Các người biểu tình chuẩn bị tuần hành chống thượng đỉnh APEC, ngày 12/11/2023 tại San Francisco. Các nhà lãnh đạo trong diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương gồm 21 thành viên sẽ tập trung trong tuần này tại San Francisco để tham dự hội nghị thượng đỉnh APEC lần thứ 30, nơi tâm điểm sẽ là cuộc gặp hiếm hoi giữa Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc.
APEC là gì và cần lưu ý gì?
<!>
APEC chiếm khoảng 62% GDP toàn cầu và gần một nửa thương mại toàn cầu. APEC độc đáo trong việc tập hợp các nền kinh tế thay vì là các quốc gia, cho phép sự tham gia của Hong Kong do Trung Quốc cai trị và Đài Loan dân chủ mà Trung Quốc tuyên bố là của riêng mình. Tuy nhiên, APEC không bao gồm Ấn Độ, quốc gia đông dân nhất thế giới.
APEC hoạt động trên cơ sở các cam kết không mang tính ràng buộc với các quyết định đạt được theo nguyên tắc đồng thuận và các cam kết được thực hiện trên cơ sở tự nguyện. Các nhà lãnh đạo sẽ tập họp từ thứ Tư (15/11) đến thứ Sáu (17/11), sau các cuộc họp trù bị của các quan chức tài chính và các bộ trưởng. Hội nghị thượng đỉnh CEO APEC hàng năm diễn ra từ thứ Ba (14/11) đến thứ Năm (16/11).
APEC đã trở thành sân khấu cho sự cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, và mọi con mắt sẽ đổ dồn vào hội nghị thượng đỉnh song phương dự kiến diễn ra vào thứ Tư (15/11) tại Vùng Vịnh San Francisco giữa ông Joe Biden và ông Tập Cận Bình, cuộc gặp trực tiếp thứ hai của họ kể từ khi ông Biden nhậm chức vào tháng 1 năm 2021.
Cố vấn an ninh quốc gia của ông Biden, Jake Sullivan, cho biết hôm Chủ nhật (12/11) rằng Tổng thống Biden sẽ tìm cách “tiến lên” trong việc thiết lập lại liên lạc giữa quân đội với quân đội với Trung Quốc trong cuộc gặp để tránh “những sai lầm, tính toán sai lầm hoặc thông tin sai lệch”. Một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết, dự kiến cuộc gặp Biden-Tập cũng sẽ đề cập đến các vấn đề toàn cầu từ cuộc chiến Israel-Hamas đến việc Nga xâm lược Ukraine, Đài Loan, nhân quyền cũng như quan hệ thương mại và kinh tế.
Những cuộc biểu tình nào dự kiến diễn ra tại APEC?
Những người biểu tình dự kiến sẽ có mặt tại San Francisco - một số ủng hộ Bắc Kinh và những người khác biểu tình chống lại thành tích nhân quyền của Trung Quốc. Sự kiện APEC cũng có thể thu hút các cuộc biểu tình phản đối các cuộc chiến tranh ở Trung Đông và ở Ukraine, vốn đã gây chia rẽ các thành viên APEC.
Những chia rẽ này sẽ khiến việc soạn thảo một tuyên bố của hội nghị thượng đỉnh trở nên khó khăn.
Sự tham gia APEC của Nga đã trở nên gây chia rẽ sau khi nước này xâm chiếm Ukraine vào năm ngoái. Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ không tham gia và đã không tham dự hội nghị thượng đỉnh năm 2022 tại Bangkok.
Sự hiện diện của Hong Kong gây tranh cãi trong lúc trưởng quan hành chánh, John Lee, đang bị Hoa Kỳ trừng phạt về nhân quyền. Chính quyền Hong Kong cho biết ông Lee sẽ không tham dự do “vấn đề về lịch trình” và thay vào đó, Bộ trưởng Tài chính Paul Chan sẽ làm như vậy.
Các lãnh đạo thế giới sẽ mặc gì?
Theo truyền thống khởi sự từ 1993, các nhà lãnh đạo APEC mặc trang phục của địa phương khi chụp ảnh nhóm vào ngày cuối cùng.
Tuy nhiên, Tổng thống Barack Obama đã phá lệ vào năm 2011 khi không đặt hàng áo sơ mi Hawaii. Chưa biết sự kiện tại San Francisco lần này sẽ như thế nào.
Trọng tâm của năm này là gì?
Hoa Kỳ đã chọn chủ đề “Tạo ra một tương lai kiên cường và bền vững cho tất cả” cho APEC 2023. Hoa Kỳ nói mục tiêu là nhắm vào một khu vực “kết nối, đổi mới và toàn diện” và “thúc đẩy một chương trình nghị sự chính sách kinh tế tự do, công bằng và cởi mở nhằm thúc đẩy mang lại lợi ích cho người lao động, doanh nghiệp và các gia đình Mỹ.”
Tính đến năm 2021, các thành viên APEC chiếm 7 trong số 10 đối tác thương mại tổng thể hàng đầu của Hoa Kỳ và Washington hy vọng sẽ phát huy sức mạnh tương đối của nền kinh tế trong những thời điểm đầy thử thách - một sự so sánh ẩn ý với những khó khăn mà Trung Quốc phải đối mặt sau nhiều năm tăng trưởng ngoạn mục.
Mỹ cũng sẽ tìm cách nêu bật sự tiến bộ trong Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (IPEF) mà Hoa Kỳ tạo ra gồm 14 quốc gia để tăng cường sự tham gia sau khi cựu Tổng thống Donald Trump rút khỏi hiệp định thương mại khu vực vào năm 2017. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng cho đến nay Hoa Kỳ vẫn chưa thuyết phục được châu Á rằng IPEF không chỉ là một giải pháp thay thế mờ nhạt cho một thỏa thuận thương mại chính thức.
Bộ trưởng Ngân khố Hoa Kỳ Janet Yellen đã gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong hôm 10/11 và cho biết họ đã đồng ý “tăng cường liên lạc” về các vấn đề kinh tế, đồng thời cảnh báo phía Trung Quốc phải trừng phạt các công ty Trung Quốc hỗ trợ vật chất cho Nga trong cuộc chiến ở Ukraine.
Thành viên của APEC là ai?
Các thành viên của APEC gồm: Úc, Brunei, Canada, Chile, Trung Quốc, Hong Kong, Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Mexico, New Zealand, Papua New Guinea, Peru, Philippines, Nga, Singapore, Đài Loan, Thái Lan, Hoa Kỳ và Việt Nam.
Những nỗ lực của Ấn Độ để gia nhập APEC đã bị cản trở trong nhiều thập niên - đầu tiên là do nền kinh tế nước này chưa hội nhập vào hệ thống toàn cầu và sau đó là do việc đóng băng tư cách thành viên.
Các Tổng thống Đài Loan không tham dự các hội nghị thượng đỉnh APEC và ông Morris Chang, người sáng lập Công ty Sản xuất Chất Bán dẫn Đài Loan từng dự thượng đỉnh APEC ở Bangkok năm ngoái, năm nay sẽ đại diện cho Đài Loan tại APEC 2023.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét