Phá rừng ở Kon Sơ Lăl, người làng vây chặn lâm tặc

 Người làng vây chặn gỗ lậu

(TNO) Nhiều cây gỗ lớn trong vùng rừng ở xã Hà Tây, huyện Chư Pah (Gia Lai) đang bị lâm tặc ngang nhiên đốn hạ. Và sự bức xúc lên đến đỉnh điểm khi người dân làng Kon Sơ Lăl phải ra tay chặn bắt lâm tặc chở gỗ.

 Bãi gỗ giữa rừng sâu

Ngày 21.4, nhiều người dân làng Kon Sơ Lăl ở xã Hà Tây tình nguyện dẫn chúng tôi vào rừng sâu để tận thấy cảnh những cánh rừng ở đây tan hoang vì lâm tặc. Con đường mòn dẫn vào rừng gồ ghề, hiểm trở là thế nhưng vẫn hằn lên nhiều vết xe mô tô độ chở nặng. 

Cách đây chừng 3 tháng, người làng Kon Sơ Lăl đã ngăn cản một nhóm người lạ khi họ đưa phương tiện máy móc làm đường vào rừng, đi qua những nương rẫy của người làng. Sau khi bị ngăn cản, một người tên là Aboy, trong buổi họp làng đã xin người làng cho làm con đường và xin đóng góp cho làng 10 triệu đồng/năm. Người làng nghi ngờ họ làm đường để vận chuyển gỗ lậu nên đã kiên quyết từ chối.

Từ trung tâm làng, chúng tôi phải đi hơn 15 km, sau đó đi bộ vào rừng sâu. Và rồi con đường được mở rộng ra khá lớn giữa rừng, đầy những vệt bánh xe. Người làng cho biết lâm tặc dùng con đường này để kéo gỗ ra ngoài.

Để vào được rừng sâu, cả đoàn phải đi thêm chừng 7-10 km với những sống trâu gập ghềnh, nhiều con dốc lên cao rồi lại đổ xuống hun hút. Rồi ai đó trong đoàn kêu lên: “Có đây rồi!”. Ai cũng ngước nhìn lên và cách không xa là những thân gỗ dầu, sao xanh to lớn, đường kính khoảng 0,5 - 1 m, dài hơn 15 m đang ứa nhựa, chứng tỏ chúng bị cưa chưa lâu.

Cả bãi gỗ ngổn ngang giữa rừng khiến mọi người không khỏi xót xa vì những gốc cây, cánh rừng người làng hay để mắt, dù không phải chức năng của họ, chỉ một thời gian ngắn đã thành bãi gỗ. Một khoảng rừng trống hoác.

Một số gốc đã được lâm tặc nhanh tay cắt từng lóng hay xẻ thành hộp vuông vắn. Đi sâu vào bãi gỗ, chúng tôi tận thấy có cây gỗ bị chặt hạ có đường kính chừng 1,5 m. Gần đó lại thêm một bãi gỗ lớn. Chúng tôi đếm được hơn 50 gốc gỗ sao xanh, gỗ dầu lớn, ước lên cả trăm m³ gỗ.

Cách đây chừng 3 tháng, người làng Kon Sơ Lăl đã ngăn cản một nhóm người lạ khi họ đưa phương tiện máy móc làm đường vào rừng, đi qua những nương rẫy của người làng.

Sau khi bị ngăn cản, một người tên là Aboy, trong buổi họp làng đã xin người làng cho làm con đường và xin đóng góp cho làng 10 triệu đồng/năm. Người làng nghi ngờ họ làm đường để vận chuyển gỗ lậu nên đã kiên quyết từ chối.

Nhưng rồi một con đường mới thẳng vào rừng đã được mở sang hướng khác, không xâm phạm đến nương rẫy của dân. Con đường này là lối vào thẳng bãi gỗ. Từ đây, một con đường khác cũng được mở ra theo hướng lên tỉnh Kon Tum, không đi ngang UBND xã Hà Tây.

Ông Đinh Sưk, Chủ tịch UBND xã Hà Tây, cho biết: “Chúng tôi đã nghe người dân báo cáo về việc Aboy thuê máy xúc mở rộng đường. Nhưng khi đến kiểm tra thì đường đã làm xong. Xe chở gỗ lên Kon Tum thì cũng chỉ đi đường đó thôi chứ không thể đi qua trước cổng UBND xã được”.

Cả làng bắt gỗ lậu

Rạng sáng ngày 18.4, nhiều người làng Kon Sơ Lăl đang ngái ngủ bỗng bật dậy khi nghe đám thanh niên gọi vang: “Có xe chở gỗ lậu về rồi!”. Mọi người đổ ra con đường lớn. Hai chiếc xe độ oằn mình vì chở những khúc gỗ nặng trịch từ dốc lao xuống. Bỗng một trong hai chiếc bị nổ lốp khựng lại. Người dân đã chuẩn bị sẵn đến vây quanh.

Ông Nguyễn Quốc Thuận, trưởng ban quản lý rừng phòng hộ Đông Bắc Chư Pah, nói: “Từ tháng 2 đến giờ, cứ tối thứ 6 (trùng với ngày người dân bắt gỗ, 18.4 - PV), chúng tôi lại rút toàn bộ người khỏi trạm ở làng Kon Sơ Lăl ra để tham gia trực chiến phòng cháy. Sáng thứ 7 và chủ nhật chúng tôi lại cử người vào trạm”.

Tài xế gọi điện cầu cứu và chỉ một thời gian ngắn, có một nhóm người lạ chạy xe máy đến, ngon ngọt thương lượng nhưng người làng không đồng ý. Tài xế đã đánh liều đổ gỗ xuống và tháo chạy.

Người làng đã báo lên cơ quan chức năng. Ngay buổi sáng cùng ngày, Hạt Kiểm lâm huyện Chư Pah đã cử cán bộ xuống làm rõ sự việc. Tổng cộng, lâm tặc đã chở 10 lóng gỗ sao xanh có đường kính từ 40 - 80 cm, khối lượng khoảng 8,9 m³.

Anh Nhiêu, một người làng Kon Sơ Lăl, cho biết xe chở gỗ chạy rất nhanh và nếu không bị bể lốp, dân làng không dám chặn lại vì nguy hiểm. Theo những người có mặt tại hiện trường, khi dân làng vây lại để bảo vệ số gỗ vừa mới bắt, có một người đàn ông thương lượng cho làng 5 triệu đồng, đổi lại người làng cho vận chuyển số gỗ đi nhưng đã bị từ chối thẳng thừng.

Mặc dù có một trạm gác rừng trên đường của Ban quản lý rừng phòng hộ Đông Bắc Chư Pah nhưng không hiểu lý do gì, nhiều cây gỗ lớn trong rừng chỉ còn trơ gốc. Anh Díu, trưởng làng Kon Sơ Lăl, cho biết: “Cả vài tháng nay, cứ 2 - 3 ngày lâm tặc lại cho xe độ vào chở gỗ. Họ thường đi vào lúc 1 - 2 giờ đêm và chạy nhanh lắm nên người làng không ai dám chặn”.

Ông Nguyễn Quốc Thuận, trưởng ban quản lý rừng phòng hộ Đông Bắc Chư Pah, nói: “Từ tháng 2 đến giờ, cứ tối thứ 6 (trùng với ngày người dân bắt gỗ, 18.4 - PV), chúng tôi lại rút toàn bộ người khỏi trạm ở làng Kon Sơ Lăl ra để tham gia trực chiến phòng cháy. Sáng thứ 7 và chủ nhật chúng tôi lại cử người vào trạm”.

Trao đổi với PV Thanh Niên Online chiều 21.4, ông Nguyễn Ngọc Cư, hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Chư Pah, cho biết: “Chúng tôi đang cử người vào tận nơi để đo đạc số gỗ bị phá, đồng thời xác minh nguồn gốc số gỗ mà người làng bắt giữ. Ngoài ra, chúng tôi cũng xác minh lại địa điểm số gỗ này bị khai thác trái phép trên khu vực rừng do xã Hà Tây quản lý hay của Ban quản lý rừng phòng hộ Đông Bắc Chư Pah, sau đó mới có báo cáo lên cấp trên cụ thể và xử lý theo quy định của pháp luật.” 

Dân làng Kon Sơ Lăl vào rừng tìm lâm tặc

Gỗ được được xẻ vuông vắn

Hàng chục cây gỗ lớn bị đốn hạ

Những cây gỗ cổ thụ trơ gốc - Ảnh: Trần Hiếu