ĐIỂM TIN 08/08/2023 - Long Đỗ

Chiến tranh Ukraina: Mỹ cho gởi những chiếc tăng Abrams đầu tiên sang Ukraina Những chiếc xe tăng Abrams đầu tiên sẽ được Mỹ gởi sang Ukraina ngay từ cuối tuần này. Theo kênh truyền hình Mỹ CNN tối hôm qua, 07/08/2023, ông Doug Bush, lãnh đạo bộ phận mua sắm của Quân Đội Hoa Kỳ đã loan báo tin trên, đồng thời ước tính rằng những chiến xa này sẽ đến Ukraina vào đầu mua thu tới đây.Ảnh minh họa : Xe tăng Abrams M1A2 của Mỹ hoạt động ở Hohenfels, Đức, ngày 11/05/2023. AP - Daniel Loeb Trọng Nghĩa

<!>

Trong môt cuộc họp báo, ông Doug Bush cho biết sau nhiều tháng được chuẩn bị, các chiến xa Abrams dành cho Ukraina “đã sẵn sàng” lâm trận, sẽ được trung chuyển qua châu Âu trước khi đến Ukraina cùng với các trang bị kèm theo, từ đạn dược, phụ tùng thay thế cho đến các thiết bị cung cấp nhiên liệu, cơ sở sửa chữa.

Khi loan báo quyết định cấp xe tăng Abrams cho Ukraina, tổng thống Mỹ Joe Biden vào cuối tháng Giêng vừa qua đã khẳng định rằng đây là loại chiến xa “mạnh nhất thế giới”, nhưng “việc bảo trì cũng phức tạp”. Do đó, theo ông, Mỹ sẽ gửi các thiết bị cần thiết để bảo trì những chiếc xe tăng này trên thực địa. Ông Biden đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc người Ukraina phải được “huấn luyện hoàn hảo” để sử dụng những chiếc xe tăng này.

Theo CNN, ông Doug Bush không nêu rõ số lượng xe tăng được gửi đi trong đợt đầu tiên này, nhưng Hoa Kỳ đã lên kế hoạch gởi tổng cộng 31 chiếc Abrams qua Ukraina, và đã quyết định cung cấp loại Abrams M1A1, cũ hơn phiên bản A2 tối tân hơn, nhưng có thể được sử dụng nhanh hơn.

Cũng theo CNN, Mỹ đã bắt đầu huấn luyện binh sĩ Ukraina trên xe tăng Abrams từ tháng 5 vừa qua tại Đức.

Hoa Kỳ cấp thêm 200 triệu đô la vũ khí cho Kiev

Cũng trong lãnh vực vũ khí cho Ukraina, chính quyền Biden vào hôm nay sẽ công bố môt khoản viện trợ vũ khí mới trị giá 200 triệu đô la cho Ukraina. Đây là khoản giải ngân đầu tiên trong số 6,2 tỷ đô la viện trợ dôi ra sau khi một lỗi kế toán của Lầu Năm Góc bị phát hiện.

Theo hãng tin Anh Reuters, tháng 5 vừa qua, Lầu Năm Góc thừa nhận đã định giá quá cao số vũ khí của Mỹ được chuyển đến Ukraina, khiến cho số đạn dược, súng ống, tên lửa… cung cấp cho Kiev ít hơn so với ngân khoản dự trù. Khoản chênh lệch so với giá đúng lên đến 6,2 tỷ đô la.

Lỗi kế toán được bù đắp đã rất có lợi cho Ukraina vì nước này sẽ được nhận thêm vũ khí từ Mỹ.

Hạ Viện Đức đồng ý cấp tên lửa tầm xa cho Ukraina

Theo Reuters, lãnh đạo phái đoàn Ukraina tại Hội Đồng Nghị Viện NATO hôm qua cho biết, theo thông báo của các nghị sĩ Đức, các đảng phái chính trong Bundestag, tức Hạ Viện Đức đã đồng ý trên việc chuyển giao cho Ukraina tên lửa hành trình Taurus với tầm bắn 500 km.

Chỉ mới tuần trước, bộ trưởng Quốc Phòng Đức còn nói rằng Berlin không có kế hoạch cung cấp tên lửa Taurus cho Ukraina vào thời điểm hiện tại, đánh giá rằng loại vũ khí này không phải là một ưu tiên. Một phát ngôn viên của bộ Quốc Phòng Đức vào hôm qua đã nhắc lại với Reuters rằng lập trường của Berlin không thay đổi.

Ấn Độ cấm sử dụng linh kiện Trung Quốc để chế tạo drone quân sự

Hãng tin Reuters hôm nay, 08/08/2023, dẫn nguồn từ một số quan chức quốc phòng và công nghiệp của Ấn Độ cho biết những tháng gần đây, New Delhi đã có quy định cấm các hãng chế tạo drone quân sự trong nước sử dụng các thiết bị của Trung Quốc vì lo ngại không bảo đảm an ninh.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi phát biểu tại SemiconIndia 2023, một sự kiện thúc đẩy sản xuất chất bán dẫn của Ấn Độ với sự tham gia của các công ty hàng đầu trong lĩnh vực này, ngày 28/07/2023. © Sam Panthaky / AFP

Anh Vũ

Biện pháp được đưa ra trong bối cảnh New Delhi đang có chương trình hiện đại hóa quân đội nhằm đối phó với Trung Quốc. Trong khi đó, ngành công nghiệp quốc phòng Ấn Độ đang cố gắng tự chủ hạn chế dần việc nhập khẩu các thiết bị bay không người lái. Để sản xuất trong nước các loại drone quân sự, các hãng công nghiệp của Ấn Độ vẫn phải nhập khẩu các thiết bị, đặc biệt về điện tử tin học từ nước ngoài. Các giới chức an ninh Ấn Độ lo ngại việc sử dụng các linh kiện do Trung Quốc sản xuất như phần mềm, camera, hệ thống truyền sóng, điểu khiển drone sẽ không bảo đảm an ninh.

Mới đây, hôm 03/08 vừa qua, theo thông tín viên của RFI tại Ấn Độ, Côme Bastin, chính phủ đã thông báo quyết định hạn chế nhập khẩu các sản phẩm tin học để phát triển sản xuất trong nước. Hiện tại, 75% thiết bị tin học nhập khẩu của Ấn Độ do Trung Quốc cung cấp.

Theo luật mới ban hành, tất cả việc nhập khẩu các thiết bị tin học phải được chính phủ duyệt cấp phép. Từ trước đến giờ, các công ty trong nước vẫn được tự do nhập từ nước ngoài các thiết bị như vậy.

Từ khi lên lãnh đạo đất nước năm 2014, thủ tướng Narendra Modi đặt trọng tâm và chính sách thúc đẩy tự sản xuất trong nước. Nhưng từ 2018 đến 2022, giá trị nhập khẩu máy tính của Ấn Độ vẫn tăng từ 2,4 tỷ lên 4,8 tỷ euro mỗi năm, trong đó chủ yếu nhập từ Trung Quốc.

Tự chủ sản xuất trong nước càng trở nên quan trọng khi Ấn Độ và Trung Quốc là hai đối thủ cạnh tranh gay gắt trong khu vực và quan hệ hai nước luôn có căng thẳng vì các tranh chấp lãnh thổ trong khu vực Hymalaya cùng với việc Trung Quốc ngày càng bành trướng ảnh hưởng trong khu vực Ấn Độ Dương.

Tổng thống Pháp Macron không được mời dự thượng đỉnh BRICS

Mặc dù tổng thống Pháp Emmanue Macron mong muốn tham dự thượng đỉnh BRICS tại Johannesbourg vào cuối tháng 08, nhưng Nam Phi, nước tổ chức thượng đỉnh, không mời.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát biểu tại điện Elysée ở Paris, Pháp, ngày 21/07/2023. via REUTERS - POOL

Thùy Dương

Trong cuộc họp báo hôm 07/08/2023, về việc chuẩn bị thượng đỉnh khối 5 nước mới trỗi dậy BRICS (Nga, Trung Quốc, Brazil, Ấn Độ và Nam Phi) diễn ra từ ngày 22 đến ngày 24/08 tại Johannesbourg, ngoại trưởng Nam Phi, Naledi Pandor, thông báo danh sách khách mời gồm lãnh đạo của 67 nước châu Phi và các nước phía nam bán cầu.

Tổng thống Pháp Macron không có tên trong danh sách này. Tổng thống Nga Vladimir Putin chỉ theo dõi trực tuyến thượng đỉnh, nhưng cử ngoại trưởng Sergueï Lavrov đến Johannesbourg.

Từ Johannesbourg, thông tín viên Claire Bargelès gửi về bài tường trình :

Tổng thống Emmanuel Macron, nhất là thông qua ngoại trưởng Pháp, đã bày tỏ mong muốn tham gia hội nghị thượng đỉnh lần này của nhóm các quốc gia mới trỗi dậy BRICS. Để biện minh sự hiện diện của tổng thống Pháp với tư cách quan sát viên là khả dĩ, ngoại trưởng Pháp Catherine Colonna, trong chuyến công du Nam Phi hồi cuối tháng 6 vừa qua, đã giải thích rằng « phải nói chuyện để hiểu nhau và tìm ra các giải pháp ». Khi đó, ngoại trưởng Nam Phi không hoàn toàn phản đối khả năng này.

Thế nhưng, cuối cùng ý định của Pháp đã thất bại. Ngoại trưởng Nam Phi, Naledi Pandor, hôm qua 07/08 đã khẳng định rằng « không có lời mời nào theo hướng đó đã được gửi đi ». Quyết định này được đưa ra với sự đồng thuận của các nước khác trong khối BRICS và sẽ không làm mất lòng Điện Kremlin. Xét quan điểm của Paris về chiến tranh Ukraina cũng như tư cách thành viên NATO của Pháp, chính quyền Matxcơva xem một lời mời như vậy là « không phù hợp ».

Khả năng nguyên thủ quốc gia một nước phương Tây tham dự thượng đỉnh BRICS đã gây bất ngờ khi được nhắc đến, nhưng quả thực điều này nằm trong logic của tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Trong chuyến công du Trung Quốc, ông từng khẳng định với báo chí Pháp là ông « bác bỏ logic khối này đối lập với khối kia » và chủ trương châu Âu « tự chủ chiến lược ».

Đảo chính tại Niger : Hoa Kỳ ủng hộ giải pháp ngoại giao và nỗ lực của Tây Phi

Trả lời phỏng vấn đài RFI hôm nay, 08/08/2023, đề cập đến tình hình Niger, ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken khẳng định ngoại giao là “cách tốt hơn” để giải quyết khủng hoảng ở Niger và Washington ủng hộ những nỗ lực của cộng đồng Tây Phi để vãn hồi dân chủ ở quốc gia này.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken họp báo ở Jakarta, Indonesia, ngày 14/07/2023. REUTERS - AJENG DINAR ULFIANA

Anh Vũ

Sau khi tối hậu thư của khối Tây Phi hết hạn, từ hôm qua đã xuất hiện những tín hiệu về khả năng hòa giải với phe quân sự đảo chính. Cộng đồng Kinh tế Tây Phi (Cedeao) hôm qua thông báo triệu tập cuộc họp thượng đỉnh vào ngày 10/08 tớitại Abuja (Nigeria) để tìm giải pháp mới giải quyết tình hình Niger.

Tại cuộc họp thượng đỉnh lần trước hôm 30/07, cũng tại Abuja, lãnh đạo các nước Tây Phi đã ra tối hậu thư cho giới quân sự làm đảo chính tại Niger, trong 2 tuần phải phục hồi tổng thống bị lật đổ Mohamed Bazoum, kèm theo đe dọa can thiệp quân sự. Nhưng tối hậu thư đã hết hạn đêm Chủ Nhật, phe đảo chính không có một nhượng bộ nào. Tuy nhiên cộng đồng Tây Phi cũng như nhiều cường quốc phương Tây vẫn chủ trương tìm kiếm giải pháp chính trị.

Hôm qua, thứ trưởng Ngoại Giao Mỹ , bà Victoria Nuland, với vai trò đặc sứ của chính quyền Washington, đã tới Niamey gặp được những lãnh đạo của phe đảo chính. Qua điện thoại, bà Nuland cho báo chí biết : “các cuộc thảo luận đã diễn ra cực kỳ thẳng thắn và đôi lúc khá khó khăn”.

Bà Nuland đã gặp các tướng lĩnh của phe đảo chính, đề nghị một số giải pháp. Tuy nhiên bà cho biết không tiếp xúc được thủ lĩnh đang nắm quyền, tướng Abdourahamane Tiani cũng như tổng thống bị lật đổ Mohamed Bazoum.

Về phần mình, phe đảo chính hôm qua sau khi ra lệnh đóng không phận Niger, đã thông báo chỉ định thủ tướng mới, ông Ali Mahaman Lamine Zeine, cựu bộ trưởng Tài Chính dưới tổng thống Mamadou Tandja.

Nhiều nước châu Phi khác như Algerie, Mali, Burkina Faso trong những ngày qua đã lên tiếng phản đối giải pháp quân sự, cho rằng một cuộc can thiệp quân sự sẽ là tai họa khiến tình hình khu vực trở nên hỗn loạn.

Iran dọa đáp trả sau khi 3000 lính Mỹ được điều đến Hồng Hải

Một ngày sau khi Mỹ cho triển khai 3000 ngàn lính cùng hai tàu chiến tới Hồng Hải để ngăn ngừa Iran bắt chặn các tàu chở dầu, lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran đe dọa có biện pháp trả đũa.

Tàu Mỹ USS Bataan, lớp Wasp, đang đi qua Đại Tây Dương. Ảnh chụp ngày 20/07/2023. AP - Mass Communication Specialist 2nd Class Danilo Reynoso

Thanh Hiếu

Từ Teheran, thông tín viên Siavosh GHAZI tường trình :

Người phát ngôn của lực lượng Vệ binh Cách mạng đã đưa ra lời cảnh báo đối với Hoa Kỳ.

Tướng Ramezan Sharif tuyên bố: “Chúng tôi sẽ đáp trả bất kỳ hành động thù địch nào của Mỹ, chẳng hạn như việc bắt giữ các tàu của Iran”.

Việc triển khai binh sĩ đánh dấu sự gia tăng hiện diện của Mỹ trong khu vực. Theo quân đội Mỹ, trong hai năm qua, Iran đã bắt giữ hoặc tìm cách bắt giữ gần 20 tàu mang cờ quốc tế trong khu vực.

Trong những tháng gần đây, đã xảy ra nhiều sự cố ở Vịnh Ba Tư giữa Hải quân Vệ binh Cách mạng và các tàu của Hoa Kỳ.

Đối mặt với sự tăng cường quân sự của Hoa Kỳ, Iran đã phản ứng bằng cách triển khai ở khu vực Vịnh Ba Tư và eo biển Hormuz các tên lửa mới có tầm bắn từ 300 đến 1000 km cũng như drone chiến đấu.

Theo Tehran, đó là những tên lửa có khả năng tấn công tàu Mỹ.

Những căng thẳng mới này xảy ra khi các nước phương Tây lên án Iran tăng cường chương trình hạt nhân, lắp đặt các máy ly tâm cực kỳ hiện đại mới và làm giàu uranium tới 60%, gần với mức dùng trong lĩnh vực quân sự.

Công du Nhật Bản,ngoại trưởng Iran bị chất vấn về hồ sơ Ukraina và hạt nhân

Hôm qua, 07/08/2023, lần đầu tiên kể từ 2019, ngoại trưởng Iran công du Nhật Bản nhằm làm giảm sự cô lập của Teheran trên trường quốc tế.

Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida (P) tiếp ngoại trưởng Iran Hossein Amirabdollahian, tại Tokyo, Nhật Bản, ngày 07/08/2023. REUTERS - ISSEI KATO

Thanh Hiếu

Ngoại trưởng Hossein Amir-Abdollahian đã hội đàm với đồng nhiệm Nhật Bản Yoshimasa Hayashi. Thủ tướng Nhật Fumio Kishida cũng đã tiếp ngoại trưởng Iran. Trong các cuộc hội đàm và gặp gỡ này, phía Nhật đã đề cập đến cuộc chiến Ukraina, đề nghị Iran ngừng cung cấp vũ khí cho Nga.

Từ Tokyo, thông tín viên Frédéric CHARLES tường trình :

Là một trong số ít quốc gia châu Á lên án cuộc xâm lược Ukraina, Nhật trách cứ Iran cung cấp drone cho Matxcơva và giúp Nga xây dựng nhà máy để sản xuất loại vũ khí này.

Ngoại trưởng Iran bác bỏ tin nói rằng Teheran cung cấp vũ khí cho Nga. Theo hãng thông tấn Nhật Jiji, ngoại trưởng Iran còn khẳng định " Iran chưa bao giờ cung cấp drone cho bất kỳ quốc gia nào để sử dụng ở Ukraina". Ngoại trưởng Nhật Bản Yoshimasa Hayashi nhấn mạnh với đồng nhiệm Iran: "Các ngài hãy đưa ra các biện pháp mang tính xây dựng để ngừng cung cấp vũ khí cho Nga".

Ngoại trưởng Iran đáp lại: "Chúng tôi không chọn bên trong bất kỳ cuộc chiến nào".

Nhật Bản muốn Iran quay trở lại lộ trình của thỏa thuận về hạt nhân Iran đã được ký năm 2015 nhưng bị đóng băng kể từ khi Hoa Kỳ rút lui năm 2018.

Ukraina : Nga oanh kích một khu nhà ở miền đông, ít nhất 8 người thiệt mạng

Ít nhất có 8 người chết trong toà nhà bị tên lửa Nga tập kích ngày 07/08/2023 ở Pokrovsk, miền đông Ukraina, khu vực đang có giao tranh dữ dội.

Các tòa nhà dân cư bị hư hại sau cuộc oanh kích của Nga ở Pokrovsk, vùng Donetsk, Ukraina, ngày 08/08/2023. REUTERS - VIACHESLAV RATYNSKYI

Anh Vũ

Các phóng viên AFP có mặt tại thành phố Pokrovsk ghi nhận, lực lượng cứu hộ Ukraina khẩn trương sơ tán, cứu chữa người bị thương xung quanh một tòa nhà 5 tầng bị hư hại nặng vì trúng tên lửa. Ông Pavlo Kyrylenko, lãnh đạo chính quyền quân quản vùng Donetsk hôm qua thông tin trên mạng Telegram, vụ tập kích đã làm “5 người chết và 14 người bị thương” là những thường dân. Ngoài ra còn có hai nhân viên cứu hộ và một quân nhân bị thiệt mạng. 9 cảnh sát, một nhân viên chính quyền địa phượng và một quân nhân khác bị thương.

Pokrovsk, trước chiến tranh là thành phố có 60 nghìn dân.

Chính quyền vùng Kharkov, đông bắc Ukraina, cũng thông báo có hai thường dân thiệt mạng trong một vụ oanh kích của Nga vào làng Kruglyakivka tối thứ Hai (07/08).

Hôm qua, Nga cho biết đã tiến được về phía Koupiansk, thành phố quan trọng trong vùng Kharkov, nằm cách Pokrovsk150 km về phía bắc. Đây là khu vực diễn ra các cuộc giao tranh dữ dội từ nhiều tuần nay.

Trong bản tin hàng ngày, bộ Quốc Phòng Nga thông báo “trong 3 ngày qua, các binh sĩ Nga đã tiến sâu thêm 3 km trên tuyến mặt trận 11 km”.

Koupiansk là một vị trí quan trọng trong vùng Kharkov. Hồi tháng 9 năm ngoái, sau một cuộc tấn công bất ngờ, quân đội Ukraina đã giành lại khu vực này từ Nga. Giờ đây, Koupiansk là một trong số ít điểm trên mặt trận mà Nga tiến hành tấn công.

Brazil khai mạc thượng đỉnh Amazon tìm cách cứu « lá phổi xanh của hành tinh »

Hôm nay 08/08/2023, các nước vùng Amazon khai mạc cuộc họp thượng đỉnh bàn các giải pháp cụ thể chống biến đổi khí hậu, cứu « lá phổi xanh của hành tinh ». Thượng đỉnh Amazon diễn ra tại thành phố cảng Belém, miền bắc Brazil và kéo dài đến ngày mai 09/08.

Cảnh sát đứng gác tại trung tâm hội nghị tổ chức thượng đỉnh Amazon ở Belém, Brazil, ngày 06/08/2023. AFP - EVARISTO SA

Thùy Dương

Thượng đỉnh Amazon lần này quy tụ 8 nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Hợp tác Amazon (OTCA) được thành lập hồi năm 1995 để bảo vệ rừng nhiệt đới Amazon. Tham gia hội nghị có tổng thống nước chủ nhà Brazil, Lula da Silva, và đồng nhiệm các nước Bolivia, Colombia, Guyane, Peru và Venezuela. Còn Equateur và Suriname cử các bộ trưởng đến dự.

Mục tiêu của thượng đỉnh Belém là đạt được các chiến lược chung để chống nạn phá rừng và thúc đẩy phát triển bền vững trong vùng Amazon, nơi tập trung tới 10 % hệ sinh thái toàn cầu. Nhìn rộng ra, một tham vọng của thượng đỉnh là tìm ra các giải pháp cụ thể để chống biến đổi khí hậu.

Hôm qua 07/08, bộ trưởng Môi trường Brazil tuyên bố « không thể để Amazon chạm đến điểm không thể phục hồi », bởi nếu chuyện này xảy ra, khu rừng sẽ phát thải nhiều khí carbon hơn là hấp thụ và như vậy sẽ khiến tình trạng nóng lên của Trái đất thêm trầm trọng.

Cũng trong hôm qua, trong một buổi lễ tại Santarem, một thành phố khác thuộc vùng Amazon, tổng thống Brazil Lula da Silva nhấn mạnh, Amazon cần phải được bảo tồn như một « nguồn học hỏi cho các nhà khoa học trên toàn thế giới », để giới nghiên cứu « tìm ra các giải pháp bảo tồn rừng, mang lại sự trù phú và cho phép cư dân trong vùng sống với phẩm giá ». Theo AFP, thượng đỉnh cũng sẽ đề cập đến cộng đồng thổ dân sống trong vùng.

Ngày mai, thượng đỉnh sẽ có sự tham gia của các nước khách mời không phải là thành viên của Tổ chức Hiệp ước Hợp tác Amazon OTCA. Đảo Guyane - thành viên OTCA - là lãnh thổ hải ngoại của Pháp nên đại sứ Pháp tại Brasilia sẽ tham dự hội nghị. Indonesia, CH Congo và Congo-Brazzavilla, những nước tại các châu lục khác, nhưng có nhiều rừng nhiệt đới, cũng được mời.