phù hợp với mục đích của mình".
Sau khi thảo luận, tôi đề xuất một tour tham quan nhà máy Yuancheng và cả hai Amy đều vui vẻ nhận lời.
Hai tầng của công ty ‘chật cứng' nhân viên bán hàng, khoảng 200 – 300 người. Đa số họ ngồi trước máy tính trong các cabin được sơn xám đỏ ở tầng 1 và xám xanh ở tầng 2.
Nơi làm việc nhộn nhịp bởi những cuộc gọi ‘chào hàng', những giao dịch và thanh toán. Nhân viên bán hàng xin được nói chuyện với những khách hàng tiềm năng trên bất kỳ ứng dụng hay nền tảng nào mà khách muốn.
Dường như nhiều nhân viên mới vừa tốt nghiệp đại học. Hầu hết đều mặt áo khoác dày. Giống như những nhà máy khác tại Trung Quốc mà tôi đến, bên trong phòng khá lạnh.
Nhà máy nhìn khá buồn tẻ, nhưng có nhiều ánh sáng tự nhiên, và môi trường không được dễ chịu. Các khu vực làm việc của mỗi nhân viên có đặt những chậu cây, thú nhồi bông và các mã cá nhân giống như các văn phòng phương Tây.
Tuy nhiên, kinh nghiệm làm việc có sự chênh lệch rõ ràng. Theo chia sẻ của nhiều người, nhân viên bán hàng Yuancheng làm việc 9 tiếng mỗi ngày, 6 ngày mỗi tuần.
Khoảng 20 đến 30% lương – ít nhất là đối với một số nhân viên – là từ tiền thưởng. Còn tính riêng lương, một nhân viên bán hàng nữ của Yuancheng cho biết: "Nhân viên mới lương không cao, còn lại kiếm được mức khá".
Ye Chuan Fa ngồi tại bàn làm việc của mình, cũng mặc một chiếc áo khoác dày. Khi được Amy giới thiệu, ông đứng dậy và đưa tay ra. Ye không nói tiếng Anh, mỉm cười và đưa cho tôi một cái ghế cùng tờ danh thiếp, trên đó có thông tin của ông bằng tiếng Trung ở một mặt, mặt còn lại bằng tiếng Anh. Ông không có vẻ nghi ngờ và cũng không hỏi bất kỳ câu hỏi nào.
"Đây là trụ sở chính. Chúng tôi có 30 chi nhánh trên khắp Trung Quốc", Ye nói.
Ông chia sẻ vài phút về công việc kinh doanh của mình họ có hai nhà máy, một ở Thâm Quyến và một ở Vũ Hán. "Nhà máy của chúng tôi [ở Thâm Quyến] là nhà máy NPP duy nhất tại Trung Quốc",
Chen Li từng nói với tôi qua Skype hồi tháng 12/2017, sau đó lưu ý việc sản xuất đã bị ngừng. Chen cho biết nhà máy ở Thâm Quyến cũng từng sản xuất 4-ANPP nhưng không bán cho người ngoài.
Một Amy nói: "Hầu hết các loại steroid được chúng tôi sản xuất tại nhà máy. Hầu hết, không phải tất cả. Chúng ta không thể vào phòng thí nghiệm. Ông chủ của chúng tôi nói là vì sự an toàn".
"Và vì an ninh", Amy còn lại bổ sung.
Tháng 2/2019, tôi đã gọi cho Ye Chuan Fa, tiết lộ mình là nhà báo. Tôi nói chuyện với ông thông qua một phiên dịch viên. Ông không phủ nhận việc bán tiền chất fentanyl: "Bất cứ thứ gì mà đất nước chúng tôi đưa vào danh mục cấm, chúng tôi không bán. Cái gì bị cấm, chúng tôi sẽ không bán. Nếu không, chúng tôi sẽ bán".
Ông cũng cho biết thêm mình không hiểu rõ hết cách sử dụng những hóa chất này. "Chúng tôi không biết nhiều về những chất này. Chúng tôi chỉ làm nguyên liệu thô. Không phải thành phẩm. Chúng tôi bán nguyên liệu thô cho các nhà máy khác".
Tôi không đồng ý với lời khẳng định này, rằng doanh nghiệp của ông ta chỉ bán lại cho các công ty khác, bởi nhiều nhân viên bán hàng Yuancheng đã cố bán hóa chất cho tôi - một cá nhân.
Tôi hỏi một vài câu khác, vẫn liên quan đến các tiền chất fentanyl bị cấm mà nhân viên bán hàng Yuancheng định bán cho tôi, nhưng ông trả lời không biết gì về các hóa chất này.
Khi được hỏi tại sao Yuancheng gửi mail cho tôi một số hóa chất được đóng gói ngụy trang, nhằm qua mặt hải quan, ông ta lặng thinh.
Sau khi tạm biệt Ye tại văn phòng hồi tháng 1, tôi tiếp tục cùng hai Amy tham quan tầng dưới.
Tại đó, họ tiết lộ cho tôi một thông tin khá bất ngờ: Nhân công của Yuancheng đa phần sống trong khuôn viên nhà máy, trong các phòng ở kiểu ký túc xá.
Trung bình mỗi phòng ở được 4 đến 7 người. Và rằng hai Amy ở cùng phòng với nhau. Họ giới thiệu phòng nhân sự, sau đó dẫn tôi tới những tầng dưới, nơi có hai căng-teen cho nhân viên dùng bữa.
Bên trong căn bếp, đầu bếp của Yuancheng đang thái thịt và rau củ bằng một con dao lớn để chuẩn bị cho bữa tối.
Môi trường ký túc xá như thế này không phải là hiếm tại các công ty Trung Quốc. Phòng ở và tiền ăn miễn phí là một phần trong ‘thuyết bán hàng' của Yuancheng.
Quảng cáo tuyển dụng của Yuancheng hứa hẹn những nhân viên thành công có thể ‘mua được ô tô trong vòng 10 năm và mua nhà trong vòng 20 năm' – mơ ước điển hình của nhóm người độc thân - cùng nhiều quảng cáo đề cập đến những đãi ngộ khác như điện thoại di động miễn phí, lương hưu, cơ hội du lịch trong và ngoài nước, tiệc tối và 6 loại bảo hiểm.
Nói chung, những lời đề nghị này rất hấp dẫn với một sinh viên vừa tốt nghiệp; hầu hết trong số họ không biết rằng mình đang bán những tiền chất để bào chế loại thuốc gây chết người nhiều nhất trên thế giới.
Họ cũng không biết mình đang thực sự cung cấp những gì. "Tôi không biết người mua làm gì với những chất này. Tôi không quan tâm", Sean chat với tôi qua Skype như vậy.
"NPP là một sản phẩm ‘nhạy cảm'. Tại sao anh mua nó?", một nhân viên bán hàng Yuancheng đã hỏi tôi trên Skype, từ trước khi sản phẩm được đưa vào danh sách cấm tại Trung Quốc. "Tôi biết nhiều người mua nhưng không biết nó dùng để làm gì".
Tôi giải thích rằng nó được sử dụng để bào chế fentanyl.
"Tôi biết fentanyl, nhưng tại sao mọi người lại dùng nó? Người Trung Quốc chúng tôi không dùng", cô nhân viên tiếp tục nói.
Nó gây nghiện, tôi trả lời.
Đúng, tôi biết nó là một sản phẩm không tốt cho con người, nhưng tôi vẫn bán và đôi khi cũng cảm thấy tội lỗi. NPP không bị cấm tại Trung Quốc nên chúng tôi có thể bán nó. Tôi bán bởi tôi muốn kiếm tiền, nuôi sống bản thân", cô nhân viên bán hàng thừa nhận.
Đông Mai theo The Atlantic
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét