MỘT QUAN NIỆM SỐNG - Mùi Quý Bồng

Tuổi bây giờ đã ngoài bẩy mươi.
Thế gian bốn bốn phần trăm người
Sống được lâu như tôi, bởi thế
Chẳng còn gì để lo nữa đâu.
Mỗi khi ăn hay uống, lâu lâu
Thức ăn lỡ rơi vào quần áo
Hay rớt xuống đất , thì bà lão
Vợ tôi cằn nhằn, bảo: “Vụng về!”
Cứ thế bao năm trời lê thê,
Nghe nhức óc nhưng mà nghĩ lại
Bả đâu thể cằn nhằn được mãi
Cũng vài năm trở lại mà thôi.
Chỉ nghĩ thế là bất giác cười.
Bẩy lăm năm trên đời đã sống

<!>

Một điều làm tôi rất mãn nguyện,
Là phải nghe những tiếng cằn nhằn,
Nhưng được vợ chăm sóc ân cần,
Tôi nghĩ mình mười phần phúc phận.
Đời con người qua nhiều giai đoạn,
Không khúc nào lại giống khúc nào.

So 50-60 xem sao
Hay số lứa tuổi cao hơn nữa
60-70 bạn hãy thử,
Bạn thấy khác biệt chứ, phải không?
Sau 50, không còn khỏe hung.
Mỗi năm bạn thấy mình mỗi khác.
Sau 60, tháng này thua tháng trước.
Từ 70, tuột dốc từng ngày.
Qua 80, từng phút, từng giây.
(Sao phũ phàng thế này cơ chứ!)

Sau 90, thử hỏi lúc đó
Vợ có còn sức để cằn nhằn?
Vậy, cà đời lăn lộn trần gian
Rốt cuộc để làm gì đây nhỉ?
Vô số người bỏ qua chân lý.
Nhiều việc chẳng có ý nghĩa chi.
Cuộc sống chỉ là một chuyến đi.
Ăn chơi chưa chắc là phung phí
Thời gian. Cả hưởng lạc cũng thế!

Và khổ cực, lam lũ có đâu
Phải tán dương, đặt lên hàng đầu.
Đời người là một xâu trải nghiệm.
Một chuỗi không ngừng những cảm nhận.
Chồng chất cả ngàn, vạn tâm tư,
Những ý nghĩa dù nhỏ hay to,
Ngay cả khi mộng mơ, buông thả
Để hồn mình tung tăng đây đó,
Ngắm trăng, sao, chờ tỏ bình minh.
Những trải nghiệm trong cuộc đời mình,
Tất cả đều thật tình ý nghĩa,
Không phải định đoạt bởi nhân thế.
Cuộc đời là đồng cỏ mênh mông,
Không phải đường xe lửa thẳng băng.
Những cái mà bạn đang tận hưởng,
Là những cái ý nghĩa đích đáng.
Kiếp người thực sự chẳng dài lâu.
Mai này ai biết mình ra sao?
Bạn và tôi ở đâu đây nhỉ?
Đã ra đi, hay còn dưới thế?
Vật lộn suốt đời để được gì?

Một hạt cát không có mang đi.
Trọn kiếp chẳng một ly thương, hận.
Thời gian đâu dư để cãi lộn,
Để so đo, để sầu muộn, chán chường.
Hãy dành thời gian cho yêu thương,
Hãy biết tận hưởng từng giây phút.
Trân trọng hiện tại, mỗi khoảnh khắc.
Cái ý nghĩa đích thực là đây!
Nhớ lúc nhỏ, đi học quên bài,
Là tưởng như đất trời đang sập.
Thi cử rớt, thế giới hủy diệt.
Xa người yêu, lịm chết tâm hồn.
Bây giờ, nhìn lại những khó khăn
Cái gì tưởng vô phương tránh thoát
Thì cũng đã vượt qua chót lọt.
Ngay cả những sự việc nghĩ rằng
Khó chấp nhận nhưng rồi cuối cùng
Cũng tất cả trở thành quá khứ.

Cuộc sống là một chuỗi chọn lựa.
Nhưng thực tế thì lựa chọn nào
Cuối cùng vẫn nuối tiếc vơ vào.
Người ta thường tô mầu những thứ
Mình không chọn lựa trong quá khứ,
Nhưng thực ra nếu có trở lui
Thì họ cũng làm như thế thôi
Với trải nghiệm trong thời điểm đó.
Con người chẳng ai giống ai cả,
Người hai mươi từ giã cõi đời,
Người chín mươi mà vẫn sống vui.
Thật nhanh chóng có người sẽ chết,
Có người thì cứ sống lây lất.
Người học cao tất bật đi làm.
Kẻ ít chữ lại lại là chủ nhân.
Phụ nữ xấu con đàn, cháu đống,
Giai nhân tứ tuần vẫn lổng chổng.
Người tài giỏi bận rộn trăm bề,
Ít có dịp thăm hỏi mẹ cha.
Kẻ bình thường thì giờ dư dả,
Với song thân gặp gỡ thường xuyên.

Có người đột tử tuổi thanh xuân
Cật lực làm việc không ngừng nghỉ.
Rượu, thuốc, bạc bài, loạn như thế,
Lại sống thọ, lạ kể chi đâu!
Như vậy thì đúng là thế nào
Và sai là làm sao, ai biết!
Lấy cái gì để làm chuẩn mực?
Hay lòng mình mới thực thước đo!
Nhìn phía trước, con số hiện ra,
Mới giật mình: đời ta ngắn quá!
Để yêu thương e còn không đủ.
Sao đem dành cho cả hận thù?
Tại sao không trải rộng lòng ra,
Để tận hưởng những giờ phút đẹp
Của cuộc sống từng ngày nối tiếp?

Vậy thì ý nghĩa thực cuộc đời
Là gì đây, hãy thử nghĩ coi.
Xin thưa, đời người vốn vô nghĩa.
Chỉ cần trải qua ba thế hệ
Chín chín phần trăm sẽ không còn
Dấu vết gì để lại nhân gian
Của chúng ta (hoàn toàn xóa sạch!)
Vậy nên cái ý nghĩa đích thực
Là trải nghiệm mấy chục năm mà
Chúng ta đã, đang, sẽ đi qua.
Đừng để chút lợi to hay nhỏ
Để toan tính tạo ra phiền não.
Không nên dùng sơ hở, sai lầm
Của người khác làm phiền bản thân.
Tự trừng phạt chính mình vô lối.

May mắn, tai ương cái nào tới
Trước hay sau, ai hiểu, ai hay.
Ngủ, thức dậy, chỉ qua một ngày.
Nếu không thức, phủi tay, tạ thế.
Việc mỗi người chúng ta có thể
Làm là với tất cả tâm hồn,
Thưởng thức từng ngụm nước, miếng cơm,
Ngắm nghía từng cành bông, cảnh sắc,
Hòa mình vào cùng với vạn vật,
Hoàn thành từng trách nhiệm, công trình,
Cảm nhận từng khoảnh khắc thời gian,
Hạnh phúc hiện tại mình đang có.

Mà hạnh phúc là gì vậy chứ!
Thật giản đơn, chín chữ sau đây:
‘Có nhà về”, “có người đợi” này,
“Có cơm ăn” mỗi ngày, là đủ.
Cuộc sống bình yên luôn nằm ở
Bát cơm nóng sẵn để trên bàn,
Một ngọn đèn tỏa sáng ban đêm,
Đợi ta về trong niềm thương mến.
Thế đó, mới chợp mắt đã đến

Cuối ngày rồi. Đầu ngoảnh qua thôi
Là một năm đã vùn vụt trôi.
Vừa quay lưng, kiếp người đã dứt
Niềm hạnh phúc mà ta đuổi bắt
Không nằm ở cái mốc tương lai,
Hay thời điểm quá khứ, qua rồi,
Mà ngay trong cái nôi hiện tại.
Những cảnh vật quanh ta, sớm tối,
Ba bữa cơm mỗi buổi trên bàn.
Những người thân bên ta quây quần.
Năm bốn mùa, Thu, Đông, Xuân, Hạ,
Gia đình, bè bạn luôn mạnh khoẻ.
Đèn nhà mãi rạng tỏ, ấm êm.
Quang cảnh ấy đẹp nhất trần gian!

Hãy thử nghĩ đúng không, bạn nhé.
Chỉ cần sống thật tốt là đủ!

Mùi Quý Bồng
(phóng tác)
05/22/2025
*****

Đã ngoài 70 tuổi rồi gần đây tôi thường trăn trở một vấn đề, thống kê cho thấy chỉ 44% người sống được đến tuổi như tôi, vậy thì thôi còn lo lắng phiền muộn điều gì nữa. Mỗi sáng ăn cơm lỡ tay làm rớt nước sốt ra áo rơi xuống đất làm Vợ vừa dọn vừa cằn nhằn. Bà ấy càm ràm như thế suốt 50 năm trời mà nhứt cái đầu. Nghe mà biết cải lòng dù bị mắng như một đứa trẻ con khiến trong lòng bực tức. Nhưng nghĩ lại liệu còn được nghe cằn nhằn thêm mấy năm nữa. Ăn hạt lạc thôi mà còn làm rung vãi khắp nơi, bị dậy bảo cũng đâu có sai. Bằng tuổi tôi còn mấy ai nhai được lạc gậm nổi mía nữa, nghĩ đến đây thôi lại bất giác cười.

75 năm trên đời được mất nhiều vô kể đâu, thể cái gì cũng viên mãn nhưng có một điều khiến tôi mãn nguyện, vừa được Vợ chăm sóc vừa được nghe tiếng càm ràm mình, thực chất là phúc phận. Tuổi tác con người 70 với 60, 60 với 50, không lúc nào là giống nhau cả. Đừng cố tỏ ra mình mạnh mẽ nữa, Lương Thực Thu tiên sinh đã nói: qua 50 tuổi cảm thấy mỗi năm sức khỏe mỗi khác, qua 60 tháng này kém hơn tháng trước, đến 70 là đi xuống từng ngày. Còn qua 80 thì sinh mệnh tính theo từng giờ từng phút. Sao mà nghe phũ phàng quá đổi. Vậy còn 90 tuổi ngồi đàm đạo cùng mọi người thì sao nhỉ? Lúc ấy vợ còn cằn nhằn nữa không. Cả đời theo đuổi rốt cuộc là vì điều gì.

Kỳ thực vô số người đã bỏ qua một chân lý nhiều việc vốn dĩ chẳng cần có ý nghĩa, cuộc sống vốn là một hành trình. Ăn chơi hưởng lạc chưa chắc đã là phung phí thời gian. Khổ cực lam lũ cũng chẳng phải đã đáng được tán dương. Đời người vốn là một chuỗi trải nghiệm và cảm nhận không ngừng. Cuộc sống là sự chồng chất của vô vàn ý nghĩa lớn nhỏ, miển mà bạn muốn bạn hoàn toàn có thể làm những việc tưởng chừng như vô nghĩa, như thả hồn mơ màng ngắm sao, chờ bình minh. Trải nghiệm của bạn chính là ý nghĩa lớn nhất, đời người không nhất thiết phải làm những việc thế tục cho là có ý nghĩa. Ý nghĩa là do ta tự ban tặng. Cuộc đời là thảo nguyên mênh mông chứ không phải là đường ray tàu hỏa. Chỉ cần hiện tại bạn đang tận hưởng, đó mới là có ý nghĩa. Kiếp người ngắn ngủi, sang năm sau chẳng còn bạn cũng chẳng còn tôi. Vật lộn cả đời chẳng mang theo được một hạt cát, chấp nhận cả kiếp cũng chẳng giữ lại được đôi chút hận thương. Vậy nên ta đâu có thời gian để cãi vã, để sầu muộn, để so đo tính toán. Ta chỉ có thời gian để yêu thương và tận hưởng tất cả đều là phù du. Chỉ sống trọn khoảnh khắc hiện tại mới là quan trọng.

Thuở nhỏ đi học quên mang tập bài làm coi như là trời sập. Thời đi học thi trượt vào trường mong ước cảm giác như là ngày tận thế. Khi yêu, xa cách người yêu thương tưởng chừng như không thể sống nổi. Giờ nhìn lại những khó khăn tưởng chừng như không thể vượt qua đều đã qua, những điều tưởng không chấp nhận được cũng đã trở thành quá khứ. Cuộc sống là chuỗi lựa chọn nối tiếp chỉ là thường tình. Thực tế thì dù chọn lối đi nào con người ta cũng sẽ hối tiếc mà thôi. Người ta thường tô hồng con đường mình đã không chọn, nhưng ai nấy đều biết dù thời gian có quay trở lại với tâm trí và trải nghiệm ngày ấy bạn vẫn sẽ lựa chọn như thế thôi.

Ngoảnh đầu nhìn lại thuyền nhẹ vượt muôn trùng núi hướng về phía trước con đường thì rực rỡ Ánh Dương. Con người chẳng ai giống ai cả, kẻ 20 tuổi đã mất mạng, người 90 xuân vẫn sống vui, có người ra đi trong chớp mắt, kẻ nằm liệt giường chục năm mới có thể nhắm mắt xuôi tay. Người học cao vẫn đi chạy ship, kẻ ít chữ lại làm chủ. Người xinh đẹp tứ tuần vẫn độc thân, người xấu xí lại sớm con đàn cháu đống. Người tài giỏi cả năm chẳng về thăm cha mẹ được đôi lần, kẻ bình thường trọn đời hưởng niềm vui sum vầy. Kẻ hút thuốc uống rượu đánh bài lại sống thọ, người làm việc cật lực thì đột tử ở tuổi thanh xuân. Đâu là đúng, đâu là sai làm gì có chuẩn mực, lòng bạn chính là thước đo. Những con số hiện ra trước mắt chợt khiến ta giật mình đời người sau ngắn ngủi đến thế. Cuộc sống không thể tua lại, hãy tranh thủ yêu thương điều đáng yêu, theo đuổi điều đáng quý, tận hưởng từng phút từng giây.

Nếu hỏi tôi ý nghĩa cuộc đời là gì? Xin thưa đời người vốn là vô nghĩa. 99% người sau ba đời thời gian sẽ xóa sạch mọi dấu vết tồn tại của bạn, vậy nên ý nghĩa cuộc đời chính là trải nghiệm mấy chục năm ngắn ngủi bạn đang được sống. Đó là toàn bộ ý nghĩa của sinh mệnh, đừng vì chút lợi ích nhỏ nhen mà toan tính phiền não. Càng không nên dùng sai lầm của người khác để trừng phạt chính mình. Ngày mai và tai ương ai biết cái nào đến trước, đời người là vô thường, tỉnh giấc là một ngày, không tỉnh lại được nữa, lại là một kiếp người. Việc ta có thể làm là dùng tâm, nếm từng miếng cơm, ngắm từng đóa hoa, thưởng thức từng cảnh sắc, hoàn thành từng trách nhiệm, cảm nhận từng khoảnh khắc hạnh phúc hiện tại.

Hạnh phúc là gì? Thật ra rất đơn giản chín chữ: có nhà về, có người đợi, có cơm ăn. Cái gọi là năm tháng bình yên kia thì thực chỉ là bát cơm nóng trên bàn, ngọn đèn luôn thắp sáng đợi bạn về. Đời người có quá nhiều thứ không kịp trước mắt là một ngày ngoảnh đầu là hết năm quay lưng có khi là cả một kiếp người. Hạnh phúc mà ta theo đuổi suốt đời không nằm ở quá khứ hay tương lai mà là ở giây phút hiện tại. Cảnh vật trước mắt bữa tối trên bàn người thân bên cạnh ba bữa cơm bốn mùa xuân hạ, giai nhân quây quần mạnh khỏe bình an, đèn nhà ấm áp ấy chính là phong cảnh tuyệt đẹp nhất nhân gian.

Hãy sống cho thật tốt.