Sau nhiều năm dài đấu tranh bền bỉ, một thành viên của Văn Thơ Lạc Việt, nhà báo Phạm Đoan Trang! đã được nhiều tổ chức quốc tế, đồng loạt kêu gọi nhà cầm quyền CSVN, phải trả tự do ngay cho bà! -Nhà báo Phạm Đoan Trang, trước khi bị bắt, là một thành viên quốc nội của VTLV. Ngoài những sáng tác của bà, phổ biến trên diễn đàn trang nhà của hội, bà còn gởi cho VTLV, 2 tác phẩm, giúp xuất bản. Tác phẩm “Chính Trị Bình Dân” đã xuất bản, ngày RMS tại San Jose, đã gây một tiếng vang lớn, số tiền bán sách được gần cả 2 ngàn đô la! (hiện VTLV đang giữ, theo ý tác giả)
(Buổi RMS tại San Jose)
(Buổi RMS tại San Jose)
Nhưng điểm quan trọng, thổi bùng lên không khí đấu tranh, đòi trả tự do ngay cho bà. Nhiều tổ chức quốc tế, nhiều giới chức chính quyền tham gia, trong đó có Dân biểu San Jose Ash Kalra lên tiếng rất tích cực! Hy vọng với sức ép, bà sẽ được can thiệp trả tự do vào những ngày tới! Tác phẩm thứ 2 của bà, sẽ được VTLV, xuất bản vào những ngày gần đây, khi thời gian thuận tiện cho phép.
Tại Hà Nội, nhân ngày sinh nhật lần thứ 46 của nhà báo độc lập Phạm Đoan Trang (25 Tháng Năm, 1978), bốn tổ chức nhân quyền quốc tế đã lên tiếng yêu cầu nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho bà – người đang thụ án 9 năm tù vì các hoạt động ôn hòa, phản biện xã hội.
Trong một tuyên bố chung, các tổ chức gồm Phóng Viên Không Biên Giới (RSF), Ủy Ban Bảo Vệ Nhà Báo (CPJ), Hội Văn Bút Hoa Kỳ (PEN America) và Sáng Kiến Pháp Lý Việt Nam (LIV) nhấn mạnh rằng tình trạng giam giữ bà Trang là “không thể chấp nhận được” và kêu gọi cộng đồng quốc tế gia tăng áp lực để Hà Nội chấm dứt sự đàn áp đối với giới làm báo độc lập.
“Xuyên qua các bài viết nghiêm túc và với sự can đảm khác thường, Phạm Đoan Trang là biểu tượng cho cuộc đấu tranh vì quyền được biết và tự do báo chí tại Việt Nam. Việc bà bị cầm tù là điều không thể dung thứ,” bà Aleksandra Bielakowska, Giám đốc Vận động khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của RSF tuyên bố. Bà cũng nhấn mạnh tình trạng sức khỏe đáng lo ngại của bà Trang sau gần 5 năm bị giam giữ, và yêu cầu nhà chức trách phải cho bà tiếp cận đầy đủ các dịch vụ y tế độc lập.
Bà Phạm Đoan Trang bị bắt vào Tháng Mười, 2020 tại Sài Gòn, sau nhiều năm bị theo dõi và sách nhiễu vì các bài viết phản ánh hiện thực xã hội Việt Nam dưới sự cai trị của một chế độ độc đảng. Bà bị tuyên án 9 năm tù vào cuối năm 2021 với cáo buộc “tuyên truyền chống nhà nước” – một điều khoản mơ hồ trong Bộ luật Hình sự Việt Nam, lâu nay bị giới quan sát quốc tế xem là công cụ để dập tắt tiếng nói bất đồng.
Trước khi bị bắt, bà Trang là một trong những tiếng nói nổi bật nhất trong giới báo chí độc lập tại Việt Nam. Bà là đồng sáng lập Luật Khoa tạp chí – một trang báo mạng chuyên cung cấp kiến thức pháp lý và chính trị cho công chúng – và là tác giả của nhiều tài liệu hướng dẫn người dân tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Năm 2019, RSF vinh danh bà với giải thưởng “Tự do báo chí.” Một năm sau, Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ trao tặng bà danh hiệu “Phụ nữ can đảm toàn cầu.”
Bà Trang là hiện thân của thế hệ trí thức trẻ, dám lên tiếng trước bất công, đấu tranh ôn hòa vì quyền con người, và chấp nhận mọi hiểm nguy – bao gồm cả tù đày – để đòi hỏi một xã hội công bằng, minh bạch hơn.
Việc bà bị giam giữ tiếp tục gây phẫn nộ trong giới hoạt động quốc tế, vốn lâu nay vẫn chỉ trích tình trạng đàn áp tự do ngôn luận tại Việt Nam. Các tổ chức nhân quyền cho rằng bản án dành cho bà Trang là bằng chứng rõ ràng cho thấy chính quyền Cộng sản Việt Nam đang bóp nghẹt quyền tự do biểu đạt, bất chấp những cam kết với cộng đồng quốc tế.
Thông điệp từ tuyên bố chung là rõ ràng: Phạm Đoan Trang không nên ở trong tù. Việc bà bị giam giữ không chỉ là một sự bất công cá nhân, mà còn là lời cảnh báo đáng sợ về tình trạng tự do báo chí đang bị đe dọa nghiêm trọng tại Việt Nam.
Và nếu cộng đồng quốc tế tiếp tục im lặng, những tiếng nói như của bà Trang có thể sẽ mãi mãi bị bịt kín sau song sắt.
Giới Thiệu Chiều Nhạc Hay Nhất, Ý Nghĩa Nhất, Truyền Thống Hằng Năm, Lần Thứ 6, Do VTLV Tổ Chức, Mỗi Khi Tháng 6 Về! Để Mừng Ngày Quân Lực 19/6 Và Ngày Của Cha!
Lời Mời
Kính thưa Quý Cựu Quân Nhân, Quý Đồng Hương,
Nước Mỹ có một tuần kỳ lạ, đó là tuần lễ Mừng Ngày Hiền Phụ, cũng thường trùng vào tuần, Mừng Ngày Quân Lực VNCH 19/6!
Chính vì lý do này, nên năm nào, Văn Thơ Lạc Việt, cũng tổ chức một buổi sinh hoạt văn nghệ đặc biệt, cho 2 dịp lễ, chung một tuần này. Năm nay là lần thứ 6! Lần nào, khán thính giả cũng tham dự đông đảo, nhất là vài năm gần đây, Quán cà phê Lover, cũng không còn đủ chỗ ngồi! Hy vọng năm nay, Quý Khán Thính Giả tham gia cũng đông đảo như thế!
Nên Trân Trọng Kính Mời Tham Dự:
Chiều Nhạc: 50 Năm “Tình Cha, Tình Lính 2025!”
Lúc 2 giờ chiều Chủ Nhật, ngày 15 tháng 6 năm 2025. Tại Quán Cà phê Lover, 1855 Aborn Rd, San José.
(Nhớ nhắc ngày này, cho Người Cha, cũng là Người Lính, yêu thương của Gia Đình mình, tham dự nhé!)
*Vào cửa tự do, nước giải khát hoàn toàn miễn phí! Chưa hết, còn thêm mục vui, rút thăm có thưởng! nhiều phần quà giá trị!
*Phần văn nghệ hùng hậu, đặc sắc với những giọng ca hay nhất trong vùng, cộng với nhiều tiết mục ý nghĩa, hay lạ!
*Đặc biệt nửa tiếng đầu giờ, dành cho phần Ra Mắt Tập Thơ “Người Lính Làm Thơ Như Viết Sử!” của một Pháo Thủ VNCH: Thi Sĩ Donry Nguyễn - Nguyễn Đình Chiến, từ Nam Cali lên tham dự!
*Đây cũng là dịp Hội Ngộ hiếm có của những Người Lính Năm Xưa, trong dịp kỷ niệm 50 năm, vừa là người Cha thương yêu của Gia đình, vừa ôm con, vừa đánh giặc, trước 75! Nay đã có tuổi, không còn nhiều cơ hội gặp gỡ! Nên những Quý Vị nào vừa là Người Cha, vừa là Người Lính VNCH, sẽ có giây phút vinh danh và được BTC tặng chút quà đặc biệt!
Trân Trọng Kính Mời!
Lê Văn Hải
Thông Báo
Buổi họp nội bộ của VTLV, Chủ Nhật, cuối tuần này, xin được dời ngày!
Vì một số Anh Chị, vui Hè Về! bận đi chơi xa với gia đình, nếu có bầu bán, cũng không đủ túc số. Nên buổi họp nội bộ của VTLV, Chủ Nhật, cuối tuần này, xin được dời ngày khác! sẽ được thông báo sau.
Chân thành cảm tạ và kính thông báo.
SOS! Biến thể NB.1.8.1 bùng phát tại Mỹ: Lây nhanh, tiêm ngừa lại bị hạn chế!
-Một biến chủng COVID-19 mới mang tên NB.1.8.1 đang lan rộng tại nhiều bang ở Mỹ, làm dấy lên lo ngại về một làn sóng lây nhiễm mới khi mùa hè đang đến gần. Thông tin được Đài CBS News công bố ngày 26 Tháng Năm, dẫn dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), cho biết biến thể này đã được phát hiện tại nhiều sân bay quốc tế, chủ yếu ở California, Washington, Virginia và New York – những cửa ngõ lớn đón hành khách từ châu Á.
Các mẫu bệnh phẩm được xác nhận nhiễm NB.1.8.1 có nguồn gốc từ các hành khách quốc tế, đặc biệt đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, và Trung Quốc – nơi được cho là tâm điểm của đợt bùng phát lần này. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hiện đã xếp biến thể này vào nhóm “biến chủng đang được theo dõi” (VUM), nghĩa là cần tiếp tục giám sát chặt chẽ nhưng chưa đến mức báo động toàn cầu.
Giáo sư Subhash Verma, chuyên ngành vi sinh và miễn dịch tại Đại học Nevada, cho biết NB.1.8.1 có các triệu chứng khá giống với các biến thể trước của virus SARS-CoV-2 như ho, sốt, đau họng, mệt mỏi. Dù vậy, ông nhấn mạnh rằng biến thể này có khả năng lây truyền cao hơn, dù chưa có bằng chứng rõ ràng về việc gây bệnh nặng hơn.
Trong khi biến chủng mới đang lan rộng, phản ứng từ chính quyền Tổng thống Trump lại gây tranh cãi. Thay vì thúc đẩy chiến dịch tiêm chủng tăng cường, chính phủ liên bang đang xem xét hạn chế việc tiêm vắc xin tăng cường đối với các nhóm có nguy cơ cao như người cao tuổi và người có bệnh nền.
Song song đó, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã yêu cầu các hãng sản xuất vắc xin thực hiện thử nghiệm lâm sàng mới nếu muốn đưa phiên bản cập nhật của vắc xin ra thị trường. Điều này có thể khiến tiến trình tiếp cận vắc xin bị kéo dài, trong khi tốc độ lây lan của NB.1.8.1 lại tăng nhanh tại nhiều điểm nóng dân cư và giao thông.
Nhiều chuyên gia y tế lên tiếng cảnh báo, cho rằng quyết định của chính quyền có thể gây nhầm lẫn trong cộng đồng, làm giảm tỷ lệ tiêm chủng vốn đã thấp trong thời kỳ hậu đại dịch. Một số người dân có thể hoang mang về hiệu quả của vắc xin mới, hoặc lo ngại về chi phí và bảo hiểm, nếu các loại vắc xin này không được tài trợ toàn phần như trước đây.
Trong bối cảnh biến thể NB.1.8.1 vẫn đang được theo dõi, và chưa có thông tin rõ ràng về mức độ nguy hiểm dài hạn, các chuyên gia khuyến cáo người dân – đặc biệt là người già và người có bệnh lý nền – nên tiếp tục đeo khẩu trang nơi công cộng, xét nghiệm nếu có triệu chứng, và tiêm phòng khi đủ điều kiện.
Biến thể mới một lần nữa cho thấy đại dịch có thể đã lùi xa trong ý thức cộng đồng, nhưng virus thì chưa hề biến mất.
Khi chính sách y tế công cộng ngày càng bị chi phối bởi các toan tính chính trị, thì câu hỏi đặt ra là: ai sẽ là người chịu rủi ro nếu nước Mỹ lại chậm chân trong cuộc đua ứng phó với virus?
Lại xả súng hàng loạt tại công viên Fairmount, Philadelphia: Ít nhất 2 người chết, 8 người bị thương!
-Một vụ xả súng kinh hoàng đã xảy ra vào tối 26 Tháng Năm tại công viên Fairmount, thành phố Philadelphia, bang Pennsylvania, khiến ít nhất 2 người thiệt mạng và 8 người khác bị thương, trong đó có cả trẻ vị thành niên. Đây là vụ việc nghiêm trọng mới nhất trong chuỗi bạo lực súng đạn đang diễn ra trên khắp nước Mỹ dịp cuối tuần Ngày Chiến sĩ trận vong (Memorial Day).
Theo thông tin từ Đài ABC News, vụ nổ súng xảy ra vào khoảng 22 giờ 30 (giờ địa phương). Cảnh sát đã nhanh chóng phong tỏa hiện trường và triển khai lực lượng đông đảo, nhưng đến thời điểm hiện tại vẫn chưa rõ có nghi phạm nào bị bắt giữ hay không. Một đoạn video ghi lại cảnh tượng hỗn loạn cho thấy lực lượng cảnh sát có mặt dày đặc tại khu vực công viên ngay sau khi vụ nổ súng diễn ra.
Trong số các nạn nhân, ít nhất hai người là trẻ vị thành niên. Hiện danh tính và độ tuổi cụ thể của những người thiệt mạng vẫn chưa được công bố. Ngoài ra, một người khác đã phải nhập viện vì bị thương do tai nạn xe hơi trong lúc hỗn loạn, sau một vụ va chạm xe được cho là xảy ra gần thời điểm vụ nổ súng.
Công viên Fairmount vốn là điểm tụ họp đông đúc của cộng đồng trong dịp lễ. Vào ban ngày, nơi đây thu hút nhiều gia đình tổ chức picnic và tiệc nướng, đặc biệt trong dịp cuối tuần dài nhân Ngày Chiến sĩ trận vong – một trong những ngày lễ quan trọng tại Mỹ để tưởng niệm những binh sĩ đã hy sinh.
Chuỗi vụ xả súng liên tiếp đang khiến dư luận Mỹ thêm hoang mang. Chỉ hai ngày trước đó, tối 24 Tháng Năm, ít nhất 11 người bị thương trong một vụ nổ súng xảy ra trên một chiếc thuyền thuê ở bang South Carolina – cũng trong khuôn khổ các buổi tụ họp dịp lễ. Trước đó không lâu, hôm 4 Tháng Năm, ba người thiệt mạng và năm người bị thương trong vụ xả súng tại một nhà hàng ở thành phố Glendale, bang Arizona.
Những con số đáng lo ngại về thương vong do súng đạn tiếp tục chất chồng, trong khi chính quyền liên bang vẫn chưa đạt được đồng thuận chính trị để kiểm soát quyền sở hữu vũ khí. Nhiều nhà lập pháp, đặc biệt là từ phía Đảng Dân chủ, tiếp tục kêu gọi siết chặt luật súng, nhưng vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ giới bảo thủ và các nhóm vận động quyền sử dụng súng.
Trong lúc chưa thể giải quyết tận gốc nguyên nhân của tình trạng bạo lực vũ trang, người dân Mỹ – nhất là tại các khu vực công cộng – đang sống trong nỗi bất an ngày càng lớn, khi các vụ xả súng có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, bất kỳ nơi đâu, từ nhà hàng, trường học đến cả công viên trong ngày lễ tưởng niệm.
Thế giới hôm nay 28 tháng 5, 2025
(Đỗ Đặng Nhật Huy)
•Chính quyền Trump được cho là đã yêu cầu các đại sứ quán Mỹ ngừng xếp lịch hẹn cấp thị thực sinh viên để chuẩn bị cho “một đợt mở rộng” yêu cầu rà soát mạng xã hội đối với người nộp đơn. Donald Trump muốn từ chối những sinh viên nước ngoài có tham gia vào các hoạt động phản kháng trong khuôn viên trường học. Trong khi đó, chính quyền dường như đang chuẩn bị chỉ đạo các cơ quan liên bang chấm dứt toàn bộ hợp đồng còn lại với Đại học Harvard, trị giá khoảng 100 triệu USD.
•Ông Trump cảnh báo Vladimir Putin rằng ông ta đang “đùa với lửa” khi tiếp tục tấn công Ukraine bằng máy bay không người lái. Tổng thống Mỹ đe dọa Nga bằng những điều “RẤT TỒI TỆ,” nhưng không nói rõ cụ thể là gì. Điện Kremlin đã bác bỏ phát biểu của ông Trump. Trong khi đó, một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine vào Nga đã buộc hai sân bay ở Moscow phải tạm dừng các chuyến bay.
•McKinsey đã cắt giảm 10% lực lượng lao động trong 18 tháng qua. Công ty tư vấn này muốn tăng lợi nhuận trong bối cảnh tăng trưởng doanh thu ngành đang chậm lại. Theo Financial Times, hiện tại McKinsey có khoảng 40.000 nhân viên, giảm so với con số 45.000 vào cuối năm 2023. McKinsey khẳng định họ vẫn “tiếp tục phát triển” và “tuyển dụng mạnh mẽ.”
•Nhiệt độ trung bình toàn cầu trong năm năm tới có khả năng cao sẽ vượt ngưỡng 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp, theo Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO). Cơ quan này cũng cảnh báo khả năng “gây sốc” — dù nhỏ — rằng ngưỡng 2°C có thể bị vượt qua. Các dự báo cho thấy thế giới sẽ trải qua năm nóng nhất từng được ghi nhận vào năm 2029, vượt kỷ lục năm 2024.
•Salesforce cho biết họ sẽ mua lại Informatica, một công ty quản lý dữ liệu, với giá 8 tỷ USD. Thỏa thuận được ký kết khi tập đoàn phần mềm đang tìm cách mở rộng các sản phẩm trí tuệ nhân tạo; năm ngoái họ đã ra mắt Agentforce, một trợ lý AI dành cho công việc. Đây là thương vụ lớn nhất của công ty kể từ năm 2020, khi họ mua lại công cụ nhắn tin Slack với giá 27,7 tỷ USD.
•Vua Charles phát biểu khai mạc quốc hội Canada. Bài phát biểu của ông phác thảo các chính sách nội địa và kinh tế của chính phủ mới do Mark Carney lãnh đạo. Nhưng quốc vương của Canada cũng nhấn mạnh rằng nước này sẽ luôn “mạnh mẽ và tự do,” một lời bác bỏ rõ ràng quan điểm của ông Trump, người cho rằng Canada nên trở thành bang thứ 51 của Mỹ.
•Tên lửa Starship không người lái của SpaceX đã cất cánh rồi vỡ tung trong chuyến bay thử nghiệm mới nhất. Thiết bị — lần đầu tiên được phóng bằng một bộ đẩy tái sử dụng từ lần thử trước — đã đạt độ cao lớn hơn so với các lần phóng trước đó. Song nó bị mất điều khiển trước khi hoàn thành các mục tiêu, bao gồm việc thả các vệ tinh giả vào quỹ đạo. Elon Musk, nhà sáng lập SpaceX, muốn sử dụng Starship để đưa loài người lên sao Hỏa.
TIÊU ĐIỂM
Nạn đói vẫn đang đeo bám Gaza
Hôm thứ Ba hàng nghìn người dân Gaza đã đổ xô đến nhận các gói thực phẩm, lần đầu tiên trong nhiều tuần, sau khi quân đội Israel mở hai trong số bốn địa điểm phát viện trợ dự kiến trong khu vực phong tỏa. Israel muốn bỏ qua Liên Hợp Quốc, tổ chức từng giám sát các nỗ lực nhân đạo tại Gaza. Hiện các điểm phân phát hàng nhân đạo được điều hành bởi một quỹ mờ ám có trụ sở tại Mỹ — giám đốc điều hành của tổ chức này đã từ chức vào Chủ nhật. Khi mới mở cửa, một trong các trung tâm đã bị đám đông áp đảo, buộc quân đội phải nổ súng cảnh cáo và nhân viên phải tạm thời rút lui.
Israel khẳng định kế hoạch mới sẽ giúp ngăn Hamas đánh cắp hàng viện trợ. Tuy nhiên, các tổ chức cứu trợ nghi ngờ liệu nó có thể đáp ứng đủ nhu cầu của 2 triệu người dân Gaza, những người đã sống dưới tình trạng phong tỏa gần như hoàn toàn kể từ đầu tháng 3. Mỗi trung tâm dự kiến chỉ phục vụ được khoảng 300.000 người — và nhiều người Palestine sẽ phải đi bộ hàng cây số để nhận được phần gạo, mì ống, đường, và các nhu yếu phẩm khác. Quỹ này cũng không nói rõ nguồn tài trợ hay lượng viện trợ họ đã huy động được.
Ông Merz sẽ gửi thông điệp tới Putin?
Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, dự kiến sẽ gặp thủ tướng mới của Đức, Friedrich Merz, tại Berlin vào thứ Tư. Ông Merz có lập trường cứng rắn hơn với Nga so với người tiền nhiệm Olaf Scholz. Ông đã làm dấy lên hy vọng rằng Đức có thể sớm cung cấp cho Ukraine tên lửa Taurus nguy hiểm, với tầm bắn hơn 500 km và đầu đạn mạnh có thể đe dọa nhiều cơ sở hạ tầng quân sự của Nga hơn so với các vũ khí Ukraine đang có.
Cuộc gặp diễn ra sau nhiều đêm Ukraine hứng chịu không kích dữ dội. Ông Zelensky cho biết Nga đã phóng hơn 900 máy bay không người lái tấn công cùng với tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo. Donald Trump tuyên bố ông Putin đã “hoàn toàn phát điên,” nhưng tổng thống Mỹ vẫn chưa đưa ra các biện pháp trừng phạt mới. Trong khi đó, Nga đang chuẩn bị cho một đợt tấn công mùa hè, dù các chuyên gia nghi ngờ khả năng họ có thể phá vỡ phòng tuyến của Ukraine, hoặc nếu thành công thì liệu có thể khai thác được hay không.
Campuchia tìm kiếm bạn bè ngoài Trung Quốc
Campuchia từ lâu đã là đồng minh thân cận của Trung Quốc tại Đông Nam Á. Nhưng thời gian gần đây, hai nước đã cáo buộc lẫn nhau không làm đủ để trấn áp các trung tâm lừa đảo. Để phòng ngừa rủi ro, Campuchia đang tìm cách thúc đẩy quan hệ với các đối tác khác.
Thủ tướng Hun Manet sẽ đến Tokyo vào thứ Tư cho chuyến công du kéo dài bốn ngày, trong đó ông sẽ gặp người đồng cấp Nhật Bản, Ishiba Shigeru. Hai nhà lãnh đạo nhiều khả năng sẽ thảo luận về việc tăng cường hợp tác quốc phòng, sau chuyến ghé thăm gần đây của hai tàu chiến Nhật Bản tại căn cứ hải quân Ream ở Campuchia. Đây là chuyến thăm cảng chính thức đầu tiên tại Ream kể từ sau khi căn cứ này được mở rộng với nguồn tài trợ từ Trung Quốc, với hai tàu chiến Trung Quốc từng cập bến.
Tuy vậy, Campuchia khó có khả năng tách khỏi Trung Quốc hoàn toàn. Bắc Kinh đã tài trợ cho nhiều dự án hạ tầng thua lỗ ở Campuchia những năm gần đây, trong khi Nhật Bản vẫn còn thận trọng với đầu tư. Trong một số trường hợp, Campuchia gần như không có lựa chọn nào ngoài tiền của Trung Quốc.
Địa chính trị gây rắc rối cho Nvidia
Nhà sản xuất chip giá trị nhất thế giới Nvidia sẽ công bố báo cáo thu nhập quý vào thứ Tư. Công ty này, với các bộ vi xử lý đóng vai trò quan trọng trong làn sóng AI, đã có nhiều tin tốt gần đây. Hôm 13 tháng 5, chính quyền Trump đã hủy bỏ một đề xuất “kiểm soát lan truyền AI” để hạn chế xuất khẩu chip tiên tiến đến hầu hết các nước, không chỉ riêng Trung Quốc. Trong cùng tuần đó, Nvidia ký các hợp đồng lớn ở vùng Vịnh: Ả Rập Saudi cam kết mua “hàng trăm nghìn” bộ vi xử lý của hãng trong năm năm, còn UAE cũng được cho là sẽ nhập khẩu nửa triệu chip mỗi năm.
Nhưng các vấn đề địa chính trị vẫn tiếp tục gây rối. Lệnh cấm xuất khẩu dòng chip H20 của Nvidia sang Trung Quốc gần đây đã buộc công ty phải ghi giảm giá trị hàng tồn kho chưa bán được lên tới 5,5 tỷ USD. Giám đốc điều hành Jensen Huang đã kêu gọi nới lỏng các hạn chế, cảnh báo rằng các công ty Mỹ đang dần tụt lại phía sau so với các đối thủ Trung Quốc. Cho đến nay chính quyền Mỹ vẫn chưa có dấu hiệu nhượng bộ. Nhà đầu tư sẽ theo dõi sát các dự báo của Nvidia, đặc biệt là để xem liệu nhu cầu toàn cầu mạnh mẽ có bù đắp được doanh số bị mất tại Trung Quốc hay không.
Tin Quốc Tế Đó Đây
Thủ Tướng Đức: Các Đồng Minh của Kyiv Bỏ Giới Hạn Tầm Bắn Đối Với Các Vũ Khí Cấp Cho Ukraine
(Hình AFP - Sebastian Pieknik: Phi đạn liên lục địa phóng từ trên không Taurus KEPD 350 do Taurus Systems GmbH sản xuất, được trưng bày tại nhà sản xuất phi đạn đa quốc gia Âu Châu MBDA, ở Schrobenhausen, miền Nam nước Đức, ngày 5/3/2024.)
-Hôm 26/5/2025, Thủ tướng Đức Friedrich Merz tuyên bố là các đồng minh phương Tây chủ chốt của Ukraine, trong đó có Đức, kể từ nay không giới hạn tầm bắn của các vũ khí viện trợ cho Kyiv để chống quân xâm lược Nga.
Thủ tướng Đức tuyên bố như trên khi trả lời phỏng vấn kênh truyền hình công WDR ở Bá Linh. Tuy nhiên, ông Merz không nêu rõ thời điểm mà các nước đồng minh của Kyiv, kể cả Đức, ra quyết định về những thay đổi đó, cho nên không rõ đây có phải là một điều mới hay không. Cho đến hôm nay, Hoa Kỳ, Pháp, Anh chưa có phản ứng về phát biểu này.
Từ tháng 11/2024, cựu Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã bật đèn xanh cho Kyiv sử dụng phi đạn chiến thuật tầm xa (ATACMS) bắn vào các mục tiêu ở Nga. Theo truyền thông Anh, Ukraine cũng đã bắn phi đạn Storm Shadow do Anh cung cấp vào Nga lần đầu tiên vào tháng 11, sau khi được Luân Đôn chấp thuận. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã tuyên bố vào tháng 5/2024 rằng các cuộc tấn công vào Nga là có thể được. Vào đầu năm 2024, Paris đã thông báo chuyển giao thêm hàng chục phi đạn tầm xa Scalp cho Kyiv.
Tân Thủ tướng Đức cũng không nói rõ là phát biểu của ông hôm qua có ảnh hưởng đến việc chuyển giao vũ khí trong tương lai của Bá Linh cho Ukraine hay không, đặc biệt là phi đạn tầm xa Taurus. Từ thủ đô Bá Linh của Đức, thông tín viên Nathalie Versieux của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tường trình:
“Đức nay không còn tiết lộ thông tin chi tiết về chuyển giao vũ khí cho Ukraine. Quyết định này của Thủ tướng Friedrich Merz, được công bố ngay từ đầu nhiệm kỳ của ông, nhằm mục đích chấm dứt cuộc tranh luận dai dẳng xung quanh việc Bá Linh hỗ trợ quân sự cho Kyiv, những tranh luận vốn đã “gây nhiễu” toàn bộ nhiệm kỳ của người tiền nhiệm Olaf Scholz.
Hôm nay, tân Thủ tướng Đức đã hé lộ đôi chút về ý định của ông. Friedrich Merz cho biết: “Không còn bất kỳ hạn chế nào về tầm bắn đối với các vũ khí được chuyển giao cho Ukraine. Ukraine kể từ nay có thể tự vệ ví dụ như bằng cách tấn công các vị trí quân sự ở Nga”.
Như vậy là chấm dứt một điều cấm kỵ ở Cộng hòa Liên bang Đức. Những tuyên bố nói trên có thể làm dấy lên cuộc tranh luận xung quanh việc chuyển giao phi đạn tầm xa Taurus cho Kyiv, theo yêu cầu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Olaf Scholz luôn từ chối chuyển giao. Vấn đề này dự kiến sẽ nằm trong chương trình nghị sự của cuộc hội đàm giữa Tổng thống Ukraine với Thủ tướng Đức tại Bá Linh vào ngày mai, 28/5”.
Tổng thống Zelensky tối 26/5 chưa có phản ứng gì về tuyên bố nói trên của tân Thủ tướng Đức. Về phía Nga, phát ngôn viên Ðiện Cẩm Linh Dmitri Peskov cho rằng đây là một quyết định “nguy hiểm”, “đi ngược lại mong muốn của chúng tôi đi đến một giải pháp chính trị” cho cuộc xung đột.
Tổng Thống Putin Dọa “Bóp Nghẹt” Các Tập Đoàn Phương Tây Vẫn Hoạt Động Tại Nga
-Hôm 26/5/2025, Tổng thống Vladimir Putin đã dọa sẽ “bóp nghẹt” các tập đoàn phương Tây vẫn còn hoạt động tại Nga nếu họ có những hành động chống lại lợi ích của nước này.
Chủ nhân Ðiện Cẩm Linh, được thông tấn xã AFP trích dẫn, tuyên bố: “Chúng ta phải bóp nghẹt họ. Tôi khẳng định như vậy và nói điều đó không một chút do dự”. Phát biểu của ông nhằm đáp lại lời kêu gọi từ một doanh nhân muốn hạn chế hoạt động của các tập đoàn kỹ thuật Mỹ như Zoom và Microsoft tại Nga.
Tổng thống Putin cũng nhấn mạnh rằng Nhà nước đã siết chặt các điều kiện rút lui khỏi thị trường Nga, buộc nhiều công ty phải bán tài sản với mức giá rất thấp. Vào tháng Tư vừa qua, ông Kirill Dmitriev, lãnh đạo quỹ đầu tư quốc gia của Nga và là đặc phái viên của ông Putin về hợp tác kinh tế, cho biết quỹ của ông đã nhận được nhiều yêu cầu từ các công ty Mỹ muốn quay lại thị trường Nga. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có công ty lớn nào chính thức tuyên bố sẽ quay trở lại.
Một số công ty đã chuyển nhượng hoạt động kinh doanh cho các đối tác địa phương, nhưng vẫn giữ quyền mua lại trong tương lai, như một cách để “mở đường” cho khả năng quay trở lại. Trong khi đó, theo ông Putin, những công ty đã rút hoàn toàn khỏi Nga, như chuỗi nhà hàng ăn nhanh McDonald’s, sẽ không được nhiệt liệt chào đón nếu muốn trở lại.
Kể từ khi Nga khơi mào chiến tranh ở Ukraine vào tháng 2/2022, nhiều công ty phương Tây đã rút khỏi Nga hoặc giảm mạnh hoạt động tại đây do các lệnh trừng phạt từ các nước ủng hộ Kyiv. Ông Putin cho biết Nga không trục xuất bất kỳ công ty nào, thậm chí còn tạo điều kiện thuận lợi để họ hoạt động. Tuy nhiên, chủ nhân Ðiện Cẩm Linh cho rằng chính các công ty đó đã quay lưng và cố ý làm hại Nga, khiến Mạc Tư Khoa phải có những hành động đáp trả tương xứng.
Hoa Kỳ Tạm Hoãn Áp Thuế 50% Đối Với Hàng Nhập Từ Liên Hiệp Âu Châu
(Hình AP - Evan Vucci, tư liệu, minh họa: Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Chủ tịch Ủy Ban Âu Châu Ursula von der Leyen tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới Davos, Thụy Sĩ, ngày 21/1/2020.)
-Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Ủy Ban Âu Châu (EC) cùng thông báo Hoa Kỳ tạm hoãn áp thuế 50% đối với hàng nhập từ Liên Hiệp Âu Châu cho đến 9/7/2025.
Theo hãng tin AFP, hôm 25/5, Chủ tịch Ủy Ban Âu Châu Ursula von der Leyen đã gọi điện cho Tổng thống Mỹ Donald Trump về mức thuế 50% mà ông dọa áp dụng kể từ ngày 1/6 đối với hàng hóa nhập từ các nước Liên Hiệp Âu Châu (EU).
Phát biểu trước khi lên máy bay trở về Hoa Thịnh Ðốn sau 2 ngày nghỉ cuối tuần ở tiểu bang New Jersey, ông Trump cho biết bà Ursula von der Leyen muốn tiến hành các cuộc đàm phán “nghiêm túc” về thuế quan và ông đã đồng ý tạm hoãn áp thuế 50% đến ngày 9/7. Về phần mình, Chủ tịch Ủy Ban Âu Châu cũng cho biết đã có một cuộc “điện đàm rất tốt” với Tổng thống Hoa Kỳ. Trên mạng X, bà khẳng định: “ Âu Châu sẵn sàng thúc đẩy đàm phán một cách nhanh chóng và hiệu quả. Để đạt được một thỏa thuận tốt, chúng tôi cần thời gian cho đến ngày 9/7”. Bà Ursula von der Leyen nhắc lại: “ Liên Hiệp Âu Châu và Hoa Kỳ có mối quan hệ thương mại quan trọng nhất và chặt chẽ nhất thế giới”.
Thứ Sáu (23/5) tuần trước, chính Tổng thống Trump đã tuyên bố “không cần tìm một Thỏa thuận Thương mại với Liên Hiệp Âu Châu “ và dọa áp thuế đối với hàng nhập từ 27 nước thành viên của khối này kể từ ngày 1/6. Ủy Ban Âu Châu, đang đàm phán với Hoa Kỳ nhân danh Liên Hiệp Âu Châu đã có phản ứng ngay lập tức, yêu cầu Hoa Thịnh Ðốn phải có “sự tôn trọng”, thay vì “đe dọa” trong đàm phán với Brussels.
Vào đầu tháng 5, Liên Hiệp Âu Châu đã dọa sẽ áp thuế đối với 95 tỉ Euro trị giá hàng hóa nhập từ Hoa Kỳ, trong đó có xe hơi và máy bay, nếu đàm phán thương mại với chính quyền Trump thất bại.
Mỹ và Liên Hiệp Âu Châu Nối Lại Đàm Phán Về Thuế Quan
(Hình AP - Virginia Mayo: Chủ tịch Ủy Ban Âu Châu Ursula von der Leyen trong cuộc họp báo tại trụ sở Liên Hiệp Âu Châu, Brussels, Bỉ, ngày 7/5/2025.)
-Tối thứ Hai (26/5/2025), đại diện Thương mại của Liên Hiệp Âu Châu (EU) và Hoa Kỳ đã nối lại các cuộc đàm phán, sau cuộc điện đàm giữa Chủ tịch Ủy Ban Âu Châu Ursula von der Leyen và Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 25/5 và hai bên thông báo Mỹ lùi đến ngày 9/7 áp mức thuế quan mới với hàng hóa nhập cảng từ Âu Châu.
Sau các cuộc điện đàm với đại diện Mỹ, ủy viên Thương mại Âu Châu, Maroš Šefčovič, khẳng định Liên Hiệp Âu Châu vẫn luôn tích cực để có thể nhanh chóng đạt được một Thỏa thuận Thương mại với Hoa Kỳ. Từ Brussels, thông tín viên Pierre Benazet của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tường trình:
“Ủy viên Thương mại Âu Châu, Maroš Šefčovič, đã có thể tiếp tục đàm phán với các đối tác Hoa Kỳ, trước tiên là với Jamieson Greer, chuyên trách Thương mại Quốc tế, rồi đến Howard Lutnick, Bộ trưởng Thương mại Mỹ. Cho dù các cuộc trao đổi của họ hôm thứ Sáu (23/5) tuần trước không có nội dung, nhưng các cuộc đối thoại tối thứ Hai (26/5) lại được mô tả là tích cực. Đây là một dấu hiệu cho thấy mọi điều đã thay đổi hoàn toàn.
Âu Châu đã rất ngạc nhiên khi thấy Tổng thống Mỹ cuối cùng đã đồng ý có một cuộc trao đổi về các vấn đề cơ bản với Chủ tịch Ủy Ban Âu Châu, Ursula von der Leyen, điều mà kể từ khi Donald Trump nhậm chức, Chủ tịch Ủy Ban Âu Châu đã cố gắng rất nhiều để đạt được nhưng bất thành.
Người ta tin rằng bước ngoặt có được hôm Chủ Nhật phần lớn là do mong muốn trấn an các thị trường đã chịu thương tổn do những lời đe dọa hôm thứ Sáu tuần trước và các nước Âu Châu muốn tận dụng tối đa khả năng đàm phán cuối cùng sẽ được mở lại.
Âu Châu vẫn duy trì đề xuất dỡ bỏ hoàn toàn các hàng rào thuế quan giữa Âu Châu và Hoa Kỳ, nhưng nay họ hiểu rằng nếu đến hạn 09/06 mà thất bại trong đàm phán và phải chịu mức thuế 50% thì họ sẽ buộc phải khai triển toàn bộ các biện pháp trả đũa”.
Tokyo Cáo Buộc Trung Quốc Nghiên Cứu Khoa Học Hàng Hải Trong Vùng Đặc Quyền Kinh Tế Nhật Bản
(Ảnh AFP - Japan Coast Guard, tư liệu: Một tàu nghiên cứu của Trung Quốc hoạt động tại Vùng đặc quyền Kinh tế của Nhật Bản, ngoài khơi đảo Kume, tỉnh Okinawa, ngày 29/9/2011.)
-Hôm 27/5/2025, chính phủ Tokyo cáo buộc Trung Quốc tiến hành nghiên cứu khoa học hàng hải trái phép trong Vùng đặc quyền Kinh tế (EEZ) xung quanh hòn đảo cực Nam của Nhật Bản ở Thái Bình Dương, đồng thời cho biết họ đã chính thức phản đối Bắc Kinh.
Những hoạt động này được cho là tiến hành gần đảo san hô Okinotori nằm rất xa ở vùng biển Phi Luật Tân, giữa Đài Loan và đảo Guam. Tuy nhiên, Trung Quốc cho rằng đây không phải là một hòn đảo.
Theo phát ngôn chính phủ Yoshimasa Hayashi, được hãng tin AFP trích dẫn, lực lượng Tuần duyên Nhật Bản đã phát giác một tàu nghiên cứu hàng hải của Trung Quốc vào hôm 26/5 “có vẻ như đang thả các dây cáp trong Vùng đặc quyền Kinh tế của Nhật Bản, cách đảo Okinotori 270 cây số về phía Đông. Vì hoạt động nghiên cứu khoa học hàng hải này không được Nhật Bản cấp phép nên lực lượng Tuần duyên đã yêu cầu dừng hoạt động này và chúng tôi đã gửi công hàm phản đối tới phía Trung Quốc thông qua các kênh ngoại giao”. Ông Hayashi cho biết thêm là tàu Trung Quốc đã rời khỏi Vùng đặc quyền Kinh tế của Nhật Bản vào khoảng 10 giờ 45 tối 26/5.
Theo luật pháp quốc tế, một quốc gia ven biển có các quyền đối với các nguồn tài nguyên và hoạt động kinh tế trong Vùng đặc quyền Kinh tế (EEZ) của mình, trải rộng tới 200 hải lý (370 cây số) tính từ bờ biển của quốc gia đó. Bất kỳ tàu thuyền ngoại quốc nào đều phải xin phép trước nếu muốn tiến hành nghiên cứu khoa học tại đó, ngay cả khi không phải nghiên cứu vì mục đích thương mại. Về phần mình, Bắc Kinh coi yêu sách của Nhật Bản là không có cơ sở, vì Okinotori, nằm cách Tokyo khoảng 1.700 cây số về phía Nam, không phải một hòn đảo, do đó không thể được coi là một thực thể mà từ đó Nhật Bản có thể xác định Vùng đặc quyền Kinh tế, theo định nghĩa của Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển.
Trong cuộc họp báo hôm nay, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho rằng những yêu sách của Nhật Bản về vấn đề này là “vi phạm luật pháp quốc tế”. Bà Mao Ninh nhấn mạnh: “Các hoạt động của tàu khoa học Trung Quốc trong vùng biển này là hành xử hợp pháp quyền tự do hàng hải. Phía Nhật Bản không có quyền can thiệp”.
Đài Loan và Nam Hàn cũng phản đối tuyên bố chủ quyền của Nhật Bản. Năm 2016, Nhật Bản đã tạm giữ một tàu đánh cá Đài Loan đang hoạt động trong khu vực. Trong những năm gần đây, Nhật Bản đã đầu tư hàng triệu Mỹ kim vào việc trồng san hô xung quanh đảo Okinotori nhằm ngăn chặn tình trạng xói mòn bờ biển.
Bắc Kinh Chỉ Trích Úc Ðại Lợi Ngăn Cản Công Ty Trung Quốc Quản Lý Cảng Chiến Lược Darwin
(Hình REUTERS - Staff: Cảng Darwin nằm trong Lãnh thổ phương Bắc có Thủ phủ Darwin, của Úc Ðại Lợi. Ảnh chụp ngày 21/4/2017.)
Trên trang mạng chính thức của Tòa Ðại sứ, Ðại sứ Trung Quốc tại Úc Ðại Lợi hôm 25/5/2025, đã chỉ trích kế hoạch của chính phủ Úc Ðại Lợi ngăn cản một công ty Trung Quốc quản lý một cảng chiến lược.
Năm 2015, tập đoàn Landbridge của Trung Quốc đã ký hợp đồng thuê 99 năm đối với Cảng Darwin ở miền Bắc nước Úc, một quyết định bị chỉ trích nặng nề, dẫn đến việc chính phủ Canberra giám sát chặt chẽ hơn các hoạt động mua bán cơ sở hạ tầng lớn. Vào tháng 4 vừa qua, Thủ tướng Anthony Albanese cho biết Cảng Darwin nên “nằm trong tay người Úc Ðại Lợi” và ông cam kết giành lại quyền kiểm soát “tài sản chiến lược” này.
Theo thông tấn xã AFP, đáp lại tuyên bố nói trên, Ðại sứ Trung Quốc tại Canberra Tiếu Thiên (Xiao Qian) hôm 25/5 đã thúc giục Úc Ðại Lợi tôn trọng hợp đồng với Landbridge, một tập đoàn lớn chuyên về năng lượng và cơ sở hạ tầng của Trung Quốc. Ông khẳng định: “Một nỗ lực và dự án như vậy xứng đáng được khuyến khích chứ không phải bị trừng phạt”.
Ông Albanese trước đây chỉ trích chính phủ tiền nhiệm thuộc phe bảo thủ của Úc Ðại Lợi đã “bán” Cảng Darwin cho “một công ty có liên hệ với chính phủ Trung Quốc”. Đây là cảng của Úc Ðại Lợi nằm gần các nước láng giềng nhất và được sử dụng làm căn cứ cho lực lượng Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ luân phiên đóng quân tại Úc Ðại Lợi. Vào lúc đó, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama cũng đã phàn nàn rằng Hoa Thịnh Ðốn không được thông báo về kế hoạch của Úc Ðại Lợi với tập đoàn Landbridge của Trung Quốc.
Theo thông tấn xã Reuters, một phát ngôn viên của chính phủ Úc Ðại Lợi hôm nay tuyên bố Cảng Darwin không chỉ rất quan trọng đối với nền kinh tế địa phương mà còn là “một cơ sở hạ tầng thiết yếu có tầm quan trọng quốc gia”. Phát ngôn viên này cho biết chính phủ Úc Ðại Lợi “đang làm việc chặt chẽ với chính quyền Lãnh thổ phương Bắc về bước kế tiếp”.
Thượng Đỉnh ASEAN Tỏ Lo Ngại Về Chính Sách Thuế Quan của Mỹ
-Lần đầu tiên từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ban hành các mức thuế “đối ứng” với thế giới, hôm 26/5/2025, các nhà lãnh đạo Hiệp hội các Quốc gia Đông-Nam Á (ASEAN) họp thượng đỉnh tại thủ đô Kuala Lumpur của Mã Lai Á. Họ dự kiến đưa ra một thông điệp chung bày tỏ quan ngại sâu sắc về chính sách thuế quan của Hoa Kỳ.
Theo hãng tin AFP, trong văn bản bài phát biểu khai mạc phân phát cho giới truyền thông, nhưng đoạn này không được đọc khi phát biểu, Thủ tướng Mã Lai Á Anwar Ibrahim tuyên bố: “Một sự chuyển đổi trong trật tự địa-chính trị đang diễn ra và hệ thống thương mại toàn cầu đang chịu thêm căng thẳng, với việc áp dụng thuế quan đơn phương gần đây của Hoa Kỳ. Chủ nghĩa bảo hộ đang trỗi dậy trở lại trong khi chúng ta chứng kiến chủ nghĩa đa phương đang tan vỡ”.
Các cuộc đàm phán song phương giữa các quốc gia thành viên ASEAN và Hoa Thịnh Ðốn đang diễn ra, nhưng khối này vẫn thể hiện một mặt trận thống nhất, theo đánh giá của Mã Lai Á, quốc gia giữ chức Chủ tịch luân phiên ASEAN năm nay.
Theo Dự thảo tuyên bố mà thông tấn xã AFP xem được, các lãnh đạo ASEAN sẽ bày tỏ “mối quan ngại sâu sắc về việc áp dụng các biện pháp thuế quan đơn phương, đặt ra những thách thức phức tạp và đa chiều” đối với khối này. Nhưng ASEAN cho biết năm nay sẽ không áp thuế quan trả đũa đối với Hoa Kỳ. Thay vào đó, họ đang xem xét mở rộng quan hệ với khối thương mại khác, bao gồm Liên Hiệp Âu Châu, cũng như tăng cường thương mại giữa các quốc gia thành viên.
Trong cuộc họp thượng đỉnh hôm 26/5, các lãnh đạo ASEAN cũng sẽ cố gắng gia tăng áp lực với chính quyền quân sự Miến Điện và giải quyết các vấn đề còn lại liên quan đến đơn của Đông Timor xin gia nhập khối các quốc gia Đông-Nam Á.
TIN VẮN - TIN TỔNG HỢP
(AFP/RFI) – Nga phóng một số lượng drone kỷ lục tấn công Ukraine, Trump cáo buộc Putin “điên rồ”. Trong đêm 25 rạng sáng 26/5/2025, Nga đã tiến hành một cuộc không kích quy mô lớn với 355 drone cùng với 9 phi đạn liên lục địa nhắm vào Ukraine, khiến ít nhất 12 người thiệt mạng. Kyiv tố cáo đây là cuộc oanh kích lớn nhất bằng drone kể từ khi Nga quân xâm lược Ukraine hồi tháng 2/2022. Về phần Hoa Kỳ, Tổng thống Donald Trump cáo buộc đồng cấp Nga “điên rồ”. Theo Tổng thống Mỹ, nếu Putin thực sự muốn chiếm toàn bộ Ukraine, điều đó sẽ dẫn đến sự sụp đổ của nước Nga. Chủ nhân Tòa Bạch Ốc cũng cho biết đang xem xét tăng cường các biện pháp trừng phạt Mạc Tư Khoa.
(RFI/RFI) – Ba Lan bước vào tuần quyết định trước vòng II bầu cử Tổng thống. Ba Lan bước vào tuần cuối cùng vận động tranh cử trước vòng hai của cuộc bầu cử Tổng thống, diễn ra vào 1/6/2025. Ứng cử viên thân Liên Hiệp Âu Châu (EU) Rafal Trzaskowski đã về đầu ở vòng một với kết quả sít sao. Giờ đây, ông cần thuyết phục những cử tri còn do dự, đặc biệt là 20% số cử tri đã bỏ phiếu cho phe cực hữu ở vòng đầu, vì họ có thể tác động đến kết quả chung cuộc.
(AFP/RFI) – Máy bay quân sự Nga xâm phạm không phận Phần Lan: Đại sứ Nga bị triệu mời. Hôm 26/5/2025, Bộ Ngoại giao Phần Lan thông báo đã triệu Đại sứ Nga tại Helsinki lên để phản đối về 2 phi cơ quân sự của Nga bị nghi ngờ xâm phạm không phận Phần Lan vào thứ Sáu (23/5) tuần trước. Sự việc xảy ra ở ngoài khơi bờ biển Porvoo, miền Nam Phần Lan, cách thủ đô Helsinki khoảng 50 cây số.
(Reuters/RFI) – Iran khẳng định không ngừng các hoạt động làm giàu uranium trong khuôn khổ đàm phán nguyên tử với Mỹ. Hôm 26/5/2025, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran, ông Esmail Baghaei bác bỏ khả năng Teheran đình chỉ việc làm giàu uranium và tuyên bố rằng “Iran sẽ không bao giờ chấp nhận điều đó”. Ông cũng loại trừ khả năng đạt được một thỏa thuận tạm thời với Mỹ. Trước đó một hôm, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thông báo đàm phán nguyên tử với Iran đang “tiến triển rất tốt”.
(AFP/RFI) – Gaza: Ít nhất 52 người chết trong các vụ oanh kích. Theo lực lượng Phòng vệ dân sự Palestine, đã có ít nhất 52 người thiệt mạng hôm 26/5/2025, trong các vụ oanh kích của Do Thái vào dải Gaza. Trong số này có 33 người chết khi quân đội Do Thái oanh kích vào một trường học nơi mà những người tản cư đang sống tạm. Quân đội Do Thái khẳng định họ chỉ nhắm vào “những kẻ khủng bố”.
(AFP/RFI) – Các viên chức Âu Châu họp tại Tây Ban Nha thảo luận về việc trừng phạt Do Thái. Hôm 25/5/2025, Ngoại trưởng Tây Ban Nha đã kêu gọi các nước xem xét trừng phạt Do Thái để buộc nước này chấm dứt chiến tranh ở Gaza, sau khi Do Thái mở rộng các chiến dịch quân sự ở dải đất này. Tình hình nhân đạo tại Gaza rất nghiêm trọng do thiếu lương thực, nước sạch và thuốc men. Tây Ban Nha đề xuất đình chỉ thỏa thuận hợp tác Liên Hiệp Âu Châu-Do Thái, cấm vận vũ khí đối với Do Thái và trừng phạt những ai cản trở tiến trình hòa bình.
(AFP/RFI) – Ấn Độ và Gia Nã Ðại tìm cách hâm nóng quan hệ song phương. Hôm 25/5/2025, Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar đã có cuộc điện đàm với đồng nhiệm Gia Nã Ðại Anita Anand nhằm cải thiện quan hệ ngoại giao giữa hai nước, vốn căng thẳng từ năm 2023. Nguyên nhân là do Gia Nã Ðại cáo buộc Ấn Độ đứng sau vụ ám sát một nhà hoạt động ly khai người Sikh, Hardeep Singh Nijjar, tại Vancouver. Ấn Độ phủ nhận cáo buộc và hai nước đã đồng loạt trục xuất các nhà ngoại giao cấp cao của nhau.
(AP/RFI) – Lãnh đạo Guam, lãnh thổ thuộc Hoa Kỳ, công du Đài Loan. Theo nguồn tin của hãng thông tấn AP ngày 26/5/2025, bà Lourdes A. Leon Guerrero sẽ tới Đài Loan trong tuần này. Guam nằm cách Trung Quốc khoảng 4.750 cây số, trong tầm bắn của phi đạn Trung Quốc, bao gồm cả phi đạn phóng từ tàu ngầm. Những căng thẳng trước đây giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc liên quan đến Đài Loan đã từng gây lo ngại cho người dân Guam về khả năng trở thành mục tiêu của phi đạn Trung Quốc.
(AFP/RFI) – Bầu cử Venezuela: Đảng Maduro giành thắng lợi áp đảo. Hôm 25/5/2025, đảng Xã hội Thống nhất của đương kim Tổng thống Nicolas Maduro đã giành thắng lợi áp đảo trong các cuộc bầu cử Quốc hội và địa phương. Theo kết quả chính thức, đảng của ông Maduro đã giành được 23 trên tổng số 24 ghế Thống đốc. Liên minh của Tổng thống Venezuela cũng đã thu được gần 83% số phiếu trong cuộc bầu cử Quốc hội.
(AFP/RFI) – Tokyo hỗ trợ 13,6 tỉ Euro cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ Nhật Bản bị tác động bởi thuế quan cao từ Hoa Kỳ. Theo thông báo của chính quyền Tokyo vào hôm 27/5/2025, gói hỗ trợ bao gồm trợ cấp tài chánh và nới lỏng điều kiện vay vốn từ tổ chức tín dụng do chính phủ hậu thuẫn. Ngoài ra, chính phủ cũng dành 1,77 tỉ Euro để hỗ trợ các gia đình đối phó với giá điện và khí đốt tăng cao trong mùa Hè.
(AFP/RFI) – Các nước đang phát triển vay nợ Trung Quốc sẽ phải trả tiền lãi và gốc cao kỷ lục vào năm 2025. Một nghiên cứu do Viện Lowy của Úc Ðại Lợi công bố hôm 27/5/2025 cho biết 75 quốc gia nghèo nhất thế giới sẽ phải trả khoảng 19 tỉ Euro, tiền gốc và lãi suất, cho Bắc Kinh vào năm nay. Những khoản vay này nằm trong khuôn khổ chương trình “Vành đai và Con đường” do Trung Quốc khởi xướng vào năm 2013 nhằm tăng cường quan hệ thương mại với toàn thế giới.
(AFP/RFI) – Anh Quốc: “Xe điên” lao vào đám đông diễu hành ăn mừng chiến thắng của câu lạc bộ túc cầu Liverpool. Sự việc xảy ra tối 26/5/2025, khiến gần 50 người bị thương. Sáng 27/5, bốn người vẫn đang nằm viện trong tình trạng nghiêm trọng, trong đó có một trẻ em. Cảnh sát đã bắt giữ tài xế, một người đàn ông 53 tuổi. Nhà chức trách vẫn đang điều tra nhưng khẳng định đây không phải là hành động khủng bố.
(AFP/RFI) – Các cựu viên chức Volkswagen bị kết án trong vụ “Dieselgate”. 10 năm sau vụ bê bối “Dieselgate, hôm 26/5/2025, Tư pháp Đức đã kết án 4 cựu lãnh đạo của tập đoàn sản xuất xe hơi Volkswagen với mức án tù lên đến 4 năm rưỡi. Trong số 4 bị cáo, có 2 người được hưởng án treo. Họ bị cáo buộc gian lận trong việc kiểm tra mức phát thải ô nhiễm của hàng triệu xe diesel. Đây là một trong những bê bối lớn nhất khiến công ty thiệt hại hàng tỉ Euro.
(Le Figaro/AP/RFI) – Hoa Kỳ: Cựu Giám đốc nhà xác của Trường Y khoa Harvard nhận tội buôn bán các bộ phận thi thể người chết. Hôm 21/5/2025, Cedric Lodge (57 tuổi) đã thừa nhận tham gia vào việc đánh cắp và buôn bán các bộ phận cơ thể người, đặc biệt là tay, chân và đầu, từ năm 2018 đến năm 2020. Các vụ trộm cắp được thực hiện với sự giúp đỡ của người vợ và những đồng phạm khác, và các bộ phận này đã được bán trực tuyến. Ông có thể đối mặt với mức án tù lên đến 10 năm.
(AFP/RFI) – Kami Rita lần thứ 31 lên đỉnh Everest, phá kỷ lục của chính mình. Nhà leo núi người Nepal đạt được kỳ tích này vào hôm 27/5/2025. Năm nay 55 tuổi và là hướng dẫn viên leo núi từ hơn 20 năm qua, Kami Rita lần đầu tiên chinh phục Everest vào năm 1994. Ông đã leo lên đỉnh Everest 2 lần trong năm 2024.
(20 Minutes/RFI) – Cái chết bí ẩn của nữ du khách ở Thổ Nhĩ Kỳ: Tim biến mất. Beth Martin, một phụ nữ người Anh (28 tuổi) đã qua đời ở Thổ Nhĩ Kỳ vào cuối tháng 4/2025 trong hoàn cảnh đầy bí ẩn. Dù tử thi đã được khám nghiệm 2 lần, nguyên nhân cái chết của cô vẫn chưa được xác định. Hơn nữa, khi thi thể được đưa về Vương Quốc Anh, trái tim của cô đã biến mất. Trước đó, cô đến Istanbul du lịch cùng chồng và 2 con nhỏ. Cô bắt đầu có dấu hiệu ngộ độc thực phẩm trên chuyến bay, rồi tình trạng sức khỏe xấu đi nhanh chóng sau khi đến nơi, và qua đời tại bệnh viện vào ngày 29/4/2025.
(Reuters/RFI) – Ukraine: Quân đội Nga đã chiếm thêm được 4 làng của Ukraine ở vùng Soumy. Đó là các làng Novenke, Basivka, Veselivka và Zhouravka. Hôm 26/5/2025, trên mạng Facebook, Oleh Hryhorov, Thống đốc vùng Soumy ở miền Đông-Bắc Ukraine thông báo như trên và cho rằng đó là nỗ lực của quân đội Nga để tạo ra một “vùng đệm” trên lãnh thổ Ukraine. Về phía Nga, quân đội và các blogger trong những ngày qua cũng đã nói đến các bước tiến của các lực lượng Nga tại vùng Soumy của Ukraine. Vùng này từ nhiều tháng nay thường xuyên bị Nga oanh kích.
(AFP/RFI) – Bắc Hàn: Lá chắn phi đạn “Mái vòm vàng” của Tổng thống Mỹ Donald Trump là mối đe dọa “rất nguy hiểm”, có thể gây “một cuộc chiến tranh nguyên tử” trong không gian. Hãng tin nhà nước Bắc Hàn hôm 27/5/2025 cho biết Bộ Ngoại giao Cộng sản Bắc Hàn đã công bố một bản ghi nhớ để thông báo với cộng đồng quốc tế rằng việc Hoa Kỳ thiết lập hệ thống phòng thủ phi đạn mới là một “động thái đe dọa” rất nguy hiểm nhằm đe dọa an ninh chiến lược của các quốc gia sở hữu vũ khí nguyên tử. Bình Nhưỡng tố cáo Hoa Kỳ “quyết tâm quân sự hóa không gian” và muốn biến không gian “thành một khu vực chiến tranh nguyên tử tiềm tàng”.
(AFP/RFI) – Chiến tranh Gaza: Đức và Phần Lan muốn gây sức ép để Do Thái cho hàng viện trợ vào Gaza. Hôm 27/5/205, Thủ tướng Đức Friedrich Merz thông báo như trên, sau khi điện đàm với đồng nhiệm Phần Lan Petteri Orpo. Hôm 26/5, Thủ tướng Đức dọa ngừng ủng hộ chính phủ Do Thái nếu Tel Aviv tiếp tục tăng cường tấn công quân sự Gaza. Đối với ông Friedrich Merz, những cuộc tấn công trong những ngày qua không phải là hoàn toàn cần thiết cho việc bảo vệ quyền tồn tại của Do Thái và cuộc chiến chống khủng bố Hamas. Về phía Tel Aviv, Thủ tướng Netanyahu hôm 26/5 hứa sẽ đưa mọi con tin trở về Do Thái, cả những người còn sống và những người đã chết.
(AFP/RFI) – Nhật Bản: Chính phủ thay đổi chiến lược nhằm hạ giá gạo. Theo số liệu Bộ Nông nghiệp Nhật Bản hôm 23/5/2025, giá gạo đã tăng hơn 98% sau một năm. Hôm 26/5, Bộ trưởng Nông nghiệp Shinjiro Koizumi cho biết chính phủ sẽ lấy gạo từ kho dự trữ và bán trực tiếp cho các nhà bán lẻ, bởi biện pháp bán gạo từ kho dự trữ cho các lái buôn trong những tháng qua không hiệu quả, không giúp hạ giá gạo. Nếu con số 300.000 tấn là không đủ thì chính phủ có thể cho phép tăng số gạo trích ra từ kho dự trữ. Giá gạo tăng mạnh trong những tháng qua tại Nhật là do nhiều yếu tố: Mùa màng thất bát vì nắng nóng hồi năm 2023, cảnh báo động đất siêu mạnh hồi mùa Hè 2024 và số du khách quốc tế tăng lên mức kỷ lục khiến nhu cầu tăng cao, các thương nhân mua tích trữ gạo….
(AFP/RFI) – Du lịch: Pháp hưởng lợi do du khách quốc tế tránh đến Mỹ. Đến thăm đảo Corse hôm 26/5/2025, Bộ trưởng Du lịch Pháp Nathalie Delattre đặc biệt nhắc đến du khách Nhật Bản và Gia Nã Ðại, đồng thời hoan nghênh các nhóm du khách mới, nhất là du khách Ba Tây, đã đến Pháp để “tránh” Hoa Kỳ. Bộ trưởng Du lịch Pháp lạc quan cho rằng năm 2025 nước Pháp sẽ phá kỷ lục 100 triệu du khách của năm 2024, mặc dù năm nay, Pháp không có sự kiện lớn đặc biệt nào. Năm 2024, với Thế Vận hội Paris mùa Hè 2024, số khách đến Pháp đã tăng 12% so với năm 2023.
(AFP/RFI) – Quốc vương Anh Charles III đến Ottawa bày tỏ sự ủng hộ với Gia Nã Ðại, nước đang phải đối phó với cuộc chiến thương mại của chính quyền Donald Trump. Vị Quốc vương 76 tuổi đến Ottawa từ hôm 26/5/2025 theo lời mời của Thủ tướng Gia Nã Ðại Mark Carney, trong bối cảnh ông Donald Trump đòi sáp nhập Gia Nã Ðại thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ. Đây là chuyến thăm mang tính biểu tượng của Quốc vương Anh Charles III để khẳng định chủ quyền của Gia Nã Ðại, quốc gia thuộc khối Thịnh vượng chung, mà nhà vua là nguyên thủ. Quốc vương sẽ khai mạc kỳ họp Quốc hội Gia Nã Ðại ngày 27/5. Khi Nữ hoàng Elizabeth II tại vị, lần cuối cùng bà khai mạc kỳ họp Quốc hội Gia Nã Ðại là cách nay 68 năm.
(AFP/RFI) – Doanh số bán xe điện của Tesla tại Liên Hiệp Âu Châu giảm một nửa trong tháng 4/2025, trong khi doanh số của các hãng xe Trung Quốc tăng. Theo số liệu Hiệp hội các Hãng xe Âu Châu công bố hôm 27/5/2025, số xe điện của hãng Tesla bán được tại Liên Hiệp Âu Châu trong tháng Tư giảm 52,6% và tính từ đầu năm đến nay đã giảm 46,1%. Tesla đặc biệt chịu ảnh hưởng do quan điểm chính trị của Elon Musk và hành động của ông trong DOGE, Bộ Hiệu quả Chính phủ của chính quyền Donald Trump, chuyên trách cắt giảm mạnh chi tiêu liên bang của Hoa Kỳ.
(Reuters/RFI) – Liên Hiệp Âu Châu (EU) thông qua việc tạo ra một chương trình mua sắm chung về quốc phòng trị giá 150 tỉ Euro. Quyết định được thông qua hôm 27/5/2025 để ứng phó với mối đe dọa do Nga gây ra và nguy cơ Mỹ rút khỏi việc bảo đảm an ninh cho Âu Châu. Chương trình có tên gọi SAFE (Security Action for Europe - Hành động An ninh cho Âu Châu), do Ủy Ban Âu Châu đề xuất, dựa vào cơ chế cấp khoản vay chung để các nước thành viên và quốc gia đối tác cùng mua vũ khí.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét