Mừng Ngày Của Mẹ 2025! - Nhớ Chủ Nhật Tuần Này: Happy Mother’s Day 2025! Lời Chúc Mừng Ngày Hiền Mẫu! -Mẹ là món quà yêu thương, quý báu nhất, mà Thượng Đế ban cho con người! -Mẹ là dòng suối dịu hiền, Mẹ là bài hát thần tiên, là bóng mát trên cao, là mắt sáng trăng sao, là ánh đuốc trong đêm, khi lạc lối!-Mẹ là tất cả! Mẹ là người có thể thay thế tất cả những ai khác, nhưng không ai có thể thay thế được Mẹ! -Mẹ chăm sóc ta cả cuộc đời, làm những việc cực nhọc nhất, mà không có lương! Mẹ nắm tay những đứa con mình không phải chốc lát, mà giữ trong trái tim suốt cả cuộc đời!
-Sẽ không bao giờ kiếm được bà Mẹ thứ 2 trên cuộc đời này đâu! Quý như thế, tại sao chúng ta không tỏ tình yêu thương với Mẹ hàng ngày, mà phải chờ đợi đến Ngày Hiền Mẫu mới làm được điều này, tệ hơn nữa, khi Mẹ qua đời mới…nhận ra!
Hãy ôm Mẹ mình, nói lời yêu thương bất cứ lúc nào có thể! Người Đàn Bà Quý Báu Nhất trong cuộc đời của mỗi người!
Happy Mother’s Day 2025!
Bài Tình Thơ Tháng Năm: Ngày Của Mẹ!
(Sương Lam)
Tháng Năm xứ Mỹ có Ngày Của Mẹ
Cô giáo ở trường dạy bé vẽ hoa
Trên cánh thiệp hồng gói lại làm quà
Về tặng Mẹ chúc: “Một ngày vui vẻ”
Tôi lại nhớ quãng đời thời non trẻ
Những ngày xưa khi còn mẹ còn cha
Đã bao lần phạm lỗi với mẹ già
Khi không được những gì mình ước muốn
Tôi nào biết đã gây bao phiền muộn
Làm mẹ tôi nước mắt phải tuôn rơi
Phải bao đêm mất ngủ nghẹn ngào lời
Khi con trẻ không nghe lời dạy bảo
Mẹ chăm sóc gia đình, lo cơm áo
Mẹ chăm lo từng giấc ngủ, miếng ăn
Mẹ nhân từ dạy dỗ lẫn khuyên răn
Đàn con nhỏ sống cuộc đời đạo đức
Mẹ hy sinh tổn hao bao công sức
Khi thấy đàn con nhỏ lớn dần lên
Theo thời gian gánh nặng chất chồng trên
Đôi vai nhỏ người mẹ già ốm yếu
Nay mất Mẹ bây giờ tôi mới hiểu
Thế nào là tình mẫu tử thiêng liêng
Ngôn từ nào định nghĩa chữ Mẹ hiền:
« Là Đức Mẹ, là Quan Âm, thị hiện ? »
Này bạn trẻ, hãy tĩnh tâm lặng tiếng
Hiểu rằng ta chỉ một Mẹ mà thôi!
Tiếc thương chi khi Mẹ đã mất rồi
Thì xin hãy thương Mẹ nhiều lúc sống
Trời dẫu cao, đất biển kia dẫu rộng
Cũng không bằng tình của mẹ thương con
Chỉ khi nào bạn nuôi nấng đàn con
Bạn sẽ hiểu thế nào là Tình Mẹ
CHỦ NHẬT TUẦN NÀY! MỪNG NGÀY CỦA MẸ (HAPPY MOTHER’S DAY!)
CẢ ĐỜI HY SINH: MẸ TÔI, NGƯỜI VỢ LÍNH VNCH!
(Hùng Biên)
-Lời mở đầu: Trong mỗi chúng ta ai cũng có một người mẹ, để được yêu thương, chăm sóc và dạy dỗ. Sự hy sinh cao quý của mẹ cho chồng con đã được vinh danh nhiều qua thi ca Việt Nam. Nhưng sự hy sinh của các bà mẹ, những người vợ lính Việt Nam Cộng Hòa (VNCH), thì không có bút mực nào viết ra hết. Là một người con có mẹ là vợ lính VNCH, tôi đã trải qua nhiều kinh nghiệm về sự hy sinh của mẹ tôi và nhìn thấy sự hy sinh của các bà mẹ, của các bạn đồng cảnh. Với lòng thương yêu và trân quý sự hy sinh của mẹ, tôi đã ôm ấp trong lòng một bài viết về mẹ từ lâu. Sau khi ba tôi mất, nhìn thấy nỗi cô đơn và thương nhớ của mẹ đã thôi thúc tôi phải viết bài về mẹ.
Bài viết này chỉ là câu chuyện nhỏ trong vô số những câu chuyện về các mẹ, vợ lính VNCH. Xin được dùng bài viết như một món quà gởi đến mẹ tôi trong ngày lễ Hiền Mẫu (Mother Day) của năm 2014. Xin cám ơn mẹ cho tất cả những gì mẹ đã đem lại cho ba và anh em tụi con. Qua bài viết này, tôi xin gởi một thông điệp đến các em tôi, các bạn tôi và các thế trẻ về hình ảnh của một người mẹ trong vô số những người mẹ, vợ lính VNCH, đã hy sinh cả cuộc đời cho chồng con. Cuộc đời của mẹ tôi đã gắn liền với thời chinh chiến ly loạn của dân tộc Việt Nam.
Vào truyện:
-Mẹ sinh ra tại làng Tân Phú Thượng, quận Đức Hòa, tỉnh Hậu Nghĩa (nay thuộc tỉnh Long An) vào năm 1945. Theo lời bà ngoại tôi kể, ngôi làng nằm ngoài vùng kiểm soát của thực dân Pháp và trong vùng mà Việt Minh Cộng Sản (VMCS) hàng đêm đến cướp bóc. Quân Pháp thường xuyên mở các cuộc hành quân bố ráp, đốt nhà, và tàn phá mọi thứ. Ba, Mẹ, Tôi (Biên) và em gái kế (Thùy).
Mỗi lần như thế, ông bà ngoại phải dẫn mẹ và các dì chạy trốn trong lằn tên lửa đạn. Người dân trong làng bám đất không vì yêu thích Cộng Sản (CS), mà vì là nơi chôn nhau cắt rốn và đất đai mồ mả ông bà bao đời để lại. Nhiều người đã bỏ làng, trốn ra ngoài vùng Pháp kiểm soát, thì bị VMCS ban đêm tìm bắt, giết và treo cổ ở đầu làng để răn đe thị chúng. VMCS sợ dân bỏ làng đi hết thì bọn chúng sẽ đói vì không còn gì để cướp. Không thể sống trong cảnh bất an, ông bà ngoại tôi đã dẫn gia đình chạy trốn, đi thật xa, và lên lập nghiệp tại vùng Gia Định, thành đô.
Mẹ tôi đã trưởng thành trong nền giáo dục nhân bản của Miền Nam Việt Nam (MNVN). Sau khi hoàn tất trung học, mẹ đã vào làm thư ký cho hãng tàu thủy xuất nhập cảng hàng hóa. Đó là công ty Khánh Phát tại Sài Gòn. Mẹ, cũng như các thanh thiếu nữ khác, đã trải qua tuổi thanh xuân đẹp đẽ của mình với những tình bạn và tình yêu chân thành. Nhưng chiến tranh khốc liệt ngày một lan tràn khắp nơi trên quê hương Miền Nam, bao lớp trai trẻ phải xếp bút nghiên, rời bỏ công sở và gạt qua những ước mơ riêng, lên đường nhập ngũ, cầm súng bảo vệ sự thanh bình và tự do của MNVN. Mẹ đã chứng kiến những cảnh chia tay của những người bạn, người yêu, và người thân. Thiếu nữ thời mẹ đã sớm trở thành những người bạn, người yêu, và người vợ của lính. Mẹ cũng thế.
Theo lời mẹ kể, vào một ngày thứ bảy của năm 1966, mẹ và người bạn gái tên Xuyến vào Tổng Y Viện Cộng Hòa thăm một người bạn đang nằm trị thương. Đến nơi, mẹ và dì Xuyến được biết là người bạn đã ra ngoài bệnh viện dạo phố. Mẹ và dì đang cất bước ra về thì cơn mưa ào xuống để níu chân mẹ và dì ở lại. Hai người chạy vô tránh mưa ở hàng hiên, bên trong là dãy phòng trị thương.
Bên trong phòng, một thương binh lên tiếng:
– Ê tụi bây, bên ngoài có hai thiếu nữ đang đứng tránh mưa kìa.
– Để tao ra mời các cô ấy vào đây nói chuyện cho vui. Một người thương binh khác lên tiếng.
Mẹ kể, một người thương binh băng bó ở cổ đã bước ra khỏi phòng trị thương, mời mẹ và dì bước vào trong phòng. Khi bước vào trong thì mẹ gặp thêm hai thương binh nữa, một người bị thương băng bó ở tay và người kia thì băng bó ở chân. Mẹ và dì đã có dịp trò chuyện vui vẻ với họ, nhưng với mẹ tôi thì nhớ nhất câu trả lời, khi bà hỏi:
– Làm sao các anh bị thương vậy?
Người sĩ quan trẻ bị thương băng ở cổ trả lời:
– Anh đi hành quân thì bị trâu chém.
Trước khi chia tay ra về, mẹ và dì đã trao đổi địa chỉ với ba thương binh, có tên là: Đường, Đăng và Quyền, để liên lạc sau này trong tình quân dân: em hậu phương anh tiền tuyến.
Nào ngờ, ngày Chủ Nhật hôm sau, một chiếc xích lô máy đậu bên ngoài nhà ông bà ngoại. Bước trên xe xuống là ba thương binh chống nạng dìu nhau. Mẹ kể, tiếng nổ inh ỏi của xe xích lô máy cộng với hình ảnh của các thương binh khoác trên người những áo trận hoa rừng đã thu hút sự chú ý của khu xóm, vốn thường ngày yên tĩnh. Sau lần gặp lại đó, mẹ thường gặp lại người chiến binh bị thương ở cổ khi ông về phép. Tình yêu của mẹ từ từ chớm nở với người lính trận này, có họ tên là Nguyễn minh Đường, sĩ quan của binh chủng Lực Lượng Đặc Biệt, QLVNCH. Mẹ đã trở thành người yêu của lính. Ba năm sau, mẹ trở thành người vợ lính. Sau khi lập gia đình, ba mẹ tôi mua nhà ra ở tại quận 8 một thời gian. Nhưng vì ba tôi là lính tác chiến qua các binh chủng thiện chiến: Lực Lượng Đặc Biệt rồi Biệt Động Quân của QLVNCH, quanh năm hành quân ở biên thùy, một mình mẹ phải sống quạnh hiu với đàn con nhỏ, nên ba mẹ đồng ý bán căn nhà và mẹ dọn về ở với ông bà ngoại.
Như các người yêu và các người vợ lính khác, mẹ đã sống trong nỗi thấp thỏm lo âu về sự an nguy của chồng, trong niềm thương nhớ, và mong chờ cho ngày chồng về phép. Mẹ thay ba tôi, chăm sóc và nuôi dạy anh em tôi. Mẹ lặn lội lên những tiền đồn xa xôi thăm chồng và có khi mẹ dẫn tôi đi cùng. Có những lần đi thăm, mẹ phải lo âu chờ đợi trong tiền đồn, khi chồng vẫn còn đang hành quân giao tranh với quân thù. Mẹ đã hòa nhịp thở của mình với nỗi thăng trầm của cuộc chiến VN. Mẹ vui với những tin vui chiến thắng và được biết chồng bình an trở về sau một trận đánh và mẹ lo sợ khi biết chồng mình bị thương. Mẹ đã là chỗ dựa cho ba tôi trong việc quán xuyến gia đình, để ông an tâm, kìm chắc tay súng chống lại xâm lăng của CSBV. Ngoài chăm sóc gia đình, mẹ thay ba làm bổn phận người con đến song thân của hai bên.
Trong thời chiến, hạnh phúc của người vợ lính quá mong manh và nhỏ bé, nhưng sự hy sinh của người vợ lính cho chồng con và người thân thì vô cùng to lớn. Sau khi CS xâm chiếm MN, sự hy sinh đó còn tăng lên gấp bội.
Sau ngày đen tối 30-4-1975 của dân tộc VN chừng một tháng, mẹ tôi hạ sanh đứa em gái út. Khi em vừa tròn 1 tháng tuổi thì ba tôi phải ra trình diện đi tù CS. Ba đi tù, để lại cho mẹ năm đứa con thơ: 5, 4, 3, 1 tuổi và một bé sơ sinh. Trong cảnh nước mất nhà tan, gia đình ly tán, ba tôi, các bác tôi, anh họ tôi lần lượt đi tù CS, và cậu tôi tử trận trong những ngày cuối của cuộc chiến. Còn cảnh thương tâm nào hơn, già khóc và trẻ khóc cho một viễn cảnh đen tối của người dân MN, chết chóc và chia lìa. Vì quá thương con, thương cháu trong ngục tù CS, bà nội tôi lâm bệnh và mất vài tháng sau đó. Trong đám tang nội, không có người con ruột nào có mặt để đưa tang. Từ một phụ nữ chân yếu tay mềm, mẹ đã nén những đau thương, bước ra ngoài xã hội bương chải để kiếm sống cho gia đình.
Sau khi cưỡng chiếm MN, CSBV đã vơ vét, tịch thu tài sản và cơ sở làm ăn của người dân. Mọi công việc, hãng xưởng lớn nhỏ điều tùy thuộc vào sự ban phát của chúng. Chúng thi hành chính sách kỳ thị và phân biệt đối xử lên người dân MN, nhất là với những gia đình có dính líu đến chế độ VNCH. Mẹ tôi đã không thể xin được một công việc hãng xưởng, vì bị liệt kê có chồng là sĩ quan cao cấp của QLVNCH. Mẹ đã làm nhiều công việc buôn bán như xe trái cây, xe thuốc lá, bán bánh kẹo, khoai, bán củi bó… vv và vv. Mẹ phải làm nhiều việc ngõ hầu kiếm đủ tiền lo ăn mặc và những nhu cầu học đường cho anh em chúng tôi. Có những lúc mẹ đi sớm về khua, anh em chúng tôi côi cút trong sự thiếu vắng cả cha lẫn mẹ. Có những lúc buôn bán ế ẩm, mẹ phải bán đi những vật dụng có giá trị trong nhà và ngay cả những nữ trang của mẹ để có tiền trang trải gia đình. Mẹ tần tiện từng ngày để đủ tiền mua quà gởi cho ba tôi, nơi ngục tù CS. Tuổi ấu thơ, anh em tôi quá quen thuộc với những món quà, mẹ gởi cho ba, như: mắm ruốc, muối đậu, thịt chà bông, đường, và khô.
Vào một ngày của năm 1979, mẹ cho tôi biết là mẹ và tôi sẽ đi thăm ba tôi ở trại tù ngoài Bắc. Với tôi, đó là một tin vui không sau tả nổi. Mẹ phải làm nhiều hơn và phải bán đi chiếc Honda Dam hầu có đủ tiền mua vé xe lửa, mua thực phẩm để đóng quà, và làm lộ phí dọc đường. Hành trình đi thăm tù thật là gian nan, với nhiều bất trắc và nguy hiểm. Sau 3 ngày 3 đêm ngồi trên xe lửa, gần một ngày đứng trên xe đò, và gần một buổi đi bộ, mẹ với những gói quà trĩu nặng đôi tay dẫn tôi tới căn nhà trọ thăm tù, nằm chơi vơi giữa vùng đất hoang vắng với những ngọn núi cao bao quanh. Ba tôi bị nhốt tại trại tù K3, Tân Kỳ, Nghệ Tĩnh. Qua chuyến thăm ba này, rất nhiều hình ảnh, nhiều kỷ niệm và nhiều nhận thức đã ghi lại trong tôi, một đứa bé 9 tuổi, về nỗi nhục nhằn của người tù khổ sai, về sự vất vả của vợ con thăm tù, về sự nghèo nàn lạc hậu và bần cùng của người dân miền Bắc, và về sự dối trá và dốt nát của chế độ CS. Những nhận xét ấy đã mãi theo tôi, đã làm động lực thúc đẩy tôi tìm hiểu về thể chế Quốc Gia và Cộng Sản và giúp tôi tự vươn lên sau này
Sau khi thăm ba về, mẹ tôi lại tiếp tục buôn bán và làm nhiều hơn mới có thể sống được trong xã hội mà CS chỉ biết lo cho riêng chúng ăn no, mặc ấm, bằng cách cướp bóc và đàn áp người dân, mặc kệ cho sự nghèo khó và lam lũ của người dân. Người dân thì bị thiếu ăn nhất là bị chúng bắt ăn độn khoai và bo bo. Một năm, trừ ba ngày Tết, mẹ làm đủ 362 ngày. Làm việc quá cơ cực, ngày một mẹ càng gầy hơn. Đến một hôm mẹ tôi ngã bệnh vì lao phổi, do lao lực mà ra. Dù bệnh, mẹ không nghỉ, vẫn phải tiếp tục buôn bán hàng ngày. Không biết còn có bao gia đình khác vì quá nghèo khổ, khiến con cái phải bỏ học đi làm hoặc phụ giúp buôn bán để sinh nhai? Còn mẹ tôi, dù cơ cực đến mấy, vẫn gồng gánh, tần tảo làm việc sớm hôm cho chúng tôi được cắp sách đến trường.
Ngoài việc thay chồng, nuôi dạy một đàn con nhỏ, mẹ còn phụng dưỡng ông bà ngoại và giúp đỡ anh chị em và những người thân thương của mẹ.
Anh em chúng tôi ngày một khôn lớn trong vòng tay yêu thương và chăm sóc của mẹ và thiếu vắng hình bóng của ba. Chúng tôi sớm phụ giúp mẹ trong công việc bếp núc và buôn bán. Thương mẹ, anh em chúng tôi sống cần kiệm với những gì mẹ cho, dẹp qua những khao khát mơ ước của tuổi thơ và vươn lên trong học đường. Từ buôn bán nhỏ, mẹ hùn vốn với gia đình anh họ, mở gian hàng bán quần áo may sẵn tại chợ Bà Chiểu.
Sau 10 năm tù, ba tôi được thả về sum họp với gia đình. Ngày ba về là ngày ngạc nhiên và vui mừng nhất cho mẹ và anh em chúng tôi, vì là ngày gia đình tôi mòn mỏi mong chờ và không được biết trước. Từ ngày đó, anh em chúng tôi thật sự biết và sống bên cạnh tình yêu thương và dạy dỗ của ba. Mẹ đã chu tất lo cho ba mọi thứ và nhất là lo cho ba điều trị những căn bệnh hậu chứng của những năm tù CS như: phù thũng, đau bao tử, và gai xương sống. Mẹ còn an ủi và tạo điều kiện cho ba vui với gia đình, bạn tù, và người thân. Ba tôi đã phụ giúp mẹ trong việc buôn bán như đi bổ hàng từ các chợ lớn, như chợ Tân Bình hoặc chợ An Đông. Ngoài ra, ba tôi còn làm thêm việc bán lẻ và bỏ mối bia và nước ngọt đến các tiệm và quán ăn.
Không có sự hy sinh của mẹ, chắc tôi đã không đạt được những thành quả trong học vấn. Năm 1988, tôi thi đậu vào khoa cơ khí, Đại Học Bách Khoa Sài Gòn, trong tổng số 140 thí sinh đậu “chính quy” (hệ A) bên cạnh 310 thí sinh đậu hệ mở rộng (hệ B, phải đóng học phí). Khi nhập học, tôi mới biết là số sinh viên có cha là cựu tù CS như tôi chỉ đếm trên đầu ngón tay. Trong hệ thống thi cử vào đại học (ĐH) của chế độ CS, chúng tôi bị phân loại vào nhóm 4, nhóm chót, nhóm cho những gia đình có dính líu đến chế độ VNCH, có cha mẹ đang bị tù chính trị, hoặc người thân vượt biên. Vì thế, chúng tôi phải đậu điểm thật cao và chỉ được nhận đậu với con số nhỏ, tượng trưng.
CS nhận chúng tôi vào ĐH cũng nằm trong mưu đồ chiến lược của họ, nhằm chứng tỏ với thế giới bên ngoài là họ có thay đổi trong chiều hướng mở cửa kinh tế, để qua đó, họ đón nhận trợ cấp và đầu tư từ các nước, nhất là các nước tư bản giàu có, mà chế độ CS luôn tuyên truyền chê bai. Việc thi đậu ĐH của chúng tôi đã ít nhiều đem lại niềm vui và hãnh diện cho ba mẹ, cho thế hệ chúng tôi, thế hệ con em của chế độ VNCH. Chúng tôi đã đạt những điểm cao và xếp hạng cao sau các kỳ thi ở ĐH, cho dù tình trạng lộ đề cho “con ông cháu cha” của CS xảy ra ở mỗi kỳ thi.
Để đỡ bớt gánh nặng cho mẹ, tôi đã đăng quảng cáo trên báo nhận dạy kèm và luyện thi ĐH qua các môn toán, lý và hoá. Tôi đã đi dạy học tại gia từ năm 1989 đến khi gia đình đi tỵ nạn CS vào năm 1995. Tôi rất vui là đã làm ra tiền phụ giúp mẹ và đã giới thiệu nhiều mối dạy học cho các bạn sinh viên đồng cảnh.
Ngày gia đình tôi rời VN đi tỵ nạn CS là ngày vui lớn vì từ ngày hôm đó gia đình tôi sẽ thoát khỏi ngục tù lớn của CS, thoát khỏi cái chủ nghĩa xã hội (vốn là chủ nghĩa cộng sản, được đổi tên hầu lường gạt những người nhẹ dạ) đầy hận thù, phân biệt giai cấp, và kỳ thị. Hơn hết, tôi mừng là ba mẹ sẽ không còn phải vất vả bương chải trong cuộc sống và anh em tôi sẽ có điều kiện thăng tiến trong xã hội mới, tự do và dân chủ.
Trong những năm dài tha phương nơi đất khách, mẹ vẫn luôn là chỗ dựa chính cho ba và anh em tôi. Ngoài việc quán xuyến gia đình, mẹ luôn đi bên cạnh ba tôi trong các sinh hoạt Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia (CĐNVQG). Mẹ song hành với ba trong các buổi tiệc vui cưới hỏi, các buổi họp mặt hội đoàn và đồng hương, các buổi lễ tưởng niệm của VNCH và các Đại Hội Biệt Động Quân hàng năm. Mẹ góp phần công sức cho các lễ hội và tưởng niệm của các hội đoàn và CĐNVQG. Mẹ luôn ở bên cạnh chăm sóc cho ba qua những cuộc giải phẩu, luôn thương yêu và chăm lo một đàn cháu nội ngoại.
Cuộc đời của mẹ tôi là một trong vô số những cảnh đời bi thương của người mẹ, vợ lính VNCH. Đó là những cảnh đời của những người vợ lính: là góa phụ trong cuộc chiến, là vợ thương binh VNCH, hay là vợ người tù “cải tạo”. Cho dù ở cảnh đời nào, các mẹ đã son sắt thủy chung với chồng, thương yêu và chăm sóc chồng con, thay chồng tần tảo sớm hôm nuôi dạy các con và trang bị cho các con một hành trang vào đời. Không biết có bao nhiêu người mẹ đã ngã xuống trên đường đi thăm chồng trong ngục tù CS, trên đường vượt biên tìm tự do, hoặc ngay trên quê hương VN khi mòn mỏi trông chờ ngày đoàn tụ chồng về từ các trại tù CS? Thương quá các mẹ, vợ lính VNCH.
Dòng lịch sử VN sẽ sang trang, ngoài những trang sử nói lên hào khí anh dũng của cả dân tộc VN và nhất là Quân-Dân-Cán-Chính MNVN đã, đang, và sẽ còn tiếp tục đứng lên chống lại chế độ vô thần phi nhân CS, tôi tin chắc rằng sẽ có nhiều trang sử ghi đậm những nét hy sinh cao quý của các mẹ, vợ lính VNCH.
Sự hy sinh của mẹ tôi cũng như vô số các mẹ, vợ lính VNCH, đã là tấm gương tiêu biểu cho thế hệ chúng tôi và hậu thế noi theo, đó là sự thủy chung, sự cam chịu những bất công, vượt lên những gian truân, tần tảo làm việc, chăm lo cho chồng con và nuôi dạy con cháu nên người.
Không có sự hy sinh của mẹ, anh em tôi đã không có những gì mình có được ngày nay. Con xin đại diện các em cảm ơn mẹ.
Không có sự hy sinh của các mẹ, vợ lính VNCH, thế hệ chúng tôi sẽ không có được những thành đạt ngày nay trên đất khách quê người, đó là những kỷ sư, bác sĩ, nha sĩ, dược sĩ, nhà giáo, khoa học gia, chính trị gia, thương gia, nghiệp chủ… vv và vv. Nếu được, xin các bạn trẻ đồng cảnh hãy cùng tôi, nghiêng mình cảm kích và tri ân đến mẹ mình và tất cả các mẹ, vợ lính VNCH. Chúng ta hãy cùng hoài niệm về những hy sinh của mẹ, để càng yêu thương và chăm sóc mẹ trong tuổi xế chiều, bạn nhé!
(Happy Mother’s Day, Atlanta, 03/14)
Cần Biết Trong Đời Sống: Đã Áp Dụng Đạo Luật REAL ID!
-Một số Đồng Hương, có trở ngại tại phi trường, xin được nhắc nhở lại:
Thời hạn thực thi Đạo luật REAL ID đã bắt đầu từ ngày hôm qua, Thứ Tư, 7 tháng 5 năm 2025, tại California. Để lên các chuyến bay nội địa và tiếp cận một số cơ sở liên bang, giờ đây bạn sẽ cần REAL ID hoặc một hình thức nhận dạng được liên bang chấp nhận khác. Bao gồm hộ chiếu Hoa Kỳ, thẻ hộ chiếu Hoa Kỳ hoặc thẻ thường trú nhân.
Nộp đơn xin REAL ID:
Bạn có thể bắt đầu quy trình nộp đơn trực tuyến tại REALID.dmv.ca.gov và sau đó đến văn phòng DMV để hoàn tất đơn ghi danh. Đây là chuyện cần thiết, thực hiện càng sớm, càng tốt!
Một phiên bản khác của bức tượng Thương Tiếc- Tưởng nhớ điêu khắc gia Nguyễn Thanh Thu
-Trong một không gian thinh lặng, “Thương Tiếc” hiện ra không như một hình khối bất động, mà như một tiếng thở dài đã hóa đá — tiếng thở dài của một người lính đã đi qua chiến tranh, không bằng vẻ kiêu hùng mà với ánh mắt nhìn xa xăm, tâm tư trĩu nặng của một thời loạn không thể nguôi quên.
Tác phẩm của điêu khắc gia Nguyễn Thanh Thu vừa là biểu tượng của người lính – vừa là hiện thân của một thời đại, một khúc ngoặt định mệnh trong lịch sử dân tộc. Người lính không đứng trong tư thế chiến đấu, không hô vang khẩu hiệu mà ngồi lặng trên một phiến đá, tay đặt hờ lên vũ khí như đang vấn lại một câu hỏi không ai trả lời: “Chúng ta mất gì, và còn lại gì?”
Từng đường nét trên gương mặt như chạm từ ký ức – chứa đựng một nỗi buồn kiêu hãnh. Chiếc nón sắt không còn là vật che chở mà trở thành một bóng mờ đè nặng ký ức. Bàn tay rắn chắc không còn siết chặt vũ khí, mà đang buông thõng giữa hai đầu gối, như thể đang ôm lấy một nỗi mất mát không tên.
Đây chỉ là một phiên bản khác của “Thương Tiếc”. Còn bức tượng nguyên thủy đã bị lật đổ vào những ngày tháng Tư, 1975, theo định mệnh quê hương và số phận của một thành phố đã mất tên. Tác giả của nó – người nghệ sĩ từng tạc nỗi đau vào đá – đã gánh lấy tù tội và giờ đây, đang thở những hơi dốc cuối đời trên giường bệnh. Với ông, có lẽ lúc này không còn gì để sợ mất. Nhưng cái chúng ta còn giữ được là gì? Vẫn còn là một câu hỏi. Phải chăng, mỗi chúng ta là một phiên bản khác của “Thương Tiếc” – sau 50 năm im tiếng súng, chỉ còn tiếng khóc thầm.
Không hô hào, không bi lụy, không lên án cũng không cầu xin, “Thương Tiếc” là một lời tưởng niệm trong im lặng. Im lặng để lắng nghe tiếng bước chân đồng đội không về. Im lặng để nhận diện từng khuôn mặt đã rơi vào vô danh. Im lặng để trái tim người xem tự thốt lên những câu hỏi về giá trị của sự hy sinh, về chiều sâu của khổ đau và về cái đẹp đau đớn của sự thua cuộc mà vẫn giữ nhân tính.
Trong khối đá rắn đó, Nguyễn Thanh Thu đã gửi vào không chỉ kỹ thuật điêu khắc, mà cả linh hồn của một thế hệ. Một linh hồn không muốn lãng quên, cũng không dám quên. Một linh hồn cúi đầu trước bi thương, nhưng ngẩng lên bằng nhân phẩm.
Bức tượng này, vì thế, không để chiêm ngưỡng, mà dành để chúng ta cúi đầu!
(Khúc chiêu niệm Tháng Tư - 22.4. 2025)
(Tran Triet)
Tin Quốc Tế Đó Đây
Ukraine Bắn Hơn 100 Drone Vào Nga Trước Lễ Diễu Binh Mừng Ngày Chiến Thắng 9/5
(Ảnh AP, minh họa: Nhân viên xây dựng thành phố xem xét một tòa nhà bị hư hỏng do drone của Ukraine rơi vào, Mạc Tư Khoa, thủ đô của Nga, ngày 14/3/2025.)
-Trong đêm 5, rạng sáng 6/5/2025, Ukraine đã phóng hơn 100 drone vào lãnh thổ Nga, chủ yếu nhắm vào thủ đô Mạc Tư Khoa, làm rối loạn hoạt động của hơn chục phi trường. Vụ tấn công diễn ra 3 ngày trước lễ kỷ niệm hàng năm, mừng ngày chiến thắng Đức Quốc Xã, 9/5/2025, được tổ chức rầm rộ ở Nga.
Được thông tấn xã AFP trích dẫn, Thị trưởng Mạc Tư Khoa, ông Sergey Sobyanin cho biết 19 drone nhắm vào thành phố đã bị bắn chặn và bày tỏ lo ngại thủ đô sẽ tiếp tục bị tấn công trong những ngày tới. Các mảnh vỡ của drone rơi xuống một đại lộ lớn ở phía Nam thủ đô, nhưng không gây ra thương vong nào. Truyền thông Nga đăng tải những hình ảnh các cửa sổ siêu thị bị nứt, và mặt tiền của một tòa chung cư bị cháy đen.
Cơ quan Hàng không Dân dụng của Nga Rosaviatsi, cho biết 4 phi trường Sheremetyevo, Domodedovo, Vnukovo và Zhukovsky đã phải hạn chế hoạt động tạm thời trong đêm 5/5, phi đạo của một số phi trường cũng tạm thời bị đóng.
Các drone của Ukraine cũng tấn công vào nhiều khu vực. Một số phi trường tại các thành phố lớn như Nizhny Novgorod, Samara, Saratov và Volgograd đã tạm thời ngừng hoạt động.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tuyên bố hưu chiến từ ngày 8 đến 10/5, nhân dịp lễ kỷ niệm Ngày Chiến Thắng, với lễ diễu binh cùng sự hiện diện của nhiều lãnh đạo cấp cao ngoại quốc tại thủ đô. Về phía Ukraine, Kyiv vẫn chưa rõ ràng, liệu có chấp nhận ngừng bắn trong 3 ngày nói trên hay không.
Đức: Friedrich Merz Trở Thành Thủ Tướng Sau 2 Vòng Bỏ Phiếu Tại Hạ Viện
(Hình AP - Ebrahim Noroozi: Ông Friedrich Merz (phải) gặp lãnh đạo các đảng phái trong liên minh trước cuộc bỏ phiếu bầu Thủ tướng tại Hạ viên, Bá Linh, Đức, ngày 6/5/2025.)
-Hôm 6/5/2025, trong cuộc bỏ phiếu vòng II tại Hạ viện Đức (Bundestag), ông Friedrich Merz, lãnh đạo liên minh bảo thủ Dân chủ Thiên Chúa giáo (CDU/CSU), đã được bầu làm Thủ tướng với 325 phiếu thuận trên tổng số 630 Dân biểu tại Hạ viện.
Ngay khi có kết quả bỏ phiếu vòng II, Tổng thống Đức Steinmeier đã chính thức bổ nhiệm ông Friedrich Merz làm Thủ tướng. Nhiều lãnh đạo quốc tế, như Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Von der Leyen, Tổng thống Pháp Macron, Tổng thống Ukraine Zelensky đã chúc mừng Thủ tướng Đức Friedrich Merz.
Thông tấn xã AFP nhắc lại, trong cuộc bỏ phiếu sáng 6/5/2025, ông Merz chỉ có được 310 phiếu thuận, trong khi phải có 316 phiếu mới được chọn làm Thủ tướng. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử chính trị Đức kể từ sau Đệ nhị Thế chiến, lãnh đạo một liên minh có đa số tại Hạ viện lại không trúng cử Thủ tướng ngay vòng một.
Việc sáng 6/5, ông Merz thất bại trong vòng 1 đã làm dấy lên nỗi lo bất ổn chính trị vào lúc kinh tế bị trì trệ, quan hệ với Hoa Kỳ trở nên căng thẳng và phe cực hữu đang trỗi dậy mạnh mẽ. Khi ông Merz thất bại ở vòng 1, đảng cực hữu Đức AfD đã kêu gọi tổ chức lại bầu cử Lập pháp.
Trung Quốc Lên Án CIA Có Hành Vi "Khiêu Khích Chính Trị" Với Các Thông Báo Tuyển Dụng
-Thông tấn xã AFP đưa tin cho hay hôm 6/5/2025, Bắc Kinh phản ứng giận dữ về việc Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ (CIA) đăng tải các thông điệp xúi giục các viên chức Trung Quốc tiết lộ tin mật.
Tuần trước, CIA đã công bố một số video trên mạng xã hội X, bị chặn ở Trung Quốc, với nội dung được cho là nhằm mục đích tuyển dụng các viên chức Trung Quốc để "giúp Hoa Kỳ".
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Lâm Kiếm chỉ trích Hoa Kỳ không chỉ cố tình bôi nhọ và tấn công Trung Quốc mà còn công khai cố gắng dụ dỗ và lừa dối để công dân Trung Quốc tham gia vào phe Mỹ.
Hoa Kỳ và Trung Quốc thường xuyên cáo buộc lẫn nhau về hoạt động gián điệp. Tháng trước, Bắc Kinh tuyên bố sẽ "thưởng" cho ai giúp bắt giữ 3 "mật vụ" của Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ (NSA), bị nghi ngờ tấn công mạng vào Thế Vận hội mùa Đông Á Châu được tổ chức tại Trung Quốc hồi tháng 2.
Tổng Thống Trump Cắt Tài Trợ Liên Bang Cho Một Số Nghiên Cứu Khoa Học Bị Cáo Buộc Gây Đại Dịch Covid 19
(Ảnh REUTERS - Leah Millis, tư liệu: Tổng thống Trump trong cuộc họp báo hàng ngày về dịch Covid-1, Tòa Bạch Ốc, Hoa Thịnh Ðốn, Mỹ, ngày 17/4/2020.)
-Ngày 5/5/2025, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ban hành Sắc lệnh, cắt tài trợ liên bang đối với một số nghiên cứu khoa học ở ngoại quốc, đặc biệt là tại Trung Quốc. Nguyên thủ Hoa Kỳ cho rằng các nghiên cứu về virus "nguy hiểm" và là nguyên nhân dẫn đến đại dịch Covid-19.
Sắc lệnh được cho là sẽ "cải thiện mức độ an toàn của các nghiên cứu sinh học", chấm dứt mọi khoản tài trợ liên bang cho các nghiên cứu tại các nước đáng lo ngại, đặc biệt là tại Iran, và Trung Quốc, mà ông Trump cho là không giám sát đủ. Theo báo chí Hoa Kỳ, Tòa Bạch Ốc cho rằng quyết định này sẽ giảm khả năng xảy ra các sự việc liên quan đến phòng thí nghiệm, như với "virus corona ở dơi tại Trung Quốc", đồng thời "bảo vệ người Mỹ khỏi các tai nạn trong phòng thí nghiệm hoặc các biến cố sinh học khác".
Chính quyền Trump đặc biệt đổ lỗi cho các nghiên cứu này đã gây ra đại dịch Covid-19 khiến hơn 1 triệu người chết ở Hoa Kỳ và hàng triệu nạn nhân khác trên khắp thế giới. Tổng thống Trump tiếp tục khẳng định giả thuyết cho rằng virus SARS-CoV-2 được tạo ra từ nghiên cứu do Hoa Kỳ cùng nhiều nước khác tài trợ và được thực hiện bởi Viện Virus học Trung Quốc ở Vũ Hán.
Trả lời báo giới tại Tòa Bạch Ốc, ông Trump nhấn mạnh: "Tôi chưa bao giờ thay đổi quan điểm đó!" và cho rằng "virus có thể rò rỉ một cách ngớ ngẩn, nhưng lại hủy diệt một nửa thế giới".
Theo thông tấn xã AFP, trong những năm 2010, Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ đã tài trợ cho nghiên cứu về virus corona ở dơi tại Viện Virus học Vũ Hán thông qua tổ chức phi lợi nhuận EcoHealth Alliance có trụ sở tại Hoa Kỳ. Ông Trump đã cắt một khoản tài trợ vào năm 2020 cho tổ chức này trong nhiệm kỳ đầu, nhưng sau đó Tổng thống Joe Biden đã khôi phục một phần.
Trang web Covid.gov của chính phủ Hoa Kỳ, trước đây tập trung vào việc quảng bá thông tin về vác-xin và xét nghiệm, giờ đây đăng tải nhiều lập luận ủng hộ giả thuyết rò rỉ trong phòng thí nghiệm.
Sự việc diễn ra trong bối cảnh chính quyền Trump cắt giảm mạnh các tài trợ đối với nhiều nghiên cứu khoa học liên bang, sa thải hàng loạt các nhà khoa học của chính phủ.
Chính Quyền Donald Trump Cắt Ngân Sách Liên Bang Dành Cho Đại học Harvard
-Ngày 6/5/2025, thông tấn xã AFP đưa tin cho hay trong một bức thư gửi cho Alan Garber, Chủ tịch trường Đại học danh tiếng bậc nhất Hoa Kỳ, hôm 5/5, Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon viết rõ là Đại học Harvard không cần xin tài trợ của liên bang nữa, bởi vì họ sẽ không được chính quyền cấp.
Harvard sẽ phải tự huy động vốn để hoạt động như một cơ sở tư nhân. Bộ trưởng Bộ Giáo dục Hoa Kỳ cáo buộc Đại học Harvard "không tuân thủ luật liên bang một cách có hệ thống", "tiếp tục có hành vi phân biệt chủng tộc đáng gờm" và có cách "quản lý tệ hại".
Tổng thống Donald Trump cáo buộc Harvard và các trường Đại học nổi tiếng khác của Hoa Kỳ, như Columbia, bài Do Thái khi cho phép các phong trào sinh viên phản đối chiến tranh ở Gaza phát triển mạnh mẽ trong khuôn viên trường của họ.
TIN VẮN - TIN TỔNG HỢP
(Reuters) - Liên Hiệp Âu Châu công bố kế hoạch thoát khỏi lệ thuộc vào năng lượng của Nga. Sau nhiều lần bị hoãn và nhiều tháng tranh cãi, kế hoạch dự kiến được ủy viên Âu Châu Dan Jorgensen công bố chiều ngày 6/5/2025, bên lề phiên họp của Nghị Viện Âu Châu (EP) tại Strasbourg. Từ cuối năm 2022, Liên Hiệp Âu Châu (EU) đã áp đặt lệnh cấm vận dầu lửa đối với Nga, nỗ lực giảm tiếp nhận khí đốt thông qua đường ống dẫn và phần nào đã chuyển sang mua khí tự nhiên hóa lỏng (LNG). Nhưng 20% khí tự nhiên hóa lỏng mà Liên Hiệp Âu Châu nhập vẫn là từ Nga (so với 45% nhập từ Hoa Kỳ).
(Le Monde) - Lithuania sẽ chi 1,1 tỉ Euro để tăng cường bảo vệ biên giới với Nga và Belarus. Khoản tiền này được chi trong vòng 10 năm tới, cho phép Lithuania "ngăn chặn và làm chậm các hành động của các Nhà nước thù địch". Theo thông báo hôm 5/5/2025 của Bộ trưởng Quốc phòng Lithuania, trong số 1,1 tỉ Euro đó có 800 triệu Euro dành để mua mìn chống tăng. Vũ khí chống xe tăng sẽ được tích trữ gần "hành lang Suwalk" dài khoảng 70 cây số nối Belarus với Kaliningrad của Nga. Vilnius cũng dự kiến đào sâu thêm các mương thủy lợi để sử dụng làm chiến hào hoặc tái trồng rừng ở khu vực biên giới. Lithuania cũng có ý định trang bị "năng lực tác chiến điện tử" và "hệ thống chống drone".
(AFP) - Chính quyền Donald Trump cấp 1.000 Mỹ kim và vé máy bay để khuyến khích di dân bất hợp pháp tự nguyện rời Hoa Kỳ. Theo thông báo của chính quyền Donald Trump được đưa ra hôm 5/5/2025. Đã có 1 người rời khỏi Hoa Kỳ để đi Honduras thông qua chương trình mới này. Trong thông cáo, Bộ An ninh Nội địa cho biết biện pháp này cho phép giảm đến 70% chi phí trục xuất, được ước tính lên đến 17.121 Mỹ kim mỗi người. Kể từ tháng 1/2025, đã có 140.000 người bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ.
(AP) - Tập trận Balikatan: Mỹ và Phi Luật Tân hủy một bài tập do sự việc tàu chìm. Giới chức quân sự Hoa Kỳ và Phi Luật Tân cho biết hủy một bài tập trận do một tàu Hải quân Phi Luật Tân có từ thời Đệ nhị Thế chiến được dùng làm mục tiêu tấn công, đã bị chìm hôm 5/5/2025. Theo hãng thông tấn AP, chiếc tàu BRP Miguel Malvar, ngừng hoạt động từ năm 2021, bị ngập nước khi được lai kéo trên vùng biển động hướng ra Biển Đông đang có tranh chấp và đã bị chìm cách tỉnh Zambales, miền Tây Phi Luật Tân khoảng 30 hải lý (55 cây số). Quân đội Phi Luật Tân cho biết không có ai trên tàu khi chiếc tàu bị nghiêng rồi chìm.
(Reuters) - Ngoại trưởng Đài Loan công du Hoa Kỳ để thúc đẩy hợp tác thương mại. Hôm 6/5/2025, chính quyền Đài Bắc cho biết Ngoại trưởng Lâm Gia Long (Lin Chia-lung) sẽ có bài phát biểu tại Hội nghị về Trí tuệ Nhân tạo ở Texas (Hoa Kỳ), diễn ra vào thứ Sáu tuần này (9/5). Mục đích của chuyến đi là nhằm tăng cường quan hệ song phương và thúc đẩy đầu tư từ Đài Loan vào Hoa Kỳ. Hàng hóa Đài Loan nhập vào Hoa Kỳ có nguy cơ phải đối mặt với mức thuế 32% theo chính sách của Tổng thống Trump. Hiện Đài Bắc đang tìm cách đàm phán với Hoa Thịnh Ðốn và hứa tìm cách cân bằng cán cân thương mại giữa hai bên.
(AFP) - Căng thẳng Ấn Độ-Pakistan gia tăng. Ngày 5/5/2025, Pakistan đã thực hiện vụ phóng thử phi đạn thứ hai, chỉ 2 ngày sau khi phóng thử phi đạn địa-đối-địa đầu tiên. Quân đội Pakistan thông báo đã thử nghiệm thành công một phi đạn địa-đối-địa Fatah, lần này có tầm phóng 450 cây số, tương đương khoảng cách từ biên giới Pakistan-Ấn Độ đến Tân Ðề Ly. Trong khi đó, Tân Ðề Ly ra lệnh thao dợt phòng vệ dân sự trong trường hợp bị "tấn công". Cũng vào hôm 5/5, Teheran đề xuất làm trung gian hòa giải Pakistan và Ấn Độ, tương tự như đối thủ trong vùng của Iran là Ả Rập Saudi.
(Reuters) - Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Liên Hiệp Âu Châu. Hôm 6/5/2025, Tân Hoa Xã loan báo Chủ tịch Trung Quốc, ông Tập Cận Bình cho biết Bắc Kinh sẵn sàng hợp tác với các nhà lãnh đạo của Liên Hiệp Âu Châu (EU) nhằm thúc đẩy sự cởi mở và giải quyết hợp lý các va chạm. Thông tin được đưa ra nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Trung Quốc và Liên Hiệp Âu Châu, trong khi Bắc Kinh và nhóm 27 nước đang tìm cách thắt chặt quan hệ trong bối cảnh chính sách thuế quan của Hoa Kỳ làm gia tăng tình hình bất trắc trên thế giới.
(AFP) - Thủ tướng Tân Tây Lan đề xuất cấm trẻ dưới 16 tuổi dùng mạng xã hội. Đề xuất của Thủ tướng Tân Tây Lan Christopher Luxon được đưa ra hôm 6/5/2025, vài tháng sau khi chính quyền Úc Ðại Lợi thông qua biện pháp hạn chế tương tự, được xem là một trong những nước có thắt chặt nhất quy định về độ tuổi dùng mạng xã hội để bảo vệ trẻ em. Thủ tướng Christopher Luxon còn phải được sự ủng hộ của các đảng khác trong liên minh cầm quyền để buộc các nền tảng ngăn cản trẻ dưới 16 tuổi dùng mạng xã hội. Theo Dự luật, các mạng có thể bị phạt tới 1 triệu Euro nếu không tôn trọng quy định.
(RFI) - Do Thái: Hàng ngàn người biểu tình phản đối kế hoạch chiếm Gaza của chính phủ. Hôm 5/5/2025, nhiều cuộc biểu tình diễn ra tại Jerusalem, xung quanh Quốc hội Do Thái để phản đối một chiến dịch quân sự vừa được chính quyền Do Thái thông qua vài tiếng đồng hồ trước đó, "nhằm tiêu diệt Hamas", cưỡng bách di dời người Palestine khỏi dải Gaza. Những người biểu tình cho rằng chiến dịch này sẽ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo vốn đã rất tồi tệ, và có thể khiến các con tin hiện vẫn bị Hamas bắt giữ phải bỏ mạng.
(AFP) - Thái Lan đóng cửa một địa điểm du lịch sau một cuộc đụng độ ở khu vực biên giới với Lào. Thái Lan cho biết hôm 5/5/2025, đóng cửa địa điểm Phu Chi Fa cho đến khi có thông báo mới. Đây là nơi du khách có thể ngắm toàn cảnh núi rừng tại gần biên giới với Lào. Báo chí Lào cho biết một đội tuần tra biên giới đã đụng độ với những kẻ buôn lậu ma túy vào cuối tuần trước và bắt giữ 4 nghi phạm ở Bokeo. Phía cảnh sát Thái Lan cho biết, ít nhất một viên đạn lạc đã bắn trúng một ngôi nhà ở thành phố gần biên biên giới với Lào.
(AFP) - Thủ tướng Lỗ Ma Ni từ chức. Thông báo được đưa ra vào hôm 5/5/2025 sau khi ứng viên của đảng cực hữu đã về đầu trong vòng một cuộc bầu cử Tổng thống. Thủ tướng mãn nhiệm cho biết Bộ trưởng Nội vụ sẽ tạm thời giữ chức Thủ tướng, cho đến khi nào thành lập được liên minh mới, nhằm đối đầu với phe cực hữu tại vòng 2 cuộc bầu cử được tổ chức vào ngày 18/5.
(AFP) - OpenAI từ bỏ kế hoạch trở thành doanh nghiệp lợi nhuận. Hôm 5/5/2025, CEO Sam Altman của OpenAI, công ty sáng lập Chat GPt, cho biết doanh nghiệp sẽ giữ nguyên mô hình hoạt động hiện tại, tức là phi lợi nhuận, từ bỏ kế hoạch được thông báo vào năm 2024. Open AI muốn thu hút thêm đầu tư, và phát triển mô hình hoạt động sinh lời, đặc biệt khi xét đến các chi phí lớn để tạo các mô hình AI như Chat GPT. Tuy nhiên, dự án này đã bị chỉ trích mạnh mẽ về việc đặt lợi nhuận của các cổ đông lên trên lợi ích của xã hội dân sự.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét