Thượng đỉnh Biden - Kishida mở ra trong bối cảnh quan hệ quốc phòng Mỹ - Nhật được củng cố đáng kể Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida từ phi cơ bước xuống, sân bay Căn cứ Không quân Andrews, Mỹ, ngày 12/01/2022. AP - Alex Brandon Trọng Nghĩa Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida kết thúc vòng công du Âu - Mỹ tại Hoa Kỳ vào hôm nay 13/01/2023, nơi ông sẽ được tổng thống Mỹ Joe Biden nghênh đón tại Nhà Trắng. Theo các nhà quan sát, cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Nhật lần này là dịp để tổng thống Mỹ hoan nghênh điều mà Washington đánh giá là kế hoạch lịch sử của Tokyo nhằm tăng cường đáng kể khả năng quân sự trước những lo ngại chung của hai bên về Trung Quốc.
Ngay từ hôm qua, các bộ trưởng Ngoại Giao và Quốc Phòng Mỹ - Nhật đã gặp nhau tại Washington và một tuyên bố chung cho biết là hai nước đã vạch ra “tầm nhìn về một liên minh được hiện đại hóa để sẵn sàng chiếm ưu thế trong kỷ nguyên cạnh tranh chiến lược mới”. Ông Kurt Campbell, điều phối viên khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương của Nhà Trắng, đã gọi đó là “một trong những cam kết quan trọng nhất giữa hai quốc gia trong nhiều thập kỷ”.
Bản tuyên bố nói rõ là với “một môi trường cạnh tranh khốc liệt”, năng lực tiến công của các lực lượng Hoa Kỳ tại Nhật Bản nên được nâng cấp “bằng cách bố trí các lực lượng linh hoạt, kiên cường và cơ động hơn với các khả năng tình báo, giám sát và trinh sát, chống tàu và vận chuyển được tăng cường.”
Về phía Nhật Bản, vào tháng 12/2022, Tokyo đã loan báo quyết định tăng cường khả năng quân sự lớn nhất kể từ Thế Chiến Thứ II đến nay. Một kế hoạch 5 năm sẽ tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng của Nhật Bản lên thành 2% GDP, cho phép nước này mua tên lửa có thể tấn công tàu hoặc mục tiêu trên đất liền cách xa 1.000 km.
Hãng tin Anh Reuters trích lời chuyên gia Christopher Johnstone, chủ nhiệm chương trình Nhật Bản tại Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế CSIS tại Washington cho rằng cuộc gặp Biden - Kishida tại Nhà Trắng vào hôm nay là cơ hội để nêu bật “những quyết định quan trọng, thực sự chưa từng có mà Nhật Bản đã công bố”, cũng như và sự ủng hộ mạnh mẽ của Hoa Kỳ đối với những quyết định của đồng minh.
Một quan chức chính quyền cấp cao đã cho Reuters biết là hai ông Biden và Kishida dự kiến sẽ thảo luận về các vấn đề an ninh và kinh tế toàn cầu, trong đó có cả việc kiểm soát xuất khẩu các sản phẩm bán dẫn sang Trung Quốc, sau khi Washington ra lệnh hạn chế nghiêm ngặt vào năm 2022.
Tổng thống Ukraina cam kết « làm tất cả » để bảo vệ Soledar và Bakhmut
Chỉ huy Lục quân Ukraina, Oleksandr Syrskyi, thăm một đơn vị ở tiền tuyến Soledar, vùng Donetsk, Ukraina. Ảnh phát hành hôm 09/01/2023. via REUTERS - UKRAINIAN GROUND FORCES
Thanh Hà
Cho đến ngày 13/01/2023 quân đội Ukraina vẫn « cố thủ » để giữ được Soledar sau một đêm « kinh hoàng ». Tổng thống Zelensky cam kết cung cấp tất cả những gì cần thiết cho binh sĩ tại hai điểm nóng là Soledar và Bakhmut ở miền đông Ukraina. Kiev tin rằng giành lại được hai thành phố này sẽ làm thay đổi cục diện chiến tranh.
Cố vấn của tổng thống Ukraina, ông Mykhailo Podolik, nhìn nhận các giao tranh tại Soledar và Bakhmut gây « nhiều thiệt hại nghiêm trọng ». Trên mạng Telegram, thứ trưởng Quốc Phòng Ukraina, bà Ganna Maliar, viết « sau một đêm giao tranh khốc liệt » quân đội vẫn « kềm tỏa » được đà tiến của đối phương mặc dù là Nga đã « dốc toàn lực nhắm về phía tỉnh Donetsk và duy trì đà tấn công ở cấp cao. (...) Chiến sự tiếp diễn ».
Tối qua, tổng thống Volodymyr Zelensky cam kết cung cấp tất cả những gì cần thiết, tiếp viện cho quân đội để kháng cự tại Soledar và Bakhmut. Hai thành phố này cách nhau 15 km và từ nhiều tháng qua, quân đội Nga tìm cách giành lại quyền kiểm soát.
Theo phân tích của chuyên gia quân sự Anatoli Khramtchikhine, được AFP trích dẫn, về mặt tâm lý, chiếm được Soledar sẽ cho phép Nga hô hào chiến thắng sau hàng loạt thất bại quân sự từ tháng 10 tới nay.
Điều chắc chắn là, tại khu vực này, cả quân đội Nga và Ukraina cùng đang phải đối mặt với mùa đông giá rét, như tường thuật của các thông tín viên RFI, Aabla Jounaidi và Boris Vichitch, từ Khramatorsk :
Ngày hôm đó trên mặt trận Bakhmut, hàn thử biểu ghi là âm 15 độ C. Tại căn cứ của tiểu đoàn 28, binh sĩ đốt bếp củi để sưởi. Giá rét vừa là đồng minh vừa là kẻ thù đối với những chiến binh. Viên chỉ huy Serguei cho biết : "Chúng tôi cung cấp củi cho binh sĩ để sưởi, nhưng đốt lửa thì đối phương sẽ trông thấy khói và họ sẽ nhắm vào chúng tôi. Chính vì thế mà chúng tôi cấp bếp dầu cho lính. Các binh sĩ tìm đủ mọi cách để sưởi. Nhiều tổ chức phi chính phủ đã gửi cho chúng tôi nến, những cái túi sưởi tay và những tấm lót giày đặc biệt để giữ ấm” ...
Đất đang đóng băng tạo thuận lợi cho xe thiết giáp. Đây là thời điểm thuận lợi để cung cấp chiến xa cho Ukraina, các binh sĩ dưới quyền chỉ huy của Sherhii đã gợi ý như vậy. Trong khi chờ đợi, mọi người ở đây phải cố thủ trên các đường chiến tuyến bất định, và trong những điều kiện rất khắc nghiệt. “Trong thời chiến, mọi việc không hề đơn giản chút nào. Nếu như trời lạnh như hôm nay, đất đóng băng cứng khoảng cả thước. Để đào lũy hào, chúng tôi cần một loại mìn đặc biệt. Máy móc không giúp ích được gì bởi vì chúng tôi đang ở tuyến đầu, và sẽ bị trúng ngay rocket của đối phương”.
Hỏa lực của quân đội Nga vẫn liên tiếp dồn dập. Bác sĩ quân y của tiểu đội này cho biết nhiều người bị thương, nhiều người bị thương nhẹ, mình mẩy bầm tím, người thị bị cảm lạnh. Tinh thần chiến đấu của những người lính ở Bakhmut vẫn cao.
Ba Lan khẳng định ủng hộ hết mình cuộc chiến của Ukraina chống Nga
Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky nồng nhiệt đón tiếp đồng nhiệm Ba Lan Andrzej Duda, Lviv, ngày 11/01/2023. AFP - HANDOUT
Anh Vũ
Chuyến thăm Kiev của tổng thống Ba Lan Andrzej Duda hôm 11/01/2023 được ghi dấu ấn bằng thông báo Vacxava sẽ cung cấp cho Ukraina nhiều xe tăng hạng nặng Leopard-2 do Đức sản xuất. Ba Lan ngày càng khẳng định là đồng minh Châu Âu chủ chốt của Ukraina, luôn đi đầu hỗ trợ mọi mặt, đặc biệt về quân sự để giúp Ukraina chống lại các cuộc tấn công của Nga, có thể sẽ dữ dội hơn vào cuối mùa đông này.
Chuyến đi ngắn của tổng thống Duda được chính phủ cũng như người dân Ukraina đón chào nồng nhiệt với lòng biết ơn.
Thông tín viên RFI tại Kiev, Stéphane Siohan, tường trình :
Trước khi trở về Vacxava, tối thứ Tư (11/01), ông Andrzej Duda dừng lại vài phút trên quảng trường Chợ Lviv. Ngay lập tức, nguyên thủ Ba Lan được đám đông người dân Ukraina vây quanh. Họ gọi tên ông, giơ tay bắt, ôm hôn và nói lời cảm ơn ông bằng tiếng Ba Lan.
Lý do là bởi hôm thứ Tư, ông Andrzej Duda đã thông báo Ba Lan sẽ giao cho Ukraina cả đơn vị gồm hơn chục chiến xa hạng nặng Leopard-2 do Đức chế tạo. Tổng thống Ba Lan nhấn mạnh cần phải có một liên minh quốc tế để cung cấp cho Ukraina nhanh chóng nhất các loại xe bọc thép hạng nặng mà nước này đang cần để ngăn chặn cuộc tấn công của Nga.
Còn phải xem liệu Berlin có đồng ý hay không, nhưng Ba Lan ngày càng khẳng định như là một đồng minh chính của Ukraina tại Châu Âu. Hơn nữa, từ 10 tháng qua, cuộc chiến tranh đã thúc đẩy nhanh tiến trình xích lại gần nhau về mặt chính trị giữa Ukraina, Ba Lan và Litva. Đây là những nước đã từ lâu có chung hoàn cảnh địa lý và lịch sử.
Người dân Ukraina vô cùng biết ơn Ba Lan về sự trợ giúp tài chính và quân sự cũng như việc Ba Lan đã tiếp đón hành triệu người tị nạn. Việc Andrzej Duda được dân chúng chào đón nồng nhiệt ở Lviv chứng tỏ một cộng đồng chính trị và nhân văn đang hình thành giữa hai nước đồng minh này. Đó cũng là một cực địa chính trị ở phía đông lục địa châu Âu.
ExxonMobil ém nhẹm nghiên cứu về tác động của dầu hỏa đối với khí hậu
Một nhà máy lọc dầu của ExxonMobil tại Billings, Montana, Mỹ, ngày 21/09/2016. AP - Matt Brown
Thanh Hà
Trong bốn thập niên, ExxonMobil đã biết một cách chính xác dầu hỏa khiến Trái đất bị hâm nóng, nhưng hãng Mỹ đã giấu kín kết quả một công trình nghiên cứu do chính các chuyên gia của tập đoàn tiến hành.
Tạp chí Khoa Học - Science, ngày 12/01/2023 tiết lộ một công trình nghiên cứu rất chính xác do chính các chuyên gia của tập đoàn dầu khí lớn nhất thế giới này thực hiện vào thập niên 1980. Kết quả cho thấy ExxonMobil đã « dự báo » rất chuẩn về hiện tượng bầu khí quyển bị hâm nóng. Theo lời một trong các đồng tác giả của công trình nghiên cứu, ông Geoffrey Supran, trong nhiều thập niên sau đó tập đoàn Mỹ này đã khăng khăng chối bỏ mọi lập luận cho rằng năng lượng hóa thạch là một trong những nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính, là nguồn phát khí thải carbon.
Trong giai đoạn 1977 - 2002, ExxonMobil đã thực hiện 32 tài liệu cứu lưu hành nội bộ, 72 nghiên cứu khoa học. Các tài liệu này đưa ra 16 kịch bản khác nhau về dự báo nhiệt độ Trái đất bị hâm nóng. Trung bình mỗi thập niên, nhiệt độ trên hành tinh tăng thêm 0,2 °C. Báo khoa học Science đánh giá dự phóng này rất « chính xác ». Tuy nhiên, đến tận năm 2013, lãnh đạo tập đoàn khi đó là ông Rex Tillerson, cựu ngoại trưởng của tổng thống Mỹ Donald Trump, vẫn khẳng định « có nhiều nghi vấn về những nguyên nhân chính làm biến đổi khí hậu ».
AFP nhắc lại từ một vài năm qua, tập đoàn ExxonMobil liên tục bị chỉ trích « hai mặt » trên hồ sơ này. Thậm chí tập đoàn Mỹ đang phải điều trần trước Hạ Viện Hoa Kỳ và trước Ủy Ban Châu Âu về tác động của năng lượng hóa thạch đối với môi trường.
Mỹ : Tư pháp chỉ định công tố viên đặc biệt điều tra các tài liệu mật ông Biden cất giữ
Bộ trưởng Tư Pháp Mỹ Merrick Garland phát biểu tại cuộc họp báo ở bộ Tư Pháp, Washington, ngày 12/01/2023. AP - Manuel Balce Ceneta
Anh Vũ
Vụ việc ông Joe Biden bị phát hiện cất giữ nhiều tài liệu nội bộ từ thời còn làm phó tổng thống có thêm diễn biến mới. Ngày 12/01/2023, bộ trưởng Tư Pháp Mỹ đã chỉ định một công tố viên đặc biệt để điều tra về các tài liệu đã tìm thấy tại phòng làm việc ở nhà riêng của ông Joe Biden.
Thông tín viên Guillaume Naudin tại Washington cho biết thêm thông tin :
Một chục tài liệu tìm thấy hồi đầu tháng 11 trong văn phòng riêng, đến cuối tháng 12, một số khác lại tìm thấy trong nhà xe nơi tổng thống để chiếc Chevrolet Corvette của ông. Rồi đến tuần này, lại một chục tài liệu nữa tìm được, vẫn ở nhà riêng của ông. Các phát hiện cứ nối tiếp nhau.
Bộ trưởng Tư Pháp khó có thể nhắm mắt làm ngơ trước việc quản lý như vậy các tài liệu từ thời ông Biden làm phó tổng thống. Để bảo đảm tính vô tư của tư pháp, ông bộ trưởng chỉ định Robert Hur, một cựu công tố viên liên bang đã được bổ nhiệm dưới thời Donald Trump, để tiến hành điều tra một cách độc lập.
Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland cam đoan ông sẽ giám sát để cuộc điều tra hoàn thành. Ông nói: “ Công tố viên đặc biệt sẽ không bị giám sát hàng ngày bởi một quan chức của bộ Tư pháp, nhưng ông ta phải tôn trọng các quy định, các thủ tục và chính sách của bộ. Ông Hur đã có một quá trình làm công tố viên lâu dài và đã để lại dấu ấn. Với tư cách là công tố viên liên bang, ông đã theo dõi một số vụ việc quan trọng nhất của bộ trong lĩnh vực an ninh quốc gia, tham nhũng và nhiều trường hợp khác ở cấp cao. Tôi bảo đảm ông Hur có tất cả mọi phương tiện cần thiết để làm việc.”
Ông Joe Biden và các thẩm phán của ông giờ đây phải xử lý hơn chục tài liệu với một công tố viên đặc biệt, cũng giống như cách mà ông Donald Trump phải làm với hàng trăm tài liệu thu giữ được ở Mar-a-Lago. Cho dù ông Joe Biden nhấn mạnh quyết tâm hợp tác với tư pháp, nhưng đây sẽ là quân chủ bài chính trị rất lớn đối với phe Cộng Hòa.
Covid : Chuyên gia Trung Quốc báo động đỉnh dịch kéo dài « đến ba tháng » và lan ra nông thôn
Bệnh nhân Covid-19 tại lối vào của một bệnh viện ở Thượng Hải, Trung Quốc, ngày 03/01/2023. AP
Thanh Hà
Trả lời báo tài chính Tài Tân (Caixin) hôm 12/01/2023, một nhà dịch tễ học hàng đầu của Trung Quốc bác sĩ Tăng Quang (Zeng Guang) ghi nhận : đỉnh dịch Covid tại quốc gia này sẽ « kéo dài từ hai đến ba tháng » và khủng hoảng y tế sẽ lan rộng tới các vùng nông thôn, nơi mà hệ thống y tế yếu kém.
Hãng tin Anh Reuters nhắc lại giới trong ngành lo ngại số ca lây nhiễm tăng vọt trong những ngày sắp tới tại các vùng nông thôn. Từ nay đến Tết nguyên đán, « hàng trăm triệu người » đang chuẩn bị về quê. Nhà dịch tễ học Tăng Quang, cựu giám đốc Viện kiểm dịch và phòng chống bệnh truyền nhiễm tại thủ đô Bắc Kinh báo trước, tình hình sẽ « xấu đi thêm sau đó ». Theo chuyên gia này, cho đến nay, chính quyền gần như chỉ tập trung vào việc ngăn chận dịch lây lan tại các thành phố lớn. Đã đến lúc các giới chức y tế « phải quan tâm đến các vùng nông thôn ». Đây là nơi vẫn có rất đông dân sinh sống, hạ tầng cơ sở y tế lại « rất nghèo nàn ». Nhiều người bị bỏ rơi mà đầu tiên hết là người già và người khuyết tật.
Lời cảnh báo này được đưa ra gần như cùng lúc với khuyến cáo của Tổ Chức Y Tế Thế Giới WHO. Cách này hai ngày, WHO gắn kết hiện tượng người dân Trung Quốc về quê ăn Tết vào dịp này với nguy cơ mang dịch về các vùng nông thôn.
Bắc Kinh thông báo phát hiện biến thể mới
Ngày 13/01/2023 các nhà khoa học Trung Quốc thông báo phát hiện một ca bệnh với biến thể mới xuất phát từ chủng Omicron XBB.1.5. Biến thể này đang hoành hành tại Mỹ từ tháng 12/2022 và có đà lây lan nhanh.
Kể từ Thứ Hai 09/01/2023 Bắc Kinh ngừng thông báo về số bệnh nhân Covid tử vong. Hơn ba năm từ sau khi các bệnh nhân đầu tiên bị nhiễm SARS-CoV-2 được phát hiện tại Vũ Hán, cộng đồng quốc tế vẫn nghi ngờ Trung Quốc không minh bạch, giấu giếm thông tin trên hồ sơ nhậy cảm này đối với chính quyền. Đây là một trong những nguyên nhân gây căng thẳng ngoại giao giữa Trung Quốc với Nhật Bản hay Hàn Quốc. Tokyo và Seoul như hàng chục quốc gia khác trên thế giới đòi các hành khách từ Hoa Lục đến phải trình diện xét nghiệm PCR âm tính với Covid.
Brazil : Chính quyền mở rộng việc truy tìm, xử lý những người tham gia bạo loạn
Những người ủng hộ cựu tổng thống cực hữu Brazil, Jair Bolsonaro, xông vào trụ sở Quốc Hội sau khi những người biểu tình đột nhập vào phủ tổng thống và Tòa Tối Cao ở Brasilia, ngày 08/01/2023. REUTERS - STRINGER
Anh Vũ
Theo AFP, chính phủ Brazil tiếp tục sàng lọc để xử lý những người tổ chức, tham gia bạo loạn và những đối tượng cung cấp tài chính cho các cuộc bạo loạn, tấn công các cơ quan chính quyền ở thủ đô Brasilia hôm 08/01 vừa qua.
Không chấp nhận thất bại của Jair Bolsonaro trước ông Lula trong cuộc bầu cử tổng thống hồi cuối tháng 10, hơn 4000 người ủng hộ cựu tổng thống cực hữu hôm Chủ Nhật vừa qua đã tràn vào chiếm các cơ quan đầu não chính quyền ở thủ đô như phủ tổng thống, Tòa Án Tối Cao và trụ sở Quốc Hội. Mất gần một ngày sau, chính quyền mới lập lại được trật tự. Khoảng 2000 người đã bị câu lưu, hơn 1100 người bị tạm giam sau các vụ bạo loạn nói trên, theo thông báo của chính quyền Brazil.
Theo AFP, hiện tại chính quyền tiếp tục siết chặt gọng kìm xung quanh nhiều đối tượng tham gia bạo động được xác định qua hình ảnh trích xuất từ các camera giám sát an ninh và hình ảnh báo chí ghi lại, hoặc thông qua hình ảnh chính các đối tượng tung lên mạng xã hội. Tuy nhiên, ưu tiên hiện tại là truy tìm và đưa ra xét xử các mạng lưới đứng trong hậu trường cung cấp tiền và tổ chức cuộc nổi dậy.
Hôm 12/01, một văn phòng luật bảo vệ lợi ích của Nhà nước, đã yêu cầu tư pháp ra lệnh phong tỏa khoảng hơn 1,2 triệu euro tài sản của 52 người và 7 doanh nghiệp bị tố cáo đã chi tiền vận chuyển người biểu tình từ khắp cả nước về thủ đô. Theo nhiều cơ quan truyền thông Brazil, phần đông những đối tượng bị tình nghi cung cấp tài chính liên quan đến lĩnh vực buôn bán nông sản. Họ là những người trung thành ủng hộ ông Jair Bolsonaro.
Các cơ quan hữu trách của Brazil cũng bắt đầu thống kê các thiệt hại vật chất do các vụ bạo loạn vừa qua gây nên. Rất nhiều công trình di sản quốc gia bị phá hoại. Riêng tại trụ sở hai viện Quốc Hội, con số thiết hại có thể lên tới trên 1,2 triệu euro, theo thẩm định sơ bộ của chính phủ. Viện Di sản Lich sử và Nghệ thuật Brazil hôm qua cũng trình báo cáo đầu tiên đánh giá thiệt hại vật chất.
Trong một diễn biến khác, thẩm phán Tòa Án Tối Cao Brazil, Alexandre de Moraes, hôm 10/01 đã ra lệnh bắt Fabio Augusto, chỉ huy trưởng quân cảnh Brasilia và thư ký an ninh của thủ đô vào thời điểm xảy ra bạo loạn, Anderson Torres, cựu thứ trưởng Tư Pháp thời chính phủ Bolsonaros.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét