CHIỀU THƠ - NHẠC PARIS - Bạch Sương

(hình minh hoạ)

Paris vào thu nắng chiều vàng như tơ lụa trải dài trên hoa lá tạo muôn màu rực rỡ. Những hàng cây thay lá, và những chiếc lá úa lìa cành bay theo gió như ướm lượn làm tăng vẻ đẹp của thiên nhiên. Chiều nay 04/10/2015 tại sân khấu Nhạc Kịch Studio Raspail số 216 đường Raspail, Paris quận 14 tổ chức một chương trình văn học nghệ  thuật : Chiều Thơ - Nhạc Đỗ Bình & Phạm Đăng với chủ đề Tác Phẩm và Tác Giả. <!->

Khoảng 200 người tham dự, khách mời chọn lọc là những khuôn mặt quen thuộc trong giới trí thức văn nghệ sĩ Paris. Bên trong khán phòng trang trí rất đẹp, những hàng ghế đỏ, bờ tường với kỹ thuật âm thanh tuyệt hảo của một phòng nghe nhạc,không có tiếng dội. Trên sân khấu cánh màn nhung đỏ thắm vớí giàn đèn thay màu theo bối cảnh. Âm thanh được chuyên viên phụ trách do đó rất lý tưởng cho một buổi trình tấu nhạc.

Chương trình bắt đầu vào lúc 14 giờ. Trưởng ban tổ chức, nhà thơ Đỗ Bình ngỏ lời cám ơn cùng quan khách: "Sự hiện diện của quý vị là một niềm khích lệ lớn lao cho sinh hoạt văn học nghệ thuật của chúng ta", đồng thời nhạc sĩ Phạm Đăng cũng phát biểu:" Chúng tôi xin cám ơn sự hiện diện của CLBVHVN Paris cùng các văn nghệ sĩ, nhạc sĩ, ca sĩ, bạn bè thân hữu và các chuyên viên kỹ thuật đã vui lòng tham gia, đồng tâm góp sức để cho buổi sinh hoạt hôm nay được hoàn thành. Có những vị đến từ xa như đôi bạn nhạc sĩ Hoàng Hoa đến từ Venise (Ý), và ca sĩ Thụy Uyển đến từ Hannover (Đức).v.v."

Mở đầu chương trình, Đỗ Bình giới thiệu đôi nét về nhạc sĩ Đào Tuấn Ngọc :"Cách đây 20 năm ở trên những sân khấu của Paris, nhạc sĩ Đào Tuấn Ngọc  là một khuôn mặt nổi tiếng vì đã cùng những anh em khác đóng góp trong nhiều chương trình văn học nghệ thuật. Ông là người sáng tác rất sớm từ đầu thập niên 60 và khuynh hướng sáng tác là nhạc bán cổ điển. Ông chơi thuần thạo đàn violoncelle và piano. Trước năm 1975 ông là một giáo sư trung học dạy môn Pháp văn. Là một khuôn mặt đa tài và là đàn anh chúng tôi, do đó chúng tôi mời nhạc sĩ giới thiệu đôi nét về các tác giả."Tiếp theo lời của Đỗ Bình, Nhạc sĩ Đào Tuấn Ngọc cho biết: "Sinh hoạt này không phải là để khoe khoang những tác phẩm của những nhạc sĩ, những nghệ sĩ tài tử. Tài tử không có nghĩa là kém, nhà nghề chưa chắc đã là giỏi. Tôi chỉ nhìn khía cạnh con người có đem tài năng của mình ra phục vụ cho quê hương hay không… Nói tóm lại, hôm nay chúng ta gặp những nhạc sĩ tài tử phổ một ít nhạc của bài thơ, vì thế phải nói là thơ hay mà không được phổ nhạc thì chỉ nằm im trong sách ở thư viện, nhạc hay mà không được lời hay như thơ, hoặc là không được lời thì bớt giá trị. Nhưng như thế cũng chưa đủ, cần phải có người diễn tả hay, những người yêu nhạc và hát với tất cả tâm hồn mình…". Sau đó Nhạc sĩ Đào Tuấn Ngọc lần lượt giới thiệu các nhạc sĩ thân hữu tham dự :  Đào Tuấn Ngọc, Hoàng Hoa, Nguyễn Minh Châu, Văn Tấn Phước.

