Phong tục ngày Tết Việt Nam

                  Phong tục thất truyền :

        - Sêu Tết: Ngày xưa, các cặp trai gái đang trong thời kỳ hứa hôn, trước Tết mình, người con rể tương lai phải mang lễ đến biếu bố mẹ hôn thê.

 

        - Trồng và hạ nêu: Trên cây nêu treo một số vật tượng trưng gọi là Bùa Nêu, để trừ tà, ma quỷ….<!->

 

        - Hát sắc bùa: Sau Giao thừa, trẻ em nhà nghèo tụ thành từng nhóm, đến cửa các nhà vừa hát, vừa gõ trống. Chủ nhà bao giờ cũng mở cửa ra phát tiền lì xì mừng tuổi cho các em, để hai bên cùng gặp hên.

  

        - Gánh nước: Ngay sau Giao thừa, hoặc sáng mồng Một Tết, người nhà mang thùng ra sông, hoặc ra giếng làng gánh nước về đổ đầy chum vại, với hy vọng sang Năm Mới "của cải tràn trề như nước non" vậy.

 

        - Chúc Tết theo thứ tự: Chúc theo thứ tự: Mồng Một Nhà trai, mồng Hai Nhà vợ, mồng Ba nhà Thầy. Ngày nay tùy theo thời tiết, đường sá, kẹt xe, xăng dầu, côn an giao thông ... tiện bên nào thì đến bên đó trước thôi .

 

        - Lạy sống Ông Bà: Con cháu đến chúc Tết việc đầu tiên là phải vào quỳ lạy sống các Cố, và Ông Bà mình .

 

                  2/ Phong tục đại chúng :

        - Mua và xin câu đối trước Tết: Nhiều người ta mua một câu đối hay ho, hoặc một vài chữ Nho, chữ Hán-Nôm, thư pháp chữ Việt ta mang ý nghĩa cầu An, cầu Tài lộc cho Năm Mới.

 

 

 

        - Mâm ngũ quả, và bàn thờ Gia tiên: Được bày biện cầu kỳ, đầy đủ vật lễ. Người nội trợ có ý thức mua đủ 5 loại quả, và trình bày sao cho đẹp mắt và có ý thể hiện vẻ sung túc của gia đình mình .

        - Xông nhà: Người ta nhờ người hợp tuổi, hợp mệnh, tên họ hên tốt, đến xông nhà, cầu mong sang năm lấy được vía tốt của người xông nhà.

 

        - Chọn hướng xuất hành: Sau Giao thừa, có người xuất hành đi du Xuân luôn. Họ chọn một hướng tương hợp, tương sinh với mình, với con Giáp của năm, để xuất hành cầu Tài đón Lộc.

  

        - Mừng tuổi: Chúc mừng tuổi người lớn (ông bà, cha mẹ, họ hàng) và lì xì cho trẻ nhỏ.

  

        - Lễ chùa: Có người cả năm không đi lễ, nhưng đến Tết nhất thiết phải qua chùa thắp nén hương, dâng tiền giọt dầu, hoặc tiền công đức cho chùa. Vào ngày đầu Năm, tại chốn linh thiêng, người ta tin rằng: điều cầu khấn của mình có nhiều khả năng thành hiện thực được.

 

         - Mua muối: Đầu năm mọi nhà đều mua muối để cầu may mắn đến. Vẫn có câu là: Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi !

  

         - Khai ấn và Khai bút: Đầu Xuân, nhằm vào ngày tốt, giờ tốt, người có chức tước khai ấn (đóng con dấu lần đầu tiên trong năm); học trò, sĩ phu khai bút (viết bài,  hoặc một đoạn văn, một câu thơ... đầu tiên trong năm); nhà nông khai canh (cày ruộng, làm đất, trồng, cấy lần đầu tiên trong năm); người buôn bán thì "khai thương" (mở hàng lần đầu tiên trong năm)... Sau ngày mùng Một, dù có mãi vui, cũng chọn ngày để khai nghề, làm lấy ngày. Nếu như mùng Một tốt, thì chiều mùng Một bắt đầu. Riêng khai bút thì Giao thừa xong, chọn giờ Hoàng đạo không kể mùng Một là ngày tốt, hay xấu gì cả. Người thợ thủ công nếu chưa ai thuê mướn đầu năm thì cũng tự làm cho gia đình một sản phẩm, một dụng cụ gì đó. Người buôn bán, vì ai cũng chọn ngày tốt, nên phiên chợ đầu Xuân vẫn đông nghẹt, mặc dầu người bán chỉ bán lấy lệ mà thôi, người ta thường chợ Tết cùng với du Xuân (đi chơi Tết).

  

        - Đi lễ chùa và xin xăm (miền Bắc gọi là xin thẻ): Không ai biết chắc chắn phong tục này có từ bao giờ, và tại sao nhưng trong những ngày đầu năm Âm lịch thì rất nhiều người thích đi lễ ở các lăng tẩm, đền chùa để cúng bái, và xin xăm nhất là vào buổi sáng mồng Một, phong tục này thường được tiến hành chung với tục lệ chọn hướng xuất hành, và hái lộc luôn. Xin xăm là một hình thức tin vào các thẻ xăm có ghi lời sấm báo trước điềm lành, hay dữ trong năm, và thường cần có Thầy bàn xăm. Ở miền Bắc có tục "bốc quẻ thẻ" giống như tục "xin xăm" ở trong Nam. Người xin thẻ dâng một lễ mọn, rồi chọn lấy một quẻ thẻ bằng tre viết chữ Hán. Trên quẻ thẻ thường ghi một câu văn ngắn gọn rút từ điển tích Trung Hoa cổ. Căn cứ câu văn ấy, người xin thẻ có thể luận ra "tiền định" cuộc đời mình trong năm đó. Nếu không thông thạo Hán Văn, có thể thuê Thầy Đồ luận giải giúp. Ngày nay, người ta thường bỏ xài thẻ tre, mà thay vào đó bằng những tờ bướm in chữ Quốc ngữ với lời giải được soạn sẵn trước rồi, để khỏi phải lo Thầy Đồ cương bậy theo tung hứng, vẽ vời, "đôi lựu đạn" nổ, hoặc tùy hỷ theo tiền "phong bì, bồi dưỡng" của thân chủ nữa !!!