Đề phong bất trắc, Tổng thống Putin thành lập "ngự lâm quân"

Tổng thống Nga Vladimir Putin đi vào điện Kremlin, ngày 05/04/2016.Ảnh : REUTERS/Alexander Zemlianichenko/Pool

Tổng thống Nga Vladimir Putin loan báo thành lập « lực lượng vệ binh quốc gia ». Lực lượng mới này gồm các đơn vị an ninh của bộ Nội Vụ, cảnh sát chống bạo động và các đơn vị đặc nhiệm. Nhiệm vụ chính thức là để chống khủng bố, ma túy và xã hội đen. Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, đây chỉ là một « lực lượng ngự lâm quân » để chủ nhân điện Kremlin dùng trấn áp các cuộc biểu tình của dân chúng và kiểm soát tầng lớp đặc quyền.<!-

Theo truyền hình Nga, trong cuộc họp vào ngày thứ ba 05/04/2016 với bộ trưởng Nội Vụ Vladimir Kolokoltsev, tổng thống Putin tuyên bố « sẽ thành lập một bộ phận an ninh mới, dựa trên căn bản của các lực lượng võ trang của bộ Nội Vụ cộng với cảnh sát chống bạo động và đơn vị can thiệp khẩn cấp ». Cơ quan chống ma túy và Sở di trú cũng được sáp nhập vào lực lượng mới.

Tổng thống Nga không cho biết thêm chi tiết về lực lượng « vệ binh quốc gia », quân số bao nhiêu, phối hợp ra sao với cơ quan mật vụ FSB và khi nào chính thức hoạt động. Tuy nhiên, trong phần giải thích bổ sung, phát ngôn viên điện Kremlin, Dmitri Peskov, nói rõ : Chức năng của « vệ binh quốc gia », ngoài chống tội phạm có tổ chức và khủng bố, còn có nhiệm vụ trấn áp các cuộc biểu tình « trái phép ».

Vệ Binh bảo vệ quốc gia hay Ngự Lâm Quân phục vụ hoàng đế ?

Lực lượng « Vệ binh quốc gia » - do Viktor Zolotov, một người tín cẩn của tổng thống Nga, chỉ huy. Viktor Zolotov nguyên là chỉ huy trưởng lực lượng phòng vệ phủ tổng thống, chỉ huy trưởng các đơn vị võ trang của bộ Nội Vụ, sẽ nhận lệnh trực tiếp từ tổng thống Vladimir Putin.

Theo các chuyên gia, tổ chức an ninh mới này có quyền hạn rộng lớn không khác gì mật vụ FSB, hậu thân của KGB mà ông Putin từng phục vụ.

Cũng theo các nhà phân tích, vai trò thật sự của tổ chức an ninh mới này là « đương đầu với nguy cơ nổi loạn » vì khủng hoảng kinh tế nhất là trong bối cảnh bầu quốc hội vào tháng 9 năm nay. Theo giải thích của phát ngôn viên điện Kremlin, Dmitri Peskov : Vệ binh quốc gia có thể tham gia vào « nỗ lực giữ gìn trật tự và an ninh công cộng» nhưng không có liên quan gì các cuộc bầu cử tương lai kể cả bầu tổng thống 2018.

Câu hỏi đặt ra là tại sao chính quyền Nga lại có nhu cầu thành lập thêm một lực lượng an ninh đặc biệt bao gồm tình báo với công an ?

Mark Galeotti, một chuyên gia Mỹ về vấn đề an ninh ở Nga được Asia News trích dẫn, thẩm định : Vệ binh quốc gia sẽ trở thành một loại lực lượng bán quân sự hùng mạnh, có cơ sở trên toàn quốc.

Tuy nhìn nhận là phải chờ lúc cơ cấu tổ chức bắt đầu hoạt động mới có thể phân tích chính xác được, chuyên gia Mark Galeotti cho rằng nước Nga không có lý do chính đáng để thành lập « binh chủng an ninh » mới và đặt bên ngoài thẩm quyền của bộ Nội Vụ. Trừ phi, những kẻ đang nắm quyền lực trong tay lo sợ dân chúng bất bình nổi dậy.

Nhà phân tích Mỹ kết luận : Tổng thống Nga thành lập một « lực lượng công an đúng nghĩa, một hình thức ngự lâm quân » do một người tín cẩn chỉ huy để kiểm soát cùng lúc hai đối tượng : dân chúng và thành phần đặc quyền trong chế độ.