Lời Chúc
Chủ Nhật tuần này, ngày 11 Tháng 5, 2025, cả thế giới vui mừng, vì là Ngày Lễ Mẹ! Xin Được Kính Chúc: Tất Cả Quý Vị, Bạn Bè, Thân Hữu và Quý Quyến Những ai còn Mẹ, một Ngày Lễ Mẹ, An Lành, Tràn Ngập Hạnh Phúc, Vui Vẻ, Ấm Áp, Bên Người Mẹ Hiền Yêu Thương Của Mình.Những ai mất Mẹ! Xin thắp một nén nhang lòng tưởng nhớ! Xin chia buồn với Bạn! Cùng Mừng Ngày Hiền Mẫu! Happy Mother’s Day 2025!
<!>
Nhớ nhé, Hãy ôm Mẹ mình, nói lời yêu thương bất cứ lúc nào có thể! 365 ngày đều là Ngày Của Mẹ! Hướng chi vào Ngày Hiền Mẫu. Người Phụ Nữ Quý Báu, Duy Nhất trong cuộc đời của mỗi người! Chỉ biết cho, chứ không biết nhận! Con đau một, Mẹ đau mười! Đừng để người Mẹ yêu thương của mình, khi qua đời, mình mới nhận ra điều này! thì đã trễ! không còn cơ hội nữa!
Nhóm Mõ Nhân Ái, Mang Không Khí Mừng Ngày Hiền Mẫu 2025, Đến Với Khách Không Nhà (Homeless!)
(Thứ Năm vừa qua, 8 tháng 5, năm 2025, như bao nhiêu năm khác, Nhóm đã có chút sinh hoạt trong ngày lễ đặc biệt này. Hình: Nhóm bắt đầu sửa soạn bữa cơm phục vụ.)
Lịch Sử Ngày Lễ Hiền Mẫu, Mother's Day!
-Ngày của Mẹ (Mother‘s Day) ấn định mừng vào ngày Chủ Nhật thứ nhì của tháng 5 hằng năm. Đây là ngày để tôn vinh các bà mẹ, bà nội, bà ngoại, vì những đóng góp to lớn của họ cho gia đình, cộng đồng và xã hội
Nguồn gốc ngày của Mẹ có từ rất lâu, vào thời kỳ cổ Hy Lạp và La Mã. Nhưng cái gốc lịch sử Ngày Của Mẹ, có thể tìm thấy ở Anh Quốc, nơi đó Chủ Nhật Ngày của Mẹ, đã được tổ chức tưng bừng, trước khi lễ mừng này được “di cư” thành hình, bên Hoa Kỳ.
Dầu vậy, việc ăn mừng liên quan của ngày này, lại được coi là một hiện tượng, chỉ mới gần đây, mới hơn một trăm năm.
Thật ra, phải cảm tạ công khó của những phụ nữ tiền phong, như Julia Ward Howe và Anna Jarvis, mà "ngày này" mới được chính thức thành hình.
Ngày nay, việc tổ chức, tiệc mừng cho Ngày của Mẹ, đã được trên 50 quốc gia của thế giới công nhận. (Mặc dầu vào những ngày khác nhau) Trở thành những Ngày Lễ ý nghĩa, mà mọi người yêu thích nhất! Hàng triệu người trên khắp thế giới, dùng cơ hội này để nhớ đến, kiếm cách trả ơn bà mẹ của mình, tri ân họ về việc sanh thành, dưỡng dục, để họ thành người.
Ngày của Mẹ, được tổ chức tưng bừng nhất ở những quốc gia như: Mỹ, Nga, Anh Quốc, Ấn Độ, Đan Mạch, Phần Lan, Ý, Thổ Nhỉ Kỳ, Úc Đại Lợi, Mễ Tây Cơ, Gia Nã Đại, Trung Hoa, Nhật Bản, và Bỉ. Người ta dùng cơ hội của ngày này, để tỏ lòng tôn kính mẹ của mình và tri ân họ về tình yêu thương, sự nâng đỡ của Mẹ trong đời sống.
Nhưng ngày này, càng ngày càng phai mờ ý nghĩa, vì bị thương mại hóa. Đường dây điện thoại thì bận rộn, kẹt cứng nhất trong năm. Tiêu thụ hoa, quà, card, nhiều nhất! Nhà hàng cũng có khách đông nhất vào ngày lễ này. Ngày của Mẹ trở thành ngày làm ăn hốt bạc, cho những tiệm cắm hoa, những nhà làm thiệp và người bán quà tặng, cho cả dịch vu du lịch. Cơ hội hiếm có để kiếm tiền trong ngày này. Bằng chứng qua những cuộc quảng cáo quy mô, trước đó vài ba tháng, để thu hút khách hàng.
Thật là tiếc để ghi nhận rằng, bà Anna Jarvis đã bỏ hết cuộc đời, cho việc vinh danh ý nghĩa cao đẹp ngày của Mẹ. Giờ chỉ còn là dịp để vui chơi, quà cáp, ăn uống, trong ngày lễ. Những bà mẹ già, vẫn cô đơn mừng ngày này, trong các viện dưỡng lão. Trong khi các con của mình, tưng bừng hội hè ăn chơi phía ngoài, chẳng còn nhớ gì đến Mẹ của mình cả. Thật chua xót về tính cách thương mại hóa của ngày này. Mà đâu phải một lễ này đâu, lễ nào trên đất Mỹ này cũng thế!
Những câu danh ngôn về Mẹ nổi tiếng và ý nghĩa nhất
1. Với mẹ, dù lớn bao nhiêu, con mãi là một đứa trẻ! trong trái tim mình.
(Khuyết danh)
2. Chúa không thể ở khắp mọi nơi, để ban tình thương, ơn lành, nên Ngài sinh, tạo ra người mẹ!
(Proverbe Yiddish)
3. Khi bạn nhìn vào mắt của một người mẹ, bạn sẽ nhận biết được, tình yêu tinh khiết nhất, tuyệt vời nhất, mà bạn có thể tìm thấy trên trái đất.
(Mitch Albom)
4. Mẹ là người có thể thay thế bất kỳ ai khác, nhưng không ai có thể thay thế được mẹ.
(Gaspard Mermillod)
5. Tương lai của đứa con, luôn là công trình, tuyệt phẩm! hãnh diện nhất của người mẹ.
(Napoleon)
6. Tình thương của người mẹ, không bao giờ bị già nua, khi năm tháng trôi qua.
(Tục ngữ Đức)
7. Vũ trụ có nhiều kỳ quan, nhưng kỳ quan tuyệt diệu, quý báu nhất, là trái tim người mẹ!
(Bernard Shaw)
8. Không tình yêu nào vĩ đại, như tình yêu của người mẹ, dành cho đứa con của mình.
(Khuyết danh)
9. Người mẹ thật sự chẳng bao giờ rảnh rỗi, hình bóng con, luôn luôn hiện diện trong đầu và trái tim của Bà suốt cả đời!
(Balzac)
10. Tình yêu của người mẹ là yên bình, bình đẳng. Nó không cần bạn phải thông minh, đẹp đẽ, giỏi giang. Nó không cần bạn phải xứng đáng hay không! Nhiều khi khuyết tật, bạn còn nhận được nhiều hơn nữa!
(Erich Fromm)
11. Mẹ hiền sinh con ngoan, cây tốt sinh trái ngọt, lúa tốt cho gạo ngon.
(Ngạn ngữ Trung Quốc)
12. Người ta không bao giờ hiểu hết, nói hết về Thượng Đế, cũng như nói hết về người Mẹ.
(Ngạn ngữ Ấn Độ)
13. Mẹ nuôi con biển bờ lai láng, con nuôi mẹ kể tháng kể ngày.
(Tục ngữ Việt Nam)
14. Con đi ngàn dặm mẹ lo âu, Mẹ đi ngàn dặm con chẳng sầu.
(Ngạn ngữ Trung Quốc)
15. Khi bạn là một người mẹ, bạn không bao giờ thực sự cô độc trong suy nghĩ của mình. Một người mẹ luôn phải nghĩ hai lần, một lần cho bản thân và một lần cho con cái.
(Sophia Loren)
16. Một người mẹ vẫn mãi là một người mẹ, luôn luôn quan tâm đến những đứa con. Cho dù những đứa con đó đã lớn lên, vẫn là những đứa trẻ của riêng mình.
(Khuyết danh)
17. Trái tim của người mẹ là vực sâu muôn trượng, mà ở dưới đáy, bạn sẽ luôn tìm thấy sự tha thứ.
(Balzac)
18. Làm mẹ là một thái độ sống, thiêng liêng, không chỉ là mối liên hệ về sinh học.
(Robert A Heinlein)
Phong tục “Happy Mother’s Day!” tại các nước trên thế giới
-Đa số các quốc gia trên thế giới ngày nay, ăn mừng Ngày của Mẹ, với các phong tục bắt nguồn từ Bắc Mỹ và Châu Âu. Khi được phổ biến tại các nước khác, ngày của mẹ đôi khi được thay đổi đôi chút, để phản ảnh nền văn hóa từng nơi. Một số nước để hợp nhất ngày lễ này, với những sự kiện quan trọng của nhiều phong tục bản xứ (ví dụ như tôn giáo, lịch sử, và truyền thuyết)
*Ngày của mẹ ở Anh
Ngày của mẹ ở Anh cũng trùng vào ngày Chủ Nhật, bởi vậy mọi người thường tới nhà thờ làm lễ, sau đó mới trở về nhà của mình. Các thành viên trong gia đình, dù ở xa cũng sẽ cố gắng họp mặt đông đủ trong ngôi nhà của cha mẹ. Họ thường tổ chức một buổi tiệc có thiệp mừng, bánh gato, hoa quả, rượu và tặng quà cho những người mẹ.
*Ngày của mẹ ở Mỹ
Ngày của mẹ được khởi xướng trở lại sau thế chiến thứ hai tại Mỹ, do bà Anna Marie Jarvis đấu tranh xác lập, tại phố Grafton, tiểu bang Tây Virginia, Hoa Kỳ. Bà Anna Marie Jarvis quyết tâm thực hiện di nguyện của người mẹ quá cố. Người mẹ của bà Anna khi còn sống là một nhân viên an sinh, luôn đấu tranh không ngừng để làm rạng danh các bà mẹ, tri ân công sức của họ trong đời sống và vì hòa bình. Sau khi người mẹ mất, cộng thêm thái độ thờ ơ lãnh đạm của người dân Hoa Kỳ với thân mẫu của mình, càng thôi thúc quyết tâm của bà. Sau nhiều năm đấu tranh quyết liệt, vào năm 1911, Ngày Của Mẹ được tổ chức ở hầu hết các tiểu bang ở Mỹ. Vào ngày 8/5/1914, tổng thống Mỹ đã ký quyết định ấn định ngày Chủ nhật thứ hai của tháng Năm hàng năm là Ngày của Mẹ. Dần dần trở thành, một trong những ngày lễ được yêu thích nhất. Tiệc tùng cũng linh đình nhất!
*Ngày của mẹ ở Ấn Độ
Người Ấn Độ gọi ngày của mẹ là Durga Puja, trong đó “Durga” là tên của một nữ thần bảo vệ cho người dân Ấn Độ, khỏi mọi nguy hiểm trong cuộc sống. Họ tổ chức Ngày của mẹ như một lễ hội lớn vào tháng Mười, trong vòng… mười ngày! Đồng thời, với những người mẹ thật sự trong cuộc sống, mang nặng đẻ đau 9 tháng 10 ngày, cũng sẽ được người con vào bếp trổ tài nấu ăn và tặng quà cho mẹ.
*Ngày của mẹ ở Tây Ban Nha
Ngày của Mẹ được tổ chức vào ngày Chủ Nhật đầu tiên của tháng năm ở Tây Ban Nha. Người lớn thường tặng mẹ sôcôla, thiệp chúc mừng hay một số món quà ý nghĩa khác. Còn trẻ em thì tự tay làm tặng mẹ những tấm thiệp, hoặc làm món quà đơn giản.
*Ngày của mẹ ở Nhật Bản
Trong ngày của mẹ, trẻ em sẽ vẽ những bức tranh dành tặng cho mẹ của mình và tập hợp những bức ảnh đó thành một cuộc triển lãm nhỏ, với chủ đề tình cảm mẹ con và sự hi sinh thầm lặng của các bà mẹ Nhật.
*Ngày của mẹ ở Úc
Hoa cẩm chướng là loài hoa biểu trưng cho ngày của mẹ ở Úc. Bông hoa cẩm chướng vàng dùng để tặng người mẹ đang còn sống. Còn hoa cẩm chướng trắng được dành tặng một người mẹ đã quá cố. Vào ngày này, trẻ em thường dậy sớm, làm tặng mẹ đồ ăn sáng và mang đến bên giường ngủ, để mẹ thức dậy và thưởng thức.
Con Xin Hôn Mẹ!
(Thơ Trần Quốc Bảo)
-Con quí trọng vết nhăn trên mặt Mẹ,
Lớp da chập chùng như sóng đại dương!
Ấp ủ muôn trùng, lòng Mẹ yêu thương,
Muôn trùng hi sinh! - Muôn trùng đau đớn!
Để con sinh ra, để con khôn lớn.
Để hôm nay, con hiện diện giữa đời.
Me dạy con sống trọn đạo với Trời!
Và yêu người, như chính mình ta vậy.
Con không bao giờ quên lời Mẹ dạy,
Yêu Quê hương, yêu Tổ Quốc, giống nòi.
Mẹ đã dạy con: Thất bại mỉm cười...
Vịn lời Mẹ mà đứng lên can đảm!
Lời Mẹ dạy con: Thành công điềm đạm,
Mở rộng vòng tay giúp đỡ tha nhân.
Mẹ đã về Trời, xa cõi trầm luân...
Con vẫn yêu Mẹ như xưa còn bé.
Vì trong tim con, đậm hình bóng Mẹ!
Kỷ niệm tràn đầy như sóng đại dương.
Lòng Mẹ dạt dào, biển cả yêu thương.
Con xin hôn lớp nhăn trên mặt Mẹ!
Nên để ý, sức khỏe tâm thần trong đời sống: Bệnh trầm cảm sau khi sinh và rào cản văn hóa, đối với các người mẹ gốc Việt, trên đất Mỹ!
LTS: Đại học University Southern California (USC) qua chương trình “2025 Ethnic Media Health Reporting Collaborative” để nghiên cứu các chủ đề liên quan đến cải tổ y tế của California, như sức khỏe tâm thần, sức khỏe di dân, … mang đến cái nhìn phổ quát, cần để ý, cho cộng đồng thiểu số.
(Trà Nhiên/NV)
- “Đã có lúc tôi từng nghĩ bỏ hết tất cả, bỏ cả đứa con tôi đứt ruột đẻ ra để về Việt Nam. Thậm chí, tôi còn nghĩ quẩn nữa…”
Đó là tâm sự của cô Thiên Nguyễn, người mẹ của đứa con 4 tuổi, hiện đang ở Garden Grove cùng gia đình chồng.
Hai năm trước, cô Thiên được chẩn đoán bị trầm cảm sau khi sinh con (Postpartum Depression – PPD) và tiếp nhận trị liệu với bác sĩ tâm lý chừng hai năm.
Câu chuyện của cô Thiên không phải là điều hiếm gặp. Trong cộng đồng Việt Nam, nhiều người mẹ âm thầm chịu đựng những tổn thương tinh thần do PPD mà không được chẩn đoán hay hỗ trợ đúng cách. Sự kỳ thị văn hóa, thiếu hụt nguồn lực về sức khỏe tâm thần và rào cản ngôn ngữ thường khiến họ ngần ngại tìm kiếm giúp đỡ, khiến nhiều người phải âm thầm vật lộn đơn độc.
Triệu chứng nghiêm trọng của PPD
PPD là một tình trạng sức khỏe tâm thần nghiêm trọng ảnh hưởng đến phụ nữ sau khi sinh như cảm giác buồn bã kéo dài, lo lắng và kiệt sức, có thể cản trở khả năng chăm sóc bản thân và em bé.
Theo Bác Sĩ Suzie Xuyến Đông, giám đốc khoa Sức Khỏe Hành Vi và Tâm Lý của Trung Tâm Y Tế Southland Integrated Services, Garden Grove, “PPD không giống như ‘baby blues’ – những thay đổi tâm trạng ngắn hạn và sự nhạy cảm về cảm xúc mà nhiều người mẹ mới sinh trải qua – PPD kéo dài hơn, cường điệu, và cần được chăm sóc y tế.”
PPD có thể xuất hiện bất cứ lúc nào trong năm đầu tiên sau khi sinh và bị ảnh hưởng do các yếu tố sinh học, tâm lý, văn hóa, và hệ thống sức khỏe của xã hội.
Bác Sĩ Suzie cũng bổ sung thêm các triệu chứng của PPD như rối loạn cảm xúc và suy nghĩ như cảm thấy trống rỗng, vô cảm, không có kết nối với con, thấy xa cách với người xung quanh, khóc nhiều, hồi hộp, lo sợ, suy nghĩ muốn hại em bé…
Nữ bác sĩ cũng nói thêm về triệu chứng của rối loạn thể chất như: mệt mỏi, mất năng lượng, ăn uống thất thường, giấc ngủ bất thường, đau đớn thân xác không rõ lý do…
Cô Thiên Nguyễn nói về các triệu chứng của PPD mà cô trải qua như cuộc sống trở nên tăm tối, sức khỏe lao dốc, không có hứng thú sống, không muốn chăm sóc con nữa, và muốn tự tử.
Cô Thiên tâm sự rằng cô có uống thuốc trầm cảm nhưng vì không hợp, khiến cô ói nhiều lần, gây buồn ngủ, nên cô phải đổi nhiều loại thuốc.
Theo một báo cáo của Trung Tâm Phòng Ngừa Dịch Bệnh Hoa Kỳ (CDC) năm 2017, tỉ lệ phụ nữ bị PPD tại 27 tiểu bang ở Mỹ là gần 12%, tức là khoảng một trong chín bà mẹ sau sinh mắc phải tình trạng này.
Dữ liệu năm 2021 được công bố trên American Journal of Obstetrics and Gynecology (AJOG) cho thấy tỉ lệ PPD tăng hơn gấp đôi trong thập niên qua, từ 9.4% vào năm 2010 lên đến 19.3% vào năm 2021 – tăng 105% theo dữ liệu hồ sơ y tế từ hệ thống Kaiser Permanente ở Nam California.
Đáng chú ý, phụ nữ gốc Á và các đảo Thái Bình Dương (Asian and Pacific Islander – API) có mức tăng cao nhất, từ 3.6% lên đến 13.8%, tức tăng 280%.
Sự gia tăng đột biến này phản ảnh một xu hướng đáng lo ngại, đặc biệt là trong các cộng đồng người gốc Á tại California. Trên toàn quốc, phụ nữ API cũng có khả năng mắc PPD cao hơn so với phụ nữ da trắng, da đen, hoặc gốc Latino, cho thấy sự cần thiết phải có thêm nghiên cứu chuyên sâu và hỗ trợ sức khỏe tâm thần phù hợp với văn hóa.
Các người mẹ khác cũng cùng hoàn cảnh
Trường hợp của cô Lan (từ chối tiết lộ tên họ), 28 tuổi, cư dân Stanton, có con 2 tuổi, nhận ra cô bị các triệu chứng của PPD khoảng thời gian em bé 15 tháng tuổi.
“Tôi buồn chán nhiều hơn, không thích nghe tiếng con khóc, không thích ồn ào. Lúc nào cũng thấy mệt mỏi, khó chịu,” cô Lan kể.
Cô Lan cho biết áp lực công việc cũng là một thử thách khiến cô không thể chăm sóc chính mình và chăm sóc tốt cho con.
Cô kể bé 15 tháng tuổi là bé thứ hai, khi đứa con đầu sinh ra cô hoàn toàn khỏe mạnh và tâm trạng ổn định.
Cô cũng chia sẻ về các lầm tưởng của PPD như thoạt đầu nghĩ nỗi buồn, chán chường, sẽ chóng qua, hoặc là “baby blues,” nhưng nếu tần suất dày đặc thì nên xem xét lại.
“Lúc đầu, tôi cũng chỉ nghĩ là mình đi làm về mệt nên nghe tiếng em bé khóc thì cáu gắt thôi, nhưng mỗi lần nghe tiếng khóc tôi lại nghĩ lung tung như có ý đánh bé… và tình trạng này lặp đi lặp lại nhiều lần,” cô Lan kể.
Bác Sĩ Suzie cũng cho biết hiểu sai về PPD cũng làm gia tăng mâu thuẫn giữa các thế hệ.
“Nhiều gia đình lầm tưởng về việc người mẹ có những triệu chứng là do ‘hormone’ thay đổi sau khi sinh, hoặc ‘baby blues,’ nên coi thường các dấu hiệu đó dẫn đến thiếu sự đồng cảm với người mẹ, và bất đồng trong việc chăm sóc con cái,” nữ bác sĩ nói.
Bác Sĩ Suzie cũng chia sẻ về các yếu tố ảnh hưởng khiến PPD nặng thêm như: người mẹ từng có trầm cảm trong quá khứ, hoặc tâm bệnh khác, không có sự hỗ trợ và không có người thân bên cạnh, gặp biến chứng khi mang thai hoặc khi sinh em bé, căng thẳng trong cuộc sống, khó khăn khi cho con bú sữa mẹ, và mất ngủ hoặc thiếu ngủ liên tục…
NHÂN MỪNG NGÀY CỦA MẸ (HAPPY MOTHER’S DAY!)
Kính Tặng Những Bà Mẹ: Vợ Lính Thời Chinh Chiến!
(Thôn Nữ Bàu Trai)
Lời Giới Thiệu:
Tác giả bài viết này là một phụ nữ sinh trưởng ở Bàu Trai, miền Đông Nam Phần. Đây là một địa danh mà các quân nhân từng hành quân ở vùng 3 chiến thuật đều quen biết.
Từ câu chuyện tình đơn sơ, một thiếu nữ hiền lành trở thành người vợ lính thời chiến. Đời sống gia binh, người chồng chuẩn bị đi hành quân, tiếng khóc của góa phụ nhà kế bên, tiếng xe Jeep của chàng trở về chạy trên sân sỏi, tiếng súng đêm đêm vọng lại, những lần từ biệt vội vàng, các chuyến về thăm nhà bất chợt giữa các trận đánh. Người vợ lính với 20 năm khắc khoải, hạnh phúc đếm từng ngày để đến lúc tan hàng lại tiếp tục lo cho chồng đi cải tạo. Chúng ta đã từng đọc các trang sử chiến tranh của nam nhi thời binh lửa. Bây giờ xin một lần đọc để thông cảm cho những giọt lệ của phụ nữ VN trong vai trò vợ lính thời chinh chiến.
Vào truyện:
-Trong các chị em gái của gia đình, tôi là đứa con gái nhút nhát nhất. Tôi không thích xem phim chiến tranh, sợ nghe tiếng súng nổ, nên tôi không mong muốn lấy chồng nhà binh như phần đông các cô gái khác thích những chàng trai trong bộ quân phục oai hùng. Có lẽ tôi chịu ảnh hưởng của Ba tôi. Ba tôi là viên chức hành chánh, ông thường than phiền một số sĩ quan trẻ ngang tàng và lái xe ẩu.
Một đêm khuya sau Tết Mậu Thân năm 1968, chúng tôi nghe tiếng gõ cửa, Ba tôi cẩn thận đuổi chị em tôi vào phòng, đóng cửa kỹ lại. Ông bỏ cây súng nhỏ vào túi quần và ra mở cửa. Một sĩ quan trẻ tuổi mặc rằn ri vào xin cho binh sĩ đóng quân trong khu vườn nhà tôi và cho cấp chỉ huy của họ ở tạm trong phòng khách. Lúc đó Ba tôi mới yên tâm biết là đơn vị đi hành quân về đến đây tìm chỗ nghỉ quân.
Lính ở đầy trong khu vườn nhà tôi nhưng không phá phách gì như một số người đồn đại. Riêng vị sĩ quan ở trong phòng khách nhà tôi với cái ghế bố nhà binh nhỏ bé, nằm khiêm nhượng ở một góc phòng. Cuộc sống gia đình tôi không có gì thay đổi khi có mặt vị sĩ quan này. Chúng tôi lịch sự không đi tới lui trong phòng khách. Ban đêm thỉnh thoảng chúng tôi nghe những câu hát vu vơ hoặc vài câu vọng cổ của các người lính trẻ than thở nhớ gia đình và người yêu. Chúng tôi thông cảm và thương mến họ hơn.
Dần dần ba mẹ tôi có cảm tình với vị sĩ quan chỉ huy. Những lúc rảnh rỗi, ông đến nói chuyện hoặc được ba tôi mời ăn cơm gia đình. Ông sĩ quan này mượn phòng khách để làm nơi hội họp của bộ chỉ huy, nhờ thế gia đình tôi quen biết thêm vài sĩ quan nữa. Câu “quân dân như cá nước” là đúng, chúng tôi thân tình rất mau, có những bữa ăn hoặc những buổi tối ngồi chung để xem ti vi thật vui vẻ. Quan niệm không tốt về nhà binh, cảm giác sợ sệt những người lính chiến trong bộ quân phục rằn ri không còn nữa.
Cũng nhờ dịp đơn vị dừng quân, tôi đã gặp nhà tôi sau này. Anh là một trong các sĩ quan trẻ của đơn vị. Chúng tôi biết nhau qua sự giới thiệu của vị sĩ quan quen thân với gia đình như đã kể trên. Một thời gian sau chúng tôi thương nhau và anh xin làm đám hỏi sớm để còn lên đường đi hành quân. Có lần anh nói, gia đình hối thúc cưới vợ, nhưng “Đời lính tác chiến xa nhà, ra đi không chắc có ngày trở lại, cưới vợ chỉ làm khổ cho người đàn bà.” Và anh không muốn vướng bận thê nhi trong thời ly loạn. Sau đó anh đi hành quân liên tục, thỉnh thoảng tôi chỉ nhận được thư. Hơn một năm sau đơn vị anh về đóng quân tại Biên Hòa gần Sài Gòn, đây là dịp tiện lợi để chúng tôi tổ chức đám cưới.
Tôi theo chồng về ở căn nhà trong trại quân đội. Bây giờ tôi cảm thấy hạnh phúc nhất, ngoài gia đình cha mẹ thương yêu, tôi còn có người chồng tính tình trầm tĩnh, hòa nhã với mọi người. Sau những ngày nghỉ phép cưới vợ, anh trở lại cuộc sống nay đây mai đó, anh đi ba bốn tháng mới về một lần hoặc lâu hơn tùy tình hình chiến sự.
Khi anh chuẩn bị đi hành quân tôi không hề biết trước nhưng dễ nhận ra ngay. Tôi thấy những binh sĩ làm việc với anh lăng xăng dọn dẹp chuẩn bị quân trang. Nhưng tôi vẫn mong mình nghĩ lầm. Anh trở về nhà gương mặt đượm nét quan trọng, ít nói với tôi hơn. Bận rộn với giấy tờ, điện thoại và dặn dò người này người kia liên tục. Tôi hiểu anh không có thì giờ để nghĩ đến gia đình. Tôi không quấy rầy anh, tôi luôn luôn nhớ lời dạy bảo của ba tôi trước khi tôi đi theo chồng: “Con đừng bao giờ xen vào công việc của chồng con.” Ăn cơm tối xong anh tiếp tục chuẩn bị tài liệu. Tôi buồn vì sắp phải xa chồng, không biết làm gì hơn là ngồi sau lưng anh, áp má vào sau lưng anh im lặng. Anh làm việc đến gần nửa đêm, xong anh kêu tôi lại ghế salon ngồi, anh dặn dò mọi việc ở trong nhà, có buồn trở về nhà cha mẹ chơi, nhất là phải cất kỹ tờ giấy hôn thú. Tôi hiểu anh muốn ám chỉ điều gì, tôi nghe lòng tê tái. Tôi có bao giờ nghĩ đến mười hai tháng lương tử tuất để thành góa phụ! Không, tôi chỉ cần chồng tôi.
Sau đó chúng tôi chỉ ngủ được vài giờ. Ba giờ sáng trong sân trại rầm rộ tiếng xe, tiếng nói ồn ào của lính. Trong cảnh lờ mờ tối, tôi nhìn ra sân thấy những người lính, lưng đeo ba lô nặng nề, đầu đội nón sắt. Trong số đó sẽ có người không trở lại. Quang cảnh này trái hẳn với những ngày đại lễ, những người lính trong bộ quân phục thẳng nếp, tay cầm súng đi diễn hành rất đẹp.
Khi chồng tôi bắt đầu mặc áo giáp, đeo súng ngang hông, lòng tôi tê tái, có một cái gì đó làm cho tôi bất động, chỉ biết nhìn anh và im lặng. Sau cùng anh đội nón sắt và đưa tay vỗ vào má tôi nói: “Thôi anh đi”. Anh không có những cử chỉ âu yếm hơn, những lời từ giã nhiều hơn như những lần anh đi làm việc bình thường hay đi ăn cơm với bạn bè.
Anh sợ làm tôi khóc. Tôi muốn nói anh cố sớm trở về với em, nhưng càng dặn dò càng đau lòng trong buổi chia tay. Tôi cố gắng không cho nước mắt trào ra. Tôi nhìn anh thật kỹ, để hình ảnh anh in sâu mãi trong lòng tôi. Tôi thầm nghĩ, không biết lần này anh có còn trở về không? Không thể chờ xe anh khuất bóng, tôi chạy vội vào giường khóc nức nở. Cảnh này cứ diễn đi diễn lại trong cuộc đời làm vợ lính của tôi. Có lần tôi nói với anh, khi đi hành quân cho em biết trước để em chuẩn bị tư tưởng cho đỡ sợ. Nhưng có lẽ vì bí mật quân sự hoặc cuộc hành quân gấp rút, anh chẳng bao giờ chiều tôi chuyện đó.
Mỗi lần nghe có tin đơn vị anh đụng độ lớn tôi chỉ biết vào phòng âm thầm cầu nguyện, lo sợ gặp những sĩ quan đến báo tin buồn. Có lúc anh về thăm tôi thình lình. Mừng rỡ không được kéo dài bao lâu lại nghẹn ngào vì anh ra đi sớm hơn lời hứa. Một buổi chiều anh về và nói chiều mai mới đi. Tôi vui mừng vì trưa mai vợ chồng tôi sẽ có chung bữa cơm với nhau. Nhưng đến tối có tiếng điện thoại, anh nghe xong nói với tôi sáng sớm mai anh phải đi. Thế là mất một đêm hạnh phúc, chỉ có tiếng than thở và tiếng nức nở của tôi.
Khi tôi có thai được sáu tháng, lúc đó anh đóng quân tại Bến Tre, anh biết gia đình tôi có quen thân với ông bà bác sĩ tại Mỹ Tho. Anh hẹn gặp tôi tại đó để anh đến thăm vì từ Bến Tre chỉ qua một cái phà là đến Mỹ Tho. Anh cho biết sẽ ở chơi từ trưa đến chiều mới đi. Sáng ngày ấy ba tôi chở tôi xuống Mỹ Tho, sẵn ba tôi thăm lại người bạn cũ. Tôi gặp anh ngượng ngùng mắc cỡ với cái áo bầu khoác ngoài. Tuy là vợ chồng nhưng ít khi sống gần gũi nhau nên đối với anh đôi khi tôi vẫn còn e thẹn. Sau khi chúng tôi hàn huyên được nửa giờ, chúng tôi dùng cơm trưa, tuy có mặt ba tôi và hai ông bà bác sĩ nhưng tôi cũng cảm thấy hạnh phúc lắm. Bữa cơm chưa xong, chồng tôi có máy truyền tin gọi trở về đơn vị, vậy là anh lại đi ngay. Tôi tiếp tục dùng cơm, nhưng món ăn trở nên lạt lẽo, dầu bà bác sĩ nấu rất ngon. Thương con, ba tôi cáo biệt về Sài Gòn sau buổi cơm. Trên xe ông nhìn tôi và vuốt tóc thông cảm.
Một đêm tôi đang ngủ bỗng giật mình thức giấc bởi tiếng khóc thảm thiết của bà hàng xóm, tôi vội đến cửa sổ nhìn ra ngoài để xem chuyện gì xẩy ra. Bên ngoài đêm tối yên tĩnh bị đánh tan bởi tiếng khóc của người vợ trẻ vừa được tin chồng tử trận ngoài chiến trường, cùng đi hành quân chung đơn vị với chồng tôi. Chị khóc lóc, kêu gào, gọi tên chồng nhưng chồng chị sẽ mãi mãi không trở về nữa. Tôi trở lại giường nằm nhưng không ngủ được, tôi thương cho người đàn bà góa phụ kia và lo sợ cho bản thân mình.
Sáng hôm sau người vợ trẻ đầu phủ khăn tang, gương mặt xanh xao cùng với bà mẹ già đi lãnh xác chồng theo sau hai đứa con khoảng ba, bốn tuổi, đầu chít khăn trắng. Chúng nó vô tư không biết gì, thật ra ba chúng đi hành quân luôn, ít khi ở nhà. Bây giờ không có lời an ủi nào làm chị vơi được nỗi buồn, chỉ mong thời gian sẽ hàn gắn vết thương lòng của chị mà thôi. Sau này chị kể, chị nghe tiếng chim cú kêu chiều hôm đó, chị nghĩ có điều xui rồi. Tôi không bao giờ tin dị đoan, tôi không xem bói vì thầy bói nói vui tôi không tin, nói buồn tôi phải bận tâm lo lắng, nhưng bây giờ tôi lại sợ tiếng cú kêu.
Một chị bạn quen, chồng cũng là bạn thân với chồng tôi, nhà ở trong cư xá đối diện, với ba đứa con nhỏ. Chồng đi hành quân không chắc có ngày về, tinh thần của chị ngày càng suy nhược, cộng thêm những lần thay mặt gia đình đi dự đám tang qúa nhiều bạn bè thân thiết bị tử trận. Tinh thần đã sẵn yếu, ngày càng trở nên suy sụp. Lúc ở Việt Nam, bác sĩ phải cho uống thuốc an thần. Sau này may mắn được di tản qua sống ở Mỹ nhưng rồi cũng không tránh khỏi bệnh nan y Alzheimer, chị hoàn toàn mất trí, thể xác trông cậy vào người chồng thủy chung, ngày xưa là người chỉ huy chiến trận tài ba, bay giờ biến thành người y tá tận tụy và hy sinh nhẫn nại cho người vợ tao khang, quen biết từ thuở còn niên thiếu.
Ngày tôi sanh cháu bé, chồng tôi được nghỉ phép, anh ở hẳn trong nhà thương với tôi, mặc cho những lời dị nghị của các cô bác theo xưa cho như vậy là không tốt là bị “mắc phong long”. Mấy ngày sau tôi rời nhà thương, anh được lệnh đi hành quân tại Campuchia. Nhìn anh đi tôi khóc mãi vì nghe tin đồn ở Campuchia thường bị “Cáp duồn”. Mẹ tôi khuyên “Con mới sanh khóc như thế không tốt đâu”. Nhưng tôi đâu nào nghĩ đến sức khoẻ của tôi, tôi lo cho anh và không muốn con tôi mất cha. Hàng ngày bận bịu nuôi con, nghĩ đến anh tôi chỉ biết cầu nguyện.
Đến năm 1973 chồng tôi chuyển sang làm việc hành chánh, mặc dù ở đâu cũng là phục vụ cho nước nhà, nhưng anh không thích lắm. Riêng tôi vui vẻ hơn vì đây là dịp mẹ con tôi được sống với anh hàng ngày. Tại đây anh vẫn phải đi xuống thăm các quận thường xuyên. Đã có các sĩ quan thỉnh thoảng bị chết vì địch phục kích dọc đường, cho nên tôi vẫn tiếp tục lo lắng cho anh. Ngày này qua ngày khác, mỗi buổi chiều tôi nghe chiếc xe lăn bánh trên con đường đá sỏi vào cổng là tôi biết anh đã bình yên trở về. Có những chiều anh về rất muộn, tôi không yên tâm được, vào phòng ngồi bất động âm thầm cầu nguyện. Tình thương đã khiến tôi rất thính tai, tiếng cổng mở cửa từ xa tôi đã nghe được, lúc đó tôi mới thở phào nhẹ nhõm, đi ra ôm lấy con và cùng nhau ra đón ba nó.
Có những đêm pháo kích tôi sợ quá, một tay ôm choàng lấy con, một tay nắm chặt tay anh, nhưng sau khi đợt pháo kích đầu tiên đã chấm dứt, anh phải vội vã từ giã mẹ con tôi để băng qua cửa hông nhà đi xuống hầm trung tâm hành quân, hầu tiện việc chỉ huy yểm trợ các đơn vị đồn trú địa phương. Muốn cho chồng luôn được bình yên và tôi bớt đi nỗi lo âu để yên tâm làm việc nội trợ, một hôm tôi đưa cho anh xâu chuỗi mà vị linh mục đỡ đầu đã cho anh ngày rửa tội. Tôi nói “Anh nhớ luôn bỏ xâu chuỗi này vào túi áo mỗi ngày anh đi làm việc, để có Chúa phù hộ anh và em đỡ lo lắng cho anh.” Tôi biết đàn ông tánh không chu đáo lắm nên tôi nói thêm “Anh thương em hãy nhớ lời em dặn.”
Ngày tháng cứ thế trôi qua, chiến sự càng ngày càng sôi động, cho đến một ngày mẹ con tôi từ giã anh, trở về ở với ngoại, để anh không phải bận tâm gia đình. Chúng tôi từ giã đời sống gia binh. Lần này tôi cũng nhìn anh rất kỹ và niềm hy vọng gặp lại anh ít hơn.
Khi cuộc sống của người vợ lính thời chiến chấm dứt thì những ngày nghiệt ngã mới lại bắt đầu. 30/04/75 đã chấm dứt cuộc đời binh nghiệp của chồng tôi và anh đi tù với mười ba năm cải tạo. Riêng tôi, ngoài trách nhiệm nuôi chồng, nuôi con, nỗi lo âu vẫn còn và sự mong đợi chồng về mỏi mòn hơn.
Sau cùng, nhờ ơn trên, nhà tôi đã trở về. Anh vẫn còn giữ xâu chuỗi ngày xưa đã cùng anh sống trong ngục tù với những chỗ bị đứt đã nối lại và rơi mất một hạt.
Hơn hai mươi năm làm vợ lính thời chiến, 13 năm vợ tù cải tạo của thời bình, là người con gái ở miền quê Bàu Trai, tôi có làm gì đâu mà suốt đời chỉ sống với nước mắt.
Chiến tranh đã cướp mất tuổi thanh xuân của bao nhiêu người vợ trẻ. Chỉ còn lại Việt Nam, một quê hương điêu linh, một dân tộc bất hạnh triền miên trong chiến tranh và nghèo khó
Tin Quốc Tế Đó Đây
Thêm Tin Về Hồng y Người Mỹ Robert Francis Prevost Được Bầu Làm Giáo Hoàng Lần Đầu Tiên Trong Lịch Sử!
VATICAN – Khói trắng bốc lên từ nhà nguyện Sistine lúc hơn 6 giờ chiều ngày 8 Tháng Năm đã chính thức xác nhận: Giáo hội Công giáo toàn cầu có tân Giáo hoàng. Sau bốn vòng bỏ phiếu, Hồng y Robert Francis Prevost, người Mỹ đầu tiên trong lịch sử, được mật nghị bầu chọn và lấy tông hiệu Leo XIV.
Từ ban công uy nghi của Vương cung Thánh đường Thánh Peter, tiếng hô vang bằng tiếng Latin của Hồng y trưởng đẳng phó tế Dominique Mamberti vang dội: “Habemus Papam!” – “Chúng ta đã có Giáo hoàng!”. Bên dưới, hàng chục ngàn tín hữu xúc động hòa trong tiếng chuông ngân, hô to “Viva il Papa!” – một lời tung hô thiêng liêng dành cho vị mục tử mới của 1,4 tỉ người Công giáo khắp thế giới.
Tân Giáo hoàng Leo XIV, năm nay 69 tuổi, đến từ Chicago, tiểu bang Illinois. Ngài là một nhà truyền giáo từng phục vụ hàng chục năm tại Peru, nơi từng đảm nhiệm chức giám mục thành phố Chiclayo từ 2014 đến 2023. Trước khi được bầu, ngài là người đứng đầu một trong những cơ quan quan trọng nhất của Tòa Thánh: Bộ Giám Mục – chuyên trách việc bổ nhiệm các giám mục trên toàn thế giới.
Xuất hiện lần đầu trước công chúng trong bộ lễ phục trắng tinh, Đức Leo XIV mở đầu bài phát biểu bằng thông điệp quen thuộc nhưng đầy sức nặng: “Bình an ở cùng các con.” Ngài nhắc lại lời chào đầu tiên của Chúa Giêsu sau khi sống lại, và bày tỏ nguyện vọng đưa bình an đến từng gia đình trên thế giới. Sau phần phát biểu ngắn nhưng xúc động, tân Giáo hoàng ban phép lành trọng thể “Urbi et Orbi” – cho thành Rome và toàn thế giới.
Dù khói trắng đã bốc lên hơn một giờ trước, Giáo hoàng Leo XIV xuất hiện trễ hơn thường lệ. Nhưng điều đó không làm nguôi đi niềm háo hức của đám đông hành hương đang chờ đợi. Trong khi đó tại Washington Tổng Thống Donald Trump phát biểu: “Tôi đã thấy khói, nhưng chưa thấy Giáo hoàng”, Tổng thống Mỹ đùa với phóng viên tại Bạch Ốc. Trước đó, ông từng gây tranh cãi khi tài khoản chính thức của Nhà Trắng đăng hình ông mặc y phục giống Giáo hoàng – do AI tạo – ngay trước thềm mật nghị.
Việc một người Mỹ trở thành Giáo hoàng mở ra một kỷ nguyên mới cho Tòa Thánh Vatican. Dư luận kỳ vọng ngài sẽ kế thừa tinh thần cải tổ từ Giáo hoàng Francis, đặc biệt trong các vấn đề quản trị giáo hội, phát triển giáo lý về môi trường, và thúc đẩy đối thoại liên tôn giáo.
Khách hành hương Roseleia Cordeiro từ Brazil vừa lau nước mắt vừa thốt lên: “Tôi không biết diễn tả sao, nhưng tôi biết ơn Chúa vì khoảnh khắc này.” Còn Joseph Brian, một đầu bếp 39 tuổi đến từ Bắc Ireland thì nói: “Tôi không phải người sùng đạo, nhưng có mặt ở đây hôm nay thật sự là điều kỳ diệu.”
Vatican vừa bước sang một trang sử mới – một chương mới được viết bởi một người Mỹ lần đầu tiên ngồi vào ngai tòa Thánh Peter.
Câu hỏi giờ đây là: Ngài Leo XIV sẽ dẫn dắt Giáo hội đi về đâu trong kỷ nguyên đầy biến động phía trước?
Ông Trump mong được gặp, hầu hết lãnh đạo thế giới kỳ vọng nhiều vào tân Giáo hoàng!
-Lãnh đạo nhiều quốc gia đã gần như ngay lập tức gửi lời chúc mừng khi Tòa thánh tuyên bố họ đã bầu được Giáo hoàng mới. Giáo hoàng Leo XIV sẽ là lãnh đạo của 1,4 tỉ tín hữu Công giáo trên toàn thế giới, và cũng là nguyên thủ của thành quốc Vatican.
(Giáo hoàng Leo XIV trong lần đầu tiên ra mắt công chúng tại ban công Vương cung thánh đường Thánh Peter ngày 8-5)
Ông Trump vinh dự vì Giáo hoàng là người Mỹ
Tổng thống Mỹ Donald Trump khi hay tin đã nhanh chóng gửi lời chúc mừng đến tân Giáo hoàng Leo XIV, nhấn mạnh rằng nước Mỹ vinh hạnh khi có ngài là vị Giáo hoàng người Mỹ đầu tiên.
"Xin chúc mừng Hồng y Robert Francis Prevost, người vừa được bầu làm Giáo hoàng. Thật vinh dự khi biết rằng ông ấy là Giáo hoàng người Mỹ đầu tiên. Thật là một sự phấn khích và là vinh dự lớn lao cho đất nước chúng ta", ông Trump viết.
Trong bài đăng, Tổng thống Mỹ cũng nêu rằng ông rất mong được gặp vị tân Giáo hoàng và kỳ vọng đó sẽ là khoảnh khắc "vô cùng ý nghĩa".
Tối 8-5, Vatican bầu Hồng y Prevost trở thành người lãnh đạo mới thay cố Giáo hoàng Francis. Vị tân Giáo hoàng lấy tông hiệu là Leo XIV. Ông là người gốc Chicago (Mỹ) và giữ hai quốc tịch Mỹ và Peru.
Kỳ vọng cho hòa bình và hữu nghị
"Mong rằng triều đại của ngài sẽ góp phần tăng cường đối thoại và bảo vệ nhân quyền trong một thế giới cần hy vọng và đoàn kết", Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez viết lời chúc mừng vị tân Giáo hoàng trên X.
"Thông qua vai trò của mình, ngài mang lại hy vọng và sự dẫn dắt cho hàng triệu tín hữu trên khắp thế giới trong thời điểm đầy thách thức hiện nay", tân Thủ tướng Đức Friedrich Merz cũng gửi lời chúc mừng. Ông Merz cũng là lãnh đạo của Đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo.
Tổng thống Colombia Gustavo Petro hoan nghênh việc Vatican lựa chọn một vị tân Giáo hoàng có liên kết sâu sắc với châu Mỹ Latin, khi Đức Leo XIV đã từng phục vụ suốt một thập kỷ tại Trujillo, Peru, và sau đó được bổ nhiệm làm giám mục thành phố Chiclayo, một thành phố khác của Peru.
"Tôi hy vọng ông ấy sẽ trở thành một nhà lãnh đạo vĩ đại cho các dân tộc di cư trên khắp thế giới và tôi hy vọng ông ấy sẽ cổ vũ những anh chị em di cư Mỹ Latin của chúng ta, những người đang bị xúc phạm tại Mỹ", ông Petro viết trên mạng xã hội.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng lên tiếng chúc mừng Giáo hoàng Leo XIV, kỳ vọng rằng Vatican sẽ duy trì "sự hỗ trợ về mặt đạo đức và tinh thần" cho Ukraine dưới sự lãnh đạo của vị Giáo hoàng mới.
"Vào thời điểm đầy quyết định này với đất nước chúng tôi, chúng tôi hy vọng rằng Vatican sẽ tiếp tục hỗ trợ về mặt tinh thần và đạo đức cho những nỗ lực của Ukraine nhằm khôi phục công lý và đạt được hòa bình lâu dài", ông Zelensky bày tỏ trên X.
Cùng lúc đó, Tổng thống Israel Isaac Herzog gửi lời chúc đến vị lãnh đạo mới của Giáo hội Công giáo, nói thêm rằng Israel hoan nghênh triển vọng về việc phát triển mối quan hệ chặt chẽ hơn với Vatican.
"Chúng tôi mong muốn tăng cường mối quan hệ giữa Israel và Tòa thánh, đồng thời củng cố tình hữu nghị giữa người Do Thái và Kitô giáo ở Thánh địa và trên toàn thế giới. Cầu mong triều đại giáo hoàng của ngài là một trong những cầu nối và sự thấu hiểu giữa tất cả các tín ngưỡng và các dân tộc", Hãng tin AFP dẫn bài đăng của ông Herzog.
Nối tiếp lời chúc mừng của lãnh đạo các quốc gia, Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng bày tỏ sự hoan nghênh và kỳ vọng các cuộc đối thoại mang tính xây dựng sẽ được duy trì giữa Nga và Tòa thánh dựa trên các giá trị Kitô giáo.
"Tôi chắc chắn rằng các cuộc đối thoại và tiếp xúc mang tính xây dựng đã được thiết lập giữa Nga và Vatican sẽ phát triển hơn nữa trên cơ sở các giá trị Kitô giáo, (các giá trị) đã đoàn kết chúng ta", truyền thông nhà nước Nga dẫn lời ông Putin.
Giải Nobel Hòa Bình Tố Cáo Phương Tây Bỏ Quên Xung Đột Congo
-Ngày 8/5/2025, Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) đưa tin cho hay Giải Nobel Hòa bình tố cáo phương Tây bỏ quên xung đột Congo, khiến « 26 triệu người đói , và chỉ trích thỏa thuận "mờ ám" về khoáng sản với Mỹ.
Tại Nghị Viện Âu Châu (EP) hôm 7/5, Bác sĩ Denis Mukwege, giải Nobel Hòa bình 2018 và giải Nhân quyền Sakharov 2014, đã tố cáo tình trạng Congo bị quên lãng.
Sau cuộc xung đột kéo dài 30 năm khiến hơn 6 triệu người chết, hơn 26 triệu người lâm vào tình trạng đói ăn nghiêm trọng (« mất an ninh lương thực hoàn toàn »).
Bác sĩ Mukwege cảnh báo : Dự án để hai quốc gia vẫn đang là đối thủ cùng quản lý việc khai thác « đang gieo mầm » cho xung đột mới.
Giải Nobel Hòa bình Congo kêu gọi Âu Châu tham gia vào đàm phán đang diễn ra, trong lúc chính quyền Trump thúc đẩy một thỏa thuận cho phép doanh nghiệp Mỹ tiếp cận dễ dàng hơn các tài nguyên tại khu vực này.
Chiến Tranh Thuế Quan: Mỹ và Trung Quốc Lần Đầu Tiên Họp Chuẩn Bị Cho Đàm Phán
(Ảnh REUTERS - China Daily, chụp ngày 9/4/2025: Dây chuyền sản xuất các sản phẩm của ô tô thông minh tại nhà máy của Công ty Công nghệ xe Kết nối Thông minh Beidou (BICV), ở Tô Thiên, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc.)
-Hoa Kỳ và Trung Quốc thông báo sẽ họp vào cuối tuần này tại Thụy Sĩ để chuẩn bị các cơ sở cho đàm phán thương mại. Theo thông tấn xã AFP, đây là lần đầu tiên hai bên chấp nhận xuống thang kể từ khi Hoa Thịnh Ðốn áp thuế hải quan 145% đối với hàng Trung Quốc và Bắc Kinh trả đũa với mức thuế 125%.
Trên kênh Fox News hôm 6/5/2025, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Scott Bessent thông báo Mỹ và Trung Quốc sẽ họp trong hai ngày 10 và 11/5, với mục tiêu trước mắt là "xuống thang căng thẳng". Ông Scott Bessent cho biết "nóng lòng có các trao đổi mang tính xây dựng với Trung Quốc nhằm tái cân bằng hệ thống kinh tế quốc tế để phục vụ tốt hơn cho lợi ích của nước Mỹ".
Trong khi đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Lâm Kiếm (Lin Jian) cảnh báo "mọi áp lực với Trung Quốc sẽ không mang lại kết quả". Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, Trung Quốc sẽ "kiên quyết bảo vệ lập trường" trong cuộc họp sắp tới tại Thụy Sĩ giữa Phó Thủ tướng Hà Lập Phong (He Lifeng) và Bộ trưởng Tài chánh cùng đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer. Theo phía Trung Quốc, cuộc họp được tổ chức "theo yêu cầu của phía Mỹ".
Theo thông tấn xã Reuters, trước thềm cuộc họp tại Thụy Sĩ, hôm 7/5, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc tung ra một loạt biện pháp để giảm thiểu các tổn thất về kinh tế do cuộc chiến thương mại với Mỹ, trong đó có việc hạ lãi suất chỉ đạo 0,5%, và bơm thêm tiền mặt với biện pháp giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc (RRR) xuống 50 điểm đối với các ngân hàng kể từ ngày 15/5.
Theo Thống đốc Ngân hàng Trung ương, ông Phan Công Thắng (Pan Gongsheng), đợt giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc đầu tiên, từ tháng 9/2024, đã cho phép bơm ra thị trường khoảng 1.000 tỉ Nhân dân tệ tiền mặt, tương đương 138 tỉ Mỹ kim. Lãi suất tiền cho vay mua bất động sản lần đầu với thời hạn hơn 5 năm cũng sẽ được giảm từ 2,85% xuống còn 2,6%.
Về phía Mỹ, Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (FED) hôm 7/5 dự kiến vẫn giữ nguyên lãi suất chỉ đạo và tiếp tục theo dõi các hậu quả của cuộc chiến tranh thuế quan do Tổng thống Donald Trump phát động. Thông báo chính thức sẽ được đưa ra vào 2 giờ chiều 7/5 giờ Hoa Kỳ. Theo thông tấn xã AFP, hiện tại, các chỉ số chính thức căn bản của nền kinh tế Mỹ về cơ bản vẫn ổn định: Thất nghiệp 4,2% vào tháng Tư, lạm phát 2,3% vào tháng Ba, cao hơn một chút so với mục tiêu FED đề ra.
TIN VẮN - TIN TỔNG HỢP
(Les Echos) – Thỏa thuận khoáng sản Kiev-Hoa Thịnh Ðốn sắp có hiệu lực. Hôm 8/5/2025, Quốc hội Ukraina đã phê chuẩn thỏa thuận khai thác khoáng sản được ký kết giữa Ukraina và Hoa Kỳ hôm 30/4. Thỏa thuận này được coi là công bằng và có lợi cho cả đôi bên, đồng thời mở đường cho các khoản đầu tư lớn vào Ukraina. Nội dung chính của thỏa thuận bao gồm việc thành lập một quỹ đầu tư chung giữa hai nước, với mục tiêu hỗ trợ quá trình tái thiết Ukraina, được ước tính lên đến hơn 500 tỷ Mỹ kim. Kiev hoan nghênh thỏa thuận phù hợp với Hiến Pháp, bảo vệ chủ quyền khoáng sản và thúc đẩy mục tiêu hội nhập Âu Châu của Ukraina.
(AFP) – Bắc Hàn lại thử phi đạn-đạn đạo. Quân đội Nam Hàn cho hay hôm 8/5/2025, nhà cầm quyền Bình Nhưỡng đã phóng nhiều phi đạn-đạn đạo tầm ngắn từ khu vực Wonsan. Các phi đạn bay được khoảng 800 cây số trước khi rơi xuống Biển Nhật Bản. Chính quyền Seoul lên án mạnh mẽ hành động này, cho đây là một sự khiêu khích đe dọa đến hòa bình và ổn định trong khu vực. Vụ bắn phi đạn diễn ra đúng vào lúc Nga, có mối quan hệ hợp tác quân sự chặt chẽ với Cộng sản Bắc Hàn, đang chuẩn bị tổ chức lễ kỷ niệm Chiến thắng phát-xít Đức trong Đệ nhị Thế chiến.
(AFP) – Xung đột Ấn Độ-Pakistan: New Delhi không muốn leo thang căng thẳng, nhưng sẽ trả đũa « rất cứng rắn ». Trong buổi tiếp người đồng cấp Iran, Abbas Araghchi, hôm 8/5/2025, Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar nhấn mạnh sẽ trả đũa « rất mạnh mẽ », nếu Ấn Độ bị tấn công. Iran có quan hệ tốt với cả Ấn Độ và Pakistan, hai cường quốc nguyên tử Nam Á. Xung đột tiếp diễn hôm 7/5. Theo chính phủ Ấn Độ, các cuộc oanh kích hôm 7/5 của Pakistan tại làng Poonch, miền Tây-Bắc, nằm sát đường ranh giới ở Kashmir, khiến 13 người chết và làm bị thương khoảng 40 người khác. Về phần mình, quân đội Pakistan thông báo đã bắn hạ 25 drone của Ấn Độ vào tối 7/5 tại ít nhất 9 đô thị.
(AFP) – Iran phủ nhận có ý đồ tấn công Tòa Ðại sứ Do Thái ở Anh Quốc. Hôm 8/5/2025, chính quyền Iran đã phủ nhận mọi sự dính líu đến âm mưu giả định nhắm vào Tòa Ðại sứ Do Thái tại thủ đô Luân Đôn của Anh Quốc, sau khi các công dân Iran bị bắt tại Anh Quốc trong khuôn khổ các chiến dịch chống khủng bố hôm 4/5 vừa qua. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh Iran và Hoa Kỳ đang đàm phán về chương trình nguyên tử của Teheran.
(AFP) – Liên Hiệp Âu Châu chuẩn bị đánh thuế 100 tỉ Euro hàng Mỹ nhập khẩu nếu đàm phán với Trump thất bại. Hôm 7/5/2025, một số nhà ngoại giao Âu Châu cho biết Liên Hiệp Âu Châu đang chuẩn bị các biện pháp đánh thuế đối với 100 tỉ Euro hàng Mỹ để trả đũa, nếu đàm phán về thuế quan với Hoa Thịnh Ðốn không thành. Trump đã dọa tăng thêm 20% thuế với phần lớn hàng Âu Châu. Quyết định này tạm đình hoãn đến tháng 7/2025 trong thời gian hai bên đàm phán. Theo Ủy viên Thương mại Âu Châu Maros Sefcovic, 70% hàng Âu Châu hiện đã bị tăng thuế từ 10 đến 25%.
(RFI) – Ngân sách Liên Hiệp Âu Châu 2028-2034 : Nghị Viện Âu Châu chủ trương tăng mạnh ngân sách quốc phòng để đối phó với Nga. Hôm 7/5/2026, Nghị Viện Âu Châu (EP) ra văn bản xác định các hướng ưu tiên trong Định hướng tài chính (CEF) 7 năm 2028-2034. Điểm được chú ý nhiều là đòi hỏi « nâng trần » ngân sách cho quốc phòng, hiện giới hạn ở mức 1% Thu nhập Quốc dân (GNI) của 27 nước thành viên. Đây là lần đầu tiên Liên Hiệp Âu Châu (EU) xem xét định hướng tài chính 7 năm kể từ cuộc xâm lược của Nga chống Ukraina.
(AFP) – Tổng thống Syria, cựu thủ lĩnh thánh chiến, lần đầu tiên công du phương Tây. Hôm 7/5/2025, khi tiếp Tổng thống Ahmad al-Chareh, Tổng thống Emmanuel Macorn yêu cầu tân lãnh đạo Syria « thực thi các biện pháp bảo vệ mọi người dân Syria, bất kể nguồn gốc, tôn giáo, quan điểm ». Tổng thống Syria đáp lại : An toàn của người dân là « ưu tiên số một ». Vụ thảm sát 1.700 người, đa số là theo hệ phái Hồi giáo Alaouit, tại căn cứ địa trước đây của nhà độc tài Assad, đã gây chấn động thế giới. Chuyến công du của tân Tổng thống Syria bị một bộ phận chính giới Pháp chỉ trích mạnh mẽ.
(AFP) – Thụy Sĩ lên án Đức đơn phương đẩy lùi người xin tị nạn. Hôm 7/5/2025, Bộ trưởng Nội vụ Liên bang Đức ra lệnh cho Cảnh sát cửa biên giới từ chối tiếp nhận những người xin tị nạn, « trừ những người thuộc các nhóm dễ tổn thương như trẻ em và phụ nữ mang thai ». Chính quyền Đức giải thích Bá Linh họ phải làm như vậy vì các nước trong không gian Schengen không đoàn kết giải quyết « các thách thức về nhập cư ». Bộ trưởng Tư pháp và Cảnh sát của Thụy Sĩ, thành viên của không gian tự do đi lại Schengen, có đường biên giới dài với Đức, « lấy làm tiếc » là Bá Linh đã đơn phương đưa ra quyết định đẩy người xin tị nạn.
(AFP) – 10% người giàu nhất hành tinh chịu trách nhiệm đối với 2/3 lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính từ năm 1990. Theo chuyên gia Sarah Schongart, Đại học Zurich, tác giả chính của một nghiên cứu được công bố trên Nature Climate Change, hôm 7/5/2025, « mối liên hệ giữa dấu ấn cacbon của những người giàu nhất hành tinh và tình trạng Trái Đất bị hâm nóng là trực tiếp ». Riêng 10% người giàu nhất Hoa Kỳ và Trung Quốc đã chịu trách nhiệm phân nửa lượng khí thải làm Trái đất nóng lên.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét