Venezuela từ một quốc gia có trữ lượng dầu hoả vào hàng nhất nhì thế giới và các mỏ kim loại dồi dào đã biến thành xứ áp bức, nghèo đói, lạc hậu chỉ sau 20 năm áp dụng chủ nghĩa cộng sản với đặc trưng Venezuela.
Lạm phát ở mức 2,500% nên kể từ năm 2017, Caracas không công bố tỉ lệ lạm phát nữa, kỹ nghệ dầu hoả tan hoang, hệ thống y tế toàn dân sụp đổ, nhu yếu phẩm hiếm hoi, tội phạm dẫn đầu thế giới, mọi người, kể cả giới trí thức cũng phải đi moi thùng rác kiếm thêm thức ăn, hơn 3 triệu/30 triệu dân Venezuela đã chạy sang các nước láng giềng để xin tị nạn kinh tế và chính trị. Colombia đã gánh 1.5 triệu người tị nạn Venezuela mà nếu bất ổn kéo dài có thể lên tới 3.3 triệu.<!>
Các yếu tố làm suy sụp vô phương chống đỡ của Venezuela gồm có:
(1) Không thừa nhận sự phá sản của Chủ nghĩa Cộng sản. Nhân vật sáng lập Cộng hoà Bolivariana Venezuela, Hugo Chavez tin vào tài nguyên dồi dào được thiên nhiên ưu đãi sẽ xây dựng quốc gia hùng mạnh, cường thịnh, phát triển theo hướng xã hội chủ nghĩa.
(2) Chavez loại trừ các nhà kỹ trị (technocrat) để thay thế bằng những kẻ cuồng tín về chính trị mà thiếu kiến thức quản trị nên kinh tế trì trệ triền miên.
(3) Chavez tiến hành chương trình quốc-hữu-hoá khiến các công ty nước ngoài làm ăn lâu năm ở Venezuela cũng đành cuốn gói ra đi.
(4) Kỹ thuật khai thác dầu mỏ lạc hậu khiến xuất cảng dầu hoả của Venezuela giảm 27% kể từ năm 2014 trong khi dầu hoả chiếm 98% thu nhập quốc gia mà dầu thô dưới 50 USD/thùng làm cho ngân sách lao đao. Maduro dùng dầu hoả mua hàng hoá nhập cảng khiến Venezuela nợ Trung Quốc 62 tỉ USD và Nga 3 tỉ USD so với GDP 76 tỉ USD. Bắc Kinh đã liên lạc với đại diện của Lãnh tụ đối lập Juan Guaido để thăm dò về số phận món nợ.
Trong khi đó, Tổng thống Nicolas Maduro nối ngôi Chavez năm 2013 quá bất tài nên chỉ biết ban các lợi ích quốc gia cho Quân đội và An ninh để đổi lấy sự an toàn bản thân bất chấp tình trạng khó khăn cùng cực của thường dân trong bối cảnh giới cầm quyền sống xa hoa.
Chủ tịch Quốc hội Venezuela, Juan Guaido cáo buộc Tổng thống Maduro đã gian lận bầu cử nên tự phong Tổng thống Lâm thời để tổ chức bầu cử lại. Tổng thống Guaido được 50 quốc gia ủng hộ, kể cả nhiều nước ở Châu Mỹ La Tinh.
Từ lâu, các quốc gia Châu Mỹ La Tinh cảm thấy mất an ninh vì ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc, Nga, Cuba vào chiếc sân sau của Hoa Kỳ. Theo dòng lịch sử, Hoa Kỳ đã bảo vệ khu vực này không bị bất cứ cuộc xâm lăng nào và tôn trọng quyền tự quyết của mỗi dân tộc. Tả, Hữu, Trung Lập tuỳ thích, nhưng, tuyệt đối không có chiến tranh giữa các quốc gia trong khu vực. Khi Cuba tuân lệnh Mạc Tư Khoa đưa Che Guavera vào Châu Mỹ La Tinh thúc đẩy cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa liền bị truy sát.
Hugo Chavez thống trị Venezuela dựa vào các thủ đoạn: (1) Mê hoặc dân chúng qua khẩu hiệu “làm tuỳ sức hưởng tuỳ cầu”. Không cần làm, chỉ nghe Chavez thuyết giảng mỗi ngày vẫn được Nhà nước nuôi nên tạo ra một tầng lớp dân chúng chẳng cần bộ óc vì đã có Chavez nghĩ dùm khiến xã hội trì trệ. (2) Tập trung tài sản quốc gia vào tay giới cầm quyền, đặc biệt nhóm tướng lãnh để cùng nhau bảo vệ quyền lợi cá nhân và gia đình. (3) Dựa vào vũ khí Nga, tiền Trung Cộng, mật vụ Cuba mà Venezuela chỉ cần trả bằng dầu hoả.
Các vụ nổi dậy hoặc bất tuân dân sự năm 2012, 2014 đều bị dập tắt do Tổng thống Barack Obama có cùng quan điểm xã hội chủ nghĩa nên không cứng rắn đối với Chavez và Maduro.
Gió đã xoay chiều từ năm 2017 khi Tổng thống Donald Trump công khai chọn con đường chống lại Chủ nghĩa Cộng sản, tiền thân của Chủ nghĩa Xã hội nên đã quyết cô lập nhà cầm quyền Venezuela tạo điều kiện cho người dân nước này đòi thực thi “quyền dân tộc tự quyết” được quy định trong Hiến Chương Liên Hiệp Quốc.
Tờ Politico ngày 1 tháng 5 năm 2019 cho rằng “Hoa Kỳ đang lao vào cuộc chiến uỷ nhiệm” hình như hơi quá thổi phồng về lời qua tiếng lại trong giới ngoại giao Nga-Mỹ.
Cố vấn An ninh Quốc gia, John Bolton nói với các phóng viên hôm 2 tháng 5: “Đây là bán cầu của chúng ta, không phải nơi người Nga có thể can thiệp. Sẽ là một sai lầm nếu họ muốn cải thiện mối quan hệ Nga-Mỹ”.
Nga hiện có 100 chuyên viên vũ khí tại Venezuela, nhưng, Mạc Tư Khoa không có khả năng và mạo hiểm đưa quân vào Venezuela như từng làm tại Georgia, Ukraine, Syria. Ngoại trưởng Mike Pompeo nói trên Đài Fox News hôm 2 tháng 5: “Hành động quân sự có thể làm. Nếu tình thế đòi hỏi thì Hoa Kỳ sẽ thực hiện”.
Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan đã huỷ chuyến công du Châu Âu để tập trung theo dõi các diễn biến ở Venezuela trong khi Tổng thống Trump đe doạ sẽ gia tăng biện pháp cấm vận Cuba vì trợ giúp cho Maduro.
Vụ đảo chánh hụt trước ngày 1 tháng 5 do người cầm đầu Cơ quan Tình báo Bolivarian, Manuel Figuera đã thả nhà lãnh đạo phong trào chống Maduro năm 2014, Leopoldo Lopez đang bị quản thúc tại gia, để cùng với Guaido hiện diện trong cuộc biểu tình nhân ngày lễ Quốc tế Lao Động 2019. Sau đó, Lopez cùng gia đình đã xin tị nạn tại Toà Đại sứ Tây Ban Nha.
Figuera viết trong một bức thư: “Tôi từng trung thành với Maduro, nhưng, đã đến lúc tìm những kiểu khác trong nền chính trị để tái xây dựng đất nước”.
Maduro tuyên bố vụ đảo chính do bọn cực hữu tiến hành đã thất bại nhờ lòng trung thành và tuân lệnh của binh sĩ. Madura hứa sẽ điều tra và trừng phạt thích đáng những kẻ liên hệ.
Cố vấn Bolton giục Chủ tịch Tối cao Pháp viện, Maikel Moreno, và Bộ trưởng Quốc phòng, Vladimir Padrino, và Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Phủ tổng thống Ivan Hernandez: “Hãy làm điều đúng cho Venezuela”.
Lập tức Bộ trưởng Lopez công khai quy trách cho thái độ của Guaido hôm 1 tháng 5 giống hành động khủng bố hoặc đảo chánh.
Biến chuyển tại Venezuela từ năm 2012, 2014 và bây giờ phản ánh một xu hướng mang tính toàn cầu đã, đang và tiếp tục xảy ra khắp nơi: thường dân chống quyền thế.
Dân chúng Tây Âu chán ngấy các chính trị gia vì khi cầm quyền họ chê Trung Cộng đàn áp nhân quyền, độc tài đảng trị, nhưng, khi hết nhiệm kỳ, một số thủ tướng tình nguyện sang Bắc Kinh làm việc vì tiền. Giới chuyên gia cũng thế nên Trung Quốc mới nhanh chóng lớn mạnh mọi mặt mà đe doạ đến hệ thống chính trị dân chủ và chủ quyền quốc gia. Tỉ phú, triệu phú Tây Phương đem vốn và kỹ thuật đầu tư vào Trung Quốc làm gia tăng tình trạng thất nghiệp kinh niên tại quê hương.
Những điều Trung Quốc làm ở Châu Á, đặc biệt tại Đông Nam Á, chỉ để tập dượt và hoàn thiện trước khi áp dụng rộng rãi và bảo đảm tại Châu Âu cũng như bất cứ nơi nào trên Quả Địa Cầu, nhưng, giới lãnh đạo Châu Âu mới bị đánh thức mà chưa tỉnh ngủ.
Nhân kỷ niệm ngày Quốc tế Lao động, tại Ba Lê có khoảng 16,000 người tuần hành ở Thủ đô Paris trong số 151,000 trên toàn quốc.
Cảnh sát đụng độ với người biểu tình ở Thuỵ Điển, Đan Mạch, Ý Đại Lợi, Nga.
Dân chúng ở các quốc gia dân chủ, hoặc độc tài, hoặc quân phiệt đang đấu tranh giành lại quyền làm chủ đất nước, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ quốc gia. Niềm tin vào lời hứa của giới lãnh đạo tiếp tục xuống cấp nhanh chóng. Sự tự tin vào bản thân và sức mạnh dân tộc đang dâng trào.
Cưa ghế giới lãnh đạo bất xứng là hành động duy nhất đúng nếu muốn độc lập, tự chủ, phú cường.
Đại-Dương
Tài liệu tham khảo:
Venezuela becomes Trump’s latest proxy battle with Russia (Politico)
Russia: US Interference In Venezuela Fraught With “Serious Consequences” (Today News)
Venezuelans Hold Rival Marches for Workers’ Day as Pompeo Threatens ‘Military Action’ (venezuelanalysis)
Venezuela on Edge on Day of Rival Maduro Protests (NYT)
Russia Convinced Maduro Not to Leave Venezuela, Pompeo Says (Epoch Times)
German foreign minister pledges support for Venezuelan opposition while in Colombia (DW)
Head of Venezuela’s secret police breaks with Maduro (Fox news)
Clashes as May Day protesters march in cities across Europe (Guardian)
Acting Pentagon chief cancels Europe trip over Venezuela crisis (World News)
Once Again, Mainstream Media Get It Wrong on Venezuela (Nation)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét