Trước điện đàm Trump – Putin: Nga khẳng định muốn giải quyết xung đột tại Ukraina qua ngoại giao Chiều hôm nay, 19/05/2025, vào lúc 16 giờ, giờ Paris, tức 14 giờ giờ quốc tế, tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Nga Vladimir Putin dự kiến có cuộc điện đàm tìm giải pháp chấm dứt xung đột tại Ukraina. Điện Kremlin cho biết ưu tiên con đường « ngoại giao ». Theo người phát ngôn của phủ tổng thống Nga, Dmitri Peslov, hôm nay, được các hãng tin Nga dẫn lại, đây là « một cuộc đối thoại quan trọng », và phía Nga hy vọng « đạt được các mục tiêu thông qua các biện pháp chính trị và ngoại giao ».
<!>
Trước thềm cuộc đối thoại Trump – Putin, hôm qua, hai ngoại trưởng Mỹ, Nga cũng có cuộc điện đàm. Trong một cuộc phỏng vấn trên đài Mỹ CBS hôm qua, ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio khẳng định sự kiên nhẫn của phía Mỹ là « có giới hạn », và Quốc Hội Mỹ đang chuẩn bị một loạt trừng phạt mới đối với Matxcơva. Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh : Thượng Viện đang chuẩn bị ra luật về trừng phạt, dự luật do thượng nghị sĩ Cộng Hòa Lindsey Graham đề xuất, được 80 thượng nghị sĩ ủng hộ, sẽ được thông qua nếu cần, bất chấp tổng thống phủ quyết hay không.
Về phía Ukraina, ngoại trưởng Andrii Sybiha, trên mạng X, hôm nay, tố cáo Nga không thực sự mong muốn hòa bình, bác bỏ ngừng bắn, và chỉ lặp lại các đòi hỏi phi lý từng được đưa ra ba năm về trước trong các đàm phán tại Istanbul hồi 2022.
Lãnh đạo Mỹ và 4 nước châu Âu bàn về gia tăng trừng phạt Nga
Hôm qua, tổng thống Mỹ Donald Trump cùng lãnh đạo bốn nước châu Âu điện đàm, theo đề nghị của các nước châu Âu. Theo phát ngôn viên của phủ thủ tướng Anh, được Reuters dẫn lại, lãnh đạo năm nước đã đề cập đến việc gia tăng trừng phạt Nga, nếu Matxcơva « không nghiêm túc hướng đến ngừng bắn và tiến hành các đàm phán tìm giải pháp hòa bình ».
Trên mạng X, tổng thống Pháp Emmanuel Macron viết : « tổng thống Putin ngày mai sẽ phải chứng minh ông ấy thực sự muốn hòa bình, chấp nhận ngừng bắn vô điều kiện 30 ngày, theo đề nghị của tổng thống Trump, điều được Ukraina và châu Âu ủng hộ ».
Nga muốn vừa đánh vừa đàm
Theo một nguồn tin thân cận với tổng thống Nga xin ẩn danh, được hãng tin Mỹ Bloomberg dẫn lại, ông Putin tin tưởng là quân đội Nga có thể chọc thủng hàng phòng ngự của Ukraina, và kiểm soát toàn bộ bốn vùng miền đông và đông nam Ukraina, mà hiện Nga đã kiểm soát một phần lớn, từ nay đến cuối năm. Bloomberg cũng dẫn lời nhà chính trị học Nga Serguei Markov, một người thân cận với điện Kremlin, cho biết chiến thuật của tổng thống Nga là « vừa đánh vừa đàm ».
Giáo Hoàng Lêô XIV tiếp tổng thống Ukraina
Ngày 18/05/2025, trong Thánh lễ khai mạc giáo triều, trước sự hiện diện của đông đảo nguyên thủ và lãnh đạo quốc gia trên thế giới, tân giáo hoàng Lêô XIV đã phát biểu rằng « Ukraina trông đợi các cuộc đàm phán vì một nền hòa bình công bằng và lâu dài ». Sau thánh lễ, Ngài đã tiếp riêng tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky.
« Sau Thánh lễ khai mạc giáo triều, việc tổng thống Volodymyr Zelensky cùng với nữ tổng thống Pê-ru, Dina Boluarte là những nguyên thủ duy nhất có vinh hạnh được gặp riêng Lêô XIV là bằng chứng cho thấy cam kết của tân giáo hoàng về hồ sơ Ukraina. Thái độ của Vatican có thể thay đổi cùng với vị giáo hoàng người Mỹ, nhưng những thay đổi này đã có thể cảm nhận được.
Trong khi giáo hoàng Phanxicô khó khăn chỉ định Nga như là kẻ xâm lược, bất chấp nguy cơ khiến người Ukraina tức giận, người kế nhiệm của ông không ngừng nhấn mạnh đến "một nền hòa bình công bằng và lâu dài", một phát biểu đồng điệu với tuyên bố của Kiev và các đồng minh của Kiev.
Cách nay ba năm, chính ông, khi ấy vẫn chỉ là một giám mục tại Pê-ru, trong một cuộc phỏng vấn, đã lên án Nga tiến hành một cuộc chiến tranh đế quốc và vi phạm các tội ác chống nhân loại tại Ukraina. Trên các mạng xã hội, Volodymyr Zelensky tỏ ra vui mừng về cuộc hội kiến này ở Vatican và đã cảm ơn giáo hoàng Lêô XIV, xem ngài là một "biểu tượng cho hòa bình".
Tổng thống Ukraina còn nhấn mạnh rằng quyền linh và tiếng nói của Tòa Thánh có thể đóng góp một vai trò quan trọng để chấm dứt cuộc chiến này. »
Anh Quốc và Liên Âu họp thượng đỉnh tái lập quan hệ song phương hậu Brexit
Đêm Chủ Nhật 18/05/2025, Liên Hiệp Châu Âu (EU) và Anh đã hoàn tất đàm phán để “hóa giải” các khác biệt nhằm dung hòa lợi ích cho một thoả thuận sâu rộng, “tái lập quan hệ” song phương 5 năm sau Brexit. Hôm nay, các lãnh đạo EU gồm chủ tịch Ủy Ban Châu Âu, Ursula von der Leyen, và lãnh đạo ngoại giao EU, Kaja Kallas và thủ tướng Anh Keir Starmer dự thượng đỉnh Anh-Liên Âu tại Lancaster House, Luân Đôn, để ký kết thỏa thuận mà chính phủ Anh gọi là “mang tính lịch sử”.
Thông tín viên Nguyễn Giang tường thuật từ Luân Đôn:
Sau nhiều tháng đàm phán, Anh và Liên Âu (EU) đã đạt thỏa thuận khung về ba hồ sơ là quốc phòng; kinh tế-thương mại gồm nghề cá, quy chế xuất nhập khẩu thực phẩm với EU, và quyền di chuyển tự do cho người trẻ 18-30 tuổi.
Đầu tiên là quan hệ an ninh quốc phòng vốn đã tiến triển từ mấy năm qua vì Anh quyết tâm ủng hộ châu Âu hỗ trợ Ukraina. Phái đoàn EU sẽ cùng thủ tướng Anh chụp hình tại chiến hạm HMS Sutherland đậu trên sông Thames sau bữa trưa hôm nay, để gửi đi thông điệp cứng rắn, cùng đoàn kết tăng cường an ninh-quốc phòng cho NATO tại châu Âu, ủng hộ Ukraina. Thỏa thuận hai bên cho Anh tham gia Quỹ Quốc phòng EU trị giá 150 tỷ euro và giành quyền xuất khẩu vũ khí sang các nước EU, nhất là ở sườn phía đông của NATO.
Về kinh tế-thương mại, Anh chấp nhận “điều chỉnh song hành” các quy định vệ sinh, an toàn thực phẩm theo chuẩn EU. Nếu EU thay đổi quy định nào đó trong tương lai thì Anh sẽ tự nguyện làm theo đúng như vậy, giúp Anh không cần phải tham gia liên minh thuế quan với EU mà vẫn được đặc cách bán các mặt hàng nói trên miễn thuế nhập vào thị trường EU. Chỉ riêng điều này đem lại ít nhất là 25 tỷ bảng Anh/năm y và đóng góp vào GDP con số tăng trưởng năm tới 2,2%.
Về quyền đánh cá ở eo biển Manche (English Chanel), EU muốn thỏa thuận chia sẻ quota đánh bắt có giá trị vĩnh viễn nhưng Anh e ngại phản ứng của ngư dân nước mình nên tạm thời chỉ đồng ý 12 năm, tới 2038, cho tàu cá của ngư dân EU (chủ yếu là Pháp và Tây Ban Nha) đánh bắt ở vùng biển chung biên giới. Để xoa dịu yêu sách của ngư dân Anh, chính phủ nói sẽ đầu tư tới 350 triệu bảng vào các vùng duyên hải để hỗ trợ kinh tế cho các cộng đồng địa phương.
Theo Times Radio, đánh cá là nghề không có ý nghĩa bao nhiêu về kinh tế với nước Anh, chỉ đóng góp 0,04% GDP và giá trị các quota đánh bắt ở vùng biển giáp biên giới EU lại còn nhỏ hơn nữa, nhưng lại có ý nghĩa văn hóa, truyền thông cao. Lý do là người Anh yêu biển và nghề cá và nghề hàng hải có vị trí rất quan trọng trong bản sắc dân tộc Anh. Tương tự như vậy, ở EU, nghề đánh cá ven bờ của ngư dân Tây Ban Nha và Pháp lại được các cộng đồng địa phương bảo vệ, đề cao trong khi toàn bộ đóng góp của nghề cá cho GDP toàn khối EU chỉ đạt có 0,1%.
Cuối cùng, hai bên chấp nhận quy chế ‘youth mobility scheme’ (YMS-di chuyển tự do) với EU cho phép thanh niên 18-30 tuổi từ hai bên đi lại tự do sang lãnh thổ của nhau để học tập và làm việc “tới 2 năm”. Chỉ riêng sự giao lưu này đem lại cho Anh tới 5 tỷ bảng/năm và 0,45% GDP. Trước mắt, Anh hạn chế quota số sinh viên EU sang Anh du học, trong năm đầu tiên chỉ là 32 nghìn, rồi sẽ xem xét tiếp.
Thị trưởng Luân Đôn, ông Sadiq Khan hôm cuối tuần đã khẩn thiết yêu cầu chính phủ ký mục này, để sinh viên EU quay lại Luân Đôn, làm sống động cho sinh hoạt kinh tế và thị trường lao động ở thủ đô Anh. Trước Brexit số sinh viên, học sinh các cấp từ EU sang Anh du học là trung bình 155-170 nghìn/năm (gồm 150 nghìn chỉ riêng cho các đại học trong năm 2021) mà nay giảm xuống chưa tới 80 nghìn/năm, khiến thu nhập từ học phí cho các đại học Anh sút giảm đáng kể.
Hơn 5 năm sau khi Brexit có hiệu lực (từ ngày 31/01/2020), nước Anh dưới sự lãnh đạo của thủ tướng thuộc đảng Lao Động, Sir Kier Starmer đã đạt được thỏa thuận “tái lập” (reset) quan hệ với bạn hàng kinh tế quan trọng nhất là Liên Hiệp châu Âu. Thế nhưng trong cả ba quan hệ, quốc phòng, thương mại và giáo dục với EU thì ông Starmer đều phải chỉ ra các lợi ích cụ thể bằng tiền, nhiều tỷ bảng một năm, để không bị phe hữu chỉ trích là ông đang làm mềm đi thỏa thuận Brexit và cho di dân từ EU vào lại Anh “bằng cửa sau”.
Ứng cử viên thân Liên Âu đắc cử tổng thống Rumani
Nicusor Dan, thị trưởng phe cánh trung của Bucarest và là ứng cử viên thân Liên Hiệp Châu Âu (EU), hôm qua 18/05/2025, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Rumani, sau khi đánh bại George Simion, ứng cử viên dân tộc chủ nghĩa. Kết quả gần như chung cuộc cho thấy ông Dan nhận được hơn 54% phiếu bầu, trong khi ông Simion chỉ được gần 46% và đã chúc mừng chiến thắng của đối thủ.
Ngay sau khi biết tin đắc cử, Nicusor Dan, 55 tuổi, đã tuyên bố sẽ bắt đầu “tái thiết” Rumani và cho rằng “chiến thắng của ông cũng là thắng lợi của những người muốn thay đổi sâu rộng đất nước”.
Từ Bucarest, đặc phái viên Murielle Paradon tường trình :
Được đám đông tung hô, Nicusor Dan, với nụ cười trên môi, đi bộ vài mét từ 'tổng hành dinh' của đảng đến công viên Cismigiu, nơi những người ủng hộ đang chờ đón ông. Valentin phấn khích, cho biết : “Tối nay là một chiến thắng cho nền dân chủ, cho châu Âu, và chúng tôi rất hài lòng !”
Rất nhiều thanh niên trong đám đông vẫy cờ Rumani và Liên Hiệp Châu Âu, như Flavius, 33 tuổi. Anh nói : “Đối với chúng tôi, kết quả này đồng nghĩa với việc Rumani sẽ tiếp tục ở lại Liên Âu, và đất nước vẫn đi theo con đường thân châu Âu. Chúng ta là một gia đình.”
Ở lại Liên Âu cũng rất quan trọng về mặt kinh tế ,đối với Christian, một bác sĩ phẫu thuật, 53 tuổi. Ông nói : “Chiến thắng của Nicusor Dan là điều thiết yếu cho kinh tế và hình ảnh của Rumani. Vì uy tín của đất nước, vì các khoản đầu tư, vì sự ổn định, lựa chọn tốt nhất chính là ông ấy.”
Petru, khoảng 20 tuổi, thì gắn bó với vấn đề tôn trọng các quyền tự do. Anh hy vọng tân tổng thống sẽ là người bảo vệ những giá trị đó. Anh nói : “Tôi hy vọng ông ấy sẽ là một tổng thống đại diện cho tất cả mọi người, bảo vệ tốt hơn các cộng đồng thiểu số, quyền phụ nữ, cộng đồng LGBT. Tổng thống phải là chất xúc tác của xã hội.”
Nicusor Dan đã cam kết sẽ xây dựng lại một Rumani đoàn kết, dựa trên sự tôn trọng pháp luật và người dân. Ông đang được kỳ vọng rất nhiều.
Cuối năm 2024, Tòa Bảo Hiến Rumani đã hủy bỏ cuộc bầu cử tổng thống trước đó sau khi cáo buộc Nga can thiệp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét