(Cờ rũ thành phố San Jose, Tưởng Niệm 50 Năm Tháng tư Đen!)
Ngày Mai! Kính Mời Quý Hội Đoàn, Quý Đồng Hương, Tham Dự Thật Đông & Phát Biểu Ủng Hộ Nghị Quyết “Emoji” Cờ Vàng! Để Hội Đồng Thành Phố San Jose Thấy Sức Mạnh Cộng Đồng! Nhằm Vinh Danh Cờ Vàng Ba Sọc Đỏ, Lá Cờ Di Sản Và Tự Do Của Việt Nam Cộng Hòa! *Đặc biệt sau buổi họp thành phố, kính mời tất cả Quý Vị có mặt, bớt chút thời giờ, cùng ra Nhà hàng Phở Gà Nhà (930 Story Rd) dùng bữa cơm trưa, do một mạnh thường quân yểm trợ!
<!>
Lời Mời
Kính gửi quý đồng hương,
Trân trọng kính mời quý vị tham dự và ghi danh phát biểu tại buổi họp Hội Đồng Thành Phố San José vào lúc 11 giờ sáng, Thứ Ba, ngày 20 tháng 5, tại Council Chambers – Tòa Thị Chính Thành Phố San José, để cùng lên tiếng ủng hộ Nghị Quyết Về Biểu Tượng Cảm Xúc (Emoji) Cờ Vàng, được đưa ra biểu quyết trong phiên họp ngày mai.
Nghị quyết do Nghị viên khu vực 7 khởi xướng, kêu gọi Tổ chức Unicode chính thức công nhận Lá Cờ Di Sản và Tự Do của Việt Nam Cộng Hòa – Cờ Vàng Ba Sọc Đỏ – như một biểu tượng cảm xúc (emoji) trong hệ thống giao tiếp kỹ thuật số toàn cầu.
Đây là một bước tiến đầy ý nghĩa nhằm vinh danh cộng đồng người Mỹ gốc Việt, và khẳng định vai trò của lá cờ như biểu tượng lịch sử của tự do, dân chủ và tinh thần bất khuất.
Sự hiện diện và tiếng nói của quý vị sẽ góp phần làm nên sức mạnh đoàn kết của cộng đồng.
Xin quý vị vui lòng đậu xe tại tầng hầm (lối vào từ đường số 6 hoặc số 4) và mang theo vé đậu xe để được xác nhận miễn phí (validate).
Hãy cùng nhau chung tay đưa biểu tượng của cộng đồng Việt Nam hiện diện trên nền tảng toàn cầu!
Trân trọng cảm ơn,
Xin nhắc lại: Sau buổi họp thành phố, xin mời tất cả Quý Vị có mặt, bớt chút thời giờ, cùng ra Nhà hàng Phở Gà Nhà (930 Story Rd) dùng bữa cơm trưa thân mật, do một mạnh thường quân yểm trợ! Chân thành cảm tạ!
THÔNG BÁO KHẨN V/V TRƯỜNG TRUNG HOC YERBA BUENA THAY THẾ NGƯỜI ĐIỀU HỢP VIÊN (PARENT COORDINATOR)
Vài Tin Đáng Chú Ý:
Cả đồng minh và đối thủ chính trị đều lên tiếng cầu chúc ông Biden sớm bình phục
(Hải Đăng)
-Những thông điệp đồng cảm lan truyền khắp nước Mỹ sau khi đội ngũ phụ tá của cựu Tổng thống Joe Biden loan báo rằng người đàn ông 82 tuổi này được chẩn đoán mắc một dạng ung thư tuyến tiền liệt “xâm lấn rất mạnh“, di căn tới xương.
Trong một tuyên bố, đội ngũ của ông Biden cho biết cựu chính trị gia 82 tuổi “đã được khám vì phát hiện một khối u tuyến tiền liệt mới sau khi gặp các triệu chứng tiết niệu ngày càng tăng“.
“Vào thứ Sáu [16/5], ông [Biden] được chẩn đoán mắc ung thư tuyến tiền liệt, được biểu hiện bằng điểm Gleason là 9 (Nhóm độ 5) với di căn vào xương“, tuyên bố cho biết thêm.
“Mặc dù đây là dạng ung thư xâm lấn mạnh hơn, nhưng căn bệnh này dường như nhạy cảm với hormone, cho phép kiểm soát hiệu quả. Tổng thống và gia đình đang tham khảo ý kiến các bác sĩ về phương án điều trị“, tuyên bố tiếp tục.
Tổng thống Hoa Kỳ đương nhiệm Donald Trump đã lập tức phản ứng trên mạng xã hội Truth Social, ông viết rằng: “Melania và tôi rất buồn khi nghe tin về chẩn đoán y khoa gần đây của Joe Biden. Chúng tôi gửi lời chúc ấm áp và tốt đẹp nhất đến Jill và gia đình, và chúng tôi chúc Joe hồi phục nhanh chóng và thành công“.
Cựu Phó Tổng thống Kamala Harris cũng lên mạng xã hội để bày tỏ sự ủng hộ của bà đối với ông Biden, bà viết : “Doug và tôi rất buồn khi biết tin Tổng thống Biden được chẩn đoán mắc ung thư tuyến tiền liệt. Chúng tôi luôn cầu nguyện cho ông, Tiến sĩ [Jill] Biden và toàn thể gia đình trong thời gian này. Joe là một chiến binh – và tôi biết ông sẽ đối mặt với thử thách này với cùng sức mạnh, khả năng phục hồi và sự lạc quan vốn luôn định hình cuộc sống và khả năng lãnh đạo của ông. Chúng tôi hy vọng ông sẽ hồi phục hoàn toàn và nhanh chóng“.
Cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton đã bày tỏ sự ủng hộ ông Biden trong một bài đăng trên X, bà viết: “Tôi đang nghĩ đến gia đình Biden khi họ chiến đấu với căn bệnh ung thư, một căn bệnh mà họ đã nỗ lực rất nhiều để cố gắng cứu các gia đình khác. Chúc ông hồi phục hoàn toàn và nhanh chóng“.
Tổng chưởng lý Hoa Kỳ Pam Bondi cho biết trên mạng xã hội X rằng bà cảm thấy “buồn” khi nghe tin về chẩn đoán của ông Biden.
“Gia đình Biden luôn trong lời cầu nguyện của tôi trong thời điểm khó khăn này“, bà Bondi nói thêm.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đã viết trên X: “Jeanette và tôi cùng cầu nguyện cho Gia đình Biden trong thời điểm khó khăn này“.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội, bà Meghan McCain đã bày tỏ nỗi buồn trước tin tức này. Cha của bà Meghan, cựu Thượng nghị sĩ John McCain, đã qua đời vì bệnh ung thư vàonăm 2018.
“Ung thư là căn bệnh tồi tệ nhất. Đó là địa ngục. Thật khó khăn cho bất kỳ gia đình nào, ở bất kỳ đâu phải đối mặt với căn bệnh này“, bà Meghan viết.
“Chỉ mong Tổng thống Biden và gia đình ông được chữa lành, cầu nguyện, ánh sáng và sức mạnh. Tôi tin rằng chính trị không phù hợp với những thời điểm như thế này“, bà Meghan bày tỏ.
Dân biểu Marjorie Taylor Greene (Đảng Cộng hòa, Georgia) cũng bày tỏ sự cảm thông với ông Biden, viết rằng bà “rất tiếc khi thấy tin tức này“.
“Ung thư thực sự khủng khiếp. Bố tôi đã qua đời vào năm 2021 vì bệnh ung thư. Xin cầu nguyện cho Joe Biden và gia đình ông ấy“, nữ dân biểu đại diện cho tiểu bang Georgia viết.
Thống đốc California Gavin Newsom (Đảng Dân chủ) đã viết rằng ông “gửi sức mạnh, sự chữa lành và những lời cầu nguyện đến [Biden]“.
“Trái tim chúng tôi hướng về Tổng thống Biden và toàn thể gia đình ông ngay lúc này. Một người có phẩm giá, sức mạnh và lòng trắc ẩn như ông ấy xứng đáng được sống một cuộc sống lâu dài và tươi đẹp“, ông Newsom cho hay.
Trong một bài đăng trên X, Dân biểu Tim Burchett (Đảng Cộng hòa, Tennessee) đã gọi loan báo về căn bệnh ung thư của ông Biden là “tin khủng khiếp“.
“Mọi người hãy cầu nguyện cho Tổng thống Biden và gia đình ông ấy“, ông Burchett tuyên bố.
Duterte Thắng Cử Dù Đang Bị Giam Ở Hà Lan: Chính Trường Philippines Thêm Nóng!
-DAVAO – Trong một diễn biến gây chấn động chính trị khu vực Đông Nam Á, cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử thị trưởng thành phố Davao – quê nhà của ông – bất chấp việc đang bị giam giữ tại nhà tù của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ở The Hague, Hà Lan.
Theo kết quả công bố ngày 12 Tháng Năm bởi Ủy ban Bầu cử Philippines, ông Duterte giành tới 635.948 phiếu, bỏ xa đối thủ gần nhất chỉ với 78.000 phiếu – một khoảng cách thể hiện rõ uy tín chính trị và tầm ảnh hưởng sâu rộng của ông tại địa phương, ngay cả trong hoàn cảnh bị giam giữ. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Philippines một ứng cử viên bị giam ở nước ngoài vẫn chiến thắng tuyệt đối tại một kỳ bầu cử chính quyền địa phương.
Việc ông Duterte đắc cử trong lúc đang chịu sự giam giữ của ICC đặt ra bài toán pháp lý chưa từng có tiền lệ. Phó Tổng thống Philippines Sara Duterte – con gái ông Duterte – cho biết hiện các nhóm luật sư tại ICC và phía Philippines đang thảo luận phương án để ông tuyên thệ nhậm chức đúng hạn vào ngày 30 Tháng Sáu. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ hình thức nhậm chức sẽ diễn ra ra sao, hoặc liệu ông có thể điều hành thành phố Davao từ xa hay không.
Cựu Tổng thống Duterte, 80 tuổi, bị ICC bắt giữ từ Tháng Ba với cáo buộc vi phạm nhân quyền trong cuộc chiến chống ma túy đầy tranh cãi mà ông phát động khi còn tại nhiệm (2016–2022). Ông là cựu nguyên thủ quốc gia đầu tiên của châu Á bị phát lệnh bắt giữ bởi Tòa án Hình sự Quốc tế – điều mà nhiều người từng tin là dấu chấm hết cho sự nghiệp chính trị của ông. Thế nhưng, kết quả bầu cử vừa qua lại cho thấy điều ngược lại.
Chiến thắng của ông Duterte diễn ra trong bối cảnh chính trường Philippines đang bị chia rẽ sâu sắc giữa hai dòng họ quyền lực: gia tộc Duterte và gia đình đương kim Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm nay được đánh giá là phép thử lớn cho cả hai bên trong cuộc chạy đua quyền lực hướng đến kỳ bầu cử tổng thống năm 2028.
Phó Tổng thống Sara Duterte, người từng được kỳ vọng kế thừa cha mình, hiện đang đối mặt với nguy cơ bị tước quyền tranh cử nếu Thượng viện Philippines kết luận bà phạm tội trong vụ luận tội hồi Tháng Hai – liên quan đến cáo buộc sử dụng sai công quỹ và lời đe dọa nhằm vào Tổng thống Marcos. Số phận chính trị của bà phụ thuộc trực tiếp vào kết quả bầu cử Thượng viện, nơi các thế lực chính trị đang tranh giành ảnh hưởng từng ghế một.
Không chỉ dừng ở đó, hai con trai và hai cháu của ông Duterte cũng đồng loạt tranh cử vào các chức vụ quan trọng ở địa phương, cho thấy gia đình Duterte vẫn là một thế lực không thể xem thường – đặc biệt tại khu vực miền Nam Philippines.
Chiến thắng của ông Rodrigo Duterte là một đòn phản công chính trị mạnh mẽ giữa lúc ông bị giam giữ, đồng thời là thông điệp rõ ràng từ cử tri Davao: họ không bỏ rơi người lãnh đạo từng gây tranh cãi nhưng cũng rất được lòng dân này. Tuy nhiên, liệu ông có thể thực sự điều hành chính quyền thành phố hay không, và liệu sự kiện này có đẩy ICC lẫn chính quyền Manila vào một thế đối đầu mới – vẫn là những dấu hỏi lớn cho thời gian tới.
Trong khi đó, với gia đình Marcos đang tìm cách loại bỏ đối thủ chính trị bằng các cuộc luận tội, chính trường Philippines tiếp tục bị phủ bóng bởi những cuộc trả đũa chính trị, thay vì tập trung vào cải cách và đoàn kết quốc gia. Và ở giữa cuộc chơi quyền lực này, người dân Philippines có lẽ vẫn chỉ là những khán giả bất đắc dĩ.
Quan chức cấp cao của FDA cho biết chưa từng tiêm vaccine COVID-19!
(Tú Liên)
WASHINGTON – Tiến sĩ Sara Brenner, Phó ủy viên chính của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), mới đây tiết lộ rằng bà chưa từng tiêm bất kỳ loại vaccine COVID-19 nào trong thời kỳ đại dịch, do lo ngại về khả năng phân bố sinh học và tác động lên sữa mẹ khi đang mang thai.
Vào hôm 15/5, tại một sự kiện tổ chức tại Washington, bà Brenner cho biết mình đang mang thai trong thời kỳ đại dịch COVID-19. Bà nói:
“Vào thời điểm đó, chưa rõ các mô hình phân bố sinh học của các sản phẩm đó, và trong trường hợp của tôi, cụ thể là việc bài tiết qua sữa mẹ như thế nào. Đó là mối lo ngại chính của tôi, và tôi rất cẩn trọng với nguy cơ phơi nhiễm đó”.
Khi được hỏi liệu những thông tin xuất hiện sau này có xác nhận cho quyết định của bà hay không, bà Brenner – người nhấn mạnh rằng bà không phát biểu với tư cách đại diện cho FDA – cho rằng điều đó là đúng.
Các nhà nghiên cứu đã báo cáo trong một bài viết công bố năm 2022 rằng mRNA (axit ribonucleic thông tin), thành phần chính trong các vaccine COVID-19 của Pfizer và Moderna, đã được phát hiện trong sữa mẹ người. Một bài viết khác vào năm 2023 cũng mô tả các phát hiện tương tự. Pfizer và Moderna đã không phản hồi yêu cầu bình luận.
“Bình minh mới” với minh bạch và trung thực
Bà Brenner nhớ lại rằng bà từng tham gia nghiên cứu độc chất học khi còn học, bao gồm việc khảo sát quá trình phân bố sinh học. Bà cho biết một phần quan trọng của y học là đánh giá các tác dụng ngoài ý muốn, còn gọi là biến cố bất lợi hoặc tác dụng phụ. Bà cũng biết rằng các hạt nano lipid được sử dụng để đưa mRNA vào cơ thể trong các vaccine COVID-19 có thể gây ra các hiệu ứng không mong muốn.
Bà Brenner đề cập rằng những năm trước đây trong chính phủ là một “thời kỳ tăm tối”, nhưng bà mô tả hiện tại là “bình minh mới” với các lãnh đạo mới như ông Kennedy. Bà nói:
“Chúng tôi đang hành động rất nhanh để đảm bảo sẽ có nhiều minh bạch hơn, nhiều dữ liệu và thông tin được công khai hơn, để mọi người… có thể tự mình đánh giá điều gì là sự thật, điều gì đã được biết và điều gì vẫn chưa rõ. Tôi xin phép nói như vậy, vì một trong những thiếu sót lớn nhất trong vài năm qua là việc không thừa nhận những điều chưa biết. Người ta chỉ đưa ra các phát biểu và khẳng định giống như niềm tin hay điều mong muốn là đúng, chứ không phải là sự thật đã được xác lập”.
Bà Brenner cho rằng để lấy lại niềm tin từ công chúng, yếu tố then chốt là sự trung thực và minh bạch. Bà cũng tin rằng phần lớn nhân viên chính phủ là những người tốt, có tinh thần phụng sự quốc gia và luôn nỗ lực hết mình, nhưng để hiểu rõ diễn biến các sự kiện trong đại dịch sẽ cần rất nhiều thời gian.
Tiến sĩ Marty Makary, hiện là ủy viên của FDA, từng chỉ trích các mũi tăng cường vaccine COVID-19. Ông từng cho biết mình đã tiêm đủ loạt chính của một trong các loại vaccine.
Tính đến mùa xuân năm 2023, khoảng 81% dân số Hoa Kỳ đã tiêm ít nhất một liều vaccine COVID-19, theo dữ liệu liên bang.
Các chuyển biến trong chính sách vaccine
Bà Brenner phát biểu tại một sự kiện do một tổ chức mới tổ chức, với mục tiêu ảnh hưởng đến các quan chức như Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr. và ủng hộ chương trình nghị sự có tên “Làm nước Mỹ khỏe mạnh trở lại” (Make America Healthy Again – MAHA). Nhóm này được gọi là Viện MAHA (MAHA Institute).
Phát biểu của bà trùng vào ngày một quan chức y tế xác nhận với tờ The Epoch Times rằng các cơ quan chức năng sẽ ngừng khuyến nghị tiêm vaccine COVID-19 định kỳ cho thanh thiếu niên và phụ nữ mang thai. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), cơ quan cùng thuộc Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh như FDA, hiện vẫn khuyến nghị mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên nên tiêm ít nhất một liều vaccine hiện có.
Bà Brenner, một bác sĩ y học dự phòng có chuyên môn về công nghệ nano, đã làm việc tại FDA từ thời chính quyền Trump đầu tiên. Trong đại dịch, bà giữ vai trò Giám đốc y tế mảng chẩn đoán của cơ quan và từng được biệt phái để hỗ trợ các nỗ lực ứng phó với COVID-19 của Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Joe Biden.
Suýt Bị Đưa Sang Phi Châu, Một Người Việt ở Los Angeles May Mắn Thoát Trục Xuất!
LOS ANGELES – Một người đàn ông gốc Việt sống tại Los Angeles vừa suýt bị trục xuất sang Libya, một quốc gia đang hỗn loạn ở Bắc Phi, sau khi ra trình diện định kỳ với Cảnh Sát Di Trú Mỹ (ICE), theo tiết lộ của Luật Sư Nguyễn Thành Tín với hãng tin Reuters hôm 9 Tháng Năm.
Người đàn ông, hiện không được nêu danh tính vì lý do an toàn, là một thợ xây từng sinh sống hợp pháp tại Mỹ từ những năm 1990. Tuy nhiên, trong lần trình diện định kỳ với ICE vào đầu tháng này, ông bất ngờ bị bắt giữ và chuyển đến trại tạm giam Pearsall, Texas.
“Vào sáng sớm Thứ Tư tuần trước, ông và một số di dân khác bị đánh thức, bị còng tay và đưa lên xe buýt đến một sân bay quân sự,” luật sư Tín cho biết. “Tại đây, họ bị buộc phải chờ hàng tiếng đồng hồ mà không được thông báo rõ chuyện gì đang xảy ra.”
Đến khoảng trưa cùng ngày, toàn bộ nhóm bị đưa trở lại trại tạm giam. Chuyến bay trục xuất dự kiến không diễn ra, và chính quyền liên bang từ chối xác nhận liệu kế hoạch này có còn tiếp tục hay không.
Theo Reuters, chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump từng lên kế hoạch trục xuất nhóm di dân này qua Libya – bất chấp sự thật rằng họ không phải công dân Libya và chưa hề đặt chân đến đất nước này. Nỗ lực này đã bị tòa án liên bang tại Boston chặn lại vì vi phạm nghiêm trọng luật di trú liên bang và các phán quyết hiện hành, đặc biệt liên quan đến việc bảo vệ người di dân trước nguy cơ bị đàn áp hoặc tra tấn tại nơi họ bị trục xuất đến.
Luật sư Tín cũng cho biết thân chủ của ông bị yêu cầu ký vào giấy đồng ý tự nguyện rời khỏi Hoa Kỳ và bị đưa đến Libya. Nhưng vì không biết tiếng Anh, ông đã từ chối ký – và ngay sau đó bị biệt giam, cùm tay chân cùng một số người khác. “Ông ấy không được giải thích, không có người phiên dịch, và không có cơ hội trình bày nỗi sợ hãi về việc bị đưa sang một đất nước xa lạ, chiến tranh và nguy hiểm,” ông Tín nói.
Vụ việc cho thấy một lần nữa sự tàn nhẫn và tùy tiện trong chính sách trục xuất dưới thời chính quyền Trump, khi các di dân – trong đó có người Việt – không chỉ bị đối xử như tội phạm mà còn có thể bị đưa đến những nơi mà họ chưa bao giờ đặt chân, và nơi đó có thể đe dọa tính mạng họ.
Luật sư Tín cũng nêu thêm rằng chính quyền Cộng Sản Việt Nam thường từ chối tiếp nhận các trường hợp bị Mỹ trục xuất, hoặc kéo dài thủ tục cấp giấy tờ, khiến chính phủ Hoa Kỳ tìm đến các “giải pháp thay thế” – như trường hợp suýt bị đẩy sang Libya nêu trên.
Vụ việc gây rúng động trong cộng đồng người Việt hải ngoại, đặc biệt là tại Nam California – nơi tập trung đông đảo người tị nạn chính trị từng chạy trốn khỏi chế độ Cộng Sản Việt Nam. Nó cũng làm dấy lên nỗi lo: nếu không được bảo vệ đúng luật, liệu bao nhiêu người Việt khác có thể là nạn nhân tiếp theo trong các chiến dịch trục xuất mang tính áp đặt và thiếu nhân đạo?
Tất cả các Mô hình Ngôn ngữ Lớn của AI đều có khuynh hướng thiên tả
(Thiên Vân)
(Ảnh minh họa: Metamorworks/ShutterStock)
-Tất cả các Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Models – LLMs) hiện hành của trí tuệ nhân tạo (AI) đều thể hiện khuynh hướng thiên tả, theo kết quả một công trình nghiên cứu mới do Viện Hoover – một tổ chức chuyên nghiên cứu chính sách công trực thuộc Đại học Stanford tại California – thực hiện.
Các Mô hình Ngôn ngữ Lớn – tức những hệ thống trí tuệ nhân tạo chuyên biệt nhắm vào các nhiệm vụ xử lý văn bản và ngôn ngữ – từ những hệ thống phổ thông đến ít được biết đến đều được khảo nghiệm. Con người thật đã đưa ra các lời nhắc (prompts) để kiểm tra, và từ đó nhóm nghiên cứu tại Hoover tiến hành các phép tính sau cùng.
Bên cạnh đó, còn có các loại AI khác như máy học truyền thống (như dùng trong phát hiện gian lận) và các mô hình thị giác máy tính (computer vision) được ứng dụng trong các loại cơ giới công nghệ cao và ngành chẩn đoán hình ảnh y tế.
Dẫn chiếu theo sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump yêu cầu phát triển các mô hình AI trung lập về mặt tư tưởng, giáo sư Justin Grimmer cùng với hai đồng sự, Sean Westwood và Andrew Hall nói với đài Fox News rằng ông và đồng sự đã khởi xướng một công trình nghiên cứu nhằm hiểu rõ hơn về cách thức phản hồi của các hệ thống AI.
Bằng cách dựa vào [nhận định chủ quan] của con người đối với các phản hồi của AI, giáo sư Grimmer đã để người dùng của 24 mô hình AI làm giám khảo:
“Chúng tôi hỏi mô hình nào trong [hai câu trả lời này] là thiên kiến hơn? Cả hai có thiên kiến không? Hay không có thiên kiến nào? Rồi sau đó chúng tôi đã hỏi về khuynh hướng thiên kiến. Và nhờ vậy, tôi nghĩ điều đó cho phép chúng tôi tính toán ra một số điều thú vị, bao gồm tỷ lệ các phản hồi từ một mô hình cụ thể bị xem là thiên kiến và sau đó thiên kiến đó [nghiêng về phía nào]”.
Điều gây ngạc nhiên lớn nhất, theo ông Grimmer, chính là thực tế tất cả các mô hình – dù chỉ với mức độ nhẹ – đều bị đánh giá là nghiêng về phe cánh tả. Ngay cả các cử tri theo Đảng Dân chủ tham gia khảo sát cũng cho biết họ nhận thức được [thiên kiến chính trị trong phản hồi].
Ông Grimmer lưu ý rằng, trong trường hợp của ông Elon Musk – cố vấn Nhà Trắng – công ty X AI của ông đã nỗ lực giữ trung lập, nhưng vẫn bị xếp thứ hai về mức độ thiên kiến.
“[Công ty] có khung hướng thiên tả nhất là OpenAI. [Ai cũng biết] Elon Musk đang đối đầu với Sam Altman, [và chính] OpenAI là [mô hình] có mức độ thiên tả cao nhất…” ông Grimmer phát biểu.
Ông Grimmer cho biết nghiên cứu sử dụng nhiều mô hình khác nhau của OpenAI theo nhiều cách.
Mô hình “o3” của OpenAI được đánh giá với độ nghiêng trung bình (-0,17) về lý tưởng của phe Đảng Dân chủ, với 27 đề tài bị xem là nghiêng về phe cánh tả và 3 đề tài không bị xem là thiên kiến.
Ngược lại, mô hình “gemini-2.5-pro-exp-03-25” của Google chỉ có độ nghiêng trung bình là (-0,02) về lý tưởng của phe Đảng Dân chủ, với 6 đề tài được xem là nghiêng về phe cánh tả và 3 đề tài được xem là nghiêng về phe Đảng Cộng hòa và 21 đề tài trung lập.
Cắt giảm ngân sách cảnh sát, phiếu giảm giá học đường, kiểm soát súng, chuyển giới, Liên minh châu Âu là đồng minh, Nga là đồng minh, và chính sách thuế quan là những chủ đề trong số 30 chủ đề được khảo sát trong các mô hình AI.
Tuy nhiên, giáo sư Grimmer cũng lưu ý rằng khi mô hình AI được nhắc nhở rằng phản hồi của nó có vẻ thiên kiến, nó sẽ đưa ra một phản hồi khác mang tính trung lập hơn.
“Khi chúng tôi bảo nó [AI] phải giữ trung lập, các mô hình tạo ra các phản hồi có nhiều thuật ngữ mang tính mơ hồ hơn và được [người dùng nhận định] là trung lập hơn, nhưng các mô hình này không thể tự mã hóa hay phân loại thiên kiến, tức là chúng không thể tự đánh giá mức độ thiên kiến trong câu trả lời của chính mình như cách mà người tham gia khảo sát có thể làm được”, giáo sư Grimmer cho hay.
Nói cách khác, các hệ thống AI có thể điều chỉnh thiên kiến khi được nhắc nhở, nhưng không có khả năng nhận thức được rằng chúng đã đưa ra bất kỳ câu trả lời thiên kiến nào.
Tuy vậy, giáo sư Grimmer và các đồng sự vẫn tỏ ra thận trọng về việc liệu những thiên kiến được con người nhận thấy đó có đồng nghĩa với việc trí tuệ nhân tạo nên bị điều tiết một cách thực chất hay không.
Chủ tịch Ủy ban Thương mại Thượng viện, Thượng nghị sĩ Ted Cruz (Đảng Cộng hòa, Texas) vào tuần trước nói với Fox News rằng ông lo ngại AI có thể bị áp đặt những hạn chế giống như cách mà Internet ở châu Âu vào thuở ban sơ – khi chính quyền Clinton chọn cách tiếp cận “mềm mỏng” đối với các quy định, và nhờ vậy mà Internet của Hoa Kỳ ngày nay vẫn tự do hơn nhiều so với của châu Âu.
“Tôi nghĩ chúng ta đang ở giai đoạn quá sớm để đưa ra tuyên bố chính thức về việc một quy định [điều tiết AI] toàn diện sẽ trông như thế nào, hoặc thậm chí tôi không nghĩ rằng chúng ta có thể hình dung nổi quy định đó sẽ ra sao”, ông Grimmer nói.
“Và cũng giống như ẩn dụ của [ông Cruz] về thập niên 90, tôi nghĩ [việc can thiệp quá sớm] có thể bóp nghẹt cả một ngành nghiên cứu còn khá mới mẻ”, ông Grimmer nói.
“Chúng tôi rất hào hứng với công trình nghiên cứu này. Điều mà nghiên cứu này mang lại là: nó giúp các công ty có thể đánh giá cách người dùng đang cảm nhận các phản hồi của AI và chúng tôi cho rằng có mối liên hệ giữa cảm nhận của người dùng và điều mà các công ty AI thực sự quan tâm là làm sao để người dùng quay lại và sử dụng sản phẩm lặp đi lặp lại nhiều lần. Và đó chính là cách họ bán được sản phẩm của mình”, ông Grimmer phát biểu.
Nghiên cứu dựa trên 180.126 cặp đánh giá đối với 30 lời nhắc (prompt) đề tài chính trị.
OpenAI cho biết ChatGPT cho phép người dùng tùy chỉnh theo sở thích cá nhân, và do đó trải nghiệm của mỗi người có thể khác biệt.
Tài liệu ModelSpec – định hướng cách ChatGPT nên hoạt động – hướng dẫn ChatGPT giả định một quan điểm khách quan khi xử lý các câu hỏi chính trị.
“ChatGPT được thiết kế nhằm giúp người dùng học hỏi, khám phá ý tưởng và tăng năng suất – chứ không nhằm cổ vũ cho bất kỳ quan điểm chính trị nào”, một phát ngôn viên của công ty OpenAI nói với Fox News.
“Chúng tôi đang xây dựng các hệ thống có thể được tùy chỉnh để phản ánh sở thích cá nhân của mọi người trong khi vẫn minh bạch trong cách chúng tôi thiết kế hành vi của ChatGPT. Mục tiêu của chúng tôi là hỗ trợ quyền tự do tư tưởng và giúp người dùng tiếp cận nhiều góc nhìn khác nhau, kể cả những vấn đề chính trị quan trọng”, OpenAI cho hay.
Bản hướng dẫn hành vi mới (Model Spec) của ChatGPT, tức là cấu trúc điều hành của một mô hình trí tuệ nhân tạo cụ thể, hướng dẫn ChatGPT “giả định một quan điểm khách quan” khi ChatGPT được yêu cầu trả lời các câu hỏi liên quan đến chính trị.
Công ty OpenAI đã nói rằng họ muốn tránh đưa ra câu trả lời thiên kiến khi có thể và cho phép người dùng đưa ra ý kiến đồng ý hoặc không đồng ý với từng phản hồi của ChatGPT.
Công ty trí tuệ nhân tạo (AI) OpenAIgần đây đã công bố một phiên bản Model Spec mới được cập nhật, một tài liệu xác định cách mà OpenAI muốn các mô hình của mình hoạt động trong ChatGPT và hệ thống API. Công ty cho biết phiên bản mới này được phát triển dựa trên nền tảng đã công bố vào tháng 5 năm 2024.
“Tôi nghĩ rằng với một công cụ đầy sức mạnh như thế này, một công cụ mà người dùng có thể tiếp cận đủ loại thông tin khác nhau – nếu quý vị thật sự tin rằng chúng ta sẽ chuyển sang trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) vào một ngày nào đó, thì quý vị phải sẵn lòng công khai phương thức mà quý vị đang điều khiển mô hình”, cô Laurentia Romaniuk – người phụ trách hành vi mô hình tại OpenAI – phát biểu với Fox News.
Đáp lại phát ngôn từ phía OpenAI, nhóm nghiên cứu của giáo sư Grimmer, Westwood và Hall nói với Fox Business rằng họ hiểu rằng các công ty đang nỗ lực hướng đến sự trung lập, nhưng nghiên cứu của họ cho thấy người dùng vẫn chưa thấy được điều đó trong các mô hình.
“Mục tiêu nghiên cứu của chúng tôi là đánh giá cách người dùng nhận thức về [thiên kiến chính trị] mặc định của các mô hình, chứ không nhằm đánh giá động cơ của các công ty AI. Điều đáng lưu tâm trong nghiên cứu của chúng tôi là: bất kể nguyên do hay động cơ đằng sau, thì trong con mắt người dùng, các mô hình vẫn có vẻ mang khuynh hướng thiên tả theo mặc định”, các nhà nghiên cứu cho biết.
“Cảm nhận của người dùng có thể cung cấp cho các công ty một phương pháp hữu ích để đánh giá và điều chỉnh khuynh hướng [thiên tả hay thiên hữu] của các mô hình AI của họ. Mặc dù các mô hình hiện nay có thể tiếp nhận phản hồi từ người dùng thông qua những nút như ‘thích’ hay ‘không thích’, nhưng cách này thô sơ hơn nhiều so với việc hỏi người dùng trực tiếp về cảm nhận của họ đối với khuynh hướng chính trị [ví dụ: câu trả lời có thiên tả hay không]. Nếu người dùng thích hay không thích một phản hồi nào đó của AI, thì đó là tín hiệu có giá trị nhưng nó không cho biết liệu phản ứng đó có liên quan đến yếu tố thiên kiến chính trị hay không [hay chỉ là do nội dung hay cách viết chẳng hạn]. Có một nguy cơ thực sự là việc cá nhân hóa mô hình AI sẽ dẫn đến việc tạo ra những ‘buồng vọng’ (echo chambers) [tức là môi trường mà người dùng chỉ nghe thấy những gì họ muốn nghe], đặc biệt là nếu mô hình được lập trình để ưu tiên cung cấp nội dung khiến người dùng ‘thích’”, các nhà nghiên cứu nói.
Trump tuyên bố dỡ bỏ cấm vận Syria: Bước ngoặt địa chính trị Trung Đông?
-Trong một động thái gây chấn động chính trường quốc tế, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 13 Tháng Năm bất ngờ tuyên bố sẽ chấm dứt toàn bộ các lệnh cấm vận đối với Syria – một quyết định đánh dấu sự thay đổi lớn trong chính sách đối ngoại của Washington với quốc gia từng là điểm nóng chiến sự suốt hơn một thập kỷ qua.
Phát biểu tại Diễn đàn đầu tư tổ chức tại Ả Rập Xê Út, ông Trump tuyên bố thẳng thừng: “Tôi sẽ ra lệnh chấm dứt cấm vận Syria để trao cho họ cơ hội đạt được sự vĩ đại. Đã đến lúc họ tỏa sáng.” Truyền hình Al Jazeera dẫn lời ông Trump nhấn mạnh, các biện pháp trừng phạt mà Mỹ từng áp đặt “đã hoàn thành nhiệm vụ và không còn cần thiết.”
Thông điệp “Chúc may mắn, Syria. Hãy cho chúng tôi thấy những điều đặc biệt” mà ông Trump gửi đến Damascus đã được xem là lời khẳng định cho một kỷ nguyên chính sách mới đối với quốc gia Trung Đông này – vốn từ lâu bị bao vây kinh tế do Washington coi chính quyền cựu Tổng thống Bashar al-Assad là độc tài và vi phạm nhân quyền.
Bối cảnh cho quyết định này là sự kiện chính trị chưa từng có ở Syria: vào cuối năm 2024, các lực lượng đối lập đã lật đổ ông Assad, thành lập chính phủ lâm thời và bổ nhiệm ông Ahmed al-Sharaa làm tổng thống lâm thời. Diễn biến này đã khiến cục diện Trung Đông đảo chiều nhanh chóng, và giới quan sát cho rằng Mỹ đang tranh thủ thời cơ để thiết lập lại ảnh hưởng tại Syria.
Theo lịch trình, Tổng thống Trump sẽ gặp ông al-Sharaa vào ngày 14 Tháng Năm, còn Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio sẽ có cuộc gặp với người đồng cấp Syria Asaad al-Shaibani tại Thổ Nhĩ Kỳ trong tuần này – một chuỗi ngoại giao dồn dập cho thấy sự chủ động của Washington trong giai đoạn chuyển tiếp tại Syria.
Trump cho biết ông đã cân nhắc kỹ sau các cuộc trao đổi với Thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed bin Salman và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan – hai đồng minh chiến lược của Mỹ trong khu vực. Rõ ràng, quyết định dỡ bỏ cấm vận không chỉ là thông điệp chính trị, mà còn là nước cờ chiến lược giữa bối cảnh các cường quốc đang tranh giành ảnh hưởng tại Syria thời hậu Assad.
Ngoại trưởng lâm thời Syria al-Shaibani gọi đây là “bước ngoặt lịch sử” giúp người dân Syria hướng đến tương lai ổn định và tái thiết sau nhiều năm chìm trong chiến tranh, nội loạn và cấm vận quốc tế. Các hình ảnh lan truyền từ Damascus cho thấy hàng ngàn người dân đổ ra đường ăn mừng ngay trong đêm khi hay tin về quyết định từ Washington.
Không chỉ Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Anh cũng đã từng bước dỡ bỏ các lệnh cấm vận Syria hồi đầu năm, nhưng động thái của chính quyền Trump lần này được coi là mang tính đột phá nhất. Tại Quốc hội Mỹ, cả hai thượng nghị sĩ quyền lực thuộc Ủy ban Đối ngoại – ông Jim Rish (Cộng hòa) và bà Jeanne Shaheen (Dân chủ) – đều công khai ủng hộ quyết định dừng cấm vận, cho thấy sự đồng thuận hiếm hoi giữa hai đảng trong chính sách Trung Đông.
Việc dỡ bỏ cấm vận, nếu được triển khai trọn vẹn, sẽ mở đường cho dòng vốn viện trợ, đầu tư và thương mại quốc tế quay lại Syria – quốc gia đã bị tàn phá nặng nề sau hơn 13 năm nội chiến. Song song đó là những kỳ vọng – và thách thức – về một tiến trình tái thiết đất nước và xây dựng thể chế dân chủ thực sự.
Tin Quốc Tế Đó Đây
Quân Đội Do Thái Thông Báo Chuẩn Bị Tấn Công Cường Độ Cao Vào Gaza
(Hình REUTERS - Amir Cohen: Xe tăng của Do Thái ở sát biên giới Gaza, ngày 17/5/2025.)
-Bất chấp sự chỉ trích ngày càng tăng của quốc tế về cách tiến hành chiến tranh của chính phủ Netanyahu, quân đội Do Thái, hôm 17/5/2025, tuyên bố đã tiến hành "các cuộc oanh kích quy mô lớn" vào Gaza, bước khởi đầu gia tăng cường độ tấn công vào lãnh thổ Palestine. Các vụ bắn phá dữ dội đã giết chết hàng trăm người kể từ thứ Năm 15/5.
Thông tín viên Michel Paul của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tại thủ đô Jerusalem của Do Thái cho biết thêm:
Theo quân đội Do Thái, đây là những bước đầu tiên chuẩn bị cho kế hoạch tấn công cường độ cao vào dải Gaza.
Theo một thông cáo của quân đội được đăng trên mạng xã hội, các cuộc không kích quy mô lớn diễn ra trên toàn bộ lãnh thổ Palestine. Đồng thời, cũng có đợt huy động quân dự bị và chuyển quân. Quân đội Do Thái tuyên bố đã chiếm được các điểm chiến lược trong vùng đất Palestine.
Nói một cách khác, đó là những bước chuẩn bị cuối cùng trước khi khởi phát chiến dịch mang tên gọi Cỗ xe Gideon, một cuộc tấn công trên bộ của xe bọc thép và Pháo binh.
Tối hôm qua, truyền đơn đã được rải xuống để ra lệnh cho người dân một số vùng ở phía Bắc Gaza phải di tản về phía Nam.
Toàn bộ sự việc trên diễn ra trong lúc tại thủ đô Qatar, các cuộc đàm phán về ngừng bắn và thỏa thuận giải phóng con tin không mang lại kết quả nào.
Không cho biết thêm chi tiết, Do Thái tái khẳng định rằng nếu không có thêm tiến bộ nào, chiến dịch quân sự tại Gaza sẽ bắt đầu.
Nhiệm Kỳ 2 của Tổng Thống Mỹ Donald Trump: Đã Hết Thời Thủ Tướng Do Thái Netanyahu "Muốn Gì Được Nấy"?
(Hình AP - Abir Sultan: Thủ tướng Do Thái, Benjamin Netanyahu, ngày 29/4/2025 tại thủ đô Jerusalem.)
-Lần đầu công du ngoại quốc kể từ khi trở lại Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuần này đã có vòng công du 3 nước đồng minh Vùng Vịnh: Ả Rập Saudi, Các tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và Qatar. Ngoài việc ký kết các hợp đồng lớn về hàng không, quốc phòng..., ông Trump cũng bàn với các nhà lãnh đạo về những hồ sơ ngoại giao quan trọng trong khu vực, như nguyên tử Iran, đàm phán ngừng bắn với lực lượng Houthi Yemen, chiến tranh Gaza, tình hình Syria.
Đặc biệt, sau 25 năm, lần đầu tiên một vị Tổng thống Mỹ gặp gỡ một vị Tổng thống Syria, nhất là khi Tổng thống lâm thời Syria, Ahmad Al Sharaa trước đây có tên trong danh sách khủng bố của Mỹ. Syria cũng được Tổng thống Mỹ Donald Trump dỡ bỏ lệnh trừng phạt.
Điều gây ngạc nhiên là đồng minh Do Thái lại hoàn toàn bị Tổng thống Mỹ phớt lờ, trong khi Tổng thống Trump ở nhiệm kỳ đầu đã cho Netanyahu hầu như mọi thứ theo ý của Thủ tướng Do Thái, kể cả việc chuyển Tòa Ðại sứ Mỹ từ Tel Aviv đến Jerusalem.
Đối với truyền thông Do Thái, rõ ràng là giờ đây Tổng thống Mỹ Donald Trump đang mất kiên nhẫn với Tel Aviv, và nhất là với Thủ tướng Benyamin Netanyahu. Về phía Tel Aviv, chính quyền Netanyahu ngày càng cảm thấy bị gạt ra bên lề các quyết định của chính quyền Donald Trump. Chính sách "Nước Mỹ là trên hết" và các mối ưu tiên của chính phủ Do Thái dường như ngày càng bớt tương thích với nhau. Từ thủ đô Jerusalem của Do Thái, thông tín viên Michel Paul của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) ngày 14/5/2025 cho biết thêm:
"Có những dấu hiệu căng thẳng gia tăng trong những tuần gần đây. Các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Hoa Kỳ và Hamas đã dẫn đến việc con tin song tịch Mỹ-Do Thái, Edan Alexander, được thả. Ngoài ra Mỹ còn đàm phán với Iran về nguyên tử, ngừng bắn với phiến quân Houthis Yemen trong khi phe nổi dậy này vẫn tiếp tục tấn công Do Thái.
Và thêm một thất bại mới nhất cho Do Thái: Donald Trump dỡ bỏ lệnh trừng phạt Syria, chấp nhận gặp Tổng thống lâm thời al-Sharaa, nhưng lại gạt Do Thái ra khỏi chuyến công du Trung Đông của ông. Liệu đây có phải là hồi kết của tuần trăng mật giữa Do Thái và Tổng thống Mỹ Donald Trump hay không? Không, Benjamin Netanyahu tuyên bố như vậy. Ông nói rằng đó chỉ là trò dàn dựng của các phương tiện truyền thông.
Nhưng ít nhất có một vị Bộ trưởng, vốn nổi tiếng với những tuyên bố thẳng thắn, đã tiết lộ những gì đảng Likud của Netanyahu nghĩ về ông Donald Trump. David Amsalem là Bộ trưởng chuyên trách về hợp tác trong khu vực. Ông nói: "Họ cho rằng ông ấy (tức Tổng thống Mỹ Donald Trump) là người khó đoán định. Mỗi sáng, khi thức dậy, ông ấy lại có một ý kiến khác, và chủ đề nào cũng làm cả thế giới phải bối rối. Tôi nghĩ rằng đây là một vấn đề nghiêm trọng và phá vỡ mọi quy tắc từ trước tới giờ vẫn luôn chi phối mối quan hệ giữa Do Thái và Hoa Kỳ".
Donald Trump muốn rằng cuộc chiến ở Gaza, mà ông mô tả là tàn khốc, phải chấm dứt. Về phần mình, Thủ tướng Do Thái đáp trả: "Sẽ không có tình huống nào khiến chúng tôi phải dừng cuộc chiến". Và ông nhấn mạnh: "Quân đội Do Thái sẽ tiến vào dải Gaza "với toàn thể sức mạnh" trong những ngày tới đây. Và điều này có nguy cơ gây ra một cuộc khủng hoảng mở giữa Do Thái và Hoa Kỳ".
Đàm Phán Nga-Ukraine: Thổ Nhĩ Kỳ và Kỳ Vọng Tạo Dấu Ấn Trên Sân Khấu Ngoại Giao Thế Giới
-Ngoài vòng công du vùng Vịnh của Tổng thống Mỹ Donald Trump, thỏa thuận Mỹ-Trung giảm 115% thuế suất trừng phạt đối ứng trong vòng 90 ngày, diễn đàn ngoại giao Trung Quốc với Cộng đồng Các nước Mỹ châu-Latinh và vùng Caribbean (CELAC) để tăng cường hợp tác trước đòn thuế quan của Trump, tuần này, truyền thông quốc tế và giới quan sát cũng hướng về Thổ Nhĩ Kỳ, nơi được kỳ vọng diễn ra cuộc đàm phán trực tiếp giữa Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Zelensky của Ukraine để sớm chấm dứt chiến tranh Ukraine.
Một hôm sau khi Tổng thống Pháp, Thủ tướng Anh, Đức và Ba Lan hôm 10/5/2025 đến thăm Kyiv, gây áp lực với Nga buộc Mạc Tư Khoa chấp nhận một "lệnh ngừng bắn vô điều kiện" trong vòng 30 ngày bắt đầu từ thứ Hai 12/5, Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 11/5 đã đề xuất đàm phán "trực tiếp" và "vô điều kiện" giữa Nga và Ukraine vào ngày 15/5 tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ.
Tổng thống Ukraine, ông Volodymyr Zelensky cho biết "sẵn sàng" đàm phán trực tiếp với Putin, nhưng với điều kiện phải đạt được lệnh ngừng bắn trước đó. Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng tuyên bố có thể đến Istanbul. Nhưng kỳ vọng không thành: Lệnh ngừng bắn không được ban bố, mà Tổng thống Nga Putin cũng không đích thân sang Thổ Nhĩ Kỳ đàm phán, chỉ cử một phái đoàn đi. Và cuối cùng, đàm phán trực tiếp của hai phái đoàn Nga-Ukraine, thiếu vắng cả hai vị Tổng thống Putin và Zelensky, diễn ra ngày 16/5, và trên thực tế gồm 2 cuộc đàm phán: Ukraine-Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine-Nga-Thổ Nhĩ Kỳ.
Dẫu sao thì đối với Thổ Nhĩ Kỳ, nước được Putin đề xuất làm nơi diễn ra đàm phán Nga-Ukraine, đây là một cơ hội của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan tái khẳng định dấu ấn trên trường quốc tế. Từ thủ đô Ankara của Thổ Nhĩ Kỳ ngày 11/5, thông tín viên Anne Andlauer của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) giải thích thêm về những nỗ lực của Tổng thống Erdogan:
"Đây là thời điểm mà Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã chờ đợi từ 3 năm nay, kể từ sau thất bại của các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine qua cầu truyền hình và cũng diễn ra ở Thổ Nhĩ Kỳ. Các cuộc đàm phán đó làm nảy sinh hy vọng về hòa bình, nhưng cho đến nay vẫn chưa tìm lại được. Vào thời điểm đó, Kyiv và Matxcơca thông báo đã nhất trí được với nhau về một văn bản chung. Văn bản này chưa bao giờ được công bố, nhưng sau đó chúng tôi biết được, thông qua các thông tin rò rỉ cho báo chí, rằng lẽ ra họn đã có thể chấm dứt xung đột bằng cách Ukraine tuyên bố trung lập để đổi lấy các bảo đảm về an ninh.
Thất bại nói trên vẫn luôn khiến Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan như mắc nghẹn ở cổ. Nhất là vì một năm sau đó, thỏa thuận về ngũ cốc ở Biển Đen, được ký kết tại Istanbul vào tháng 7/2022, cũng lại thất bại.
Kể từ đó, người đứng đầu nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ chưa bao giờ ngừng thể hiện thiện chí, ông đã vài chục lần tuyên bố sẵn sàng tổ chức các cuộc đàm phán mới tại đất nước mình để vun đắp mối quan hệ với Tổng thống Nga Vladimir Putin, cũng như với đồng nhiệm Ukraine Volodymyr Zelensky.
Do đó, không có gì đáng ngạc nhiên khi Tayyip Erdogan có phản ứng gần như ngay lập tức với đề xuất của Tổng thống Nga về việc nối lại các cuộc đàm phán bị gián đoạn ở Istanbul. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ muốn tin rằng sẽ có một "bước ngoặt lịch sử", ông nói đến một "cơ hội cần nắm lấy". Đó là một cơ hội cho Ukraine và Nga, những cũng là một cơ hội cho Thổ Nhĩ Kỳ. Ankara đã mơ ước suốt 3 năm nay rằng họ sẽ đóng vai trò quyết định trong việc chấm dứt cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine".
Chiến Tranh Ukraine: Tổng Thống Trump Báo Thứ Hai Điện Đàm Với Các Đồng Cấp Putin và Zelensky
-Thứ Hai (19/5/2025) là một ngày bận rộn đối với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Hôm 17/5, trên mạng xã hội cá nhân, ông loan báo dự trù trao đổi trực tiếp với Tổng thống Nga, Vladimir Putin để chấm dứt chiến tranh Ukraine, tránh "một cuộc tắm máu". Cùng ngày lãnh đạo Tòa Bạch Ốc cũng sẽ trao đổi với nguyên thủ Ukraine, ông Volodymyr Zelensky và với nhiều lãnh đạo Âu Châu.
Thông báo được đưa ra sau cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine tại Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng không cho phép đạt được lệnh ngừng bắn. Theo giới quan sát, việc ông Trump ồn ào loan báo đối thoại trực tiếp với chủ nhân Ðiện Cẩm Linh là cách để Hoa Thịnh Ðốn gia tăng áp lực với Mạc Tư Khoa. Hiện tại Nga chưa có phản ứng về đề nghị này của Tổng thống Trump. Loubna Anaki, thông tín viên của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) từ New York cho biết thêm thông tin.
"Viết bằng chứ hoa trên mạng xã hội Truth Social, Donald Trump như thói quen vốn có, đã loan báo ông dự trù điện đàm với Vladimir Putin vào lúc 10 giờ sáng để, xin trích: "Chấm dứt một cuộc tắm máu". Trong tuần ông Trump đã tuyên bố hồ sơ Ukraine sẽ không có tiến triển chừng nào mà ông chưa trực tiếp nói chuyện với đồng cấp Nga. Tổng thống Mỹ cũng cho biết thêm, cũng ngày mai, thứ Hai, ông sẽ trao đổi với Tổng thống Volodymyr Zelensky và nhiều lãnh đạo Âu Châu.
Chương trình làm việc của nguyên thủ Mỹ dầy kín trong lúc mà các cuộc đàm phán trong tuần này tại Thổ Nhĩ Kỳ giữa Nga và Ukraine không đem lại bất kỳ một kết quả nào ngoại trừ việc đôi bên trao đổi tù binh.
Ông Trump kỳ vọng đạt được một thỏa thuận ngừng bắn. Ngoại trưởng Marco Rubio cũng đã nhắc lại điểm này. Nhưng trước mắt khó để đạt được mục tiêu này do quan điểm của Kyiv và Mạc Tư Khoa quá khác biệt. Hơn nữa, cho đến nay Nga từ chối mọi thỏa thuận ngừng bắn trước những nhượng bộ cũng như trước những áp lực từ phía Hoa Kỳ.
Donald Trump đương nhiên là bực mình với tình cảnh đó, nhất là khi ông từng khoe rằng sẽ làm chấm dứt chiến tranh Ukraine ngay khi trở lại Tòa Bạch Ốc".
Cho đến sáng 18/5, Mạc Tư Khoa chưa có phản ứng chính thức về cuộc điện đàm Tòa Bạch Ốc dự trù với Tổng thống Putin vào sáng 19/5. Trong một chương trình truyền hình phát đi vào sáng Chủ Nhật (18/5), Tổng thống Nga nhắc lại quyết tâm "loại trừ những nguyên nhân" dẫn tới xung đột tại Ukraine. Mạc Tư Khoa quyết tâm "loại bỏ những nguyên nhân đã dẫn tới cuộc khủng hoảng này để tạo điều kiện cho một nền hòa bình lâu dài và bảo đảm an ninh của Nhà nước Nga".
Về chiến sự quân đội Ukraine thông báo Nga đã phóng hơn 270 drone nhắm vào các khu vực ở phía Bắc và miền Trung Ukraine, hơn 1/3 trong số đó đã bị bắn hạ. Kyiv và các vùng phụ cận cũng như Dnipropetrovsk và Donetsk là các mục tiêu bị quân đội Nga nhắm tới.
Thánh Lễ Khai Mạc Triều Đại Mới: Giáo Hoàng Lêô XIV Chỉ Trích Sự Thái Quá Chủ Nghĩa Tư Bản, Kêu Gọi Hòa Bình Cho Ukraine
(Hình AP - Alessandra Tarantino: Giáo hoàng Lêô XIV trong Thánh lễ khai mạc sứ vụ của Giáo hoàng Lêô XIV, tại quảng trường Thánh Phê-rô, thủ đô Roma của Ý Ðại Lợi Ðại Lợi, ngày 18/5/2025.)
-Hôm 18/5/2025, vào lúc 10 giờ (giờ Roma), tại quảng trường Thánh Phê-rô, Thánh lễ khai mạc sứ vụ của Giáo hoàng Lêô XIV được cử hành. Trong bài phát biểu tại Thánh lễ, tân Giáo hoàng nhấn mạnh đến sự "đoàn kết" của Giáo hội, kêu gọi "tình thân ái" hơn là "giam hãm người khác bằng sự thống trị, tuyên truyền tôn giáo hay bằng những phương tiện bạo lực".
Ngài mạnh mẽ lên án một nền kinh tế chủ nghĩa Tư bản bóc lột thiên nhiên, bỏ rơi người nghèo và kêu gọi xây dựng "một thế giới mới ở đó ngự trị nền hòa bình". Một thông điệp được cho là gây tiếng vang lớn khi có sự hiện diện của Tổng thống Ukraine, ông Volodymyr Zelensky và Tổng thống Do Thái Isaac Herzog, hai lãnh đạo tại những nước bị đau xé bởi các cuộc chiến tranh.
Tham dự Thánh lễ có sự hiện diện của khoảng 100 ngàn tín đồ và 200 phái đoàn quốc tế. Một buổi lễ mang tính biểu tượng cao cho vị tân Giáo hoàng, gợi nhớ lại mối liên hệ của Ngài với thánh tông đồ Phê-rô trong suốt chiều dài lịch sử. Từ thủ đô Roma của Ý Ðại Lợi, thông tín viên Eric Sénanque của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tường thuật:
"Bắt đầu ngày mang tính biểu tượng này, chiếc xe đặc biệt chở Giáo hoàng đi một vòng quanh Quảng trường thánh Phê-rô. Lần đầu tiên, tân Giáo hoàng Lêô XIV sẽ chứng kiến một biển người, hơn 200 ngàn người, chào đón Ngài. Thánh lễ khai mạc triều đại Giáo hoàng này, trước hết, đánh dấu sự tiếp nối của giám mục Roma với Thánh tông đồ Phê-rô, vị Giáo hoàng đầu tiên trong lịch sử.
Trước khi Thánh lễ bắt đầu, tân Giáo hoàng Lêô XIV cùng với các Thượng phụ của các Giáo hội Công giáo phương Đông, xuống nhà nguyện Mộ Thánh Phê-rô nằm dưới bàn thờ chính của Vương cung Thánh đường, để cầu nguyện và xông hương. Sau đó, Ngài trở lại quảng trường trước Vương cung Thánh đường, bắt đầu thánh lễ.
Trong buổi lễ này, hai vật biểu tượng được trao cho tân Giáo hoàng, gợi nhắc đến sứ vụ Phê-rô của Ngài: Đầu tiên là Dây Pallium, phẩm phục phụng vụ làm bằng lông cừu, tượng trưng cho những vết thương của chúa Giê-su, và là biểu tượng của Vị Mục Tử Nhân Lành. Thứ hai là chiếc "Nhẫn Ngư Phủ", tượng trưng cho quyền linh của Đức Giáo hoàng, gợi nhắc lời kêu gọi của chúa Ki-tô, "Hãy là người thả lưới", luôn gắn liền với hình ảnh của Thánh Phê-rô.
Giáo hoàng Lêô XIV kết thúc thánh lễ với việc quay trở lại Vương cung Thánh đường để tiếp đón các phái đoàn đến từ khắp nơi trên thế giới tham dự thánh lễ khai mạc. Trong số này, có sự tham dự của Phó Tổng thống Mỹ JD. Vance, nữ Tổng thống Pêru Dina Boluarte cùng nhiều lãnh đạo chính phủ và hoàng gia Âu Châu".
Hồ Sơ Tình Báo Tiết Lộ Nga Phá Hoại Pháp Trên Đủ Mọi Phương Diện
-Tại Âu Châu, số báo đặc biệt của tuần san L'Express tiết lộ "Putin gây bất ổn cho nước Pháp như thế nào". Từ đánh cắp máy điện toán, đe dọa nguyên tử, gây mất điện cho đến gián điệp... mỗi ngày Nga đều tấn công Pháp - theo như một hồ sơ tình báo.
Đó là một hồ sơ nhạy cảm gồm 16 trang dành riêng cho các Bộ trưởng, do nhiều cơ quan tình báo quân đội và dân sự cùng phối hợp soạn thảo vào tháng Ba và tháng Tư vừa qua, mang tiêu đề "Những mối đe dọa và hoạt động chống lại Pháp của Nga". Một loại sách đen về Putin ở Pháp.
Vì không được phổ biến, nên công chúng không mấy ý thức về nguy cơ này. Tuy vậy ngay từ phần giới thiệu có thể đọc thấy "Khả năng oanh kích bằng phi đạn quy ước vào lãnh thổ quốc gia là chưa từng thấy kể từ sau chiến tranh lạnh". Trên trời, dưới biển, trong các cơ quan chính phủ, trên không gian mạng... khắp nơi đều có những chứng cứ cho thấy người của Vladimir Putin tìm cách phá hoại Pháp.
Theo báo cáo, "Nga tiến hành các hoạt động có thể gây hậu quả trực tiếp lên cuộc sống người Pháp như mưu toan phóng hỏa trung tâm thương mại, phá cáp viễn thông dưới đáy biển, tấn công mạng vào thiết bị vệ tinh, vào cơ sở hạ tầng quan trọng, gây rối cho việc tổ chức xã hội, dọ thám các định chế Pháp...". Điểm mới kể từ khi xâm lăng Ukraine là Nga dám làm tất cả mọi chuyện.
Các phòng thí nghiệm của Trường Quân sự Bách khoa, CNRS (Cơ quan Nghiên cứu Quốc gia) bị nhắm đến, các Kỹ sư trong ngành Quốc phòng bị theo dõi, bị đánh cắp máy điện toán. Trên lãnh vực thuần túy quân sự, tài liệu tiết lộ Nga khai triển các loại vũ khí mới có thể tấn công Pháp, với sự trợ giúp của những nước như Iran, Bắc Hàn; đây là mối nguy thực sự. Hồi tháng 3/2024, một vụ tấn công mạng của Nga đã làm tê liệt hoạt động các cơ quan hành chánh trong suốt một ngày. Tính dễ tổn thương của cơ sở hạ tầng công là một chủ đề được quan tâm, tuy nhiên bọn tin tặc cũng thường xuyên cải tiến các mã độc.
Không Có Phép Lạ ở Istanbul
-Liên quan đến cuộc đàm phán tại Thổ Nhĩ Kỳ về chiến tranh ở Ukraine, tuần san Courrier International nhận định "Không có phép lạ ở Istanbul", ngoài việc Kyiv và Mạc Tư Khoa đồng ý trao đổi 1.000 tù binh mỗi bên – một niềm an ủi nho nhỏ, nhưng không có lịch trình cụ thể.
Cuộc đối thoại chỉ diễn ra chưa đầy 2 tiếng đồng hồ, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine có vẻ rất tức giận khi ra khỏi cuộc họp. Nga hoàn toàn không muốn hưu chiến, chỉ muốn được nói chuyện với Donald Trump, và mục đích chính là câu giờ - theo El Pais. Báo Le Monde cho rằng hãy còn xa, rất xa với một hòa đàm lớn dưới sự thúc đẩy của Hoa Thịnh Ðốn và Thổ Nhĩ Kỳ đứng ra làm trung gian, thậm chí có sự tham dự của Âu Châu.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cũng có mặt ở Istanbul hôm thứ Sáu (16/5/2025), nhưng không đến dinh Dolmabahçe, chỉ tiếp xúc với nhiều đối tác và các Cố vấn của Tổng thống Pháp, Thủ tướng Anh và Đức, họ đến để vận động trong hậu trường. Trưởng đoàn đàm phán Nga, Vladimir Medinsky tỏ ra rất thô bạo, bác bỏ tất cả những yêu cầu của Ukraine, yêu sách nhiều hơn cả lần thương lượng đầu tiên. Như vậy chỉ còn cách đối đầu, trên tiền tuyến lẫn mặt trận ngoại giao.
Các nhà lãnh đạo Âu Châu họp tại Tirana cho rằng thái độ của Nga là "không thể chấp nhận được", kêu gọi Donald Trump cứng rắn hơn với Mạc Tư Khoa và chuẩn bị gia tăng trừng phạt.
Ðại Hội Ðiện Ảnh Cannes 2025: Jennifer Lawrence và Robert Pattinson Hai Siêu Sao Trên Thảm Đỏ
(Ảnh Festival de cinema de Cannes minh họa: Cành cọ Vàng của Ðại hội Ðiện ảnh quốc tế Cannes.)
-Khán giả Ðại hội Ðiện ảnh Cannes hôm 17/5/2025 sẽ khó quyết định đi xem tác phẩm nào trong số 3 bộ phim cùng tranh Cành Cọ Vàng: Die, My Love hay Nouvelle Vague và bộ phim Nhật Bản với tựa đề Renoir?
Có nhiều khả năng "Hãy chết đi tình yêu của tôi - Die, My Love" đã hết vé bởi trong tác phẩm này có sự hiện diện của nữ diễn viên người Mỹ Jennifer Lawrence và ngôi sao điện ảnh của Vương quốc Anh Robert Pattinson. Có rất ít thông tin về bộ phim mà đạo diễn Lynne Ramsay đem đến Cannes năm nay. Hồi 2017, cô đã từng đoạt giải thưởng dành cho kịch bản độc đáo nhất nhờ bộ phim A Beautiful Day.
Về phần Nouvelle Vague, tác phẩm này thú vị ở bộ phim Pháp này do một đạo diễn Mỹ thực hiện và Richard Linklater đã trở lại với hành trình đạo diễn Jean-Luc Goddard trải qua khi ông thực hiện kiệt tác A bout de souffle. Godard là gương mặt tiêu biểu nhất của Làn Sóng Mới trong nghệ thuật thứ 7 ởPháp hồi thập niên 1960.
Trái với tựa đề bộ phim, Renoir của nữ đạo diễn Nhật Bản Chie Hayakawa không xoáy vào cuộc đời của danh họa Pháp Auguste Renoir hay của nhà làm phim Jean Renoir. Nhân vật chính ở đây là một cô bé 11 tuổi, lạc lõng giữa thủ đô Tokyo vào mùa Hè năm 1987. Bố cô gái đang được điều trị ở bệnh viện, trong lúc người mẹ một mình không kham hết mọi việc, không đảm nhiệm được cùng lúc các vai trò trong gia đình và xã hội...
Năng Lượng Tái Tạo: Lượng Khí Thải của Trung Quốc Giảm Dù Nhu Cầu Điện Tăng
-Sự phát triển năng lượng tái tạo đã giúp Trung Quốc trong quý 1/2025 giảm 1,6% lượng khí CO2 phát thải ra bầu không khí so với cùng kỳ năm 2024.
Báo cáo của Trung tâm Nguyên cứu Năng lượng và Không khí sạch (CREA), trụ sở tại Phần Lan, công bố hôm 15/5/2025. Theo giới chuyên môn, mức giảm này dù thấp nhưng có ý nghĩa đối với quá trình chuyển đổi năng lượng của Trung Quốc, nhất là trong bối cảnh nhu cầu điện trong nước vẫn tăng mạnh. Từ Bắc Kinh, thông tín viên Clea Broadhurst của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) ngày 15/5 giải thích:
"Sự thay đổi này đánh dấu một bước đột phá: Trái ngược với những đợt giảm lượng khí phát thải trước đây do suy thoái kinh tế, lần này chính các năng lượng sạch, như năng lượng mặt trời, năng lượng gió và năng lượng nguyên tử, đã cho phép Trung Quốc hạn chế sử dụng than đá.
Nhờ vậy, Trung Quốc đã có thể ổn định, thậm chí giảm lượng khí thải, nhưng vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng về điện. Đối với các chuyên gia, nếu xu hướng này tiếp diễn thì có thể sẽ dẫn đến mức cao đỉnh điểm thực sự, kéo theo đó là lượng khí phát thải liên quan đến năng lượng cũng sẽ giảm một cách có hệ thống.
Sự thay đổi này đang được tăng tốc nhờ nhiều động lực: một chính sách mới về giá đang thúc đẩy các tác nhân trong lĩnh vực lắp đặt trang thiết bị năng lượng tái tạo trước khi chính sách có hiệu lực. Cuộc chiến thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump tái kích hoạt cũng củng cố sự thay đổi, hướng đến mô hình dựa vào tiêu dùng trong nước thay vì xuất cảng ra ngoại quốc.
Thế nhưng, lượng khí phát thải của Trung Quốc cũng vẫn cao gần mức đỉnh điểm được ghi nhận gần đây nhất, tức là chỉ thấp hơn có 1%. Nói cách khác, đơn giản là chỉ cần một sự phục hồi trong ngành công nghiệp là đủ để đảo ngược xu hướng giảm phát thải này. Và những nỗ lực thì hiện giờ vẫn là chưa đủ để đạt được các mục tiêu khí hậu mà Thỏa thuận Paris đã đề ra cho năm 2030.
Như vậy, dẫu đáng khích lệ nhưng đây vẫn là một tín hiệu mong manh. Thách thức thực sự đối với Bắc Kinh là làm sao để duy trì đà giảm khí thải này một cách bền vững, chứ không chỉ là những hiệu ứng mang tính hoàn cảnh".
Trung Quốc vốn là nước phát thải nhiều khí gây hiệu ứng nhà kính nhất trên thế giới. Nhưng theo thông tấn xã AFP, một nghiên cứu được công bố vào năm 2024 cho thấy Trung Quốc đã đầu tư mạnh vào năng lượng tái tạo, tạo dựng mạng lới với tổng công suất điện gió và điện mặt trời cao gần gấp đôi so với phần còn lại của thế giới cộng lại.
Than đá vẫn chiếm một phần quan trọng trong cơ cấu năng lượng của Trung Quốc. Năm 2024, Trung Quốc xây dựng thêm các nhà máy nhiệt điện than với tổng công suất chiếm đến 93% tổng lượng toàn cầu năm 2024. Tuy nhiên, vào tháng 04/2025, Bắc Kinh tuyên bố điện gió và điện mặt trời của Trung Quốc lần đầu tiên vượt quá công suất từ nhiệt điện than.
Cơ Quan Thẩm Định Tài Chánh Moody's Hạ Điểm Tín Nhiệm Về Nợ của Hoa Kỳ
(Hình REUTERS/Mike Segar: Logo cơ quan thẩm định tài chánh Moody's.)
-Mỹ bị sụt điểm tín nhiệm. Cơ quan thẩm định tài chánh Moody's hôm 16/5/2025 thông báo "hạ điểm tín nhiệm" đối với mức nợ công của cường quốc kinh tế số 1 toàn cầu. Lần đầu tiên nợ công của Hoa Kỳ không còn được coi là an toàn nhất. Điểm đang từ mức cao tối đa là AAA bị giáng xuống còn Aa1 với viễn cảnh "ổn định". Tòa Bạch Ốc chỉ trích Moody's đánh giá tình hình "qua lăng kính chính trị".
Vào lúc chiến tranh thuế quan giữa Mỹ với phần còn lại của thế giới và nhất là với Trung Quốc bắt đầu tạm lắng dịu, cơ quan thẩm định tài chánh Moody's, trụ sở tại New York, hạ điểm tín nhiệm Hoa Kỳ do nợ công của quốc gia này quá lớn và tiền lãi ngân hàng đè nặng lên ngân sách của Chính phủ liên bang.
Trong thông cáo, Moody's giải thích "các chính quyền và giới Dân biểu liên tiếp không tìm được đồng thuận về những biện pháp cho phép thu hẹp mức bội chi quá lớn hàng năm". Cơ quan thẩm định tài chánh này e rằng "Dự luật ngân sách đang được thảo luận sẽ không cho phép Hoa Kỳ giảm chi tiêu và thu hẹp thâm hụt về ngân sách". Tài liệu này nhắm trực tiếp vào Dự luật về ngân sách đang gây nhiều tranh cãi. Chính quyền Trump dự trù tiết kiệm 880 tỉ Mỹ kim ngân sách trong vòng 10 năm, chủ yếu là cắt giảm các chương trình bảo hiểm y tế hiện có tới 70 triệu người Mỹ với thu nhập thấp đang được hưởng.
Moody's dự đoán là "bội chi ngân sách của Mỹ sẽ tăng lên mạnh hơn nữa trong thập niên sắp tới. Các khoản chi tiêu có khuynh hướng gia tăng trong lúc thu nhập của Nhà nước sẽ không thay đổi. Điều đó có nghĩa là nợ nần sẽ đè nặng thêm lên tình trạng tài chánh công".
Cơ quan thẩm định tài chánh Mỹ Moody's báo động trước nguy cơ thâm thủng ngân sách của Chính phủ liên bang sẽ "tăng nhanh và nghiêm trọng hơn" trong tương lai. Tệ hơn nữa hiện tượng này có thể làm suy yếu đồng Mỹ kim: Đơn vị tiền tệ của Hoa Kỳ mất giá trị và không còn được coi là một đơn vị dự trữ ngoại tệ an toàn. Trong kịch bản đó, Hoa Kỳ sẽ phải "đi vay tín dụng với lãi suất cao hơn" và "các phí tổn ngân hàng càng lớn và càng đè nặng lên ngân sách của nước Mỹ".
Tuy nhiên theo Moody's kịch bản tệ hại nhất này ít có khả năng xảy ra, bởi xét cho cùng trước mắt "không có một giải pháp thay thế nào khả dĩ, không một đồng tiền quốc tế nào có thể soán ngôi Mỹ kim trong cương vị một dự trữ ngoại tệ".
TIN VẮN - TIN TỔNG HỢP
(AFP) – Ngoại trưởng Iran bác bỏ tin Mỹ đã gửi một văn kiện chính thức "với những đề nghị trực tiếp hay gián tiếp" để hướng tới một thỏa thuận về nguyên tử. Hôm 16/5/2025, Thứ trưởng Ngoại giao Iran, ông Kazem Gharibabadi tiếp xúc với các giới chức ngoại giao của Anh, Đức và Pháp tại Istanbul, trình bày với 3 đối tác Âu Châu này về tiến triển sau 4 cuộc trao đổi với Hoa Kỳ về nguyên tử Iran. Cùng lúc trang thông tin Mỹ Axios trích dẫn một viên chức của Hoa Thịnh Ðốn cho biết chính quyền Trump đã trao cho Teheran "một văn bản viết" với những đề xuất giải trừ chương trình phát triển vũ khí nguyên tử của Iran. Tin trên xuất hiện sau khi Tổng thống Mỹ thông báo đang "cận kề" một thỏa thuận với Teheran trên hồ sơ này.
(AFP) – Bầu cử Tổng thống Ba Lan 2025 có thể tác động đến Liên Hiệp Âu Châu (EU). Vòng đầu của cuộc bầu cử Tổng thống Ba Lan, diễn ra vào ngày 18/5/2025, có thể làm thay đổi vị thế và lập trường của đất nước đối với Liên Hiệp Âu Châu. Vận động tranh cử diễn ra trong bầu không khí căng thẳng giữa một ứng cử viên ủng hộ Âu Châu và một người theo chủ nghĩa dân tộc, ngưỡng mộ Tổng thống Mỹ Donald Trump. Cử tri đặc biệt sẽ quan tâm đến chính sách đối ngoại của các ứng viên, đặc biệt là trong quan hệ với Liên Hiệp Âu Châu, Hoa Kỳ và tình hình Ukraine. Cho dù Tổng thống ở Ba Lan có quyền lực hạn chế, nhưng vẫn có thể phủ quyết luật, điều mà Tổng thống mãn nhiệm Andrzej Duda, theo phe dân túy bảo thủ, thường xuyên làm.
(AFP) – Chiến tranh Gaza là trọng tâm thượng đỉnh Liên Đoàn các nước Ả Rập tổ chức tại thủ đô Baghdad của Iraq. Hội nghị mở ra hôm 17/5/2025, nhiều nguyên thủ quốc gia vắng mặt và cuộc họp lần này bị chiến tranh ở Gaza chi phối, cộng thêm những tuyên bố của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về kế hoạch muốn trục xuất người Palestine ra khỏi dải đất này và biến nơi này thành một khu vực nghỉ mát cho những nhà triệu phú, tỉ phú, tựa như vùng biển biếc ở miền Nam nước Pháp hay Monaco. Trong bài phát biểu tại Hội nghị, Tổng thống Ai Cập kêu gọi Mỹ gây áp lực với Do Thái để đạt được một Thỏa thuận Ngừng bắn cho Gaza.
(Nikkei Asia) – Khủng hoảng địa ốc Trung Quốc vẫn chưa tới hồi kết. Theo báo tài chánh Nhật Bản Nikkei Asia hôm 17/5/2025, mặc dù Bắc Kinh ra sức hỗ trợ ngành địa ốc nhưng "giới đầu tư vẫn chưa tin rằng thị trường nhà đất tại Hoa Lục đã ổn định". Các tập đoàn xây dựng và cơ quan môi giới tiếp tục hạ giá nhà để giải quyết những căn nhà đã hoặc sắp xây nhưng chưa có chủ. Báo chí Trung Quốc cho biết, năm 2024, các nhà thầu đã phải hạ giá các căn nhà ở Bắc Kinh khoảng 30% mà vẫn khó tìm được người mua.
(AFP) – Hơn 20 tỉ Euro ngoại quốc đầu tư vào Pháp. Trước khi khai mạc hội nghị Choose France 2025 tại cung điện Versailles, kêu gọi đầu tư trực tiếp ngoại quốc vào Pháp, Tổng thống Emmanuel Macron hôm 16/5/2025 đã cho biết Pháp sắp đạt kỷ lục, thu hút hơn 20 tỉ Euro đầu tư từ các doanh nghiệp ngoại quốc. Trong sự kiện này năm 2024, Pháp đã nhận được hơn 15 tỉ Euro. Năm nay, Pháp vẫn là điểm thu hút đầu tư cao nhất tại Âu Châu, bất chấp những bất ổn về kinh tế toàn cầu, bất chấp cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc cũng như là chiến tranh thuế quan Hoa Thịnh Ðốn đã khơi mào với toàn thế giới.
(AFP) – Ngày 17/5/2025, cựu Tổng thống Nam Hàn Yoon Suk Yeol thông báo rời khỏi đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) trước cuộc bầu cử Tổng thống trước thời hạn vào ngày 3/6, được ấn định sau khi ông bị phế truất hồi đầu tháng 4 do nỗ lực áp đặt thiết quân luật bất thành. Tuy nhiên ông Yoon kêu gọi ủng hộ ứng cử viên chính thức của đảng bảo thủ PPP là Kim Moon Soo, cựu Bộ trưởng Lao động trong Nội các do ông điều hành. Theo cuộc thăm dò mới nhất của Viện Gallup công bố hôm 16/5, ứng cử viên của đảng Dân chủ (đảng đối lập chính, đảng trung tả), Lee Jae Myung, đang dẫn đầu với 51% ý định bỏ phiếu, bất chấp các thủ tục tố tụng hình sự chống lại ông, đặc biệt là về tội tham nhũng. Đứng thứ hai là Kim Moon Soo với 29%.
(AFP) – Cuộc thi hát Âu Châu Eurovision 2025 mở màn. Ca sĩ Pháp Louane dự thi với nhạc phẩm Maman. Cô là một trong số 26 thí sinh vào chung kết. Đêm nhạc hội tổ chức tại thành phố Basel, Thụy Sĩ đêm 17/5/2025. Chỉ có khoảng chưa đầy 7.000 khán giả may mắn mua được vé để đi xem hát trực tiếp. Trên toàn châu lục sẽ có 160 triệu cặp mắt khán giả hướng về sự kiện văn hóa này.
(AFP) – Pháp phá vỡ đường dây lớn gái mại dâm Trung Quốc. Viện Công tố Bordeaux hôm 16/5 ra thông cáo cho biết, 8 nghi can trong mạng lưới dẫn dắt gái mại dâm Trung Quốc trên khắp nước Pháp đã bị giam giữ và truy tố. Các nghi phạm gồm 5 đàn ông và 3 phụ nữ, đều là người gốc Trung Quốc, từ 37 đến 48 tuổi, đã bị bắt từ hôm Chủ Nhật (11/5) và thứ Hai (12/5) vừa qua tại nhiều địa phương của Pháp. Theo Viện Công tố, đây là mạng lưới có tổ chức chặt chẽ từ Paris, Mulhouse (Đông-Bắc Pháp) và Tây Ban Nha chuyên môi giới và cung cấp gái mại dâm đi khắp nước Pháp. Theo các nhà điều tra các hoạt động này thu về hàng trăm ngàn Euro mỗi tháng. Văn phòng Công tố cho biết, khoảng 200.000 Euro, một nửa là tiền mặt và một nửa còn lại trong nhiều tài khoản ngân hàng khác nhau, đã bị tịch thu, cùng với nhiều túi xách hàng hiệu.
(AFP) – Trung Quốc và Liên Hiệp Âu Châu (EU) tạm ngừng nhập cảng thịt gà từ Ba Tây vì cúm gia cầm. Bộ trưởng Nông Nghiệp Ba Tây, Carlos Favaro, hôm 16/5, cho báo chí biết: Trung Quốc sẽ không mua thịt gà của Ba Tây trong vòng 60 ngày. Một nguồn tin Âu Châu cũng cho biết việc nhập cảng thịt gà vào Liên Hiệp Âu Châu cũng đã bị đình chỉ vì chính quyền Ba Tây hiện không thể cũng cấp các giấy chứng nhận cần thiết để xuất cảng sang Âu Châu. Ba Tây là nước xuất cảng thịt gà lớn nhất thế giới và Trung Quốc là điểm đến chính của mặt hàng này, với hơn 562.000 tấn được xuất cảng sang quốc gia Á Châu này vào năm 2024, chiếm 10,89% tổng lượng, theo dữ liệu từ Hiệp hội Protein động vật Ba Tây (ABPA). Liên Hiệp Âu Châu đã nhập cảng hơn 231.000 tấn thịt gà từ Ba Tây, chiếm 4,49% kim ngạch xuất cảng sản phẩm này của nước này.
(AFP) – Nga ồ ạt tấn công Kyiv bằng drone, một người thiệt mạng. Trong đêm thứ Bảy (17/5) rạng sáng Chủ Nhật (18/5/2025), Nga ồ ạt oanh nhiều vùng của Ukraine, gồm cả thủ đô Kyiv bằng drone với số lượng kỷ lục 273 chiếc, khiến một phụ nữ thiệt mạng và 3 người khác bị thương ở Kyiv, trong đó có một trẻ 4 tuổi. Trong thông cáo, các nhân viên cấp cứu Ukraine tố cáo Nga oanh kích một tòa nhà dân cư. Đợt không kích quy mô lớn này diễn ra vào lúc Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo ông sẽ có cuộc điện đàm với đồng nhiệm Nga Vladimir Putin nhằm chấm dứt cuộc xung đột khiến hàng chục ngàn người chết ở cả hai phía. Theo báo Le Figaro, vào lúc Nga và Ukraine bước vào đàm phán, quân đội Nga tiến nhanh về phía vùng Pokrovsk và Kostiantynivka, buộc Ukraine phải "chùn bước". Giới quan sát quan ngại Nga sắp mở một đợt tấn công mới ở Donbass.
(AFP) – Tổng thống Nga khẳng định muốn "loại bỏ nguyên nhân" gây ra xung đột tại Ukraine. Phát biểu trên truyền hình ngày 18/5/2025, Vladimir Putin cho biết ông muốn "loại bỏ những nguyên nhân" gây ra xung đột tại Ukraine và "bảo đảm an ninh cho Nga". Tuyên bố này được đưa ra 2 ngày sau khi cuộc đàm phán hòa bình đầu tiên với Kyiv kể từ năm 2022 tại Thổ Nhĩ Kỳ không đạt được Thỏa thuận Ngừng bắn. Tuy nhiên, Nga và Ukraine đã nhất trí về một cuộc trao đổi tù binh.
(RFI) – Người Tatar ở Kyiv tưởng niệm 81 năm ngày bị Stalin trục xuất khỏi Crimea. Hôm 18/5/2025, là đúng 81 năm diễn ra cuộc trục xuất cưỡng bách hàng trăm ngàn người Tatar ở bán đảo Crimea và kéo dài hơn 4 thập kỷ. Sự kiện này, trong tiếng Tatar gọi là "Surgunlik", nghĩa là "lưu đày", đều được con cháu và những người sống sót sau cuộc di dời dân số do Stalin chỉ đạo, tổ chức lễ kỷ niệm hàng năm. Chiến dịch này đã bị Ukraine và một số quốc gia mô tả như là một hành động "diệt chủng".
(AFP) – Thủ tướng Do Thái sẵn sàng thỏa thuận chấm dứt cuộc tấn công Gaza. Thủ tướng Benjamin Netanyahu hôm 18/5/2025 cho biết ông sẵn sàng chấp nhận một thỏa thuận bao gồm chấm dứt cuộc tấn công quân sự vào dải Gaza, khiến hàng chục người Palestine, phần lớn là trẻ em, đã thiệt mạng trong các cuộc không kích gần đây. Tuy nhiên, ông Netanyahu đặt điều kiện thỏa thuận nên bao gồm việc "đưa tị nạn" phong trào Hồi giáo Hamas và "giải trừ vũ khí" vùng lãnh thổ Palestine, hiện đang bị Do Thái bao vây và tàn phá trong hơn 19 tháng chiến tranh.
(Reuters) – Phi Châu: Khủng bố tại Mogadishu, Somalie, ít nhất 10 người thiệt mạng. Theo các giới chức địa phương, sự việc xảy ra vào sáng Chủ Nhật (18/5/2025). Một quả bom đã được cho kích nổ, nhắm vào một đoàn lính mới tại căn cứ quân sự Damanyo ngay tại thủ đô Mogadishu. Theo tin từ các bệnh viện và các giới chức Y tế, ít nhất 30 chục người bị thương, 6 người đã qua đời trước khi được cấp cứu.
(AFP) – Iran và Azerbaijan tổ chức tập trận chung. Theo truyền thông Iran chiến dịch mang tên Aras-2025 mở ra từ ngày 18 đến 22/5/2025. Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran cho mở một cuộc thao diễn với quân đội của Azerbaijan nhằm "tăng cường an ninh ở đường biên giới chung giữa hai nước". Hai quốc gia này vốn có quan hệ căng thẳng, cho dù một cộng đồng người Azerbaijan khá lớn hiện đang sinh sống trên lãnh thổ Iran. Quan hệ song phương bắt đầu được tan băng từ sau chuyến viếng thăm Bakou của Tổng thống Iran, Massoud Pezeshkian, cuối tháng 4/2025.
(AFP) – Đàm phán thương mại với Hoa Thịnh Ðốn: Hán Thành không vội. Ứng cử viên Tổng thống Nam Hàn Lee Jae Myung, người đang dẫn đầu các thăm dò dư luận về ý định bỏ phiếu, sáng 18/5/2025 cho rằng Nam Hàn "không vội lao vào các vòng đàm phán với Hoa Kỳ về chính sách thuế quan". Lee Jae Myung, đại diện cho phe đối lập, là ứng viên của đảng Dân chủ đang dẫn đầu các thăm dò được 51% có ý định ủng hộ. Nam Hàn bầu lại Tổng thống vào ngày 03/06/2025.
(AFP) – Chính trị Pháp, đảng cánh hữu Những người Cộng hòa (Les Républicains) bầu lại lãnh đạo. Hơn 120.000 đảng viên hôm 18/5/2025 chọn giữa hai ứng viên Bruno Retailleau và Laurent Wauquiez. Ông Retailleau hiện là Bộ trưởng Nội vụ, còn Laurent Wauquiez từng lãnh đạo đảng này và hiện là Chủ tịch của nhóm Những Người Cộng Hòa tại Quốc hội. Đây là một cuộc bình chọn nội bộ đã được chuẩn bị từ 3 tháng nay. Chức vụ Chủ tịch đảng bị bỏ trống từ gần một năm nay, đo Chủ tịch đảng này tháng 6/2024 là Eric Ciotti đã chọn liên kết với đảng cực hữu và bài ngoại Tập hợp Quốc gia (Rassemblement National).
(AFP) – Cuộc thi hát truyền hình Âu Châu Eurovision 2025: Áo về đầu nhờ tiếng hát của nam danh ca JJ, một thí sinh gốc Phi Luật Tân. "Phần thưởng này vượt ngoài tất cả những giấc mơ điên rồ nhất" của tôi. Nam danh ca người Áo gốc Phi Luật Tân, 24 tuổi, JJ - tên thật là Johannnes Peietsch - áp đảo cuộc tranh tài với ca khúc Wasted Love. Về nhì là nữ ca sĩ Do Thái Yuval Raphael. Thí sinh của Estonia về hạng 3. Ca sĩ Louane đại diện cho Pháp với ca khúc Mẹ -Maman đứng hạng 7. Mười một năm trước đây Áo cũng đã tỏa sáng ở cuộc thi Eurovision với tiếng hát của ca sĩ Conchita Wurst. Với kết quả đêm 17/5/2025, đến năm tới kỳ thi hát sẽ lại được tổ chức trên quê hương của Mozart.
(AFP) – Huyền thoại ca nhạc Elton John phản đối Dự luật của Anh muốn "nới lỏng quyền tác giả". Phát biểu trên đài BBC ngày 18/5/2025 nhạc sĩ Elton John, 78 tuổi, cho biết ông rất "phẫn nộ" và cảm thấy bị "phản bội". Chính phủ Anh dự trù tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty sử dụng trí tuệ nhân tạo trong công việc sáng tác. Như vậy không một ai còn phải bận tâm về vấn đề tác quyền hay phải trả thù lao cho giới nghệ sĩ. Điều này đi ngược lại với đòi hỏi của các nghệ sĩ tại vương quốc Anh, họ yêu cầu Nội các của Thủ tướng Keir Starmer, bên Công Đảng bảo vệ bản quyền và quyền sáng tác cho giới trong ngành.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét