Oanh tạc cơ chiến lược B1 của Không quân Hoa Kỳ
Ngày 17/08 vừa qua, lần đâu tiên ba oanh tạc cơ chiến lược B1, B2 và B52, đồng loạt xuất phát từ đảo Guam tham gia một cuộc biểu dương sức mạnh tại Biển Đông và Hoa Đông. Hành động này được xem là để đáp trả ý đồ của Trung Quốc thiết lập vùng « nhận dạng phòng không » khống chế khu vực.<!>
Theo AP, ngày thứ tư 17/08/2016, Hoa Kỳ cho phô diễn chiến thuật phối hợp hành động giữa ba loại oanh tạc cơ chiến lược có khả năng mang bom nguyên tử. Hai chiếc B1 và B2 được đưa đến vùng hành quân để tiếp sức cho pháo đài bay B52 đã có mặt tại căn cứ không quân Andersen tại đảo Guam, trong khuôn khổ chiến dịch mang tên Hiện Diện Liên Tục.
Theo AP, mục đích của Bộ tư lệnh chiến lược STRATCOM là bố trí các pháo đài bay chiến lược túc trực trong vùng Thái Bình Dương là để khuyến cáo mọi ý định gây hấn tại châu Á. Nhưng trong thời gian gần đây, lực lượng oanh tạc cơ có khả năng mang bom hạt nhân được tăng cường họat động. B52 được B1 và B2 hỗ trợ trong bối cảnh Trung Quốc càng ngày càng hung hăng khiêu khích các quốc gia láng giềng trong vùng Biển Hoa Đông và biển Đông mà Bắc Kinh gọi là Nam Hải.
Về phần Bắc Kinh, quân đội Trung Quốc tìm cách thiết lập vùng « nhận dạng phòng không » chồng chéo vào hải phận Nhật Bản, cho máy bay và hải thuyền trên các vùng biển đảo của các nước khác trong khu vực. Tòa án trọng tài La Haye, trong phán quyết ngày 12/07 đã phủ nhận giá trị các đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc. Bây giờ, đến lượt Mỹ đáp trả Trung Quốc.
Chuẩn tướng Douglas Cox, chỉ huy trưởng phi đoàn 36 nhận định cuộc tập dợt ngày hôm qua như sau : "Phi vụ này chứng tỏ Hoa Kỳ cam kết yểm trợ an ninh thế giới và khả năng của Mỹ huy động lực lượng phòng vệ đáng tin cậy".
Đưa tên lửa ra Trường Sa : Động thái bạo dạn của Việt Nam
Mai Vân
Người biểu tình Philippines phản đối Trung Quốc triển khai tên lửa ở Trường Sa ngày 25/02/2016.
Ngày 10/08/2016, hãng tin Anh Reuters tiết lộ : Việt Nam đã kín đáo đưa giàn phóng tên lửa cơ động ra một số căn cứ tại vùng quần đảo Trường Sa ở Biển Đông đang bị Trung Quốc tranh chấp. Loại vũ khí mới này có khả năng tấn công các cơ sở quân sự của Trung Quốc đặt trên các đảo nhân tạo trong khu vực. Thông tin này đã được giới phân tích ngoại quốc bình luận rộng rãi.
Trong bài « Giàn phóng tên lửa : Động thái bạo dạn của Việt Nam trên Biển Đông », đăng trên báo mạng Hồng Kông Asia Times và được tạp chí Mỹ The National Interest ngày 16/08 đăng lại, nhà nghiên cứu Harry J. Kazianis, chuyên gia về chính sách quốc phòng tại trung tâm nghiên cứu Mỹ The Center for the National Interest, đã cho rằng đây là một phản ứng dễ hiểu của Việt Nam trước các hành vi hung hăng của Trung Quốc trong khu vực.
Mở đầu bài phân tích, chuyên gia Kazianis, cho rằng hành động của Việt Nam là một điều tất yếu :
« Đây là điều không thể tránh khỏi : Các quốc gia trong vùng Biển Đông có tranh chấp với Trung Quốc đang bắt đầu phản công – và lần này không phải bằng chiến tranh pháp lý (lawfare), hay kiểu chiến tranh bêu xấu (shamefare) mà tôi rất thích – mà bằng cách tăng cường năng lực quân sự của mình ».
Bản tin của Reuters ghi nhận là Việt Nam đã cho chuyển các giàn phóng tên lửa EXTRA (còn được gọi là pháo phản lực) ra năm căn cứ tại Trường Sa « trong những tháng gần đây..., được giấu kín để khỏi bị phát hiện từ trên không và cho tới nay chưa được nạp tên lửa hay đạn pháo, nhưng có thể sẵn sàng tác chiến trong vòng 2-3 ngày ».
Đối với Kazianis, bản thân loại vũ khí mà Việt Nam đã chọn để bố trí trên các đảo, cũng rất đáng chú ý. Đó không phải là loại giàn phóng tên lửa thứ cấp của vài chục năm trước đây, mà là hệ thống pháo phản lực EXTRA do Israel chế tạo — một hệ thống rất hiệu quả để tiêu diệt các toán lính đổ bộ lên bờ biển.
Phản ứng trước hành vi gây hấn của Trung Quốc
Đối với chuyên gia Mỹ, phải tự hỏi là tại sao Hà Nội lại không làm những việc này sớm hơn, khi đã biết rõ hơn thiệt, và đã lường trước được các hành động hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông?
Quả thực là về Biển Đông luôn luôn có rất nhiều những lời đổ lỗi cho nhau, và không một bên tranh chấp nào vô tội trong việc gây nên những phiền phức không cần thiết, thế nhưng, trong những năm gần đây, Trung Quốc đã lộ rõ nguyên hình là kẻ xâm lấn.
Việc Bắc Kinh vẽ ra đường lưỡi bò chín đoạn và đòi chủ quyền lịch sử trên tất cả những gì bên trong đường chín đoạn đó — bao gồm hầu như toàn bộ Biển Đông — đồng thời tìm cách áp đặt yêu sách của mình, đã đẩy tình hình căng thẳng lên những mức cao mới.
Qua việc sách nhiễu tàu đánh cá của các nước có tranh chấp với họ, sử dụng « lực lượng dân quân biển » để đảm bảo sự thống trị trên biển khơi, đặt giàn khoan dầu nhiều lần trong nhiều năm ở các vùng biển tranh chấp gần Việt Nam, bồi đắp các hòn đảo nhân tạo mới và đồ sộ, vốn rõ ràng là đã được quân sự hóa, Trung Quốc đã trở thành nước duy nhất tìm cách đảo ngược nguyên trạng.
Thậm chí thất bại nặng nề ở Tòa Án Trọng Tài La Haye cũng không làm Trung Quốc giảm bớt các hành động nhằm mục đích khống chế toàn khu vực – mà danh sách vừa có thêm điều được chuyên gia Kazianis gọi là « oanh tạc cơ tự sướng – bomber selfies » (chụp ảnh oanh tạc cơ chiến lược H-6 với nền là bãi Scarborough ở phía sau).
Hà Nội có phương tiện đáp trả
Trong tất cả các nước vùng Biển Đông, rõ ràng Việt Nam là nước có nhiều khả năng hơn cả để chống lại xu hướng bắt nạt của Trung Quốc, trong đó có những phương cách ngoại giao đặc thù.
Trong những năm gần đây, Hà Nội đã mua của Matxcơva một số tàu ngầm quy ước thuộc loại tiên tiến nhất trên thế giới, cũng như những chiến đấu cơ hiện đại. Cho dù về quân số và vũ khí, Trung Quốc vẫn hơn xa Việt Nam, nhưng các loại vũ khí mà Việt Nam đã mua ít ra là sẽ có thể cầm chân Trung Quốc trong trường hợp xẩy ra đụng độ quân sự. Một số người còn cho rằng thậm chí Hà Nội còn có thể áp dụng một chiến lược chống truy cập/chống tiếp cận khu vực (A2/AD) thô sơ, lấy thẳng từ binh thư của quân đội Trung Quốc.
Tuy nhiên, ngoài các đòn bẩy quân sự và kinh tế, cả hai nước — ít ra là trên giấy tờ — đều là những quốc gia Cộng Sản, và cho đến nay vẫn tiến hành những cuộc hội đàm "giữa đảng và đảng". Cả Hà Nội lẫn Bắc Kinh đều có khả năng thảo luận các vấn đề Biển Đông một cách kín đáo, ngoài tầm theo dõi của các phương tiện truyền thông. Hình thức đối thoại này cho phép lãnh đạo cao cấp của hai nước trao đổi quan điểm một cách thẳng thắn hơn.
Việt Nam có thể tận dụng các kênh liên lạc như vậy, làm việc với Trung Quốc để tìm kiếm thỏa hiệp khả dĩ - hoặc ít ra là bày tỏ thái độ không hài lòng mà không tạo ra một sự cố ngoại giao.
Trung Quốc sẽ có phản ứng dữ dội?
Trong khi động thái của Việt Nam chỉ là một phản ứng trước việc Trung Quốc quân sự hóa các đảo mới của họ trên Biển Đông với quy mô to lớn hơn rất nhiều, Bắc Kinh được cho là rất có thể sẽ viện cớ hành động của Việt Nam để phản ứng - và thậm chí có thể đẩy mạnh việc quân sự hóa khu vực một cách đáng kể so với các đối thủ.
Thật vậy, trong những ngày gần đây, người ta được biết là trên đảo mới của họ tại Biển Đông, Trung Quốc đã có nhà chứa máy bay cỡ lớn, được gia cố, có tính chất quân sự, có khả năng chứa bất kỳ loại máy bay nào trong kho vũ khí của Trung Quốc. Bắc Kinh có thể quyết định đồn trú thường trực các loại phi cơ nguy hiểm nhất của họ một cách thường trực ở đó. Và đừng quên là Trung Quốc vẫn nói rằng việc họ quyết định tuyên bố một vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên Biển Đông hay không sẽ dựa trên những gì họ gọi là toàn cảnh an ninh trong khu vực.
Liệu động thái của Việt Nam có thúc đẩy Trung Quốc làm chuyện đó hay không? Câu trả lời sẽ được biết khá sớm, nhưng không trước giữa tháng 9 tới đây.
Indonesia muốn đổi tên Biển Đông thành Biển Natuna để bảo vệ chủ quyền
The Hằng
Tổng thống Indonesia Joko Widodo (giữa) trên chiến hạm KRI Imam Bonjol tại vùng biển Natuna.
Chính quyền Indonesia tối 17/08/2016 thông báo có kế hoạch thay đổi tên Biển Đông thành Biển Natura để khẳng định chủ quyền. Kế hoạch này liên quan đến vùng biển thuộc vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý xung quanh quần đảo Natuna, nằm ở phía tây bắc phần đảo Borneo thuộc Indonesia.
Ông Ahmad Santosa, người đứng đầu Lực Lượng Đặc Nhiệm (Task Force) 115, một cơ quan chống nạn đánh cá trái phép, cho biết đề xuất trên « sẽ được chuyển đến Liên Hiệp Quốc (…). Nếu không quốc gia nào phản đối thì tên chính thức sẽ là Biển Natuna ». Còn thị trưởng quần đảo Natuna, ông Hamid Rizal, nhấn mạnh việc thay đổi tên gọi nhằm giúp mọi người hiểu được vùng biển này thuộc về Indonesia và để giúp cho cuộc chiến chống đánh cá trái phép trong vùng biển của nước này.
Cũng trong ngày Quốc Khánh Indonesia 17/08, bộ trưởng Hàng Hải và Ngư Nghiệp, bà Susi Pudjiastuti, nhấn mạnh : « Vai trò bộ trưởng của tôi là xử lý mọi vấn đề liên quan đến cá và các nguồn tài nguyên biển. Tôi không nói đến vấn đề toàn vẹn lãnh thổ về mặt chính trị, nhưng tôi nói về toàn vẹn lãnh thổ về cá và nguồn tài nguyên biển. Khi cá bơi trong vùng đặc quyền kinh tế của Indonesia, thì chắc chắn thuộc quyền về Indonesia. Và nếu ai đánh bắt trong vùng này, thì đó là hành động bất hợp pháp ».
Bà cho biết Indonesia chỉ có một thỏa thuận về quyền đánh bắt cá với Malaysia tại eo biển Malacca. Bà cũng nhấn mạnh rằng Indonesia không công nhận bất kỳ một « ngư trường truyền thống nào », nhằm ám chỉ đến những đòi hỏi của Trung Quốc trong vùng biển Natuna.
Ngoài ra, bộ trưởng Susi còn tham dự buổi lễ khởi công xây dựng một trại giam dành riêng cho tội phạm đánh cá trái phép, với sức chứa từ 300-500 người. Công trình được dự kiến hoàn thiện trước cuối năm 2016. Cuối cùng, để phát triển các đảo tại Natuna, Indonesia sẽ xây dựng một khu vực ngư nghiệp tổng hợp, trong đó sẽ gồm một kho lạnh có công suất 200 tấn.
Theo nhật báo Hồng Kông South China Morning Post, ngày 17/08, nhân kỷ niệm 71 năm Quốc Khánh, chính quyền Indonesia đã cho phá nổ 60 tầu cá, trong đó có đến 58 tầu cá nước nước ngoài, vì đánh bắt trái phép.
Tại vùng biển Natuna, nơi Trung Quốc luôn tự nhận là « ngư trường truyền thống », thường xuyên xảy ra tình trạng đánh bắt trái phép. Tính đến tháng 12/2014, bộ Hàng Hải và Ngư Nghiệp đã đánh chìm 236 tầu cá.
Biển Đông là khu vực xảy ra nhiều cuộc tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, đặc biệt là với khẳng định chủ quyền của Trung Quốc ngày càng mạnh mẽ trong những tháng gần đây. Bắc Kinh tăng cường bồi đắp và xây dựng các cơ sở quân sự trên các rạn san hô và các đảo trong vùng biển này.
Biển Đông : Trung Quốc tung hỏa mù với ASEAN ?
Thanh Phương
Một tàu tuần duyên Trung Quốc gần giàn khoan Hải Dương Thạch Du 981 mà Bắc Kinh cho kéo đến vùng biển Hoàng Sa của Việt Nam ngày 13/06/2014.
Ngày 16/08/2016, báo chí chính thức của Trung Quốc loan tin là Bắc Kinh và ASEAN đã có nhiều « bước đột phá » trên vấn đề Biển Đông sau các cuộc họp ở vùng Nội Mông giữa các quan chức cao cấp của Trung Quốc và các nước Đông Nam Á. Nhưng phải chăng những « bước đột phá » được loan báo chỉ là một lớp hỏa mù mà Bắc Kinh tung ra, chứ hai bên chưa thật sự đạt những tiến bộ đáng kể trên hồ sơ này ?
Theo nhật báo Anh ngữ China Daily, trong cuộc họp giữa các quan chức cao cấp về việc thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Trung Quốc và ASEAN đã đồng ý về việc lập một đường dây điện thoại nóng giữa hai bên để xử lý những tình huống khẩn cấp trên biển, đồng thời thiết lập một bộ quy tắc hành xử cho các cuộc chạm trán ngoài dự tính trên Biển Đông, để tránh xảy ra đụng độ. Tờ báo nói trên còn loan tin là Trung Quốc và ASEAN sẽ hoàn tất một dự thảo khung cho Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) vào giữa năm tới.
Thoạt nhìn thì đây quả là những bước tiến quan trọng, nhất là vì cho tới nay Bắc Kinh vẫn không muốn giải quyết tranh chấp Biển Đông trong khuôn khổ đa phương, mà chỉ đòi thảo luận song phương với mỗi nước có liên quan. Đặc biệt Trung Quốc vẫn bị chỉ trích là trì hoãn các cuộc đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC).
Nhưng theo khuyến cáo của nhà phân tích Prashanth Parameswaran đăng trên trang mạng The Diplomat ngày 17/08/2016, cách hành xử của Trung Quốc trong những năm qua khiến chúng ta cần phải thận trọng trước những « bước đột phá » được loan báo. Thực tế những năm qua cho thấy là sau mỗi đợt ve vãn các nước láng giềng Đông Nam Á, Trung Quốc lại có những hành động cứng rắn trên Biển Đông nhằm áp đặt chủ quyền trên vùng biển này. Chẳng hạn như chỉ 7 tháng sau khi công bố một chiến lược mới cho quan hệ ASEAN-Trung Quốc, Bắc Kinh lại điều giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam vào mùa hè năm 2014, gây căng thẳng chưa từng có với Hà Nội.
Sang năm 2015, mà Bắc Kinh tuyên bố là « Năm hợp tác hàng hải ASEAN-Trung Quốc », nước này lại đẩy mạnh việc xây dựng các đảo nhân tạo trên Biển Đông và tiếp tục đưa tàu xâm nhập vùng biển của các nước Đông Nam Á.
Thứ hai, như nhận xét của nhà phân tích Prashanth Parameswaran, sau phán quyết bất lợi cho Trung Quốc, Bắc Kinh loan báo những « bước đột phá » như trên có lẽ nhằm chứng tỏ với cộng đồng quốc tế rằng họ hoàn toàn có khả năng làm giảm căng thẳng ở Biển Đông mà không cần sự can thiệp của các nước ngoài khu vực như Hoa Kỳ.
Trung Quốc cũng đang cố làm dịu tạm thời tình hình Biển Đông vào lúc nước này chuẩn bị đón tiếp hội nghị thượng đỉnh nhóm G20 ở Hàng Châu vào đầu tháng 9.
Ấy là chưa kể những « bước đột phá » mà tờ China Daily nêu lên như lập đường dây điện thoại nóng và bộ quy tắc hành xử cho các cuộc chạm trán ngoài dự tính trên biển thật ra đã được loan báo từ năm ngoái. Còn về Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC), chưa có gì chắc chắn là kế hoạch sẽ được thực hiện đúng như dự kiến, vì như đã nói ở trên trong quá khứ, Bắc Kinh đã từng tìm đủ mọi cách để kéo dài tiến trình thảo luận về bộ quy tắc này.
Ngoài ra, một mặt loan báo những « bước đột phá », mặt khác Trung Quốc tiếp tục những hành động gây căng thẳng Biển Đông như gia tăng sự hiện diện ở bãi cạn Scarborough và quân sự hóa quần đảo Hoàng Sa. Và cũng không loại trừ việc Bắc Kinh tuyên bố thiết lập vùng nhận dạng phòng không ở Biển Đông ngay sau thượng đỉnh G20.
Philippines sẽ không nêu tranh chấp Biển Đông tại thượng đỉnh ASEAN
Thanh Phương
Tổng thống Philippines Duterte, lúc đọc diễn văn trước Quốc hội ở Manila, ngày 25/07/2016.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm qua 17/08/2016 tuyên bố là tại cuộc họp thượng đỉnh ASEAN ở Lào vào đầu tháng tới ông sẽ không nêu vấn đề tranh chấp chủ quyền Biển Đông với Trung Quốc, vì muốn thảo luận riêng với các lãnh đạo Trung Quốc về vấn đề này.
Theo hãng tin AP, đêm hôm qua, 17/08/2016, tổng thống Duterte đã nói với các phóng viên rằng ông chỉ muốn nêu vấn đề tranh chấp Biển Đông trong các cuộc thảo luận riêng với các lãnh đạo Trung Quốc, vì theo ông, làm ầm ĩ chuyện này chỉ khiến Trung Quốc thêm thù nghịch.
Biển Đông vẫn là một trong những chủ để nổi cộm tại các cuộc họp thượng đỉnh trước của ASEAN, vì một số quốc gia Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam và Philippines, có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc.
Riêng Philippines, vào thời tổng thống Benigno Aquino, đã kiện Trung Quốc ra Tòa Trọng tài Thường Trực La Haye và tháng 7 vừa qua, tòa án này đã ra phán quyết bác bỏ hầu hết những đòi hỏi chủ quyền của Bắc Kinh ở Biển Đông, khiến Trung Quốc tức giận.
Tuy nhiên, khác với người tiền nhiệm, tổng thống Duterte chủ trương một đường lối hòa dịu hơn với Trung Quốc. Ông cho biết là đặc phái viên của Philippines ở Trung Quốc, cựu tổng thống Fidel Ramos đã bày tỏ mong muốn thảo luận với Bắc Kinh về một giải pháp ôn hòa cho vấn đề tranh chấp Biển Đông.
Tại Hồng Kông vào tuần trước, ông Ramos đã gặp chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Trung Quốc Phó Oánh ( Fu Ying ) và hai người đã đồng ý là Philippines và Trung Quốc cần làm giảm căng thẳng thông qua đối thoại.
Trung Quốc khó mà ngăn Ấn Độ nói về Biển Đông tại G20
Trọng Nghĩa
Biển Đông có sẽ được nêu lên tại thượng đỉnh G20,Hàng Châu, Trung Quốc?
Là chủ nhà của Hội Nghị Thượng Đỉnh G20 mở ra tại Hàng Châu vào đầu tháng 9/2016, Trung Quốc không muốn hồ sơ Biển Đông được nêu lên, nhất là khi các hành động của Bắc Kinh có thể bị chỉ trích sau khi một tòa trọng tài quốc tế đã ra phán quyết bác bỏ yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh trên vùng biển này.
Do vậy Trung Quốc đã cố gắng vận động để loại hồ sơ này ra khỏi hội nghị. Ngoài việc kêu gọi chung là hội nghị nên tập trung trên các vấn đề khác quan trọng hơn, Bắc Kinh còn tìm cách thuyết phục các nước lớn, đặc biệt Ấn Độ, một nước nặng ký trong nhóm, để đảm bảo sao cho New Delhi im lặng trên hồ sơ Biển Đông nhân hội nghị sắp tới.
Trong một bài viết đề ngày hôm nay, 17/08/2016, tờ báo mạng The Diplomat, trụ sở tại Nhật Bản, đã cho rằng mới đây, ngoại trưởng Trung Quốc đã dùng chính sách cây gậy và củ cà rốt để gây sức ép trên Ấn Độ về vấn đề Biển Đông nhân chuyến công du ba ngày kết thúc hôm 14/08. Có điều là chính sách đó khó có thể thành công.
Phải nói là trong thời gian gần đây, nhất là từ khi thủ tướng Narendra Modi lên cầm quyền, Ấn Độ đã có chủ trương can dự mạnh mẽ hơn vào hồ sơ Biển Đông. New Delhi luôn luôn khẳng định sự cần thiết phải bảo vệ quyền tự do hàng hải và tự do thương mại ở Biển Đông, một quan điểm mà New Delhi chia sẻ với Washington. Hơn thế nữa, Ấn Độ còn giúp đỡ Việt Nam tăng cường năng lực Hải Quân, thậm chí còn hợp tác với Việt Nam trong việc thăm dò dầu khí trong vùng mà Bắc Kinh đòi chủ quyền.
Trung Quốc đang lo ngại là tại hội nghị G20 sắp tới, Mỹ có thể sẽ nêu lên vấn đề Biển Đông, đặc biệt là sau khi Bắc Kinh kiên quyết bác bỏ phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực bất lợi cho họ. Và nếu Mỹ nêu lên, thì có khả năng là Nhật Bản hay Ấn Độ sẽ phụ họa.
Không thể tác động lên Mỹ hay Nhật Bản, Trung Quốc đã quay sang Ấn Độ và đã áp dụng chiến thuật truyền thống là cây gậy và củ cà rốt, điều mà ngoại trưởng Trung Quốc đã thể hiện nhân chuyến công du Ấn Độ vào tuần trước.
Đối với The Diplomat, trong chuyến thăm Ấn Độ, ngoại trưởng Trung Quốc đã hàm ý đưa ra một số lời đe dọa, như liên kết hội nghị thượng đỉnh G20 do Trung Quốc tổ chức với hội nghị thượng đỉnh khối BRICS do Ấn Độ đăng cai. Bắc Kinh có thể áp dụng hình thức trả đũa đối với New Delhi : Nếu Ấn Độ nêu vấn đề Biển Đông tại hội nghị thượng đỉnh G20, Trung Quốc sẽ "trả thù" Ấn Độ trong hội nghị thượng đỉnh BRICS. Ngược lại, nếu Ấn Độ tránh đề cập đến vấn đề Biển Đông tại hội nghị G20, thì Trung Quốc sẽ hỗ trợ Ấn Độ trong việc gia nhập nhóm các quốc gia cung ứng nhiên liệu hạt nhân NSG.
Tuy nhiên, theo The Diplomat, « cây gậy và củ cà rốt » của Trung Quốc có thể là không có hiệu quả. Lời đe dọa trả đũa Ấn Độ tại hội nghị thượng đỉnh khối BRICS ở Goa sẽ khó có thể thực hiện được vì lẽ Trung Quốc không thể nào để cho hội nghi của một khối trong đó Bắc Kinh đóng vai trò chủ đạo lại bị thất bại, một hội nghị được Bắc Kinh xem là cơ hội quan trọng để tăng cường « hình ảnh tích cực quốc tế » của mình trên toàn thế giới.
Trên thực tế, Trung Quốc không có phương tiện hiệu quả để gây sức ép trên Ấn Độ. Mặc dù Ấn Độ cần sự giúp đỡ của Trung Quốc trong quan hệ với Pakistan, nhưng Bắc Kinh lại cần đến New Delhi nhiều hơn trong các lĩnh vực khác nhau : Tây Tạng, Đài Loan, Tân Cương...
Mặt khác, « củ cà rốt » của Trung Quốc đối với Ấn Độ có vẻ hấp dẫn. Ấn Độ muốn gia nhập câu lạc bộ các nhà cung cấp hạt nhân, nhưng vẫn lo ngại trước sự bành trướng của Trung Quốc. Trên vấn đề Biển Đông, yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh không được nhiều hậu thuẫn quốc tế lắm, do đó rất có khả năng là Ấn Độ sẽ lên tiếng về Biển Đông một khi đề tài này được Mỹ hay các nước khác nêu lên.
Đối với Ấn Độ, vấn đề Biển Đông là một cơ hội quan trọng để đoàn kết khu vực kháng lại sự bành trướng của Trung Quốc núp bóng chính sách « Một vành đai, Một con đường ».
Biển Đông : Trung Quốc, ASEAN muốn hoàn tất bộ khung cho COC vào năm tới
Anh Vũ
Một tầu hải cảnh Trung Quốc (trắng) gần một tầu của cảnh sát biển Việt Nam tại Biển Đông, khoảng 210 km (130 hải lý) ngoài khơi Việt Nam, ngày 14/05/2014.
Hãng tin Reuters dẫn báo chí chính thức Trung Quôc hôm nay 17/08/2016 cho biết Trung Quốc và các nước ASEAN đặt mục tiêu hoàn tất vào giữa năm tới bộ khung của Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông COC.
Theo nhật báo Anh ngữ China Daily, trong một cuộc họp tại Mãn Châu Lý, vùng Nội Mông, ngày 16/08/2016 ở cấp thứ trưởng ngoại giao giữa Trung Quốc và các nước ASEAN, hai bên đã nhất trí giữa năm 2017 sẽ hoàn tất xây dựng được bộ khung cho Quy tắc ứng xử ở Biển Đông. Hai bên cũng đã thông qua những đường hướng căn bản cho việc thiết lập đường điện thoại nóng dùng trong các trường hợp khẩn cấp xảy ra trên vùng Biển Đông.
Theo China Daily, thứ trưởng Ngoại Giao Trung Quốc, Lưu Chấn Dân đã cho biết các văn kiện về đường điện thoại nóng và về việc xử lý các cuộc chạm trán bất ngờ trên biển đạt được tại cuộc họp lần này sẽ được trình lên hội nghị thượng đỉnh ASEAN tại Lào vào đầu tháng tới để thông qua.
Ông Lưu được tờ báo trích dẫn nói : “Chúng tôi đã đạt được đồng thuận rộng rãi về việc thúc đẩy đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông….và cố gắng hoàn tất bộ khung cho COC vào giữa năm tới”. Đây cũng là cuộc họp lần thứ 3 trong năm về COC.
Thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc cũng nhấn mạnh : “ Tình hình Biển Đông đang ngày càng trở nên phức tạp, đặc biệt là với sự can thiệp từ bên ngoài, các nước ASEAN và Trung Quốc nhận thức được rằng chúng ta phải tự tay nắm lấy chiếc chìa khóa giải quyết vấn đề Biển Đông”.
Bắc Kinh vẫn thường xuyên tố cáo Mỹ và các đồng minh như Nhật Bản hay Úc can dự vào các tranh chấp Biển Đông, làm tình hình thêm căng thẳng.
Từ năm 2010, Trung Quốc và 10 nước thành viên ASEAN đã bắt đầu các cuộc thảo luận nhằm xây dựng và hoàn tất Bộ Quy tắc này, tuy nhiên đến nay vẫn chưa đi đến kết quả cụ thể nào, chủ yếu là do Bắc Kinh không tích cực tham gia.
Tháng trước, trả lời đơn kiện của Philippines, Tòa Trọng Tài Thường Trực la Haye đã phủ nhận hầu hết các đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, khiến Bắc Kinh rất tức giận. Tuy nhiên từ đó đến nay, dường như Trung Quốc bắt đầu thay đổi chiến lược, quay sang hướng vận động ngoại giao nhiều hơn.
Bắc Kinh đòi Singapore đứng ngoài tranh chấp Biển Đông
Trọng Nghĩa
Các viên chức ngoại giao ASEAN và Trung Quốc trong cuộc họp ở Singapore ngày 27/04/2016 bàn việc thực hiện Tuyên bố ứng xử tại Biển Đông.
Nhân cuộc họp với ASEAN tại Mãn Châu Lý vùng Nội Mông, để bàn về những biện pháp phòng ngừa xung đột trên biển, ngày 16/08/2016, đại diện Trung Quốc đã gián tiếp chỉ trích lập trường Biển Đông của Singapore khi yêu cầu quốc gia Đông Nam Á này đừng can thiệp vào vấn đề Biển Đông. Đòi hỏi của Trung Quốc đã bị phía Singapore bác bỏ, dĩ nhiên là với những lời lẽ rất ngoại giao.
Theo các nguồn tin báo chí, nhân cuộc họp báo chung sau hội nghị, đại diện Trung Quốc là thứ trưởng Ngoại Giao Lưu Chấn Dân (Liu Zhenmin) đã nêu bật vai trò điều phối đối thoại giữa ASEAN và Trung Quốc của Singapore, để chỉ trích lập trường hiện tại của Singapore trên hồ sơ Biển Đông:
« Do việc Singapore không phải là một bên tranh chấp ở Biển Đông, chúng tôi hy vọng rằng chính phủ Singapore, với điều kiện là không can thiệp vào vấn đề Biển Đông, sẽ tích cực phát huy quan hệ hợp tác giữa Trung Quốc và các nước ASEAN ».
Tờ Hoàn Cầu Thời Báo Trung Quốc, số ra hôm nay, đã trích lại tuyên bố trên của thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc và nói thẳng thừng là ông đã « thúc giục Singapore không can dự vào tranh chấp Biển Đông ».
Theo các nhà phân tích, tuyên bố của ông Lưu Chấn Dân còn đồng nghĩa với một lời cảnh cáo Singapore về quan điểm ủng hộ phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye, vốn bị Bắc Kinh phủ nhận.
Nhân chuyến công du Hoa Kỳ đầu tháng 8, thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã nhận định rằng phán quyết Biển Đông của Tòa Trọng Tài La Haye tốt hơn nhiều so với việc « có súng là mạnh hơn ». Thủ tướng Singapore đồng thời hoan nghênh Mỹ dấn thân vào khu vực.
Phản ứng trước thái độ chỉ trích của Trung Quốc, ông Chee Wee Kiong, thư ký thường trực của Bộ Ngoại giao Singapore, đã nhắc lại mối quan ngại của Singapore về tình hình căng thẳng leo thang tại về Biển Đông khi kêu gọi tất cả các bên tự kiềm chế.
Mùi chiến tranh lạnh trên bán đảo Triều Tiên
Tú Anh
Truyền đơn tố cáo chủ tịch Bắc Triều Tiên Kim Jong Un được thả tại vùng phi quân sự Bàn Môn Điếm, 26/03/2016.
Tháng 8/2015, Seoul và Bình Nhưỡng mỗi bên đều tỏ ra lạc quan sau một cuộc đàm phán dài hơi đưa đến kết quả là đồng thuận tránh một cuộc binh đao. Nhưng chỉ mười ngày sau, xung khắc bùng lên cho đến hôm nay 18/08/2016, với những hành động đáp trả qua lại như thời chiến tranh lạnh.
Theo AFP, những vụ người Bắc Triều Tiên đào thoát liên tục, những bản tin phát thanh bằng mật mã nhắn gián điệp nằm vùng tại miền Nam, những luận điểm tuyên truyền thô thiển, là một số bằng chứng cho thấy mức độ căng thẳng trong quan hệ giữa hai anh em thù địch.
Nhà phân tích Kim Yong Hyun, đại học Dongkuk, Seoul nhận định : Quan hệ giữa hai miền Nam- Bắc hiện nay chưa bao giờ căng đến cao độ như thế kể từ thời chiến tranh lạnh trong thập niên 1970.
Dấu hiệu đầu tiên là hiện tượng dân chúng, quan chức Bắc Triều Tiên đào thoát. Trường hợp mới nhất, nhà ngoại giao Thae Yong Ho, nhân vật số hai trong sứ quán Bắc Triều Tiên tại Luân Đôn, cùng vợ con chạy sang Hàn Quốc đã tặng cho Seoul một cơ hội bằng vàng để tuyên truyền.
Lý do sâu xa thúc đẩy Thae Yong Ho bỏ chế độ Bình Nhưỡng có lẽ vì tương lai của hai đứa con, nhưng Seoul gọi đây là sự lựa chọn giữa Thiện và Ác. Theo bộ Thống Nhất Hàn Quốc, nhà ngoại giao Bắc Triều Tiên đã « chán ngán và mệt mỏi » chế độ Bình Nhưỡng, và tìm đất sống nơi chế độ Tự do, Dân chủ ở miền Nam.
Từ sau vụ Bình Nhưỡng thử hạt nhân lần thứ tư, bầu không khí tại bán đảo Triều Tiên xấu đi một cách đột ngột. Bắc Triều Tiên cắt đứt hai kênh liên lạc với Hàn Quốc. Đến tháng 7 vừa qua, một trong những kênh liên lạc cuối cùng với Washington bị cắt luôn. Bắc Triều Tiên tránh không tiếp xúc với Mỹ qua phái bộ ngoại giao tại Liên Hiệp Quốc.
Sự kiện này « đáng lo ngại », theo phân tích của chuyên gia về tình hình Bắc Triều Tiên Kim Yong Hyun. Nói cách khác, hai miền nam bắc chỉ còn cách « đối thoại » duy nhất là « la thật to » khi muốn trao đổi điều gì.
Vùng giới tuyến, tên chính thức là vùng phi quân sự không phải là một nơi bình yên. Hai bên thiết lập lại những loa phát thanh cực mạnh để tuyên truyền. Bắc Triều Tiên còn sử dụng lại một động thái của thời chiến tranh lạnh là phát những đọan « tin » được ngụy hóa bằng số trên làn sóng ngắn. Có lẽ để liên lạc, chỉ thị cho các điệp viên ẩn mình ở miền Nam như 20 năm về trước.
Vào mùa hè 2015, Seoul và Bình Nhưỡng thông báo đạt được một thỏa hiệp tránh nội chiến được ca ngợi là « bước ngoặt ». Thế nhưng , chỉ mười ngày sau là « khẩu chiến » lại nổ ra. Truyền thông nhà nước Bắc Triều Tiên thả giàn sử dụng những từ ngữ thô lỗ để công kích, mạ lỵ nữ tổng thống Hàn Quốc, trong khi chế độ quyết định đóng cửa khu công nghệ Keasong, dự án hợp tác cuối cùng.
Tình hình sẽ còn gay go hơn vào tuần tới với cuộc tập trận Mỹ-Hàn huy động hàng chục
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét