Thấy Gì Ở Việt Nam Sau 48 Năm, Tiến Lên Thiên Đàng Xã Hội Chủ Nghĩa! Trước Áp Lực Dân Chửi Đảng “Hèn Với Giặc!” Năm Nay, Việt Nam Cho Phép Tưởng Niệm Hải Chiến Gạc Ma, Nghi Ngờ Một Dấu Hiệu Trong Thay Đổi Chính Sách?)-Hôm nay, 14 tháng 3, Việt Nam đánh dấu 35 năm ngày diễn ra hải chiến Gạc Ma (Trường Sa) với Trung Quốc vào tuần này, bằng một loạt những tưởng niệm cho thấy một sự thay đổi rõ rệt trong cách tiếp cận trong nước, đối với sự kiện lịch sử này, mà chưa bao giờ thấy!
<!>
(Hình AFP: Những nhà hoạt động hô khẩu hiệu chống Trung Quốc trong một cuộc tập trung ở Hà Nội tưởng niệm hải chiến ở Gạc Ma.
Hải chiến Gạc Ma, thật ra là cuộc thảm sát, diễn ra vào ngày 14/3/1988, khi Hải quân Trung Quốc với ba chiến hạm, đã mở cuộc tấn công vào thực thể do Việt Nam kiểm soát, và bắn giết, khiến 64 chiến sĩ Hải quân CS Việt Nam tử trận, hai tàu vận tải của Việt Nam bị đánh chìm, chín người lính khác bị bắt giữ.
Mười ngày sau đó, Trung Quốc đã chiếm thêm một thực thể khác ở Biển Đông, là bãi Đá Xu Bi. Đến cuối năm 1988, Trung Quốc đã chiếm được sáu thực thể và đá ở khu vực quần đảo Trường Sa. Quần đảo hoàn toàn mất về tay Trung Quốc!
Kể từ đó, dân chúng Việt Nam đã tổ chức các lễ tưởng niệm những chiến sĩ đã ngã xuống, dù không được Chính phủ CS cho phép, vì Hà Nội lo sợ sẽ làm khuấy động tâm lý, chống Trung Quốc và gây mất lòng người láng giềng, cũng là quan thầy lớn.
Từ đó, nhiều cuộc tập trung tưởng niệm trận hải chiến, đã bị giới chức chính quyền CS ngăn chặn và giải tán. Tuy nhiên, hơi ngạc nhiên, đã có những thay đổi trong thời gian gần đây.
Báo chí Nhà nước trong nhiều năm, tránh sử dụng từ "Trung Quốc" mà chỉ gọi là “Nước Lạ!” trong các bài viết về sự kiện, giờ đây đã sử dụng chữ này một cách thoải mái hơn.
Báo VietnamNet trong một bài xã luận hôm 12/3, đã có chút tự do viết "Trung Quốc đã có nhiều hành động ngang ngược, vi phạm chủ quyền của Việt Nam, tại quần đảo Trường Sa!"
Trong cùng ngày, một lễ tưởng niệm lớn, đã được tổ chức ở thành phố Đà Nẵng, một trong những tỉnh, có cảng biển quan trọng của Việt Nam.
Chuyện chỉ có năm nay, trang tin của Đài tiếng nói Việt Nam (VOV), cũng dành trang chính, để viết về lễ tưởng niệm.
Mặc dù vậy, các viên chức chính phủ và quân đội vẫn cảnh báo mọi người, phải bình tĩnh và không để tình cảm lấn át những toan tính chiến lược của Đảng, đừng làm mất lòng Trung quốc.
Một sĩ quan Hải quân CS Việt Nam nói với RFA, trong điều kiện giấu tên rằng, mọi người cần phải tỉnh táo trong việc đối xử với Trung Quốc và mục tiêu chính là đạt được Bộ Quy tắc về ứng xử trên Biển Đông (COC) và điều này hiện vẫn còn ra xa vời.
Nhiều người thì không tin những ý định đổi mới của Đảng, cho rằng, đây chỉ là trò đối trá, để nhận diện những kẻ chống đối đường hướng nhà nước!
14/3 Là Ngày Tưởng Niệm Vụ Thảm Sát, Chứ Không Phải Là Cuộc Hải Chiến! Như Nhà Nước CS Tuyên Truyền! Lấp Liếm Cái Hèn Của Đảng! Ra Lịnh Không Được Bắn Vào Quân Xâm Lăng Trung Quốc!
Hình trên thông tin cá nhân bị Đảng kiểm duyệt!
(Theo Trần Hiếu Chân)
*Hôm nay, Tưởng niệm ngày 14 tháng 3, là tưởng niệm một sự kiện tàn sát bi thảm, đó là việc Trung Quốc cướp thực thể thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam cách đây 35 năm. Lại càng không phải là tưởng niệm cái gọi là "cuộc hải chiến ở Trường Sa" mà chỉ là cuộc thảm sát bi thảm, như một “sự cố” mà Đảng cố nhầm lẫn dai dẳng!
(Hình: Các nhà hoạt động hô khẩu hiệu chống Trung Quốc trong một cuộc tập ở Hà Nội kỷ niệm cuộc chiến ở đá Gạc Ma, quần đảo Trường Sa.)
-Hàng chục năm trở lại đây, cứ đến ngày 14/3 hàng năm, bà Nguyễn Thị Hường (58 tuổi, ở xã Thượng Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An) lại lặn lội hàng trăm cây số vào bán đảo Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa để làm giỗ người em trai là liệt sĩ Nguyễn Tất Nam và 63 đồng đội của anh. Không biết chiến trường Bakhmut những ngày này, đã có khi nào quân Nga xâm lược hạ sát cùng lúc hay trong một ngày đến con số 64 chiến sĩ Ukraine để rồi người dân nước này trong tương sẽ lại "làm giỗ tập thể" như người dân Việt Nam?
Năm 2022, trong chuyến công tác tại tỉnh Khánh Hòa, chiều 12/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn công tác đã khảo sát thực địa tại huyện Cam Lâm, dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma và thăm, tặng quà các lực lượng thuộc Vùng 4 Hải quân Nhân dân Việt Nam. Khi đến dâng hương, dâng hoa tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo theo hướng mở rộng, hoàn thiện Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma trở thành công viên, trong đó có những biểu tượng, biểu trưng của quần đảo Trường Sa. Hiện nay, Khu tưởng niệm chỉ rộng 2ha, Liên đoàn lao động tỉnh cũng như Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam làm thủ tục với Ủy ban Nhân dân tỉnh, giao thêm 2,5 hecta ra hướng biển, xây dựng không gian văn hóa biển đảo để tạo sự kết nối với khu chính của khu lưu niệm.
Vì những lẽ trên, người viết bài này không tin rằng, Thủ tướng Phạm Minh Chính tại lễ dâng hương nói trên ở tỉnh Khánh Hòa, hay tại lễ tưởng niệm vong linh những người lính đã ngã xuống ở Pò Hèn (Quảng Ninh) lại có thể khấn vái theo kiểu: "Anh em một nhà, cùng một bố mẹ sinh ra còn giết nhau nữa là, chết thì cũng đã chết rồi, ấm ức làm gì. Đã đến lúc cởi bỏ oán thù được rồi, hồn còn thì hồn cười…"
Càng khó có chuyện cả hệ thống báo chí "mậu dịch" ở trong nước nhân dịp ấy lại còn đi tung hô ầm ĩ, lần đầu tiên, có một Thủ tướng dám đến thắp hương tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống trong cuộc chiến sống mái với quân bành trướng Bắc Kinh.
Tất nhiên, một sự thật ai cũng biết, suốt trong một thời gian dài trước đây, Đảng và Nhà nước Việt Nam buộc phải bỏ qua các vấn đề phức tạp và đặc biệt nhạy cảm trong quan hệ với Bắc Kinh, trong đó có vấn đề Trung Quốc cướp Trường Sa của Việt Nam. Đảng và Nhà nước phải hết sức khéo léo, vừa phải giữ được nguyên tắc, vừa mềm dẻo về sách lược, để tạo điều kiện có lợi nhất cho sự ổn định và phát triển của đất nước.
Năm nay, tưởng niệm 35 năm ngày mất Gạc Ma, lại là năm đầu tiên Việt Nam có một vị tân Chủ tịch nước trẻ (53 tuổi), dư luận cả trong nước lẫn trên thế giới quan tâm: "Sau 35 năm nhìn lại Gạc Ma: Với tân Chủ tịch nước, Việt Nam có thay đổi gì trong chính sách Biển Đông? "Thay đổi trong chính sách dài hạn của Việt Nam thì không, nhưng thái độ thì có khác".
Ông Hoàng Việt, Giảng viên Luật quốc tế, nói với BBC từ Sài Gòn. "Mọi năm báo chí đăng rầm rộ trước thềm kỷ niệm sự kiện Gạc Ma, nhưng năm nay có vẻ im ắng…. Dù vậy, trên thực địa vẫn rất căng thẳng, Việt Nam vẫn duy trì các hoạt động bảo vệ biển đảo của mình. Hình ảnh tàu Trung Quốc, tàu Việt Nam rượt đuổi nhau vẫn xảy ra luôn luôn. Tàu Việt Nam vẫn đeo bám tàu Trung Quốc quyết liệt, còn tàu Trung Quốc thì phụt vòi rồng vào tàu Việt Nam trên Biển Đông".
Vẫn theo ông Hoàng Việt, ở Việt Nam, các chính sách đối ngoại không phải do một người quyết định mà là do tập thể, trong đó Bộ Chính trị có tiếng nói quyết định. Có những ban bệ với những hoạch định từ rất lâu rồi, bất cứ ai lên thì cũng không thể thay đổi được hướng đi đó. Do đó các chính sách của Việt Nam đối với vấn đề Biển Đông hay Gạc Ma cũng nằm trong tổng thể ấy.
Trên thực tế, phải chờ mãi đến ngày 14/3 năm 2018, tức là 30 năm sau vụ thảm sát ở bãi đá Gạc Ma, lần đầu tiên, truyền thông Việt Nam mới được phép đưa tin về tội ác của Trung Quốc xâm lược. Cho đến gần đây, trang mạng vov.vn mới được phép giật sáp-pô in "bold": "Ngày 14/3/1988, máu của các liệt sĩ đã hòa cùng biển cả, nhắc nhớ thế hệ muôn đời sau nhớ về tinh thần quyết tử để bảo vệ chủ quyền Tổ quốc".
Chỉ trước đấy một năm, ngày 14//3/2017, chính quyền còn cho công an, cả chìm lẫn nổi, vây ráp đám đông, cho xe hơi, xe buýt vây kín bờ hồ Hoàn Kiếm, khu vực tượng đài Lý Thái Tổ nên khiến mọi người phải đi rải rác các nơi khác.
Không có thông tin về biểu tình hay tưởng niệm ở Sài Gòn. Điều kỳ lạ là dẫu đã cho phép, nhưng ngày tưởng niệm Gạc Ma 14/3/2018 vẫn nhanh chóng bị giải tán.
Năm năm trước đây, nhân tưởng niệm 30 năm ngày mất Gạc Ma, lần đầu tiên một cuốn sách phác lại toàn bộ câu chuyện Gạc Ma trên bối cảnh tranh chấp tại Biển Đông đã được xuất bản, "Gạc Ma – Vòng tròn bất tử", do First News và NXB Văn học ấn hành. Được chấp bút bởi nhiều tác giả với văn phong báo chí, "Vòng tròn bất tử" dẫn độc giả đi suốt từ tháng 3 bi tráng năm ấy với những giờ phút sinh tử nghẹt thở, vòng về những ngày bình yên, hạnh phúc ngắn ngủi của các chiến sĩ đã thoắt thành liệt sĩ, sang tâm sự day dứt của các cựu binh Gạc Ma ngày hòa bình. Rồi những lá thư từ nhà giam Trung Quốc, đến những chứng minh mạnh mẽ về chủ quyền Việt Nam từ các thư tịch cổ, và gọi sự vật đúng tên – Gạc Ma là cuộc thảm sát – để minh định sự thật lịch sử. Người đọc sẽ đọc không dừng và cuộc thử thách cảm xúc cũng sẽ không dừng sau khi gấp sách lại. Tình yêu với đất nước sẽ tha thiết chảy. Ngọn lửa khát khao được góp sức để bảo vệ chủ quyền Việt Nam sẽ bùng lên mãnh liệt.
Sau ngần ấy năm, cuộc tranh luận về việc mất Trường Sa vào tay Trung Quốc vẫn bị "kẹt cứng" ở một số nội dung.
Thứ nhất, vấn đề day dứt cái hèn suốt bao nhiêu năm ròng, là lúc lính Trung Quốc tràn lên đảo thì có hay không có lệnh "cấm nổ súng" từ cấp trên? Phóng sự của Mặc Lâm trên Đài RFA ngày 13/3/2018 phần nào đã soi sáng câu chuyện này.
Thứ hai, làm thế nào để có thể đưa câu chuyện Gạc Ma vào sử sách để thanh thiếu niên từ thế hệ này qua thế hệ khác biết rằng đã có những bậc cha chú nằm lại nơi biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Đừng để các em không biết về (cái gian dối của Đảng) những giai đoạn bi tráng mà đất nước ta đã trải qua. Đó là tâm sự của anh hùng Lực lượng vũ trang Nguyễn Văn Lanh.
Thứ ba, phải đi đến chấm dứt tình trạng, bên Việt Nam dường như không có tin tức đăng về tưởng niệm ngày 14/3 trên các trang chính thống lớn như Nhân Dân, Đảng Cộng sản, Chính phủ Việt Nam.
Trong khi đó, tại những cuộc giao lưu quốc tế, Trung Quốc vẫn liệt kê các cuộc xâm lược Việt Nam trong các năm 1974, 1979, 1988, như là những "thắng lợi vẻ vang" của ĐCSTQ. Tình trạng các cớ quá hèn này chắc còn lâu mới giải tỏa được, chừng nào Đảng và Nhà nước Việt Nam vẫn chưa tìm cách hóa giải được mâu thuẫn giữa phải tôn vinh và tôn trọng lòng yêu nước và các tấm gương bảo vệ chủ quyền mà vẫn giữ quan hệ với Trung Quốc. Người dân tố cáo Đảng “hèn với gặc!” cũng đúng thôi!
Chuyện Lạ! Các Ngôi Sao Hollywood 'Bất Ngờ' Thăm Nhà Tù Hỏa Lò!
(Hình : Các diễn viên điện ảnh Mỹ, gồm Matthew McConaughey (5 từ trái, hàng trước) và Woody Harrelson (thứ 2 từ phải, hàng trước), cùng đoàn Nghị sĩ do Dân biểu Dean Phillips (thứ 4 từ phải, hàng trước) dẫn đầu thăm di tích Nhà tù Hỏa Lò ở Hà Nội.)
-Các diễn viên nổi tiếng của điện ảnh Mỹ, trong đó có Matthew McConaughey, đã tới thăm nhà tù Hỏa Lò, nơi từng giam giữ các tù binh Mỹ trong chiến tranh Việt Nam, trong một chuyến thăm không được báo trước cùng đoàn Nghị sĩ Hoa Kỳ, theo truyền thông trong nước.
Những hình ảnh của đoàn diễn viên và Nghị sĩ Mỹ tới thăm di tích nhà tù, còn được các cựu tù binh Mỹ gọi là "Hanoi Hilton", được đăng tải trên trang Facebook Di tích Nhà tù Hỏa Lò, nơi hiện nay là một trong những điểm đến hàng đầu của khách du lịch ngoại quốc khi tới thăm Hà Nội.
Các hình ảnh này cho thấy McConaughey, diễn viên từng giành giải Oscar cho vai diễn chính trong bộ phim Dallas Buyers Club, cùng Woody Harrelson, diễn vừng từng nhận 3 đề cử Oscar, trong trang phục thoải mái – áo phông, quần soóc và dép xỏ ngón – trong đoàn diễn viên và Nghị sĩ Mỹ xem các trưng bày tại một triển lãm bên trong khuôn viên di tích nhà tù Hỏa Lò, hiện lấy tên cũ Maison Centrale do người Pháp đặt khi xây dựng năm 1896. Hai diễn viên McConaughey và Harrelson từng đóng chung trong loạt phim "True Detective".
Thông tin được Ban quản lý Nhà tù Hỏa Lò xác nhận với truyền thông trong nước hôm 10/3/2023.
Đây là một chuyến thăm bất ngờ của đoàn diễn viên và Nghị sĩ Mỹ vì theo ông Đặng Văn Biểu, phó trưởng Ban quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò được VTV trích lời cho biết các diễn viên tham quan "theo chương trình riêng, không phải chương trình liên hệ trước với Ban quản lý".
Thông tin từ Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò được VTV trích dẫn cho biết một triển lãm có tên "Phút hồi sinh" đang được trưng bày tại đây từ ngày 10/3, đúng ngày các diễn viên và Nghị sĩ Mỹ tới thăm. Triển lãm được khai mạc để kỷ niệm 50 năm ngày trở về của các "chiến sĩ cách mạng" bị bắt, tù đày sau Hiệp định Paris (1973-2023) và 48 năm ngày kết thúc chiến tranh Việt Nam mà chính quyền Hà Nội gọi là "Ngày thống nhất đất nước".
Theo Tuổi Trẻ Online, đoàn do ông Dean Phillips, một thành viên của Hạ viện Mỹ, dẫn đầu. Tờ báo này cho biết, ông Phillips cùng đoàn đang có chuyến thăm Việt Nam vì một số lý do cá nhân, liên quan đến người cha từng tham chiến và tử trận ở chiến trường Việt Nam.
Hỏa Lò cũng là nơi quân Bắc Việt giam giữ các tù binh chiến tranh của Mỹ, trong đó có ông John McCain người sau này trở thành Thượng Nghị sĩ Mỹ và một trong những người có công lớn đóng góp cho việc hàn gắn vết thương chiến tranh cũng như bình thường hóa mối quan hệ giữa hai cựu thù trước khi qua đời vào năm 2018.
Không rõ việc ghé thăm di tích Hỏa Lò của đoàn diễn viên và Nghị sĩ Mỹ có liên quan đến một dự án phim sắp tới nào không về Việt Nam nhưng chuyến thăm của họ diễn ra trong bối cảnh Việt Nam và Hoa Kỳ năm nay kỷ niệm 10 năm thiết lập mối quan hệ đối tác toàn diện. Hai năm nữa cũng sẽ đánh dấu nửa thế kỷ ngày kết thúc cuộc chiến của Mỹ ở Việt Nam.
Trong thập niên 1990, phần lớn Hỏa Lò, từng được xem là một trong những khu phức hợp nhà tù lớn nhất và tàn bạo nhất ở Đông Dương, đã bị phá bỏ và một phần, được giữ lại để biến thành bảo tàng hiện nay.
Nhận Định: Nhân Sự Lãnh Đạo Việt Nam, Tình Hình Sẽ Còn Xáo Trộn, Biến Chuyển Nhiều, Cho Đến Đại Hội Đảng Kỳ Tới!
(Thanh Phương)
-Ngày 2/3/2023, Quốc hội Việt Nam đã chính thức bầu ông Võ Văn Thưởng làm tân Chủ tịch nước, thay thế ông Nguyễn Xuân Phúc, đã bị buộc phải từ chức vào tháng 1. Nhưng từ đây cho đến Đại hội Đảng kỳ tới vào năm 2026, bộ máy lãnh đạo của Việt Nam sẽ còn gặp xáo trộn do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ tiếp tục chuẩn bị cho người kế nhiệm ông ở chức vụ cao nhất này.
Tuy vậy, những thay đổi về nhân sự lãnh đạo sẽ không ảnh hưởng nhiều đến đường lối kinh tế và ngoại giao của Hà Nội. Đó là nhận định chung của nhà nghiên cứu Lê Hồng Hiệp, Viện Nghiên cứu Đông Nam Á, Tân Gia Ba khi trả lời Ban Việt ngữ của Đài Phát thanh Quốc tế Pháp (RFI) ngày 3/3.
RFI: Xin chào anh Lê Hồng Hiệp, sau việc thay đổi chức danh Chủ tịch nước, theo anh, sẽ còn những xáo trộn nào khác trong bộ máy lãnh đạo hay không, bởi vì có những tin đồn là có thể Việt Nam sẽ thay luôn cả Thủ tướng Phạm Minh Chính? Không biết những lời đồn đoán đó có đúng không?
Lê Hồng Hiệp: Tôi cũng có nghe các lời đồn như vậy và trong bối cảnh chưa có gì rõ ràng, tôi không thể khẳng định được điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Nhưng theo tôi hiểu thì có thể tiếp tục diễn ra những thay đổi nhân sự cấp cao trước thềm Đại hội Đảng năm 2026 hoặc có thể sớm hơn.
Lý do là ở Đại hội Đảng lần thứ 13 vào năm 2021, các dàn xếp lãnh đạo cấp cao của Việt Nam đã diễn ra không theo như dự tính ban đầu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Thay vì tìm được người thay thế ông Trọng ở vị trí Tổng Bí thư, thì ông Trọng đã phải ở lại thêm một nhiệm kỳ thứ ba, bất chấp quy định của điều lệ Đảng là một người không thể nắm giữ vị trí ấy quá 2 nhiệm kỳ liên tiếp.
Một điều bất thường nữa là vị trí Thủ tướng. Thay vì theo truyền thống là một Phó Thủ tướng lên thay, thì ông Phạm Minh Chính, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Đảng, đã lên nắm chức Thủ tướng. Trong khi đó, ông Nguyễn Xuân Phúc đáng lẽ về hưu thì lại được trao quy chế " trường hợp đặc biệt" và được ở lại đến nắm giữ chức Chủ tịch nước. Còn ông Vương Đình Huệ, trước đấy được xem là ứng viên cho chức Thủ tướng, thì lại chuyển sang làm Chủ tịch Quốc hội.
Theo tôi, ở Đại hội 13, các dàn xếp đó đã diễn ra không đúng ý muốn và nó đặt ra vấn đề là, nếu như trong thời gian sau Đại hội 13 mà không có một dàn xếp, đặc biệt là tìm được người thay ông Nguyễn Phú Trọng, thì nó sẽ dẫn đến một cuộc khủng hoảng lãnh đạo có thể rất là nghiêm trọng, có thể ảnh hưởng tới sự ổn định chính trị ở Việt Nam, thậm chí ảnh hưởng đến an ninh chế độ. Cho nên vấn đề đặt ra là phải tìm ra một kế hoạch chuyển giao quyền lực "thuận buồm xuôi gió".
Trong bối cảnh đó, vừa qua có một số chuyển động nhân sự ở cấp cao và tôi nghĩ rằng những chuyển động này diễn ra không phải là hoàn toàn vô tình hay dựa hoàn toàn trên logic về chống tham nhũng, mà có thể liên quan đến những dàn xếp để làm sao có được một kế hoạch chuyển giao quyền lực êm thắm, đặc biệt là ở vị trí Tổng Bí thư.
Chủ tịch nước là một trong những vị trí "tứ trụ" và có thể ảnh hưởng tới cuộc chạy đua giành chức Tổng Bí thư. Thủ tướng cũng có thể là một vị trí tạo ra bệ phóng cho cuộc chạy đua giành chức Tổng Bí thư.
Chính vì vậy, hiện tại đang có những chuyển động theo hướng loại bỏ bớt những ứng viên tiềm tàng có thể gây xáo trộn cho kế hoạch chuyển giao quyền lực. Theo tôi hiểu thì có thể ông Nguyễn Phú Trọng đang muốn Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là người tiếp quản chiếc ghế Tổng Bí thư và ở đây có một sự dàn xếp để làm sao không có những thách thức đối với sự dàn xếp này. Sau khi ông Phúc rời chính trường, thì còn lại một ứng viên tiềm tàng là ông Phạm Minh Chính.
RFI: Nhưng theo anh, để gạt bỏ ông Phạm Minh Chính khỏi chiếc ghế Thủ tướng thì phe của ông Trọng phải dựa trên những lý do gì?
Lê Hồng Hiệp: Ông Chính, theo tôi hiểu, cũng là một người có năng lực và có sức làm việc đáng nể, ít nhiều được thể hiện trong thời gian qua, đặc biệt là trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, bản thân ông được cho là có những vấn đề nhất định, nổi cộm nhất là ông được cho là có quan hệ thân thích với bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Chủ tịch của tập đoàn AIC, bị truy tố và bị tuyên án vắng mặt 30 năm tù.
Những rắc rối này có thể ảnh hưởng đến triển vọng chính trị của ông Phạm Minh Chính và không loại trừ khả năng là ông có thể bị buộc phải từ chức trong thời gian tới. Trong trường hợp đấy, chúng ta sẽ thấy là các dàn xếp để tạo điều kiện cho việc chuyển giao quyền lực cho chức Tổng Bí thư sẽ đi đến hồi kết và mang trở lại sự ổn định cho hệ thống chính quyền ở Việt Nam. Tôi nghĩ đó là mục đích cuối cùng của những chuyển động nhân sự vừa rồi.
RFI: Từ đây cho đến khi ban lãnh đạo Việt Nam đi đến ổn định, người ta thấy là những người lên thay nắm các chức vụ cao cấp sau này thì có vẻ có xu hướng bảo thủ, giáo điều, không giống như phe chủ trương kinh tế tự do như những những lãnh đạo kia. Liệu sự thay đổi này có ảnh hưởng gì đến chính sách kinh tế của Việt Nam?
Lê Hồng Hiệp: Các chuyển động nhân sự vừa rồi chủ yếu liên quan đến các đấu tranh quyền lực trong nội bộ thượng tầng kiến trúc của đảng Cộng sản Việt Nam, không liên quan đến yếu tố ý thức hệ. Ví dụ như nhiều người cho rằng vị trí Thủ tướng hay Chủ tịch nước, như bản thân ông Nguyễn Xuân Phúc trước đây là Thủ tướng thì ông có xu hướng cởi mở hơn, thân thiện với các doanh nghiệp hơn. Hay có người cho rằng ông Nguyễn Phú Trọng hay ông Võ Văn Thưởng là những người giáo điều, bảo thủ hơn.
Tôi nghĩ không phải là như vậy, bởi vì ta thấy là các vị trí này có chức năng khác nhau. Muốn đạt được mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội cho Việt Nam, thì bất cứ ai làm Thủ tướng cũng sẽ có xu hướng cởi mở hơn, tự do hơn về mặt kinh tế, muốn thúc đẩy đầu tư, có tư tưởng đổi mới, thân thiện với doanh nghiệp hơn.
Trong khi đó, bên phía Đảng, đặc biệt là Tổng Bí thư, thì nhiệm vụ chính không phải là phát triển kinh tế-xã hội, mà là bảo vệ vai trò của đảng Cộng sản Việt Nam và đặc biệt là làm sao duy trì chế độ. Chính vì vậy mà bất cứ ai ngồi vào ghế Tổng Bí thư cũng sẽ có xu hướng ít nhiều bị coi là bảo thủ, giáo điều.
Cho dù ai lên làm lãnh đạo thì đảng Cộng sản Việt Nam vẫn phải đề cao nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội và muốn đạt được mục tiêu này thì họ phải tiếp tục thu hút đầu tư và mở rộng các biện pháp kinh tế, đặc biệt là về xuất cảng. Việc phát triển kinh tế-xã hội, giúp cải thiện đời sống của người dân đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng tính chính danh của đảng Cộng sản Việt Nam. Nếu như đảng Cộng sản Việt Nam có thể tiếp tục phát triển kinh tế-xã hội, giúp cải thiện đời sống của người dân, họ sẽ gặp ít thách thức hơn trong việc giữ vững quyền lực của mình. Còn ngược lại, nếu kinh tế-xã hội đi xuống, cuộc sống người dân ngày càng khó khăn thì có thể dẫn đến sự bất mãn, chống đối, thách thức vai trò lãnh đạo của Đảng. Mục tiêu cuối cùng của bất cứ ai lên làm lãnh đạo cấp cao nào trong thời gian tới vẫn là bảo vệ vai trò của Đảng, bảo vệ chế độ của đảng Cộng sản Việt Nam.
RFI: Riêng về mặt đối ngoại, những xáo trộn về nhân sự lãnh đạo có tác động gì hay không? Cho tới nay, Việt Nam vẫn giữ một chính sách trung dung, "đi dây" giữa hai cường quốc Hoa Kỳ và Trung Quốc. Như vậy là chính sách có được tiếp tục hay không hay sẽ ít nhiều bị ảnh hưởng?
Lê Hồng Hiệp: Sau Đại Hội 20 của đảng Cộng sản Trung Quốc, khi ông Nguyễn Phú Trọng sang thăm, trở thành nhà lãnh đạo ngoại quốc đầu tiên đến Trung Quốc sau Đại Hội, một số người cho rằng đấy là dấu hiệu cho thấy ông Trọng, hay Việt Nam đang xích gần lại Trung Quốc. Tương tự như vậy, khi một số lãnh đạo Việt Nam được đào tạo ở phương Tây như Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh hay Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, vừa bị cho thôi chức, thì nhiều người diễn dịch nó là một động thái cho thấy Việt Nam đang dịch chuyển về phía Trung Quốc và rời xa phương Tây.
Theo tôi, hoàn toàn không phải như vậy. Ở đây chỉ liên quan đến các động lực ở thượng tầng kiến trúc chính trị ở Việt Nam, không liên quan đến chính sách đối ngoại. Cho dù ai là lãnh đạo Việt Nam trong thời gian tới, thì cũng không có lựa chọn nào khác là phải tiếp tục chính sách ngoại giao cân bằng giữa các nước lớn, đặc biệt là giữa Trung Quốc với Hoa Kỳ, vì cả hai nước này đều đóng vai trò rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam. Như tôi đã phân tích ở trên, đó là nhiệm vụ rất là cốt yếu của đảng Cộng sản Việt Nam để duy trì tính chính danh cũng như khả năng cầm quyền.
Cả hai cường quốc đều quan trọng như vậy, cho nên Việt Nam không thể hy sinh quan hệ với nước này để phát triển quan hệ với nước kia, vì làm như vậy chính là tự sát. Thứ hai, trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung ngày càng căng thẳng như vậy, nếu Việt Nam nghiêng về bên này và lơ là bên kia thì sẽ bị cuốn vào cuộc cạnh tranh nước lớn. Trong bối cảnh ấy, Việt Nam sẽ gặp nhiều bất lợi, sẽ mất đi sự tự chủ chiến lược, có thể ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định của quốc gia mình, cũng như của khu vực, kéo theo hệ lụy là tư thế chiến lược của Việt Nam sẽ bị suy yếu và cuối cùng sẽ ảnh hưởng đến triển vọng phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam.
Chính vì vậy, trong thời gian tới, Việt Nam sẽ phải tiếp tục duy trì chính sách ngoại giao cân bằng, "đi dây" giữa các cường quốc, để giúp duy trì được sự tự chủ chiến lược, qua đó tận dụng tối đa sự hỗ trợ của các cường quốc khác cũng như thị trường Trung Quốc và Mỹ để giúp phát triển kinh tế, và qua đó duy trì được vai trò lãnh đạo của đảng Cộng sản Việt Nam trong thời gian tới.
Điều Gì Sẽ Đến, Sau Những Xáo Trộn Trong Hàng Ngũ Lãnh Đạo Cao Cấp Của Đảng
(Zachary Abuza)
(Hình AFP: Ông Võ Văn Thưởng tuyên thệ nhận chức Chủ tịch nước tại Quốc hội hôm 2/3/2023.)
Mọi việc dường như đã trở lại bình thường sau những xáo trộn trong hàng ngũ lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam với việc Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng được bầu làm Chủ tịch nước.
Vào cuối tháng 12 năm 2022, hai Phó Thủ tướng là Vũ Đức Đam và Phạm Bình Minh bị buộc phải từ chức. Ông Phạm Bình Minh sau đó bị buộc phải rời khỏi Bộ Chính trị. Chỉ vài ngày trước Tết, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc từ nhiệm và cũng rời khỏi Bộ Chính trị.
Đối với một chính quyền thích khoe mình là ít chuyên chế nhưng lại ổn định về chính trị giống Trung Quốc, những xáo trộn vừa qua là một biến động lớn.
Tất cả đều liên quan đến chiến dịch chống tham nhũng hay còn được biết đến với cái tên "đốt lò" của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ông Vũ Đức Đam và Phạm Bình Minh bị cho là phải chịu trách nhiệm đối với các vụ bê bối liên quan đến thời kỳ đại dịch COVID-19 ở các bộ mà hai ông phụ trách, mặc dù cả hai đều không liên quan trực tiếp. Điều này ít gây tranh cãi hơn trong trường hợp của ông Nguyễn Xuân Phúc, người đã bác bỏ những liên quan dù là bản thân hay gia đình trong vụ Việt Á và các giao dịch kinh doanh khác.
Dẫu vậy, vẫn cần phải đặt ra ba câu hỏi: Thứ nhất, ai sẽ là Chủ tịch và việc bổ nhiệm người mới này có quan trọng không? Thứ hai, liệu có thêm người nào bị "dính chàm"? Thứ ba, liệu điều này có báo hiệu gì cho những vị trí trong Đại hội 14 sẽ diễn ra vào tháng 1 năm 2026?
Võ Văn Thưởng Là Ai?
Võ Văn Thưởng là người trẻ nhất trong Bộ Chính trị, và mới chỉ đang ở nhiệm kỳ thứ hai. Ông được cho là người trung thành với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Kể từ năm 2016, ông Võ Văn Thưởng đã thuộc trong hàng ngũ cấp cao của Đảng, là người đứng đầu về ý thức hệ. Ông là người đứng đầu Ban Tuyên giáo.
Đây là lý do vì sao nhiều người gọi ông là "một lãnh đạo của Đảng". Nhưng trước năm 2016, con đường sự nghiệp của ông ít mang tính lý luận hơn khi ông là một viên chức cấp cao của Đảng tại Tp. HCM.
Việc bổ nhiệm ông Thưởng sẽ không có nhiều ý nghĩa về chính sách đối ngoại của Việt Nam vốn bị ràng buộc bởi nhu cầu thu hút vốn ngoại quốc đầu tư trong khi vẫn phải duy trì vai trò độc quyền lãnh đạo của Đảng. Chính sách đối ngoại được quyết định bởi trung ương Đảng do Bộ Chính trị lãnh đạo. Vai trò Chủ tịch nước mang tính hình thức và ông Thưởng không có kinh nghiệm về đối ngoại.
Nhưng đối với cộng đồng kinh doanh quốc tế, ông là một gương mặt mới. Mặc dù ông Phúc có ít quyền lực hơn khi ở vị trí Chủ tịch nước so với thời ông làm Thủ tướng, ông là một gương mặt bảo đảm đối với giới đầu tư và lãnh đạo ngoại quốc.
Trong khi những đồn đãi về việc Bộ trưởng Công an Tô Lâm có thể trở thành Chủ tịch nước thì nhiệm kỳ phục vụ của ông sẽ bị giới hạn trong vai trò mới, và có thể ông đã tìm cách thoái thác khỏi vị trí Chủ tịch nước. Ông cũng không nhận được đủ sự hậu thuẫn.
Và cuối cùng thì người đứng đầu ngành công an mật và các cuộc điều tra tham nhũng lại không phải là nhân vật được yêu thích nhất.
(Hình AFP: Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại họp báo kết thúc Đại hội 13 ở Hà Nội hôm 1/2/2021.)
Liệu Có Thêm Ai Bị "Dính Chàm"?
Các cáo buộc tham nhũng vây quanh Thủ tướng Phạm Minh Chính đã gia tăng thời gian qua. Các lời đồn kết nối ông với bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn – một chủ doanh nghiệp đang bỏ trốn (người đứng đầu Công ty Cổ phần Quốc tế Tiến bộ - AIC). Bà này bị tòa tuyên có tội trong vụ án gian lận lên đến 6,3 triệu Mỹ kim.
Nhưng trong môi trường truyền thông bị che phủ của Việt Nam, lời đồn này đơn giản cũng có thể là do những đối thủ của ông Chính đưa ra.
Trong khi khả năng ông Chính bị đẩy ra có thể xảy ra, ông cũng rất có thể sẽ vẫn phục vụ hết nhiệm kỳ của mình bởi ba lý do: Thứ nhất, thị trường sẽ bị rối loạn với bất cứ biến động nào. Đã có những bực bội thực sự khi việc đưa ra quyết định tại các ngành chủ chốt như y tế, bất động sản, ngân hàng, và năng lượng đang bị chững lại. Một thay đổi trong hàng ngũ lãnh đạo sẽ đẩy lùi mọi thứ lại.
Người đứng đầu Quốc hội, ông Vương Đình Huệ, là một trong hai ứng viên cho vị trị Tổng Bí thư. Với tuổi tác và sức khỏe của ông Trọng, ông có nhiều khả năng sẽ tiếp tục ở lại.
Người cần chú ý là Phó Thủ tướng thường trực mới được bổ nhiệm Trần Lưu Quang (thường trực nghĩa là ông có thể đảm nhận vị trí Thủ tướng khi cần). Cuộc họp của Bộ Chính trị mới đây đã quyết định đưa ông Quang lên. Mặc dù là ngôi sao đang lên, ông Quang vẫn không có nhiều kinh nghiệm ở tầm quốc gia và vị trí cao nhất àm ông đảm nhận là Bí thư Hải Phòng. Ông có thể được đề bạt tại Đại hội 14 sắp tới.
Thứ ba là ông Trọng phải quan ngại về một tác động ngược. Tại Đại hội 13 năm 2021, ông đã không thể đưa được người mình chọn là Trần Quốc Vượng – người đứng đầu Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng – lên. Ông Vượng đặt ra một mối nguy lớn cho những người còn lại trong Bộ Chính trị và đã phải nghỉ khỏi Bộ Chính trị, và đó là lý do ông Trọng ở lại thêm nhiệm kỳ ba.
Có những dấu hiệu cho thấy có những phản ứng lại đối với ông Trọng người đã thâu tóm một quyền lực chưa từng có và khiến những đối thủ của mình như ông nguyễn Xuân Phúc phải ra đi và đưa những người thân cận của mình vào các vị trí quyền lực.
Điều này không có nghĩa là sẽ không có những người mới bị "dính chàm". Năm 2022 đã chứng kiến một con số chưa từng thấy những viên chức cấp cao, bao gồm cả ủy viên Trung ương bị truy tố, khiển trách và khai trừ đảng.
Cuộc họp bất thường của Bộ Chính trị đã chọn ra ba người mới của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Đây là cơ quan chịu trách nhiệm điều tra chống tham nhũng và kỷ luật. Sẽ có thêm các điều tra mới tiếp theo sau hội nghị giữa kỳ của Đảng diễn ra vào tháng Tư tới.
(Hình: Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Nam Vang hôm 12/11/2022.)
Báo Hiệu Điều Gì?
Đảng tìm kiếm sự ổn định và có thể dự đoán được. Mỗi kỳ họp năm năm của Đảng chứng kiến sự thay đổi của 1/3 Bộ Chính trị để bảo đảm tính kế thừa.
Vào lúc này chỉ có năm trong số 16 ủy viên Bộ Chính trị đã phục vụ đủ hai nhiệm kỳ bắt buộc nhưng ba trong số này là Phạm Minh Chính, Tô Lâm và Trương Thị Mai khó có khả năng là các ứng viên tiếp theo.
Bà Mai vừa tiếp nhận vị trí Thường trực Ban Bí thư của ông Thưởng. Đây là vị trí cao cấp và tốn nhiều thời gian.
Còn lại hai người là ông Vương Đình Huệ - Chủ tịch Quốc hội và Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng.
Ở tuổi 52, ông Thưởng đủ trẻ để ở lại cho hai nhiệm kỳ mà không cần phải miễn trừ vấn đề tuổi tác. Công việc trong Đảng của ông, ngoài lĩnh vực quản lý chính phủ, là một lợi thế cho ông. Ông Huệ lớn tuổi hơn, bây giờ đã 65, và sẽ cần miễn trừ tuổi tác để được trở thành Tổng Bí thư.
Nhưng ông Thưởng có một số khúc mắc. Thứ nhất là dù ông sinh ra ở vùng đồng bằng Sông Hồng, gia đình ông là người Nam và tập kết ra Bắc sau năm 1954, hầu như toàn bộ sự nghiệp của ông là ở phía Nam và ông tự nhận là người Nam. Vị trí Tổng Bí thư thường là người Bắc, nhưng ông Thưởng có thể là một nhân vật chuyển đổi.
Thứ hai là vị trí Chủ tịch nước chỉ là công việc "hưu" thay vì là một bước đệm để tiến lên.
Ông Nguyễn Phú Trọng, nếu trong trường hợp phải nghỉ giữa chừng vì sức khỏe kém, sẽ không để lại cơ hội nào cho Đại hội 14. Với những người như ông Thưởng và Huệ ở vị trí sẵn sàng, ông Trọng đang lặng lẽ bảo vệ những di sản của mình và bảo đảm là sẽ không có sự lặp lại như trường hợp người được ông chọn trong Đại hội 13 lại không được bầu.
Ngân Hàng Thế Giới Dự Báo, Kinh Tế Việt Nam Sẽ Thê Thảm, Tăng Trưởng Rất Chậm Chạp Năm Nay, 2023.
(Hình: Công nhân làm việc tại một nhà máy bao bì ở Tp. HCM năm 2022.)
- Ngân hàng Thế giới (World Bank) dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ chậm lại trong năm 2023, đạt 6,3%. Con số này trong năm 2022 là 8%.
Trong báo cáo được công bố hôm 13/3/2023, World Bank nhận định Việt Nam đã đạt được mức tăng trưởng cao hậu đại dịch và vượt qua mức trung bình là 7,1% giai đoạn 2016-2019.
Tuy nhiên, phần đóng góp của khu vực công vào tăng trưởng kinh tế được World Bank đánh giá là còn hạn chế do những yếu kém trong việc thực hiện các chương trình đầu tư công.
Mặt khác, theo báo cáo, dù tỷ lệ thất nghiệp tại Việt Nam trong năm 2022 đã hồi phục phần nào so với hồi đại dịch nhưng nhu cầu thế giới giảm đã ảnh hưởng đến các đơn đặt hàng xuất cảng trong quý tư vừa qua. Chỉ số giá tiêu dùng được xác định ở mức 3,1%.
Theo đánh giá của World Bank, tăng trưởng kinh tế năm 2023 chậm phản ánh những vấn đề trong nội địa và quốc tế. Khu vực dịch vụ tăng trưởng ở mức trung bình khi những ảnh hưởng của hậu đại dịch dần qua đi.
Động lực chính của tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023 được đánh giá là từ nhu cầu trong nước vốn đang bị ảnh hưởng bởi lạm phát được ước tính là 4,5% vào năm 2023. Tăng trưởng cho xuất cảng được nhận định sẽ vẫn tiếp tục.
Những rủi ro mà kinh tế Việt Nam phải đối mặt là tăng trưởng chậm hơn ở các thị trường xuất cảng chính của Việt Nam là Trung Quốc, Mỹ và Âu Châu. Những điều kiện tài chánh thắt chặt hơn trên hế giới cũng gây ảnh hưởng đến lĩnh vực tài chánh của Việt Nam.
Tin Quốc Tế Đó Đây
Nga Pháo Kích Giết Chết 3 Thường Dân Ukraine ở Kherson, Một ở Miền Đông
(Hình: Các điều tra viên của cảnh sát kiểm tra một hố đạn pháo sau một vụ pháo kích của Nga để lại trong một bãi đậu xe của siêu thị, ở Kherson, Ukraine, ngày 11 tháng 3 năm 2023.)
- Ba thường dân thiệt mạng trong một vụ pháo kích của Nga bắn vào thành phố Kherson ở miền Nam Ukraine ngày thứ Bảy (11/3/2023), và một người khác chết ở vùng Donetsk miền Đông, các viên chức khu vực cho biết.
Thống đốc khu vực Oleksandr Prokudin nói ba người, trong đó có một người phụ nữ lớn tuổi, cũng bị thương trong vụ pháo kích bắn vào thành phố.
"Hôm nay quân Nga chiếm đóng lại tấn công Kherson. Trên con đường Mykolayivsky gần một cửa hàng, những mảnh vỡ từ đạn pháo đã giết chết ba người.."., ông Prokudin nói với đài truyền hình Ukraine, đồng thời cho biết thêm rằng một xe hơi, một số xe buýt và một cơ sở thương mại đã bị hư hại.
Ukraine chiếm lại Kherson vào tháng 11 sau gần 8 tháng bị lực lượng Nga chiếm đóng ngay sau khi bắt đầu cuộc xâm lược quy mô lớn. Khu vực này hiện đang bị các lực lượng Nga ở phía bờ bên kia của sông Dnipro bắn phá gần như liên tục.
Pavlo Kyrylenko, Thống đốc khu vực Donetsk, cho biết một người thiệt mạng và ít nhất ba thường dân bị thương ở thành phố Kostyantynivka sau nhiều đợt pháo kích của Nga trong ngày. Khu vực Donetsk đã chứng kiến giao tranh thuộc hàng ác liệt nhất kể từ khi Nga đưa quân vào Ukraine vào ngày 24 tháng 2 năm 2022.
Chiến Sự Bakhmout: Quân Ukraine Đẩy Bật Mọi Đợt Tấn Công của Nga Vào Trung Tâm Thành Phố
- Đài Phát thanh Quốc tế Pháp (RFI) đưa tin cho hay thành phố Bakhmout, miền Đông, tiếp tục là chiến trường dữ dội nhất tại Ukraine ngày 12/3/2023. Các lực lượng Ukraine đã đẩy lùi tất cả các đợt tấn công của lực lượng đánh thuê Nga Wagner nhắm vào khu vực trung tâm thành phố. Mạc Tư Khoa và Kyiv đều thông báo số lượng tổn thất lớn của đối phương.
Hãng tin Anh Reuters dẫn lại thông báo hôm 13/3 của tư lệnh Lục quân Ukraine, thượng tướng Oleksandr Syrskyi, cho biết tình hình chiến trường tại thành phố Bakhmout vẫn "khó khăn" khi các đơn vị tấn công của công ty lính đánh thuê Wagner Nga cố gắng chọc thủng tuyến phòng thủ, cố tiến vào trung tâm thành phố. Theo chỉ huy Lục quân Ukraine, "trong các trận chiến dữ dội, lực lượng phòng thủ của chúng ta đã gây tổn thất đáng kể cho kẻ thù. Mọi nỗ lực xâm chiếm thành phố của địch đều bị Pháo binh, xe tăng và các hỏa lực khác đẩy lùi".
Ông Syrskyi khẳng định quân đội sẽ bảo vệ "pháo đài", cụm từ thường được chính quyền Ukraine sử dụng để gọi tên Bakhmut, thành phố bị quân Nga vây hãm và tấn công từ 7 tháng nay.
Đối với ông chủ công ty Wagner Yevgeny Prigozhin, tình hình là "khó khăn, rất khó khăn". Trong một phát biểu hôm qua, lãnh đạo công ty Wagner cũng thừa nhận "càng ở gần trung tâm thành phố, giao tranh càng ác liệt... Phía Ukraine tung vào trận các lực lượng dự trữ vô tận. Nhưng chúng ta đang tiến lên và chúng ta sẽ tiếp tục tiến lên".
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, trong thông báo hàng ngày vào tối hôm qua, cho biết, chỉ trong vòng một tuần qua, các lực lượng Ukraine đã tiêu diệt hơn 1.100 quân địch "chỉ riêng tại Bakhmout". Cũng theo ông Zelensky, trong cùng thời gian, hơn 1.500 lính Nga đã bị loại khỏi vòng chiến đấu do thương tích. Trước đó cùng ngày, Bộ Quốc phòng Nga thông báo loại khỏi vòng chiến đấu "hơn 220 binh sĩ Ukraine" trong vòng 24 tiếng đồng hồ.
Ukraine tiếp tục kháng cự tại Bakhmut càng lâu càng tốt. Trong bài trả lời phỏng vấn báo Pháp JDD, đăng tải hôm qua, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine Olga Stefanichyna khẳng định, cho dù Nga chiếm được Bakhmout, việc này cũng "sẽ không có ảnh hưởng gì đến các hành lang chiến lược" mà Ukraine "đang kiểm soát tại khu vực". Theo Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine, chiến dịch phản công mùa Xuân, "đã bắt đầu được lên kế hoạch'; sẽ chỉ được tiến hành một khi Quân đội Ukraine có "đủ vũ khí và đạn dược".
SIPRI: Năm 2022, Âu Châu tăng gấp đôi vũ khí nhập cảng để viện trợ cho Ukraine
- Trong năm 2022, mức nhập cảng vũ khí tại Âu Châu đã tăng gần gấp đôi, chủ yếu do các đợt viện trợ vũ khí ồ ạt cho Ukraine chống quân Nga xâm lược và Ukraine trở thành nước tiếp nhận nhiều vũ khí thứ ba trên thế giới, theo báo cáo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế (SIPRI), trụ sở tại Stockholm (Thụy Điển), công bố hôm nay 13/3/2023.
Theo số liệu của Viện Sipri, lượng vũ khí Âu Châu nhập cảng tăng 93% cũng là do nhiều nước như Ba Lan, Na Uy tăng chi tiêu quân sự. Và xu hướng này sẽ còn tiếp tục gia tăng. Pieter Wezeman, từ 30 năm qua là đồng tác giả của báo cáo thường niên của Viện Nghiên Cứu Hòa Bình Quốc Tế, cho AFP biết, cuộc chiến Nga xâm lăng Ukraine là lý do chính khiến nhu cầu vũ khí tại Âu Châu tăng vọt và nhập cảng của Âu Châu sẽ còn tiếp tục tăng.
Riêng về Ukraine, cộng cả vũ khí do phương Tây viện trợ, số vũ khí Kyiv nhập về đã tăng 60 lần trong năm 2022. Ukraine trở thành nước nhập cảng nhiều vũ khí thứ 3 thế giới (8%), sau Qatar (10%) và Ấn Độ (9%), và trước Ả Rập Xê Út (7%), Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất (7%) và Pakistan (5%).
Ngoài việc viện trợ vũ khí cho Ukraine, Âu Châu cũng đẩy mạnh nhập cảng vũ khí khí tài, tăng 35%, trong năm 2022.
Về phía 5 nhà xuất cảng lớn nhất thế giới trong 5 năm qua, đứng đầu là Mỹ (40%), Nga (16%), tiếp theo là Pháp (11%), Trung Quốc (5%) và Đức (4%). Chỉ riêng 5 nước này chiếm ba phần tư tổng lượng vũ khí xuất cảng trên thế giới. Dù vẫn đứng trong top 5, nhưng mức xuất cảng của Nga đã giảm mạnh so với cách nay vài năm, thậm chí Mạc Tư Khoa còn được cho là nhập cảng vũ khí từ Trung Quốc, vốn dĩ là một khách hàng truyền thống của Nga.
Ông Chủ Wagner Muốn Trở Thành "Tổng Thống Ukraine"
- Yevgeny Prigozhin, ông chủ của Wagner, không giấu tham vọng biến công ty bán quân sự của ông thành một "quân đội với một hệ tư tưởng" đấu tranh cho công lý ở Nga. Ông cũng cho biết muốn ra tranh cử Tổng thống Ukraine năm 2024.
Mặc quân phục khi đi thị sát mặt trận, ông chủ của Wagner, khẳng định "có một tham vọng chính trị: Tôi đã quyết định tranh cử Tổng thống Ukraine năm 2024", đấu với Tổng thống đương nhiệm Volodymyr Zelenky, cũng như người tiền nhiệm Petro Porochenko để "giành vị trí đó".
Thông báo được ghi lại trong đoạn video do công ty Concord của ông chủ Wagner đăng trên mạng xã hội ngày 11/3/2023. Đoạn video được cho là quay ở gần Bakhmout, quảng bá cho những thắng lợi của lực lượng lính đánh thuê Wagner tại thành phố trở thành tâm điểm giao tranh giữa Nga và Ukraine. Để chứng minh đà tiến của lực lượng Wagner trên thực địa, ông Yevgeny Prigozhin chỉ: "Đây là tòa nhà hành chính thành phố, trung tâm hành chính của thành phố" và "cách 1,2 cây số". Tuy nhiên, các nguồn tin độc lập chưa kiểm chứng được những thông tin này.
Dường như ông chủ của Wagner vẫn trút giận lên giàn lãnh đạo quân sự cấp cao Nga, cụ thể là Bộ trưởng Quốc phòng Serguei Choigu và tổng tham mưu trưởng Valeri Guerassimov, khi mỉa hai người họ là "những vị chỉ huy quân sự xuất chúng". Ông khẳng trong đoạn video: "Nếu tôi giành được chức Tổng thống Ukraine, mọi chuyện sẽ ổn. Đạn dược sẽ không còn cần thiết nữa".
Yevgeny Prigozhin kỳ vọng chiến thắng ở Bakhmout sẽ làm thay đổi lực lượng Wagner cả về chất và lượng vì "sau khi chiếm được Artyomovsk (Bakhmout), chúng tôi sẽ bắt đầu tuyển những người mới ở trong vùng. Lực lượng Wagner sẽ biến từ một đội quân tư nhân thiện chiến nhất thế giới, có khả năng bảo vệ Nhà Nước, thành một quân đội có lý tưởng. Và lý tưởng đó là đấu tranh cho công bằng".
Thủ Tướng Anh Sẽ Mời Tổng Thống Biden Dự Lễ Kỷ Niệm Hiệp Ước Hòa Bình Bắc Ái Nhĩ Lan
(Hình: Thủ tướng Anh Rishi Sunak đang trao đổi với Tổng thống Mỹ Joe Biden bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G-20 ở Nusa Dua, Bali, Nam Dương, hôm 16/11/2022.)
- Thủ tướng Anh Rishi Sunak sẽ mời Tổng thống Mỹ Joe Biden đến Bắc Ái Nhĩ Lan vào tháng 4/2023 để kỷ niệm 25 năm Thỏa thuận Ngày Thứ Sáu Tốt lành, vốn đã có vai trò quan trọng giúp chấm dứt ba thập kỷ bạo lực chính trị.
Thủ tướng Sunak hôm 12/3 cho biết ông sẽ đưa ra lời mời chính thức cho sự kiện này, vốn dự kiến sẽ diễn ra vào giữa tháng Tư.
"Tôi rất háo hức mời ông ấy đến", ông nói với các phóng viên trên máy bay khi trên đường tới Mỹ để hội ngộ ông Biden và Thủ tướng Úc Ðại Lợi Anthony Albanese. "Nó vẫn chưa được xác nhận. Nhưng rõ ràng đó sẽ là điều tôi sẽ nói với ông ấy".
"Chúng tôi đã có cột mốc rất quan trọng này để kỷ niệm và tưởng nhớ - kỷ niệm tròn 25 năm".
Thỏa thuận Thứ Sáu Tốt lành là thỏa thuận hòa bình giúp chấm dứt ba thập kỷ bạo lực đã gây chấn động Bắc Ái Nhĩ Lan kể từ cuối những năm 1960. Nó được ký ngày 10/4 năm 1998, và một phần có vai trò trung gian của chính phủ Mỹ thời đó dưới thời của Tổng thống Bill Clinton.
Ngày kỷ niệm này trong những tháng gần đây sau đã bị lu mờ khi đảng liên minh lớn nhất Bắc Ái Nhĩ Lan tẩy chay Quốc hội chia sẻ quyền lực vốn là một nội dung của thỏa thuận, để phản đối các quy tắc thương mại hậu Brexit vốn đối xử với vùng lãnh thổ này khác với phần còn lại của nước Anh.
Ông Sunak gần đây đã đạt được một thỏa thuận mới với Liên Hiệp Âu Châu để giảm bớt việc kiểm tra và giấy tờ cần thiết để vận chuyển hàng hóa từ Anh đến Bắc Ái Nhĩ Lan, nhưng Đảng Liên minh Dân chủ vẫn chưa cho biết liệu họ có ủng hộ kế hoạch này hay không.
"Điều tôi đang tập trung lúc này là nói chuyện với tất cả mọi người ở Bắc Ái Nhĩ Lan để chúng ta có thể tìm ra cách hay để tiến về phía trước và đưa mô hình chia sẻ quyền lực vào khai triển – đó là ưu tiên của tôi", ông Sunak nói.
Mỹ-Hàn Tập Trận Lớn Nhất Từ 5 Năm Qua, Bình Nhưỡng Bắn 2 Phi Đạn Răn Đe
- Ngày 13/3/2023, Hoa Kỳ và Nam Hàn bắt đầu cuộc tập trận chung "Lá chắn tự do" (Free Shield, FS), có quy mô lớn nhất từ 5 năm qua và huy động nhiều lực lượng khác nhau. Theo phát ngôn viên của lực lượng Hoa Kỳ tại Nam Hàn, cuộc tập trận nhằm tăng cường khả năng phòng thủ, phối hợp giữa lực lượng vũ trang hai nước trong bối cảnh "môi trường an ninh đang thay đổi".
Theo Yonhap News, trong vòng 11 ngày, liên quân Mỹ-Hàn tiến hành khoảng 20 bài huấn luyện ở nhiều lĩnh vực, trong đó có tập trận đổ bộ Ssangyong và các cuộc tập trận mô phỏng tấn công "Teak Knife". Ngoài ra, đội hàng không mẫu hạm lớp Nimitz (100.000 tấn) cũng được huy động khai triển ở vùng biển quanh bán đảo Triều Tiên.
Trong cuộc tập trận kéo dài đến ngày 23/3, quân đội Mỹ và Nam Hàn dự kiến tập trận ba bên với Nhật Bản. Một số khu trục hạm Aegis có khả năng phát giác và bắn chặn phi đạn-đạn đạo, cũng như một tàu ngầm nguyên tử Mỹ có phi đạn Tomahawk điều hướng, cũng có thể tham gia đợt tập trận này.
Trong ngày tập trận đầu tiên, liên quân Mỹ-Hàn đã khai triển thành công máy bay trinh sát, tác chiến điện tử đời mới (ARES) của Mỹ trên không phận bán đảo Triều Tiên, theo trang theo dõi hàng không dân sự Aircraft Spots. Hãng tin Yonhap cho biết đây là chiến dịch đầu tiên trên bán đảo Triều Tiên của máy báy trinh sát BD-700 ARES do công ty L3Harris chế tạo "nhằm hỗ trợ chiến dịch của Lục quân trực thuộc bộ chỉ huy Ấn Độ-Thái Bình Dương".
Cuộc tập trận Mỹ-Hàn bị Bắc Hàn coi là "lằn ranh đỏ". Bình Nhưỡng không ngừng đe dọa tăng cường biện pháp "đáp trả quân sự". Một ngày trước khi Mỹ-Hàn bắt đầu cuộc tập trận "Lá chắn tự do", Bắc Hàn đã bắn hai "phi đạn liên lục địa chiến lược" từ tàu ngầm ở ngoài khơi thành phố Sinpo, ở phía Đông-Bắc Hàn vào sáng 12/3.
Thông tín viên Trần Công tường trình từ Hán Thành:
"Bình Nhưỡng đã phóng thành công 2 phi đạn liên lục địa chiến lược từ tàu ngầm lớp cá voi (2.000 tấn). Hai phi đạn này đã bắn trúng mục tiêu sau khi hoàn thành 1.500 cây số theo quỹ đạo hình số 8. Phi đạn này được cho là có thể tránh được các phi đạn đánh chặn trên mặt đất và trên biển do nó có thể thay đội quỹ đạo sau khi phóng. Đây cũng là lần đầu tiên Bình Nhưỡng phóng phi đạn liên lục địa từ tàu ngầm.
Các chuyên gia quân sự đánh giá, khả năng tấn công của tàu ngầm Bắc Hàn đã được mở rộng và tăng cường. Nếu phi đạn liên lục địa chiến lược có tầm bắn khoảng 1.500 cây số, nó có thể tấn công toàn bộ Nam Hàn và các căn cứ quân sự của Mỹ ở Nhật Bản. Các chuyên gia cũng đang thảo luận về khả năng Bắc Hàn phóng phi đạn-đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) ở góc bình thường vào Thái Bình Dương và thậm chí tiến hành vụ thử nguyên tử lần thứ bảy.
Việc Bắc Hàn phóng thành công phi đạn liên lục địa từ tàu ngầm đồng nghĩa với việc nước này có một "vũ khí chiến lược dưới nước" khác, và người ta lo ngại rằng mạng lưới đánh chặn của Nam Hàn-Mỹ cũng bị đe dọa. Liên minh Mỹ Hàn đã không thông báo ngay về sự việc vì họ chưa xác định được thông số kỹ thuật của phi đạn và lo ngại về các hành động quân sự bổ sung cũng như chiến thuật đánh lừa của Bình Nhưỡng".
Lãnh Đạo Tối Cao Trung Quốc Khẳng Định "An Ninh" Là Lĩnh Vực Chủ Chốt
- Hôm 13/3/2023, lãnh đạo tối cao Trung Quốc Tập Cận Bình có bài diễn văn trong phiên bế mạc Quốc hội. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của "an ninh", trong bối cảnh căng thẳng với Hoa Kỳ gia tăng.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định: "An ninh là nền tảng cho phát triển, và ổn định là điều kiện của thịnh vượng". Đây là bài phát biểu đầu tiên của ông Tập Cận Bình sau khi Quốc hội Trung Quốc bỏ phiếu để lãnh đạo họ Tập tiếp tục đảm nhiệm chức Chủ tịch nước nhiệm kỳ ba. Hãng tin Anh Reuters chú ý đến hình ảnh về quân đội mà Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch Trung Quốc đưa ra. Theo ông Tập Cận Bình, Trung Quốc phải hiện đại hóa để quân đội trở thành một "Vạn Lý Trường Thành bằng thép".
Vẫn theo Reuters, đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ phải tăng cường việc kiểm soát an ninh trong nước, sau việc ông Tập Cận Bình bổ nhiệm nhiều nhân vật thân tín vào các vị trí lãnh đạo an ninh. Trả lời phỏng vấn RFI, nhà Trung Quốc học Jean-Pierre Béja lưu ý đến điều, mà theo ông "giới quan sát đã ít chú ý", đó là mức tăng ngân sách khác thường dành cho an ninh nội địa của Trung Quốc. Nếu như năm 2022, ngân sách cho an ninh chỉ tăng 4,7%, thì năm nay là 6,7%. Theo chuyên gia Jean-Pierre Béja, điều này cho thấy Đảng "không hoàn toàn tự tin" sau nhiều hoạt động phản kháng bùng lên trong nước năm qua.
Cũng trong bài phát biểu hôm qua, theo AP, lãnh đạo tối cao Trung Quốc khẳng định Trung Quốc cần "đóng một vai trò lớn hơn trong việc quản lý các vấn đề toàn cầu". Tuyên bố được đưa ra sau khi Bắc Kinh "ghi một bàn thắng ngoại giao" khi là chủ nhà của các cuộc đàm phán dẫn đến một thỏa thuận bình thường hóa quan hệ giữa Ả Rập Xê Út và Iran.
Tân Thủ Tướng Trung Quốc Khẳng Định Khó Đạt Mục Tiêu Tăng Trưởng 5%
- Hôm 13/3/2023, trong phiên bế mạc kỳ họp Quốc hội Trung Quốc, tân Thủ tướng Lý Cường, lần đầu tiên xuất hiện trước báo giới, đã cố gắng trấn an giới kinh tế tư nhân, và kêu gọi siết chặt hợp tác với Mỹ. Ông Lý Cường cũng thừa nhận Trung Quốc sẽ khó đạt được tỉ lệ tăng trưởng 5% trong năm nay, như Thủ tướng mãn nhiệm đề ra.
Tỉ lệ tăng trưởng 5% vốn đã là một trong những mức tăng trưởng thấp nhất trong lịch sử Trung Quốc trong những thập niên gần đây. Thông tín viên Stéphane Lagarde tường trình từ Bắc Kinh:
"Khuôn mặt tươi cười, ngón tay trỏ nhiều lần hướng về phía rừng máy quay, trong bài phát biểu đầu tiên trước báo giới, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã trở lại với mục tiêu tăng trưởng Trung Quốc. Theo ông, mức dự báo 5% cho năm nay "sẽ khó đạt được", nhưng người đứng đầu chính phủ Trung Quốc tự tin vào các nền tảng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, với thị trường cực lớn, sự năng động của các công ty, đặc biệt là về xuất cảng.
Chỉ trích những người ở Mỹ chủ trương tách Hoa Kỳ khỏi Trung Quốc, ông Lý Cường khẳng định: "Theo các số liệu của Trung Quốc, thương mại giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ đạt 760 tỉ Mỹ kim vào năm 2022, đây là một kỷ lục trong lịch sử.Trung Quốc và Hoa Kỳ phải hợp tác.Nếu chúng ta hợp tác, chúng ta có thể đạt được nhiều điều lớn lao.Bao vây và trấn áp không phải là một giải pháp".
Để trấn an thị trường một lần nữa, Thủ tướng Trung Quốc nhắc lại hiểu biết của mình về giới kinh doanh, đã được đúc kết trong thời gian làm việc tại các tỉnh miền Đông, nơi mà chính sách mở cửa đã được thiết lập và ông cho biết sẽ tiếp tục mở cửa. Thủ tướng Lý Cường nói: tất cả các nước đều trải qua những khó khăn, người dân Trung Quốc luôn vượt qua khó khăn của mình".
Đài Loan: Chi Tiêu Quốc Phòng Tập Trung Chống "Sự Phong Tỏa Toàn Diện" Của Trung Quốc
- Theo một báo cáo mới của quân đội Đài Loan, chi tiêu quốc phòng của Đài Bắc cho năm 2023 sẽ tập trung vào việc chuẩn bị vũ khí và trang thiết bị, trong đó có thiết bị cho chiến đấu cơ F-16 mua của Mỹ, "để tăng cường khả năng chiến đấu liên tục", đối phó với khả năng Trung Quốc "phong tỏa hoàn toàn" Đài Loan.
Đây là báo cáo quân đội Đài Loan dự kiến trình lên Quốc hội vào thứ Tư 15/3/2023 để được thông qua và hãng tin Anh Reuters tiếp cận được vào hôm nay 13/3. Theo báo cáo này, Bộ Quốc phòng Đài Loan từ năm 2022 đã bắt đầu xem xét lại chiến lược dự trữ nhiên liệu và khả năng sửa chữa vũ khí, trang thiết bị, nhưng không nêu chi tiết.
Cập nhật lại đánh giá về mối đe dọa từ Bắc Kinh, Bộ Quốc phòng Đài Loan còn nhận định quân đội Trung Quốc đã tiến hành các chiến dịch chung giữa các lực lượng Bộ binh, Hải quân, phòng không và các đơn vị tiên lửa để "kiểm soát các nút thắt chiến lược và ngăn cản các lực lượng ngoại quốc tiếp cận" đảo Đài Loan. Bắc Kinh đã thông qua cách tiếp cận chiến tranh thực thụ và "chuyển từ bước huấn luyện sang bước chuẩn bị chiến đấu".
Văn phòng phụ trách Đài Loan của Trung Quốc chưa hồi đáp yêu cầu bình luận của Reuters. Hôm thứ Hai, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhấn mạnh Bắc Kinh phải nâng cấp quân đội để biến quân đội Trung Quốc thành "Vạn Lý Trường Thành Thép".
Bắc Kinh, vốn luôn coi Đài Loan là một tỉnh của Trung Quốc và tìm cách thống nhất, không loại trừ khả năng dùng vũ lực, hồi tháng 08/2022 đã tập trận quanh đảo Đài Loan, bắn phi đạn vượt qua Đài Bắc và ban bố các vùng cấm bay và cấm tàu thuyền qua lại, mô phỏng cách phong tỏa Đài Loan trong cuộc chiến.
Vẫn theo Reuters, khi Đài Loan nâng cấp lực lượng Hải quân, chính phủ Anh đã thông qua mức tăng mạnh xuất cảng các thiết bị và kỹ thuật tàu ngầm cho Đài Loan lên thành 167 triệu bảng Anh (hơn 201 triệu Mỹ kim) trong 9 tháng đầu năm 2022. Con số này như vậy cao hơn 6 năm trước đó cộng lại.
Trước Cuộc Khủng Hoảng Tài Chánh! Ngân Hàng SVB Phá Sản: Ngân Hàng Trung Ương Hoa Kỳ Chi 25 Tỉ Mỹ Kim Dự Phòng Hỗn Loạn
-Sau khi Ngân hàng SVB (Silicon Valley Bank) chính thức phá sản hôm thứ Sáu, 10/3/2023, ngày 12/3, chính quyền Hoa Kỳ đã có nhiều biện pháp khẩn cấp để ngăn ngừa nguy cơ sụp đổ dây chuyền trong lĩnh vực ngân hàng, do không khí hoảng sợ gây ra sau khi ngân hàng SVB phá sản.
Vụ phá sản của Ngân hàng SVB được giới quan sát đánh là vụ sụp đổ ngân hàng nghiêm trọng nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chánh năm 2008. Ngân hàng Trung ương Hoa Kỳ quyết định khai triển khoản tín dụng 25 tỉ Mỹ kim để tài trợ cho các ngân hàng có nguy cơ bị cuốn vào cuộc khủng hoảng tài chánh. Theo thông báo của Ngân hàng Trung ương Hoa Kỳ, "Fed sẽ cung cấp nhiều quỹ để bổ sung để cho phép các ngân hàng đáp ứng nhu cầu của tất cả người gửi tiền. Việc này sẽ cho phép tăng cường khả năng của hệ thống ngân hàng bảo vệ tiền gứi và bảo đảm việc tiếp tục cung ứng tiền và tín dụng cho nền kinh tế".
Theo AFP, chính phủ Hoa Kỳ cam kết bảo đảm toàn bộ số tiền gửi của tất cả các khách hàng của Ngân hàng SVB, bao gồm các cá nhân và doanh nghiệp, kể cả vượt quá mức tiền giới hạn là 250 ngàn Mỹ kim. Tiền gửi vào SVB ước lượng trị giá 170 tỉ Mỹ kim, theo một ước tính của ngân hàng này đưa ra hôm thứ Tư tuần trước, trước khi chính thức phá sản.
Ngoài SVB, chính quyền Hoa Kỳ cũng có biện pháp bảo đảm với một ngân hàng khác, Ngân hàng Signature Bank, cũng vừa bị cơ quan quản lý ra quyết định đóng cửa, một biến cố gây bất ngờ. Ngân hàng Signature Bank là ngân hàng lớn thứ 21 của Hoa Kỳ, với tài sản ước tính 110 tỉ Mỹ kim.
Trong tuần qua, ngoài hai ngân hàng nói trên còn có một ngân hàng thứ ba bị phá sản, là Silvergate Bank, có quy mô nhỏ hơn, nổi tiếng trong lĩnh vực tiền điện tử.
Theo AFP, cuộc chạy đua gấp rút của chính quyền Hoa Kỳ hiện nay để giải cứu lĩnh vực ngân hàng có thể ví với 2 ngày đen tối 13 và 14/09 của cuộc khủng hoảng tài chánh 2008.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét