ĐIỂM TIN 10/07/2024 - Long Đỗ

Thượng đỉnh NATO khai mạc : Hậu thuẫn Ukraina chống Nga xâm lược là chủ đề trọng tâm Thượng đỉnh của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO khai mạc hôm qua, 09/07/2024, tại Washington, Hoa Kỳ, đúng vào dịp khối này kỷ niệm 75 năm thành lập. Tổng thống Mỹ Joe Biden có bài diễn văn tái khẳng định sự hậu thuẫn mạnh mẽ của NATO giúp Ukraina chống Nga xâm lược. Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại thượng đỉnh NATO, Washington, Hoa Kỳ, ngày 09/07/2024. AP - Evan Vucci - Trọng Thành

<!>

Thông tín viên Guillaume Naudin tường trình từ Washington :

‘‘Như mọi nguyên thủ quốc gia, tổng thống Joe Biden coi trọng các biểu tượng. Ông đã có bài diễn văn tại chính nơi mà Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương được ký kết năm 1949. Mục tiêu là để nhấn mạnh rằng NATO giờ đây hùng mạnh hơn xưa và liên minh cần có Hiệp ước này để đối mặt với các thách thức hiện tại, như trong việc hậu thuẫn đối tác Ukraina. Kiev sẽ nhận được thêm 5 hệ thống phòng không để chống xâm lược Nga.

Tổng thống Biden nói : ‘‘Putin không muốn gì hơn là Ukraina bị khuất phục hoàn toàn, là kết liễu nền dân chủ tại Ukraina, hủy diệt nền văn hóa Ukraina, xóa Ukraina khỏi bản đồ thế giới. Chúng ta cũng biết là chế độ Putin sẽ không dừng lại ở Ukraina. Nhưng quý vị đừng lầm, Ukraina có thể và sẽ chặn đứng được bước tiến của Putin’’.

Phát biểu của tổng thống Biden có mục tiêu trấn an các đồng minh về cam kết của Mỹ. Nhưng ông Biden cũng hiểu rằng các đồng minh lo ngại về khả năng nếu đắc cử Donald Trump có thể đầu tư ít hơn cho liên minh. Về vấn đề này, tổng thống Mỹ tìm cách trấn an: ‘‘Trong lưỡng đảng Hoa Kỳ, đại đa số hiểu rằng NATO giúp chúng ta được bảo đảm hơn về mặt an ninh. Việc các đại diện của các đảng Dân Chủ và Cộng Hòa có mặt tại đây là minh chứng cho điều này’’.

Ông Biden cũng cho biết khi ông kế nhiệm Donald Trump, mới chỉ có 9 quốc gia đạt được mục tiêu dành 2% GDP cho chi phí quân sự như đòi hỏi của tổng thống Mỹ tiền nhiệm, nhưng hiện tại đã có 23 nước’’.

Tối hôm qua, tổng thống Mỹ cùng các lãnh đạo Đức, Ý, Hà Lan và Rumani đã ra một thông cáo chung, cho biết cấp thêm cho Kiev nhiều hệ thống phòng không mới, trong đó có 5 hệ thống Patriot, loại vũ khí đặc biệt hiệu quả trong việc đánh chặn các tên lửa đạn đạo của Nga. Theo Reuters, như vậy phương Tây đã cung cấp đủ số lượng hệ thống tên lửa phòng không Patriot tối thiểu cần thiết, theo yêu cầu của Kiev.

Thượng đỉnh ở Washington : Ukraina hy vọng NATO hứa kết nạp trong tương lai

Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky, hôm qua 09/07/2024, đã tới Washington để tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO, kỷ niệm 75 năm thành lập Liên Minh Bắc Đại Tây Dương, kéo dài đến ngày mai 11/07. Nguyên thủ Ukraina hy vọng các quốc gia thành viên NATO đưa ra những cam kết cụ thể về việc kết nạp Kiev, cũng như tăng cường viện trợ vũ khí cho Ukraina để chống quân Nga xâm lược.

Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky phát biểu tại Viện Ronald Reagan, bên lề thượng đỉnh NATO tại Washington, Hoa Kỳ, ngày 09/07/2024. AP - Jose Luis Magana

Phan Minh

Từ Kiev, thông tín viên Stéphane Siohan tường trình :

Gia nhập Liên Minh Bắc Đại Tây Dương một ngày nào đó là mục tiêu chiến lược của Nhà nước Ukraina, nhưng triển vọng này vẫn không có gì chắc chắn và các nhà lãnh đạo Ukraina hy vọng rằng vào cuối hội nghị thượng đỉnh, các nước thành viên NATO sẽ đưa ra lời hứa rằng kết nạp Ukraina trong tương lai là một điều “không thể đảo ngược được”.

Ngoài ra, một ngày trước khi khởi hành đến Washington, Volodymyr Zelensky đã nêu ra các ưu tiên của Ukraina trong hội nghị thượng đỉnh này. Trước hết, Ukraina sẽ kêu gọi các đối tác cung cấp cho Kiev thêm nhiều hệ thống phòng không để bảo vệ các thành phố Ukraina và cơ sở hạ tầng quan trọng bị hư hại do các cuộc không kích liên tục.

Sau đó, Zelensky cũng sẽ kêu gọi các đồng minh trong NATO cung cấp thêm chiến đấu cơ F-16 trong 2 năm tới. Những chiếc F-16 đầu tiên dự kiến từ Hà Lan sắp tới Ukraina, nhưng quân đội Ukraina sẽ cần thêm F-16 nếu muốn chống lại ưu thế trên không của Nga.

Cuối cùng, hơn bao giờ hết, phái đoàn Ukraina sẽ tìm cách thuyết phục phương Tây cho phép quân đội Ukraina tấn công các mục tiêu quân sự trên lãnh thổ Liên Bang Nga bằng vũ khí phương Tây, giải pháp duy nhất để Kiev ngăn chặn những cuộc oanh kích không ngừng nghỉ như hôm thứ Hai vừa qua.

Nga phát lệnh truy nã vợ nhà đối lập quá cố Alexei Navalny

Chính quyền Nga, hôm qua 09/07/2024, thông báo đã phát lệnh bắt giam nhà đối lập lưu vong Yulia Navalnaya, góa phụ của Alexei Navalny, thiệt mạng vào tháng 2. Bà Navalnaya bị buộc tội “tham gia vào một tổ chức cực đoan”.

Bà Yulia Navalnaya, vợ góa của nhà đối lập Nga Alexei Navalny, tại Thụy Sỹ, ngày 03/05/2024. AP - Gian Ehrenzeller

Phan Minh

Tòa án Basmanny ở thủ đô Matxcơva, đã xử vắng mặt và phát lệnh truy nã bà Navalnaya, đang sống lưu vong ở Đức. Bộ phận phụ trách truyền thông của tòa án Matxcơva, được AFP trích dẫn, cho biết “Yulia Borisovna (Navalnaya) đã bị đưa vào danh sách truy nã”.

Trên mạng X, bà Navalnaya viết rằng “Vladimir Putin là một kẻ giết người và là tội phạm chiến tranh”. Bà đã thề sẽ tiếp nối sự nghiệp chồng bà, người từng là kẻ thù số một của Vladimir Putin, trước khi chết một cách bí ẩn trong một nhà tù ở Bắc Cực vào tháng 02/2024. Bà cũng liên tục kêu gọi phe đối lập không nên mất hy vọng và tích cực lên án Kremlin về những hành động nhắm vào những người bất đồng chính kiến ở Nga.

Đức, quốc gia bà Navalnaya cư trú, coilệnh bắt giữ do Nga ban hành là phi dân chủ. Thủ tướng Olaf Scholz lập luận đó là “lệnh bắt giữ chống lại khát vọng tự do và dân chủ”.

Vẫn về tình hình nhân quyền ở Nga, tòa án nước này đã kết án 6 năm tù đạo diễn Evguenia Berkovitch, 39 tuổi, và nhà viết kịch Svetlana Petriitchouk, 44 tuổi. Hai nghệ sĩ bị buộc tội “thúc đẩy khủng bố” thông qua một vở kịch dàn dựng vào năm 2020.

Phong trào đàn áp ở Nga trong những năm gần đây đã khiến hầu hết các nhà đối lập bị bỏ tù hoặc buộc họ phải sống lưu vong. Hàng nghìn thường dân Nga cũng bị bắt vì hành vi phản đối hoặc chỉ trích cuộc chiến ở Ukraina và nhiều người đã phải lĩnh mức án rất khắc nghiệt.

Trang mạng cực hữu đặt tại Nga kêu gọi sát hại nhiều chính trị gia cánh tả Pháp

Một tuần sau khi công bố danh sách 98 luật sư Pháp cần sát hại, trang mạng cực hữu Réseau Libre, đặt tại Nga, lại bổ sung 4 chính trị gia cánh tả Pháp, cùng một luật sư nổi tiếng về các nỗ lực chống bạo lực cảnh sát, vào danh sách đối tượng cần triệt hạ.

 

Thượng nghị sĩ Cộng Sản Pháp Ian Brossat (T), dân biểu cánh tả Pháp Alexis Corbiere (G) trong một cuộc họp vận động tranh cử tại quảng trường Jean-Jaures, Montreuil, Pháp, ngày 17/06/2024. © AFP - LUDOVIC MARIN

Trọng Thành

Theo trang mạng của Thượng Viện Pháp hôm qua, 09/07/2024, 4 chính trị gia nói trên bao gồm thượng nghị sĩ đảng Cộng Sản Ian Brossat và ba chính trị đảng cực tả Nước Pháp Bất Khuất Manuel Bompard, Rachel Kéké và Alexis Corbière. Luật sư Yassine Bouzrou bị nhắm đến là người bảo vệ gia đình của Nahel Merzouk, người thanh niên bị chết do đạn của cảnh sát mùa hè năm ngoái.

Theo thượng nghị sĩ Ian Brossat, người bị trang mạng Réseau Libre kêu gọi sát hại, ‘‘điều này cho thấy bộ mặt thực sự của cực hữu’’, ‘‘cả trăm luật sư là mục tiêu đe dọa do các hoạt động chống lại đảng cực hữu Tập Hợp Dân Tộc’’. Trên mạng X, bộ trưởng Tư Pháp Éric Dupond-Moretti nhấn mạnh: ‘‘Những kẻ muốn tiêu diệt tự do của chúng ta luôn luôn bắt đầu bằng việc tấn công vào các luật sư. Tôi sẽ không để cho họ làm như vậy’’.

Với thượng nghị sĩ Ian Brossat, các đe dọa này được đưa ra sau hai vòng bầu cử Quốc Hội, ngày 30/06 và 07/07, cho thấy một số người ‘‘đã không chấp nhận các kết quả bầu cử, và thay vì có thể giành thắng lợi bằng biện pháp ôn hòa, họ lại tin rằng có thể dùng bạo lực’’. Trên mạng X, lãnh đạo đảng Xã Hội Olivier Faure nhấn mạnh : ‘‘Phe cực hữu không chấp nhận thất bại. Họ kêu gọi giết người. Kiên quyết ủng hộ các nạn nhân là đích ngắm của các phần tử tội phạm này’’.

Luật sư Yassine Bouzrou cho biết đã khiếu kiện lên Viện Công tố chống khủng bố quốc gia (Pnat). Còn theo thượng nghị sĩ Ian Brossat, thành phố Paris, nơi ông đắc cử, cũng đã có biện pháp tương tự.

Bardella cam kết đảng cực hữu sẽ ‘‘tự kiểm điểm’’

Các hành động kỳ thị, kích động thù hận, bài Do Thái là điều được ghi nhận khá phổ biến trong số các ứng cử viên đảng cực hữu Mặt Trận Dân Tộc - RN trong cuộc tranh cử vừa qua. Điển hình như vụ Ludivine Daoudi, ứng viên ở đơn vị bầu cử số 1 của tỉnh Calvados, vùng Normandie, đã phải thông báo rút khỏi tranh cử, do bị phát hiện bức ảnh chụp cách nay vài năm, trong đó bà đội mũ của Không quân Đức, với hình chữ thập ngoặc của Đức Quốc xã.

Hôm nay, chủ tịch đảng cực hữu Jordan Bardella đã kêu gọi các dân biểu đảng này vừa đắc cử có các hành động ‘‘không thể chê trách’’ trong suốt nhiệm kỳ tại Quốc Hội mới, và cam kết đảng RN sẽ ‘‘tự kiểm điểm’’ các sai lầm trong thời gian tranh cử vừa qua.

Châu Âu phóng thành công tên lửa Ariane 6

Tên lửa Ariane 6 của châu Âu, hôm qua 09/07/2024, lần đầu tiên cất cánh thành công vào vũ trụ, và sẽ đưa các vệ tinh lên quỹ đạo, khôi phục khả năng tiếp cận không gian của lục địa già.

Tên lửa Ariane 6 được Cơ quan Không gian châu Âu (ESA) phóng đi từ Trung tâm không gian Kourou, Guyane (Pháp), ngày 09/07/2024. © Jody Amiet / AFP

Phan Minh

Ariane 6 đã được phóng từ sân bay vũ trụ của châu Âu ở Kourou, Guyana, thuộc Pháp, lúc 4 giờ chiều, giờ địa phương. Tên lửa này sẽ đưa các vệ tinh vào quỹ đạo địa tĩnh cách Trái đất 36.000 km, cũng như các chòm sao vệ tinh cách đó vài trăm km.

Người đứng đầu Cơ quan Vũ trụ châu Âu, Josef Aschbacher, phấn khởi nói rằng “đây là một ngày lịch sử đối với châu Âu”. Philippe Baptiste, người đứng đầu cơ quan vũ trụ CNES của Pháp, thì tuyên bố “châu Âu đã trở lại”.

Theo AFP, những nỗ lực về không gian của châu Âu đã hứng chịu nhiều vố đau trong thời gian gần đây, bao gồm cả sự chậm trễ kéo dài 4 năm đối với Ariane 6, khiến lục địa này mất sự tự chủ trong việc thực hiện các chương trình khám phá không gian trong những năm qua. Kể từ lần phóng Ariane 5 cách đây một năm, châu Âu đã phải phụ thuộc vào tập đoàn SpaceX của tỷ phú Mỹ Elon Musk.

Nhưng điều đó không khiến các nhà lãnh đạo không gian châu Âu nhụt chí, những người luôn có mục tiêu đưa vệ tinh vào quỹ đạo. Với vụ phóng thành công tên lửa Ariane 6, các quan chức về không gian châu Âu giờ đây còn muốn tiến xa hơn nữa.