Tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump lại bị báo giới Trung Quốc 'điểm mặt'.REUTERS/Mike Segar
“Bắc Kinh sẽ không nể nang gì”, “Ông Trump tự nã súng vào chân mình”. Chính quyền Bắc Kinh và báo chí chính thống hôm nay 16/01/2017, đã có những lời cảnh báo như trên nếu như ông Donald Trump, sau ngày nhậm chức vẫn tiếp tục có những lời lẽ khiêu khích về vấn đề Đài Loan, hai ngày sau khi bộ Ngoại Giao nước này cảnh báo là “không thể mặc cả” chính sách "một nước Trung Hoa".<!>
AFP dẫn lời phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh trong một buổi họp báo ngắn cho biết Bắc Kinh và người dân nước này cũng như cộng đồng quốc tế phản đối bất cứ ai có ý định vi phạm nguyên tắc “một nước Trung Hoa” hoặc khai thác vấn đề này như một đòn bẩy thương mại. Bà cảnh báo “nếu như thế, người đó sẽ tự bắn vào chân của mình”.
Về phần mình, Trung Hoa Nhật Báo (China Daily), của chính phủ trong ấn bản tiếng Anh viết rằng: “Nếu như ông Trump kiên quyết sử dụng chiến thuật này một khi đã nhậm chức, một giai đoạn đáp trả dữ dội có thể gây thiệt hại sẽ là điều không thể tránh khỏi, bởi vì Bắc Kinh sẽ không có chọn lựa nào khác là không còn nể nang gì cả”.
Hoàn Cầu Thời Báo cũng hùa theo cho là Trung Quốc sẽ “có những biện pháp đáp trả mạnh” nếu như ông Trump “đảo lộn” nguyên tắc “một nước Trung Hoa”. Bài xã luận còn đi xa hơn khi viết rằng: “Hoa Lục sẽ có động lực thúc đẩy nhanh hơn nữa tiến trình hợp nhất với Đài Loan và chiến đấu không thương tiếc chống lại những ai đòi hỏi độc lập cho Đài Loan”.
Theo nhật báo này, sự ủng hộ của ông Trump dành cho Đài Loan là một thủ đoạn để đòi hỏi những lợi ích ngắn hạn của chính quyền mới. Do đó, “kết quả của chiến lược đáng khinh bỉ này là Đài Loan có thể sẽ là vật hy sinh”.
Reuters nhắc lại, Trung Quốc đã có phản ứng giận dữ như trên sau khi tờ Wall Street Journal hôm thứ Sáu 13/01/2017 đăng bài phỏng vấn tổng thống tân cử Mỹ, cho rằng chính sách “một nước Trung Hoa” mà Washington đang đeo đuổi, yêu cầu cắt đứt bang giao với Đài Loan, là “có thể mặc cả”. Thứ Bảy, bộ Ngoại Giao Trung Quốc, đã có phản ứng, khẳng định là “không”.
Bắc Kinh lại cảnh báo Trump về nguyên tắc “một nước Trung Hoa”
Ảnh minh họa : Biểu tình 2 phe ủng hộ Đài Loan và Trung Quốc, ở Burlingame, California, nhân chuyến dừng chân của tổng thống Đài Loan, từ Châu Mỹ La Tinh trở về, ngày 14/01/2017Reuters
Công nhận « một nước Trung Hoa » là « không thể bàn cãi ». Bắc Kinh hôm nay 15/01/2017 đưa ra lời khẳng định như trên, nhằm đáp trả lại Donald Trump. Tổng thống tân cử Mỹ trước đó tuyên bố sẵn sàng xét lại nguyên tắc này để củng cố quan hệ giữa Hoa Kỳ và Đài Loan.
Trong một thông cáo ngắn, Lục Khảng, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc đã giận dữ tuyên bố : « Nguyên tắc một nước Trung Hoa là nền tảng chính trị cho mối quan hệ Mỹ - Trung, đó không phải là chủ đề để thương lượng ».
Ông Lục Khảng nhấn mạnh : « Trên thế giới này chỉ một nước Trung Quốc, và Đài Loan là một phần lãnh thổ của Trung Quốc. Chính phủ nước Cộng Hòa Nhân Dân là chính phủ hợp pháp của Trung Quốc ».
Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao kêu gọi ông Trump « có cái nhìn thực tế về hồ sơ cực kỳ nhạy cảm này », đồng thời « tôn trọng những cam kết do chính phủ Hoa Kỳ tiền nhiệm đưa ra nhằm không gây tổn hại đến sự phát triển lành mạnh và bền vững mối quan hệ đôi bên ».
Theo AFP, Trung Quốc đã có những phản ứng mạnh mẽ như trên do việc hồi trong tuần, khi trả lời phỏng vấn nhật báo Mỹ Wall Street Journal, ông Donald Trump có nêu rõ là « mọi thứ đang được đàm phán, kể cả chính sách một nước Trung Hoa ».
Bên cạnh đó, tổng thống tân cử Mỹ còn biện minh về cuộc trao đổi điện đàm với tổng thống Đài Loan, bà Thái Anh Văn, khi nhắc lại rằng trong năm 2016, Washington đã bán cho Đài Bắc « 2 tỷ đô la trang thiết bị quân sự đời mới nhất ».
Hồi trung tuần tháng 12/2016, ông Donald Trump đã đe dọa không công nhận nguyên tắc « một nước Trung Hoa», vốn từng là nguyên nhân dẫn đến việc Hoa Kỳ cắt đứt bang giao với Đài Loan năm 1979.
Chuyên gia Pháp : Trung Quốc rõ ràng đang quân sự hóa Biển Đông
Các máy bay chiến đấu J-15 trên hàng không mẫu hạm Liêu Ninh tham gia tập trận tại Biển Đông ngày 02/01/2017.
Theo chuyên gia Jean-Pierre Cabestan, trưởng bộ môn khoa học chính trị của trường đại học Báptít Hồng Kông, Bắc Kinh rõ ràng đang quân sự hóa các đảo nhân tạo trên Biển Đông. Trên thực tế đã có sự thay đổi nguyên trạng về quân sự và chiến lược tại vùng biển quan trọng này. Trung Quốc diễu võ giương oai nhằm đe dọa các nước, lấn dần từng chút một để tránh nguy cơ đối đầu trực tiếp với Hoa Kỳ.
Báo chí Trung Quốc hôm 13/01/2017 đã đả kích ông Rex Tillerson, ngoại trưởng do tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump bổ nhiệm, vì ông đưa ra ý kiến nên cấm Bắc Kinh đến các đảo đang kiểm soát tại Biển Đông. Hoàn Cầu Thời Báo cho rằng ý tưởng này là « kỳ quặc », trừ phi muốn xảy ra « một cuộc chiến tranh quy mô » giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. China Daily dọa nạt « một cuộc đối đầu hủy diệt » nếu chính quyền Trump, sẽ nắm quyền từ ngày 20/1, sử dụng đến biện pháp này.
Trước đó một hôm, ông Rex Tillerson trong cuộc điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ tuyên bố :« Chúng ta phải gởi một dấu hiệu rõ ràng đến Trung Quốc, cho họ biết rằng phải ngưng việc xây dựng trên các đảo (tại Biển Đông), và họ không còn được phép đi vào những đảo này ».
Loạt đại pháo được báo chí nhà nước Trung Quốc dồn dập nã vào ý đồ phong tỏa mang tính vô tiền khoáng hậu của ông Tillerson, chứng tỏ mức độ căng thẳng trong tranh chấp lãnh thổ hiện nay tại Biển Đông. Nhật báo Le Mondeđã phỏng vấn nhà Trung Quốc học Jean-Pierre Cabestan, trưởng bộ môn khoa học chính trị của trường đại học Báptít Hồng Kông, tác giả cuốn « Chính sách quốc tế của Trung Quốc, giữa hội nhập và ý hướng đại cường ».
Trung Quốc liên tục biểu dương sức mạnh : chiếc hàng không mẫu hạm Liêu Ninh của họ hồi Noel lần đầu tiên đã đi qua eo biển Miyako ở ngoài khơi Okinawa để tiến ra Thái Bình Dương. Sau đó các máy bay ném bom nhiều lần bay lượn phía trên các eo biển trong khu vực, vòng quanh Đài Loan, dù trên không phận quốc tế. Các hành động ngày càng lặp đi lặp lại trên Biển Đông như thế nói lên điều gì ?
Các vụ xuất kích này là những hành động khoa trương, nằm trong ý đồ tạo ra một sự cân bằng lực lượng mới. Đó là một cách để trưng ra nhiều khía cạnh của sức mạnh quân sự Trung Quốc. Hàng không mẫu hạm vừa là đặc trưng vừa là biểu tượng của quyền năng. Hiện nay, Trung Quốc chỉ có mỗi một chiếc, cũng như Pháp có chiếc Charles De Gaulle : tàu sân bay có nhiều chức năng, được triển khai để mang đến một thông điệp vừa chiến lược vừa ngoại giao. Trung Quốc đã tiến được từng bước với chiếc Liêu Ninh : ban đầu họ tập dượt cách hoạt động tại Biển Hoa Đông, rồi đến Thái Bình Dương, sau đó đến địa điểm nhạy cảm là Biển Đông.
Không quân Trung Quốc cũng chứng tỏ khả năng bảo đảm được việc tiếp liệu trên không cho các phi cơ tiêm kích và oanh tạc cơ. Tuần duyên Trung Quốc nay được trang bị rất tốt. Trong quá khứ, chúng ta từng thấy dân quân biển can thiệp trong những vụ va chạm. Để xây dựng các đảo nhân tạo trên Biển Đông, Bắc Kinh đã huy động đủ loại đơn vị để nạo vét và cải tạo.
Đối với Trung Quốc, tầm quan trọng của việc biểu dương lực lượng là làm gia tăng rủi ro trong thời bình cho hải quân các nước khác tại Biển Đông, làm cho họ hiểu rằng can dự vào sẽ nguy hiểm, ngay cả việc đi qua vô hại. Chính trong logic này mà Bắc Kinh hồi tháng 12/2016 đã đoạt lấy một tàu ngầm tự hành phục vụ công tác giám sát của Đệ thất Hạm đội Hoa Kỳ.
Phía sau tất cả những điều đó, là ý định bảo vệ căn cứ tàu ngầm Tam Á (Sanya) trên đảo Hải Nam, bảo đảm cho các tàu ngầm nguyên tử phóng hỏa tiễn có thể được triển khai ở Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương mà không bị phát hiện. Bị kẹt giữa những chuỗi đảo, nhất là những đảo gần nhất đang do các đồng minh của Mỹ là Nhật Bản, Đài Loan, Philippines kiểm soát, vấn đề địa lý là tối quan trọng cho Trung Quốc. Trong bối cảnh đó, việc xích lại gần tổng thống Philippines, Rodrigo Duterte là cần thiết.
Tiếp đến, tất cả những động thái trên không phải là quyết định ngẫu nhiên, mà là phản ứng trước cuộc điện đàm giữa ông Donald Trump và tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn, cũng như tuyên bố của tổng thống tân cử Mỹ về chính sách « một nước Trung Hoa ». Trong những tháng tới, có lẽ Trung Quốc sẽ gây thêm áp lực quân sự lên Đài Loan.
Liệu có nguy cơ thực sự về các vụ va chạm hay xung đột ?
Có các rủi ro do tính toán sai lầm. Nhưng tôi nghĩ rằng Bắc Kinh bằng mọi giá cố tránh mọi sự cố dẫn đến xung đột vũ trang với Hoa Kỳ. Vụ cưỡng đoạt chiếc tàu ngầm tự hành là một tín hiệu cho tân chính phủ Mỹ. Cũng có các nguy cơ đối với Nhật Bản, cho dù Trung Quốc hành động một cách thận trọng, bối cảnh hiện nay có thể dẫn đến một sự cải thiện quan hệ nho nhỏ.
Hoa Kỳ và Trung Quốc cáo buộc lẫn nhau là quân sự hóa Biển Đông. Sự thể ra sao ?
Bắc Kinh hiển nhiên đang lao vào việc quân sự hóa các đảo nhân tạo trên Biển Đông. Họ nói rằng các thiết trí quân sự trên đó là khiêm tốn, mang tính phòng vệ - điều này thật khó tin, còn việc quân sự hóa thì không thể chối cãi. Hơn nữa, chúng ta sẽ chứng kiến cảnh các phi cơ và chiến hạm Trung Quốc cấp tập qua lại Biển Đông, thông qua các eo biển Đài Loan (giữa Trung Quốc với Đài Loan) và Ba Sĩ (giữa Đài Loan với Philippines). Tại Biển Hoa Đông, Bắc Kinh đã bảo Tokyo là cần phải làm quen với việc máy bay và tàu thuyền Trung Quốc thường xuyên đi qua.
Việc Trung Quốc tăng cường sức mạnh quân sự gây ra nhiều hậu quả khác nhau. Tại Đài Loan, bà Thái Anh Văn đã đưa ra chương trình đóng các tàu ngầm. Nhật Bản cải thiện các thiết bị nghe lén và giám sát trên đảo Ishigaki và Yonaguni, nằm cách Đài Loan 50 hải lý. Tokyo cũng tăng ngân sách quốc phòng, nhưng việc gia tăng này có giới hạn. Ngược lại, ngân sách dành cho lực lượng tuần duyên Nhật - vốn không trực thuộc quốc phòng - được tăng lên rất nhiều, đó là một lực lượng trang bị hùng hậu và hiệu quả. Giữa Đài Bắc và Tokyo, người ta quan sát thấy các dấu hiệu của một sự hội tụ lợi ích chiến lược. Người Nhật nay đã tiến hành đối thoại an ninh công khai hơn với Đài Loan, và mới đây đã đổi tên cơ quan đại diện tại Đài Bắc.
Trước sự leo thang của Trung Quốc tại Biển Đông, các nước khác phản ứng như thế nào ?
Về mặt ngoại giao, Trung Quốc đã thành công trong việc làm cho Việt Nam, vốn rất lệ thuộc vào người láng giềng phương Bắc về kinh tế, phải yên lặng. Manila thì đã thành đồ chơi trong túi Bắc Kinh - ngư dân Philippines được cho phép quay lại bãi cạn Scarborough, sau phán quyết của Tòa Trọng tài La Haye, và sự hòa giải với ông Duterte. Trung Quốc xích gần lại với Malaysia, cho dù hành động này mang tính cơ hội vì một phần nhờ thủ tướng Najib Razak bị rắc rối với tư pháp Mỹ. Dù vậy họ vẫn gặp trục trặc với Singapore, vốn rất kiên quyết dựa vào nguyên tắc trọng tài. Bắc Kinh trả đũa bằng cách tịch thu các xe bọc thép của Singapore quá cảnh ở Hồng Kông.
Nhìn chung, các quốc gia ven Biển Đông vô cùng thận trọng. Họ không có chọn lựa nào khác ngoài việc chấp nhận một sự hiện diện rộng khắp của Trung Quốc. Bắc Kinh tự xây lên các đảo riêng và không sáp nhập các lãnh thổ do các nước khác trấn đóng, trừ bãi cạn Scarborough năm 2012. Thế nhưng họ lại ký thỏa thuận với Philippines về quyền đánh cá. Đó là một động thái chính trị của Bắc Kinh, nhưng không đặt lại vấn đề yêu sách chủ quyền, vốn bất di bất dịch, bất chấp phán quyết trọng tài. Trung Quốc đang trong thế mạnh khi nói rằng không có việc thay đổi nguyên trạng. Sau năm 2012, thực tế không có thay đổi nguyên trạng về lãnh thổ tại Biển Đông, nhưng có sự thay đổi nguyên trạng về quân sự và chiến lược.
Còn người Mỹ thì sao ?
Họ thực sự bối rối. Trung Quốc đã tiến bước một cách hết sức cẩn trọng, chú ý không quân sự hóa trực tiếp các tranh chấp, tránh xâm phạm trực tiếp quyền của các nước láng giềng. Mỹ rất khó ngăn cản các động thái tằm ăn dâu này. Hoa Kỳ có thể tăng cường các hoạt động bảo vệ tự do hàng hải, kể cả khu vực gần các đảo nhân tạo, vốn không được luật pháp quốc tế coi là đảo. Nhưng sự việc dừng lại ở đó. Bắc Kinh để yên cho các hoạt động này, và dù sao đi nữa họ không thể phiêu lưu qua việc đánh lén người Mỹ.
Ấn Độ bán vũ khí cho Việt Nam: Bắc Kinh dọa New Delhi và ép Hà Nội
Ấn Độ bắn thử tên lửa Akash, tại Balasore, bang Orissa. Ảnh do bộ Quốc Phòng Ấn Độ cung cấp ngày 18/06/2014AFP PHOTO/MOD
Quan hệ ngày thắt chặt thêm giữa Ấn Độ và Việt Nam mang lại lợi ích chiến lược cho cả hai bên. Nhưng vấn đề đặt ra là phản ứng của Trung Quốc ra sao và dữ dội như thế nào. Qua một bài báo trên ASIATIMES, ngày 11/01/2017, mang tựa đề «Giúp bạn trong cơn túng quẫn – Việc Ấn Độ bán vũ khí cho Việt Nam mang đầy ý nghĩa», nhà báo Helen Clark, đã phân tích bối cảnh của đề nghị mới đây của New Delhi, sẵn sàng cung cấp cho Hà Nội loại tên lửa hiện đại Akash do chính Ấn Độ chế tạo.
Đối với tác giả bài báo, khả năng Ấn Độ sắp bán cho Việt Nam hệ thống tên lửa phòng không Akash tinh vi, là yếu tố mới nhất trong quan hệ chiến lược rộng lớn không ngừng được tăng cường nhanh chóng giữa hai nước trong những năm gần đây. Điều này đã tác động thêm vào cuộc tranh chấp đang leo thang ở Biển Đông. Được nhật báo Ấn Times of India tiết lộ lần đầu tiên vào tuần qua, cuộc đàm phán trên thương vụ này, cũng phù hợp với tham vọng của Ấn Độ muốn trở thành nước cung cấp vũ khí quan trọng.
Đề nghị mới nhất của New Delhi bao gồm trước hết loại hỏa tiễn tầm trung địa đối không Akash do bộ Quốc Phòng Ấn Độ sản xuất, có thể bắn hạ chiến đấu cơ, phi cơ trực thăng và máy bay không người lái drone ở cách xa 25km, trong lúc mà Bắc Kinh đang xây dựng hệ thống phòng không trên những thực thể mà Trung Quốc chiếm giữ ở vùng Biển Đông đang tranh chấp. Ấn Độ cũng đề nghị bán cho Việt Nam loại ngư lôi chống tàu ngầm Varunastra trong bối cảnh quan hệ với Trung Quốc căng thẳng thêm lên.
Ấn dùng Akash thay cho Brahmos bị Nga cản trở !
Thông tin về vụ mua bán hệ thống hỏa tiễn Akash nói trên được tiết lộ vào lúc có tin là yêu cầu của Việt Nam muốn mua hệ thống tên lửa siêu thanh Brahmos – do Ấn Nga hợp tác sản xuất - đã thất bại vì Matxcơva không đồng ý. Brahmos là loại hỏa tiễn chống hạm bay nhanh nhất thế giới, có thể bắn trúng mục tiêu ở cách xa 600 cây số.
Trong một chục năm gần đây, Việt Nam đã kiên trì tăng cường năng lực quân sự của mình, thậm chí đẩy mạnh việc mua các loại thiết bị, vũ khí của nước ngoài có khả năng triển khai được ra những vùng tranh chấp nóng bỏng ở Biển Đông. Vào năm ngoái 2016, Bắc Kinh đã phản ứng giận dữ khi Mỹ bãi bỏ cấm vận vũ khí đối với Việt Nam (...)
Hợp tác quốc phòng là trọng tâm quan hệ song phương Việt-Ấn từ năm 2007, khi hai bên ký biên bản ghi nhớ về huấn luyện, trao đổi và viếng thăm lẫn nhau. Tháng 09/2016, hai nước đã nâng quan hệ đối tác lên tầm « đối tác chiến lược toàn diện », và Ấn Độ đã trở thành một trong những đồng minh chiến lược hàng đầu của Việt Nam.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã thúc đẩy nhanh hơn hợp tác quốc phòng Hà Nội-New Delhi. Tháng 10/2014, nhân dịp thủ tướng Việt Nam lúc bấy giờ là ông Nguyễn Tấn Dũng viếng thăm Ấn Độ, thủ tướng Modi đã tuyên bố : « Công cuộc hợp tác quốc phòng của chúng ta với Việt Nam là một trong những quan hệ hợp tác quan trọng nhất. Ấn Độ luôn luôn quyết tâm giúp đỡ Việt Nam trong việc hiện đại hóa quân đội và lực lượng an ninh. »
Quan hệ Việt-Ấn còn được thắt chặt nữa với Tầm Nhìn Chiến Lược Chung 12 điểm (12-point Joint Vision Statement) với khoản tín dụng 500 triệu đô la để trợ giúp Việt Nam mua vũ khí Ấn Độ nhân chuyến thăm Việt Nam của ông Modi trong tháng 09 năm 2016, tăng lên gấp 5 lần tín dụng (100 triệu đô la) năm 2014 trước đó. Việt Nam là một khách hàng chiến lược hữu ích đối với Ấn Độ trong lúc New Delhi tìm cách gia tăng xuất khẩu vũ khí để đạt mức 2 tỷ đô la trong những năm tới đây.
Hợp tác Việt-Ấn toàn diện, từ vũ khí đến huấn luyện và bảo trì
Hợp tác quân sự Việt-Ấn không chỉ giới hạn vào việc mua bán vũ khí, mà còn mở rộng ra lãnh vực hợp tác đào tạo và huấn luyện quân sự. Ấn Độ đã đồng ý huấn luyện phi công Việt Nam trên những chiếc SU- 30 và và Sukhoi khác của Nga, huấn luyện thủy thủ Việt Nam trên tàu ngầm lớp Kilo của Nga mà Việt Nam đã đặt mua 6 chiếc năm 2009, với chiếc cuối cùng được giao vào năm ngoái 2016.
New Delhi cũng tăng cường trợ giúp trung tâm đào tạo và ngoại ngữ và công nghệ thông tin tại Trường Sĩ Quan Truyền Tin ở Nha Trang. Đây là thành phố gần cảng Cam Ranh, nơi Nga vẫn còn duy trì một ít ảnh hưởng, và Mỹ rất mong muốn trở lại. Ngoài ra, còn có thỏa thuận hợp tác về không gian, bao gồm cả vệ tinh mà Ấn Độ sẽ phóng đi cho Việt Nam để quan sát nhiều khu vực trên Biển Đông.
Cùng là khách hàng từ lâu của Nga, Việt Nam và Ấn Độ có thể phối hợp ở một mức độ rất cao. Việt Nam có thể gởi thiết bị mua của Nga sang Ấn Độ để sửa chữa, với chi phí rẻ hơn là gởi sang Nga.
Tính ra từ 2011 đến 2015, Việt Nam đứng hàng thứ 8 thế giới trong việc nhập vũ khí, theo bảng xếp hạng của Viện Nghiên Cứu Hòa Bình Quốc Tế Stockholm SIPRI.
Với Ấn Độ, Việt Nam đỡ nhức đầu vì tính toán Mỹ-Trung hay Nga-Trung
Theo nhận định của nhà báo Helen Clark, nhìn từ phía Ấn Độ, việc cung cấp vũ khí cho Việt Nam nằm trong chính sách « Hướng Đông », « xoay trục » về phía Đông Nam Á của New Delhi.
Nếu việc bán hỏa tiễn Akash được hoàn tất, điều đó có thể sẽ mở cửa cảng Cam Ranh rộng hơn cho Ấn Độ, để đảm trách việc bảo trì thiết bị và huấn luyện.
Ấn Độ cũng đã có mặt để thăm dò dầu khí ở vùng Biển Đông, kể cả ở những khu vực của Việt Nam bị Trung Quốc tranh chấp chủ quyền. Sự hiện diện của Ấn Độ ở Cam Ranh, theo giới phân tích, có khả năng răn đe Trung Quốc khi nước này muốn can thiệp vào những việc thăm dò dầu khí ở Biển Đông.
Cho dù Trung Quốc rõ ràng là nhân tố thúc đẩy công cuộc hợp tác Việt-Ấn nhưng Việt Nam cũng thực hiện một chiến lược mở rộng hơn nữa các mối quan hệ. Nguyên là cột trụ của khối Phi Liên Kết, đồng thời là cường quốc ngày càng nặng ký trong vùng, Ấn Độ đã trở thành một đồng minh có giá trị, không vướng vào cuộc tranh giành ảnh hưởng Mỹ-Trung cũng như xu hướng liên kết đầy bất an Nga-Trung.
Trung Quốc hù dọa Ấn Độ và gây áp lực trên Việt Nam
Bài báo của Helen Clark kết thúc bằng nhận định là cân phải chờ xem Trung Quốc phản ứng thế nào trước việc Việt Nam và Ấn Độ đàm phán về tên lửa Akash. Tuy nhiên, ngay sau khi thông tin về cuộc đàm phán Việt-Ấn được tiết lộ, Bắc Kinh đã cho báo chí lớn tiếng đe dọa cả Ấn Độ và Việt Nam.
Cái loa dọa nạt của Trung Quốc là tờ Hoàn Cầu Thời Báo ngày 11/01 đã có bài viết đe dọa New Delhi và Hà Nội. Tờ báo này một mặt cho rằng « Trung Quốc không bận tâm về quan hệ quân sự giữa Việt Nam và Ấn Độ », nhưng một mặt khác thì nhắc nhở : « Những quan hệ đó phải được xây dựng vì hòa bình và ổn định trong khu vực, thay vì gây rắc rối và khiến các nước khác lo ngại ».
Và tờ báo lớn tiếng dọa rằng Bắc Kinh sẽ không ngồi yên để cho New Delhi và Hà Nội tăng cường hợp tác quân sự. Bài báo viết : « Nếu quả thực là chính quyền Ấn Độ coi việc tăng cường quan hệ quân sự với Việt Nam là một tính toán chiến lược và thậm chí nhằm trả đũa Trung Quốc, thì họ sẽ chỉ gây bất ổn định trong khu vực và Trung Quốc sẽ không khoanh tay ngồi yên ».
Theo nhận định của nhật báo Ấn Độ Times of India, lời đe dọa của Bắc Kinh cho thấy là Trung Quốc cũng cảm thấy lo lắng trước hợp tác quân sự Việt-Ấn.
Vì vây, vừa đe dọa Ấn Độ, Trung Quốc vừa nhắc nhở Việt Nam là phải coi trọng hơn quan hệ với Bắc Kinh. Một bài viết khác cũng trên tờ Hoàn Cầu Thời Báo trong cùng ngày đã cho rằng Việt Nam cần phải cải thiện quan hệ với Trung Quốc bất chấp tranh chấp tại Biển Đông.
Luận điệu khuyên Hà Nội « coi trọng đại cục » đã được Bắc Kinh nhắc lại nhân dịp tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đi thăm Trung Quốc (12-15/01/2017), lần đầu tiên từ khi ông tái đắc cử chức lãnh đạo đảng.
Theo báo Times of India, nhiều nguồn tin cho rằng chắc chắn Bắc Kinh sẽ gây sức ép trên tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam để phá vỡ thương vụ tên lửa Việt-Ấn.
Thực hư ra sao chưa biết, nhưng ngày 12/01 vừa qua, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Việt Nam Lê Hải Bình đã khẳng định với hãng tin Anh Reuters rằng đối với Việt Nam, việc mua sắm vũ khí là bình thường để bảo vệ đất nước.
Nhật-Indonesia dành ưu tiên cho an ninh hàng hải ở Biển Đông
Indonesia : Thủ tướng Nhật Shinzo Abe (T) và tổng thống Indonesia Joko Widodo trong cuộc họp báo chung, ngày 15/01/2017.Reuters
Trong cuộc hội đàm với tổng thống Indonesia Joko Widodo hôm qua, 15/01/2017, thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã tuyên bố rằng an ninh hàng hải là ưu tiên hàng đầu trong các vấn đề của khu vực.
Ông Shinzo Abe đã đến Indonesia trong khuôn khổ chuyến công du 4 nước châu Á – Thái Bình Dương ( Philippines, Úc, Indonesia, Việt Nam ) để tìm hậu thuẫn cho việc thúc đẩy an ninh hàng hải tại Biển Đông nhằm đối phó với thế lực ngày càng mạnh của Trung Quốc trong khu vực.
Sau cuộc hội đàm với tổng thống Indonesia, thủ tướng Nhật tuyên bố với báo chí : « Vì cả hai nước đều là quốc gia vùng biển, hợp tác hàng hải là ưu tiên hàng đầu. Nhật Bản sẽ tiếp tục thúc đẩy hợp tác với Indonesia về việc phát triển các đảo xa và về an ninh hàng hải. » Theo ông Abe, vấn đề Biển Đông đã thu hút sự quan tâm của quốc tế và ảnh hưởng đến hòa bình khu vực.
Sau khi đạt thỏa thuận về thúc đẩy hợp tác song phương, thủ tướng Nhật và tổng thống Indonesia đã quyết định là các bộ trưởng Quốc Phòng và Ngoại Giao của hai nước sẽ sớm họp lại. Tuy không nêu tên Trung Quốc, nhưng lãh đạo hai nước tuyên bố rằng các tranh chấp trong khu vực phải được giải quyết bằng những phương tiện hòa bình.
Mặc dù không có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc ở Biển Đông, nhưng Jakarta ngày càng lo ngại về sự hiện diện quân sự của Trung Quốc ở vùng này, đặc biệt là tại khu vực quần đảo Natuna của Indonesia.
Thủ tướng Nhật thông báo cấp cho Việt Nam 6 tàu tuần duyên mới
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc (T) đón đồng nhiệm Nhật Bản Shinzo Abe, tại Hà Nội, ngày 16/01/2017Reuters
Hôm nay, 16/01/2017, trong khuôn khổ chuyến công du châu Á, thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đến Hà Nội công du Việt Nam trong 2 ngày, với trọng tâm là vấn đề Biển Đông. Nhân dịp này, lãnh đạo chính phủ Nhật thông báo cấp 6 tàu tuần duyên mới cho Việt Nam.
Đây là lần thứ ba ông Shinzo Abe thăm chính thức Việt Nam trong cương vị thủ tướng Nhật. Sau khi duyệt đội quân danh dự, ông Abe đã có cuộc hội đàm kín với thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Theo nhật báo Japan Times, tổng hợp tin của các hãng thông tấn quốc tế, cuộc hội đàm giữa hai vị thủ tướng chủ yếu tập trung vào vấn đề Biển Đông và hiệp định tự do mậu dịch Đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP.
Lãnh đạo chính phủ hai nước bàn về một đối sách chung trước những hành động của Trung Quốc nhằm áp đặt chủ quyền lên Biển Đông, trong bối cảnh chưa ai rõ là chính quyền Donald Trump có tiếp tục giúp bảo đảm ổn định khu vực hay không.
Theo Reuters, sau khi hội đàm với thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, thủ tướng Shinzo Abe loan báo là phía Nhật sẽ cấp 6 tàu tuần duyên mới cho Việt Nam để giúp nâng cao khả năng của lực lượng Cảnh sát biển (tuần duyên) Việt Nam ở vùng Biển Đông. Trước đó Tokyo đã tặng cho Cảnh sát biển Việt Nam 6 tàu tuần tra, nhưng đó là tàu cũ.
Vào lúc mọi người lo ngại là chính quyền Trump sẽ thi hành một chính sách bảo hộ mậu dịch, hai vị thủ tướng Nhật - Việt cũng bàn về việc thúc đẩy tự do mậu dịch giữa các nước châu Á-Thái Bình Dương, trong đó có hiệp định TPP do Mỹ khởi xướng, không có Trung Quốc và hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực RCEP, có bao gồm Trung Quốc.
Ngoài đối thoại an ninh và hợp tác quốc phòng, trong chuyến đi Việt Nam lần này, thủ tướng Abe dự kiến đề nghị hợp tác của Nhật về phát triển cơ sở hạ tầng ở Việt Nam, trong đó có dự án khu công nghệ cao Hòa Lạc, ở ngoại ô Hà Nội.
Nhật Bản hiện vẫn là một trong những đối tác đầu tư và thương mại hàng đầu của Việt Nam, đồng thời vẫn là nhà tài trợ song phương lớn nhất.
Việt Nam hy vọng Trump xét lại quyết định về TPP
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc (P) và ngoại trưởng Mỹ John Kerry, trước cuộc họp ngày 13/01/2017, tại Hà Nội.Reuters
Trả lời hãng tin Blommberg, thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc tuyên bố hy vọng chính quyền Donald Trump sẽ « xét lại » quyết định muốn Hoa Kỳ rút lui khỏi Hiệp Định Tự Do Mậu Dịch Xuyên Thái Bình Dương TPP.
Bản tin của Bloomberg được cập nhật ngày 16/01/2017 cho biết trong cuộc trả lời phỏng vấn ngày 13/01/2017 dành cho hãng tin có trụ sở tại New York này, ông Nguyễn Xuân Phúc kỳ vọng « chính quyền sắp tới tại Mỹ sẽ xét lại quyết định về TPP và sẽ cố gắng đạt một thỏa thuận mới có lợi cho tất cả các bên ». Vẫn theo thủ tướng Việt Nam, nhiều thành viên trong nội các mới của tổng thống Donald Trump có lập trường ủng hộ TPP, do vậy ông Nguyễn Xuân Phúc chờ đợi Washington sẽ cân nhắc lại hồ sơ này, bởi vì TPP « cũng có lợi cho nước Mỹ ».
Thủ tướng Phúc không quên nhắc lại là Việt Nam đã ký 12 hiệp định tự do mậu dịch hiện đang đàm phán ba thỏa thuận khác, kể cả Hiệp Định Đối Tác Kinh Tế Toàn Diện Khu Vực RCEP do Trung Quốc đề xướng. RCEP bao gồm nhiều nền kinh tế trong vùng Châu Á Thái Bình Dương, nhưng không có Hoa Kỳ.
Theo báo cáo của Ngân Hàng Thế Giới, Việt Nam là nước được hưởng lợi nhiều nhất một khi TPP có hiệu lực. Hiệp Định Tự Do Mậu Dịch Xuyên Thái Bình Dương sẽ đem lại thêm 8 % tăng trưởng cho kinh tế Việt Nam vào khoảng năm 2030.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét