Chân dung Tân tổng thư ký Liên hiệp Quốc - Hà Anh

Cựu thủ tướng Bồ Đào Nha Antonio Guterres sẽ trở thành Tổng thư ký Liên hợp quốc, sau khi ông Ban Ki-moon kết thúc nhiệm kỳ.<!> 

Tân Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres, 67 tuổi đã chính thức được công bố sau cuộc bỏ phiếu chính thức đã diễn ra tại Hội đồng Bảo an LHQ với 13/15 số phiếu ủng hộ. Ông đã đánh bại 10 đối thủ khác như Helen Clarke - cựu thủ tướng New Zealand, Vuk Jeremic của Serbia, Miroslav Lajcek của Slovakia… để đảm nhận vị trí mà ông Ban Ki Moon đã tiếp quản hai nhiệm kỳ.

Trước đó, ông Antonio Guterres là cựu thủ tướng Bồ Đào Nha, sau đó là người đứng đầu cơ quan Tị nạn Liên Hợp Quốc trong 10 năm (cho tới khi nghỉ hưu vào tháng 10 năm ngoái). Chính trị gia 67 tuổi sẽ tiếp tục  vị trí của ông Ban Kim Moon từ ngày 1.1.2017.

Ông  Antonio Guterres sẽ đảm nhận vị trí Tổng thư ký Liên Hợp Quốc từ ngày 1.1.2017

Ông Antonio Guterres  là một kỹ sư. Ông chính thức bước chân vào chính trường từ năm 1976 trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của Bồ Đào Nha sau khi “Cuộc cách mạng Hoa cẩm chướng” kết thúc năm thập kỷ của chế độ độc tài ở quốc gia này. Guterres nhanh chóng vươn lên hàng ngũ lãnh đạo của Đảng xã hội năm 1992 và được bầu làm thủ tướng Bồ Đào Nha năm 1995 và đảm nhận cương vị này tới năm 2002. Ông được yêu mến nhờ sự thông minh, tài hùng biện và sự ôn hòa. 

Trong thời gian đảm nhận vị trí Thủ tướng Bồ Đào Nha, ông cũng có nhiều nỗ lực trong việc giải quyết các vấn đề quốc tế như giải quyết khủng hoảng ở Đông Timor… Trong vai trò chủ tịch Hội đồng Châu Âu năm 2000, ông đã lãnh đạo  “Chương trình nghị sự Lisbon” và đồng chủ trì Hội nghị thượng đỉnh Liên minh Âu-Phi đầu tiên. Ông cũng là thành viên Hội đồng nhà nước Bồ Đào Nha từ năm 1991-2002. Ông từ chức Thủ tướng Bồ Đào Nha ở nửa nhiệm kỳ thứ hai khi vai trò của đảng của ông bắt đầu suy yếu. 

Ông trở thành người đứng đầu Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn (UNHCR) từ năm 2005 -2015. Trong nhiệm kỳ của mình, ông Antonio Guterres đã lãnh đạo  cơ quan này vượt qua cuộc khủng hoảng tị nạn do các cuộc xung đột sắc tộc lớn xảy ra ở Syria, Afghnistan, Iraq, Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi hay Yemen. Ông đã kêu gọi nhiều quốc gia Châu Âu hỗ trợ người di cư vượt qua cơn khủng hoảng. Và ông chứng tỏ được với các nhà lãnh đạo thế giới rằng ông sử dụng tiền của họ một cách có hiệu quả với nhiều động thái như cắt giảm 20% nhân viên của UNHCR tại Geneva và ưu tiên chi tiêu hiệu quả. 

Trong vai trò lãnh đạo UNHCR, ông Gutteres được đánh giá là đã sẵn sàng “sử dụng vị trí đứng đầu cơ quan tị nạn để nói tiếng nói không chỉ bảo vệ người di cư mà còn kêu gọi các nhà lãnh đạo khắp thế giới chung tay giải quyết vấn đề di cư”. 

Peter Yeo, chủ tịch Chiến dịch Thế giới tốt đẹp hơn nói về vị tân Tổng thư ký: “Ông ấy là người lãnh đạo có tiếng nói, có sức ảnh hưởng toàn cầu và đó là một trong số những điều LHQ cần”. Theo AFP, cựu Tổng thống Bồ Đào Nha Anibal Cavaco Silva đầu năm nay đã đánh giá ông Antonio Guterres là người đã làm được nhiều điều tại Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn và “ngày nay ông ấy là tiếng nói có uy tín và được cả thế giới lắng nghe”.

Antonio Guterres đã có 10 năm đảm nhận vị trí ở UNHCR

Đại sứ Nga Vitaly Churkin, người hiện đang đảm nhận vị trí lãnh đạo của Hội đồng Bảo An LHQ cho biết: “Tất cả các ứng viên đều rất thông minh , hiểu biết và quan tâm tới số phận của thế giới” nhưng “người chúng tôi hoàn toàn ủng hộ đó là Antonio Guterres”. Bà Samantha Power, đại diện của Mỹ tại LHQ cho biết: “Cuối cùng chỉ có một ứng viên có đủ kinh nghiệm, tầm nhìn và sự linh hoạt”.

Ông Guterres tên thật là Antonio Manuel de Oliveira Guterres, sinh ngày 30.4.1949 tại thủ đô Lisbon, Bồ Đào Nha. Ông theo học tại trường uy tín của vùng và tốt nghiệp với điểm số rất cao 18/20. Ông cũng từng nhận giải thưởng dành cho học sinh xuất sắc nhất cả nước trong năm 1965.  Sau đó, Guterres học Vật lý và kỹ thuật điện tại trường Instituto Superior Técnico, Lisbon. Ông tốt nghiệp năm 1971 với điểm số trung bình là 19/20 và bắt đầu sự nghiệp trong vai trò trợ giảng. 

Ngoài ngôn ngữ mẹ đẻ là tiếng Bồ Đào Nha, ông Guterres còn nói được tiếng Anh, tiếng Pháp và tiếng Tây Ban Nha. Ông quan tâm tới lịch sử thời trung cổ, kịch và điện ảnh. 

Antonio Guterres là một người Công giáo. Ông kết hôn với Luisa Amelia Guimaraes e Melo và có hai người con sinh năm 1977 và 1985. Sau khi người vợ đầu qua đời vì ung thư năm 1998, ông tái hôn năm 2001 với người vợ thứ hai là Catarina Marques de Almeida Vaz Pinto.