Obama yêu cầu Bắc Kinh dừng xây đảo ở Biển Đông - Trọng Nghĩa

Tổng thống Mỹ Obama sau khi gặp đồng nhiệm Philippines Benigno Aquino, đã yêu cầu Trung Quốc ngưng xây đảo ở Biển Đông - REUTERS/Jason Reed

Tổng thống Mỹ Barack Obama vào hôm nay, 18/11/2015, đã tranh thủ chuyến thăm Philippines để tố cáo hoạt động biến các bãi đá thành đảo của Trung Quốc tại Trường Sa, đe dọa quyền tự do lưu thông trên Biển Đông. Bắc Kinh lập tức phản pháo, cho rằng Hoa Kỳ không nên can dự vào hồ sơ tranh chấp Biển Đông.<!->

Phát biểu với báo chí sau cuộc hội đàm song phương với Tổng thống Philippines Benigno Aquino, và vài giờ trước khi Hội nghị Thượng đỉnh APEC khai mạc, ông Obama xác nhận rằng hai bên đã thảo luận về « tác động đối với sự ổn định trong khu vực của các hoạt động bồi đắp đảo và xây dựng cơ sở mà Trung Quốc đang tiến hành ». 

Theo Tổng thống Obama, hai nước Philippines và Hoa Kỳ đã « nhất trí về việc cần có những bước đi táo bạo nhằm giảm căng thẳng, trong đó có việc cam kết không bồi đắp và xây dựng thêm, cũng như không quân sự hóa các vùng tranh chấp ở Biển Đông ». 

Tuyên bố nhắm vào các hoạt động của Trung Quốc tại Biển Đông được đưa ra một hôm sau khi Tổng thống Obama loan báo viện trợ hơn 250 triệu đô la cho các đồng minh và đối tác Đông Nam Á, đặc biệt là Philippines để tăng cường năng lực giám sát biển, trong đó có một chiến hạm. 

Ngay lập tức, Bắc Kinh đã lập tức phản đối giận dữ. 

Nhân cuộc họp báo thường kỳ tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã tuyên bố rằng các hoạt động của Bắc Kinh trong vùng Biển Đông đang tranh chấp với các láng giềng đều « hợp pháp, chính đáng và hợp lý ». 

Đối với phát ngôn viên Trung Quốc : « Nếu có một cái gì đó cần phải dừng lại, thì đó là việc Hoa Kỳ phải đình chỉ việc thổi phồng vấn đề Biển Đông, đình chỉ việc làm cho tình hình Biển Đông thêm căng thẳng và phức tạp ». Đại diện Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói thêm : « Không có nước nào có quyền công khai cáo buộc » các hoạt động xây dựng của Trung Quốc. 

Đấu khẩu Mỹ-Trung trên hồ sơ Biển Đông đã bùng lên bên lề Thượng đỉnh APEC, trong lúc tại các diễn đàn chính thức của Hội nghị, trọng tâm được dành cho các vấn đề kinh tế. 

Nhân một diễn đàn doanh nghiệp tại Manila vào hôm nay chẳng hạn, diễn văn của Tổng thống Mỹ Obama chỉ tập trung trên nhu cầu đấu tranh chống biến đổi khí hậu. Trong khuôn khổ cuộc họp APEC, người đứng đầu Nhà Trắng sẽ nỗ lực quảng bá cho Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương - TPP - vừa được hoàn thành giữa 12 nước trong APEC, nhưng không có Trung Quốc. 

Về phần Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, trong phát biểu của mình, ông cũng không trực tiếp đề cập đến các tranh chấp lãnh thổ, mà chỉ kêu gọi « giải quyết khác biệt thông qua đối thoại và tham vấn ».