Trung Cộng và Nhật Bản đang tranh cải với nhau một vấn đề làm cho an ninh vùng Đông Bắc Thái Bình Dương rất căng thẳng. Nguyên do là bà Tân Thủ Tướng Nhật Sanae Takaichi có lời phát biểu trước Quốc Hội với ý rằng: Nhật Bản có thể tham chiến nếu Trung Cộng tấn công Đài Loan! Lời tuyên bố đó đã làm cho Tập Cận Bình “nổi trận lôi đình”. Tổng Lãnh Sự Trung Cộng tại Osaka, Xue Jian đòi chặt đầu, Bộ Ngoại Giao Trung Cộng thì đòi bà phải “rút lại lời nói”; nhà cầm quyền Trung Cộng có những hành động như chiến tranh Trung-Nhật sắp xảy ra
Hôm 22/11/2025, đại diện Trung Cộng tại Liên Hiệp Quốc, ông Phó Thông đệ trình lên Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc một bức thư lên án lời phát biểu của bà tân Thủ Tướng Nhật, ngày 23 tháng 11 năm 2025, Bộ Trưởng Ngoại Giao Vương Nghị chính thức lên tiếng tố cáo lời tuyên bố của bà Tân Thủ Tướng Nhật.
Bà đầm thép Takaichi vẫn một mặt từ chối không chịu rút lại lời tuyên bố của mình; Bên ngoài bà vẫn lễ phép cúi đầu chào mọi người Nhật theo phong cách cổ truyền một cách cung kính, dễ mến; nhưng trong tâm bà vững vàng như một khối thép đã được tôi luyện đúng mức.
Chúng ta đều biết rằng Nhật Bản trước đây là một đế quốc hùng mạnh, từng đem hải quân vượt bao nhiêu ngàn dặm đánh Trân Châu Cảng, chiến thắng hạm đội hải quân hùng hậu của Hoa Kỳ; Trong thời Đệ II Thế Chiến từng có gần 7 triệu quân đi xâm lược cả vùng Đông Nam Á, kể cả vùng đất rộng lớn Trung Hoa. Quân đội Nhật đánh bại quân thực dân Pháp, Anh trên các vùng đất thuộc địa của họ rất dễ dàng, như ở Việt Nam quân Nhật đánh bại quân Pháp trong một đêm 9 rạng sáng 10/3/1945.
Tại Việt Nam, một số sĩ quan Nhật không chịu ra đầu hàng ở lại giúp đỡ huấn luyện, họ đã đào tạo Quốc Gia Thanh Niên Đoàn. Quân đội Nhật là một đội quân chính quy chuyên nghiệp thuộc hàng đầu thế giới. Trong Đệ II Thế Chiến, Nhật có hơn 7 triệu quân nhân. Tại Việt Nam thời đó có chừng 45.000 quân.
Hai quả bom nguyên tử đã làm Nhật đầu hàng, nếu không có nguyên tử thì cuộc chiến của quân Nhật không biết đến bao giờ chấm dứt với số quân đông đảo ấy, cộng thêm người chiến binh Nhật trang bị tinh thần thượng võ Bushido gồm: Trung thành với Thiên Hoàng, trung thành với đơn vị, không bao giờ phản bội, không được từ chối mệnh lệnh, dù là mệnh lệnh dẫn tới cái chết. Tinh thần đó đã thể hiện những binh sĩ Nhật thành những chiến binh chiến đấu tới cùng ở Iwo Jima, Okinawa, Saipan như lịch sử từng ghi lại.
Tinh thần thượng võ đó đã bị mai một sau khi tuân lệnh Thiên Hoàng Nhật đầu hàng năm 1945. Thế giới sợ rằng một đế quốc Nhật khác nổi dậy cho nên Nhật lại bị giới hạn bằng luật pháp là không được thành lập bộ quốc phòng mà chỉ có Lực Lượng Phòng Vệ Nhật Bản gọi là Japan Self-Defense Forces (JSDF); Quân Mỹ phải đóng gần 60.000 quân trên đất Nhật để giúp phòng thủ an ninh cho nước này.
Lời tuyên bố của bà Tân Thủ Tướng Sanae Takaichi có hậu ý gì?
Gần mấy tuần nay, một Trung Cộng phản ứng mạnh vì cho rằng lời tuyên bố của Nhật đã vượt qua lằn ranh đỏ của Trung Cộng, cho nên có những phản ứng gay gắt:
1. Về ngoại giao
Bộ Ngoại giao Trung Cộng qua phát ngôn viên bà Mao Ning khẳng định rằng Nhật Bản “cần ngay lập tức rút lại” các phát ngôn sai lệch về vấn đề Đài Loan, vì chúng vi phạm các “văn kiện chính trị” giữa Trung-Nhật.
Trung Cộng cho rằng phát ngôn của tân Thủ tướng Takaichi là “chống lại lợi ích cốt lõi” và “xâm nhập vào công việc nội bộ” Trung Cộng.
2. Trung Cộng trả đũa kinh tế, thương mại và du lịch
Trung Cộng đã đình các cuộc đàm phán thương mại, giáo dục với Nhật Bản.
Du lịch: Trung Cộng khuyến cáo công dân tránh tới Nhật Bản, nhiều hãng du lịch tại Trung Cộng hủy chuyến đi tới Nhật.
3. Trung Cộng tăng cường tuần tra hải cảnh gần đảo tranh chấp
Các tàu hải cảnh Trung Cộng tiến vào vùng biển quanh quần đảo Senkaku Islands/Điếu Ngư Đảo (mà Nhật đang kiểm soát) như một sự cảnh báo.
4. Tăng cường tuyên truyền tạo sư phẫn nộ trong quần chúng. Truyền thông nhà nước Trung Cộng đăng các bài bình luận chỉ trích Nhật Bản và Thủ tướng Takaichi, nhấn mạnh rằng Nhật đang “hướng tới quân sự hóa” và “lặp lại quá khứ” (tức sợ Nhật trở lại Đế Quốc). Tài khoản mạng xã hội của một viên chức Trung Cộng (như tổng lãnh sự tại Osaka) có bình luận đe dọa phản ứng mạnh mẽ nếu Nhật can thiệp vào Đài Loan.
Trước những phản ứng tích cực như vậy, bà Tân Thủ Tướng vẫn không lùi bước và tuyên bố:
– “Đối với một tình huống đe dọa sự tồn vong của Nhật Bản, chính phủ Nhật sẽ đưa ra phán đoán toàn diện dựa trên mọi thông tin sẵn có, tính tới hoàn cảnh cụ thể của mỗi tình huống xảy ra”;
– “ Bản thân Tôi đã nhiều lần nêu rõ lập trường này. Lập trường của chính phủ không thay đổi”.
– “Bà khẳng định rằng phát biểu của bà không phải là một sự thay đổi so với chính sách lâu nay của Nhật Bản”.
Lời phát biểu đó, theo báo Kyodo News công bố tỷ lệ thăm dò quần chúng Nhật: có 48.8% dân chúng ủng hộ và 36-38% không ủng hộ, phần còn lại không có ý kiến.
Như vậy, đủ hiểu bà sẽ không rút lui lời tuyên bố đó khi có dân chúng Nhật ủng hộ đông đảo. Có nhiều dư luận cho rằng nếu bà rút lui thì tương lai chính trị của bà sẽ bế tắc. Nói là như vậy, chứ cá nhân có bế tắc mà mở ra một sinh lộ đi lên cho tổ quốc thì cũng phải làm. Nhưng đây là lời tuyên bố của bà còn hệ trọng hơn như vậy.
Đó là vào khoảng thập niên 1980, Nhật là một cường quốc số 2 về kinh tế. Nhật muốn phục hồi thành một cường quốc. Muốn vậy thì phải dân giàu nước mạnh, muốn nước mạnh phải có quốc phòng, nhưng hệ lụy vẫn bị ngăn cản bởi hiến pháp sau Đệ II Thế Chiến là Nhật chỉ đóng vai phòng thủ. Mặc dầu có những những phát triển quốc phòng khá ấn tượng như biến một chiến hạm trực thăng thành Hàng Không Mẫu Hạm cho chiến đấu cơ F-35B lên thẳng nhưng điều đó nó chưa phản ảnh đúng với quân đội một cường quốc quân sự.
Phần nhiều những chiến đấu cơ và vũ khí tối tân Nhật mua từ Mỹ, nhưng song song đó, cũng có những vũ khí Nhật tự chế tạo rất tinh vi để trang bị cho lực lượng phòng vệ Nhật không kém vũ khí của Mỹ là bao.
Các chính phủ Nhật phải vận động rất nhiều để đổi tên Lực Lượng Phòng Vệ Nhật Bản thành Bộ Quốc Phòng; Đến ngày 9 tháng 1 năm 2007 dưới thời cố Thủ Tướng Shino Abe mới chính thức thành lập Bộ Quốc Phòng với những lý do: Có sự đe dọa từ Trung Cộng và Bắc Hàn; đóng vai trò tích cực hơn trong liên minh Mỹ-Nhật và chuẩn bị cho thay đổi điều 9 hiến pháp hòa bình mà Nhật bị mắc kẹt.
Ngay cả khi đã là “Bộ Quốc Phòng”, Nhật vẫn bị giới hạn: Không được tham gia chiến tranh tấn công như Mỹ, Anh. Chỉ được gìn giữ hòa bình trong lực lượng của LHQ; Chỉ làm được hậu cần, tiếp vận, cứu nạn; Không được “đụng súng” trừ khi dùng để tự vệ cần thiết.
Như vậy chẳng khác gì trói tay của một dũng sĩ!
Bà tân thủ tướng Sanae Takaichi là người kế thừa tư tưởng gia sản của cựu Thủ Tướng bảo thủ Shinzo Abe: chú trọng đến sức mạnh quốc gia, bà muốn Nhật có vai trò chủ động hơn về an ninh quốc gia và chính sách quốc tế. Trong nhiều phân tích, bà được mô tả là “cánh hữu bảo thủ” (hard-right conservative); Bà Takaichi ủng hộ việc sửa đổi Hiến Pháp Nhật (nhất là Điều 9) để Nhật được công nhận rõ hơn vai trò Quân Sự của Nhật. Việc tuyên bố của bà có phải để chuẩn bị khai thông những bế tắc mà nước Nhật phải vượt lên trên điều thứ 9 của Hiến Pháp Nhật.
Hoa Kỳ, ngày 22 tháng 11 năm 2025
Lê Thành Nhân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét