Nobel Hóa học 2023vinh danh ba chuyên gia về chấm lượng tử Nobel Hóa học 2023 được trao tặng cho ba nhà nghiên cứu làm việc tại Mỹ vì những đóng góp của họ về chấm lượng tử, hạt nano bán dẫn được áp dụng trong nhiều lĩnh vực như điện tử hay y học. Ba nhà khoa học đoạt giải Nobel Hóa học 2023. © Claudio Bresciani/A Minh Anh Ba nhà khoa học về hạt nano gồm Moungi Bawendi 62 tuổi, người Mỹ gốc Tunisia nhưng sinh ra ở Pháp, giáo sư Viện Công nghệ Massachusetts ; Louis E. Brus, người Mỹ, 80 tuổi, giáo sư danh dự tại trường đại học Columbia và Alexei Ekimov, 78 tuổi, sinh vào thời Liên Xô, hiện làm việc cho doanh nghiệp Nanocrystals Technology Inc.
<!>
Theo AFP, Ủy ban Nobel khen tặng công trình « khám phá và phát triển về chấm lượng tử, hạt nano nhỏ đến mức kích thước của chúng quyết định các đặc tính của chúng ».
Các chấm lượng tử hay còn được gọi là hộp lượng tử là những tinh thể nano bán dẫn được tạo từ một số nguyên tử phát ra ánh sáng huỳnh quang, thường có đường kính từ 2 – 10 nanomet. Chúng được sử dụng phát sáng màn hình tivi, đèn chiếu sáng LED và có thể được dùng để hỗ trợ các bác sĩ phẫu thuật trong các ca mổ lấy tế bào ung thư, theo như thông cáo của Viện Khoa học Hoàng gia Thụy Điển.
Chuyện hy hữu trong 100 năm giải Nobel, vài giờ trước khi công bố giải thưởng, tên tuổi của những người được trao giải Nobel Hóa học năm nay đã bị rò rỉ trên truyền thông Thụy Điển. Trên nguyên tắc các Viện Hàn lâm phụ trách chọn người chiến thắng sẽ phải giữ bí mật các cuộc tranh luận. Danh sách đề cử cũng phải giữ bí mật trong suốt 50 năm.
Bị chất vấn về thông tin rò rỉ, Eva Nevelius, phát ngôn viên Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, trước khi công bố bảng vàng, chỉ trả lời « đơn giản là không biết chuyện gì đã xảy ra. »
Những người được trao vòng nguyệt quế Nobel năm nay còn được nhận kèm theo một ngân phiếu trị giá 11 triệu krona Thụy Điển (tương đương với khoảng 920 ngàn euro).
TT Joe Biden ra sức trấn an các đồng minh về việc Mỹ vẫn tiếp tục viện trợ cho Ukraina
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden hôm qua 03/10/2023 đã nói chuyện với một loạt lãnh đạo các nước đồng minh, cũng như với Liên Hiệp Châu Âu và Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO. Mục tiêu là để khẳng định việc Mỹ tiếp tục giúp đỡ Ukraina trong cuộc chiến chống Nga, đồng thời cảnh báo rằng việc giảm hỗ trợ có thể khiến Nga trở nên táo bạo hơn, làm cho chiến tranh thêm nghiêm trọng.
Ảnh minh họa : Tổng thống Mỹ Joe Biden (P) tiếp đồng nhiệm Ukraina Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng, Washington, Hoa Kỳ, ngày 21/09/2023. REUTERS - KEVIN LAMARQUE
Trọng Nghĩa
Theo Nhà Trắng, tổng thống Biden đã điện đàm với các lãnh đạo Canada, Đức, Ý, Nhật Bản, Ba Lan, Rumani, Anh và Pháp, cũng như với những người đứng đầu Liên minh Bắc Đại Tây Dương - NATO, Ủy Ban Châu Âu và Hội Đồng Châu Âu.
Phát ngôn viên Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Mỹ John Kirby đã khẳng định với báo giới: “Tổng thống Biden đã nói rõ rằng trong bất kỳ trường hợp nào, chúng tôi không thể để cho nguồn hỗ trợ mà Mỹ dành cho Ukraina bị gián đoạn.”
Theo ông Kirby, Hoa Kỳ vẫn còn kinh phí đã được duyệt để đáp ứng nhu cầu chiến trường của Ukraina trong “vài tháng” tới đây, nhưng cần được sự phê chuẩn của Quốc Hội để cung cấp viện trợ một cách liên tục.
Phát ngôn viên Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Mỹ nhắc lại lời chỉ trích trước đó của tổng thống Biden nhắm vào một nhóm nhỏ dân biểu thuộc đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện đã ngăn chặn việc chi viện cho Ukraina, nhưng đồng thời lưu ý rằng hầu hết các nghị sĩ của đảng Cộng Hòa đều ủng hộ Kiev.
Ông Kirby cảnh báo: “Tình trạng thiếu vắng hậu thuẫn như vậy sẽ khiến cho Putin tin rằng ông ta có thể yên tâm tiếp tục cuộc chiến cho đến khi chúng ta cùng các đồng minh và đối tác bỏ cuộc.”
Nhiều đồng minh của Hoa Kỳ lo ngại về khả năng Washington bớt ủng hộ Ukraina chống lại cuộc xâm lược của Nga, sau khi Quốc Hội Mỹ loại bỏ các khoản viện trợ cho Ukraina ra khỏi dự luật khẩn cấp tránh nguy cơ chính phủ bị tê liệt một phần do không có nguồn tài chính.
Viện trợ cho Ukraina :Kiev và Bruxelles buộc phải hòa giải với Hungary
Cho đến nay, Liên Hiệp Châu Âu đã cấp 5,6 tỷ euro viện trợ cho Ukraina trong khuôn khổ FEP (Cơ chế châu Âu vì Hòa bình). Tuy nhiên, việc tháo khoán gói viện trợ thứ tám trị giá 500 triệu đô la bị bế tắc vì thủ tướng Hungary Victor Orban đã phủ quyết.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban phát biểu tại Quốc Hội Hungary ở Budapest, ngày 25/09/2023. AP - Zoltan Mathe
Minh Anh
Đây là cách để thủ tướng Hungary phản đối chính quyền Ukraina đưa vào danh sách đen một ngân hàng Hungary hiện vẫn duy trì các hoạt động giao dịch tại Nga. Để tháo gỡ bế tắc, Kiev đã chấp nhận « dịu giọng » với Budapest.
Từ thủ đô Hungary, thông tín viên đài RFI, Florence La Bruyère giải thích :
« Hồi tháng 05/2023, Ukraina đã đưa ngân hàng OTP của Hungary vào danh sách đen. Ngân hàng này vẫn còn có hơn hai triệu khách hàng tại Nga. Chính quyền Kiev cáo buộc ngân hàng tài trợ cho cuộc chiến tranh do Matxcơva tiến hành.
Chính phủ Orban cho rằng đó là một cáo buộc quá đáng và đã dùng quyền phủ quyết. Thủ tướng Hungary đã chặn một khoản viện trợ quân sự của châu Âu trị giá 500 triệu euro, vào lúc Ukraina đang cần khẩn cấp nguồn hỗ trợ này. Hơn nữa, khoản tiền sáu tỷ đô la mà Hoa Kỳ hứa cũng đã bị Quốc Hội Mỹ đình hoãn.
Trong thế túng, Kiev đã tạm thời rút ngân hàng Hungary ra khỏi danh sách đen. Việc xóa tên sẽ diễn ra khi nào ngân hàng này hoàn toàn cắt đứt liên hệ với Matxcơva. Cơ sở tài chính này cũng đã đưa ra những cam kết theo chiều hướng này.
Nhưng Ukraina chưa phải là bên duy nhất muốn hạ giọng với Viktor Orban. Ủy ban Châu Âu rất có thể sẽ giải ngân 13 tỷ euro từ Quỹ châu Âu cho Budapest, và đã bị Bruxelles phong tỏa vì việc không tôn trọng Nhà nước Pháp quyền.
Đổi lại, theo báo Financial Times, Ủy ban Châu Âu dường như đề nghị Viktor Orban bỏ phiếu thông qua ngân sách châu Âu sắp tới, bao gồm một khoản hỗ trợ quan trọng cho Ukraina. »
Pháp quyết định cung cấp thiết bị quân sự cho Armenia
Ngoại trưởng Pháp Catherine Colonna đã đến thủ đô Armenia vào hôm qua, 03/10/2023 nhằm thể hiện hậu thuẫn của Paris đối với Erevan trong lãnh vực nhân đạo sau cuộc di tản của 100.000 người từ vùng Thượng Karabakh chạy sang Armenia. Nhân dịp này, lãnh đạo ngành ngoại giao Pháp cũng loan báo một thỏa thuận theo đó Pháp đồng ý chuyển giao thiết bị quân sự cho Armenia để nước này có thể “đảm bảo khả năng phòng thủ của mình”.
Ngoại trưởng Pháp Catherine Colonna (T) và đồng nhiệm Armenia Ararat Mirzoyan tại Erevan, ngày 03/10/2023. via REUTERS - PHOTOLURE
Trọng Nghĩa
Từ nhiều tháng nay, chính quyền Erevanđã yêu cầu được giúp đỡ về mặt quân sự. Vào lúc mối lo ngại về một cuộc tấn công mới của Azerbaijan đang gia tăng, ngoại trưởng Colonna cho biết là nước Pháp luôn “cảnh giác về sự toàn vẹn lãnh thổ của Armenia”.
Ngoại trưởng Pháp không nêu rõ thiết bị nào sẽ được cung cấp, nhưng khẳng định rằng Paris sẽ hành động “trong lĩnh vực này với tinh thần trách nhiệm của cả hai bên và không có bất kỳ ý hướng leo thang nào”.
Ngay từ năm ngoái, khi xung đột tiếp tục tái diễn ở vùng biên giới với Azerbaijan, một phái đoàn của bộ Quân Lực Pháp đã đến thăm Armenia với mục tiêu được loan báo vào lúc đó là đánh giá tình hình tại chỗ và thảo luận về triển vọng hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng.
Lần này, vào lúc mà rất ít người tin rằng Azerbaijan sẽ hài lòng với việc chiếm lại được vùng Thượng Karabakh, Armenia đang cần được bảo đảm an ninh hơn bao giờ hết.
Trong thời gian gần đây, nước này liên tục than phiền về tính chất vô hiệu quả của liên minh quốc phòng mà họ đã hình thành với Nga, vốn đã giữ thái độ bất động trong các cuộc tấn công trước đó.
Ngoài ra, Liên Hiệp Châu Âu cũng khiến Armenia thất vọng. Vì một số thành viên tránh làm phật ý Azerbaijan để bảo đảm nguồn cung ứng khí đốt của họ, Bruxelles đã từ chối không cho Armenia được hưởng lợi từ Quỹ Hỗ Trợ Hòa Bình Châu Âu FEP, một cơ chế của Liên Âu mà các nước như Ukraina, Moldova và Gruzia đang được hưởng.
Trong bối cảnh đó, Paris đã kêu gọi các đối tác châu Âu cho phép Erevan được hưởng lợi từ Quỹ FEP để nâng cao năng lực quốc phòng.
Theo bà Colonna, Liên Hiệp Châu Âu và các quốc gia thành viên cũng cần tuyên bố rằng bất kỳ hành động nào chống lại Armenia đều sẽ dẫn đến “một phản ứng mạnh mẽ”.
Ngoại trưởng Pháp cũng cho biết là “đang nghiên cứu một giải pháp về sự hiện diện quốc tế lâu dài ở vùng Thượng Karabakh”.
Armenia gia nhập Tòa án Hình sự Quốc tế
Cũng liên quan đến Armenia, Quốc Hội nước này vào hôm qua 03/10/2023 đã phê chuẩn Quy Chế Roma về việc thành lập Tòa Án Hình Sự Quốc Tế, một quyết định đặt nước này dưới thẩm quyền của tòa án tại La Haye, Hà Lan.
Theo một phát ngôn viên của Quốc Hội Armenia, đã có 60 nghị sĩ bỏ phiếu ủng hộ việc phê chuẩn Quy Chế Roma, và thông qua tuyên bố công nhận thẩm quyền hồi tố của Tòa Án Hình Sự Quốc Tế. 22 nghị sĩ đã bỏ phiếu chống.
Quyết định gia nhập Tòa Án Hình Sự Quốc Tế của Armenia dĩ nhiên đã bị Nga phản đối. Matxcơva vào hôm qua cho rằng Armenia đã không đóng vai trò là đối tác khi quyết định tuân theo thẩm quyền của Tòa Án Hình Sự Quốc Tế. Theo phát ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov, Nga coi Armenia là đồng minh, nhưng phải đặt ra những câu hỏi về giới lãnh đạo Armenia sau vụ này.
Tòa Án Hình Sự Quốc Tế đã ban hành lệnh bắt giữ tổng thống Nga Vladimir Putin, bị cáo buộc trục xuất hàng trăm trẻ em khỏi Ukraina, điều mà điện Kremlin phủ nhận. Tư cách thành viên của Armenia có nghĩa là nước này sẽ có nghĩa vụ bắt giữ TT Putin nếu ông đến đó.
Armenia bảo đảm rằng quyết định này không nhắm vào Nga mà vào Azerbaijan, quốc gia bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh trong bối cảnh xung đột lãnh thổ kéo dài ở vùng Thượng Karabakh.
Maldives : Tổng thống tân cử thân Bắc Kinh thông báo trục xuất binh sĩ Ấn Độ
Mohamed Muizzu, đắc cử tổng thống Maldives trong cuộc bỏ phiếu ngày 30/09/2023, thông báo, các lực lượng quân sự Ấn Độ trú đóng tại đảo quốc này sẽ phải hồi hương.
Tân tổng thống Maldives Mohamed Muizzu phát biểu ở Malé, Maldives, ngày 02/10/2023. AP - Mohamed Sharuhaan
Minh Anh
Hãng tin Pháp AFP ngày 03/10/2023 cho biết, trong một cuộc mit-tinh được tổ chức ở thủ đô Malé hôm thứ Hai, 02/10, tổng thống tân cử Mohamed Muizzu, 45 tuổi, đã tuyên bố sẽ « trả (về nước họ) những lực lượng quân đội trú đóng tại Maldives theo đúng luật pháp ». Cũng theo ông Muizzu, « những ai đã đưa những lực lượng quân sự này đến đây đều không muốn trả họ về nước, nhưng người dân Maldives đã đưa ra quyết định này ».
Việc triệt thoái các lực lượng Ấn Độ là một trong những chủ đề tranh cử của ông Mohamed Muizzu. Ấn Độ đã điều một nhóm binh sĩ đến Maldives để điều khiển bốn chiếc máy bay trinh thám dưới quyền sử dụng của Maldives nhằm giám sát vùng lãnh hải rộng lớn.
Trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 30/9, ông Mohamed Muizzu đã bỏ xa đối thủ là tổng thống mãn nhiệm Mohamed Solih, người chủ trương tăng cường quan hệ với Ấn Độ, đồng minh truyền thống của đảo quốc. Thắng lợi của Mohamed Muizzu có thể sẽ dẫn đến việc đảo quốc Ấn Độ Dương này xích lại gần hơn với Trung Quốc.
Là một điểm đến du lịch cao cấp, Maldives nằm trên một trong số những tuyến hàng hải có mật độ lưu thông lớn nhất thế giới. Đảo quốc này cũng là địa bàn cạnh tranh ảnh hưởng gay gắt giữa Ấn Độ và Trung Quốc.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét