Hôm nay, ngày 15 tháng 9! đánh dấu chiến thắng vinh quang! Cờ Vàng phất phới bay trên Cổ thành! “Ta ôm nhau, mắt lệ nghẹn ngào!” Kỷ niệm giây phút lịch sử, tái chiếm Cổ Thành Quảng Trị, trận chiến dài nhất, 81 ngày đêm! Đẫm máu nhất, khốc liệt nhất, trong cuộc chiến!
(John D. Howard, Đinh Yên Thảo dịch)
<!>
Tìm hiểu lịch sử
Cờ vàng ba sọc đỏ lại tung bay trên mặt cổ thành Quảng Trị.
Lời người dịch: Trận đánh tái chiếm cổ thành Quảng Trị kéo dài 81 ngày trong mùa Hè đỏ lửa 1972 là một trong những trận đánh dài và khốc liệt nhất trong chiến tranh Việt Nam. Trong tạp chí tháng Tư trên trang mạng khảo cứu lịch sử historynet năm nay, Thiếu Tướng hồi hưu John D. Howard, một sĩ quan West Point và cựu cố vấn tại chiến trường Việt Nam vào năm 1972 đã kể lại diễn biến toàn bộ chiến dịch và trận tái chiếm lịch sử này. Xin giới thiệu lại bài viết này nhân kỷ niệm 52 năm trận tái chiếm cổ thành kết thúc vào ngày 16 tháng 9 năm 1972.
Chiến Dịch Phục Sinh
Nằm gần các mật khu phía Bắc khu phi quân sư (DMZ) và giáp Lào, Quảng Trị là một chiến trường đụng độ liên tục trong chiến tranh Việt Nam. Các ủy viên Bộ Chính Trị Bắc Việt gọi đây là "mặt trận rực lửa" và Lê Duẩn xem Quảng Trị là “thành phố cách mạng anh hùng” khi tái thiết lại cổ thành này vào năm 1980. Các hướng dẫn viên du lịch tại đây thường giới thiệu với du khách ngoại quốc và ca ngợi sự anh hùng của những người cộng sản trong cuộc Tổng tấn công Xuân-Hạ 1972. Nhưng họ không hề nhắc đến rằng, quân cộng sản đã chiếm được cổ thành này vào ngày 1 tháng 5 năm 1972 và lính Thủy Quân Lục Chiến của miền Nam Việt Nam đã tái chiếm lại sau đó năm tháng.
Cuộc tấn công mở màn của Bắc Việt diễn ra vào ngày 30 tháng 3, tức ngày thứ Năm trước lễ Phục Sinh. Nó thường được gọi là Chiến Dịch Phục Sinh (người dịch: The Easter Offensive, theo cách gọi của sách báo Mỹ, và Mùa Hè Đỏ Lửa của VNCH), là chiến dịch lớn nhất trong cuộc chiến. Quân cộng sản tấn công bằng các đơn vị chủ lực trong mục đích giành chiến thắng quyết định, không đánh du kích và dùng các đơn vị nhỏ làm tiêu hao lực lượng khiến quân Mỹ mệt mỏi và rút quân như trước kia. Chiến lược đánh dai dẳng bị loại bỏ để Bắc Việt dốc một canh bạc “được ăn cả, ngả về không” (go-for-broke) nhằm đánh bại quân lực Việt Nam Cộng Hòa và lật đổ chính phủ Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu.
Quân Bắc Việt tràn qua khu phi quân sự (DMZ) và băng qua Lào dọc theo Quốc lộ 9, hướng đến cố đô Huế, khởi đầu chiến dịch bằng ba cuộc tấn công vào các vùng khác nhau của Nam Việt Nam. Rạng sáng ngày 3 tháng Tư, cộng quân tấn công vào các căn cứ hỏa lực vùng cao nguyên, mở màn với trận đánh vào Kontum với mục tiêu tiêu tối hậu là cắt đôi Nam Việt Nam ở trung lộ. Ở phía Nam thì bốn ngày sau, tại khu vực quanh Sài Gòn, cộng quân tràn qua Lộc Ninh, một khu vực tiền đồn được phòng thủ chắc chắn tại vùng biên giới Campuchia và bao vây An Lộc, chỉ cách Sài Gòn khoảng 60 dặm.
Lực lượng tấn công của quân Bắc Việt có khoảng 30,000 đến 40,000 quân từ ba Sư Đoàn thiện chiến là 304, 308 và 325C, đã cùng với 200 chiến xa và các khẩu đội phòng không, tấn công vào một Lữ Đoàn mong manh của quân đoàn Thủy Quân Lục Chiến và Sư đoàn 3 quân lực VNCH. Trung tướng Hoàng Xuân Lãm, người đứng đầu Quân đoàn I đóng tại Đà Nẵng đã bỏ qua các báo cáo tình báo cho thấy kẻ thù đã tập trung lực lượng lớn khắp DMZ và ra lệnh chuyển quân giữa hai căn cứ hỏa lực của Sư đoàn 3 vào ngày 29 tháng 3. Mệnh lệnh sai thời điểm của ông đã góp thêm vào tình trạng hỗn loạn khi cộng quân tấn công vào ngày hôm sau.
Thủy Quân Lục Chiến và Sư đoàn 3 ở ngay phía Nam DMZ và ở chân đồi phía Tây đều bị tấn công dữ dội vào Chủ nhật Phục Sinh ngày 2 tháng Tư. Trung tá QLVNCH Phạm Văn Đính, chỉ huy trưởng Trung đoàn 56 của Sư đoàn 3, đã đầu hàng toàn bộ đơn vị của mình cùng căn cứ Carroll, một căn cứ hỏa lực cũ của Thủy Quân Lục Chiến Mỹ. Trung Tá Đính cũng không cho phá hủy kho đạn lớn hoặc vô hiệu hóa hơn 20 khẩu pháo, trong đó có 4 khẩu 175 mm.
Các cố vấn Mỹ là Trung tá Bill Camper và Thiếu tá Joe Brown đã gửi một tin vô tuyến ngắn gọn cho biết họ sẽ rời khỏi căn cứ. Vì lý do an ninh, họ không cho biết Trung đoàn 56 đã đầu hàng hàng loạt. Một Trung tá Mỹ mới được thuyên chuyển đến gởi ra một mệnh lệnh "Không được rời căn cứ!" Camper và Brown bất chấp mệnh lệnh nhằm tránh bị bắt sống và đã rời trên chiếc trực thăng Chinook CH-47 do Đại úy Harry Thain lái, người về sau đã nhận được huân chương cho cuộc giải cứu táo bạo này.
Việc mất căn cứ Carroll dẫn đến một cuộc triệt thoái quân về các vị trí gần thị xã Đông Hà. Các cuộc không kích của Hoa Kỳ đã giúp làm chậm bước quân Bắc Việt. Tuy nhiên, những nỗ lực nhằm thiết lập một hàng phòng thủ liên hoàn đã bị thất bại bởi Tư Lệnh Quân đoàn I liên tục ra các lệnh thiếu sự phối hợp. Ngày 28 tháng 4, Đông Hà thất thủ. Ba ngày sau thành Quảng Trị tan hoang, quân đội triệt thoái.
Tình trạng hỗn loạn đã diễn ra. Thủy Quân Lục Chiến VNCH giữ vững kỷ luật và chặn đứng đường tiến quân của cộng quân bằng một tuyến phòng thủ kiên cố dọc theo sông Mỹ Chánh, cách Huế 15 dặm.
Những thành công ban đầu của phe cộng sản đã củng cố sự lạc quan của những lãnh đạo diều hâu trong Bộ Chính trị Bắc Việt và gạt qua những thành viên muốn có sự thận trọng. Lê Duẩn, thủ lĩnh của phe chủ chiến, cương quyết cho rằng môi trường chính trị tại Hoa Kỳ sẽ ngăn cản Tổng thống Richard Nixon có phản ứng mạnh mẽ vì năm 1972 là năm bầu cử tổng thống và công chúng Hoa Kỳ bị xem là đã mệt mỏi với chiến tranh. Đó là một suy đoán hoàn toàn sai lầm về tổng thống Hoa Kỳ.
Cuộc tấn công của quân đội cộng sản đã gây làn sóng di tản của dân Quảng Trị đổ vào Huế. Ai nấy gồng gánh bồng bế nhau chạy loạn.
Tuy nhiên, vào thời điểm này trong cuộc chiến, các chọn lựa đáp trả mạnh mẽ từ Hoa Kỳ bị hạn chế. Vào ngày 30 tháng 4 năm 1972, có 68,100 lính Mỹ ở Việt Nam, giảm từ mức cao nhất là 543,100 quân vào tháng 4 năm 1969. Năm đó, chính quyền Nixon khởi xướng chương trình Việt Nam Hóa Chiến Tranh, rút dần quân đội Mỹ để chuyển giao trách nhiệm chiến đấu cho miền Nam Việt Nam. Chỉ còn lại hai lữ đoàn chiến đấu của Mỹ, một ở phía Bắc Nam Việt Nam và một ở khu vực Sài Gòn với nhiệm vụ chính của họ là bảo vệ các căn cứ không quân và cơ sở hậu cần của Hoa Kỳ.
Nixon loại trừ việc điều quân bộ binh mà tấn công bằng không quân. Ông điều động thêm phi cơ đến Đông Nam Á, tiếp tục ném bom ra mạn Bắc và ra lệnh thả mìn phong toả các cảng của Bắc Việt. Không Quân Hoa Kỳ và các chiến đấu cơ trên các hàng không mẫu hạm, với 206 phi cơ B-52 ném bom và hơn 800 phản lực chiến đấu đã sẵn sàng cho cuộc chiến. Vào đầu tháng Năm thì tình thế tại miền Nam Việt Nam bị xem là lâm vào tình trạng nguy hiểm nghiêm trọng.
Việc mất Quảng Trị và hỗn loạn tại Huế đã dẫn đến quyết định từ Tổng Thống Thiệu là tướng Lãm phải bị thay. Trung Tướng Ngô Quang Trưởng, Tư Lịnh vùng đồng bằng sông Mekong và được xem là một trong những tướng tài nhất của miền Nam Việt Nam sẽ thay thế. Tướng Trưởng cùng các sĩ quan tùy tùng bay ra vùng Một trong vòng 24 tiếng. Quân lực VNCH chuẩn bị phản công.
Những cuộc giao tranh đẫm máu
Súng 40 ly M42A1 gắn trên chiến xa M41 của quân lực VNCH đang nã đạn vào các vị trí của cộng quân Bắc Việt trên Quốc lộ Một.
Trung tướng Ngô Quang Trưởng cùng các sĩ quan tùy tùng thân tín bay ra Quân đoàn I trong vòng chưa đầy 24 giờ sau lệnh bổ nhiệm từ Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu. Vị tân tư lịnh thể hiện một phong cách riêng khi chuyển bộ chỉ huy chính của Quân đoàn I từ Đà Nẵng ra Huế, nơi chỉ là một sở chỉ huy tiền phương nhỏ do một số sĩ quan và cố vấn Hoa Kỳ chỉ huy nhưng ông vẫn bay về Đà Nẵng đánh tennis và ăn tối ở nhà.
Tuyến quân tại sông Mỹ Chánh cần được tăng viện. Tướng Trưởng đề nghị Tổng Thống Thiệu cho bổ sung quân số. Ngày 8 tháng 5, Lữ đoàn 2 Nhảy Dù đến tăng viện và củng cố lại tuyến đường mặt biển. Hai tuần sau, Lữ đoàn 3 Nhảy Dù và bộ chỉ huy sư đoàn Dù bay đến Huế. Các đơn vị thiện chiến nhất bao gồm sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến, sư đoàn Dù và sư đoàn 1 QLVNCH lúc này xem như đã nằm dưới quyền chỉ huy của tướng Trưởng.
Trung tướng Ngô Quang Trưởng tại Bộ Chỉ huy Lữ đoàn TQLC/VNCH, phía Bắc Huế.
Bày binh bố trận tốt cho phép vị tướng trở nên quyết đoán táo bạo hơn. Lữ đoàn 369 của Thủy Quân Lục Chiến VNCH mở màn cuộc tấn công vào hậu cứ cộng quân ngay phía Nam thị xã Quảng Trị với hai tiểu đoàn phi đội. Hai ngày sau, vào ngày 15 tháng 5, Sư đoàn 1 QLVNCH tái chiếm được căn cứ hỏa lực cũ của Mỹ là Bastogne, củng cố phía mạn Tây dẫn vào Huế. Trong khi quân đội VNCH tiếp tục chiến đấu với địch quân thì các cố vấn Mỹ đã điều các cuộc không kích đầy hữu hiệu.
Cuộc phản công của Quân đoàn I mang mật danh là Chiến Dịch Lam Sơn 72 nhằm đẩy lùi địch quân qua khỏi khu vực phi quân sự DMZ. Tổng Thống Thiệu ra lệnh cho tướng Trưởng tái chiếm cổ thành Quảng Trị, là thành phố tỉnh lỵ duy nhất nằm trong tay địch, trước khi tiến quân xa hơn ra phía Bắc. Thị trấn này không có giá trị chiến lược và tướng Trưởng muốn bỏ qua nó vì ông muốn tiêu diệt các đơn vị Cộng quân và chiếm lại các vùng đã mất trước, nhưng lệnh của tổng thống Thiệu đã buộc các sư đoàn Dù và Thủy Quân Lục Chiến đi vào một cuộc đụng độ đẫm máu trong nội đô với quân địch.
Một kế hoạch tinh vi nhằm đánh lừa địch quân về thời gian và địa điểm của cuộc tấn công được vạch ra. Đó là cho "lộ bí mật" về một cuộc nhảy dù và một cuộc đổ bộ vào hậu cứ của địch quân. Tuy nhiên, cú lừa này không tạo ra hiệu quả đặc biệt gì vì bộ chỉ huy quân cộng sản trong khu vực đã nhận được thông tin chi tiết về cuộc tấn công thật sự từ một điệp viên của họ cài vào trong ban tham mưu Quân đoàn I.
Chiến dịch Lam Sơn 72 bắt đầu vào ngày 28 tháng 6 khi Thủy Quân Lục Chiến và lính Dù mở cuộc tấn công trong đêm qua sông Mỹ Chánh. Mặc dù kế hoạch đã bị lộ, họ cũng gặp sự kháng cự giới hạn từ địch quân. Các sĩ quan cao cấp đầy tự tin của QLVNCH hy vọng sẽ tái chiếm được cổ thành Quảng Trị trong chín ngày nhưng dự tính này đã thiếu chính xác.
Quân tiến công được hỗ trợ bởi các cuộc oanh kích của B-52, có sự yểm trợ mạnh trên không cùng hỏa lực của hải quân Hoa Kỳ với hai tiểu đoàn lính Dù và hai tiểu đoàn Thủy Quân Lục Chiến VNCH đổ bộ vào phía sau tuyến kháng cự chính của địch quân. Dù vậy, sư đoàn Dù cũng phải mất một tuần mới đến được vòng ngoài của thị xã. Tốc độ tiến quân chậm đã giúp phía địch quân có được thời gian để củng cố trong cổ thành.
Được xây dựng vào năm 1824, bốn mặt của cổ thành có chiều dài 1,640 feet (khoảng 500 mét) và tất cả đều được bảo vệ bởi một con hào rộng. Những bức tường gạch dày cao gần 30 feet (hơn 9 mét) với một tháp pháo đài ở mỗi góc thành.
Tư lệnh Sư đoàn Dù là Trung tướng Dư Quốc Đống ra lệnh cho Lữ đoàn Dù 2, gồm ba tiểu đoàn với hơn 2,000 lính dù, đánh chiếm thị xã. Đại tá Trần Quốc Lịch cam đoan với tướng Đống rằng Lữ đoàn của ông sẽ chiếm lại nhanh chóng và đã chuẩn bị rượu champagne để ăn mừng chiến thắng. Dù vậy, Đại Tá Lich vẫn cho tấn công khá thận trọng.
Thiếu tá Lê Văn Mễ, một sĩ quan có năng lực xuất chúng chỉ huy đơn vị chủ lực của lữ đoàn là Tiểu đoàn Dù 11, biết sự thận trọng của Đại Tá Lịch đã khiến tiểu đoàn của ông mất phần chủ động. Cố vấn Hoa Kỳ của Thiếu tá Mễ là Đại úy Gail “Woody” Furrow, nói với một cố vấn khác rằng: “Họ đã trên đường bỏ chạy! Chúng ta nên bỏ qua thị xã Quảng Trị và tiến thẳng đến DMZ”.
Tư lệnh quân Bắc Việt tại chiến trường này là Trung tướng Trần Văn Quang, biết Tổng Thống Thiệu sẽ cho thực hiện bất cứ điều gì cần thiết để tái chiếm thị xã. Biết là một cuộc chiến đẫm máu sẽ diễn ra, ông ta đã chuyển một số trung đoàn bộ binh vào trong cổ thành và sử dụng một trung đoàn khác để xây dựng các công sự bên trong thị xã. Súng cối và đại bác, đặc biệt là pháo hạng nặng 130 ly do Liên Xô chế tạo đã được tái bố trí để hỗ trợ tối đa hỏa lực. Các đại bác 130 ly đã phóng những quả đạn nặng 70 pound đi xa khoảng 17 dặm, vượt xa tầm bắn của các loại pháo 105 và 155 ly của phía VNCH. Pháo binh và súng cối của cộng quân đã gây ra phần lớn thương vong cho lính VNCH
Cuộc tấn công của Lữ đoàn 2 Nhảy Dù bắt đầu vào ngày 10 tháng 7. Hai tiểu đoàn 6 và 11 tấn công từ phía Nam, trong khi Tiểu đoàn 5 Nhảy Dù thực hiện cuộc tấn công chính từ phía Đông Bắc. Các tiểu đoàn 5 và 6 Nhảy Dù, tăng viện vào ngày 25 tháng 6, không đủ quân số chiến đấu do thiệt hại từ chiến trường An Lộc kéo dài từ tháng Tư đến giữa tháng Sáu. Đại úy Earl Isabell, cố vấn của Tiểu đoàn 5, sau đó cho biết: “Chúng tôi được chỉ định là mũi tấn công chính nhưng không được bổ sung thêm quân số. Chúng tôi cần thêm vài đại đội. Các tân binh thì hầu như chưa được huấn luyện còn các chỉ huy dày dặn kinh nghiệm tử nạn tại An Lộc vẫn chưa được thay thế”.
Các Tiểu Đoàn 6 và 11 Nhảy Dù đã giành được ưu thế vành ngoài thị xã, nhưng quân Bắc Việt đã chiến đấu ở mỗi góc nhà. Cuộc xung kích được tính từng mét và mỗi tòa nhà chiếm được. Tiểu Đoàn 1 của sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến đã mở một cuộc tấn công bằng đường không ở cách thị xã Quảng Trị khoảng một dặm về phía Đông Bắc vào sáng ngày 11 tháng 7 để ngăn chặn giao thông trên đường 560, song song với sông Thạch Hãn là tuyến tiếp tế chính của quân cộng sản phòng thủ. Tiểu đoàn được chở trên 34 chiếc trực thăng của Thủy Quân Lục Chiến Mỹ và 6 trực thăng tấn công Cobra của Quân đội Hoa Kỳ hộ tống.
Cuộc đổ quân được yểm trợ bởi hỏa lực Hải Quân và các cuộc oanh tạc của B-52 nhưng vẫn vấp phải sự kháng cự mạnh mẽ. Súng tự động và hỏa tiễn địa-không SA-7 bắn lên như mưa. Một chiếc CH-53 Sea Stallion và hai chiếc trực thăng CH-46 Sea Knight chở Thủy Quân Lục Chiến bị bắn hạ. Một chiếc trực thăng vô tình hạ cánh gần một chiếc xe tăng T-54 của cộng quân được ngụy trang khá kỹ nhưng chiếc Cobra hộ tống có trang bị phi đạn chống tăng nên đã tiêu diệt được chiếc xe tăng này.
Thiếu tá Nguyễn Đăng Hòa, Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu đoàn 1 và cố vấn của ông là Đại úy Thủy Quân Lục Chiến Mỹ Lawrence Livingston đã dẫn đầu các cuộc xung phong vào ngày 11 tháng 7 nhằm phá hủy các công sự của cộng quân đang chặn đường tiến quân lính VNCH. Livingston đã được tặng thưởng bội tinh vì sự anh dũng của mình. Trận đánh tiếp diễn trong ba ngày. Đến ngày 14 tháng 7, đường 560 đã bị cắt đứt. Quân Bắc Việt phải tìm đường khác thay thế để tiếp tế cho quân của mình tại Quảng Trị.
Tiểu đoàn 5 Nhảy Dù đã thực hiện cuộc tấn công chủ lực vào đêm ngày 11 tháng 7. Hỏa lực pháo binh được bắn trước và 18 cuộc xuất kích của Không quân Hoa Kỳ đã làm yếu các công sự phòng thủ của tòa thành. Tuy nhiên, quân phòng ngự của địch quân đã chặn được Tiểu đoàn 5 ngay sát chân tường thành. 25 lính bị tử nạn và hơn 100 lính bị thương.
Lệnh cấm Không Quân Mỹ không kích vào bên trong thị xã được ban hành vào ngày 15 tháng 7 vì Tổng Thống Thiệu muốn tái chiếm Quảng Trị mà không cần sự trợ giúp của Hoa Kỳ. Ông bối rối trước các báo cáo rằng Không Quân Hoa Kỳ đã cứu được An Lộc và Kontum. Trước sự phản đối của tướng Trưởng, một vòng tròn tưởng tượng đã được vẽ xung quanh thị xã. Các cuộc không kích của Hoa Kỳ đã bị cấm trong khu vực đó.
Khúc khải hoàn viết bằng máu!
Chiến đấu trong thành phố Quảng Trị, có cả những lần cận chiến xáp lá cà đẫm máu.
Quân Bắc Việt vẫn mở các cuộc tấn công nhằm phá vỡ những cuộc hành quân phối hợp của phía VNCH. Họ tấn công Tiểu Đoàn 5 vào ngày 15 tháng 7 và gần như chiếm được trạm chỉ huy tiểu đoàn. Vì một lý do không giải thích được, cuộc tấn công đã bị dừng lại khi chiến thắng nằm trong tầm tay của cộng quân. Hai ngày sau, một cuộc tấn công tương tự vào Tiểu Đoàn 6, hai bên đánh xáp lá cà trước khi quân Bắc Việt rút lui.
Lính Dù của quân lực VNCH tấn công nhưng kết quả giới hạn và thương vong tăng lên. Những người cộng sản nướng quân cho chuyện cầm cự vì việc giữ được Quảng Trị là ưu tiên hàng đầu của Hà Nội. Mặc dù đường 560 đã bị chặn, các chuyến phà trên sông Thạch Hãn vẫn chuyển quân, hàng tiếp liệu và khí cụ thay thế vào cổ thành, cố duy trì ưu thế về quân số của mình. Trong khi đó, phía chính quyền Sài Gòn đã gặp khó khăn để đáp ứng kịp nhu cầu thay quân.
Bộ chỉ huy Lữ đoàn Dù 2 nhận mệnh lệnh mở một cuộc tấn công khác. Lần này Tiểu Đoàn 5 được tăng cường thêm hai Đại Đội từ Tiểu Đoàn 81 Biệt Cách Dù thiện chiến và một Trung Đội xe tăng. Trước cuộc tấn công vào đêm 23 tháng 7, một chiếc F-4 Phantom của Không lực Hoa Kỳ đã được phép thả một quả bom đạn đạo laser nặng 2,000 cân Anh xuống thành lũy phía Đông Bắc của tòa thành để Tiểu đoàn 5 đột kích vào pháo đài. Khi trời rạng sáng, lệnh hạn chế không lực Hoa Kỳ lại bị áp đặt và Không Quân VNCH được ra lệnh thay thế. Một phi cơ đã vô tình thả ba quả bom 500 cân vào giữa lính nhảy dù, gây thiệt mạng 45 lính và làm bị thương nặng 100 lính khác.Tiểu đoàn 5 buộc phải rút lui, chấm dứt cuộc tấn công.
Cuộc chiến đấu kéo dài hai tuần gần như xoá sổ cả Lữ đoàn 2 Nhảy Dù. Tiểu đoàn 5 bị thiệt hại nặng nề nhất. Đơn vị có 600 quân bị tử trận hết 98 lính và 400 lính bị thương. Hai tiểu đoàn còn lại cũng không khá hơn. Bốn trong sáu cố vấn Mỹ bị thương và phải chở vào bệnh viện. Sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến VNCH tiếp viện cho Sư đoàn Dù vào ngày 27 tháng 7. Một cố vấn Thủy quân lục chiến Mỹ đã phải giật mình trước những gì nhìn thấy tại Quảng Trị.
Quảng Trị là hình ảnh của Berlin vào năm 1945. Hố bom khắp mọi nơi. Mọi cấu trúc hầu như đã bị phá hủy, chỉ còn những tòa nhà trơ trọi vách.
Quang cảnh đổ nát của thành phố sau trận chiến.
Hầu hết lính Thủy Quân Lục Chiến tin rằng họ sẽ nhanh chóng chiếm ưu thế nếu lính Dù chưa làm được. Sự lạc quan của họ nhanh chóng tụt xuống khi cuộc tấn công ban đầu bị chao đảo sau khi đối đầu với một lực lượng phòng vệ vượt trội về quân số phía địch quân. Thiếu tướng Thủy Quân Lục Chiến Mỹ là Richard Rothwell, cố vấn cho Tiểu đoàn 5 Thủy Quân Lục Chiến VNCH, đã đổ lỗi một phần điều này cho Sư đoàn Dù đã không bảo vệ được sườn trái của lực lượng Thủy Quân Lục Chiến. Nhiều pháo đài cũ ở phía Tây Quốc lộ Một do cộng quân chiếm giữ đã nã pháo vào các đơn vị Thủy Quân Lục Chiến đang tấn công. Trước đó thì Thiếu Tá Lê Văn Mễ, Tiểu Đoàn trưởng Tiểu đoàn 11 Dù đã cho rằng các pháo đài nằm quá xa để có thể cản đường tiến công dọc theo trục mà Thủy Quân Lục Chiến sử dụng.
Bất kể là gì, bộ tham mưu Quân Đoàn I đã không giao trách nhiệm về các pháo đài và thiết lập ranh giới chính xác giữa hai sư đoàn. Đây là một sơ suất tác chiến quan trọng của bộ tham mưu trong chiến tranh quy ước vì chỉ từng tác chiến đơn vị nhỏ mà hiếm khi chỉ huy phối hợp trong môi trường chiến thuật.
Cuộc tấn công vào ngày 3 tháng 8 cũng bị sa lầy. Tổng Thống Thiệu buộc phải gỡ bỏ các hạn chế các cuộc oanh tạc của Mỹ vào Quảng Trị, nhưng quyết định đó cũng không thay đổi được gì khi trận chiến đã trở thành các cuộc đọ sức giữa pháo binh VNCH và các cuộc oanh tạc của Không Quân Hoa Kỳ đối đầu với pháo binh cộng quân. Sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến đơn giản là không đủ lực lượng để thắng được đông đảo địch quân. Chuẩn Tướng Bùi Thế Lân, Tư lệnh sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến cần được tăng quân.
Trong suốt tháng 8, các cuộc giao tranh tại từng mỗi góc nhà và pháo binh liên tục gây ra nhiều tổn thất hơn cho binh lính VNCH. Kể từ ngày 30 tháng 3, Sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến hùng mạnh với 15,000 quân đã thiệt mạng hết 1,358 lính và 5,500 lính bị thương. Các cuộc giao tranh cũng đã gây ra một thiệt hại tương tự cho các cố vấn Mỹ của Sư Đoàn. Vào đầu tháng Bảy, đơn vị Cố vấn Thủy Quân Lục Chiến đã phải yêu cầu khẩn cấp chín sĩ quan thay thế những sĩ quan Mỹ tử nạn.
Những lời yêu cầu lặp đi lặp lại của tướng Lân về việc tăng thêm quân đã được đáp ứng vào ngày 8 tháng 9. Ba tiểu đoàn của Liên đoàn 1 Biệt Động Quân đến thay cho Lữ đoàn Thủy Quân Lục Chiến 147 ở phía Bắc thị xã, nhằm giúp Thủy Quân Lục Chiến dồn thêm các tiểu đoàn cho cuộc tấn công. Lúc này tướng Lân đã có trong tay sáu tiểu đoàn, gồm bốn tiểu đoàn ở hướng Nam và hai tiểu đoàn ở hướng Bắc để thực hiện nhiệm vụ. Ông vẽ sơ đồ giáp công đến giữa thành, bố trí Lữ đoàn 147 ở hướng Bắc và Lữ đoàn 258 ở hướng Nam. Tiểu đoàn 6 được ra lệnh tấn công từ hướng Đông Nam.
Để kéo đối phương ra khỏi Quảng Trị, Hạm Đội 7 của Mỹ đã thực hiện một cuộc đổ bộ giả. Lữ đoàn đổ bộ Thủy Quân Lục Chiến số 9 đã thực hiện tất cả kế hoạch này, bao gồm tung sóng vô tuyến giả, trinh sát các bãi đổ bộ và đưa 400 lính Biệt Động Quân VNCH lên các tàu đổ bộ của Hoa Kỳ. Vào ngày 9 tháng 9, các cuộc pháo kích của Hải Quân, các cuộc không kích chiến thuật và một cuộc tấn công bằng bom B-52 đã dội xuống bãi biển phía Đông thị xã Quảng Trị. Khi trận ném bom ngưng lại, quân Bắc Việt xông ra khỏi các hầm boong-ke để xáp chiến với lực lượng đổ bộ. Họ bị kẹt trong làn pháo của Hải Quân và bị tổn thất nặng nề. Thiết giáp lội nước và trực thăng của Thủy Quân Lục Chiến Mỹ đã vào đến bờ biển nhưng lại quay lưng lại không tham chiến.
Trong khi Lữ đoàn 9 cầm chân đối phương, cuộc tấn công vào cổ thành mở màn. Phía Cộng quân tái bố trí một số pháo binh của họ trước mối nguy từ Hạm đội 7 đã làm giảm hỏa lực trước các lữ đoàn tấn công. Nhưng Thủy Quân Lục Chiến VNCH vẫn phải đối mặt với một trận đánh khốc liệt. Những đống gạch đổ nát do pháo kích đã tạo ra những vị trí phòng thủ tuyệt vời và hệ thống hầm công sự của cộng quân đã chống đỡ được phần nào hỏa lực phía Thủy Quân Lục Chiến.
Đêm 9 tháng 9, Trung tá Đỗ Hữu Tùng, Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu đoàn 6 Thần Ưng TQLC cho một mũi thám báo đột nhập thành. Nhóm này báo lại là đã gặp sự kháng cự ít ỏi, vậy là Trung Tá Tùng phát lệnh tấn công ngay tối hôm sau. Rạng sáng đầu ngày 11 tháng 9, một chốt đại đội đã cắm vào được vào bên trong góc Đông Nam của tòa thành. Trung Tá Tùng tung thêm lính TQLC vào. Đồng thời, các Tiểu đoàn 1 và 2 chiếm được phía sông Thạch Hãn, chặn đường hoạt động của phe địch. Cộng quân phản công nhưng Thủy Quân Lục Chiến giữ vững được chiến tích xương máu của mình.
Về phía Bắc, các Tiểu đoàn 3 và 7 đã quét sạch khu vực đóng quân cộng sản. Sáng ngày 15 tháng 9, Tiểu đoàn 3 xông vào thành. Cộng quân bắt đầu một trận pháo kích dữ dội để cắt Tiểu đoàn 3 và Tiểu đoàn 6 ra nhau, nhưng cả hai đơn vị này vẫn giữ được đội hình tác chiến vào xế chiều.
12:45 trưa ngày 16 tháng 9, lá cờ Việt Nam Cộng Hòa phất phới tung bay trên Tây môn cổ thành, xem như chấm dứt 138 ngày lọt vào tay quân cộng sản Bắc Việt.
Tin chiến thắng đi khắp thế giới. Với miền Nam Việt Nam, việc chiếm lại được tỉnh lỵ cuối cùng trong tay địch là một điều hết sức vui mừng. Ngày 20 tháng 9, Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu bay ra ủy lạo Sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến, chúc mừng bộ tham mưu, các sĩ quan và binh sĩ. Việc thăng cấp và trao huân chương đã được thực hiện cùng khắp.
Thiếu tướng Lục Quân Hoa Kỳ Howard Cooksey, Tham mưu trưởng của Bộ Chỉ huy Viện Trợ Quân Sự Vùng Một còn đề nghị tặng Huân chương Tổng thống Hoa Kỳ, một anh dũng bội tinh cho lính Mỹ hay đồng minh đã anh dũng chiến đấu trên chiến trường, cho toàn bộ chiến sĩ Sư đoàn Thủy Quân Lục Chiến VNCH, dù điều này không có dấu hiệu đã diễn ra.
Trận Chiến Bi Hùng! Tái Chiếm Cổ Thành Quảng-Trị! Chiến Thắng Đẫm Máu Và Nước Mắt!
(MX Ngô-văn-Định)
Trước khi đề cập tới ngày tái chiếm cổ-thành Quảng-Trị.
Ngược lại dòng thời-gian khởi sự ngày 1 tháng 5-72.
Tin tình báo cho biết quân BV sẽ tác xạ 10 ngàn quả đại bác 130 ly vào cổ-thành và Thị-xã Quảng-Trị ngày 1 tháng 5-72.
Để tránh tổn thất nhân mạng nếu cuộc pháo kích xẩy ra. Chuẩn Tướng Vũ Văn Giai TL SĐ3/BB cho lệnh các đơn-vị di-tản để tránh pháo.
Cuộc di-tản này lại trở nên một cuộc lui binh hỗn-loạn về hướng Mỹ-Chánh. Dọc đường các đơn vị này cũng bị các đơn-vị Bắc-Việt pháo và chận đánh lẻ tẻ trên đường rút.
Sự việc trên đã đưa đến hậu-quả là thành-phố và cổ-thành Quảng-Trị bỏ ngỏ và đã bị quân-đội Bắc-Việt chiếm kể từ ngày 1-5-72.
LĐ 369 do Đại-Tá Phạm-Văn-Chung LĐT lúc này đang trách-nhiệm án-ngữ tuyến sông Mỹ-Chánh đã chỉ-huy các Tiểu-Đoàn TQLC ngăn chặn được lực lượng địch tại sông Mỹ-Chánh phía Nam Hải Lăng 15 cây số, và đánh tan các đơn-vị Việt-Cộng có ý-định di-chuyển về hướng Nam theo Quốc-Lộ 1. Nhờ vậy nên các đơn-vị trực-thuộc SĐ3-BB đã được an-toàn khi về tới Mỹ Chánh.
Trong suốt tháng 5-72, nhiều cuộc tấn-công cấp Trung-Đoàn có chiến-xa tùng-thiết của cộng sản vào khu-vực bố-trí quân của LĐ 369 tại Mỹ-Chánh, nhưng đều bị TQLC và BĐQ đánh tan hoặc đẩy lui.
Cũng thời-gian này, nhiều cuộc hành-quân thăm dò vào khu-vực quận Hải-lăng đã được tổ-chức. Có những cuộc HQ trực-thăng-vận, Hành-Quân Thủy-Bộ vào khu-vực bờ biển Mỹ-Thủy và đã có nhiều cuộc đụng-độ với cấp Trung-Đoàn quân chính-quy Bắc-Việt ở khu-vực “Đường Phố Buồn Hiu” tức hương-lộ 555.
Ngày 4-5-72, Trung-Tướng Ngô Quang Trưởng được bổ-nhiệm chức-vụ Tư-Lệnh Quân-Đoàn 1 thay thế Trung-Tướng Hoàng-Xuân-Lãm.
Thời gian này cũng là khúc quanh quan-trọng trong Binh-Chủng TQLC, Đại-Tá Bùi-Thế-Lân TLP/SĐ được bổ-nhiệm giữ chức-vụ Tư-Lệnh Binh-chủng TQLC thay thế Trung-Tướng Lê-Nguyên-Khang.
Lúc này Quân-lực Mỹ đã chấm dứt tất cả những cuộc hành-quân trên bộ, chỉ còn lại một số Sĩ-Quan cố-vấn để liên-lạc yểm-trợ về vấn-đề phi-pháo xuất-phát từ các hạm-đội ở ngoài khơi Thái-Bình-Dương, cùng các phi-vụ B52 từ Guam và Thái lan.
Tuyến sông Mỹ-Chánh lúc này trở thành tuyến đầu của QĐ1 do Đại-Tá Phạm-Văn-Chung LĐT- LĐ369/TQLC trách-nhiệm.
Ngày 28-6 giai-đọan hành-quân tái-chiếm Quảng-Trị được bắt đầu.
Các đơn-vị Dù, TQLC vượt-tuyến xuất-phát Mỹ-Chánh tiến về Quảng Trị. ND phía tây QL1, TQLC phía Đông QL1. Trung-tướng Ngô-Quang-Trưởng giao cho ND vinh-dự tái-chiếm cổ-thành và thị-xã Quảng-Trị là hai mục-tiêu nằm trên trục tiến quân của TQLC.
Có lẽ Trung-tướng Trưởng muốn dành vinh-dự đó cho SĐ-ND, là đơn vị gốc của ông!
Ngày 11 tháng 7, TĐ1-TQLC được trực thăng vận vào vùng thôn Bích La Nam, đông bắc thị-xã Quảng-Trị chừng 2 cây số. Đây là một vị-trí quan-trọng, nếu chiếm được sẽ làm dễ dàng hơn cho việc tái chiếm Quảng Trị.
Một đoàn gồm 32 chiếc trực thăng đủ loại, 17 chiếc loại CH53 mới nhất của Quân-Đội Hoa Kỳ (1972) chở dược 60 người, 15 chiếc Chinook CH46 chở 20 người được dùng để di-chuyển TĐ1/TQLC đến mục-tiêu. Khi tới bãi đáp, một trực-thăng đã bị hỏa-tiễn SA7 bằn trúng làm nổ tung, đa số quân trên máy bay đều tử-nạn. Trong số 32 chiếc trục-thăng xử-dụng thì đã có 29 chiếc bị trúng đạn phòng-không, 1 nổ tung ở bãi đáp, 2 chiếc bị rớt (1 rớt xuống biển)
TĐ1/TQLC do Thiếu-Tá Nguyễn-Đăng-Hoà chỉ-huy đã bị tổn-thất nặng. Tiểu Đoàn phải đương đầu với lực-lượng hùng-hậu của đối-phương nhưng vẫn cố-thủ dược vị-trí và chống-trả được những cuộc tấn-công của Quân Bắc-Việt.
Sau gần 1 tháng ND và TQLC đã tiến gần đến Quảng Trị, thời gian này cũng có nhiều cuộc đụng-độ mạnh hàng ngày và tổn-thất nhiều.
Nhiều yếu-tố chính-trị liên-quan đến hiên-tình đất nước như VN hoá chiến-tranh, hoà-đàm Ba-Lê, phong-trào phản-chiến ở Mỹ khiến Tổng-Thống và Quốc-Hội Hoa-Kỳ làm đủ moị cách để rút quân đội Mỹ ra khỏi cuộc chiến VN.
Tổng-Thống Thiệu muốn mau chóng chiếm lại Quảng Trị, nơi mà bọn CS có ý định muốn dùng Quảng-Trị để ra mắt chính phủ MTGPMN.
Tôi không hiểu vì lý do gì mà ngày 27-7-72, TQLC được lệnh thay thế ND để tái-chiếm Quảng-Trị. Khi nhận lệnh thì mọi cấp chỉ-huy có những suy nghĩ khác nhau, nhưng cũng chẳng có thì giờ để hỏi tại sao.
Tướng Bùi-thế-Lân nhận-lãnh nhiệm-vụ khó khăn và quan-trọng này trên vai ông, ông cũng vừa mới nhận chức vụ TL/SĐ được một thời gian ngắn. Nhưng Tôi nghĩ ông cũng hãnh-diện và hậu-quả cuả cuộc HQ này sẽ có ảnh-hưởng đến đời binh nghiệp của ông. Sau khi họp bàn và thiết-kế, ông quyết định dùng LĐ 258 do Đại-Tá Ngô-Văn Định (Đồ Sơn) chỉ huy gồm 5 TĐ tác-chiến 1,2,5,6,9 và 1 TĐ Pháo Binh 105 ly TQLC để thay thế vào khu vực của LĐ2/ND do Đại-Tá Trần-Quốc-Lịch chỉ-huy ở phía Tây-Nam cổ thành và LĐ-147 do Đại-Tá Nguyễn-Năng-Bảo (Bắc Ninh) chỉ-huy gồm 3 TĐ tác chiến 3,7, 8 và 1 TĐ pháo binh TQLC làm lực-lương tấn-công ở phía đông cổ thành. LĐ 369 do Đại-Tá Nguyễn-thế-Lương (Lâm Thao) chỉ-huy làm thành phần trừ bị cho Sư-Đoàn.
Mục-tiêu Cổ-Thành được chia làm 2, LĐ 258 nửa Tây-Nam, LĐ 147 nửa Đông-Bắc. Chúng Tôi cũng rất hãnh diện được tham dự vào cuộc HQ có tính cách vô cùng quan trọng này, nhưng chúng tôi cũng có nhiều lo âu suy-nghĩ. Sự lo âu đây là lo âu chắc chắn là sẽ có tổn-thất lớn lao về nhân-mạng. Mục tiêu là một vị trí trọng yếu được BTL/SĐ3 tổ chức phòng thủ rất kiên-cố trước khi VC chiếm.
Tôi đã có dịp vào họp tại Cổ thành trước ngày 1-5-72. Xung quanh là tường thành cao và có hào nước sâu bao bọc chung quanh.
Lực-lượng địch trong khu-vực lại hơn ta gấp 4 lần có ưu-thế về Pháo-Binh tầm xa, 2 Trung-đoàn chiến-xa, nhiều đơn vị phòng không. Chúng lại có một kho tiếp vận vũ-khí và đạn-dược ở Đông-Hà, hàng ngày có nhiều tầu chở tiếp-liệu vào cảng Cửa-Việt để đưa chiến-cụ và vũ-khí vào cho các đơn vị của chúng ở Quảng-Trị.
Bên ta có ưu-thế về Không-quân chiến-lược, chiến-thuật và Hải pháo.
Công tâm và trung thực mà nói thì cuộc tái chiếm Quảng Trị là một cuộc chiến kinh-hoàng nhất và tổn-thất nhiều nhất cho cả 2 bên trong chiến-tranh VN.
Cũng có một số người vì lý do này hay lý do kia không công-bằng khi nói tới chiến thắng này. Quảng-Trị hàng ngày có mưa bom, mưa pháo không ngừng nghỉ, địa-thế lúc nào cũng rung chuyển như là đang có động đất.
Để đo lường được thế nào là cuộc chiến kinh-hoàng nhất thì phải dựa theo sự tổn-thất. Sau 52 ngày kể từ ngày thay thế SĐ/ND (27-7-1972) đến ngày hoàn-thành nhiệm-vu, đã có trên 3500 quân-nhân TQLC hy-sinh, nhiều ngàn người bị thương.
Trong khi đó về phía quân-đội Bắc-Việt thì các SĐ 308, 304, 325 và các Trung-Đoàn chiến-xa đã bị tổn-thất nặng nề; Riêng hai Trung-đoàn Triệu Hải phòng-thủ trong cổ-thành và Trung Đoàn 48 phòng thủ trong Thị xã coi như bị xoá sổ: 5542 quân BV bị chết tại trận, 83 bị bắt sống làm tù binh, vũ khí tịch thu được đủ loại chất thành đống.
Tất cả 9 TĐ-TQLC đều trực-tiếp tham-chiến, được luân-phiên điều động lên tuyến đầu (xem phóng đồ)
Giai đoạn 1 từ 27-7 đến 29-8
Phóng đồ hành quân của SĐ TQLC khi thay thế SĐ Nhảy Dù tại Quảng Trị 27/7/1972
Giai đoạn 2 từ 29-8 đến 9-9
Phóng đồ hành quân của Lữ Đoàn 258 tại Quảng Trị từ 29/8 đến 9/9/1972
Giai đoạn 3 từ 9-9 đến 16-9-72
Phóng đồ hành quân từ ngày 9/9/1972 đến ngày 16/9/1972
Do đó TĐ3 và TĐ6 đã vào được cổ thành và cùng cắm cờ Vàng 3 sọc đỏ lên tường thành ngày 15-9-1972. Nhưng lễ thượng kỳ chính thì được tổ-chức vào hồi 12 giờ 45 ngày 16-9-72.
Tiểu Đoàn 3 TQLC
Theo Tôi nghĩ thì vì cũng không có nhiều thời giờ chuẩn bị nên Sư Ðoàn đã chỉ định TÐ6 dựng cờ vì phái đoàn báo chí Ngoại quốc hiện có mặt ở nơi đó gần với TÐ6 thuận tiện để họ chụp hình dựng cờ. Nếu mà ngày hôm dựng cờ mà có được mỗi TÐ đề cử 1 người thì hợp tình hợp lý, vì bên LÐ 258 một mình TÐ6 không thể nào vào được Cổ Thành Quảng Trị nếu không có sự hỗ tương yểm trợ từ các TÐ 1, 2, 5 và 9 đã rất khó khăn mới hoàn toàn kiểm soát được Thị xã. Về phiá LÐ 147 thì Tiểu Ðoàn 7 và 8 cùng hợp lực với góp sức với TÐ3 tấn công vào Cổ Thảnh ở Phiá Ðông bắc. Ba Tiểu Ðoàn Pháo Binh TQLC yểm trợ hoả lực rất hữu hiệu trong suốt muà hè đỏ lửa, các đơn vị Yểm trợ khác như Thiết giáp và Thiết Quân Vận tăng phái yểm trợ hỏa lực và tản thương. Còn 1 đơn vị mà nếu không có sự cố gắng của họ thì chúng ta cũng bó tay, không có quân số chiến đấu, tôi muốn nói đến những anh em đi tuyển mộ.
Tin SĐ/TQLC đã tái-chiếm Quảng-Trị được báo cáo về Saigon. Tổng-Thống Nguyễn-Văn-Thiệu đã triệu-tập khẩn-cấp thành-phần chính-phủ để gửi điện khen-ngợi đến Chuẩn-tướng Bùi-thế-Lân TL/TQLC và toàn thể Sĩ-Quan HSQ và Binh sĩ TQLC đã lập chiến-công oanh-liệt nhất trong cuộc chiến và cho biết sẽ ra thăm tất cả các anh em tại Quảng-Trị.
Ngày 20 tháng 9 năm 1972, Tổng-Thống đã đến thị xã Quảng Trị thăm TQLC, trong khi đại bác 130 ly của CSBV vẫn còn nổ vang.
Sau đây là thư của Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu khen ngợi nồng nhiệt và khâm phục vô biên của Tổng Thống và Chính Phủ.
Tôi trận trọng yêu cầu Đại Tướng chuyển đến Trung Tướng Tư Lệnh Quân Đoàn 1, Chuẩn Tướng Tư Lệnh Sư Đoàn TQLC cùng toàn thể đơn vị và chiến sĩ TQLC đã đánh tan quân Cộng Sản xâm lược ra khỏi Thị Xã và Cổ Thành Quảng Trị, lời ngợi khen nồng nhiệt nhất, đồng thời lòng khâm phục vô biên của Tôi và toàn thể chánh phủ họp tại dinh Độc Lập sáng hôm nay 16-9-72
Bốn ngày trước khi đúc kết chiến dịch 3 tháng thừa thắng xông lên tái chiếm lãnh thổ và sau những tuần lễ đầy hy sinh gian khổ, toàn thể các đơn vị thuộc mọi Quân binh chủng vùng địa đầu giới tuyến đã ghi thêm những nét vàng son sáng chói vào Quân Sử hào hùng của Dân Tộc
Mưu đồ của bọn Cộng Sản xâm lược muốn biến Quảng Trị thành một Bình Long anh dũng, một Kontum kiêu hùng của chúng, đồng thời bám lấy một địa danh tâm lý và chánh trị để lừa bịp dư luận đã bị toàn thể anh em đánh tan ra mây khói.
Một lần nữa, Tôi nhiệt liệt khen ngợi toàn thể anh em đã chiến thắng, Tôi kính cẩn nghiêng mình trước những chiến sĩ hy sinh cho đại nghĩa dân tộc.
Và Tôi sẽ đến thăm anh em
Ký Tên
Tổng Thống VNCH
Nguyễn Văn Thiệu.
Trung Tướng Ngô Quang Trưởng Tư Lệnh Quân Đoàn 1 Quân Khu 1 gửi thư điệp đến Chuẩn Tướng Tư Lệnh Sư Đoàn TQLC (Nguyên văn đính kèm)
Gửi Chuẩn Tướng
Tư Lệnh Sư Đoàn Thủy Quân Lục Chiến
Tôi đã nhìn Quốc Kỳ tung bay trên nền trời Quảng Trị chỉ ít lâu sau khi những bàn tay kiêu dũng của anh em kéo lên từ trong Cổ Thành hôm 16-9-72.
Tôi đã muốn thấy tại chỗ chiến thắng của anh em để ngay tại chiến trường, tự cảm thấy hãnh diện được chỉ huy Sư Đoàn Thủy Quân Lục Chiến trong một chiến dịch qui mô nhất của Quân Đội
Từ Bến Hải đến Cà Mâu, gót chân người chiến sĩ TQLC đã trải qua bao nhiêu thử thách, gian khổ và chiến thắng. Nhưng phải nói rằng đây là lần đầu tiên Sư Đoàn đã chiến đấu trong một hoàn cảnh đặc biệt, đối đầu với nhiểu khó khăn nhất, với một kẻ thù đông gấp bội.
Vì thế chiến thắng Quảng Trị, đánh tan quân Địch, giải phóng thị xã, là chiến thắnglớn nhất lẫy lừng nhất.
Đầu tháng 5 năm 72, khi Quảng Trị bị mất vào tay Địch, Sư Đoàn đã trấn giữ được tuyến Mỹ Chánh và đã góp công đầu, cùng với các đơn vị của Sư Đoàn Nhẩy Dù và Sư Đoàn 1 Bộ Binh trong nhiệm vụ giữ Huế. Hàng trăm ngàn dân Trị Thiên đã phải di tản về Nam trước áp lực của Địch, nhưng tại tuyến Mỹ Chánh anh em đã ngăn được sức tiến của quân thù.
Những cuộc tấn kích hạn chế, sau đó đã được tổ chức trong vùng Hải Lăng để dành lại thế chủ động và lũng đoạn các kế hoạch tiếp tục tiến công của giặc. Sóng Thấn 5 ngày 13 tháng 5 tại Hải Lăng và Đa Nghi. Sóng Thần 6 ngày 24 tháng 5 tại Mỹ Thủy, Sóng Thần 8 vượt tuyến Mỹ Chánh ngày 8 tháng 6 đã đánh vào đầu Địch những đòn nặng, tai hại cho kế hoạch tấn công của Địch, và đã chuẩn bị cho cuộc phản công của quân ta ngày 28-6-1972 là ngày chiến dịch Lam Sơn 72 bắt đầu.
Thủy Quân Lục Chiến và Nhẩy Dù đã gây được một bất ngờ kỳ thú ngay cho cả Địch quân cùng với các Quân binh chủng khác và với một tỷ lệ quân số bạn Địch 1/4, anh em đã đẩy lui được Địch, tiêu diệt một phần lớn tiềm năng chiến đấu của chúng
Và trận chiến gay go nhất đã khởi diễn từ 27-7-72 khi Sư Đoàn tiếp nhận khu vực Thị xã Quảng Trị từ Sư Đoàn Nhẩy Dù. Chiến sĩ TQLC sau 51 ngày tiến chiếm từng tấc đất, từng ngôi nhà, đã dành lại được toàn bộ Thị Xã Quảng Trị, diệt được trên 14 ngàn tên Địch, thu 4350 vũ khí, hủy hay thu 71 khẩu pháo, 73 chiến xa tính từ đầu tháng 5 năm 72 .
Giặc đã dùng lực lượng của 4 Sư Đoàn chủ lực để giữ Thị Xã Quảng Trị, những Sư Đoản đã lừng danh với những chiến thắng ở Bắc, Trung Việt và nhất là ở Điện Biên Phủ 308, 312, 325. Sư Đoàn TQLC đã đương đầu với chúng, nhẫn nại hơn chúng, dũng cảm hơn chúng và đã chiến thắng chúng, những “ anh hùng Điện Biên Phủ một thời “
Chiến thắng ấy đã được xây dựng với nhiều xương máu của chiến sĩ, với sức chịu đựng vượt mức của anh em. Nhờ sự khéo léo và tài ba của Chuẩn Tướng và các Sĩ Quan.
Tôi muốn qua thư này tỏ lòng khâm phục của Tôi đối với Sư Đoàn TQLC, với những hy sinh vô bờ của anh em, và lập lại sự hãnh diện được chỉ huy anh em trong một cuộc thử thách lớn nhất, trong một chiến dịch quy mô nhất của Quân Đội
Tôi cũng yêu cầu Chuẩn Tướng chuyển lời khen ngợi của Tôi đến tất cả Sĩ Quan, Hạ Sĩ Quan và Binh Sĩ của Sư Đoàn
Trung Tướng Ngô Quang Trưởng
Tư Lệnh Quân Đoàn 1 Quân Khu 1
(Ký Tên)
Tôi được vinh dự đã lái xe đưa Tổng-Thống đến thị xã đổ nát, có Trung-Tướng Tư-Lệnh QĐ1 và Chuẩn-Tướng Tư-lệnh TQLC tháp-tùng. Trên đường di chuyển, theo chương trình dự trù chạy qua nhà thờ La Vang, lúc này hoàn toàn đổ nát, Tôi ngừng xe và Tổng Thống Thiệu xuống quỳ gối cầu nguyện. Bức hình Tồng Thống Thiệu quỳ tại thánh đường La Vang đã trở thành 1 poster lịch sử được phổ biến toàn quốc và cả thế giới.
Tổng Thống Nguyễn văn Thiệu đang cầu nguyện tại Vương Cung Thánh Đường La Vang ngày 20 tháng 9 năm 1972
Nhân dịp viếng thăm này, Tổng-Thống đã ân thưởng Ðệ Tam Ðẳng Bảo Quốc Huân Chương kèm theo Anh Dũng Bội Tinh với nhành Dương Liễu cho Chuẩn Tướng Bùi Thế Lân, Ðại Tá Ngô Văn Ðịnh và Ðại Tá Nguyễn Năng Bảo, Tổng Thống cũng ân-thưởng huy-chương và thăng-cấp cho nhiều quân-nhân trong Sư-Ðoàn.
Sau cuộc chiến tái-chiếm Quảng-Trị, quân Bắc-Việt đã bị thiệt-hại nặng.
Nếu LĐ/369/TQLC gồm TĐ2, TĐ5, TĐ9 và TĐ1 Pháo Binh TQLC đã không chặn được các lực-lượng quân BV ở Tuyến Mỹ-Chánh thì có thể cuộc hành-quân tái chiếm Quảng-Trị đã không xẩy ra và chúng có khả năng tiến thẳng đến Huế và Đà-Nẵng từ đầu tháng 5 /1972.
Những gì sẽ xẩy ra thì không thể lường trước được.
Nhờ chiến-thắng Quảng-Trị mà Miền Nam VN được an-bình thêm 3 năm.
Cựu Trung-Tá Gerald H. Turley là cố vấn TQLC rời Quảng Trị sau cùng trước khi Quảng Trị lọt vào tay cộng quân vào ngày 1-5-72. Sau khi về Mỹ Ông được thăng cấp Ðại Tá và đãm nhiệm chức phụ-tá Bộ-Trưởng Quốc-Phòng HK, ông đã viết cuốn sách tựa dề là "The Easter Offensive". Trong đó Ông hết lời ca-tụng cấp chỉ-huy và quân-nhân TQLC các cấp đã chiến-đấu rất anh-dũng, trong những điều-kiện gian-khổ khó-khăn đã đánh bại quân xâm-lăng Bắc-Việt được trang bị tối tân. TQLC-VN chiến-đấu giỏi không thua bất cứ binh-chủng TQLC nào trên thế-giới.
Ngoài ra, Tôi có đón đọc được bài viết sau đây của Giáo Sư Nguyễn Ngọc Bích có liên quan tới Binh chủng TQLCVN. Ðọc bài này chúng ta cũng hãnh diện là TQLCVN.
Trong hai ngày 17 và 18 Tháng Ba năm 2006, Trung Tâm Việt Nam ở Ðại Học Texas Tech (Lubbock, TX) đã tổ chức một hội nghị chuyên đề về “Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa: Nhìn lại và tái thẩm định sau 30 năm” (“ARVN: Reflections and Reassessments After Thirty Years”). Nhân dịp này, Giáo Sư Nguyễn Ngọc Bích đã được mời đọc bài diễn văn quan trọng ở bữa ăn trưa (“luncheon keynote speech”) ngày đầu hội nghị. Dựa vào nhiều tài liệu mới được tiết lộ gần đây, không trừ tài liệu từ miền Bắc và các văn khố ở Mạc Tư Khoa, Hoa Thịnh Ðốn và Trung Cộng, bài diễn văn này đã trả lại được danh dự cho Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà và đem cuộc chiến lên một tầm nhìn mới. Trong bài diễn văn Ông nói: " ngay cả khi Hoa kỳ bỏ cuộc như vậy, quân lực VNCH vẫn tiếp tục chiến đấu anh dũng, đẩy lui được ba mũi dùi lớn của quân Bắc Việt thọc vào miền Nam trong vụ Mùa Hè Ðỏ Lửa 1972. Thủy quân lục chiến VN đã viết nên những trang sử oai hùng nhất trong lịch sử quân sự ở VN khi vào Tháng 9 năm ấy, họ đổ xương máu ra để chiến đấu lấy lại từng tấc đất một của tỉnh Quảng Trị (cuộc chiếm lại Cổ Thành Quảng Trị phải xem là một trận Iwo Jima của VN)
Trận Quảng-Trị đã làm hao-tổn nhiều xương máu nhất trong Quân-sử QLVNCH và Binh chủng TQLC VN. Riêng tôi, lúc nào cũng hãnh-diện đã là một sĩ quan TQLC Việt Nam được tham dự trận tái chiếm Thị Xã và Cổ thành Ðinh Công Tráng năm 1972. Tôi rất may mắn vẫn còn được mang niềm hãnh diện Quảng Trị trong tuổi cao niên hiện nay. Không bao giờ tôi quên được 3,500 Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam đã hy sinh, nhiếu ngàn người bị thương. Hầu hết còn rất trẻ.
Những gì mà chúng ta đang hưởng trên đất Mỹ, phần lớn là do những hy-sinh của những anh-hùng vô-danh đó. Chúng ta có bổn-phận phải tiếp tục chiến-đấu và phải làm tất cả những gì để cho thế-hệ con em chúng ta biết về chiến-công oanh-liệt của TQLC tại Quảng-Trị ngày 16-9-72, một ngày phài được ghi vào Quân-sử của QLVNCH.
San Jose ngày 16 tháng 9 năm 2003
MX Ngô-văn-Định
Vài Tin Đáng Chú Ý
Tại Tân Gia Ba, Giáo Hoàng Kêu Gọi Bảo Vệ Người Lao Động Nhập Cư
(Hình REUTERS - Edgar Su: Giáo hoàng Francis đến Tân Gia Ba ngày 11/9/2024.)
-Ngày 11/9/2024, Giáo hoàng Francis đến Tân Gia Ba, chặng cuối cùng trong chuyến tông du 12 ngày đến 4 nước Đông Nam Á-Thái Bình Dương.
Tại đảo quốc Tân Gia Ba có khoảng 30% người dân theo Phật giáo, 20% phi tôn giáo và phần còn lại gồm các tín đồ Công giáo, Tin Lành, Đạo giáo và Ấn Độ giáo, Giáo hoàng 89 tuổi thận trọng đề cập đến vấn đề điều kiện sống của những người nhập cư. Thông tín viên Camille Dalmas của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tại Tân Gia Ba tường trình:
Quang cảnh thay đổi đột ngột đối với Giáo hoàng Francis. Mới hôm trước (10/9), ông ghé thăm vài tiếng ở Đông Timor, một trong những nước nghèo nhất Á Châu, giờ chuyển sang không khí chừng mực, mát lạnh nhờ máy điều hòa không khí ở đảo quốc giàu có Tân Gia Ba. Tại quốc gia mà các tôn giáo có vị trí của mình nhưng bị chính phủ giám sát chặt chẽ, Giáo hoàng đã tỏ ra thận trọng khi ngỏ lời với chính quyền trong bài phát biểu tại Đại học Quốc gia Tân Gia Ba sáng 11/9.
Theo tổ chức Ân Xá Quốc Tế, Tư pháp Tân Gia Ba đã hành quyết 3 người trong năm 2024, nhưng Giáo hoàng đã im lặng về vấn đề này, trong khi ông là người kịch liệt phản đối án tử hình. Thay vào đó, Giáo hoàng Francis đề cập đến điều kiện sống, thường rất bấp bênh, của những người lao động nhập cư. Có khoảng hơn 1 triệu lao động ngoại quốc ở Tân Gia Ba, chủ yếu đến từ Ấn Độ, Bangladesh, Nam Dương, Phi Luật Tân, giúp việc gia đình hoặc làm trong ngành xây dựng.
Giáo hoàng đã kêu gọi "quan tâm đặc biệt" đến những cư dân này, cũng như đến những người nghèo khổ, một vấn đề ít ai nói đến tại đảo quốc nổi tiếng tập trung nhiều tỉ phú và triệu phú. Người đứng đầu Tòa Thánh nhấn mạnh "truyền thống chuộng nhân tài và chủ nghĩa thực dụng đặc trưng của đảo quốc không nên được dùng để hợp pháp hóa việc loại trừ những người sống bên lề lợi ích của tiến bộ".
Chen vào chuyện bầu cử Tổng thống Mỹ: Đức Giáo Hoàng chỉ trích cả Harris và Trump, gợi ý tín đồ Công giáo nên chọn ứng viên “ít tàn ác hơn!”
(Thiên Vân)
-Vào hôm thứ Sáu (13/9), Giáo Hoàng Francis đã chỉ trích đồng thời cả Phó Tổng thống Kamala Harris và cựu Tổng thống Donald Trump, hai đề cử viên tranh cử cho vị trí tổng thống năm 2024, do theo đuổi các chính sách về vấn đề phá thai và nhập cư mà Giáo Hoàng nhận xét là “chống lại sự sống”. Giáo Hoàng đồng thời cũng gợi ý các tín đồ Công giáo bầu chọn đề cử viên “ít tà ác hơn”.
“Dù là kẻ xua đuổi di dân hay kẻ tước đoạt mạng sống của trẻ thơ. Cả hai kẻ này đều đang chống lại sự sống”, Giáo Hoàng nói.
Giáo Hoàng đã lên án kịch liệt lập trường của ông Trump đối với vấn đề nhập cư, đặc biệt là chính sách tranh cử xây dựng các trại giam giữ và trục xuất hàng triệu di dân bất hợp pháp nếu ông Trump đắc cử vị trí tổng thống. Giáo Hoàng viện dẫn Kinh Thánh rằng nhập cư là “một quyền [con người]”, đồng thời nhắc nhở các giáo hữu rằng những trẻ mồ côi, góa phụ, và di dân là ba loại người mà xã hội cần phải chăm sóc. Giáo Hoàng Francis gọi những kế hoạch của ông Trump là “tà ác” và là một “tội ác nghiêm trọng” khi từ chối chào đón những di dân bất hợp pháp. Trong cuộc bầu cử năm 2016, Giáo Hoàng đã nói rằng những lãnh đạo rào chắn biên giới nhằm ngăn cản di dân vượt biên trái phép “không phải là một tín hữu Công giáo”.
Giáo Hoàng cũng chỉ trích gay gắt lập trường của bà Harris đối với vấn đề phá thai, đặc biệt bà Harris hứa hẹn sẽ ký kết bất kỳ đạo luật khôi phục quyền phá thai liên bang nào được quốc hội thông qua.
Giáo Hoàng nhìn nhận phá thai là “một hành vi sát nhân” cũng như “sát hại một sinh mạng”. “Đó [phá thai] là hành vi sát nhân”, Giáo Hoàng khẳng định chắc chắn. Về những ngoại lệ phá thai do cưỡng hiếp hay loạn luân, ông cũng bày tỏ quan điểm rõ ràng: “Về những vấn đề này, chúng ta phải lên tiếng một cách thẳng thắn. Không có chỗ cho chữ ‘nhưng’ hay ‘tuy nhiên’ nào cả”.
Giáo Hoàng cảnh báo các giáo hữu công giáo Hoa Kỳ rằng cả ông Trump và bà Harris, hai ứng cử viên cho vị trí tổng thống Hoa Kỳ năm 2024, đều đang theo đuổi những chính sách chống lại sự sống, dù là từ chối mở rộng vòng tay đối với những di dân bất hợp pháp hay ủng hộ phụ nữ phá thai.
Đối thoại với tờ AP và đài CNN, Giáo Hoàng Francis chia sẻ lập trường nhất quán về cả vấn đề phá thai và vấn đề nhập cư: “Phá thai chính là việc chấm dứt mạng sống của một con người. Các vị có thể không thích từ ngữ này, nhưng sự thật không thay đổi, đó [phá thai chính] là tước đi sự sống. Xua đuổi di dân nhập cư, bỏ mặc họ ở bất kỳ nơi đâu mà [các nhà lãnh đạo] muốn… đó là một điều đáng sợ, có sự độc ác tiềm tàng trong hành động ấy”.
Giáo Hoàng nhấn mạnh giáo hữu công giáo Hoa Kỳ vẫn phải tham gia bỏ phiếu cho một trong hai ứng cử viên, như là một cách để làm tròn trách nhiệm của một công dân theo Hiến Pháp Hoa Kỳ. Tuy nhiên, Giáo Hoàng đề nghị các tín hữu bầu chọn ứng cử viên “ít tà ác hơn”, mặc dù ông không thể hiện quan điểm rõ ràng ứng cử viên nào thuộc diện này.
“Chúng ta cần phải nhìn nhận thật rõ ràng [cuộc bầu cử] này… Mọi người nên bỏ phiếu, và lựa chọn [ứng cử viên] ít tà ác hơn. Ai là ứng cử viên ít tà ác hơn, [bà Harris] hay [ông Trump]? Tôi không biết được. Mọi người trong [sự phán xét] của lương tâm cần suy nghĩ và hành động theo đó”, Giáo Hoàng nói.
Di dân nhập cư trái phép và phá thai bất kể tuổi thai là hai vấn đề Giáo Hoàng Francis đã đề cập đến nhiều lần trong quá khứ, coi những vấn đề này là những vấn đề đạo đức nghiêm trọng cần phải được giải quyết.
Cân đối giữa các ưu tiên chính trị đã và đang là đề tài thảo luận sôi nổi trong hàng ngũ các giám mục Hoa Kỳ. Kể từ giai đoạn 2007-08, các giám mục đã ban hành những hướng dẫn bầu cử tương tự qua mỗi kỳ tổng thống, kèm theo những điều chỉnh nhỏ. Bản hướng dẫn mới nhất, được công bố cùng phần giới thiệu mở đầu mới vào tháng 11 năm 2023, nhấn mạnh rằng “mối nguy hại từ phá thai” là một “’ưu tiên tối thượng’ mà giáo hữu Công giáo phải đặt lên hàng đầu”.
Kinh nghiệm đắt giá! Người đàn ông Việt, cư ngụ tại Bắc Cali, có nguy cơ ngồi tù 20 năm! vì đánh, đòi bóp cổ tiếp viên hàng không!
-Một ông gốc Việt ở Bắc California, bị truy tố vì đánh tiếp viên hàng không, trong một chuyến bay từ Mexico đến Los Angeles hôm Thứ Tư, 21 Tháng Chín.
Theo đài ABC 7, Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ công bố truy tố bị can Alexander Lê Cửu Tùng, 33 tuổi,một tội danh quấy rối phi hành đoàn.
(Bị can Alexander Lê Cửu Tùng (áo cam) tấn công tiếp viên hàng không.)
Sự việc xảy ra trên chuyến bay 377 của hãng American Airlines, bay từ Cabo San Lucas, Mexico, đến Los Angeles, California.
Trong một video đăng trên mạng xã hội, ông Tùng đấm vào gáy của một tiếp viên hàng không sau khi người đó quay lưng lại.
Bộ Tư Pháp cho biết ông Tùng bị các tiếp viên và nhiều hành khách giữ lại khi đi đến gần lối thoát hiểm, sau đó bị trói vào ghế vì nhiều lần cởi dây an toàn.
Một nhân chứng có tên Kevin cho biết tiếp viên bị đánh không gặp nguy hiểm, và không có ai trên máy bay bị thương.
Ông Kevin kể bị can Tùng thì thầm với nhiều người “có 10 kẻ giết người trên máy bay” trước khi tấn công tiếp viên hàng không.
Hãng American Airlines đưa ra thông cáo cho biết những vụ tấn công phi hành đoàn sẽ không được tha thứ, và sẽ không bao giờ cho bị can Tùng lên máy bay nữa, cũng như sẽ hợp tác với nhân viên công lực để điều tra.
Khi máy bay hạ cánh ở phi trường Los Angeles, cảnh sát và FBI nhanh chóng lên máy bay để bắt giữ bị can.
Bị can Alexander Lê Cửu Tùng ra tòa ở Los Angeles hôm Thứ Năm, 22 Tháng Chín, và Bộ Tư Pháp cho biết bản án tối đa ông ta có thể nhận là 20 năm trong nhà tù liên bang.
Kinh nghiệm trong đời sống, ngăn ngừa tội phạm: Để biết điện thoại có bị nhiễm virus hay không, chỉ cần nhìn vào 4 dấu hiệu này
(Tiểu Phàm)
-Một số tội phạm sẽ lợi dụng các trang web xấu để xâm nhập vào thiết bị di động của người dùng, từ đó dễ dàng thực hiện hành vi phạm tội. Điều quan trọng nhất là cần nhanh chóng phát hiện những dấu hiệu bất thường để kịp thời bảo mật. Vậy làm sao để biết điện thoại có bị nhiễm virus hay không? Các chuyên gia phân tích và cho rằng bạn chỉ cần nhìn vào 4 dấu hiệu này.
Có một lưu ý quan trọng rằng dù bạn có tò mò đến đâu thì cũng đừng dễ dàng click vào những trang web không rõ nguồn gốc, bởi vì một khi điện thoại di động của bạn bị nhiễm virus Trojan horse, nó có thể mang đến cho bạn rất nhiều rắc rối.
Nhưng nếu đã vô tình nhấp vào những trang web xấu thì bạn cũng cần biết cách nhận biết điện thoại đã nhiễm độc.
1. Hóa đơn điện thoại bị trừ không rõ lý do
Ngoài việc đóng gói thông tin cá nhân của người dùng để rao bán, các đường link lừa đảo này còn có chức năng trừ trực tiếp hóa đơn điện thoại. Nếu chúng ta vô tình nhấp vào các liên kết lừa đảo này, tội phạm có thể khấu trừ trực tiếp tiền từ hóa đơn điện thoại của chúng ta và sử dụng vào mục đích cá nhân.
Cách làm này tương đối bí mật, nếu không cẩn thận sẽ khó tìm ra manh mối ngay lập tức.
2. Điện thoại di động ngày càng bị treo
Mọi người cho rằng việc điện thoại di động bị treo là điều bình thường, bởi khi thời gian sử dụng tăng lên thì hiệu suất của điện thoại di động đều giảm sút. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là nếu bạn thường xuyên duyệt các trang web xấu trước khi điện thoại bị treo thì chúng ta nên cẩn thận.
Bởi vì trong quá trình duyệt các trang web xấu, trang web sẽ nhân cơ hội tải virus Trojan về điện thoại di động của người truy cập và bộ nhớ của điện thoại di động sẽ bị chiếm dụng. Nếu bộ nhớ điện thoại bị chiếm quá nhiều, tốc độ chạy của điện thoại sẽ rất chậm. Vì vậy, nếu một ngày nào đó điện thoại bỗng nhiên bị treo thì chúng ta càng phải cảnh giác và canh chừng thẻ ATM của mình hơn.
3. Thường xuyên nhận các cuộc điện thoại và tin nhắn quấy rối
Mục đích chính của tội phạm là kiếm tiền. Có rất nhiều liên kết “lừa đảo” ẩn bên trong nhiều trang web xấu. Nói chung, chỉ cần người dùng điện thoại di động nhấp vào một trang web, thông tin cá nhân của họ sẽ bị các liên kết lừa đảo này lấy đi.
Sau khi có được thông tin cá nhân của người dùng, tội phạm sẽ đóng gói thông tin cá nhân của người dùng và bán nó. Nếu số điện thoại và thông tin của chúng ta bị thu thập và bán, điện thoại của chúng ta sẽ thường xuyên nhận được các cuộc gọi quấy rối và tin nhắn văn bản rác. Khi gặp phải tình huống như vậy chúng ta cần đặc biệt chú ý.
4. Nhận được số lượng lớn lời mời kết bạn từ người lạ
Ngày nay, các mạng xã hội như WeChat, Facebook, Twitter…là các phần mềm trò chuyện và liên lạc được cài đặt trong điện thoại di động đối với hầu hết mọi người. Đây được coi là một phần không gian riêng tư nhất của chúng ta. Tuy nhiên, nếu một ngày bạn bỗng nhận được rất nhiều yêu cầu kết bạn thì bạn cần cẩn thận.
Điều này có nghĩa là tài khoản phần mềm nhắn tin của bạn đã bị rò rỉ. Một khi chúng ta có thêm những người bạn lạ này, nó có thể gây ra những mối nguy hiểm tiềm ẩn cho sự an toàn tài chính của chúng ta.
Những tài khoản thêm bạn bè bất ngờ này thường là các chương trình khuyến mãi quảng cáo hoặc kinh doanh lừa đảo. Vì vậy, khi thấy những người bạn này kết bạn thì bạn tuyệt đối không đồng ý.
Nhiều tiểu bang dã cho hút tự do, nhưng nghiên cứu y khoa cảnh báo nghiêm trọng: Dùng cần sa lâu dài làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tử vong. Cực kỳ nguy hiểm đến sức khỏe!
(Khánh Ngọc)
(Ảnh minh họa nghiên cứu cần sa: Shutetrstock)
-Một nghiên cứu được công bố vào ngày 6/6 trên JAMA Network Open (Tập san Y tế của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ) phát hiện ra rằng việc sử dụng Cannabis sativa lâu dài làm tăng đáng kể nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch, ung thư và các nguyên nhân nói chung. Một nghiên cứu khác được công bố trên Tập san của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (JAHA) vào tháng 2 cũng cho thấy khi tần suất sử dụng cần sa tăng lên thì nguy cơ đau tim và đột quỵ cũng tăng mạnh.
Theo dữ liệu mới nhất từ kết quả của cuộc Khảo sát Quốc gia về Sử dụng Ma túy và Sức khỏe (NSDUH) của Mỹ, số lượng người sử dụng cần sa hàng ngày vào năm 2022 đã tăng lên đến 17,7 triệu, vượt qua con số 14,7 triệu người sử dụng rượu hàng ngày lần đầu tiên. Trong khoảng thời gian từ năm 1992 đến năm 2022, khi nhận thức tiêu cực về việc sử dụng cần sa giảm xuống, tỷ lệ những người báo cáo sử dụng cần sa hàng ngày hoặc gần như hàng ngày đã tăng gấp 15 lần.
Ngoài ra, do những thay đổi trong phương pháp canh tác nên nồng độ thành phần gây ảo giác delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) trong cần sa đã tăng gấp 1 đến 2 lần so với trước đây. Do đó, việc hiểu được những tác động của việc sử dụng cần sa thường xuyên đối với sức khỏe ngày càng trở nên quan trọng.
Trong khi luật liên bang Hoa Kỳ vẫn cấm sử dụng cần sa và các chất dẫn xuất của cần sa (ngoại trừ cannabidiol (CBD) – chiết xuất từ cần sa – được phép sử dụng cho mục đích y tế với mức THC dưới 0,3%), thì hiện tại cần sa lại được hợp pháp hóa để sử dụng cho mục đích y tế tại 38 tiểu bang, 3 vùng lãnh thổ và Quận Columbia. Ngoài ra, 24 tiểu bang, 3 vùng lãnh thổ và Quận Columbia cũng cho phép dùng cần sa để giải trí ở mức độ hạn chế.
Cần sa là loại ma túy bất hợp pháp được sử dụng rộng rãi nhất trên toàn cầu, với 2 trong số các hợp chất hoạt động chính là THC và CBD. THC có tác dụng kích thích thần kinh, trong khi cần sa y tế với thành phần chính là CBD được dùng để điều trị các tình trạng như động kinh nặng, đau mạn tính và rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD).
Trước đó chúng tôi đã đưa tin, theo thông tin do Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C04, Bộ Công an) đưa ra vào sáng 4/9/2024, tại Việt Nam tính đến tháng 8/2024, cả nước có hơn 227.000 người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy và người đang bị quản lý sau cai nghiện có hồ sơ quản lý (169.786 người nghiện ma túy, 37.943 người sử dụng trái phép chất ma túy, 19.408 người bị quản lý sau cai nghiện). Khoảng 60% người sử dụng ma túy lần đầu trong độ tuổi từ 15 – 25, trong đó có nhiều trẻ ở độ tuổi 13 – 15 tuổi. Trong tổng số 95% người sử dụng ma túy tổng hợp, có tới 70 – 75% người trong độ tuổi 17 – 35 tuổi, chiếm tỷ lệ lớn là thanh niên, học sinh, sinh viên.
Trang thông tin của Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy cho hay tính từ ngày 15/12/2020 đến ngày 14/5/2023, trong tổng số trên 136.000 thanh, thiếu niên phạm tội thì tội phạm về ma túy chiếm gần 32%.
Năm 2023, số người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy có biểu hiện loạn thần “ngáo đá” là 1.459 người (chiếm 0,68 % trong tổng số người sử dụng, người nghiện ma túy). Số vụ phạm tội hình sự (giết người, cố ý gây thương tích…) do người sử dụng ma túy tổng hợp có biểu hiện loạn thần “ngáo đá” gây ra là 21 vụ.
Vẫn theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, tính riêng trong năm 2023, trên cả nước phát hiện 5 chất ma tuý mới (cần sa tổng hợp) chưa có trong danh mục các chất ma tuý và tiền chất quy định tại Nghị định 57/2022/NĐ-CP ngày 25/8/2022 của Chính phủ.
Hiện rất nhiều loại ma túy thế hệ mới có độc tính cao, hình thức bắt mắt được sản xuất, ngụy trang dưới dạng thực phẩm, đồ uống (như “nước vui”, nước dâu, cà phê (White Coffee) Chali, nước đông trùng, bánh kẹo…); dạng thuốc lá dùng để hút (thuốc lá điện tử, thuốc lá thế hệ mới), thuốc lá điếu, thuốc lá sợi, thảo mộc khô và dạng sản phẩm chức năng chăm sóc sức khoẻ, làm đẹp. Việc sử dụng các loại này có thể diễn ra ở bất kỳ đâu, như: Quán bar, cà phê, quán nước…
Sử dụng cần sa nhiều làm tăng nguy cơ, đặc biệt là ở phụ nữ
Nghiên cứu JAMA Network Open (Tập san Y tế của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ) đã phân tích dữ liệu từ hơn 120.000 cá nhân tại UK Biobank. Khoảng 55% người tham gia là nữ, với độ tuổi trung bình là 55 và khoảng 45% là nam, với độ tuổi trung bình là 56. Thời gian theo dõi trung bình là gần 12 năm. Trong nghiên cứu này, cụm từ “sử dụng nhiều” được định nghĩa là đã sử dụng cần sa hơn 100 lần trong đời. Có 1 bảng câu hỏi tự báo cáo được dùng để xác định việc sử dụng cần sa.
Nghiên cứu cho thấy, phụ nữ sử dụng cần sa nhiều có nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch cao hơn 1,5 lần so với những người không sử dụng. Sau khi điều chỉnh toàn diện để loại trừ các yếu tố ảnh hưởng khác, người ta thấy rằng nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân, tử vong do bệnh tim mạch và tử vong do ung thư ở phụ nữ tăng lần lượt là 49%, 167% và 61%. Những rủi ro này tăng lần lượt là 28%, 0% và 9% đối với nam giới. Điều này cho thấy, việc sử dụng cần sa nhiều có tác động lớn hơn đến nguy cơ tử vong ở phụ nữ, đặc biệt là làm tăng đáng kể nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch.
Ngoài ra, dữ liệu cho thấy, những người sử dụng cần sa nhiều có xu hướng trẻ hơn, có nhiều khả năng hút thuốc hơn, nhưng lại có mức độ sử dụng rượu, tăng huyết áp (huyết áp cao), rối loạn lipid máu (mức lipid bất thường), béo phì và tiểu đường thấp hơn. Họ cũng có xu hướng có trình độ học vấn và thu nhập thấp hơn.
Phân tích sâu hơn cho thấy, những phụ nữ thừa cân sử dụng cần sa nhiều có nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân và tử vong do ung thư tăng đáng kể – lần lượt là 123% và 179%. Đối với những phụ nữ không bị tăng huyết áp, những rủi ro này tăng lần lượt là 114% và 143%. Ngoài ra, những phụ nữ không bị tiểu đường có nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch tăng gần gấp đôi (192%).
Mặc dù việc sử dụng cần sa nhiều có tác động rõ rệt hơn đến nguy cơ tử vong ở phụ nữ, đặc biệt là liên quan đến bệnh tim mạch nhưng một nghiên cứu tương tự về bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch được thực hiện vào năm 2023 lại cho thấy việc sử dụng cần sa trong thời gian dài có tác động mạnh hơn đến nguy cơ phát triển tình trạng này ở nam giới so với nữ giới.
Sử dụng cần sa thường xuyên làm tăng nguy cơ
Nghiên cứu quan sát được công bố trên JAHA (Tạp chí của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ) đã nghiên cứu gần 435.000 người trên 27 tiểu bang và 2 vùng lãnh thổ của Hoa Kỳ.
Trái ngược với nghiên cứu đã đề cập trước đó, nghiên cứu này đã đánh giá tác động của việc sử dụng cần sa đối với nguy cơ mắc bệnh tim mạch dựa trên tần suất sử dụng. Nghiên cứu phát hiện ra rằng việc sử dụng thường xuyên làm tăng đáng kể nguy cơ đau tim và đột quỵ, nguy cơ sẽ tăng mạnh khi tần suất sử dụng tăng lên.
Cụ thể, việc sử dụng cần sa hàng ngày có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành, đau tim, đột quỵ và bệnh tim mạch nói chung lần lượt là 16%, 25%, 42% và 28% so với việc không sử dụng. Ngay cả những người sử dụng cần sa ít thường xuyên hơn, chẳng hạn như 1 lần/tuần, cũng có khả năng bị đau tim và đột quỵ tăng nhẹ.
Ngoài việc kiểm soát các yếu tố nhân khẩu học và việc sử dụng thuốc lá, nghiên cứu phát hiện ra rằng, ngay cả với những người không hút thuốc thì việc sử dụng cần sa hàng ngày cũng làm tăng đáng kể nguy cơ đau tim là 49%, đột quỵ là 116% và bệnh tim mạch nói chung là 77%.
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu từ Hệ thống Giám sát Yếu tố Nguy cơ Hành vi do Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) thực hiện từ năm 2016 đến năm 2020.
Nghiên cứu phát hiện ra rằng trong số những người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch sớm, việc sử dụng cần sa cũng có liên quan tương tự đến bệnh tim mạch nhưng có tác động tương đối đáng kể hơn.
Theo nghiên cứu, gần 75% số người được hỏi chủ yếu sử dụng cần sa bằng đường hút, trong khi 25% sử dụng thông qua việc hút thuốc lá điện tử, uống hoặc ăn. Khi được đốt, cần sa sẽ giải phóng các chất độc tương tự như những chất có trong khói thuốc lá.
“Chúng ta đã biết từ lâu rằng hút thuốc lá có liên quan đến bệnh tim,” Abra Jeffers, một nhà phân tích dữ liệu tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts và là cựu nghiên cứu viên tại Trung tâm Nghiên cứu và Giáo dục Kiểm soát Thuốc lá thuộc Đại học California – San Francisco, cho biết trong một thông cáo báo chí. “Nghiên cứu này là bằng chứng cho thấy hút cần sa dường như cũng là một yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch – loại bệnh gây tử vong hàng đầu ở Hoa Kỳ.”
Các nhà nghiên cứu cho biết rằng mặc dù cơ chế liên kết chính xác giữa cần sa với bệnh tim mạch vẫn chưa rõ ràng, nhưng có một số yếu tố có thể liên quan. Ngoài việc giải phóng độc tố, sự hiện diện rộng rãi của các thụ thể endocannabinoid – protein trên các tế bào chịu trách nhiệm phát hiện THC trong cần sa – trong các mô tim mạch có khả năng làm tăng nguy cơ đau tim.
Sử dụng cần sa sớm ở tuổi vị thành niên dẫn đến những tác động nghiêm trọng hơn
Việc sử dụng cần sa đã được chứng minh là có liên quan đáng kể đến việc tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch ở người lớn tại Hoa Kỳ, đặc biệt là những người bắt đầu sử dụng trước 18 tuổi. Một nghiên cứu được công bố trên American Journal of Preventive Medicine (Tập san Y học Dự phòng Hoa Kỳ) năm 2020 cho thấy rằng những người bắt đầu sử dụng cần sa trước 18 tuổi có nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch cao gấp đôi so với những người không sử dụng.
Ngoài ra, việc bắt đầu sử dụng cần sa trong thời kỳ vị thành niên, đặc biệt là sử dụng thường xuyên hoặc nhiều, có thể có tác động lâu dài đến não bộ đang phát triển của thanh thiếu niên và làm tăng đáng kể nguy cơ nghiện. Vào năm 2021, gần 5 triệu thanh thiếu niên từ 18 đến 25 tuổi và 1,3 triệu thanh thiếu niên từ 12 đến 17 tuổi tại Hoa Kỳ có thể đã được chẩn đoán mắc chứng rối loạn sử dụng cần sa. (trang này bị block rồi em nhé)
Vào năm 2022, gần 31% học sinh lớp 12 tại Hoa Kỳ báo cáo có sử dụng cần sa. Viện Hàn lâm Tâm thần Trẻ em và Thanh thiếu niên Hoa Kỳ lưu ý rằng việc sử dụng cần sa ở thanh thiếu niên đã đạt mức cao nhất trong 30 năm, khuyến nghị rằng các cha mẹ nên giúp con mình hiểu được tác dụng phụ của cần sa, khuyến khích các con trì hoãn việc sử dụng lần đầu và theo dõi những thay đổi về hành vi. Nếu nghi ngờ trẻ sử dụng cần sa, cha mẹ nên trợ giúp trẻ một cách trung thực và cởi mở.
7 chiến lược hiệu quả để cai cần sa
Để giải quyết tình trạng nghiện cần sa, ngoài việc tìm kiếm tư vấn chuyên nghiệp và các chương trình cai nghiện, một số vấn đề liên quan đến tâm lý và thói quen có thể được giải quyết độc lập hoặc với sự trợ giúp của gia đình.
Phòng khám Cleveland đã phỏng vấn Tiến sĩ David Streem, một bác sĩ tâm thần về chứng nghiện, người đã phác thảo 7 chiến lược sau đây giúp cai cần sa:
•Xác định nguyên nhân gốc rễ: Khi muốn cố gắng thay đổi một thói quen không lành mạnh, nên suy nghĩ về cách nó phát triển ngay từ đầu. Hiểu được những nguyên nhân gốc rễ này là điều cần thiết để phá vỡ thành công những thói quen xấu. Mọi người thường sử dụng cần sa với hy vọng làm giảm các vấn đề như trầm cảm, lo lắng, căng thẳng xã hội, các vấn đề về giấc ngủ hoặc chấn thương. Tuy nhiên, cần sa chỉ mang lại sự giải tỏa tạm thời và không giải quyết được các vấn đề tiềm ẩn. Nên trao đổi với gia đình hoặc một nhà trị liệu để tìm ra các giải pháp thay thế an toàn và hiệu quả hơn. Khi tìm ra được những cách mới để giải quyết các vấn đề gốc rễ, việc cai cần sa sẽ trở nên dễ dàng.
•Lên kế hoạch cai thuốc: Đánh giá cuộc sống của bạn và xác định chiến lược cai thuốc hiệu quả nhất. Bạn có thể chọn cai thuốc đột ngột hoặc cai dần dần. Cai thuốc đột ngột diễn ra nhanh chóng nhưng có thể dẫn đến các triệu chứng do cai thuốc và nhiều thách thức khác nhau. Tìm kiếm sự trợ giúp từ người khác có thể giúp vượt qua những khó khăn này. Đối với những người sử dụng cần sa lâu năm, muốn có phương pháp tiếp cận dần dần, nên đặt ra thời hạn và giảm dần lượng sử dụng. Một chuyên gia về chứng nghiện hoặc cố vấn về sử dụng chất gây nghiện có thể trợ giúp bạn trong suốt quá trình.
•Tìm kiếm sự trợ giúp: Chia sẻ quyết định cai cần sa của bạn với những người xung quanh. Điều này sẽ thúc đẩy ý thức trách nhiệm và mang đến cho bạn sự động viên từ những người khác. Ngoài ra, nên cân nhắc tham gia các nhóm trợ giúp như Marijuana Anonymous. Các nhóm này tuân theo chương trình 12 bước có cấu trúc, tổ chức các cuộc họp thường xuyên để trợ giúp và động viên lẫn nhau. Bạn cũng có thể tham dự các cuộc họp của Alcoholics Anonymous, ngay cả khi bạn không uống rượu. Thực hiện theo quy trình phục hồi được sử dụng trong các chương trình cai nghiện rượu có thể giúp bạn thay đổi hành vi sử dụng cần sa của mình. Ngoài ra, tìm kiếm sự trợ giúp từ một nhà trị liệu cũng là một giải pháp hữu ích, đặc biệt nếu những nhà trị liệu này được đào tạo hoặc có chứng chỉ về điều trị chứng nghiện.
•Tránh các tác nhân kích thích: Mọi người có xu hướng liên kết một số vật phẩm, hoạt động, địa điểm và con người nhất định với những thói quen cụ thể, điều này có thể làm tăng ham muốn dùng cần sa. Cách tiếp cận đơn giản nhất là loại bỏ các vật dụng như thuốc lá điện tử và giấy cuốn thuốc ra khỏi nhà của bạn. Ngoài ra, điều cần thiết là phải tránh xa những người sử dụng cần sa.
•Tập trung vào điều tích cực: Chống lại sự cám dỗ sẽ trở nên khó khăn hơn nếu bạn chỉ nghĩ đến việc không sử dụng cần sa. Thay vào đó, nên tập trung vào các hoạt động và sở thích mới để chiếm hết tâm trí và thời gian của bạn. Bạn cũng có thể tập thiền, dành nhiều thời gian hơn cho thú cưng và kết nối lại với bạn bè và gia đình. Việc thay đổi thói quen sẽ trở nên dễ dàng hơn khi bạn tập trung vào những khía cạnh tích cực của cuộc sống.
•Vượt qua cơn thèm: Khi cơn thèm dùng cần sa trở nên mạnh mẽ, nên đánh lạc hướng bản thân và tránh các tác nhân gây nghiện. Liên hệ với mạng lưới trợ giúp của bạn bằng cách gọi điện cho bạn bè hoặc thành viên gia đình hoặc tham dự các cuộc họp nhóm trợ giúp. Tham gia vào các hoạt động khiến bạn không thể sử dụng cần sa cùng lúc, chẳng hạn như chơi bowling, chạy bộ quanh khu nhà hoặc mua sắm. Những hành động này có thể giúp củng cố quyết tâm cai cần sa của bạn cho đến khi cơn thèm qua đi. Bạn cũng có thể cân nhắc việc dùng N-acetyl cysteine (NAC), một chất chống oxy hóa bảo vệ tế bào. Nghiên cứu cho thấy NAC có thể giúp những người đang cố gắng cai cần sa bằng cách giảm cơn thèm.
•Nên kiên trì và đừng bỏ cuộc: Việc thay đổi thói quen có thể rất khó khăn và nếu bạn bị lỡ thì cố gắng đừng quá khắt khe với bản thân. Điều chỉnh kế hoạch của bạn dựa trên những gì bạn đã học được và tiếp tục cố gắng. Thành công thường đòi hỏi phải trải qua nhiều lần thử thách. Khi những nỗ lực lặp đi lặp lại đều thất bại, bạn dễ cảm thấy nản lòng và tin rằng thành công nằm ngoài tầm với của mình. Tuy nhiên, suy nghĩ này là sai lầm, vì mỗi lần thử đều đại diện cho một sự tiến bộ. Bạn càng thử nhiều, cơ hội thành công trong tương lai của bạn càng lớn. Nên đặt ngày cai cần sa mới càng sớm càng tốt và bắt đầu lại quá trình.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét