“TRỜI SÀI GÒN - CHỢT MƯA CHỢT NẮNG” Tản Mạn - Nhất Hùng

Ai từng sống ở Sài Gòn hẳn đều đã nghe và hiểu câu “Trời Sài Gòn Chợt Mưa Chợt Nắng”. Hiện tượng này là đề tài của nhiều bản nhạc, văn thơ vang tiếng một thời. Sài Gòn ảnh hưởng khí hậu nhiệt đới, nắng nóng mưa nhiều nhưng mưa nắng Sài Gòn lạ lắm. Trời đang nắng chói chang, sáng rực rỡ, bỗng trên cao trút xuống cơn mưa. Khi lắc rắc, khi rào rào nặng hạt. Lúc một hai phút, lúc kéo dài cả tiếng nhưng hiếm khi dai dẳng dầm dề. Có cơn mưa như chạy trước mặt mình, chạy từ phố này qua phố khác. 

<!>

Người Sài Gòn, vẫn biết Hè là thế nhưng có thể chủ quan, có thể không ngờ nên vẫn bất ngờ gặp những cơn mưa bất chợt. Ngày ấy, hầu hết đều dùng xe hai bánh, nên không ai mà lại chưa từng một lần ướt như chuột lội vì không kịp tìm được chỗ trú mưa.

Hầu hết người Sài Gòn năm cũ, nay dù ở bất cứ nơi đâu cũng đều nhớ mãi những câu thơ câu nhạc ghi lại cả “một trời kỷ niệm”:

- “Nhớ Sài Gòn mưa rồi chợt nắng,. Nhớ phố xưa quen biết tên bàn chân,. Nhớ đèn đường từng đêm thao thức,. Sáng cho em vòm lá me xanh…”

- “Sài Gòn chợt mưa chợt nắng, cho em hờn theo nắng theo mưa…”

- “Sài Gòn chợt nắng chợt mưa - Lòng anh có đủ cho vừa môi em - Ngọt mềm rồi lại ngọt thêm - Cắn từng miếng nhỏ như thèm đã lâu…”

…………

Ngày đến Mỹ, thường trú trong vùng Hoa Thịnh Đốn, nơi có khí hậu ôn đới nên chẳng còn thấy cái cảnh “chợt nắng chợt mưa”, thành ra nhớ lắm. Một hôm, tôi thấy đầu sách “Sài Gòn Nắng Nhớ Mưa Thương” của nhà văn nữ Nguyễn Thị Ngọc Dung, liền mua ngay dù không biết trong ấy viết gì. Về nhà đọc một lèo, cám ơn tác giả đã gợi lại cho tôi bao hình ảnh, bao kỷ niệm của Sài Gòn Chợt Nắng Chợt Mưa.

Đọc đến đây, chắc quý bạn nghĩ, tôi muốn viết Tản Mạn “Sài Gòn Mưa Rồi Chợt Nắng”. Thưa không, đã có nhiều nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ viết thật hay rồi, đâu dám “đánh trống trước sân nhà sấm”, thật ra tôi muốn làm một bài THƠ ĐƯỜNG với đề tài này, dù biết khuôn khổ và luật lệ của thể thơ Đường khó để diễn tả hết ý nhưng rồi bài thơ cũng viết xong, và dù biết bài không như ý nhưng vẫn mời bạn đọc:

SÀI GÒN

NHỮNG CƠN MƯA BẤT CHỢT

Nhớ Sài Gòn những hạ năm xưa

Đang rực nắng trời bỗng đổ mưa

Chợ vỉa hè khôn lường để tránh

Người ra phố khó đoán mà ngừa

Đường thình lình trống trơn xe vắng

Quán bất chợt im ắng khách thưa

Cái nóng nung người như dịu lại

Và rồi cảnh lại rất nên thơ

nhất hùng

*Cảnh Sài Gòn Sau Mưa Thật Đẹp

Và xin thưa ngay, bài thơ cũng không phải là mục đích chính của Tản Mạn, mà số là thế này:

Khi giới thiệu một sáng tác, tôi đều tìm một tấm ảnh gởi kèm để “minh họa”. Lần này cũng thế, nhưng bỏ công thật nhiều, tôi vẫn không tìm được tấm ảnh nào có thể diễn tả đủ cái ý “Sài Gòn Mưa Rồi Chợt Nắng…”, tính bỏ cuộc nhưng trời không phụ người có tâm thành…nhờ trên độ, tôi tìm được tấm ảnh hoàn toàn ưng ý, mời bạn xem:

Lời bàn:

Hậu cảnh là Chợ Bến Thành, hẳn nhiên là Sài Gòn. Ba phụ nữ trong ảnh là người thanh lịch, ra phố, áo kín cổ dài tà, tất phải đi đứng đài các đoan trang, thế sao lại tất tả và áo đẫm ướt dính sát vào người. Điều này chỉ có thể giải thích như sau:

Họ dịu dàng đi phố Sài gòn, trời đang nắng và sáng tỏ (ảnh sáng - rõ), chẳng mảy may phòng bị áo tơi, bất chợt trời đổ mưa nên vướng cảnh này và phải vội vã như thế…

Bạn có đồng ý với tôi, đây là một tấm ảnh lột tả được hoàn toàn hiện tượng mưa nắng bất chợt của Sài Gòn không.

Nhưng thôi, tôi chỉ bàn có thế, “nhất ảnh vạn từ” mà, để bạn tự suy diễn...

Lời cuối, tôi xin phép và chân thành cám ơn tác giả của tấm ảnh, người mà tôi không được hân hạnh biết tên.

Nhất Hùng