Chương trình được chia làm ba phần. Phần một : 30 phút giới thiệu thơ của Đỗ Bình và những ca khúc phổ từ  thơ Đỗ Bình của hai nhạc sĩ Phạm Đăng và Đào Tuấn Ngọc. 30 phút kế tiếp là những Ca khúc  sáng tác của Phạm Đăng. Phần hai giới thiệu các nhạc phẩm của các nhạc sĩ thân hữu: Đào Tuấn Ngọc, Hoàng Hoa, Nguyễn Minh Châu, Văn Tấn Phước. Phần ba: Nhạc thính phòng.

Bước vào phần thơ của Đỗ Bình tưởng cũng xin điểm qua vài nét sinh hoạt văn học nghệ thuật của ông :
Đỗ Bình sinh quán Bắc Việt, di cư vào Nam 54. 
Cựu SQ CTCT VNCH, Cựu Chủ bút Nguyệt  San Vùng Dậy.
Sáng lập viên Hiệp Hội Văn Hóa và Thư Viện Cergy
Nhóm chủ trương tạp chí Văn học nghệ Thuật: Việt Điển cùng Nguyễn Thùy, Phạm Đôn.
Nhóm chủ trương tạp chí Văn học nghệ Thuật : Hương Xa (Nguyễn Thị Vinh, Nguyễn Hữu Nhật, Đỗ Bình)Nhóm biên tập tạp chí Văn học nghệ Thuật : Nguồn (Diên Nghị, Song Nhị, Cung Diễm…)Nhóm chủ trương Tuyển tập Một Phần Tư Thế Kỷ Thi Ca VN Hải Ngoại (Võ Đức Trung, Nguyễn Thị Vinh, Nguyễn Hữu Nhật, Nguyễn Thùy, Đỗ Bình) Chủ tịch Câu Lạc Bộ Văn Hóa VN Paris
Thành Viên Hội Ba Lê Thi Xã
Thành Viên Cơ Sở Thi Văn Cội Nguồn.
Đã xuất bản 3 Thi tập và viết nhiều nhiều Truyện Ngắn, Tiểu luận : Văn học, chính trị.
Sáng tác nhiều ca khúc.
CD Mộng Vàng, Ra mắt ở W.DC 2008 CD Những Tình Khúc Tha Hương (Lê Mộng Nguyên, Phạm Đình Liên, Đỗ Bình) Ra mắt ở Paris 2011.Và  góp mặt  nhiều Tuyển Tập.
Ánh đèn sân khấu làm khán phòng thêm lộng lẫy tạo một không gian lãng mạn chứa đầy thơ nhạc.
 LS Dương Minh Châu bước ra sân khấu làm MC đã giới thiệu: "Tác phẩm của Đỗ Bình rất dồi dào, phong phú và đa dạng. Tiêu biểu trong bài Hồn Thơ có mấy câu:
 «Sương mai vướng kiếp bụi trần,
Long lanh trong nắng hóa trân châu ngời.
Phù du một thoáng chơi vơi,
Vỡ ra trăm mảnh chấp lời thơ bay.»
Thơ của Đỗ Bình thường viết về quê hương, tình mẹ, tình phu thê và một số bài về tình yêu lứa đôi. Trong thơ Đỗ Bình dùng nhiều ẩn dụ, hoán dụ, Trăng trong thơ là lý tưởng. Em trong thơ là quê hương, là người tình. Đỗ Bình đã mượn tình yêu đôi lứa để nói lên một quê hương đã xa cách mà hơn 60 năm chưa trở về Hà Nội và từ ngày rời quê hương chưa trở lại Sài Gòn…"Mở đầu chương trình thi Nhạc tao đàn, Họa sĩ Nguyễn Đức Tăng diễn ngâm bài thơ Tình Muôn Thuở, với tiếng đàn dương cầm của Đỗ Bình, đàn tranh của Gs Nguyễn Thanh Vân và GsTs âm nhạc Quỳnh Hạnh. Bài thơ Tình Muôn Thuở đã được nhạc sĩ Minh Sơn phổ nhạc và đưa vào CD mang chủ đề Tình Muôn Thuở của ông.
Tiếp theo Nghệ sĩ Thúy Hằng diễn ngâm bài Chỉ Yêu Cuộc Tình mà cố Nhạc sĩ Trịnh Hưng đã phổ nhạc rất hay, và cũng đưa vào CD Tôi Yêu của ông. Sau đó Đỗ Bình diễn ngâm bài thơ Xuân Quê và phụ đệm đàn dương cầm cùng hòa theo tiếng đàn tranh của hai giáo sư Quỳnh Hạnh và Nguyễn Thanh Vân.
Đợi em bốn mươi năm đời quá mỏi !
Mịt mờ nẻo về leo lét trăng soi.
Suối xanh biếc chảy ngoằn ngoèo trơ đáy
Mùa bão xưa còn rờn rợn đêm say !
Tưởng rũ  sạch mạch sầu trong gối mộng,
Tìm lại nhau, tỉnh giấc vẫn hư không!
Nhúm tóc bạc cũng rụng dần lặng lẽ,
Hồn bay xa theo năm tháng hoang mê!
Ô! Có phải xuân về bên khung cửa ?
Tuyết bay bay trắng xóa cánh rừng thưa.
Chút nắng úa hạt vỡ nhòa trên lối,
Những mùa đi chỉ còn giấc đơn côi!
Thôi cứ để hồn ta xanh phố cũ,
Ôm dòng sông tìm lại bóng trăng thu,
Đời viễn xứ mỗi ngày thêm buốt gía,
Người xưa đây, tình vỗ cánh mù xa !
(Xuân Qu ê)

Thơ của Đỗ Bình cũng đã được nhiều nhạc sĩ phổ nhạc, trong đó có những nhạc sĩ nổi tiếng một thời như: cố nhạc sĩ Trịnh Hưng, cố nhạc sĩ Anh Việt Thanh, cố nhạc sĩ Xuân Vinh, và nhiều nhạc sĩ khác trong đó có một số nhạc sĩ tham dự là khách mời,… kể cả những nhạc sĩ hiện diện trình bày tác phẩm chiều nay như Văn Tấn Phước, Nguyễn Minh Châu….vvv. Những ca khúc phổ thơ :
 bài Xuân Muộn,  thơ : Đỗ Bình, nhạc : Đào Tuấn Ngọc, tác giả đệm dương cầm và Ngọc Ánh trình bày; bài Khách Quê : thơ Đỗ Bình, nhạc Phạm Đăng, tác giả đệm đàn synthé, trình bày : Tuyết Dung. Lời buồn sâu lắng hòa vào giai điệu buồn làm xao xuyến lòng khách thưởng ngoạn: "Đứng giữa trời quê mà thấy lạ. Phải chăng hồn nước đã bay xa. Người quen lối cũ bao kỷ niệm. Chẳng lẽ thời gian cũng xóa nhòa. Tháng chín bên này hoa tím nụ. Nhụy tàn ta cảm kiếp phù du. Cửu Long bến nhạc màu nhung nhớ. Viễn khách đò xưa bóng khuất mù." ,bài Tuyết Trắng Chiều Đông, thơ Đỗ Bình, nhạc Phạm Đăng, tác giả trình bày và đệm đàn piano.
Tiếp theo là các ca khúc Phạm Đăng, đó là bút hiệu của nhạc sĩ, lấy từ tên thật là Phạm Đăng Thiện, một y khoa bác sĩ. Ông yêu nhạc, chơi nhạc, ca hát ngay từ thuở còn rất trẻ, nhưng mãi đến những năm gần đây ông mới bước vào lãnh vực sáng tác.
BS Hồng Điệp làm MC đã giới thiệu: "nét đăc biệt là Phạm Đăng mê nhạc, mê đàn, đó là cái mê tối quan trọng, đi đâu mà PĐ thấy có một cây đàn nằm một góc bơ vơ đâu đó thì anh vội vàng ghé đến để bầu bạn cùng cây đàn rồi bỏ rơi chúng ta…". Các nhạc phẩm được trình bày tiếp nối bằng giọng hát trong thanh, cao vút của Kim Dung với bài Dòng Thời Gian cùng tiếng đàn đệm dương cầm của Ph ạm Đăng. Giọng hát trầm ấm của Hồng Thư với bài Nhạc chiều, đàn synthé của PĐ. Sau đó là các ca khúc Một đời phiêu lãng do Minh Phượng trình bày, đàn synthé của PĐ; Chiếc lá cuối mùa, Thúy Hảo trình bày; Một thoáng hương phai, Tuyết Dung trình bày PĐ đệm đàn synthé. 
Chương trình phần hai, giới thiệu các nhạc sĩ thân hữu. Nhạc sĩ Đào Tuấn Ngọc đệm dương cầm, ca khúc Tiếng Đàn Piano do Phạm Đăng trình bày và Ngọc Ánh giọng hát cao vút với bài Lá Thu: "Mùa về lá rơi, êm đềm lá rơi xa vời, ai bước đi tiếng như heo may đón chờ đời phiêu du bạt gió thu về chợt thấy cô liêu…lá rơi rơi, lá rơi rơi… trên lối đi ngập lá bâng khuâng thu gieo ý sầu, lòng thầm riêng ngất ngây đêm nào nghe hồn lá rơi".
Tiếp theo, nhạc sĩ Nguyễn Hoàng dẫn lời giới thiệu cho Nữ nhạc sĩ Hoàng Hoa với gương mặt khả ái, tự đệm đàn guitare và trình bày các nhạc phẩm của mình: Bài Thu Ca Vô Tận, thơ Huy Giang, nhạc HH; Ta Tiễn Mình Về, thơ Trần Hoan Trinh, nhạc HH; Vấn Vương, thơ Anh Tuấn, nhạc HH; bài Vòng Hoa Biển Mẹ, thơ Vũ Hối, nhạc Nguyễn Hoàng: "Có một chiều mình tôi ra biển gục mặt vào biển mặn, mắt cúi đầu khẻ lạy những người thương. Than ôi độ ấy ra đi thành vĩnh biệt. Thôi một lạy này xin kính cẩn dâng người…", sau đó là bài Bức Thư Tình Sơ Cổ Nhất, thơ Nguyễn Thùy, nhạc Nguyễn Hoàng.
Các nhạc phẩm của nhạc sĩ Nguyễn Minh Châu được giới thiệu kế tiếp. Ca khúc Dù Xuân Vẫn Long Lanh, lời Khảo Mai, Ph ạm Đ ăng trình bày, Đào Tuấn Ngọc đệm đàn; Gửi Nhau Lời Quan Họ, thơ Phương Viên, Tuyết Dung trình bày; Mơ Trong Tay Nhìn Chiều Rơi, lời Khảo Mai, Thụy Uyển đến từ Hannover (Đức) trình bày; Tình Tàn Trong Tay, lời Tristesse,  Usha trình bày.
Nhạc sĩ Văn Tấn Phước với bài Paris Paris điệu valse, cùng tiếng đàn synthé của nhạc sĩ Văn Tấn Sỹ làm không gian thính phòng đầy chất Paris: "Trăm năm tháp Eiffel, Soi mình bên sông Seine; Quanh năm du khách đua chen, Dập dìu trông, ngắm, xem; Paris đếm bước chân em, Trên đường phố Latin; Paris hong tóc em, quán café Saint Germain…". Các bài thơ phổ nhạc: Liên khúc Buồn Đêm Mưa, thơ Huy Cận; Tình Quê, thơ Hàn Mặc Tử; Ngập Ngừng, thơ Hồ Dzếnh và ca khúc Hình Ảnh Mẹ Quê nhạc và lời của nhạc sĩ Văn Tấn Phước cũng được trình bày tiếp theo.
Chương trình phần ba gồm những bài nhạc thính phòng quen thuộc và nổi tiếng của một thời được các ca sĩ hiện diện trong buổi hôm nay lần lượt trình bày: Dòng Sông Xanh của Johan Strauss Jr, lời Việt của Phạm Duy với Ngọc Ánh; Thiên Thai của Văn cao, trình bày Kim Thu; Đường Nào Lên Thiên Thai của Hoàng Nguyên, trình bày Hồng Điệp; Mai Anh với bản nhạc ngoại quốc All Of Me; Tình Xa của Trịnh Công Sơn, Thúy Hằng trình bày; Kiếp Nào Có Yêu Nhau của Phạm Duy, Tuyết Dung trình bày; Rồi Đây Anh Sẽ Đưa Em Về của Phạm Duy, nhạc sĩ Khắc Dũng đệm đàn guitare và trình bày; Biển cạn của Nguyễn Kim Tuấn, Thụy Uyển trình bày; Lá Đổ Muôn Chiều của Đoàn Chuẩn-Từ Linh, Usha trình bày.
Chương trình chấm dứt vào lúc 18h00, khách ra về mà tâm hồn vẫn còn xao xuyến những dòng thơ nhạc chiều thu.
Bạch Sương