Quốc hội Anh tranh luận cách đón tiếp ông Trump --- Anh: Biểu tình rầm rộ chống đón tiếp trọng thể tổng thống Trump Quốc hội Anh sẽ mở tranh luận liệu có đón tiếp Tổng thống Mỹ Donald Trump bằng nghi thức cao nhất, sau khi có thư kiến nghị thu hút gần 1,7 triệu chữ ký.
<!>
Lá đơn này chỉ mới có 60 chữ ký thứ Bảy tuần rồi nhưng nay đã có hơn 1,68 triệu chữ ký.
Đơn này đề nghị vẫn đón tiếp Tổng thống Mỹ Donald Trump nhưng Anh quốc không dùng nghi thức chuyến thăm nhà nước vì sẽ "làm xấu mặt cho Nữ hoàng".
Quốc hội Anh sẽ tổ chức tranh luận về đơn này vào ngày 20/2.
Cùng ngày, các nghị sĩ Anh sẽ thảo luận về đơn thứ hai, ủng hộ ông Trump thăm Anh, hiện có hơn 100.000 chữ ký.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tạm thời cấm công dân của bảy quốc gia có đa số dân Hồi giáo vào Mỹ.
Việc này gây ra các cuộc biểu tình, trong đó có biểu tình ở Anh. - BBC
***
Để phán đối sắc lệnh của tổng thống Trump đóng cửa Hoa Kỳ với công dân từ bảy nước đa số theo đạo Hồi, tối ngày 30/01/2017 cả chục ngàn người dân Anh đã biểu tình ở các thành phố lớn yêu cầu chính phủ hủy kế hoạch đón tiếp trọng thể tổng thống Mỹ Donald Trump.
Một bản kiến nghị cũng với mục tiêu tương tự đã thu thập được hơn 1,5 triệu chữ ký. Trước mắt chính quyền Luân Đôn vẫn có ý định duy trì kế hoạch mời tổng thống Trump công du Anh Quốc. Trong buổi điều trần ngày 01/02/2017 tại Quốc Hội, thủ tướng Theresa May sẽ phải đối mặt với những chất vấn gay gắt.
Báo chí nước Anh ngày 31/01/2017 đưa lên trang nhất hình ảnh mà họ mô tả là khoảng 10.000 người tập trung ngay trước đường vào cổng nhà thủ tướng, chật kín con đường chính nối dài từ tòa nhà Quốc Hội đến Quảng trường Sư Tử. Chỉ đứng cách căn hộ số 10 Downing Street khoảng 20 mét, tiếng hô khẩu hiệu của họ chắc chắn được bà Theresa May nghe rất rõ trong đêm vắng. Cùng với họ là nhiều cuộc biểu tình ở các thành phố lớn của nước Anh như Edinburgh, Cardiff, Manchester và Birmingham.
Đằng sau lưng những người xuống đường là trên một triệu rưỡi chữ ký trên mạng yêu cầu thủ tướng Anh hủy kế hoạch đón tiếp tân tổng thống Hoa Kỳ sang thăm vào tháng 7/2017. Tất cả những điều đó diễn ra trong vòng vài ngày kể từ sau quyết định của Hoa Kỳ cấm nhập cảnh đối với công dân từ 7 quốc gia Hồi giáo. Mức độ mạnh mẽ trong phản ứng của dân chúng Anh thể hiện rõ nhất là những khẩu hiệu phản đối phân biệt chủng tộc và đối xử bất bình đẳng. Tôn trọng sự khác biệt là một trong số những giá trị mà nước Anh từ trước đến nay vẫn luôn đề cao. Hình ảnh tổng thống Mỹ vừa thân thiết nắm tay thủ tướng Anh đã quay vào ký lệnh phân biệt đối xử bị coi như là hành động hiếp đáp đối với nước Anh.
Trên báo có bức ảnh biếm họa vẽ hai cặp chân người mà người ta có thể liên tưởng thành chuyện lãnh đạo Anh bị tổng thống Mỹ hiếp dâm. Có lẽ đó chính là sự mô tả đầy đủ và chính xác nhất về cảm giác của rất nhiều người dân Anh trong câu chuyện thời sự này.
Sự trùng hợp đáng tiếc cho thủ tướng May
Phải chăng công luận Anh phản ứng mạnh mẽ do tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ký sắc lệnh gây nhiều tranh cãi này đúng vào hôm 27/01/2017 khi tiếp thủ tướng Theresa May tại Nhà Trắng, mà bản thân bà May thì lại không hề lên tiếng mà đã « chuyển lời của nữ hoàng Anh » mời ông Trump công du nước Anh quốc ? Một cách cụ thể sắc lệnh về người nhập cư của Donald Trump ảnh hưởng trực tiếp thế nào đến quyền tự do đi lại của các công dân Anh ?
Giới bình luận cho rằng tổng thống Obama cũng từng ra lệnh cấm tương tự, nhưng phản ứng lần này có thể chỉ là do thái độ căm ghét cảm tính đối với tổng thống Donald Trump.
Về mặt ngoại giao nước Anh đã chính thức mời và nước Mỹ đã chính thức nhận lời mời, trong bối cảnh nền kinh tế Anh đang rất cần Hoa Kỳ để giảm « sốc » cho quyết định rút khỏi Liên Hiệp Châu Âu.
Thực ra thì chính phủ Luân Đôn đã tìm cho mình một phần lối thoát trong chuyện này, khi tuyên bố đã thỏa thuận được với Hoa Kỳ về trường hợp của công dân Anh mang hai quốc tịch. Thế nhưng bằng chứng mới nhất về sự xâm phạm đến quyền tự do đi lại của người Anh là phóng viên BBC gốc Iran, dù mang quốc tịch Anh và bay từ sân bay Heathrow ở Luân Đôn vẫn bị tạm giữ ở sân bay O’Hare bên Chicago, bị tịch thu điện thoại, mở khóa, kiểm tra Twitter.
Nhiều nhân vật hàng đầu nước Anh về luật pháp, như bộ trưởng đối lập bên đảng Lao Động Shami Chakrabarti đã nhắc nhở về tính hợp pháp của sắc lệnh đã được tổng thống Hoa Kỳ ký vào tuần trước. Cựu ngoại trưởng Alistair Burt đề nghị bộ trưởng ngoại giao đương chức Boris Johnson hãy tìm một giải pháp để tránh cho nước Anh khỏi bị mang vết xấu khi đón tiếp tổng thống Mỹ.
Một số ý kiến cho rằng nếu giảm cấp độ đón tiếp của chuyến công du thì sẽ bớt xấu mặt cho nữ hoàng Anh. Thị trưởng Luân Đôn Sadig Khan tuyên bố thẳng thừng là chừng nào tổng thống Mỹ chưa rút lệnh cấm người nhập cư thì Luân Đôn sẽ không trải thảm đỏ, và nếu muốn làm bạn tốt của nước Mỹ thì nước Anh phải nhắc nhở khi bạn phạm sai lầm.
Sáng nay thủ tướng Anh chưa thấy có phát biểu gì sau một đêm không biết là có bị mất ngủ vì tiếng ồn từ đoàn biểu tình và những lời chê bai nhắm thẳng bà hay không.
Thủ tướng May trước các cuộc chất vấn gay go
Quốc Hội Anh có một trang mạng cho phép người dân vào đó kiến nghị và kêu gọi người khác cùng ký tên ủng hộ. Nếu vượt quá 10.000 chữ ký chính phủ phải có ý kiến trả lời. Nếu vượt quá 100.000 chữ ký Quốc Hội phải đem ra bàn thảo.
Tính cho đến sáng nay (31/01/2017) số người ký tên vào bản kiến nghị đã vượt quá 1,6 triệu, tức là chính phủ phải trả lời, và Quốc Hội phải bàn thảo trong thời gian 2 ngày kể từ thời điểm số chữ ký vượt quá qui định.
Ngày mai 01/02/2017 là buổi điều trần của thủ tướng vào lúc 12h trưa thứ Tư theo thông lệ của Quốc Hội Anh, cho nên chắc chắn là bà Theresa May nếu chưa tìm ra được giải pháp hợp lý hợp tình thì sẽ phải suy nghĩ rất nhiều để đối phó với những câu hỏi chất vấn cả từ phía trước mặt là phe đối lập, lẫn cả từ đằng sau lưng và bên cạnh là đảng của mình và thành viên trong nội các.
Kiến nghị từ phía dân chúng nói rõ tổng thống Donald Trump trong cương vị lãnh đạo chính thức của Hoa Kỳ cần được phép nhập cảnh nước Anh, nhưng không được mời theo nghi lễ trọng thể cấp quốc gia vì như vậy sẽ làm xấu mặt nữ hoàng Anh.
Nếu kiến nghị này chưa đủ để khiến thủ tướng Anh mất ngủ thì bà sẽ được thư ký nhắc thêm về chuyện ngày hôm nay theo kế hoạch phải trình bày cụ thể với Quốc Hội kế hoạch rút khỏi Liên hiệp châu Âu.
Cuối tuần trước và đặc biệt là trong chuyến công du sang Mỹ bà đã cười tươi vì hứa hẹn của tổng thống Donald Trump về hiệp định kinh tế chiến lược mà giới chuyên gia đang mong đợi, vậy mà giờ đây thì dư luận Anh đang có chiều hướng không chỉ quay lưng mà còn muốn ném đá bất cứ ai bắt tay thân mật với ông ta.
Đây là một thời khắc vô cùng khó xử không chỉ cho thủ tướng Theresa May mà còn cho tất cả mọi thành viên trong chính phủ và cả Quốc Hội Anh. - RFI
2.
Indonesia 'lấy làm tiếc' về sắc lệnh di trú Mỹ
Bộ trưởng ngoại giao Indonesia, Retno Marsudi, hôm 29 tháng 1 tuyên bố quốc gia có đa số dân theo Hồi Giáo này lấy làm tiếc về các sắc lệnh di trú mới của Mỹ “thanh lọc nghiêm ngặt” không cho dân từ một số quốc gia Hồi Giáo vào Hoa Kỳ.
Trong sắc lệnh có tầm áp dụng rộng rãi ký hôm thứ Sáu tuần rồi làm dấy lên xáo trộn và lúng túng, ông Trump ra lệnh tạm ngưng 4 tháng không cho người tị nạn vào nước Mỹ và tạm thời cấm những người từ Syria và từ 6 quốc gia khác có đa số dân theo đạo Hồi không được nhập cảnh Hoa Kỳ.
Indonesia, quốc gia có số người theo Hồi Giáo đông nhất thế giới, không nằm trong danh sách 7 nước bị hạn chế. Tuy nhiên, khi được hỏi về kế hoạch “thanh lọc nghiêm ngặt” của ông Trump, Ngoại trưởng Marsudi nói trong một tin nhắn truyền thông xã hội gởi cho Reuters rằng “Chúng tôi hết sức lấy làm tiếc về chính sách này.”
Vào tháng 12 năm 2015, ông Trump kêu gọi cấm tất cả người Hồi Giáo vào Mỹ. Ý kiến gây bão công luận vì gợi ý một cuộc trắc nghiệm về tôn giáo đối với di dân mà phe chỉ trích cho rằng vi phạm Hiến pháp nay đã biến thành một đề nghị “thanh lọc nghiêm ngặt.”
Hầu hết 220 triệu dân Hồi Giáo Indonesia theo một hình thức Hồi Giáo ôn hòa, dù nước này có một số tổ chức Hồi Giáo cực đoan và trong quá khứ đã hứng chịu những cuộc tấn công của các phần tử hiếu chiến.
Indonesia có mối quan hệ chặt chẽ với Hoa Kỳ và nhiều công dân nước này đánh giá cao cựu Tổng thống Barack Obama, người từng trải qua một phần thời thơ ấu tại Indonesia. - VOA
3.
Iran thử tên lửa, Hội đồng Bảo an họp khẩn
Hội đồng Bảo an LHQ sẽ họp khẩn hôm nay, thứ Ba 31/1, để phản ứng trước một vụ thử nghiệm tên lửa đạn đạo do Iran thực hiện.
Hoa Kỳ đề nghị mở cuộc họp này sau khi Iran bắt đầu phóng thử nghiệm một tên lửa tầm trung hôm Chủ nhật vừa rồi. Hiện chưa rõ chính xác loại tên lửa nào đã được phóng đi và khả năng của tên lửa này ra sao.
Vào năm 2015, Hội đồng Bảo an đã ra một nghị quyết nghiêm cấm Iran thực hiện bất kỳ hoạt động nào liên quan đến tên lửa đạn đạo được thiết kế để có thể gắn đầu đạn hạt nhân.
Trong một cuộc họp báo ở Tehran hôm thứ Ba, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif không xác nhận hay phủ nhận vụ thử nghiệm đã được thực hiện, nhưng nhắc lại lập trường của Iran rằng các tên lửa của Iran không được thiết kế để mang đầu đạn hạt nhân.
Ông Hussein Banai, chuyên gia phân tích các vấn đề Iran thuộc đại học Indiana, nói ông tin rằng động cơ đằng sau cuộc thử nghiệm này chủ yếu là chính trị, và Iran đã rút ra bài học "về cách ứng xử như thế nào với một chính phủ Mỹ hung hăng hơn."
Ông Banai nói với đài VOA:
"Tôi nghĩ rằng Iran đã thực hiện cuộc thử nghiệm để gửi một tín hiệu rõ ràng rằng họ sẽ không từ bỏ các hoạt động bình thường đã từng diễn ra trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Obama, và mặt khác, Iran không muốn tỏ ra hoà hoãn hoặc bị coi là nhút nhát khi đối mặt với những lời lẽ cứng rắn từ Washington."
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump từng mạnh mẽ chỉ trích thỏa thuận hạt nhân Iran, ông nói rằng các cường quốc thế giới đã nhân nhượng quá nhiều trong khi Iran không nhượng bộ bao nhiêu. Trong một cuộc điện đàm hồi trong tuần với Quốc vương Salman của Ả Rập Xê-út, ông Trump nói ông sẽ "mạnh mẽ" buộc Iran phải thực thi thỏa thuận hạt nhân. - VOA
4.
Canada truy tố kẻ tấn công vào đền Hồi giáo ở Quebec
Cảnh sát thành phố Quebec đã truy tố một sinh viên đại học người Canada gốc Pháp về tội sát nhân sau một cuộc tấn công đẫm máu vào một đền Hồi giáo ở thành phố Quebec.
Alexandre Bissonnette, 27 tuổi, bị truy tố vào đêm thứ Hai 30/1 về 6 tội cố sát và 5 tội mưu sát trong vụ nổ súng.
Có 8 người bị thương trong vụ tấn công vào Trung tâm Văn hóa Hồi giáo ở Quebec vào khuya Chủ nhật. Trong đó có 5 người đang trong tình trạng nguy kịch.
Phát biểu tại Quốc hội hôm thứ Hai, Thủ tướng Canada Justin Trudeau nói rằng các nạn nhân bị tấn công chỉ vì lý do tôn giáo:
"Tôi muốn nói với hơn 1 triệu người Canada theo đức tin Hồi giáo rằng - Chúng tôi luôn đồng hành cùng quý vị, 36 triệu trái tim cùng chia sẻ nỗi đau của quý vị. Chúng tôi rất tôn trọng quý vị. Quý vị đã góp phần làm giàu cho đất nước chung của chúng ta. Nơi này là quê hương của quý vị."
Cảnh sát đã bắt một nghi can thứ hai, nhưng bây giờ người này được coi như một nhân chứng.
Cảnh sát không nói rõ động cơ dẫn đến cuộc tấn công và cũng không rõ liệu có bất cứ ai khác tham gia vào vụ nổ súng hay không.
Văn phòng Thủ tướng Trudeau cho biết Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Hai đã gọi điện chia buồn, và đề nghị cung cấp bất cứ sự hỗ trợ cần thiết nào. - VOA
Tin Hoa Kỳ
5.
Mỹ: Nhiều nhà ngoại giao chống sắc lệnh cấm nhập cư của tổng thống --- Quyền bộ trưởng Tư Pháp Mỹ bị cách chức vì chống sắc lệnh cấm nhập cư --- Nhiều đại gia Mỹ chỉ trích sắc lệnh cấm nhập cảnh của Donald Trump --- Toà Bạch Ốc gạt ý kiến phản biện của nhân viên Ngoại giao Mỹ về lệnh cấm di dân
Cả trăm nhà ngoại giao Mỹ đã bất ngờ dùng một kênh thông tin « ly khai » nội bộ để lên tiếng chống lại sắc lệnh hạn chế nhập cảnh vào Mỹ của tổng thống Donald Trump.
Ngày 30/01/2017, quyền phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ Mark Toner tiết lộ nhiều cán bộ ngoại giao đã sử dụng « kênh thông tin ly khai » để truyền đi « một thông điệp liên quan đến sắc lệnh Bảo vệ quốc gia chống quân khủng bố ngoại quốc xâm nhập Hoa Kỳ ».
Ông Toner không cho biết nội dung cụ thể cũng như số người ủng hộ hay ký tên vào thông điệp, nhưng trang blog Lawfare được AFP trích dẫn, đã nói đến « hàng trăm người» sẵn sàng ký tên vào văn bản có nội dung tố cáo « một chính sách đóng cửa đối với hơn 200 triệu người đi lại chính đáng, với hy vọng ngăn không cho một bộ phận rất nhỏ dùng visa vào Mỹ để tấn công người Mỹ ». Đối với các nhà ngoại giao này, điều đó « không đáp ứng mục tiêu tăng cường an ninh » cho Hoa Kỳ.
Các nhà ngoại giao còn tố cáo sắc lệnh của ông Trump « đi ngược lại các giá trị cơ bản của nước Mỹ là không phân biệt đối xử, đón nhận một cách nồng hậu khách nước ngoài và người nhập cư ».
« Kênh ly khai » là một phương tiện thông tin nội bộ của bộ Ngoại Giao Mỹ, được thành lập năm 1971, thời chiến tranh Việt Nam, cho phép các nhà ngoại giao chính thức bày tỏ ý kiến bất đồng với chính sách đối ngoại của Mỹ.
Nhà Trắng đã phản ứng gay gắt trước phong trào phản đối này. Phát ngôn viên phủ tổng thống Mỹ Sean Spicer đã ra tối hậu thư cho các nhà ngoại giao ly khai : « Hoặc là chấp nhận chương trình được đề ra, hoặc là từ chức ».
Ngược lại, quyền phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Toner lại lên tiếng bảo vệ « kênh ly khai » mà theo ông là một phương tiện thông tin có từ lâu, cho phép các nhà ngoại giao bày tỏ ý kiến và đường hướng khác về chính sách đối ngoại.
Lần cuối cùng mà kênh này được sử dụng là vào năm 2016, khi khoảng 50 nhà ngoại giao Mỹ đòi phải tấn công quân sự vào Syria và chỉ trích mạnh mẽ ông Obama không muốn can thiệp mạnh vào cuộc chiến này.
Tuy nhiên, việc các cán bộ ngoại giao chính thức lên tiếng phản đối chính quyền, vỏn vẹn 10 ngày sau lễ nhậm chức của tân tổng thống, thậm chí khi tân ngoại trưởng chưa chính thức đảm nhận chức vụ, là điều chưa từng thấy.
Obama khích lệ phong trào phản đối sắc lệnh nhập cảnh
Cựu tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 30/01/2017 lên tiếng về sắc lệnh cấm người từ 7 quốc gia Hồi Giáo nhập cảnh vào Hoa Kỳ.
Không lên tiếng trực tiếp mà thông qua ông Kevin Lewis, tùy viên báo chí của ông, Barack Obama khuyến khích người Mỹ tham gia các cuộc biểu tình bảo vệ dân chủ, hoan nghênh mức độ vận động hiện nay.
Dù không nêu đích danh ông Donald Trump, thông cáo khẳng định: « Tổng thống Obama bất đồng sâu sắc với việc phân biệt đối xử tùy theo tín ngưỡng hay tôn giáo ». Đối với ông Obama, sắc lệnh đóng cửa nước Mỹ đối với người tị nạn và công dân 7 nước Hồi Giáo đi ngược lại những giá trị cơ bản của nước Mỹ.
Trước khi nhường lại chiếc ghế ở Nhà Trắng, ông Barack Obama từng khẳng định là sẽ không can thiệp vào cuộc tranh luận chính trị ngoại trừ trường hợp « một số lằn ranh đỏ bị vượt qua ».
Trong cuộc họp báo ngày 18/01, ông đã nói chi tiết những yếu tố có thể thúc đẩy ông can thiệp : sự phân biệt, kỳ thị, việc cản trở quyền bỏ phiếu, các mưu toan bịt miệng báo chí hay các tiếng nói bất đồng, hoặc việc trục xuất trẻ em nước ngoài đã lớn lên trên đất Mỹ. - RFI
***
Trước làn sóng phản đối mạnh mẽ chống lại sắc lệnh nhập cư, tổng thống Mỹ Donald Trump đã dùng biện pháp mạnh để trả đũa. Nạn nhân nổi bật là bà Sally Yates, quyền tổng chưởng lý Hoa Kỳ - một chức vụ tương đương với bộ trưởng Tư Pháp. Tổng thống Mỹ ngày 30/01/2017 cách chức bà Yates chỉ ít lâu sau khi bà cho biết là cơ quan của bà sẽ không thi hành sắc lệnh cấm nhập cảnh.
Trong một tuyên bố công khai, bà Yates nói thẳng, sắc lệnh của tổng thống không hợp pháp, do vậy : « Ngày nào mà tôi còn là quyền tổng chưởng lý nước Mỹ, ngày đó bộ Tư Pháp sẽ không thực thi mệnh lệnh hành chính của tổng thống ».
Chỉ vài tiếng đồng hồ sau, tổng thống Donald Trump đã có phản ứng. Một thông báo của Nhà Trắng xác định là tổng thống Trump đã cách chức bà Sally Yates với lý do bà Yates đã « phản bội » bộ Tư Pháp khi từ chối thi hành một « mệnh lệnh pháp lý nhằm bảo vệ công dân Mỹ ».
Người được cử thay thế bà Sally Yates trong chức vụ quyền tổng chưởng lý nước Mỹ là ông Dana Boente, chưởng lý Quận Đông Virginia. Nhân vật này đã nhanh chóng hủy bỏ lệnh yêu cầu không thi hành sắc lệnh cấm nhập cảnh do người tiền nhiệm đưa ra.
Bà Sally Yates đã được bổ nhiệm làm quyền tổng chưởng lý Hoa Kỳ dưới thời ông Obama từ khi tổng chưởng lý Janet Reno từ chức. Bà vẫn giữ chức vụ này cho đến hôm qua trong khi chờ đợi người được ông Trump bổ nhiệm làm tổng chưởng lý nước Mỹ là thượng nghị sĩ Jeff Sessions chính thức nhậm chức.
Theo hãng tin Mỹ AP, quyết định cách chức bà Yates là một lời cảnh cáo của tân tổng thống Mỹ đối với tất cả những ai dám chống lệnh của ông. - RFI
***
Rất nhiều lãnh đạo đại tập đoàn Mỹ trong mọi lãnh vực đã bày tỏ thái độ bất đồng tình trước sắc lệnh hạn chế nhập cảnh Mỹ đối với công dân 7 nước Hồi Giáo vừa được tổng thống Mỹ Donald Trump ban hành hôm 27/01/2017. Họ lên tiếng tố cáo một quyết định có thể có hại cho sự vận hành của các tập đoàn, gây khó khăn trong vấn đề tuyển dụng nhân sự.
Chính vùng Silicon Valley nơi tập trung các tập đoàn đa quốc gia trong ngành công nghệ thông tin là nơi xuất phát nhiều lời chỉ trích nhất, từ Apple, Microsoft, cho đến Google, Facebook, hay Airbnb, Netflix. Đối với với các doanh nghiệp sử dụng đến cả ngàn kỹ sư nước ngoài, các biện pháp cấm nhập cảnh Mỹ vừa được ban hành « trái với các giá trị của nước Mỹ ».
Một cách cụ thể, ông Tim Cook, tổng giám đốc điều hành của tập đoàn Apple, khẳng định rằng nhãn hiệu quả táo này sẽ không thể tồn tại nếu không có người nhập cư.
Còn Google thì có hành động cụ thể hơn, và loan báo kế hoạch quyên góp 4 triệu đô la để hỗ trợ pháp lý và các vấn đề khác cho những người nhập cư. Dĩ nhiên là Google lo ngại rằng sắc lệnh của tổng thống Trump tác hại đến nhiều người đang làm việc cho Google, cũng như khiến tập đoàn internet này không thuê được lao động kỹ thuật có tay nghề cao bên ngoài nước Mỹ trong tương lai.
Ngoài các tập đoàn công nghệ thông tin rất mạnh miệng, các tập đoàn khác cũng bày tỏ thái độ bất bình, nhưng chừng mực hơn, tựa như vẫn lo ngại trước cơn thịnh nộ của chủ nhân Nhà Trắng. Trong thời gian qua, ông Trump không ngần ngại mắng trực tiếp trên Twitter, các công ty không làm theo ý ông như Ford, General Motors và Toyota.
Cho dù vậy, đối mặt với những hậu quả của các quyết định chống nhập cư, nhiều công ty đa quốc Mỹ đã công khai phản đối.
Ông Lloyd Blankfein, giám đốc điều hành của tập đoàn ngân hàng Goldman Sachs, doanh nghiệp rất được chính quyền Trump ưa chuộng, đã tuyên bố : « Đây không phải là một chính sách mà chúng tôi ủng hộ và tôi xin nhắc lại rằng nó đã bị kiện trước một tòa án liên bang và một số quy định của sắc lệnh đã bị tư pháp không cho áp dụng, ít nhất là tạm thời ».
Còn Jamie Dimon, lãnh đạo ngân hàng JPMorgan Chase, đồng thời là chủ tịch lobby của các đại doanh nghiệp Mỹ Business Roundtable, cho rằng nước Mỹ « sẽ mạnh mẽ hơn với sự đa dạng phong phú của thế giới xung quanh. »
Nhìn chung, các lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ lo ngại rằng các biện pháp trong sắc lệnh của ông Trump sẽ khiến họ mất đi nguồn tài năng kỹ thuật mà họ rất cần, đồng thời cản trở việc họ cử nhân viên từ Mỹ qua các nước bị đưa vào danh sách đen, nhất là qua các quốc gia như Irak hay Iran đã quyết định « ăn miếng trả miếng » chống lại Washington.
Trong toàn cảnh kể trên, hai tập đoàn Boeing và Exxon Mobil cho đến lúc này vẫn rất kín đáo, tránh phản ứng công khai. Điều này cũng dễ hiểu : Boeing đang trông chờ một hợp đồng chiến đấu cơ của chính phủ Mỹ, trong lúc Exxon Mobil thì có nguyên tổng giám đốc được cử làm ngoại trưởng trong chính quyền Trump.
Dẫu sao các đại gia Mỹ đang chờ một cuộc gặp với tổng thống Donald Trump, dự trù ngày 03/02/2017 để đề đạt nguyện vọng với chủ nhân Nhà Trắng. - RFI
***
Các nhân viên Bộ Ngoại giao Mỹ có ý kiến bất đồng với sắc lệnh siết chặt di trú của Tổng thống Trump có hai sự chọn lựa, "đó là thực thi sắc lệnh của Tổng thống, hoặc là ra đi”, theo lời người phát ngôn Tòa Bạch Ốc Sean Spicer. Hôm thứ Hai ông Spicer khẳng định với các nhà báo rằng “sắc lệnh này có mục đích bảo vệ sự an toàn của nước Mỹ.”
Ông Spicer thừa nhận sự hiện diện của một tài liệu nội bộ được phổ biến giữa các giới chức ngoại giao và các nhân viên khác thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ là một kênh hợp pháp để bày tỏ những vấn đề quan tâm. Nhưng ông Spicer cho rằng chống đối sắc lệnh của tổng thống cấm du hành áp dụng đối với cư dân của 7 quốc gia có đa số dân theo Hồi giáo, đã bị "phóng đại và thổi phồng."
Tài liệu nội bộ truyền qua Kênh Bất đồng phản đối sắc lệnh hạn chế du hành và nhập cảnh đối với người di dân, cho rằng hành động của chính phủ Trump "sẽ không đạt được mục đích đề ra & và có phần chắc sẽ phản tác dụng."
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết Bộ có biết về tài liệu nội bộ này, nhưng từ chối bình luận về nội dung của tài liệu đó.
Đài VOA đã được xem một bản thảo cho biết là tài liệu này bày tỏ quan ngại về tính hiệu quả của lệnh cấm, nói rằng lệnh sẽ không đạt được mục tiêu "bảo vệ người dân Mỹ chống lại các cuộc tấn công khủng bố do những người nước ngoài được phép nhập cảnh Hoa Kỳ thực hiện."
Tài liệu nội bộ còn cảnh báo rằng lệnh cấm "lập tức làm xấu đi quan hệ" với các đồng minh quan trọng của Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố, bởi vì công dân của những nước này giờ bị hạn chế, không được nhập cảnh Hoa Kỳ.
Tài liệu này còn đề xuất các giải pháp thay thế như tăng cường công tác sàng lọc các hồ sơ xin thị thực và di trú.
Kênh Bất đồng trong Bộ Ngoại giao Mỹ được lập ra vào năm 1971 giữa lúc đang có tranh cãi về các chính sách liên quan tới chiến tranh Việt Nam, để cho phép các nhà ngoại giao tự do nói lên những quan tâm của mình về chính sách đối ngoại.
Theo Bộ Ngoại giao Mỹ thông thường có từ 4 đến 5 thông điệp truyền qua Kênh Bất đồng mỗi năm.
Những người sử dụng Kênh ý kiến bất đồng được bảo vệ chống các hành động trả đũa, các biện pháp kỷ luật hoặc bị trừng phạt vì sử dụng kênh này mà không được phép, theo các quy định của chính phủ được ghi trong Cẩm nang của Bộ Ngoại giao. - VOA
Tin Việt Nam
6.
Việt Nam và hoạt động quân sự ở Trường Sa
Giáo sư Carl Thayer, một nhà nghiên cứu lâu năm về Việt Nam, có bài đánh giá về các hoạt động quân sự của Việt Nam tại quần đảo Trường Sa có tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.
Trong bài đăng trên trên trang policyforum.net vào ngày 30/01/2017, tác giả nhận định rằng các hoạt động của Việt Nam tại Biển Đông mặc dù không có quy mô như Trung Quốc nhưng đều được triển khai trước tiến độ và nhằm duy trì cán cân quyền lực trong vùng.
Ông Thayer, nhà quan sát Việt Nam lâu năm, nhận định việc Trung Quốc triển khai các hoạt động quân sự tại Trường Sa được truyền thông quốc tế quan tâm đăng tải nhiều trong khi chính báo chí, giới chuyên gia an ninh hay giới học thuật ít để ý tới nỗ lực của Việt Nam gia cố 21 cấu trúc mà Hà Nội kiểm soát tại đây.
Trong số 21 kết cấu Việt Nam kiểm soát tại Trường Sa, 9 là các đảo nổi, 12 là đảo chìm mà Việt Nam có các công trình được xây trên đó.
Việt Nam nói họ duy trì 33 điểm đóng quân tại Trường Sa. Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ nói Việt Nam có 48 cơ sở tại đây. Điều này nhiều khả năng là tính gộp cả 15 nhà giàn mà Hà Nội gọi là "các cấu trúc dịch vụ kỹ thuật" tại Bãi Tư Chính mặc dù Việt Nam không coi Bãi Tư Chính thuộc Trường Sa.
Hiện không rõ số quân nhân Việt Nam trên 21 cấu trúc là bao nhiêu và người ta ước tính có thể trong khoảng từ vài trăm tới 1000 lính.
Vào năm 2007, Hà Nội đưa ra Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020 nhằm kết nối kinh tế miền biển với tài nguyên thiên nhiên, như dầu và khí đốt, trong Vùng Kinh tế Đặc quyền ở phạm vi 200 hải lý.
Trong giai đoạn 2009-2015, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ cho rằng Việt Nam lắp các hệ thống radar và viễn thông ở 15 cấu trúc và nâng cấp phòng vệ cho 18 điểm khác.
Trong giai đoạn 2010-2012, Việt Nam xây các tòa nhà hành chính, năm cơ sở quân sự nhiều tầng và một hải đăng tại Đá Tây và trong khoảng 2011-2015, Việt Nam xây bãi đáp trực thăng tại 6 điểm.
Trong khoảng tháng 8/2011 và tháng 02/2015, Việt Nam nâng cấp đáng kể hạ tầng tại Sơn Ca và từ 2014 tới 2015 Việt Nam xây các lô cốt, bến đậu, nhà tại Đảo Núi Le.
Vào ngày 07/05/2015, Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) đưa hình ảnh vệ tinh nói rằng Việt Nam đã có thêm 65 ngàn mét vuông [26,304 ha] đất ở Đảo Đá Tây.
Một năm sau cũng tổ chức này đưa tin rằng họ đã kiểm tra 21 cấu trúc Việt Nam kiểm soát và "có chứng cứ rằng 10 trong số này được cải tạo, bồi đắp".
Hình ảnh được AMTI đưa ra nói rằng Việt Nam tạo ra hơn 120 mẫu [48.6 ha] đất mới ở Biển Đông, phần lớn là tại Song Tử Tây, Sinh Tồn và Đá Tây.
Phần lớn công việc này đã được triển khai trong hai năm qua.
Trong khi đó, Trung Quốc đã tạo ra gần 3.000 mẫu [1.214 ha] đất mới tại bảy cấu trúc họ kiểm soát tại Trường Sa.
Theo tác giả Carl Thayer, hoạt động xây cất của Việt Nam không chỉ nhỏ hơn nhiều so với Trung Quốc mà còn ít phá hoại môi trường, vì không nạo vét quy mô lớn các rạn san hô nơi mà Hà Nội kiểm soát.
Ba diễn biến quan trọng
Giáo sư Carl Thayer cho rằng có ba diễn biến đáng chú y trong năm 2016.
Thứ nhất, vào ngày 09/8/2016 truyền thông đưa tin "trong những tháng gần đây" Việt Nam đã triển khai các giàn tên lửa di động (EXTRA) tại 5 cấu trúc ở Trường Sa.
EXTRA có tầm bắn 150 km và có thể được sử dụng để nhắm mục tiêu các sân bay của Trung Quốc. Người phát ngôn của Chính phủ Việt Nam bác bỏ tin nói Việt Nam triển khai hệ thống này ở quần đảo Trường Sa "nhưng bảo lưu quyền thực hiện bất kỳ biện pháp nào như vậy."
Thứ hai, ngày 15/11/2016, hình ảnh vệ tinh xác nhận rằng Việt Nam mở rộng đường băng trên đảo Trường Sa Lớn từ 760 mét đến 1,2 km và đang xây dựng hai nhà để máy bay lớn. Việc mở rộng sân bay mới sẽ cho phép Việt Nam để triển khai phi cơ tuần tra trên biển PZL M28B và máy bay vận tải CASA C-295.
Thứ ba, ngày 30/11/2016, hình ảnh vệ tinh cũng khẳng định Việt Nam bắt đầu nạo vét Đá Lát để mở một kênh mới cho cho các tàu thuyền đánh cá và tàu cung ứng ra vào.
Tác giả cho rằng trong những năm gần đây, Trung Quốc đã bảo vệ lập trường xây dựng các đảo nhân tạo với ly do rằng họ đang làm theo những gì quốc gia tuyên bố chủ quyền đã và đang làm.
"Tuy nhiên các hoạt động của Trung Quốc đã lấn át và tiến xa hơn theo hướng quân sự hóa toàn diện khi so với bất kỳ quốc gia nào đang tuyên bố chủ quyền," ông Thayer viết.
Trong khi việc Việt Nam mở rộng đường băng trên đảo Trường Sa Lớn để hỗ trợ máy bay tuần tra hàng hải và giàn phóng tên lửa di động EXTRA (nhưng không phải tên lửa) tại năm cấu trúc ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam là bước đi đáng kể trong động thái quân sự hóa, tác giả đánh giá bước đi này không thể sánh với quy mô hoạt động quân sự của Trung Quốc.
Các hoạt động bồi đắp đảo của Việt Nam chỉ bằng 4% tổng diện tích Trung Quốc "cải tạo đảo".
Tác giả kết luận rằng chính sách của Việt Nam tại vùng Biển Đông có tranh chấp là triển khai một chương trình tự gia cố về quốc phòng (Việt Nam vừa nhận tàu ngầm Kilo thứ sáu và tàu cuối cùng), trong khi dùng các kênh đối thoại với cả Trung Quốc và Hoa Kỳ (cũng như các cường quốc khác - Nga, Ấn Độ và Nhật Bản) để duy trì sự cân bằng sức mạnh ở Biển Đông. - BBC
7.
Công dân Việt ở Mỹ giữa ‘vòng xoáy’ di dân
Sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Donald Trump về di dân tiếp tục “gây bão dư luận” công dân Việt ở Hoa Kỳ, dù họ không phải là đối tượng nằm trong lệnh cấm của Nhà Trắng.
Trên blog cá nhân, anh Châu Thanh Vũ, một nghiên cứu sinh người Việt học ở Boston, viết: “… rất nhiều người Việt Nam xem ông Trump đơn thuần là một vị tổng thống nói là làm, đặt lợi ích và an ninh quốc gia lên trên hết. Đối với họ, sắc lệnh cấm nhập cảnh của công dân 7 quốc gia mà đa phần dân số là người Hồi giáo là một việc làm đúng đắn bảo vệ lợi ích của nước Mỹ…”
Tuy nhiên, theo anh Vũ, “về phương diện đạo đức, điều này lại không hợp lý một tí nào. Trong khi châu Âu đang gồng mình lên tiếp nhận làn sóng người tị nạn chiến tranh từ Syria, thì Mỹ – siêu cường quốc của Thế giới – lại đang đóng cửa không giúp đỡ những người phải bỏ quê hương của họ để chạy đua với tử thần”.
Sau khi sắc lệnh hành pháp về di dân ký ngày 27/1 gây ra nhiều cuộc biểu tình phản đối khắp nước Mỹ, Nhà Trắng tuyên bố rằng Hoa Kỳ “sẽ tiếp tục cấp thị thực cho tất cả các nước sau khi đã đoan chắc, xem xét và thực thi các chính sách an toàn nhất trong vòng 90 ngày tới”.
Anh Hùng Trần, người sáng lập đồng thời cũng là giám đốc điều hành của GotIt!, một công ty khởi nghiệp về giáo dục ở Silicon Valley, nói rằng anh “chỉ có nhân viên ở Việt Nam và Mỹ nên hiện tại cũng không có bị ảnh hưởng gì bởi sắc lệnh của ông Trump”.
Anh cho VOA Việt Ngữ biết thêm rằng việc cấm di dân của ông Trump đang “nóng” tại “thủ đô công nghệ của thế giới”.
Anh nói: “Kể cả ‘co-founder’[người đồng sáng lập] của Google là Sergey Brin cũng đi ra SFO [sân bay quốc tế San Francisco] để tham gia cái ‘demonstration’ [biểu tình] với mọi người. Nói chung, ở Silicon Valley có rất là nhiều các kỹ sư và mọi người từ khắp nơi trên thế giới. Ngay cả Google hoặc các công ty lớn, người ta có rất nhiều nhân viên có thể bị ảnh hưởng. Ở đây đang nóng về vấn đề đó”.
Như anh Hùng, nhiều công ty công nghệ có người sáng lập sinh ra ở nước ngoài và tuyển dụng nhiều nhân viên khắp thế giới tới làm việc, trong đó cũng có không ít người là công dân của các nước nằm trong lệnh cấm của ông Trump nên buộc các công ty này phải lên tiếng phản đối sắc lệnh hành pháp.
Bạn đọc Len Nguyen, từ Washington, gửi ý kiến cho VOA Việt Ngữ, cho biết, “hoàn toàn ủng hộ quyết định sáng suốt của Tổng Thống Donald Trump”.
Thính giả này viết tiếp: “Cần phải có biện pháp nghiêm ngặt, phối kiểm kỹ lưỡng những thành phần ở 7 nước có nguồn gốc người lợi dụng đường lối di dân nhân đạo của Hoa kỳ để len lỏi mà gây nên cái thảm hoạ 9/11. Đây là bài học xương máu của Hoa Kỳ mà những ai có ý phản đối hay dọa Tổng Thống Donald Trump cần phải xem xét lại. Hoan hô Tổng Thống Donald Trump”.
Trong khi đó, chị Thảo Lê, một sinh viên Việt Nam đang học tập tại thành phố Philadelphia, cho VOA Việt Ngữ biết rằng chị cũng có trao đổi với các bạn bè bản xứ, và theo lời chị, “họ thấy nó rất là kiểu vô lý vì ‘ban’ [cấm] một số nước mà một số nước đấy lại không liên quan tới khủng bố gì hết”.
Bảy quốc gia nằm trong “danh sách cấm” của ông Trump gồm Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen.
Chị nói thêm: “Trường có đưa ra những cái email bảo là, trong những tháng sắp tới mọi người đừng rời nước Mỹ vì đi có khả năng không được vào lại. Trường cũng có báo, trường cũng ‘take action’ [hành động]".
Nhiều trường đại học ở Mỹ cũng đã ra thông báo trấn an các du học sinh từ quốc gia bị cấm nhập cảnh theo sắc lệnh của ông Trump.
Theo thống kê chính thức của các cơ quan giáo dục Mỹ, hiện có hơn 21 nghìn sinh viên Việt Nam đang theo học tại Hoa Kỳ, đứng thứ sáu trong các quốc gia trên toàn thế giới có du học sinh tới Mỹ học tập.
Anh Thành Đỗ, sinh viên gốc Việt tại New York, cho rằng chính sách của ông Trump “gây chia rẽ”. Anh nói: “Các bạn không quá là lo lắng, nhưng cảm thấy nó không đúng. Ở Mỹ, đáng nhẽ phải rất là ‘diverse’ [đa dạng], nên đáng nhẽ phải có các policies [chính sách] giúp mọi người dễ hòa nhập hơn, nhưng đây nó lại tìm cách để chia rẽ”.
Về khả năng tân chính quyền Mỹ ban hành các chính sách siết chặt việc các du học sinh nước ngoài ở lại làm việc, anh Thành nói rằng “tình hình sẽ còn khó khăn hơn nữa".
Trong tuyên bố chính thức của Nhà Trắng hôm 29/1, ông Trump nói rằng “nước Mỹ là quốc gia hãnh diện vì người nhập cư và chúng ta sẽ tiếp tục cho thấy lòng trắc ẩn đối với những người bỏ chạy sự áp chế”. - VOA
8.
Hai nhà hoạt động: Hình ảnh Tổng bí thư chúc Tết trông giả tạo --- Ông Trần Đại Quang chúc Tết gộp Tết Tây-Tết Ta làm một --- Lãnh đạo VN chúc Tết thôi nhắc CNXH
Báo chí chính thống và mạng xã hội ở Việt Nam chiếu cảnh Tổng bí thư Đảng Cộng sản Nguyễn Phú Trọng đi chúc Tết dân ở trung tâm thủ đô Hà Nội.
Theo tường thuật của truyền thông, hôm 28/1 tức mùng 1 Tết Đinh Dậu, ông Trọng đã cùng một số quan chức đi xe buýt, sau đó đi bộ, thắp hương tại các di tích lịch sử, chúc Tết người dân, bế và mừng tuổi một vài em nhỏ ở vườn hoa Lý Thái Tổ.
Một số người viết trên mạng xã hội rằng việc làm của ông Trọng là “hình ảnh đẹp đầu xuân”. Một số người khác nói “cần có nhiều hơn” những chuyến vi hành của các vị lãnh đạo “vào cả những ngày bình thường nữa” để họ “hiểu hơn thực trạng của đất nước”.
Trong khi đó, có nhiều người khác xem việc ông Trọng và các lãnh đạo Hà Nội đi chúc Tết là những hình ảnh “kịch cỡm”, “giả tạo”.
Anh Trịnh Bá Phương, một nhà đấu tranh về quyền đất đai, nói với VOA:
“Đây là một vở diễn để gần dân. Ông Trọng bế những đứa trẻ như thế, nhưng thực tế là trong những ngày giáp Tết, có nhiều đứa trẻ phải xa mẹ của nó như trường hợp của hai đứa con của chị Nguyễn Ngọc Như Quỳnh và những con nhỏ của chị Nga. Cả chị Thúy Nga và chị Nguyễn Ngọc Như Quỳnh thì đang ở trong tù. Nhà nước cộng sản họ bắt bỏ tù những người mẹ để họ cách ly những đứa con ra khỏi mẹ là những tội ác. Trong khi những người bị bắt hoàn toàn vô tội. Họ chỉ đòi quyền căn bản của con người thôi”.
Hai bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh và Trần Thị Nga đã bị nhà chức trách Việt Nam lần lượt bắt vào tháng 10/2016 và tháng 1/2017, với cáo buộc là hoạt động “tuyên truyền chống nhà nước”.
Nhà hoạt động vì dân chủ Lã Việt Dũng cũng chung suy nghĩ với anh Phương. Anh bình luận thêm:
“Công an dưới sự chỉ đạo của Đảng Cộng sản đã bắt người ta ngay trước Tết, không cho những đứa trẻ đấy được ăn Tết, mà ông Trọng lại thể hiện hình ảnh là ông ta rất là yêu nhi đồng. Đó là hình ảnh tương phản. Một lãnh đạo Đảng Cộng sản có vẻ rất thương yêu nhi đồng trong khi cấp dưới đã bắt những người mẹ chỉ vì họ lên tiếng phản đối những chính sách của Đảng Cộng sản”.
Anh Dũng cho rằng các lãnh đạo cấp cao nhất của Việt Nam cần gặp gỡ những người dân khác, trong các hoàn cảnh khác để thực sự gần dân và hiểu được những gì người dân đang phải trải qua:
“Ông ý nên đi thăm dân oan. Bây giờ thì ở Trung tâm tiếp dân của Thanh tra Chính phủ ở Hà Đông thì dân oan họ vẫn cơ cực, họ vẫn ở đấy. Thì ông ấy nên đi thăm để ông ấy hiểu cuộc sống người ta khổ như thế nào, và ông ý cũng như Đảng Cộng sản họ có cái phương hướng giải quyết một cách triệt để cho người dân, cho dân oan thì hơn. Ông ý cũng có thể đi những nơi người dân họ nghèo khổ nhiều hơn là ông ý đi trên một chiếc xe buýt long lanh như vậy”.
Nhà hoạt động vì quyền lợi đất đai Trịnh Bá Phương chỉ ra rằng nhiều người dân ở vùng Dương Nội, Hà Đông gặp nhiều bất công khi đất đai lâu đời của họ bị lấy để phục vụ các dự án phát triển đô thị. Giờ đây họ bị thất nghiệp và nghèo khó. Anh nói “nếu muốn tạo hình ảnh gần dân”, ít nhất ông Trọng “phải đến gặp những người dân oan như chúng tôi”.
Ở một bình diện rộng hơn, anh Phương nói về những việc chính quyền cần làm để tạo lòng tin trong nhân dân:
“Lãnh đạo Việt Nam phải thay đổi tất cả các cơ chế, thay đổi chính sách, phải thay đổi luật đất đai, để trả cho người dân quyền tư hữu đất đai. Một lãnh đạo, một chính phủ phải là do người dân bầu lên. Tôi có lời khuyên cho họ là hãy cứ để bầu cử tự do để dân lựa chọn ra những người có tâm, có tầm, có tài đức. Chắc chắn lúc đó những người nào hoàn thành tốt nhiệm vụ dân giao thì người đó sẽ được dân tin nhiệm. Hiện nay họ tự bầu với nhau. Họ phải trả lại quyền tự quyết cho dân tộc Việt Nam”.
Anh Phương khẳng định hiện nay người dân vẫn đang ở trạng thái “bị cai trị” chứ không phải là những người làm chủ đất nước. - VOA
***
Trong lúc có nhiều tranh cãi về việc có nên gộp Tết Nguyên đán vào Tết Dương lịch, hay bỏ hẳn Tết Ta, thì chủ tịch nước Trần Đại Quang đã gộp lời chúc Tết Dương lịch 2017 và chúc Tết Nguyên đán Đinh Dậu thàng một.
Hôm 28/01, báo Nhân Dân đăng nguyên văn thư chúc Tết của ông Trần Đại Quang, và đài Truyền hình VTV cũng phát sóng trực tiếp bài phát biểu của ông Quang vào đêm giao thừa, tức đêm 27/1, khi hàng triệu người dân hân hoan đón chào thời khắc thiêng liêng, mừng xuân Đinh Dậu.
Ít ai lưu ý rằng, thư chúc Tết “gộp” của ông Quang được đề ngày 1/1/2017, tức là ngày Tết Dương lịch. Bức thư này sau đó được Thông tấn xã Việt Nam đưa lên hệ thống mạng vào ngày 27/01/2017. Tuy nhiên, VTV đã phát hiện ra sự bất thường về cách đề ngày và đã điều chỉnh từ ngày 1/1/2017 thành ngày 28/01/2017, nhưng nội dung không có gì thay đổi, tức là vẫn “gộp.”
Trong đoạn đầu tiên của bức thư chúc Tết vỏn vẹn có 344 chữ, ông Quang đã có ý chúc Tết Dương lịch và Tết Đinh Dậu cho cả người dân Việt Nam và người nước ngoài: “Nhân dịp năm mới 2017 và đón Tết cổ truyền Đinh Dậu, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi thân ái gửi tới toàn thể đồng bào….tôi trân trọng chúc nhân dân các nước trên thế giới, bạn bè quốc tế một năm mới hòa bình, hạnh phúc và thịnh vượng.”
Trước đó các trí thức Việt Nam như Giáo sư – Tiến sĩ Võ Tòng Xuân, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, và Kinh tế gia Phạm Chi Lan cho rằng nên gộp Tết Ta vào Tết Tây lại để tránh gây lãnh phí, tập trung phát triển kinh tế, và con cháu những người Việt ở nước ngoài sẽ thuận tiện về thăm gia đình, họ hàng tại Việt Nam.
Nhà giáo Phạm Toàn ở Hà Nội, người đứng đầu nhóm biên soạn bộ sách giáo khoa mới cho học sinh Việt Nam, nói với VOA rằng việc bỏ Tết Ta còn giúp hạn chế nhiều điều tiêu cực trong xã hội như nạn biếu xén, rượu chè, cờ bạc, tai nạn giao thông…
Tuy nhiên, TS. Nguyễn Xuân Diện lại cho rằng Tết Âm lịch là một dịp tết cổ truyền của Việt Nam, có liên quan đến những nét văn hóa rất đặc trưng của Việt Nam như mùa vụ, lễ hội, cúng tế… hay tâm lý hướng về cội nguồn của người Việt. Vì vậy cho dù có đang trên đường hiện đại hóa, Việt Nam vẫn nên giữ cái hồn này.
Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, Ted Osius, người rất gắn bó với lễ hội truyền thống của Việt Nam đã mở diễn đàn trên Facebook lấy ý kiến xoay quanh những tranh cãi này: “Một số người cho rằng Việt Nam, giống như Nhật Bản, nên gộp Tết Nguyên Đán với Tết Dương lịch. Họ cho rằng có hai kỳ nghỉ lễ gần nhau như vậy khiến mất đi quá nhiều thời gian và ảnh hưởng đến năng suất làm việc tại các cơ quan. Những người khác thì tin rằng nên giữ gìn truyền thống và rằng hai kỳ nghỉ lễ vẫn nên tách biệt. Tôi rất muốn biết quan điểm của các bạn về vấn đề này.”
Khi các tranh cãi còn đang nóng trên diễn đàn, thì bức thư chúc Tết “gộp” của chủ tịch Trần Đại Quang có lẽ đã phần nào phản ánh quan điểm của giới lãnh đạo Hà Nội về việc có nên gộp Tết Ta vào Tết Tây hay không. - VOA
***
Lời chúc Tết đăng trên báo chí Việt Nam của lãnh đạo Đảng Cộng sản, Nhà nước và Chính phủ đều nhấn mạnh đến tinh thần dân tộc, chủ đề tổ quốc chứ dường như không nhắc tới ý thức hệ xã hội chủ nghĩa nữa.
Đến chúc Tết lãnh đạo Hà Nội và xuất hiện trong bức hình chụp cùng Bí thư thủ đô Hoàng Trung Hải, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng "đề nghị Hà Nội xây dựng Đảng bộ thực sự trong sạch, vững mạnh".
Ngoài ra, vào sáng mùng 1 Tết, Giáo sư Trọng "đã đến dâng hương trước tượng đài Vua Lý Thái Tổ và Vua Lê Thái Tổ", rồi đi dạo và đi xe bus ở trên phố, sự kiện được báo chí Việt Nam đồng loạt mô tả.
Các lời trích cho thấy ông Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh đến tính dân tộc hơn là ý thức hệ cộng sản hoặc chủ nghĩa xã hội.
Ông nói về sự "tưởng nhớ công ơn các vị tiên hiền, tiên liệt, các liệt tổ, liệt tông đã dày công xây dựng và bảo vệ non sông đất nước, Thủ đô Thăng Long-Hà Nội để con cháu ngày nay được chung hưởng thái bình, độc lập, tự do".
Ngay cả khi gặp gỡ, chúc Tết quân đội, ông Trọng cũng không nhắc đến chủ nghĩa xã hội nữa, ít ra là theo những gì báo chí Việt Nam tường thuật.
Thăm Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng trước Tết, ông nhắc họ "bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, phát huy sức mạnh tổng hợp, thực hiện nghiêm pháp luật về biên giới...", theo trang Quân đội Nhân dân 20/01/2017.
Huyền thoại Rồng Tiên
Thông điệp đầu năm và lời chúc Tết của Chủ tịch nước Trần Đại Quang còn nói rõ hơn đến huyền thoại Rồng Tiên:
"Đón chào năm mới, mỗi người Việt Nam chúng ta hãy phát huy cao độ tinh thần yêu nước, truyền thống "con Rồng, cháu Tiên", ý chí tự lực, tự cường, đoàn kết, sáng tạo, ra sức thi đua thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng, mở ra thời kỳ phát triển mới, đất nước phồn vinh, mọi người, mọi nhà ấm no, hạnh phúc."
"Với niềm tin sâu sắc vào sức mạnh của cả dân tộc và tiền đồ tươi sáng của đất nước, chúng ta quyết tâm giành những thắng lợi mới, to lớn hơn nữa trong sự nghiệp đổi mới, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc, xây dựng đất nước ta giàu mạnh, dân tộc ta trường tồn, sánh vai cùng bạn bè năm châu, đi tới tương lai xán lạn."
Cụm từ 'xã hội chủ nghĩa' quen thuộc một thời chỉ còn trong chữ ký và chức danh của ông Trần Đại Quang là "Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam".
Cũng nhân dịp Tết, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có chuyến thăm đến Quảng Nam và Quảng Ngãi hôm mồng 3 Tết.
Báo chí trích lời ông Phúc "đề nghị tỉnh Quảng Ngãi cần đẩy mạnh lĩnh vực công nghiệp, tập trung xóa đói giảm nghèo, chú ý đến phát triển kinh tế xã hội khu vực phía Tây, nơi có số đông đồng bào dân tộc đang sinh sống".
Ông Phúc cũng khen tỉnh Quảng Nam "về xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, cảng biển, sân bay, giao thông nông thôn, các tuyến đường lên vùng cao được quan tâm đầu tư..."
Từ một số năm qua, giới quan sát và báo chí quốc tế đã nhận định rằng kinh tế tư bản chủ nghĩa đang 'chung sống' với ý thức hệ xã hội chủ nghĩa của chính quyền.
Nhà báo kỳ cựu của BBC News, Alastair Leithead trong chuyến đến Hà Nội đưa tin về ĐH Đảng Cộng sản khóa trước (1/2011) đã đặt câu hỏi sự pha trộn 'tư bản - cộng sản' có kéo lùi phát triển của Việt Nam hay là không.
Gần đây, khi còn là Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ, ông John Kerry đã nhận định rằng ở Việt Nam "nay chỉ thấy có chủ nghĩa tư bản". - BBC
9.
Người Việt Hồi giáo nói gì về lệnh cấm của ông Trump?
Cũng như tất cả cộng đồng người Hồi giáo trên thế giới, cộng đồng người Hồi giáo tại Việt Nam tỏ ra “bức xúc” với lệnh cấm nhập cư vào Mỹ đối với người dân ở 7 quốc gia nơi dân chúng đa số theo Hồi giáo. Nhưng để lên tiếng phản ứng chính thức với lệnh cấm này lại là một điều “khó” và “nhạy cảm”, theo chia sẻ của một số tín đồ Hồi giáo tại Việt Nam.
Lệnh cấm tạm thời do tân Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ký có hiệu lực từ hôm thứ Sáu đã tạo ra một làn sóng phản đối mạnh mẽ trên khắp thế giới, đặc biệt tại các cộng đồng người Hồi giáo.
Tại Việt Nam, lệnh cấm cũng thu hút sự chú ý của nhiều người trong cộng đồng Hồi giáo. Nhiều người cho đây là một sự o ép và phân biệt đối xử đối với người Hồi giáo.
Cô Zaytune, đại diện cộng đồng Hồi giáo Ấn Độ tại TP.HCM, nói với VOA:
“Cái đó là quá vô lý. Giống như có sự o ép người Hồi giáo. Mặc dù trên thế giới, chỗ nào cũng có người Hồi giáo, nhưng lại cấm chỉ 7 nước đó thì người ta rất bức xúc vì làm như vậy là bất công đối với người ta. Em thấy một số người Hồi giáo tại Việt Nam cũng bức xúc trường hợp đó lắm”.
Trong khi đó, ông Mohamed Djandal, chuyên giúp về giáo lý cho cộng đồng Hồi giáo tại Việt Nam, cho rằng ông Trump đã “vơ đũa cả nắm” khi đưa ra lệnh cấm này. Ông nói:
“Không phải riêng tôi mà đối với ai trong cộng đồng người Hồi giáo thì cũng đều rất bức xúc về vấn đề này, tại vì ổng gom đũa cả nắm về vấn đề khủng bố với vấn đề Hồi giáo. Nhưng thực ra, nếu so sánh tôn giáo và chính trị thì hai cái đó không liên quan tới nhau”.
Lệnh cấm cửa người tị nạn của Tổng thống Trump được áp dụng đối với dân đến từ các nước Iraq, Iran, Syria, Yemen, Sudan, Libya và Somalia. Dự kiến lệnh cấm này sẽ kéo dài khoảng 90 ngày.
Tin cho hay Tổ chức Hợp tác Hồi giáo, với 57 quốc gia thành viên và có trụ sở tại Ả Rập Saudi, đã lên tiếng kêu gọi Hoa Kỳ “duy trì trách nhiệm đạo đức của mình để lãnh đạo và đem đến niềm hy vọng tại một thời điểm khi có rất nhiều bất ổn trên thế giới”.
Tổ chức này bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về chính sách mới của Mỹ. Tổ chức Hợp tác Hồi giáo nói những người tị nạn “đã bị tác động một cách bất lợi và bất công”, đồng thời nói thêm rằng chính sách này cũng góp phần đẩy thêm nhiều người vào tay các nhóm cực đoan vẫn tố cáo rằng Hoa Kỳ đang tiến hành một cuộc chiến tranh chống Hồi giáo.
Riêng tại Việt Nam, cộng đồng Hồi giáo chưa có phản ứng chính thức về vấn đề này. Theo chị Zaytune, mặc dù rất bức xúc về lệnh cấm của ông Trump, nhưng cộng đồng Hồi giáo tại Việt Nam có lẽ sẽ không lên tiếng về vấn đề này như các cộng đồng Hồi giáo ở những nơi khác trên thế giới. Chị giải thích lý do:
“Vì ở đây, chính phủ Việt Nam nói thẳng ra là cũng ngại người Hồi giáo. Tại vì khi nghe đến Hồi giáo là người ta lại sợ khủng bố. Cho nên chính phủ Việt Nam mình ít có thiện cảm với người Hồi giáo. Dù có chính sách hỗ trợ hay gì gì đó, thì họ cũng không ủng hộ lắm người Hồi giáo Việt Nam. Chính vì vậy, họ luôn theo dõi sát sao từng hành động của những người Hồi giáo tại Việt Nam. Họ sợ bị ảnh hưởng từ khủng bố nước ngoài. Cho nên dù mình có viết thư nói về ý kiến của mình về sắc lệnh của ông Trump thì rất khó. Họ sẽ quy mình vô, họ sợ mình đi theo Hồi giáo cực đoan, rồi phản động này nọ. Nói chung họ không muốn mình can thiệp nhiều vào tình hình chính trị của thế giới”.
Hồi giáo là một cộng đồng tôn giáo chiếm tỷ lệ khá nhỏ tại Việt Nam, chỉ khoảng 0,075% dân số. Hiện ở Việt Nam có hai tổ chức Hồi giáo chính thức là Hiệp hội Chàm Hồi giáo Việt Nam và Hội đồng giáo cả Islam Việt Nam.
Các cộng đồng Hồi giáo lớn tại Việt Nam sống chủ yếu ở các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, An Giang, TPHCM, và Tây Ninh. - VOA
10.
Ông Trần Huỳnh Duy Thức nhất quyết ‘không đi lưu vong’
Gia đình của tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức đã tới thăm ông vào buổi sáng ngày 29/1 tức mùng 2 Tết Đinh Dậu, tại một trại giam ở Nghệ An. Em trai của ông Thức là Trần Huỳnh Duy Tân cho VOA biết ông Thức kiên định về lập trường cố hữu, là sẽ không ra nước ngoài tị nạn.
Sáu người gồm cha, 2 chị gái, em trai và vợ con ông Thức đã đến thăm ông tại Trại số 6, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An.
Theo lời kể của ông Tân, trong buổi thăm kéo dài 1 tiếng đồng hồ, gia đình đã nhắc đến việc nhà đấu tranh Đặng Xuân Diệu mới đây đã được ra tù trước hạn rồi đi Pháp ngay lập tức, nhưng ông Thức kiên quyết khẳng định sẽ không làm như vậy. Ông Tân nói:
“Anh nghiêm mặt lại và ảnh nói với gia đình đừng có nói cái chuyện đi nữa. Ảnh nói sự thay đổi sẽ rất là nhanh chóng mà không có gì ngăn cản sự thay đổi đâu. Anh rất kiên định trong vấn đề anh ở lại, không có đi tị nạn”.
Ông Trần Huỳnh Duy Thức, 51 tuổi, hiện đang thụ án 16 năm về cáo buộc là có “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”. Tính đến thời điểm này, ông đã trải qua hơn 7 năm rưỡi trong tù.
Ông Trần Huỳnh Duy Tân cho hay ông Thức không được nhà chức trách xem xét giảm án vì ông Thức vẫn khẳng định ông “không có tội để phải nhận tội”.
Cũng trong buổi thăm, giây phút xúc động nhất là khi ông Thức nhận món quà tinh thần từ gia đình. Ông Tân kể lại:
“Gia đình chuẩn bị một bài hát là bài ‘Tình mẹ mênh mông’. Bài này là do anh Thức viết thơ, nhạc của nhạc sĩ Trần Vũ Anh Bình, được nhạc sĩ Trần Hưng và Tuấn Khanh phối âm. Gia đình cũng mang cái máy MP3 vào cho ảnh nghe. Được cán bộ trại giam họ tạo điều kiện cho anh Thức nghe cái bài hát đó, cái bài hát của ảnh đó. Thì ảnh thấy cũng giống như món quà đối với ảnh, thì cũng có niềm vui cho ảnh”.
Em trai của ông Trần Huỳnh Duy Thức tả lại rằng về mặt tinh thần ông “rất là vui” khi được cha, chị em và vợ con vào thăm trong ngày Tết. Về mặt sức khỏe, ông Thức “cũng bình thường, không có gì khác thường”, theo lời của ông Tân.
Ông Tân cho biết từ nơi giam giữ, ông Thức có một số thông điệp gửi đến những người bên ngoài, tuy nhiên, do thư từ của ông Thức vẫn phải qua quá trình kiểm duyệt của chính quyền nên gia đình chưa nhận được những bức thư đó:
“Thông qua gia đình, ảnh nhắn lời chúc Tết của ảnh cho tới mọi người ở bên ngoài. Ảnh có nói với gia đình trong thư số 81 ảnh gửi về nhà, nhưng mà gia đình chưa nhận được cái thư đó. Trong cái thư đó ảnh có nói ảnh chúc Tết mọi người. Đồng thời, ảnh có bức thư ảnh gửi ông [Tổng bí thư] Nguyễn Phú Trọng, thì gia đình cũng chưa biết nội dung như thế nào. Cái thư 82 sau đó thì ảnh nói ảnh cũng gửi cái thư đó cho ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng nước mình đó. Sau khi gia đình nhận được cái đó thì cũng sẽ công bố cho mọi người biết. Ngoài ra, anh có bài thơ Táo quân, ảnh gửi ra trực tiếp cho gia đình nhưng mà bên phía công an họ giữ lại. Họ nói là bài thơ này phải qua kiểm duyệt mới cho gia đình nhận”.
Ông Trần Huỳnh Duy Thức bị xét xử hồi đầu năm 2010 cùng với các ông Lê Công Định, Nguyễn Tiến Trung và Lê Thăng Long. Ông Thức nhận mức án nặng nhất là 16 năm tù cùng với 5 năm quản chế. Các ông Định, Trung và Long đều đã ra tù trong mấy năm trước đây.
Giữa tháng 5 năm ngoái, gia đình ông Thức cho biết ông bị “ép buộc đi định cư tại Hoa Kỳ” nhưng ông đã “bác bỏ ý định đi định cư như cái giá trao đổi để hưởng sự tự do”. - VOA
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét