ĐIỄM TIN 25/11/2023 - Long Đỗ

Israel-Hamas : Sẽ có thêm con tin và tù nhân được trả tự do trong ngày thứ hai hưu chiến Hôm nay, 25/11/2023, ngày thứ hai hưu chiến tại dải Gaza theo thỏa thuận giữa Israel và Hamas, trên nguyên tắc sẽ có thêm 14 con tin ở Gaza được phong trào Hồi Giáo Palestine trả tự do và 42 tù nhân Palestine được phóng thích từ các nhà tù Israel, theo thông báo của chính quyền Tel-Aviv. Các con tin được Hamas giao cho Hội Chữ Thập Đỏ Quốc Tế, tại dải Gaza, ngày 24/11/2023. via REUTERS - AL-QASSAM BRIGADES, MILITARY WIN Thanh Phương

<!>

Theo thỏa thuận hưu chiến 4 ngày, tổng cộng 50 con tin và 150 tù nhân Palestine sẽ được thả. Trước mắt, hôm qua, 13 con tin Israel cùng với 10 người Thái Lan và 1 người Philippines đã được phía Hamas giao cho Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế để đưa sang Israel qua ngỏ Ai Cập. Từ Jerusalem, thông tín viên Michel Paul gởi về bài tường trình chiều qua:

“Tuy mất nhiều thời gian hơn dự kiến, nhưng giai đoạn đầu tiên của chiến dịch mà Israel gọi là “Những cổng Trời” đã thành công. Hiện giờ, toàn bộ các con tin được trả tự do đã được đưa sang lãnh thổ Israel và đang trên đường đến các bệnh viện, nơi họ sẽ được gặp gia đình. Toàn bộ 24 người có vẻ vẫn mạnh khỏe. Họ sẽ được khám sức khỏe. Riêng những người lớn sẽ được thẩm vấn về an ninh.

Mười ba con tin Israel đều là phụ nữ và trẻ em, đa số bị bắt tại công xã Do Thái (kibbutz) Nir Oz ngày 07/10. Ngoài ra, 10 người Thái Lan và một người Philippines là công nhân nông nghiệp tại các kibbutz ở biên giới cũng đã được phóng thích. Việc trả tự do cho những người này đã được Iran và Ai Cập thương lượng riêng mà không cần trao đổi gì.

Về phía Israel, cuộc trao đổi đã được hoàn tất, với việc phóng thích 24 phụ nữ và 15 thiếu niên bị giam ở Israel.”

Sau khi đợt con tin đầu tiên được thả, hôm qua tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhấn mạnh đây chỉ là bước khởi đầu, nhưng hiện giờ mọi chuyện diễn ra tốt đẹp. Trong bài phát biểu ngắn, tổng thống Hoa Kỳ cũng cho rằng “có nhiều cơ may” kéo dài thời gian hưu chiến.

Theo lời phát ngôn viên quân đội Israel, hiện còn khoảng 215 con tin đang bị cầm giữ ở Gaza. Trong số này, theo bộ Ngoại Giao Thái Lan hôm nay, vẫn còn 20 công dân Thái Lan.

Israel-Hamas : 10 con tin Thái Lan được tự do, thắng lợi ngoại giao của Bangkok

Trong số 24 con tin được tổ chức Hamas trả tự do trong đợt đầu vào ngày 24/11/2023, ngoài 13 công dân Israel, còn có 10 người lao động Thái Lan và 1 người Philippines. Trong thông cáo, Hamas nói rõ họ muốn « tỏ thiện chí » trong việc trả tự do cho các công dân Thái Lan.

Hình ảnh trích từ vidéo Hamas công bố, cho thấy con tin được trao cho đại diện hội Chữ Thâp Đỏ tại Gaza, ngày 24/11/2023. AFP - ALEX MITA

Thanh Hà

Thông cáo ngay tối qua của bộ Ngoại Giao Thái Lan xác nhận 10 công dân nước này được tự do. Bốn người trong số đó « chưa từng có tên trong danh sách các con tin » do chính quyền Israel lập ra. Trước mắt, các con tin Thái Lan vừa được trả tự do được giữ lại ở một bệnh viện trong vòng 48 tiếng. Sau đó, nhân viên ngoại giao của Thái Lan ở Luân Đôn « sẽ lo các thủ tục cần thiết để đưa họ về nước ».

Trước đợt tấn công hôm 07/10/2023, có khoảng 30.000 lao động Thái Lan làm việc tại Israel, chủ yếu là trong lĩnh vực nông nghiệp. 39 người thiệt mạng và 8.500 người đã được hồi hương.

Theo ghi nhận của thông tín viên RFI Carol Isoux từ Bangkok, việc Hamas trả tự do cho 10 công dân Thái Lan hôm qua là một thành công lớn của ngành ngoại giao Thái Lan :

« ‘Nhiều con tin Thái Lan đã được trả tự do và đại diện của sứ quán đang trên đường đi đón những người vừa được thả’. Thủ tướng Srettha Thavisin trên mạng X thông báo như trên, vào trước 8 giờ tối, giờ địa phương.

Phái đoàn đàm phán của Bangkok đã tiếp xúc trực tiếp với đại diện của tổ chức Hồi Giáo Palestine Hamas ở Teheran hôm 26/10/2023. Từ nhiều tuần qua, đã có tin Hamas đồng ý trả tự do cho các con tin Thái Lan, nhưng còn phải đợi thỏa thuận hưu chiến có hiệu lực mới có thể trao trả những công dân này cho chính quyền Bangkok.

Ngoại trưởng Thái Lan đã công du Ai Cập cũng trong nỗ lực điều đình với Hamas để giải cứu các con tin.

Đây là một thắng lợi vẻ vang của ngành ngoại giao Thái Lan, vốn chỉ biết trông vào sức lực của chính mình, bởi họ hoàn toàn không được mời tham dự các vòng đàm phán giữa Mỹ, Israel và Qatar về vấn đề con tin. Ngoại trưởng Thái Lan cho biết thêm ông kỳ vọng những con tin khác cũng sẽ được tự do. Hiện vẫn còn khoảng 13 công dân Thái Lan bị cầm giữ ».

Chiến tranh Ukraina : Kiev hứng chịu đợt tấn công bằng drone « quy mô » nhất từ đầu cuộc chiến

Cho đến sáng sớm ngày 25/11/2023, thủ đô Ukraina tiếp tục đối mặt với các đợt tấn công bằng drone mang theo thuốc nổ. Tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định Nga sử dụng hơn 70 drone tự sát do Iran chế tạo nhắm vào lãnh thổ Ukraina. Kiev là mục tiêu chính.

Lính cứu hỏa Ukraina dập lửa các đám cháy do drone Shahed gây ra trong đêm 24 sáng 25/11/2023 tại Kiev và vùng lân cận. AFP - HANDOUT

Thanh Hà

Theo thông cáo của quân đội Ukraina, Nga đã huy động 75 drone trong đợt tấn công nhắm vào Kiev, Soumy, Dnipropetrovsk, Zaporijia, Mykolaïv và Kirovohrad vào đêm qua, 71 trong số đó đã bị bắn hạ. Đây là một số lượng « cao chưa từng thấy » kể từ đầu cuộc chiến hồi tháng 2/2022.

Theo đô trưởng Kiev Vitali Klitschko, đợt tấn công dồn dập đêm qua làm ít nhất 5 người bị thương, nhiều cơ sở hạ tầng tại thủ đô Ukraina bị hư hại. Một nhà trẻ bị cháy. Gần 200 tòa nhà, trong đó có 77 chung cư, bị mất điện.

Đây là đợt tấn công bằng drone « quy mô nhất » kể từ khi Nga đưa quân xâm chiếm Ukraina và sự kiện diễn ra vào lúc Ukraina tưởng niệm nạn nhân thảm họa Holodomor năm 1932-1933 gây ra nạn đói kinh hoàng, khiến hàng triệu người thiệt mạng. Kiev và khoảng 30 quốc gia trên thế giới xem đó là một đợt diệt chủng do chính quyền Stalin tiến hành. Chính quyền Liên Xô khi đó muốn « bóp chết mọi ý đồ độc lập của Ukraina ».

Canada-Liên Âu : Điểm tựa vững chắc của Ukraina

Tiếp các lãnh đạo Liên Hiệp Châu Âu Charles Michel và Ursula von der Leyen, hôm 24/11/2023 tại Saint John’s, miền đông Canada, thủ tướng Justin Trudeau thông báo cung cấp thêm hơn 11.000 khẩu súng trường và hơn 9 triệu đạn cho Kiev. Bruxelles và Ottawa khẳng định « luôn sát cánh với Ukraina khi nào còn cần ».

Viện trợ quân sự của Canada cho Ukraina lên tới 1,8 tỷ đô la. Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu thì nhắc lại đến nay Liên Âu đã đào tạo cho hơn 30.000 lính Ukraina và mục tiêu sắp tới là bảo đảm chương trình huấn luyện cho 40.000 người.

Trong khi đó, báo Mỹ Washington Post số ra ngày 24/11/2023 đưa tin Nga đàm phán với Trung Quốc về một dự án xây dựng một đường hầm dưới lòng Biển Đen, nối liền lãnh thổ của Nga với bán đảo Crimée. Dự án này nảy sinh từ mối lo tăng cường an ninh cho cây cầu bắc qua eo biển Kertch, con đường « huyết mạch » để Nga tiếp viện cho quân đội đang chiến đấu tại Ukraina. Cầu Kertch đã nhiều lần bị quân đội Ukraina tấn công và bị hư hại.

Philippines và Úc tuần tra chung trên biển và trên không

Úc và Philippines hôm nay, 25/11/2023, thông báo đã bắt đầu các cuộc tuần tra trên biển và trên không ngoài khơi Philippines trong bối cảnh hai nước đang tăng cường hợp tác quốc phòng trước thái độ ngày càng hung hăng của Trung Quốc trong vùng Châu Á-Thái Bình Dương.

(Ảnh minh họa chụp tại cảng Sài Gòn, Việt Nam, ngày 19/04/2018) - Chiến hạm HMAS Toowoomba của Úc, được điều đến tham gia một cuộc tập trận chung với Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của Manila ở Biển Đông. AP - Van Khoa

Thanh Phương

Theo hãng tin AFP, trong một bản tuyên bố chung, lãnh đạo bộ Quốc Phòng của Úc và Philippines khẳng định đợt tuần tra chung kéo dài 3 ngày nhằm chứng tỏ “cam kết bảo đảm tự do hàng hải và hàng không theo đúng luật pháp quốc tế”. Riêng tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. thì cho rằng đợt tuần tra chung “biểu hiện cụ thể cho mối quan hệ đối tác chiến lược và quốc phòng ngày càng chặt chẽ giữa hai nước”.

Tham gia cuộc tập trận chung này, Philippines huy động 2 tàu hải quân và 5 phi cơ giám sát, còn phía Úc điều chiến hạm HMAS Toowoomba và phi cơ giám sát biển P-8A đến vùng biển Philippines.

Theo lời phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Philippines, đợt tuần tra chung trên biển được tiến hành bên trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.

AFP nhắc lại là vào tháng 9 vừa qua, thủ tướng Úc Anthony Albanese và tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. đã ký hiệp định thiết lập đối tác chiến lược để mở rộng hợp tác song phương ra nhiều lĩnh vực từ an ninh quốc phòng đến giáo dục và chống biến đổi khí hậu.

Đợt tuần tra chung Philippines - Úc diễn ra sau một đợt tuần tra tương tự giữa Philippines và Hoa Kỳ cách đây vài ngày tại vùng Biển Đông mà Trung Quốc khẳng định chủ quyền gần như toàn bộ.

Các cuộc tuần tra này được tiến hành sau những căng thẳng giữa Manila và Bắc Kinh tại khu vực mà hai nước tranh chấp ở Biển Đông.

Mêhicô : Trung bình mỗi ngày có 10 phụ nữ bị giết hại

Giống như vào ngày 25/11 mọi năm, phụ nữ Mêhicô hôm nay lại tích cực tham gia các hoạt động của Ngày quốc tế xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ. Tại Mêhicô, từ 5 năm trở lại đây, số vụ sát hại phụ nữ vẫn ở mức cao đáng báo động. Mỗi năm, có hơn 3.700 phụ nữ bị giết, trung bình 10 người bị sát hại mỗi ngày. Năm nay, các hội đoàn phụ nữ biểu tình, tổ chức các hoạt động nhằm phản đối việc xem nhẹ nạn bạo lực đối với nữ giới.

(Ảnh minh họa) - Một nhà tranh đấu vẽ lên bức tường dành để nói về nữ quyền trước Ngày Quốc Tế Phụ Nữ, Mexico, ngày 05/03/2022. © AP/Christian Palma

Thùy Dương

Từ Mexico City, thông tín viên Emmanuelle Steels tường trình :

« Các nữ sinh viên ủng hộ nữ quyền tập trung ở khu học xá Đại học Mexico đang chuẩn bị 3.000 pa-nô bằng gỗ sơn màu tím và cắt theo hình dáng người phụ nữ. Họ sẽ giương cao những tấm pa-nô đó trong cuộc biểu tình vào thứ Bảy (25/11). Tại Mexico, phong trào nữ quyền hoạt động rất tích cực để đồng hành với thân nhân của những người phụ nữ đã bị giết hại.

Zoé González viết tên Jessica lên tấm pa-nô : cô biết người phụ nữ trẻ này và người đàn ông đã sát hại cô ấy dã man ngay trước mắt mình. Cô nói : « Đó là một vụ bạo lực tàn ác. Trường hợp cụ thể của Jessica González đã khiến chúng tôi nhận ra là đang phải hứng chịu nạn bạo lực phụ nữ khủng khiếp đến mức nào, ngay cả từ những người thân thiết của chúng tôi. »

Các tấm pa-nô hình dáng người phụ nữ màu tím gợi nhắc tới hàng ngàn người phụ nữ bị giết hại mỗi năm ở Mêhicô, nhưng chưa tới 15% số tội ác này được xếp vào tội giết hại phụ nữ. Theo bà Gabriela Amores, luật sư của nhiều nạn nhân, rất hiếm khi cuộc điều tra mang lại kết quả. Bà nói : « Trong 80% các vụ tôi đang thụ lý, thậm chí còn không có ai bị bắt giữ. Mẹ của các nạn nhân đến gặp tôi là bởi vì các cuộc điều tra đã bị bỏ bê từ nhiều năm nay. Khi có những tội ác mới xảy ra, người ta không quan tâm đến các hồ sơ cũ nữa ».

Từ vài năm nay, chính quyền đã giảm thiểu mức độ nghiêm trọng của nạn bạo lực giết hại phụ nữ và xếp vào nạn tội phạm nói chung mà Mêhicô đang hứng chịu. các nhà đấu tranh cho nữ quyền lên án tình trạng trung bình mỗi ngày lại có 10 phụ nữ bị giết hại trong sự thờ ơ của mọi người ».

Trung Quốc thao dượt quân sự ở biên giới Miến Điện

Hôm nay, 25/11/2023, Trung Quốc bắt đầu các cuộc thao dượt quân sự dọc theo biên giới với Miến Điện và đã kêu gọi công dân của họ khẩn cấp rời khỏi miền bắc Miến Điện, nơi mà từ cuối tháng 08 đã diễn ra các trận giao tranh giữa quân đội với các lực lượng sắc tộc thiểu số chống chính quyền.

(Ảnh minh họa ngày 08/02/2021) - Thành phố Muse, bang Shan, ở biên giới Trung - Miến Điện, nơi một phần đáng kể trao đổi thương mại giữa hai nước đi qua. AFP - STR

Thanh Phương

Theo hãng tin AFP, trong một thông báo, bộ tư lệnh Chiến khu Nam bộ cho biết quân đội Trung Quốc đã mở các cuộc “thao dượt giao tranh thật” dọc theo biên giới với Miến Điện. Nhưng thông cáo không nói rõ các cuộc thao dượt này kéo dài bao lâu và bao nhiêu binh lính được huy động.

Một phát ngôn viên của tập đoàn quân sự Miến Điện cho biết quân đội của họ đã được phía Trung Quốc thông báo về các cuộc thao dượt ở biên giới.

Về tình hình chiến sự, hôm qua, báo chí thân chính quyền quân sự loan tin là tại thành phố Muse ở biên giới, phiến quân hôm thứ Năm vừa qua đã dùng drone để thả bom phá hủy “120 xe chở các hàng gia dụng, hàng tiêu dùng, quần áo và vật liệu xây dựng”.

Một phần đáng kể trao đổi thương mại giữa Miến Điện và Trung Quốc là qua khu vực này. Do giao thương tại đây bị đình trệ, tập đoàn quân sự Miến Điện đã bị mất một phần nguồn thu nhập từ nhiều tuần qua.

Cho tới nay, phiến quân đã chiếm được hàng chục vị trí quân sự cũng như một thành phố có tính chất chiến lược đối với giao thương giữa Miến Điện với Trung Quốc.

Trước tình hình an ninh ngày càng xấu đi, hôm qua, Trung Quốc đã kêu gọi các công dân của họ cấp tốc rời khỏi miền bắc Miến Điện và tránh xa những nơi đang có giao tranh.

Bắc Triều Tiên : Kim Jong Un « nghiên cứu » ảnh vệ tinh chụp các căn cứ quân sự của Mỹ và Hàn Quốc

Để khẳng định vệ tinh do thám quân sự của Bắc Triều Tiên bắt đầu hoạt động, hãng tin KCNA hôm 25/11/2023 loan báo lãnh tụ Kim Jong Un đã bắt đầu nghiên cứu những ảnh vệ tinh đầu tiên theo dõi các hoạt động của căn cứ quân sự Mỹ Pearl Harbor tại Hawai và nhiều cơ sở khác đặt tại Hàn Quốc.

Ảnh do KCNA đăng tải : Kim Jong Un gặp gỡ các quan chức cấp cao của Cơ quan Công nghệ Hàng không Vũ trụ Quốc gia (NATA), mừng vụ phóng vệ tinh do thám ở thành công, Bình Nhưỡng, ngày 23/11/2023. AP

Thanh Hà

Bốn ngày sau khi thông báo « thành công » phóng vệ tinh do thám quân sự Malligyong-1 lên quỹ đạo và để chứng minh là công cụ quân sự này bắt đầu hoạt động, KCNA đưa tin lãnh đạo Bắc Triều Tiên liên tục xem xét những hình ảnh vệ tinh liên quan đến « căn cứ hải quân Pearl Harbor của Hoa Kỳ ở Hawai, chụp lúc 5 giờ sáng giờ địa phương, và căn cứ không quân Hickam ». Ngoài ra, ông Kim Jong Un cũng đã quan sát những bức ảnh chụp lúc 10 giờ sáng ngày hôm nay liên quan đến thành phố cảng Busan ở phía nam Hàn Quốc. Đây là nơi tàu sân bay Mỹ USS Carl Vinson đang neo đậu từ hôm 21/11/2023.

Theo bản tin của KCNA,lãnh tụ Bắc Triều Tiên đã nhận được ảnh vệ tinh chụp những khu vực mà chế độ muốn nhắm tới trên bán đảo Triều Tiên, đặc biệt là thủ đô Seoul, các địa điểm như Pyeongtaek, Osan, Mokpo và Gunsan ở miền nam Hàn Quốc. Đó là những nơi có đặt căn cứ quân sự của Hàn Quốc và Hoa Kỳ.

Pyeongtaek chẳng hạn, cách thủ đô Seoul 60 km về phía nam, là nơi Mỹ đặt căn cứ Camp Humphrey, căn cứ quân sự lớn nhất của Hoa Kỳ ở hải ngoại. Osan là một căn cứ không quân của Hàn Quốc và của Mỹ.

Vệ tinh do thám quân sự của Bắc Triều Tiên là chủ đề chính cuộc điện đàm hôm 24/11/2023 giữa ngoại trưởng Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Pháp và Trung Quốc sẽ gia tăng hợp tác đại học và nghiên cứu

Nhân chuyến thăm của ngoại trưởng Catherine Colonna tại Bắc Kinh hôm qua, 24/11/2023, Pháp và Trung Quốc đã ký một hiệp định hợp tác về giáo dục, chủ yếu là nhằm tăng cường việc giảng dạy tiếng Pháp tại Trung Quốc. Hai nước cũng sẽ gia tăng hợp tác trong lĩnh vực đại học và nghiên cứu.

Ngoại trưởng Pháp (P) và đồng nhiệm Trung Quốc Vương Nghị tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh, ngày 24/11/2023. REUTERS - TINGSHU WANG

Thanh Phương

Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde tường trình:

“Là trường đại học lâu đời nhất và là một trong những trường đại học danh tiếng nhất ở Trung Quốc, Đại học Bắc Kinh là nơi được chọn để kết thúc cuộc đối thoại cấp cao lần thứ 6 về trao đổi con người. Các cố vấn kỹ thuật của hai nước ngồi hai bên một biển chậu hoa, trên màn hình khổng lồ là logo kỷ niệm 60 năm quan hệ Pháp - Trung vào năm tới.

Mục tiêu của cuộc đối thoại năm nay khôi phục khả năng trao đổi con người trong mọi lĩnh vực, không chỉ du lịch mà còn cả văn hóa, khoa học, thể thao, y tế và đại học. Trong khi hiện có đến 30.000 sinh viên Trung Quốc tại Pháp, tại Trung Quốc chỉ có vài trăm sinh viên Pháp, so với 10.000 trước đại dịch Covid. Hai bên cũng đề ra mục tiêu tăng gấp đôi số lượng giáo viên dạy tiếng Pháp ở Trung Quốc.

Trong số những cử chỉ mạnh từ phía Pháp, có việc cấp thị thực 5 năm cho tất cả sinh viên Trung Quốc đã hoàn tất chương trình thạc sĩ tại Pháp. Phía Bắc Kinh gây bất ngờ với quyết định miễn thị thực cho những người lưu trú ngắn hạn mà ngoại trưởng Trung Quốc thông báo.

Ông Vương Nghị cho biết: “Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại của các cá nhân giữa Trung Quốc và Pháp, Trung Quốc đã quyết định thực hiện chính sách miễn thị thực 15 ngày cho du khách ngắn hạn đến từ Pháp. Khi bóng của đại dịch mờ dần, chúng tôi mong muốn có sự di chuyển nhiều hơn và tăng cường tương tác giữa hai dân tộc chúng ta.”

Việc miễn thị thực cho các chuyến du lịch, công tác, thăm gia đình đã được ngoại trưởng Pháp Catherine Colonna cũng như Phòng Thương mại Châu Âu tại Trung Quốc hoan nghênh.

Sẽ có hiệu lực từ ngày 01/12 trong thời hạn một năm, việc miễn thị thực cũng được áp dụng cho Malaysia và các đối tác lớn khác của Trung Quốc ở châu Âu : Đức, Tây Ban Nha, Ý và Hà Lan. Cử chỉ này của chính quyền Trung Quốc diễn ra vài ngày trước thượng đỉnh Trung Quốc-châu Âu, vào ngày 07 và 08/12.”