Anh Pháp chưa đạt được đồng thuận về kế hoạch tạm ngừng bắn tại Ukraina
Hội nghị Luân Đôn hôm 02/03/2025, quy tụ 15 nước châu Âu và nhiều đối tác trong NATO như Thổ Nhĩ Kỳ và Canada về sáng kiến của Anh Quốc để giải quyết xung đột tại Ukraina.Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky (T), thủ tướng Anh Keir Starmer (G) và tổng thống Pháp Emmanuel Macron thảo luận bên lề Hội nghị Luân Đôn ngày 02/03/2025. AP - Justin Tallis Nguyễn Giang
Trả lời báo Le Figaro, tổng thống Pháp Emmanuel Macron, cho biết Anh và Pháp nêu đề xuất Nga và Ukraina có 1 tháng tạm ngừng bắn trên không và trên biển, dừng oanh kích vào các cơ sở dân sự và quân sự của nhau, nhưng không có ngưng bắn trên bộ, vì chiến tuyến dài gần 1000 km và khó xác minh được việc tôn trọng ngưng bắn.
Vẫn theo nguyên thủ Pháp, quân đội châu Âu, nếu vào Ukraina thì chỉ ở giai đoạn 2, khi mà thỏa thuận hòa bình được ký kết. Sáng nay 03/03/2025, bộ trưởng Quốc Phòng Anh Luke Pollard bác bỏ thông tin của tổng thống Pháp.
Trong cuộc họp báo hôm qua, thủ tướng Anh Keir Starmer nói đến một kế hoạch hòa bình cho Ukraina và vẫn nhấn mạnh đến vai trò thiết yếu của Mỹ trong tiến trình này.
Từ Luân Đôn, thông tín viên Nguyễn Giang cho biết những điểm chưa rõ ràng trong kế hoạch hòa bình mà thủ tướng Anh Keir Starmer thông báo :
« Hội nghị thượng định nhanh chóng (crunch summit) tại Luân Đôn hôm 02/03/2025 nhằm thảo luận một kế hoạch hòa bình mới do các nước châu Âu được Anh dẫn đầu và Pháp công khai đồng thuận nêu ra có một số điểm đáng chú ý.
Một là đề xuất để bất cứ kế hoạch hòa bình nào (any peace plan) cho Ukraina phải tôn trọng chủ quyền và an ninh Ukraina, đồng thời để nước này tham gia hội đàm.
Hai là châu Âu và Anh sẽ tăng cường ngay lập tức năng lực quân sự của Ukraina, cụ thể bằng khoản tiền 1,6 tỷ bảng Anh (2 tỷ USD) tài trợ để 5000 hỏa tiễn được sản xuất ở Belfast, Bắc Ireland của Anh, rồi gửi ngay ra tiền tuyến cho quân đội Ukraina.
Ba là Anh sẽ thiết kế một liên minh cùng ý chí (coalition of the willing) để bảo vệ cho thỏa thuận tương lai ở Ukraina. Một lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu, cho tới nay có Anh và Pháp sẵn sàng góp quân, nhưng Ba Lan nói không, sẽ đảm bảo an ninh cho thỏa thuận.
Đây chính là câu hỏi lớn nhất vì ông Starmer không nói đó là thỏa thuận nào, dù có vẻ hai điểm trên loại bỏ thỏa thuận song phương Mỹ-Nga mà tổng thống Donald Trump muốn cứ tự đàm phán với tổng thống Vladimir Putin rồi ép Ukraina chấp nhận.
Thông tin duy nhất Anh nói ra là trước khi nêu các điểm trong kế hoạch hòa bình được Anh, Pháp và Ukraina ủng hộ, ông Starmer “đã có trao đổi với ông Trump qua điện thoại” nhưng không rõ ông Trump đồng ý tới mức độ nào và quan trọng là ông ta có lại đổi ý hay không.
Chưa kể, như nhà báo Anh Zoe Williams đặt câu hỏi mấu chốt: Keir Starmer đã bác bỏ luôn cuộc đàm phán Mỹ-Nga, hay đang muốn có kế hoạch của châu Âu do Anh dẫn đầu và bằng cách nào đó khiến Hoa Kỳ ủng hộ, rồi Nga chấp nhận. Bà Williams nhận xét ông Starmer “đang bị gánh nặng của những điều trái ngược đè nặng lên vai”.
Nga từ trước tới nay không đồng ý cho châu Âu thuộc NATO đem quân tới biên giới của họ với Ukraina. Hoa Kỳ thì không muốn để Ukraina tham gia hội đàm – tức là trái với điều 1 trong kế hoạch Starmer.
Điều có thể thấy đang dần dần hiện rõ là Anh sẽ bám sát và thuyết phục Donald Trump, còn Pháp thì làm “phát ngôn viên” nói chuyện với các nước châu Âu sát nách như Đức vốn đang chờ thay đổi lãnh đạo về kế hoạch hòa bình của châu Âu ».
Liên Âu chuẩn bị cuộc họp bất thường để tăng cường quốc phòng của châu lục và hỗ trợ Ukraina
Sau hội nghị tại Luân Đôn hôm qua, 02/03/2025, về hỗ trợ Ukraina, 27 nước châu Âu sẽ có hội nghị bất thường tại Bruxelles, ngày 06/03, để bàn về việc tăng cường sức mạnh quốc phòng của khối và gia tăng hậu thuẫn quân sự cho Kiev.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (T), thủ tướng Anh Keir Starmer (G), tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky tại hội nghị thượng đỉnh ở Lancaster House, Luân Đôn, Anh Quốc, ngày 02/03/2025. AFP - CHRISTOPHE ENA
Trọng Thành
Nhiều lãnh đạo châu Âu cùng chung quan điểm, cần phải tăng mạnh đầu tư cho quốc phòng để « sẵn sàng cho tình huống xấu nhất ».
Tường trình của thông tín viên Jean-Jacques Héry từ Bruxelles:
« Những gì sẽ được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh vào thứ Năm, 06/03, sẽ đi theo các đường hướng tương tự như những điều đã được khẳng định ngày hôm qua tại Luân Đôn. Đó là Liên Âu sẽ hỗ trợ Ukraina phối hợp với các đồng minh ngoài Liên Âu, và đặc biệt là luôn phối hợp với Hoa Kỳ trong khuôn khổ khối NATO, để đạt được hòa binh cùng với các đảm bảo an ninh cho Ukraina.
Trong bối cảnh này, tuyên bố của chủ tịch Ủy Ban Châu Âu hôm qua khi kết thúc hội nghị thượng đỉnh Luân Đôn không làm ai ngạc nhiên. Bà Ursula von der Leyen nói : ‘‘Sau một thời gian dài thiếu đầu tư, hiện nay việc tăng cường đầu tư quốc phòng về lâu dài là vô cùng quan trọng, vì an ninh của Liên Hiệp Châu Âu. Trong bối cảnh địa chiến lược hiện nay, chúng ta phải chuẩn bị cho tình huống xấu nhất’’.
Ủy Ban Châu Âu sẽ trình bày kế hoạch tổng thể về việc tái vũ trang châu Âu với 27 nước thành viên vào thứ Năm. Theo chủ tịch Ủy Ban Châu Âu, để cho phép các quốc gia thành viên tăng chi tiêu quân sự nhanh hơn, Bruxelles có thể nới lỏng các quy tắc ngân sách. Điều này diễn ra vào thời điểm mà một số quốc gia, bao gồm cả Pháp, đang phải nỗ lực giảm mức thâm hụt được cho là quá mức so với quy định về ngân sách hiện hành.
Thái độ của Hungary dưới quyền của thủ tướng Viktor Orban cũng cần phải được xem xét kỹ lưỡng. Lãnh đạo Hungary đã đe dọa sẽ không ký kết kết luận của hội nghị thượng đỉnh sẽ diễn ra trong ba ngày nữa, đồng thời kêu gọi Liên Âu thảo luận trực tiếp với Nga để đạt được hòa bình, như điều Mỹ đang làm. »
Truyền thông Mỹ: Bộ trưởng Quốc Phòng Hegseth ra lệnh ngừng ‘‘chiến dịch tin học’’ nhắm vào Nga
Theo truyền thông Mỹ hôm qua, 02/3/2025, được AFP dẫn lại, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Pete Hegseth đã ra lệnh ngừng mọi chiến dịch tin học nhắm vào Nga, bao gồm các hành động phản công tin học.
Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Pete Hegseth trong một cuộc họp báo tại Ba Lan ngày 14/02/2025. Agencja Wyborcza.pl via REUTERS - Robert Kowalewski
Trọng Thành
Báo New York Times cho biết cụ thể : quyết định này nằm trong một tiến trình rộng hơn của việc xem xét lại các hoạt động của Mỹ nhắm với Nga, và việc tạm ngưng này chưa được xác định sẽ kéo dài bao lâu.
Lầu Năm Góc đã không trả lời câu hỏi của hãng tin Pháp AFP về chủ đề này, với lý do an ninh. Theo một quan chức bộ Quốc Phòng Mỹ, « đối với bộ trưởng Hegseth, không có ưu tiên nào lớn hơn là an toàn của những người lính đang chiến đấu trong mọi chiến dịch, bao gồm lĩnh vực chiến tranh tin học ».
Trong khi đó, cố vấn an ninh quốc gia Mike Watlz, trong cuộc trả lời đài Mỹ CNN hôm qua về khả năng Washington đang xích gần lại với Matxcơva, đã bác bỏ ý tưởng về việc ngừng các chiến dịch tin học. Theo Mike Watlz, không có chủ trương ngừngcác chiến dịch tin học nhắm vào Nga và điều này « chưa được bàn đến ».Cố vấn an ninh của tổng thống Trump khẳng định, « để kết thúc cuộc chiến tranh này, (nước Mỹ) có đủ mọi biện pháp, từ những biện pháp hòa dịu cho đến răn đe ».
Nga thường xuyên bị cáo buộc tiến hành cuộc chiến tranh lưỡng hợp chống phương Tây, đặc biệt để làm sói mòn sự ủng hộ đối với Ukraina, trong đó có cuộc chiến truyền thông và các hoạt động tin tặc.
Liên Hiệp Quốc kêu gọi Israel cho nối lại viện trợ nhân đạo vào Gaza
Hôm qua, 02/03/2025, Liên Hiệp Quốc kêu gọi Israel cho nối lại ngay lập tức viện trợ nhân đạo vào dải Gaza. Theo AFP, nhiều nước Ả Rập, trong đó có Qatar, Ai Cập và Ả Rập Xê Út, đã lên án quyết định nói trên của Israel « vi phạm nghiêm trọng thỏa thuận ngừng bắn » và cáo buộc Israel « sử dụng nạn đói làm vũ khí chống lại người dân Palestine ».
Đoàn xe cứu trợ nhân đạo đi từ Ai Cập đến Rafah thành phố phía nam dải Gaza, ngày 12/02/2025. AP - Abdel Kareem Hana
Trọng Thành
Quyết định ngừng cho cứu trợ nhân đạo vào dải Gaza của Israel được đưa ra sau khi chấm dứt giai đoạn một của thỏa thuận ngừng bắn, bắt đầu từ 19/01/2025, hết hạn vào ngày 01/03. Tháng 3/2025, về nguyên tắc, hai bên sẽ bước sang giai đoạn hai của thỏa thuận.
Hôm qua, Israel vào phút chót đã chấp nhận đề xuất của đặc phái viên của tổng thống Mỹ về Trung Đông, Steve Witkoff, triển hạn ngừng bắn thêm 7 tuần cùng trao đổi toàn bộ con tin bị bắt trong vụ tấn công 07/10/2023, nhưng không bao gồm việc chấm dứt chiến tranh tại Gaza. Tổ chức Hamas đã bác bỏ đề xuất của Mỹ, và lên án Israel vi phạm thỏa thuận.
Thông tín viên Sami Boukhelifah từ Jérusalem giải thích :
« Về mặt cụ thể, kế hoạch thay thế này quy định lệnh ngừng bắn kéo dài trong toàn bộ tháng Ramadan của người Hồi giáo vừa mới bắt đầu và lễ Pesach, tức lễ Phục Sinh của người Do Thái, trong tháng 4. Điều này có nghĩa là lệnh ngừng bắn sẽ kéo dài thêm bảy tuần nữa.
Về mặt lý thuyết, kế hoạch này bắt đầu bằng việc thả ngay lập tức một phần đầu tiên của số con tin Israel còn lại. Sau đó là tất cả các con tin còn lại, vào cuối thời gian bảy tuần lễ này. Có tổng cộng 59 con tin, trong số họ, 24 người còn sống và 35 người được cho là đã chết. Đề xuất này của Steve Witkoff được đưa ra như một kế hoạch dự phòng, bởi các đàm phán giữa Israel và Hamas được cho là ‘‘đang bế tắc’’.
Tổ chức Hamas đã phản đối và thẳng thừng bác bỏ kế hoạch mới này : ‘‘Không, đây không phải là kế hoạch đã định’’. Bởi theo thỏa thuận được ký vào tháng 1/2025 với Israel, chắc chắn có việc bảo đảm thả tất cả các con tin Israel để đổi lấy những người Palestine bị giam giữ, nhưng cũng quy định quân đội Israel phải rút toàn bộ khỏi dải Gaza và chấm dứt chiến tranh.
Ai Cập, một trong những bên trung gian trong vấn đề này, vẫn giữ vững lập trường và yêu cầu áp dụng ‘‘đầy đủ’’ thỏa thuận ban đầu.
Nhưng Nhà nước Do Thái có cách giải thích riêng về thỏa thuận này. Theo thủ tướng Benjamin Netanyahu, Israel có quyền tiếp tục chiến tranh sau giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận. Hôm qua, quân đội Israel đã pháo kích vào Khan Younes, và đình chỉ việc đưa viện trợ nhân đạo vào Gaza. »
Liên Hiệp Châu Âu « kêu gọi nối lại ngay lập tức các đàm phán về giai đoạn hai của ngừng bắn, và khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ đối với các bên làm trung gian ».
Liên Hiệp Quốc kêu gọi Israel cho nối lại viện trợ nhân đạo vào Gaza
Hôm qua, 02/03/2025, Liên Hiệp Quốc kêu gọi Israel cho nối lại ngay lập tức viện trợ nhân đạo vào dải Gaza. Theo AFP, nhiều nước Ả Rập, trong đó có Qatar, Ai Cập và Ả Rập Xê Út, đã lên án quyết định nói trên của Israel « vi phạm nghiêm trọng thỏa thuận ngừng bắn » và cáo buộc Israel « sử dụng nạn đói làm vũ khí chống lại người dân Palestine ».
Đoàn xe cứu trợ nhân đạo đi từ Ai Cập đến Rafah thành phố phía nam dải Gaza, ngày 12/02/2025. AP - Abdel Kareem Hana
Trọng Thành
Quyết định ngừng cho cứu trợ nhân đạo vào dải Gaza của Israel được đưa ra sau khi chấm dứt giai đoạn một của thỏa thuận ngừng bắn, bắt đầu từ 19/01/2025, hết hạn vào ngày 01/03. Tháng 3/2025, về nguyên tắc, hai bên sẽ bước sang giai đoạn hai của thỏa thuận.
Hôm qua, Israel vào phút chót đã chấp nhận đề xuất của đặc phái viên của tổng thống Mỹ về Trung Đông, Steve Witkoff, triển hạn ngừng bắn thêm 7 tuần cùng trao đổi toàn bộ con tin bị bắt trong vụ tấn công 07/10/2023, nhưng không bao gồm việc chấm dứt chiến tranh tại Gaza. Tổ chức Hamas đã bác bỏ đề xuất của Mỹ, và lên án Israel vi phạm thỏa thuận.
Thông tín viên Sami Boukhelifah từ Jérusalem giải thích :
« Về mặt cụ thể, kế hoạch thay thế này quy định lệnh ngừng bắn kéo dài trong toàn bộ tháng Ramadan của người Hồi giáo vừa mới bắt đầu và lễ Pesach, tức lễ Phục Sinh của người Do Thái, trong tháng 4. Điều này có nghĩa là lệnh ngừng bắn sẽ kéo dài thêm bảy tuần nữa.
Về mặt lý thuyết, kế hoạch này bắt đầu bằng việc thả ngay lập tức một phần đầu tiên của số con tin Israel còn lại. Sau đó là tất cả các con tin còn lại, vào cuối thời gian bảy tuần lễ này. Có tổng cộng 59 con tin, trong số họ, 24 người còn sống và 35 người được cho là đã chết. Đề xuất này của Steve Witkoff được đưa ra như một kế hoạch dự phòng, bởi các đàm phán giữa Israel và Hamas được cho là ‘‘đang bế tắc’’.
Tổ chức Hamas đã phản đối và thẳng thừng bác bỏ kế hoạch mới này : ‘‘Không, đây không phải là kế hoạch đã định’’. Bởi theo thỏa thuận được ký vào tháng 1/2025 với Israel, chắc chắn có việc bảo đảm thả tất cả các con tin Israel để đổi lấy những người Palestine bị giam giữ, nhưng cũng quy định quân đội Israel phải rút toàn bộ khỏi dải Gaza và chấm dứt chiến tranh.
Ai Cập, một trong những bên trung gian trong vấn đề này, vẫn giữ vững lập trường và yêu cầu áp dụng ‘‘đầy đủ’’ thỏa thuận ban đầu.
Nhưng Nhà nước Do Thái có cách giải thích riêng về thỏa thuận này. Theo thủ tướng Benjamin Netanyahu, Israel có quyền tiếp tục chiến tranh sau giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận. Hôm qua, quân đội Israel đã pháo kích vào Khan Younes, và đình chỉ việc đưa viện trợ nhân đạo vào Gaza. »
Liên Hiệp Châu Âu « kêu gọi nối lại ngay lập tức các đàm phán về giai đoạn hai của ngừng bắn, và khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ đối với các bên làm trung gian ».
Liên đoàn Ả Rập hoàn tất kế hoạch tái thiết Gaza thay cho dự án của Donald Trump
Ai Cập cùng nhiều nước Ả Rập đã hoàn tất một kế hoạch tái thiết dải Gaza để trình lên thượng đỉnh Liên Đoàn Ả Rập dự kiến họp tại Cairo ngày 04/03/2025, theo thông cáo của ngoại trưởng Ai Cập hôm qua. Kế hoạch của các nước Ả Rập được cho là để thay thế đề xuất của tổng thống Mỹ Donald Trump, muốn di dân Palestine ra khỏi vùng đất của họ và quản lý dải Gaza.
Máy móc xây dựng hoạt động tại dải Gaza, vào lúc có lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas. Ảnh chụp ngày 11/02/2025, từ phía Israel. REUTERS - Amir Cohen
Anh Vũ
Thông tín viên Alexandre Bucianti từ Cairo cho biết thêm chi tiết về bản kế hoạch :
Thay thế cho dự án của tổng thống Mỹ là một kế hoạch tại thiết Gaza của các nước Ả Rập. Ngoại trưởng Ai Cập tối Chủ Nhậtthông báo, kế hoạch đó đã được soạn thảo xong.
Ông Badr Abdel Aty cho biết cụ thể là kế hoạch sẽ được các nước Ả Rập và cộng đồng quốc tế trong đó đặc biệt có châu Âu, cung cấp tài chính .
Người ta đã biết được những nét chính của chương trình này. Các công ty về các công trình công cộng của Ai Cập sẽ qua biên giới giữa bán đảo Sinaï và dải Gaza. Các máy móc xây dựng sẽ bắt đầu bằng việc dọn dẹp các đống đổ nát và bom mìn chưa nổ. Trên diện tích đã được dọn đó, người ta sẽ cho dựng các lều trại và nhà tiền chế cùng những tiện nghi thiết yếu. Người ta sẽ chuyển người dân từ vùng phụ cận đến đó. Vùng này sau đó sẽ được dọn dẹp và xây dựng bền chắc.
Tiến trình dài lâu đó sẽ được lặp đi lặp lại có thể tại nhiều nơi cho tới khi toàn bộ Gaza được tái thiết.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét