Những nỗ lực của lưỡng đảng nhằm cấm mạng xã hội TikTok trên toàn quốc được một tòa phúc thẩm liên bang xem xét kỹ lưỡng vào Thứ Hai (ngày 16 tháng Chín, 2024), nơi có nhiệm vụ cân nhắc xem việc xóa bỏ sự hiện diện của mạng xã hội Trung Cộng này tại Hoa Kỳ có vi phạm Tu Chính Án Thứ Nhất hay không, theo đài truyền hình KTLA 5. Đại điện TikTok tại Hoa Kỳ và những người-sáng-tạo-nội-dung (gọi tắt là TikTokers) đã kiện về một luật mới có thể cấm ứng dụng này, đặt vấn đề tự do ngôn luận lên hàng đầu, nhưng cũng nêu ra một số vấn đề khác.
<!>
Vào sáng Thứ Hai, một hội đồng phúc thẩm liên bang gồm 3 thẩm phán tại thủ đô Hoa Kỳ sẽ nghe các khiếu nại của họ và quyết định xem có nên chặn luật cấm TikTok (có hiệu lực theo lịch trình vào ngày 19 Tháng Một) hay không.
Tổng thống Biden đã ký luật vào tháng Tư sau khi luật này nhanh chóng được Quốc Hội thông qua với sự ủng hộ của lưỡng đảng, đưa ra mốc thời gian để công ty mẹ của TikTok có trụ sở tại Trung Quốc, ByteDance, bán nền tảng này hoặc phải đối mặt với lệnh cấm từ các cửa hàng ứng dụng online và mạng lưới của Hoa Kỳ.
ByteDance, công ty mẹ của TikTok, cho rằng việc thoái vốn là điều gần như không thể, nghĩa là luật này thực chất tương đương với lệnh cấm nền tảng TikTok chia sẻ video trên toàn cõi Hoa Kỳ.
“Chính phủ yêu cầu Tòa Án này chấp thuận lệnh hạn chế ngôn luận toàn diện nhất trong lịch sử đất nước này – một đạo luật chỉ đích danh và đóng cửa một nền tảng ngôn luận được 170 triệu người Mỹ sử dụng” công ty ByteDance đã viết trong hồ sơ nộp lên Tòa Án.
TikTok đã trở thành tâm điểm chú ý của chính trường sau khi các nhà lập pháp ở cả hai đảng nêu lên lo ngại rằng ứng dụng này có thể bị Đảng Cộng sản Trung Quốc sử dụng để thu thập thông tin về người Mỹ và phát tán thông tin sai lệch.
Ông Shou Zi Chew trong phiên điều trần trước Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện Hoa Kỳ, ngày 23 Tháng Ba, 2023. Hình: Evelyn Hockstein | Reuters
Vào thời điểm đó, Giám đốc FBI Christopher Wray cũng cho biết cơ quan này lo ngại TikTok có thể được sử dụng để thu thập dữ liệu cho “các hoạt động gián điệp truyền thống”, trong khi ông Brendan Carr, ủy viên Ủy ban Truyền thông Liên bang, cho biết ông cũng sẽ “hoan nghênh” lệnh cấm TikTok do “những mối đe dọa đặc biệt” mà nó gây ra.
Mặc dù ít nhà lập pháp đứng về phía nền tảng này, một trong những người ủng hộ mạnh mẽ nhất là Dân biểu Jamaal Bowman (D-N.Y.,) người đã tổ chức một cuộc họp báo với các TikTokers bên ngoài Điện Capitol vào tháng Ba năm 2023. Dân biểu Mark Pocan (D-WI.) và Robert Garcia (D-CA.) cũng tham dự sự kiện này để ủng hộ.
Sự chú ý gia tăng đối với TikTok đã khiến CEO (giám đốc điều hành) của công ty, Shou Zi Chew (Châu Thụ Tư), phải ra làm chứng trước Quốc Hội trong phiên điều trần gay gắt kéo dài 4 giờ vào năm ngoái. Mặc dù ông Châu khi đó khẳng định rằng TikTok không bán dữ liệu cho “bất kỳ nhà môi giới dữ liệu nào,” nhưng những người chỉ trích cho biết ông đã né tránh những câu hỏi quan trọng về cách ứng dụng này sử dụng dữ liệu đã thu thập được và mối liên hệ của ứng dụng này với nhà cầm quyền Trung Quốc.
Bằng cách ký dự luật thành luật, Tổng thống Biden chỉ cho ByteDance 270 ngày để bán TikTok hoặc chứng kiến ứng dụng này bị cấm khỏi các cửa hàng ứng dụng của Hoa Kỳ và các “dịch vụ lưu trữ internet” khác.
Một hội đồng gồm 3 thẩm phán tại Tòa phúc thẩm Hoa Kỳ ở D.C. Bằng cách lựa chọn ngẫu nhiên, đơn kháng cáo sẽ được thẩm phán Sri Srinivasan, do cựu Tổng thống Obama bổ nhiệm; thẩm phán Neomi Rao, do cựu Tổng thống Trump bổ nhiệm; và thẩm phán Douglas Ginsburg, do cựu Tổng thống Reagan bổ nhiệm, thụ lý.
Đầu tiên, hội đồng sẽ nghe luật sư của TikTok trình bày, sau đó là luật sư của những TikTokers và Bộ Tư pháp, nơi có chức trách đang bảo vệ luật.
Các bên đã yêu cầu đưa ra quyết định trước ngày 06 tháng Mười Hai để bên thua kiện có thời gian nộp đơn kháng cáo khẩn cấp lên Tòa Án Tối Cao trước khi luật được khai triển theo lịch trình vào tháng sau.
Đại điện TikTok đưa ra một số lập luận về mặt hiến pháp chống lại luật này, tuyên bố rằng nó tương đương với việc chiếm đoạt không đúng cách, vi phạm Tu Chính Án Thứ Năm, chỉ trích công ty để trừng phạt và vi phạm các biện pháp bảo vệ quyền tự do ngôn luận của Tu Chính Án Thứ Nhất.
“Tu Chính Án Thứ Nhất yêu cầu Tòa Án này phải xem xét một hạn chế ngôn luận đặc biệt như vậy với sự cẩn trọng tối đa và sự giám sát chặt chẽ nhất,” công ty đã viết trong hồ sơ Tòa Án. “Tuy nhiên, Quốc Hội hầu như không giao cho Tòa Án này bất kỳ thông tin nào để xem xét. Quốc Hội không ban hành bất kỳ phán quyết nào, vì vậy không có cách nào để biết lý do tại sao đa số Hạ viện và Thượng viện quyết định cấm TikTok.”
Tôi cảm thấy rất buồn cười vì họ (ByteDance) có thể viết ra được những câu này, khi mà một tỷ tư dân Trung Quốc đại lục chỉ được phép xài mạng xã hội Weibo (Vi Bác,) và dùng công cụ tìm kiếm Baidu (Bạch Độ.) Nhiều triệu người Trung Quốc đang sống tại Mỹ vẫn không dám có trương mục Facebook, trong đó có bạn học của tôi.
Chính phủ Hoa Kỳ đã dành phần lớn phản hồi bằng văn bản để bảo vệ luật này nhằm giải thích những lo ngại về an ninh quốc gia liên quan đến TikTok, mặc dù một số phần đáng kể trong bản tóm tắt đã bị xóa khỏi chế độ xem của công chúng (không công khai toàn bộ.)
“Với phạm vi tiếp cận rộng rãi của TikTok tại Hoa Kỳ, khả năng Trung Quốc sử dụng các tính năng của TikTok để đạt được mục tiêu bao trùm là phá hoại lợi ích của Hoa Kỳ tạo ra mối đe dọa an ninh quốc gia có chiều sâu và quy mô to lớn,” Bộ Tư pháp viết.
Chính phủ Hoa Kỳ cho rằng Tu Chính Án Thứ Nhất không áp dụng do công ty mẹ của TikTok thuộc sở hữu nước ngoài. Nhưng chính phủ vẫn khăng khăng rằng những lo ngại về an ninh quốc gia của họ vẫn biện minh cho luật này, ngay cả khi các biện pháp bảo vệ theo hiến pháp đã mở rộng cho công ty.
Nhiều người bảo thủ đã đệ đơn kiện lên Tòa Án để bảo vệ lập luận của họ. Danh sách này bao gồm Jeff Sessions và Michael Mukasey, những người lần lượt giữ chức tổng chưởng lý dưới thời cựu Tổng thống Trump và cựu Tổng thống George W. Bush.
Hai mươi mốt tổng chưởng lý tiểu bang Cộng Hòa đang tại nhiệm cũng ủng hộ luật này, gọi TikTok là “mối đe dọa độc nhất đối với người tiêu dùng Mỹ.”
“TikTok yêu cầu Tòa Án này tuyên bố rằng đại diện của người dân bất lực ở mọi cấp chính quyền trong việc ngăn chặn một thế lực nước ngoài thù địch theo dõi người Mỹ. TikTok và Đảng Cộng sản Trung Quốc không thể ẩn sau Tu Chính Án Thứ Nhất”, liên minh viết trong đơn kiện.
Trong khi đó, những người ủng hộ Tu Chính Án Thứ Nhất và các nhóm lợi ích theo chủ nghĩa tự do như Hội Cato đang ủng hộ TikTok, thúc giục tòa phúc thẩm tuyên bố luật này là vi hiến, “là dấu hiệu của “các chế độ đàn áp”.”
Mặc dù một tỷ tư người Trung Quốc ở đại lục và những người Trung Quốc đang sống ở Mỹ chỉ được dùng Vi Bác và Bạch Độ của Trung Quốc, tôi cũng không ngạc nhiên nếu hội đồng phúc thẩm liên bang sẽ ngăn chặn luật cấm TikTok, bởi vì đây là nước Mỹ, bất cứ chuyện gì cũng có thể xảy ra.
TPT
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét