Trong hai ngày 9-10/4 qua, không riêng cộng đồng Việt, mà cả thế giới mạng, cộng đồng báo chí khắp thế giới xôn xao với một camera clip về việc hãng United Airlines cư xử hung bạo với người hành khách gốc Việt, bác Đào Duy Anh, 69 tuổi, tại phi trường Chicago O’Hare trên chuyến bay (chưa cất cánh) United 3411 Chicago – Louisville. Bộ Giao Thông Liên Bang Mỹ (DOT) đã chính thức vào cuộc điều tra vụ này ngày 10/4/2017.<!>
Khoan nói việc đúng sai, vì giới luật sư Mỹ sẽ còn cãi nhau dài dài về vụ này tại các cấp tòa án US, tôi chỉ xin minh định ở đây vài chi tiết quan trọng mà đồng bào Việt chúng ta có thể không biết, mơ hồ, hầu giúp chút gì đó cho mọi người trong những chuyến bay sắp tới. Nguồn tài liệu tôi chủ yếu dựa vào các bài báo tiếng Anh trên CBC, Global News, CNN và Business Insider.
1- (MYTH- Mơ hồ) Hãng United Airlines sơ suất bán vé quá số ghế trên máy bay… (FACT- Sự thật là)SAI! Theo bình luận của New York Times, việc bán vé quá số ghế trên máy bay (overselling) là một chính sách (policy) mà hầu hết các hãng máy bay hiện nay trên thế giới vẫn đang áp dụng. Lý do? Đồng xiền! Nếu hãng máy bay phải bay với khoang hàng khách không đầy ắp, thì hãng lỗ chuyến bay đó. Trong áp lực cạnh tranh cực kỳ gay gắt hiện nay, các hãng máy bay tính toán rằng luôn luôn có một tỷ lệ % hành khách sẽ trễ (no show) hay hủy chuyến bay (cancel) vào giờ chót, và họ bán thêm (oversell) một số vé tương đương, với hy vọng rằng (!) điều đó sẽ xảy ra. Nếu chẵng may không có ông bà nào chịu đi trễ hay hủy chuyến bay cả, như chuyến United 3411, thì hãng máy bay sẽ áp dụng chiêu thức khác là Tống Khứ(Bumping up) lượng hành khách dư, bằng nhiều cách “tuyệt chiêu”. Sao có chuyện “động trời” vầy hè? Xin thưa, hãng nào cũng làm vậy cả, kể cả Air Canada, và tất cả những chính sách (policy) này đều viết rỏ trong hàng chữ nhỏ li ti (fine print) trong chiếc vé bạn đang cầm đó thôi, ai biểu hông chịu đọc!
Bài học: Kể từ hôm nay, làm ơn đọc hết mấy dòng fine print trên vé của mình! Đọc hết, đọc tất tần tật, đọc xuôi đọc ngược, cho đến khi nào hiểu lờ mờ, hiểu không hết thì chạy đi hỏi luật sư nhen !
2- (MYTH- Mơ hồ) Trường hợp bị từ chối chuyến bay như vầy xưa nay chưa có… (FACT- Sự thật là)SAI ! Theo nguồn CBC News dẫn lời một quan chức chính phủ Hoa Kỳ, mỗi năm có trung bình khoãng 434,000 lượt hành khách bị từ chối (bump up) chuyến bay như vầy, số liệu chỉ kể 12 hãng lớn nhất ở Mỹ. Số liệu dùng một từ khá mỉa mai là “voluntarily gave up seat”, nghĩa là những lượt hành khách này “tự nguyện nhường ghế” cho người khác! Ôi trời, sao mà có nhiều người tốt quá vậy! Đặc biệt thê thảm hơn, ngoài con số 434,000 lượt/năm kể trên, trung bình có thêm khoãng 40,000 lượt khách mỗi năm bị“bumped up” không tự nguyện, tức là, nói nôm na, bị “đá đít” không cho lên máy bay! Nếu số liệu bắt đầu từ ngày 9/4 mỗi năm, thì năm nay 2017 chắc sẽ có 40,001 người, do kể thêm bác Đào Duy Anh !
Bài học: Chuyện bị bump up ở phi trường là chuyện khá thông thường trong giới trẻ Âu Mỹ, kể cả đám con nít Việt thế hệ thứ hai, chúng ăn uống, lăn lê bò càng tại các phi trường, nhất là trong những dịp lễ lớn, Christmas, New Year, vì lý do là đám trẻ mua được vé rẻ! Của nào giá đó, mấy bác lớn tuổi đồng hương Việt chắc khó mà hiểu nổi chuyện này. Đi máy bay Mẽo, chứ có phải là chen lấn xe bus ở Việt Nam, hay lên tàu vượt biên đâu! Ấy vậy, mà chính là vậy! Thời cục đổi thay, ta phải thức thời và hiểu biết, đừng khinh suất.
3- (MYTH- Mơ hồ) Hãng United Airlines không có quyền trục xuất hàng khách khi đã ngồi lên máy bay… (FACT- Sự thật là) SA ! Như đã nói ở trên, một khi đã thành chính sách, thì các hãng máy bay có hẳn những qui thức (protocol) để trục xuất lượng hành khách dư, mực đen giấy trắng đàng hoàng. Theo tổng hợp nhiều nguồn, thì với các hãng máy bay USA, qui thức tuần tự như sau:
- Trước hết, việc từ chối hành khách phải được thực hiện ngay tại cổng lên máy bay (Gate), trong trường hợp bất khả kháng mới phải từ chối (bump up) khách đã lên máy bay (boarding);
- Việc từ chối phải bắt đầu bằng việc kêu gọi nhường ghế tự nguyện (volunteer calling). Nếu có người tự nguyện nhường ghế, thì hàng khách này phải được bồi thường thỏa đáng bằng tỷ lệ (thường là 200%) giá vé đã mua, đến tối đa là $675 US;
- Nếu vẫn không có người tự nguyện nhường ghế để chịu đi những chuyến sau, thì hãng máy bay phải tiếp tục “hô hào, kêu gọi” với giá trị bồi thường cao hơn, cho đến tối đa là $1,350 US cho việc nhường ghế, dẫn đến trễ nải chuyến bay hơn 2 giờ (nội địa) hay hơn 4 giờ (quốc tế);
- Nếu vẫn không có người tự nguyện “xả thân”, thì đến lúc này hãng máy bay có quyền “rút thăm xổ số”ngẫu nhiên và “chỉ định” vị hàng khách “tốt số” nào đó phải rời máy bay!
Bài học: Bác Đào Duy Anh thật là đã “trúng số” vì cái chính sách chết tiệt này của những hãng máy bay, và việc trục xuất ngay trên máy bay, nếu chiếu theo luật, là đúng. Cái mà bác và những người khác không biết là- Gọi là “ngẫu nhiên”, nhưng thật ra chuyện “xổ số đá đít” này có những… loại trừ, ví như mấy người hành khách đi hạng vé Nhất (First Class) hay Thương Gia (Business Class), họ đâu có bị gộp vô số hàng khách bị gọi xổ số đâu !!! Bài học là - Không mua vé rẻ từ mấy công ty bán vé cheap, nhưng nếu bị bắt buộc vô thế phải mua, thì làm ơn mua hạng First hay Business Class!
4- (MYTH- Mơ hồ) Hãng United Airlines, theo luật, như vậy đã làm ĐÚNG với người hành khách bị trục xuất… (FACT- Sự thật là) SAI ! Sự thật là, sau khi yêu cầu bác Đào Duy Anh rời khỏi máy bay (bác là một trong 4 vị hành khách xấu số ngày hôm ấy, bác đã từ chối, trong khi 3 người kia, một người chính là bà nhà của bác Đào, đã miễn cưỡng rời máy bay) mà không được, hãng United Airlines gọi đến nhân viên công lực của phi trường Chicago. Chính những người này (airport aviation officer) đã có những hành động hung bạo với bác Đào như đã thấy trong camera clip, chứ không phải nhân viên của hãng United Airlines.
Theo lời một vị là chủ tịch hội bảo vệ quyền lợi hành khách hàng không (travelersunited.org), t hì việc trục xuất bằng vũ lực như vậy là “physical abuse” (lạm dụng thể xác) đối với hành khách, và ông ta“never heard about” (chưa từng được biết). Đành rằng theo luật, người thi hành công vụ có quyền cưỡng chế hành khách rời máy bay trong những trường hợp bất khả kháng, ví như hành khách trở nên đặc biệt nguy hiểm (say rượu, hành hung người chung quanh, v.v.) nhưng việc này cũng phải được thực hiện một cách văn minh và không gây tổn hại về mặt thể xác hay tinh thần của người bị trục xuất.
Hình ảnh video cho chúng ta thấy bác Đào Duy Anh (có lẽ) bị đánh vào mặt đến chảy máu, rồi bị lôi sền sệt dọc hành lang máy bay, việc này chiếu theo những luật về bảo vệ nhân thân và phẩm giá con người khác là một hành vi trọng tội. Chắc chắn rằng bác Đào Duy Anh sẽ khởi kiện United Airlines và Chicago Airport Authority về những hành vi này, và chắc chắn 99.99% là bác Đào sẽ thắng kiện !
Bài học: Ở US hay ở bất kỳ nơi đâu, luôn luôn có những người thi hành công vụ, nhân danh luật và “lẽ phải”, để hành động hung bạo với người khác! Nếu cần phải tránh những kẻ “côn đồ” như vậy vì lý do giử gìn sự an toàn thân thể của mình, thì chúng ta nên “chịu thua” (compliant) ngay từ đầu. Bằng ngược lại và vì xui xẻo ta không tránh được, thì cũng không sao, trời có mắt và camera, facebook có mắt, chúng ta sẽ kiện đến cùng, và mười mươi là công lý sẽ thuộc về ta !
Hãng United Airlines hay một vài hãng thông tấn đang chơi nước cờ “bẩn” là lôi những chuyện nhân thân không hay của bác Đào Duy Anh (trong quá khứ) ra bàn dân thiên hạ trong hai ngày qua. Nhưng xem ra, đại đa số những luồng ý kiến công luận trên các phương tiện truyền thông dòng chính ở US và Canada mấy ngày qua tỏ hướng đồng cảm và ủng hộ bác Đào Duy Anh.
Chúc bác Đào mau thắng kiện, và trở thành triệu phú! :) :)
CẬP NHẬT- Theo báo Chicago Sun Times thì tính đến 10:00pm 11/4/2017, nội vụ “Bác Đào và United Airlines” đang dấy lên một làn sóng chỉ trích dữ dội trong chính giới Hoa Kỳ, với hàng loạt chất vấn, điều tra và tuyên bố của những nhà lập pháp và hành pháp sau đây
- Hội Đồng Quản Hạt Hàng Không chính quyền thành phố Chicago (Chicago City Council’s Aviation Committee) sẽ có buổi nghe điều trần vụ việc này ngày thứ 5 13/4/2017.
- Hôm nay thứ 3 11/4/2017, Bộ Hàng Không Liên Bang Hoa Kỳ (Federal Department of Aviation) ra tuyên bố “sẽ có tuyên bố cập nhật, hướng đến những biện pháp trừng phạt (thỏa đáng) (updated statement hinting at further disciplinary action).
- Hạ Viện Liên Bang Hoa Kỳ: dân biểu thuộc đảng Dân Chủ, Hạ Nghị Sỹ Dan Lipinski, Illinois, tuyên bố Lưỡng viện Hoa Kỳ phải có những dự luật cần thiết để KHÔNG BAO GIỜ lặp lại cái cảnh một hãng máy bay, dù là United Airlines hay một hãng nào khác, có cái quyền “lôi sền sệt” một hành khách ra khỏi máy bay như vậy (“Congress may need to act to make sure United Airlines — or any other carrier — can never again drag a passenger off a plane…”)
- Thượng Viện Liên Bang Hoa Kỳ: 22 dân biểu Thượng Viện Hoa Kỳ, trong đó có hai ông Dick Durbin và Tammy Duckworth đại diện bang Illiois “hăm dọa” CEO của hãng United Airlines là họ “sẽ xăm xoi” vụ lộn xộn này (The Senate: Illinois Democratic Senators Dick Durbin and Tammy Duckworth were among the 21 senators — all Democrats — telling United CEO Oscar Munoz that they will be “examining” the incident.)
- Thống Đốc Bang New Jersey Chris Christie phát lời kêu gọi ra bộ luật CẤM những chính sách “đá đít từ chối” lên máy bay như hiện nay của các hãng máy bay, và kêu gọi chính quyền của TT Hoa Kỳ D. Trump “phải đứng lên bảo vệ những hành khách công dân Mỹ chúng ta” (!) (New Jersey Gov. Chris Christie called for a bumping ban in the wake of the United incident, and Christie called on the Trump administration “to stand up for our traveling Americans”)
- Bộ Giao Thông Liên Bang Hoa Kỳ chính thức vào cuộc đình tra ngày hôm nay thứ 3 11/4/2017.
- Nghe anh bạn mình đọc báo comment lại thì cổ phiếu của hãng United Airlines mới rớt giá trong hai ngày qua, lỗ sơ sơ có… trên $1 tỷ US hà…
Úi chao, phen này bác Đào thắng lớn rồi bác ơi! Tình hình Tam Quốc Chí (not Cu Ba) còn nhiều chuyển biến lớn lao hơn nữa trong những ngày tới. mọi người cùng chờ xem!
Xin xem đầy đủ chi tiết trong bài báo theo link này
http://chicago.suntimes.c om/…/united-airlines-incident- may…/
Ghi chú thêm - Bang Illinois là một tiểu bang trung bắc Hoa Kỳ, có phi trường Chicago O’Hare tọa lạc.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét