HẠT CHIA - Nguồn tổng hợp

  Hạt Chia có tên khoa học là Salvia Hispaniola thuộc loại Lamiaceae tức cùng loại với các loại thảo mộc dùng làm gia vị như loại húng quế, bạc hà (mint). Hat Chia rất nhỏ trông như hạt mè hoặc hạt é (basil seed).
<!>

Lịch sử phát hiện hạt “Chia”

Năm 1994 đánh dấu một biến cố lạ lùng nhất trong lịch sử thể thao đuờng truờng ở Mỹ. Vào năm đó tại Mỹ có tổ chức giải chạy đua siêu Marathon ( Ultramarathon) gian khổ nhất thế giới tức là giải Leadville 100 tại vùng núi cao nhất của tiểu bang Colorado. Giải này đuợc thành lập vào năm 1982 do nhà thám hiểm Ken Chlouber bày ra để thử thách mức chịu đựng tối đa của con Chặng đuờng kéo dài 100 dặm và ở trên cao độ 10,000 bộ và qua nhiều con đèo dốc hết sức nguy hiểm , khó khăn. Chỉ có những thể thao gia có một thể chất cực kỳ dai sức mới có thể tham dự và đuợc yểm trợ bởi một toán chuyên viên đặc biệt nhất với những phương tiện tối tân. Ngày cả những siêu lực sĩ như Dean Karnazes ( nguời thắng giải Ultramarathon 300 dặm tại California ) hoặc Lance Armstrong cũng không chịu nổi sau khi thử thách lần đầu tiên. 

Nói chung giải Leadville 100 có thể ví như chạy 4 khúc marathon ( 26 dặm) liên tục trong đó 2 khúc chạy trong đem tối, leo 26 con đèo cao và ở trên một cao độ mà các phi cơ phải đuợc pressurized. Vì thế chỉ những lực si có một thể chất vô cùng sắt thép mới dám tham dự giải Leadville 100 và phần thuởng chẳng có gì ngoài một chiếc thắt lưng bằng bạc mà thôi. Họ chạy Leadville 100 vì lý do yêu chạy bộ ngoài ra không vì một lý do gì khác! 

Vào năm 1994, nhà thám hiểm Rick Fisher có sáng kiến mời 5 nguời thổ dân da đỏ thuộc bộ lạc Tarahumara tham dự giải Leadville 100. Những nguời này sống trong rặng núi Sierra Madre occidental sau khi đất đai của họ bị nguời Mễ và Tây Ban Nha chiếm mất. 

Ken truớc đó đã sang thám hiểm vùng này và thấy tại đây có một bộ lạc da đỏ vẫn còn sống trong thời kỳ sơ khai và có lệ hay chạy đua đuờng truờng mà không hề mệt mỏi. Ken có sáng kiến mời họ tham dự giải Leadville 100 để so sánh họ với những lực sĩ tài giỏi nhất của nuớc Mỹ. 

Từ truớc đến nay trong nhiều lần giải nhất đều về tay nữ lực si Ann Treason nhờ đuợc tập luyện vô cùng kỹ luỡng. Nhung năm 1994 đã có sự xuất hiện của 5 nguời da đỏ từ Mexico, ăn mặc lạ lùng với áo choàng trên vai và chân đi đôi dép râu làm bằng vỏ xe nhu dép Bình Trị Thiên ! 

Kết quả là trong 5 giải đầu thì nhóm Tarahumara chiếm 3 và nguời đoạt giải nhất là một nguời Tarahumara đã 55 tuổi, trong khi Ann Treason chiếm hạng nhì. Sau đó những nguời Tarahumara không tham dự Leadville 100 nữa và trở về đời sống bình thuờng của họ..

Ký giả Christopher McDougall của hãng AP và chủ biên của tạp chí Men’Health đã sang tận nơi nghiên cứu bí quyết của nguời Tarahumra và ông đã viết lại đời sống bí hiểm của những “siêu nhân” này nh ư thế nào và nhờ thế ông đã tìm ra được một loại thực phẩm sẽ làm đảo lộn phép dinh duỡng tại Mỹ trong những năm tới mà ông viết trong cuốn sách best seller “ Born to run “...

Hạt Chia, thuốc truờng sinh bất lão

Từ hon 25 năm qua, Y học Mỹ đã đạt nhiều tiến bộ trong việc đi tìm nguyên nhân của những chứng bệnh gây tử vong là bệnh đau tim và ung thư. 

Ai cũng biết là tập thể dục đều đặn, tinh thần thoải mái ổn định là tốt nhưng tất cả đều đồng ý là dinh duỡng đúng phép là quan trọng nhất ! Nhưng hiện nay các thống kê đều không lấy gì làm khả quan vì 60 % dân chúng Mỹ bị béo mập, 30% mập phì ( mập bệnh-morbid obesity ), mỗi năm 1 triệu ruỡi nguời bị một cơn đau tim, nuớc Mỹ dẫn đầu thế giới về ung thu ruột già ( colorectal cancer ) và cơn khủng hoảng y tế hiện nay cũng do những nguyên nhân kể trên mà ra

Trong khi đó thì một khảo cứu của Y si đoàn AMA năm 1961 cho biết là 97 % các truờng hợp sơ cứng động mạch vành có thể tránh đuợc nhờ dinh duỡng đúng phép. Nuớc Mỹ tiêu xài nhiều nhất thế giới về y tế nhưng đứng hàng thứ 37 về chất luợng chỉ vì nạn mập phì quá cao và nan giải

* Đặc điểm: 

- Cây CHIA được trồng tự nhiên không hóa chất. Do có dầu trong cây nên nó rất dễ trồng bằng phương pháp hữu cơ. Sâu bọ không thích dầu thực vật nên không giúp cây trong quá trình thụ phấn, khi cây trưởng thành nó thiết lập vòm tán ra cỏ để mọc cây mới vì vậy người trồng không sử dụng thuốc diệt cỏ.

- Hạt CHIA có 2 màu đen và trắng, các hạt màu trắng là của cây CHIA hoa màu trắng còn hạt đen thì của cây CHIA hoa màu tím.

* Thông tin về dinh dưỡng:

Hạt CHIA có nguồn acid béo thiết yếu Omega-3 vượt trội so với các loại cây trồng và hải sản khác. Hàm lượng Natri thấp, hàm lượng protein, chất béo, chất xơ và chất chống oxy hóa cao. Chúng ta có thể bảo quản hạt CHIA trong thời gian dài mà không bị trở mùi. 

- Cả hạt CHIA và hạt đậu nành là 2 loại protein hoàn chỉnh. Về chất đạm (protein) thì hạt Chia có khá nhiều và dễ tiêu hơn là protein từ thịt. giúp cơ thể phục hồi mỏi mệt hoặc sau khi bị thương hay giúp cho phụ nữ có nhiều sữa.

- CHIA có hàm lượng đạm chiếm 19 – 23%, nhiều hơn trong các loại ngũ cốc như lúa mỳ (13.7%), ngô (9.4%), gạo (6.5%), bột yến mạch (16.9%), và lúa mạch (12,5%).

- Hạt CHIA không chứa gluten, tinh tế với hương vị và dễ tiêu hóa. 

- Hạt CHIA còn là một nguồn vitamin B dồi dào.

- Hạt CHIA chứa Canxi gấp 6 lần sữa về trọng lượng (700mg canxi trong 100g CHIA còn trong 100g sữa chứa 120mg canxi) và cơ thể dễ hấp thụ lượng canxi trong hạt CHIA hơn sữa. Đó là nguồn khoáng chất tuyệt vời, đặc biệt là photpho, Magiê, Kali, sắt, kẽm và đồng. Hạt CHIA chứa sắt gấp 3 lần rau bina (cải bó xôi) và chứa Magiê gấp 15 lần so với bông cải xanh.

- Hạt CHIA có Omega 3 nhiều hơn cá hồi, quan trọng hơn CHIA không chứa các thành phần kim loại nặng độc hại và cholesterol như cá, hải sản và các sản phẩm từ động vật khác. Ngoài ra, có thêm phần chống oxy hóa cao hơn so với quả việt quất tươi, nhiều chất xơ hơn bran flake, nhiều canxi và protein hơn sữa. Nhiều chất xơ và canxi hơn hạt lanh.

- Về chất xơ thì hạt CHIA gấp 1.6 lần so với lúa mạch, gấp 2.3 lần so với lúa mỳ, gấp 2.6 lần so với yến mạch, gấp 8.3 lần so với ngô và gấp 9.8 lần so với gạo.

- Đặc biệt nhất là hạt CHIA có nồng độ Lipid rất cao, nhất là loại Lipid Omega 3, gấp 3 lần những loại hạt khác như hạt gai (flax seed) hay từ cá hồi (salmon). CHIA cũng có nhiều chất linolein acid, rất quan trọng cho việc biến dưỡng của protein và hormone trong cơ thể.

Cách sử dụng hạt CHIA:

- Cho khoảng 10g (1 thìa súp) Hạt CHIA vào nước hoặc nước trái cây (như cam, chanh hay sữa đậu nành), thỉnh thoảng lại khuấy để tránh CHIA bị vón cục. Chờ khoảng 10 phút rồi uống (lúc này CHIA đã nở có lớp gel quanh hạt giống như hạt é - Hiện nay chưa có khảo cứu về công dụng của nuớc hạt é).

cách sử dụng hạt chia

- Bạn có thể để Hạt CHIA dưới dạng gel này trong 2 tuần bằng cách: sau 10 phút dùng đồ đánh trứng hoặc đũa đánh lên một lần nữa rồi cho vào hộp hoặc chai và đóng chặt sau đó cho vào tủ lạnh. Trộn với đồ uống, thực phẩm bất cứ lúc nào bạn muốn.

- Hoặc chỉ đơn giản là rắc Hạt CHIA lên món salad, thực phẩm cho trẻ em, ngũ cốc, kem, sữa chua, bánh ngọt, bánh mì hoặc bất kỳ loại thực phẩm nào khác.

Cách chế biến món ăn với hạt chia:

- Hạt CHIA có thể được ăn với cháo.

- Hạt CHIA được sử dụng để làm thành dạng gel là một hình thức thay thế tốt cho dầu và chất béo trong thức ăn hằng ngày. Loại gel này cũng có thể cho vào thạch, thực phẩm nướng và nước sốt.

- Có thể ăn trực tiếp nhưng nhớ uống nhiều nước.

món ăn từ hạt chia

* Lượng dùng phù hợp:

CHIA là loại thực phẩm thông thường không phải là thực phẩm bổ sung vì vậy không có liều lượng khi sử dụng. Tuy nhiên tùy theo lý do sử dụng thì lượng bạn tiêu thụ sẽ khác nhau, ví dụ: cho viêm khớp, cải thiện bộ nhớ hay thêm năng lượng. 

- 10g/1 ngày sẽ cung cấp thêm Omega 3, cân bẳng lượng Omega 6.

- 10-25g/1ngày trợ giúp các vận động viên trong quá trình luyện tập.

Vì mỗi cơ thể chúng ta khác nhau, chúng tôi đề nghị bắt đầu khoảng 10g/một ngày, sau khoảng 3 tuần điều chỉnh lượng sử dụng của bạn cho phù hợp. 

Mỗi ngày dùng 1 đến 2 muỗng cafe hạt Chia trộn vào các món ăn, thức uống sẽ giúp giữ gìn và cải thiện sức khỏe cả về thể lực lẫn trí lực. Cần lưu ý là hạt Chia cũng tạo cảm giác no nên với người cần giảm cân thì nên dùng trước bữa ăn, còn người muốn tăng cân hay trẻ em độ tuổi phát triển thì nên dùng sau bữa ăn để không ảnh hưởng đến khẩu phần.

Hạt Chia là một loại thực phẩm rất tốt cho sức khỏe. Hạt Chia trông giống như hạt é, hạt mè, nếu nếm thử thì thấy chẳng có mùi vị gì, tuy nhiên cũng nhờ đặc điểm này mà có thể trộn hạt Chia vào rất nhiều loại nước uống, yaourt, salad... vẫn không làm thay đổi hương vị gốc của món chính. Trong bài này mình viết rõ hơn về cách sử dụng hạt Chia, cách bảo quản cũng như những "thực đơn" thông dụng để dùng hạt Chia hàng ngày mà không ngán.

Nên bảo quản hạt Chia ở nơi khô thoáng, mát mẻ giống như các loại hạt ngũ cốc. Nếu bạn dùng gói lớn, có thể cho vào một lọ lớn để dành, cùng một lọ nhỏ ăn dần và khi nào hết lại cho thêm vào.

Những món ăn, thức uống ngon và bổ dưỡng với hạt Chia:

Món ngon cùng hạt Chia

Hạt Chia là một loại thực phẩm rất tốt cho sức khỏe, và bởi vì nó là thực phẩm nên chúng ta vó thể thưởng thức với nhiều cách khác nhau và dất dễ dùng.

Hạt Chia trông giống như hạt é, hạt vùng, nếu nếm thử thì thấy không có mùi vị gì, tuy nhiên cũng nhờ đặc điểm này mà có thể trộn hạt Chia vào rất nhiều loại nước uống, yaourt, salad... vẫn không làm thay đổi hương vị gốc của món chính.

Trong bài này viết rõ hơn về cách sử dụng hạt Chia, cách bảo quản cũng như những "thực đơn" thông dụng để dùng hạt Chia hàng ngày mà không ngán.

Cách dùng và liều dùng:

Mỗi ngày dùng 1 đến 2 muỗng cafe hạt Chia trộn vào các món ăn, thức uống sẽ giúp giữ gìn và cải thiện sức khỏe cả về thể lực lẫn trí lực. Cần lưu ý là hạt Chia cũng tạo cảm giác no nên với người cần giảm cân thì nên dùng trước bữa ăn, còn người muốn tăng cân hay trẻ em độ tuổi phát triển thì nên dùng sau bữa ăn để không ảnh hưởng đến khẩu phần.

Nên bảo quản hạt Chia ở nơi khô thoáng, mát mẻ giống như các loại hạt ngũ cốc. Nếu bạn dùng gói lớn, có thể cho vào một lọ lớn để dành, cùng một lọ nhỏ ăn dần và khi nào hết lại cho thêm vào.

Những món ăn, thức uống ngon và bổ dưỡng với hạt Chia

Có rất nhiều cách để trộn hạt Chia hoặc bột Chia vào các món ăn, thức uống.

Dưới đây là một số món thông dụng:

- Nước hạt Chia : Cách dễ dàng và nhanh nhất là cho 1 muỗng hạt Chia vào 1 ly nước và khuấy đều từ 30 đến 60 giây. Sau khi khuấy, CHIA hấp thu nước và mềm ra, lúc này bạn có thể uống. Làm tương tự với bất kỳ loại nước trái cây đóng sẵn hoặc nước trái cây ép.

Hạt chia thực phẩm bổ dưỡngHạt chia rất giàu dinh dưỡng

+ Dùng 1 cái phễu để trên miệng chai, cho hạt CHIA vào, vặn nắp lắc đều. Bạn có thể uống chai nước CHIA này khi ở ngoài trời, đi làm hoặc đi học.

- Nước trái cây hạt chia: cho 1 muỗng hạt Chia vào ly nước trái cây như nước táo, bưởi, cam..., khuấy đều, để trong tủ lạnh 15 phút rồi... ực ực.

- Salad hạt Chia: trộn 2-3 muỗng hạt Chia vào món salad và đảo đều.

- Sinh tố hạt Chia: cho 1-2 muỗng hạt Chia vào ly sinh tố, trộn đều, để 15 phút rồi thêm đá bào và xơi.

- Súp hạt Chia: cho 2-3 muỗng hạt chia vào các loại súp vừa nấu.

- Yaourt - nước quả hạt Chia: 80ml nước ép hoa quả (táo, lựu, xoài, cam, mơ...) + 1 muỗng súp hạt Chia => chờ 15 phút để tạo gel. Sau đó trộn đều nước gel hạt Chia này với một hũ yaourt trắng, đảm bảo sẽ rất ngon. Đây cũng là một món ngon miệng và bổ dưỡng cho các bé.

Cũng có thể làm gel hạt Chia để sẵn trong tủ lạnh, mỗi lần dùng xúc 2 muỗng trộn vào kem, yaourt, váng sữa..., rất là ngon mà không phải chờ đợi gì. Cách làm rất đơn giản giống như trong clip lấy từ youtube

Nước chanh và hạt chia

Chuẩn bị: 1 chén nước nhỏ, hạt CHIA, 1 trái chanh, đường.

- Cho 1 muỗng canh hạt CHIA vào chén nước. Dùng muỗng khuấy nhẹ nhàng để các hạt không dính lại với nhau. Để yên trong vòng 10 phút. Thêm 2 muỗng cafe nước chanh tươi và 2 thìa cafe đường, trộn đều và dùng.

- Có thể chuẩn bị ly nước chanh đường rồi cho hỗn hợp CHIA gel vào uống.

- Thịt nướng hạt Chia: trộn vài muỗng hạt Chia vào nước sốt ướp thịt và quét lên thịt trước khi nướng.

- Cà phê/ca cao hạt Chia: dù uống nóng hay lạnh, bạn đều có thể cho hạt Chia vào món uống yêu thích và để khoảng 15 phút.

- Sinh tố CHIA gel:

Nghiền (Xay) 1-2 muỗng canh hạt CHIA thành bột, sau đó cho vào máy xay sinh tố (cứ mỗi muỗng canh CHIA xay bạn cho một cốc nước, bật máy xay sinh tố với tốc độ chậm. Sau đó trút cặn bột CHIA ra rồi xay tiếp từ 4 – 10 giây và lúc này bạn có thể cắt chuối, dâu, trái cây, các loại hạt, sữa và nước trái cây cho vào tùy theo ý thích của bạn. Để từ 5-10 phút rồi thưởng thức đồ uống.

Bạn có thể cho CHIA đã xay vào tủ lanh và sử dụng tối đa trong 2 tuần.

- Trứng chiên hạt Chia: trứng + chút rau hẹ hoặc bina thái nhuyễn + 2 muỗng hạt Chia đánh tan đều rồi đem chiên.

- Bánh hạt Chia: xay hạt Chia (hoặc mua bột hạt Chia) trộn vào hỗn hợp bột mì, trứng, sữa... để làm bánh.

- CHIA có thể được ăn với cháo, bánh...

+ Hạt CHIA được sử dụng để làm thành dạng gel là một hình thức thay thế tốt cho dầu và chất béo trong thức ăn hằng ngày. Loại gel này cũng có thể cho vào thạch, thực phẩm nướng và nước sốt.

Hoặc chỉ đơn giản là rắc hạt CHIA lên món salad, thực phẩm cho trẻ em, ngũ cốc, kem, sữa chua, bánh ngọt, bánh mì hoặc bất kỳ loại thực phẩm nào khác.

CHIA có thể được thêm vào các loại sinh tố trái cây, bạn có thể cho vào chung với các loại trái cây trong máy sinh tố rồi xay lên hoặc sau khi đã xay xong sinh tố đổ ra ly lúc này bạn thêm một muỗng hạt CHIA vào trộn đều và thưởng thức.

+ Sinh tố CHIA chuối: Cho vào máy xay sinh tố 1 quả chuối, 1 ly sữa tươi, đường, 1 muỗng hạt CHIA (lượng đường theo sở thích của mỗi người), sau khi xay xong cho ra ly và thưởng thức thức uống đầy dinh dưỡng này!

- Món canh với CHIA:

Bạn có thể thêm CHIA vào món canh của bạn. Sau khi bạn nấu xong, dù nóng hay nguội bạn vẫn có thể rắc hạt CHIA lên và khuấy đều. 

Hãy để gia đình bạn thưởng thức món canh giàu dinh dưỡng từ hạt CHIA!

- CHIA yogurt: - Hạt chia và Sữa chua 

Bạn có thể dùng món này cho bữa sáng rất tốt. Chuẩn bị 1 ly sữa chua, 1 muỗng CHIA, mật ong. Rắc 1 muỗng hạt CHIA lên sữa chua, cho thêm một muỗng café mật ong. Dùng muỗng quậy hỗn hợp này lên cho đều và thưởng thức. 

Hạt Chia có lợi cho nhiều đối tượng: người già, người có bệnh lý tiểu đường hoặc tim mạch, phụ nữ có thai và cho con bú, trẻ em, người lao động nặng về thể lực và trí lực... Cũng có thể trộn hạt Chia vào thức ăn của bé, nếu bé không quen ăn thô thì có thể xay hạt Chia hoặc mua sẵn bột Chia.

Nguồn tổng hợp