Indonesia phá nổ tàu cá Việt Nam và Malaysia để thị uy với Trung Quốc ? - Trọng Nghĩa

Tàu cá Việt Nam và Malaysia đánh cá bất hợp pháp bị Indonesia phá hủy tại Batam, tỉnh đảo Riau.REUTERS/M N Kanwa

Chính quyền Jakarta vào hôm qua, 05/04/2016, đã lại cho phá hủy bằng thuốc nổ 23 tàu cá nước ngoài bị chận bắt trong lúc đánh cá trái phép trong vùng biển của Indonesia. Trong số tàu bị phá hủy có 13 chiếc của Việt Nam, số còn lại là tàu cá Malaysia. Một số quan sát viên xem đấy là một hành động nhằm gởi tín hiệu đến Trung Quốc.<!->

Chiến dịch phá nổ tàu cá Việt Nam và Malaysia diễn ra cùng một lúc ở bảy cảng khác nhau, từ Karakan ở phía bắc Kalimantan, cho đến thành phố Ranai ở Natuna (cực nam của Biển Đông). Đích thân bộ trưởng Ngư Nghiệp và Hàng Hải Indonesia, bà Susi Pudjiastuti, đã « thị sát » qua video trực tuyến các vụ phá hủy do Hải Quân, Tuần Duyên và Cảnh Sát Indonesia phối hợp thực hiện.

Theo nhật báo Mỹ The Wall Street Journal, bà bộ trưởng Indonesia tuyên bố sẽ áp dụng hình phạt tương tự với bất kỳ tàu cá nào bị bắt giữ khi đến đánh bắt trái phép trong vùng biển Indonesia, bất kể đó là tàu của nước nào.

Để nhấn mạnh quyết tâm của Jakarta, bà Pudjiastuti đã lấy Mỹ ra làm ví dụ : « Nếu có một chiếc tàu đánh cá bất hợp pháp đến từ Mỹ, chúng tôi cũng sẽ đánh chìm nó như thường ».

Tuy nhiên, một số nhà phân tích lại gắn liền tuyên bố nói trên cùng với hành động phá tàu được quảng bá rầm rộ với sự kiện mới đây, Jakarta đã tố cáo Bắc Kinh đánh tháo cho một tàu cá Trung Quốc bị tuần duyên Indonesia chận bắt về tội đánh cá lậu trong vùng biển Natuna.

Richard Javad Heydarian, một chuyên gia an ninh tại Đại học De La Salle ở Manila nhận xét với tờ báo Mỹ như sau : « Ngày càng thấy rõ là các vụ Trung Quốc xâm nhập vùng biển của các láng giềng, công khai là để khai thác hải sản, đã trở thành điều bình thường mới… Và rõ ràng là Malaysia, Indonesia và một số nước trước đây vốn có một thái độ bàng quan, đã phải chia sẻ những nhận thức về mối đe dọa Trung Quốc của các nước mạnh miệng hơn như Philippines và Việt Nam. »

Thông điệp cũng được đưa ra vào lúc Indonesia hiện có trong tay 10 tàu cá Trung Quốc bị bắt giữ về tội đánh bắt trộm. Chủ nhân các chiếc tàu này đang xin Jakarta khoan hồng.

Indonesia tăng cường đấu tranh chống đánh bắt cá trái phép trong vùng biển nước này kể từ khi ông Joko Widodo nhậm chức Tổng thống Indonesia vào năm 2014, và đương kim bộ trưởng Ngư Nghiệp Indonesia là một người rất cứng rắn trong chủ trương phá nổ tàu cá phạm luật để răn đe.

Từ năm 2014 đến nay, Jakarta đã chặn bắt được khoảng 200 tàu cá ngoại quốc đánh bắt trái phép, đã cho phá nổ tổng cộng 174 chiếc. Tuy nhiên trong số này, chỉ có một chiếc tàu Trung Quốc mà thôi, và vụ phá nổ được tiến hành một cách kín đáo, trái với động thái phô trương khi tàu bị phá mang quốc tịch các nước khác.