Tổng thống Mỹ thông báo lệnh ngưng bắn giữa Iran và Israel, nhưng hai bên cáo buộc nhau vi phạm Chỉ 48 giờ sau khi oanh kích ba cơ sở hạt nhân của Iran, tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay, 24/06/2025, bất ngờ thông báo một lệnh ngưng bắn có hiệu lực giữa Iran và Israel. Nhưng hai bên cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn này. Trên mạng xã hội Truth Social của ông, tổng thống Mỹ khẳng định : « Iran và Israel đã đến gặp cùng một lúc. Họ đề nghị với tôi "hòa bình". Và thế là tôi biết rằng thời điểm đã đến ! »
<!>
Từ Washington, thông tín viên Pierre Olivier cho biết thêm :
« Trong một tin nhắn dài, Donald Trump giải thích diễn biến của sự việc theo cách của ông. Tổng thống không kiệm lời mô tả chi tiết.
Trước hết là về thời gian. Ông dự trù một lệnh ngưng bắn lúc 4 giờ sáng, giờ quốc tế, tức 7 giờ sáng tại Israel hay 7 giờ 30 tại Iran, khoảng thời gian mà theo ông, mỗi bên tham chiến chấm dứt các cuộc tấn công.
Rồi trong vòng 24 giờ, Donald Trump cam kết chiến sự sẽ chấm dứt, một cuộc chiến mà ông đặt tên là "chiến tranh 12 ngày" và theo ông, mọi việc sẽ đi vào trật tự.
Ngoài ra, trong tin nhắn của mình, ông ca ngợi Iran và Israel vì đã có sự dũng cảm và thông minh để chấm dứt xung đột. Donald Trump hướng tới tương lai với một sự tự tin nhất định.
Xin nhắc lại là dòng tin nhắn này được đăng 48 giờ sau khi Mỹ dội bom vào 3 cơ sở hạt nhân của Iran, cũng như là sau đòn tấn công trả đũa không gây hậu quả từ Teheran hôm thứ Hai 23/06 nhắm vào một căn cứ quân sự Mỹ ở Qatar.
Nhưng câu hỏi đặt ra hiện giờ là Donald Trump thực sự có trong tay các quân bài để bảo đảm việc thực thi lệnh ngừng bắn và liệu hai bên tham chiến là Iran và Israel có sẽ tôn trọng những điều kiện đó hay không. Tóm lại, vẫn còn quá sớm để thông báo bất kỳ lệnh hưu chiến nào giữa hai nước. »
Mặc dù Israel cho biết đã chấp thuận lệnh ngừng bắn của tổng thống Donald Trump, nhưng vào trưa nay, tiếng còi báo động vang khắp miền bắc Israel. Teheran phủ nhận là đã bắn tên lửa sang Israel sau khi lệnh ngừng bắn được thông báo. Trong khi đó, một nguồn tin từ chính phủ Israel lại khẳng định rằng hai tên lửa được phóng từ Iran đã bị nước này bắn chặn. Bộ Quốc Phòng Israel cho biết sẽ đáp trả mạnh việc Teheran vi phạm lệnh ngừng bắn. Không lâu sau đó, Teheran cũng cáo buộc Israel tấn công vào Iran.
Trả lời báo giới trước khi rời Washington để đến dự thượng đỉnh NATO ở Hà Lan, tổng thống Trump bày tỏ thất vọng vì cả hai đã vi phạm lệnh ngừng bắn, đặc biệt là Israel. Ông kêu gọi Nhà nước Do Thái « bình tĩnh », đồng thời nhấn mạnh năng lực hạt nhân của Iran đã không còn nữa.
Trước đó, theo AFP, Ả Rập Xê Út và Nga hôm nay hoan nghênh thông báo của Mỹ về lệnh ngưng bắn giữa Iran và Israel, bày tỏ hy vọng « khôi phục an ninh và sự ổn định lâu dài » trong khu vực. Trung Quốc cũng hối thúc Iran và Israel tìm kiếm « một giải pháp chính trị cho xung đột ». Về phía Pháp, bộ Ngoại Giao kêu gọi các bên tôn trọng « lệnh ngừng bắn hoàn toàn », « tránh một vòng xoáy bạo lực mới » với hậu quả « thảm khốc » cho toàn khu vực.
Sau thông báo của Donald Trump về lệnh ngừng bắn, các nhà đầu tư đã thở phào nhẹ nhõm. Giá dầu tại châu Á đã giảm 5 % trong phiên giao dịch sáng nay. Các sàn chứng khoán của thế giới cũng khởi sắc xanh.
Iran tấn công vào căn cứ quân sự Hoa Kỳ ở Qatar
Tối qua, Iran thông báo đã bắn tên lửa vào căn cứ quân sự Al-Udeid của Hoa Kỳ ở Qatar để trả đũa cuộc oanh kích của Washington vào các cơ sở hạt nhân của nước này.
Theo AP, Iran đã phóng 19 tên lửa, 1 trong số đó đã trúng căn cứ này, còn lại đã bị phòng không của Qatar bắn chặn. Phía Iran khẳng định số tên lửa bắn vào căn cứ này ngang bằng với số bom mà Hoa Kỳ đã thả xuống Iran. Tuy nhiên khó có thể kiểm chứng thông tin đó vì phía Hoa Kỳ đưa ra con số khác.
Căn cứ Al-Udeid là nơi đóng quân của hàng ngàn binh sĩ Hoa Kỳ (8000 vào năm 2022), được xây dựng tại một vùng sa mạc bằng phẳng, cách thủ đô Doha của Qatar khoảng 30 km và cũng là nơi đặt Trung tâm điều hành không quân liên hợp, chỉ huy toàn bộ khu vực Trung Đông.
Bộ Quốc Phòng Qatar cho biết không có ai thiệt mạng hay bị thương và khẳng định tình hình « ổn định » sau vụ tấn công. Tuy nhiên, không phận của Qatar cũng như của các nước láng giềng Koweit và Bahrein đã tạm thời bị đóng lại trong nhiều giờ.
Hội đồng An ninh Quốc gia Iran khẳng định cuộc tấn công vào một căn cứ nằm ở ngoại ô của Doha « không đe dọa đến nước anh em bạn hữu Qatar », vì cách xa thủ đô và khu dân cư. Tuy nhiên, bộ Ngoại Giao Qatar cho rằng Iran đã xâm phạm chủ quyền trắng trợn. Nhiều nước Ả Rập trong khu vực và Liên Hiệp Quốc đã đồng loạt lên án hành động tấn công « vô căn cứ » của Iran.
Về phần mình, tổng thống Hoa Kỳ xem cuộc trả đũa của Iran là « quá yếu ớt ». Trên mạng Truth Social, ông Donald Trump "cảm ơn Teheran" đã thông báo trước cho Hoa Kỳ về vụ tấn công, để Washington có thời gian sơ tán nhân sự tại căn cứ này, tránh thiệt hại về người. Vài giờ trước vụ tấn công của Iran, Qatar cũng đã kêu gọi người dân tìm chỗ trú ẩn an toàn đến khi có lệnh mới.
Sáng nay, Qatar cho biết đã triệu đại sứ Iran tại Doha, Ali Salehabadi, để một lần nữa lên án mạnh mẽ cuộc tấn công vào tối qua và cho biết sẽ có quyền đáp trả.
Tại sao Iran lại muốn mở rộng cuộc chiến, tấn công sang một nước khác để trả đũa Hoa Kỳ, trả lời RFI Pháp ngữ, ông Thierry Coville, nhà nghiên cứu tại Viện quan hệ quốc tế (IRIS), giải thích :
« Iran có hai điều cấp bách phải làm. Một là buộc phải đáp trả Hoa Kỳ, vì nước này bị Hoa Kỳ tấn công vào lãnh thổ của mình, vi phạm luật pháp quốc tế. Chính quyền phải có hành động đáp trả để chứng tỏ thái độ kiên quyết với người dân Iran. Mặt khác, họ cũng hiểu rằng không nên khiêu khích Donald Trump một cách vô ích và cho ông ấy một cái cớ để tấn công Iran mạnh hơn. »
Thượng đỉnh NATO : Áp lực tăng ngân sách quốc phòng đối với châu Âu
Các quốc gia thuộc Liên Minh Bắc Đại Tây Dương (NATO) họp thượng đỉnh tại La Haye, Hà Lan trong hai ngày 24 và 25/06/2025. Vấn đề chính của cuộc họp là các thành viên NATO phải tăng ngân sách quốc phòng lên 5% GDP sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu các nước châu Âu phải chi nhiều hơn cho an ninh của mình.
Đối với các nước này, vốn chỉ dành khoảng 2% GDP cho quốc phòng trong 30 năm qua, đây là một cú sốc lớn. Điển hình là tại Đức, chính quyền bắt đầu gấp rút tăng ngân sách cho quân đội, theo tường thuật của thông tín viên Pascal Thibaut từ Berlin :
Vài tỷ euro bổ sung cho quân đội Đức đã khiến liên minh cầm quyền của cựu thủ tướng Scholz sụp đổ vào mùa thu năm ngoái. Giờ đây, mọi chuyện đã thay đổi. Đến năm 2029, ngân sách của quân đội Đức phải tăng 50% để đạt hơn 150 tỷ euro. Chính sách “bất kể chi phí” giờ đây được áp dụng. Kể từ khi sửa đổi Hiến Pháp vào mùa xuân, Berlin có thể vay nợ không giới hạn để tài trợ cho các lực lượng vũ trang.
Mặc dù đã gia tăng nỗ lực kể từ khi nổ ra chiến tranh Ukraina, quân đội Đức vẫn còn thiếu nhiều trang thiết bị. Các yêu cầu mới từ NATO cũng như lo ngại về một cuộc tấn công của Nga buộc Đức phải cố gắng hơn nữa.
Nước Đức, vốn đã rất vất vả mới đạt được tỷ lệ 2% GDP cho quốc phòng vào năm ngoái theo yêu cầu của NATO, sẽ tăng tốc ngay từ năm nay để đến năm 2029 đạt 3,5%, mức mà Liên Minh Bắc Đại Tây Dương yêu cầu cho chi tiêu quân sự thuần túy. Sự tiến triển này được phần lớn người dân ủng hộ.
Tuy nhiên, tài chính không thể giải quyết mọi vấn đề, đặc biệt là tình trạng thiếu nhân lực. Chính phủ Đức đang cân nhắc khả năng tuyển quân tình nguyện để bù đắp thiếu hụt này, nhưng cũng có người đề xuất một giải pháp nghiêm ngặt hơn.
Ngân sách không phải là vấn đề duy nhất gây tranh cãi trong nội bộ khối NATO. Hoa Kỳ, trước đây được xem là quốc gia bảo trợ, giờ đây chỉ trích các đồng minh và nhất là có tham vọng thôn tính Groenland (thuộc Đan Mạch). Ngoài ra, các nước châu Âu phải tìm mọi cách thuyết phục Hoa Kỳ không bỏ rơi Ukraina, hoặc ít nhất muốn được bảo đảm rằng Mỹ vẫn duy trì các nguồn lực quân sự quan trọng như tình báo, nhiên liệu cho không quân và hậu cần.
Anh, Ukraina hợp tác sản xuất vũ khí
Hôm qua, 23/06, vua Charles III và thủ tướng Keir Starmer đã đón tổng thống Volodymyr Zelensky đến thăm Anh Quốc, thể hiện sự ủng hộ rất lớn cho Ukraina. Nhưng điều mà dư luận chú ý là thỏa thuận hợp tác giữa hai nước về sản xuất vũ khí chống hỏa tiễn và drone tầm xa, đưa Luân Đôn trở thành đồng minh quân sự ngày càng quan trọng của Kiev vào lúc Washington xa dần chiến trường châu Âu.
Thông tín viên Nguyễn Giang tường trình từ Luân Đôn :
Từ 3 năm qua, Luân Đôn vẫn ủng hộ Kiev, với ngân sách dành cho Ukraina lên tới 5 tỷ bảng Anh, bao gồm viện trợ nhân đạo, hỗ trợ kinh tế, công nghệ và tất nhiên là hợp tác quốc phòng. Nhưng với việc Hoa Kỳ ngày càng không muốn giúp Ukraina, Anh với tư cách là cường quốc quân sự hàng đầu ở châu Âu đã quyết định thay chân Mỹ và bỏ ra ngân sách mới nhất là 4,5 tỷ bảng Anh cho Ukraina chỉ trong năm nay, và thêm 3 tỷ nữa trong 2 năm tới.
Hôm qua, thủ tướng Keir Starmer đã đưa ông Zelensky đến thăm đơn vị Ukraina ở doanh trại Lulworth, vùng bờ biển Dorset, nơi mà hơn 30 nghìn quân thuộc cả ba binh chủng hải - lục - không quân của Ukraina đã và đang được Anh huấn luyện kể từ năm 2023.
Hai nhà lãnh đạo thăm hỏi binh sĩ và công bố thỏa thuận sản xuất chung các loại vũ khí mới, với trọng tâm là các dàn hỏa tiễn bắn chặn (missile interceptor) thế hệ mới, chủ yếu để chống tên lửa Oreshnik của Nga, và hệ thống drone tầm xa, với năng lực tác chiến tự động và bay sâu vào lãnh thổ Nga.
Luân Đôn cho biết nền tảng công nghệ Anh sẽ “kết hợp nhịp nhàng với sự sáng tạo thực tiễn, thông tin trinh sát, thông số kỹ thuật từ chiến trường của Ukraina” để tạo ra các loại vũ khí bảo đảm tính bền vững (resilience) cho Ukraina, kể cả khi Nga muốn kéo dài chiến tranh. Luân Đôn cũng nói sự hợp tác này phù hợp với chiến lược “tăng cường tính năng tự động hóa” (autonomous capabilities) cho quân đội Anh.
Về mặt ngoại giao và biểu tượng, trước khi được mời tới dự thượng đỉnh Liên Minh Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở La Haye, Hà Lan, tuy không phải để dự phần họp chính, tổng thống Zelensky đã được Anh đón tiếp rất trọng thể. Không chỉ họp với thủ tướng Starmer ở Luân Đôn, ông Zelensky còn vinh dự được vua Charles III mời tới thăm ngài ở Lâu đài Hoàng gia Windsor, hạt Berkshire. Đây là lần thứ ba nhà vua tiếp kiến ông Zelensky, thể hiện sự ủng hộ rất lớn và lâu dài của Anh dành cho Ukraina trong cuộc chiến chống Nga, bất kể thái độ của Hoa Kỳ thời tổng thống Donald Trump đối với khối NATO, với Liên Âu hay với chính quyền Kiev lạnh nhạt ra sao.
Pháp và Na Uy tăng cường hợp tác quốc phòng
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, ngày hôm qua, có chuyến thăm cấp Nhà nước đầu tiên đến Na Uy, quốc gia thành viên NATO, nhưng không là thành viên của Liên Hiệp Châu Âu từ 41 năm nay. Phát biểu trước giới báo chí, nguyên thủ Pháp và thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store bày tỏ thiện chí thắt chặt hơn nữa mối quan hệ quốc phòng giữa hai nước như tăng cường quan hệ liên tác chiến giữa hai quân đội, tổ chức các đợt thao dợt quân sự chung tại Bắc Cực và hỗ trợ các dự án công nghiệp quốc phòng.
Giá dầu thô Mỹ giảm hơn 3 USD sau khi ông Trump loan báo ngừng bắn Israel-Iran
Giá dầu thô tương lai của Mỹ hôm thứ Ba (24/6) đã giảm xuống mức thấp nhất trong hơn một tuần sau khi Tổng thống Donald Trump loan báo Iran và Israel đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn, làm giảm bớt lo ngại về tình trạng gián đoạn nguồn cung trong khu vực.
Giá dầu thô West Texas Intermediate của Hoa Kỳ giảm 3,05 USD, tương đương 4,45%, xuống còn 65,46 USD một thùng tính đến 10:26 (giờ GMT), sau khi chạm mức thấp nhất kể từ ngày 11/6 trong phiên giao dịch trước đó, giảm hơn 7%.
Tổng thống Trump loan báo Israel và Iran đã nhất trí về lệnh ngừng bắn hoàn toàn, đồng thời cho biết Iran sẽ bắt đầu lệnh ngừng bắn ngay lập tức, tiếp theo là Israel sẽ bắt đầu lệnh ngừng bắn sau 12 giờ. Nếu cả hai bên duy trì hòa bình, cuộc chiến sẽ chính thức kết thúc sau 24 giờ, chấm dứt cuộc xung đột kéo dài 12 ngày.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét