Nhân dịp Lễ Hai Bà Trưng mồng 6 tháng 2 (28/2/2020) xin giới thiệu đến quý độc giả hai phụ nữ Mỹ gốc Việt đầu tiên được thăng cấp Chuẩn Tướng trong Quân Lực Hoa Kỳ. 2016: Đại tá Danielle Ngô (giữa) Lữ đoàn trưởng LĐ 130, trong một chuyến trao đổi kinh nghiệm với Công Binh Trung Quốc tại Côn Minh. nguồn: DOD    Phụ nữ gốc Việt đầu tiên mang lon Chuẩn Tướng (Brigadier General) đích thực là một nhân vật văn võ song toàn. Cô gia nhập Lục quân Hoa Kỳ năm 1990, phục vụ trong ngành Công Binh. Sau khi theo học một khoá huấn luyện sĩ quan, năm 1994 Danielle Ngô ra trường với cấp bậc Thiếu Uý.Danielle Ngô có bằng Cử nhân Tài Chánh (Finance) từ đại học Massachusetts. Sau đó cô lấy thêm hai văn bằng Cao học tại trường Command and General Staff College và tại đại học Georgetown University. Trên bước đường binh nghiệp, cô từng phục vụ trong các đơn vị sau đây:
<!>
Lữ đoàn 62 Công Binh (Trung đội trưởng kiêm Ðại đội phó); Lữ đoàn 20 Công Binh Nhảy Dù; Lữ đoàn 37 Công Binh Nhảy Dù; Phân đội 610 Công Binh (Phân đội trưởng); Tiểu đoàn 299 Công Binh Chiến Ðấu (Ðại đội trưởng); Sư đoàn 1 Bộ Binh (Sĩ quan phụ tá Phòng 5); Tiểu đoàn 52 Công Binh (Tiểu đoàn trưởng).
Danielle Ngô đã tham dự Chiến Dịch Iraqi Freedom I (Phó ban 4, Sư đoàn 1 Bộ Binh), và Chiến Dịch Enduring Freedom Afghanistan (Phó Phòng 5 của Bộ Tư Lệnh Tổng Hợp). Danielle Ngô cũng từng là Sĩ quan thực tập (Intern) trong Bộ Tham Mưu Liên Quân (Joint Chiefs of Staff) tại Hoa Thịnh Ðốn.
Năm 2012, khi còn là Trung tá Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 52 Công Binh, đơn vị của Danielle Ngô đã giúp dập tắt vụ cháy rừng Waldo Canyon. Một năm sau, Tiểu đoàn của cô lại phải chiến đấu với một vụ cháy rừng khác ở Colorado còn lớn hơn nữa tên Black Forest Fire.
Tháng 9, 2013, căn cứ Không quân Hoa Kỳ xây ngầm trong núi Cheyenne Mountain ở Colorado bị mưa lũ và sạt lở làm hư hại nặng. Tiểu đoàn 52 Công binh dưới sự chỉ huy của Trung tá Ngô đã có công lớn trong việc bảo vệ và phục hồi căn cứ tối mật này. Tháng 2 năm 2014 Danielle Ngô đã phải từ giã chức vụ Tiểu đoàn trưởng của mình để sang Brussels, Bỉ, làm sĩ quan phụ tá cho Chủ tịch Uỷ ban Quân sự khối NATO.
Năm 2015 Danielle Ngô trở thành phụ nữ gốc Việt đầu tiên được thăng chức Ðại tá trong binh chủng Công Binh của Lục Quân Hoa Kỳ. Năm 2017 Ðại tá Danielle Ngô chính thức nhận chức Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 130 Công Binh, hoạt động trong khu vực Thái Bình Dương. Lữ đoàn 130 là một đơn vị có bề dày lịch sử, khởi đầu là Trung đoàn Công Binh 1303 từng hoạt động tại các chiến trường Âu Châu và Thái Bình Dương trong Ðệ Nhị Thế Chiến. Hiện nay Lữ đoàn 130 là đơn vị Công Binh Lục Quân hàng đầu tại vùng Thái Bình Dương. Tháng 6, 2019, Danielle Ngô được thăng cấp Chuẩn tướng.
Ngoài những thành tích binh nghiệp nói trên Danielle Ngô còn là tác giả ba quyển sách: ‘Balancing the Societal Dimensions of Venezuela and Colombia’ (2012); ‘Recruiter Journal: U.S. Recruiting Command’ (2007); ‘Headquarters Press Releases 1963: Part 28’ (2012).
Tân Đại tá Vũ Thế Thùy Anh cùng Ông Bà Vũ Thế Hiệp, trong buổi tiệc mừng tại Cali năm 2015Cha cô là cựu Ðại uý Hải quân VNCH Vũ Thế Hiệp. Thùy Anh ra đời đúng vào năm Mậu Thân 1968, giữa cơn lửa bỏng của chiến tranh. Năm 1975, khi mới lên 7, cô cùng gia đình sang Mỹ tị nạn cộng sản.
Thùy Anh theo học ngành Dược tại đại học University of Maryland. Ra trường năm 1994, cô làm việc cho đại học Johns Hopkins University một thời gian. Là chị cả, cô có ba người em trai đều ra trường làm Bác Sĩ: Vũ Thế Duy Anh (BS Quang tuyến); Vũ Thế Tuấn Anh (BS Cấp cứu); Vũ Thế Quốc Anh (BS Nhãn khoa). Nhưng chỉ mỗi mình cô, Vũ Thế Thùy Anh, là người duy nhất theo chân Bố chọn đường binh nghiệp.
Năm 2003, Dược sĩ Vũ Thế Thùy Anh gia nhập U.S. Public Health Service (PHS) Commissioned Corps và trở thành một sĩ quan y tế trong binh chủng Hải Quân. PHS tuy ngày nay là một bộ phận của Bộ Y Tế (Department of Health and Human Services) nhưng nó được tổ chức giống như quân đội vì nguồn gốc là các bệnh viện của Hải Quân Mỹ từ cuối thế kỷ 18 do Tổng thống John Adams khởi xướng.
Tiền thân của PHS ra đời năm 1798, đến năm 1889 nó được quân đội hoá với một chuỗi các bệnh viện Hải Quân đặt tại các thành phố cảng quan trọng như Boston, Charleston, New Orleans… để kiểm soát dịch bệnh thâm nhập vào nước Mỹ. Thành viên của PHS là những nhà chuyên môn trong các ngành y tế như bác sĩ, nha sĩ, dược sĩ, y tá v.v. Họ được huấn luyện để trở thành sĩ quan (commissioned officers) phục vụ cho cộng đồng khi có thiên tai bão lụt hay bệnh tật v.v.
US PHS và các cơ quan liên đới trực thuộc Bộ Y Tế Hoa Kỳ nguồn: usphs.gov
PHS có nhiệm vụ cách ly và kiểm soát bệnh truyền nhiễm trước khi nó bùng nổ và phát tán ra khắp cả nước. PHS đã đóng một vai trò quan trọng trong trận đại dịch Spanish Flu thời Ðệ Nhất Thế Chiến (1918). Hiện nay PHS đang làm việc cùng các cơ quan liên đới như CDC (Centers for Disease Control) để đối phó cơn dịch COVID-19.
Sau 12 năm phục vụ trong PHS, cô Vũ Thế Thùy Anh được lên lon Ðại Tá vào năm 2015. Ðến tháng Sáu năm 2019 cô được thăng cấp Rear Admiral (Lower Half), tức Ðề Ðốc một sao – tương đương với Chuẩn Tướng trong các binh chủng Bộ Binh, Không Quân v.v. Nếu mọi việc thuận buồm xuôi gió thì cấp bậc kế tiếp cho cô sẽ là Rear Admiral (Upper Half), tức Ðề Ðốc hai sao hay Chuẩn Ðô Ðốc. Hiện nay các chức vụ cao cấp trong PHS đều do các sĩ quan cấp Chuẩn Ðô Ðốc (Rear Admiral) hoặc Phó Ðô Ðốc (Vice Admiral) đảm nhiệm.
Ngay cả người giữ chức Surgeon General trong PHS,ông Jerome Adams, cũng chỉ mang cấp bậc Phó Ðô Ðốc.  Chỉ có Thứ Trưởng Bộ Y Tế chỉ huy PHS, Bác sĩ Brett Giroir,  mới mang cấp bậc Ðô Ðốc (Admiral) mà thôi.
Biết đâu trong tương lai sẽ có phụ nữ gốc Việt hội đủ khả năng lãnh đạo một binh chủng như PHS. Người đó có thể là Vũ Thế Thùy Anh hay ai khác, nhưng chắc chắn một điều: Danielle Ngô và Vũ Thế Thùy Anh là những người nữ lưu tiên phong, mở đường cho thế hệ phụ nữ Mỹ gốc Việt sau này.
Hoa Kỳ là xứ sở của tự do dân chủ, là vùng đất của cơ hội, là nơi tài năng thực thụ được khuyến khích và trọng dụng bất kể giai cấp, lý lịch, giới tính hay đảng phái. Nếu Hai Bà Trưng sống lại và nhìn thấy con cháu thành công rạng rỡ nơi đất xa người lạ như vầy, chắc hẳn Hai Bà sẽ rất vui lòng.