|
Trong một thư ngỏ cho WHO sắp công bố, 239 nhà khoa học từ 32 nước cảnh báo về nguy cơ coronavirus lan truyền qua không khí dưới dạng hạt/giọt mịn lơ lửng trong không khí (aerosol). Thư kêu gọi WHO cảnh báo về nguy cơ này.<!>
Tuy sự lan truyền của nhiều loại virus khác bằng aerosol đã được nhiều nghiên cứu chứng minh, và có nhiều bằng cớ thực tế là đã xảy ra với Covid-19, WHO vẫn nhất quyết nói rằng "không có bằng chứng rõ ràng" và "không phải là yếu tố quan trọng", và vì vậy không chính thức cảnh báo đề phòng. WHO chỉ công nhận hai cách truyền nhiễm chính là bị giọt (lớn) bắn vào khi đứng gần người bệnh ho, hoặc sờ phải đồ vật nhiễm trùng rồi sờ tay lên mặt.
"Không có bằng chứng rõ ràng" là cách nói thông thường trong khoa học, và không có nghĩa là "không có". Tuy nhiên, công chúng (và ngay cả nhiều nhà khoa học) rất hay lầm lẫn hai điều này. Chẳng hạn, loan báo của WHO vào đầu dịch (tháng 1/2020) rằng "chưa có bằng chứng rõ ràng rằng coronavirus này có thể lây từ người qua người" đã bị chính phủ Trump nắm lấy để buộc tội là WHO giấu giếm sự thật rằng coronavirus có thể lây từ người qua người. Trên báo chí và trên mạng, rất hay thấy một nhà khoa học tuyên bố "nghiên cứu này cho thấy là không có chuyện XXX" trong khi nghiên cứu thực ra chỉ nói là chưa có chứng cớ đạt tiêu chuẩn thống kê (statistical significance) rằng XXX xảy ra (có thể vì chưa đủ mẫu thí nghiệm).
Có một tác giả bức thư nói với báo chí rằng trong hội đồng khoa học của WHO có những người quá bảo thủ và cái gì cũng đòi phải có chứng minh không thể chối cãi (incontrovertible evidence), trong khi tình hình quá nguy cấp không thể chờ đợi.
Trong thực tế, đã có nhiều trường hợp mà lây nhiễm hầu như chắc chắn là do aerosol - trong tiệm ăn, máy bay, hãng thịt, những nơi mà không khí được thổi mạnh bằng quạt và máy lạnh khiến virus dễ lưu hành. Có lần 1500 công nhân ở một hãng giết thịt ở Đức đã nhiễm bệnh (https://news.sky.com/…/coronavirus-circulating-air-may-have…).
Đừng đợi WHO nói gì, chúng ta hãy cố tránh những nơi đông đúc có máy lạnh hoặc quạt như tiệm ăn, quán rượu, máy bay...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét