Hôm qua, 18/3, Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật đình chỉ quy chế “tối huệ quốc” với Nga, mở đường cho việc hàng hóa Nga xuất sang Mỹ có thể bị áp mức thuế cao vượt trội so với các nước khác. Thượng viện cũng phát đi tín hiệu sẽ nhanh chóng thông qua dự luật này. Động thái trên của lưỡng viện Quốc hội Mỹ đánh dấu bước đi mới của Washington trong việc gây khó khăn hơn nữa cho kinh tế Nga, vốn đang gặp rất nhiều khó khăn do các biện pháp cấm vận của phương Tây.
Theo quy chế “tối huệ quốc”, các nước là thành viên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) cam kết sẽ dành những ưu đãi thương mại tương tự nhau với các thành viên khác cùng thuộc tổ chức này.
Theo Hãng tin Bloomberg, đến giữa tháng 3-2022, khoảng 1/4 trong số 164 thành viên của WTO – chiếm 58% GDP toàn cầu – đã tuyên bố hoặc thể hiện ý định sẵn sàng ngừng quy chế “tối huệ quốc” cho Nga. Ngoài Mỹ, danh sách này còn bao gồm 27 thành viên của Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản, Vương quốc Anh, Canada, Hàn Quốc và Úc.
Điều này có nghĩa là hàng hóa Nga có thể đối mặt với thuế quan cao hơn các loại hàng hóa có tính chất tương tự của những nước khác tại hàng chục quốc gia, dẫn tới giảm tính cạnh tranh của hàng hóa Nga và xa hơn là các nhà sản xuất tại Nga.
EU vẫn miễn cưỡng trong việc áp lệnh cấm nhập khẩu dầu khí và các sản phẩm tinh chế từ Nga do sự phụ thuộc lớn hơn. Đài CNN dẫn các nguồn tin ngoại giao tiết lộ phương Tây đang cảm thấy khó khăn hơn trong việc lựa chọn các gói trừng phạt mới nhắm vào Nga.
Điều này là vì tiêu chí vừa phải khiến Nga cảm thấy sức ép kinh tế mà dừng xâm lược Ukraine lại cũng phải vừa đảm bảo không ảnh hưởng đến kinh tế của chính mình.
Tuy nhiên, các nguồn tin ngoại giao ở châu Âu tiết lộ nếu ông Biden kiên quyết bắt châu Âu đoạn tuyệt với dầu khí Nga thì Brussels sẽ mặc cả yêu cầu này bằng việc Mỹ phải nới lỏng các điều kiện bán khí đốt hóa lỏng cho châu Âu.
Về phía Nga, nước này nhiều lần hạ thấp mức độ ảnh hưởng của các lệnh trừng phạt và cho rằng đây là thách thức nhưng cũng là cơ hội để nước này giảm sự phụ thuộc vào nước ngoài.
Theo Hãng thông tấn Tass ngày 18-3, Nội các Nga đã thông qua quy tắc phân phối chi tiêu ngân sách theo hướng linh hoạt và nhanh chóng hỗ trợ doanh nghiệp lẫn người dân hơn.
Ngân hàng Trung ương Nga cùng ngày cũng quyết định giữ nguyên lãi suất 20%/năm để “duy trì ổn định tài chính và ngăn giá cả tăng không kiểm soát”. Một số ngân hàng cũng hạn chế giao dịch ngoại tệ, sau khi nhiều tài sản ở nước ngoài bị phong tỏa.
Mỹ gây sức ép lên Trung Quốc
Sau Belarus, Trung Quốc nổi lên như mục tiêu gây sức ép tiếp theo của phương Tây. Cuộc hội đàm trực tuyến giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 18-3 trở thành tâm điểm chú ý, theo sau cuộc gặp căng thẳng giữa các quan chức Mỹ và Trung Quốc ở Rome (Ý) hồi đầu tuần này.
Kế hoạch cho một cuộc hội đàm như vậy đã được thảo luận từ tháng 11 năm ngoái. Song đặt trong bối cảnh hiện tại, việc làm rõ quan điểm của Trung Quốc đối cuộc chiến của Nga trở thành vấn đề nổi cộm số 1 của phía Mỹ.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken trước thềm cuộc gặp cảnh báo Bắc Kinh sẽ có hậu quả nếu Trung Quốc ủng hộ thiết bị quân sự cho Nga – một cáo buộc mà hai nước này đã kiên quyết phủ nhận.
Trong cuộc họp báo ngày 18-3, người phát ngôn Triệu Lập Kiên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc mô tả các nỗ lực gây sức ép lên Trung Quốc trong vấn đề Ukraine là vô ích. Theo ông này, Bắc Kinh có quan điểm và cách đánh giá vấn đề riêng biệt và khách quan, rằng Mỹ nên giải quyết vấn đề theo cách có trách nhiệm thay vì châm dầu vào lửa, theo báo South China Morning Post.
Vài giờ trước cuộc hội đàm của ông Biden và ông Tập, Thời báo Hoàn Cầu của chính quyền Bắc Kinh trích lời một “quan chức cấp cao giấu tên” cảnh báo Trung Quốc sẽ không bao giờ chấp nhận những lời đe dọa và ép buộc của Mỹ.
Tờ báo này đe dọa rằng nếu Mỹ thực hiện các biện pháp làm tổn hại đến lợi ích hợp pháp của Trung Quốc và lợi ích của các doanh nghiệp và cá nhân Trung Quốc thì Bắc Kinh sẽ không ngồi yên mà sẽ phản ứng mạnh mẽ và Mỹ không nên có bất kỳ ảo tưởng hoặc tính toán sai lầm nào về điều này.
Lính Nga tự bắn vào chân bằng đạn của Ukraine để tránh phải chiến đấu
Tờ The Sun của Mỹ ngày 18/3 đưa tin – Lực lượng Nga đang trở nên mất tinh thần, họ đã tự bắn vào chân mình bằng đạn của Ukraine để tránh phải giao tranh thêm.
Cơ quan chức năng cho biết, quân đội Nga đang tìm kiếm các loại đạn của Ukraine để sử dụng,khiến họ có thể được điều trị y tế, mà không có vẻ như vết thương là do họ tự gây ra.
Theo The Sun, một cuộc trò chuyện giữa các binh sĩ Nga đã bị chặn bởi hãng truyền thông Belarus NEXTA. Một người lính Nga được cho là đã nói: “Họ đã bắn vào chúng tôi trong 14 ngày. Chúng tôi sợ hãi. Chúng tôi đang ăn cắp thực phẩm, đột nhập vào nhà dân. Chúng tôi đang giết hại dân thường”. “Các sĩ quan Nga tự bắn vào chân để về nhà. Có xác chết khắp nơi”.
NEXTA đã tweet vào ngày 17.3: “Một cuộc trò chuyện bị chặn khác, cho thấy đội quân xâm lược mất tinh thần và tan vỡ như thế nào. Những người chiếm đóng Nga tìm kiếm đạn dược Ukraine’ để tự bắn vào chân mình và đến bệnh viện”.
Trong một video được lan truyền cuối tháng trước, một người lính Nga kể: “Ban đầu, chúng tôi được nói là cử đi huấn luyện, rồi sau đó đã bị đưa lên chiến tuyến. Mọi người mất tinh thần và không muốn đi, nhưng cấp trên nói rằng chúng tôi sẽ trở thành kẻ thù của nhân dân. Chúng tôi không muốn cuộc chiến này. Chúng tôi chỉ muốn về nhà, và chúng tôi muốn hòa bình”.
‘Binh lính Nga xin ăn từ thường dân Ukraine’, ‘các tù nhân từ chối quay lại Nga’
Khi cuộc chiến ở Ukraine bắt đầu và tiếp tục kéo dài, những người lính của quân đội Nga, được biết là đang thiếu hụt nguồn cung trầm trọng, thậm chí đang cầu xin thức ăn của dân thường Ukraine gần khu vực giao tranh.
Tờ Daily Express của Anh đưa tin vào ngày 18 (theo giờ địa phương) trích dẫn video của phóng viên John Sweeney đăng trên Twitter, ông hiện đang là phóng viên hiện trường ở thủ đô Kiev của Ukraine.
Phóng viên Sweeney đã nói chuyện với một tài xế taxi, người này cho biết anh ta đến từ một ngôi làng ngoại ô Kiev, nơi đang diễn ra cuộc giao tranh giữa lực lượng Nga và Ukraine, có nhiều binh lính Nga chết đói trên chiến trường và không muốn chiến đấu, thậm chí quân đội Nga đã tuyệt vọng, đang cầu xin người Ukraine cho thức ăn.
“Các binh sĩ Nga cũng đã gặp gỡ thường dân Ukraine và phàn nàn rằng các chỉ huy của họ đang thúc ép họ tấn công họ,” Sweeney nói thêm.
Ông Sweeney đã thảo luận về cuộc xung đột trong nhật ký video trực tuyến của mình, mô tả tình hình trên thực địa.
Ông nói: “Quân đội Nga ở cách này khoảng 15 km, thỉnh thoảng có tiếng pháo nổ chúng tôi có thể nghe thấy. Tôi đã sai khi nói vào hôm qua rằng quân đội Nga sẽ quay trở lại. Không đúng, bọn họ không quay lại và cũng không tiến lên.
“Tôi đã nói chuyện với một người lái xe taxi, người này nói rằng những người dân trong làng của ông ấy đang kể về những người lính Nga đến gần họ và nói rằng, bạn có thức ăn không?
“Và điều khác đang xảy ra cùng lúc đó là họ không hung hăng … họ nói rằng đó là chỉ huy của họ đang thúc đẩy họ trở nên tồi tệ. Nhưng những người lính Nga rất tốt bụng, xin hãy giúp họ và cho họ một ít thức ăn.
Ông Sweeney nhận định: “Vì vậy, Vladimir Putin có một vấn đề, rằng ông ấy đã phát động cuộc xâm lược này nhưng binh lính của ông ấy đói và họ không muốn chiến đấu.”
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng cho biết trong một tuyên bố rằng ông rất không hài lòng với cách đối xử với các tù binh Nga của chính quyền Nga.
Tổng thống Zelensky cho biết, “Nhiều tù nhân chiến tranh của Nga từ chối quay trở lại Nga. Một số binh sĩ vẫn còn sống và là tù nhân chiến tranh, nhưng gia đình của họ ở Nga thường được thông báo rằng các cựu binh đã chết”, ông giải thích.
Trong khi đó, theo New York Times, các quan chức tình báo Mỹ ước tính lực lượng Nga đã mất hơn 7.000 binh sĩ trong vòng chưa đầy 3 tuần.
Tờ báo chỉ ra rằng 7.000 binh sĩ Nga thiệt mạng chỉ trong 20 ngày, nhiều hơn tổng số người Mỹ thiệt mạng ở Iraq và Afghanistan trong hai thập niên qua.
Do đó, nhuệ khí của quân đội Nga dường như đã sa sút đáng kể. Một báo cáo tình báo gần đây của chính quyền ông Biden cho biết đã đề cập đến các trường hợp binh sĩ Nga đậu xe và chạy trốn vào rừng.
Ukraina chiêu mộ hơn 200 hãng công nghệ, 300.000 hacker để ‘đấu’ với Nga
Cuộc chiến tại Ukraine đang tiếp tục diễn ra căng thẳng không chỉ trên thực địa mà mở rộng sang cả thế giới công nghệ.
Theo Nikkei Asia, Bộ Chuyển đổi số Ukranie hiện đang đứng đầu cuộc phản công với Nga trong mặt trận công nghệ. Tính tới ngày 14/3, Bộ này đã yêu cầu sự hợp tác của hơn 200 công ty công nghệ với việc dừng hoạt động tại Nga nhằm gây tổn thương tinh thần của người dân nước này, đồng thời chặn đứng tin giả tại nguồn. Đây được xem là một trọng tâm trong chiến lược số của Bộ này.
Nền tảng chia sẻ video YouTube, thuộc sở hữu của Google, hôm 11/3 cho biết đã bắt đầu chặn các tài khoản “có liên quan tới hoạt động truyền thông do Chính phủ Nga tài trợ trên toàn cầu”.
Bộ Chuyển đổi số Ukraine trước đó cũng đã xây dựng một trang web để nhận quyên góp bằng tiền ảo và huy động được hơn 50 triệu đô la Mỹ trong vòng nửa ngày kêu gọi trên mạng xã hội Twitter.
Cũng nằm trong chiến lược này, nhiều người tấn công mạng (hacker) tình nguyện cũng được chiêu mộ. Hôm 26/2, hai ngày sau khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt vào Ukraine, Bộ Chuyển đổi số đã thông báo thành lập “Đội quân IT của Ukraine”, gồm những người nhận phân công công việc hàng ngày qua ứng dụng nhắn tin Telegram. Gần 300.000 người trên khắp thế giới đã gia nhập nhóm này để thực hiện các cuộc tấn công mạng vào các ngân hàng và tổ chức khác của Nga.
Ông Oleksandr Bornyakov, Thứ trưởng Bộ Chuyển đổi số Ukraine, cho biết sự linh hoạt của Bộ này đã góp phần tăng cường chức chống chịu nằm ngoài mong đợi của Ukraine. Theo ông, nhờ đó mà thủ đô Kiev của nước này vẫn kiên cường bất chấp nhiều dự đoán rằng nó sẽ thất thủ chỉ vài ngày sau cuộc tấn công của Nga.
Peter Singer, giáo sư tại Trung tâm Tương lai Chiến tranh của Đại học bang Arizona (Mỹ), nhận xét trên tờ Politico rằng: “Ukraine đã thành công trong việc lật ngược tình thế trước một nước Nga được cho là bậc thầy về chiến tranh thông tin”
Nhật Bản và Úc áp đặt trừng phạt đối với Nga
Theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao Nhật Bản, trong số các cá nhân bị áp đặt trừng phạt có người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova
Ngày 18/3, Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết nước này sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm vào 15 cá nhân và 9 công ty của Nga liên quan vấn đề Ukraine.
Theo tuyên bố của bộ trên, trong số các cá nhân bị áp đặt trừng phạt có người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova, 8 Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, cùng các quan chức cấp cao khác trong lĩnh vực quân sự-quốc phòng của Nga.
Trong số các công ty bị trừng phạt có tập đoàn xuất khẩu vũ khí quốc gia Nga Rosoboronexport và công ty sản xuất máy bay chiến đấu United Aircraft Corp. Theo đó, các cá nhân và công ty nói trên bị đóng băng tài sản ở Nhật Bản và cấm thực hiện giao dịch.
Như vậy, Nhật Bản đã áp đặt trừng phạt tổng cộng 76 cá nhân, 7 ngân hàng và 12 công ty của Nga.
Cùng ngày 18/3, Ngoại trưởng Úc Marise Payne cho biết Chính phủ Úc đã áp đặt trừng phạt đối với 2 doanh nhân Nga có lợi ích kinh doanh ở nước này và 11 ngân hàng, tổ chức Chính phủ Nga. Điều này có nghĩa là tất cả các thể chế có thể xử lý nợ công của Nga hiện đều bị Ú áp đặt trừng phạt.
Theo Ngoại trưởng Payne, 2 tỷ phú Nga bị đưa vào danh sách trừng phạt tài chính và cấm đi lại là doanh nhân Oleg Deripaska thuộc tập đoàn khai mỏ, kim loại và năng lượng EN+ Group của Nga, và chủ sở hữu tập đoàn Renova, Viktor Vekselberg.
Ông Vekselberg là một nhà đầu tư trong lĩnh vực năng lượng của Nga, có lợi ích trong một công ty hợp tác với tập đoàn năng lượng Origin Energy của Úc về dự án khí đốt ở lưu vực Beetaloo thuộc Vùng lãnh thổ Bắc Australia.
Trong số các ngân hàng và tổ chức Chính phủ Nga bị Úc áp đặt trừng phạt có Quỹ Phúc lợi quốc gia, Bộ Tài chính Nga, và các ngân hàng như Gazprombank, VEB, VTB…
Ba thách thức đối với nền kinh tế toàn cầu năm 2022
Sở giao dịch chứng khoán New York
Năm 2022 được dự đoán là một năm khá khó khăn đối với nền kinh tế toàn cầu.
Năm 2022 có thể nói là một năm tồi tệ đối với các nhà đầu tư chứng khoán Mỹ. Chỉ số Dow và S&P 500 đã từng giảm hơn 10% so với mức đỉnh và bước vào giai đoạn điều chỉnh. Cho đến nay, năm 2022, chỉ số Dow đã giảm khoảng 5% và Nasdaq đã giảm hơn 12%. Thị trường chứng khoán luôn là cửa sổ của nền kinh tế, cho thấy các nhà đầu tư đang hoài nghi và lo lắng về triển vọng kinh tế năm 2022.
Những thách thức trong năm 2022 có thể được chia thành ba khía cạnh để thảo luận. Thách thức đầu tiên là đại dịch bắt đầu vào năm 2020 cho đến nay vẫn chưa thể ngăn chặn. Mặc dù, đại dịch toàn cầu nhìn chung đã giảm, nhưng số ca được xác nhận đạt đỉnh là 3,72 triệu vào ngày 20/1 và giảm xuống 2,23 triệu vào ngày 22/3. Trong số đó, số trường hợp được xác nhận mới nhất ở Hoa Kỳ là khoảng 39.000, thấp hơn nhiều so với mức đỉnh 880.000 vào tháng 1.
Tuy nhiên, Trung Quốc, Hồng Kông và Hàn Quốc đang trải qua một đợt bùng phát lớn, và nhiều thành phố như Cát Lâm, Thâm Quyến và Thượng Hải đã phải đóng cửa. Dịch bệnh ở Hồng Kông không kiểm soát được, các khu bệnh viện trở thành phòng xếp xác chết và các thùng chứa hàng hóa trở thành nhà xác, đồng thời gây ra tình trạng khan hiếm quan tài. Hàn Quốc có thêm 620.000 ca mỗi ngày vào ngày 16/3 một ngày, trung bình là 387.000 ca trong bảy ngày, ngay lập tức trở thành khu vực có nguy cơ lây nhiễm rất cao trên thế giới.
So với năm 2020 và 2021, sự hoang mang của công chúng toàn cầu và các nhà đầu tư về đỉnh dịch đã giảm dần, nhưng các biện pháp đóng cửa gần đây của Trung Quốc có thể một lần nữa tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu, và các chuyên gia lo ngại rằng môi trường lạm phát toàn cầu sẽ tiếp tục xấu đi trong ngắn hạn.
Thách thức thứ hai là tham vọng xâm lược Ukraina bị thổi phồng quá mức của ông Putin đã khiến phe dân chủ toàn cầu tẩy chay Nga. Giá dầu quốc tế nhanh chóng vượt qua mốc 100 USD/thùng, trong khi Nga đã trả đũa bằng các biện pháp đáp trả, ảnh hưởng đến nhiều mặt hàng xuất khẩu chất bán dẫn và ngũ cốc.
Đã 23 ngày kể từ khi Nga xâm lược Ukraina, và cuộc chiến hiện đang đi vào bế tắc. Hoa Kỳ và Anh dự đoán rằng Nga sẽ không thể cầm cự trong 10 ngày nữa và Ukraina dự kiến sẽ ký một thỏa thuận hòa bình chậm nhất là vào tháng 5.
Hầu hết các chuyên gia tin rằng Ukraina và phương Tây sẽ có cơ hội giành chiến thắng vào thời điểm này, và câu hỏi tiếp theo có thể là làm thế nào để buộc ông Putin từ chức trước khi các lệnh trừng phạt gần đây đối với Nga có thể được nới lỏng. Tuy nhiên trước lúc đó, ông Putin như một con thú bị thương, nếu ông ấy trở nên điên cuồng và cố gắng chiến đấu, thì chiến tranh sinh hóa và chiến tranh hạt nhân vẫn khó bị loại trừ, lúc đó chiến trường ở Châu Âu sẽ còn kinh hoàng hơn.
Thách thức thứ ba là tình hình lạm phát toàn cầu đang nghiêm trọng, Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đã bắt đầu tăng lãi suất thêm 1 thước Anh (0,25%) và ước tính sẽ tăng lãi suất thêm 6 thước nữa vào năm 2022. Bị ảnh hưởng bởi điều này, báo giá mới nhất của lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Mỹ là 2,167%, mức cao nhất kể từ tháng 1/2019.
Vào tháng 1 năm nay, chỉ số giá tiêu dùng của Mỹ đã tăng 7,5% so với cùng kỳ năm ngoái và vào tháng 2 đã tăng lên 7,9%, cả hai đều tiệm cận mức lạm phát cao nhất trong 40 năm. Một số chuyên gia ước tính rằng giá tiêu dùng của Mỹ có thể tăng lên gần 10% trong tháng 3 do tác động của giá dầu tăng cao.
Tuy nhiên, do ảnh hưởng của kỳ hạn cơ bản cao sau quý II năm ngoái, nên tình hình lạm phát trong quý II năm nay sẽ giảm dần, nếu tỷ lệ lạm phát có thể giảm xuống khoảng 3% vào cuối năm 2022, thì sẽ hạ cánh nhẹ nhàng, nếu tỷ lệ lạm phát vẫn duy trì trên 6%, thì đây sẽ là một cuộc hạ cánh khó khăn, có nghĩa là Cục Dự trữ Liên bang sẽ tiếp tục lập trường tăng lãi suất diều hâu vào năm 2023.
Tác giả bài viết cho rằng, ba thách thức nêu trên thực sự có mối liên hệ với nhau và chúng đều xoay quanh vấn đề lạm phát, đại dịch đã gây ra căng thẳng chuỗi cung ứng khiến lạm phát tăng cao. Cuộc khủng hoảng Ukraina cũng khiến giá dầu tăng vọt, trực tiếp dẫn đến lạm phát gia tăng.
Nhiều người đã chỉ tay vào Cục Dự trữ Liên bang khi lạm phát toàn cầu vượt khỏi tầm kiểm soát từ nửa cuối năm 2021, cho rằng Cục Dự trữ Liên bang đã đánh giá quá thấp sức mạnh của lạm phát trong giai đoạn đầu, và bây giờ họ chỉ có thể bù đắp bằng cách tăng lãi suất sau thực tế.
Tác giả cũng tin rằng ngay cả khi Cục Dự trữ Liên bang tăng lãi suất, nó chỉ có thể giải quyết một số yếu tố lạm phát từ phía tiền tệ, trong khi các yếu tố lạm phát do chuỗi cung ứng gây ra phải mất một thời gian để tự giảm bớt, bởi vì giá cao hơn sẽ thu hút nhiều nhà sản xuất hơn, điều này cuối cùng sẽ dẫn đến giảm giá. Điều này cũng đúng đối với chất bán dẫn, dầu thô và vận chuyển container, và vấn đề thiếu hụt nguồn cung sẽ sớm được giải quyết trong vòng 2 đến 3 năm.
Năm 2022 có thể nói là một năm hết sức khó khăn đối với hoạt động của các nhà đầu tư toàn cầu, đồng thời cũng là năm then chốt của nền kinh tế toàn cầu sau đại dịch lạm phát buộc phải thắt chặt tiền tệ, chỉ thông qua việc lựa chọn cổ phiếu thận trọng mới có thể tránh được rủi ro môi trường hỗn loạn, cổ phiếu liên quan đến dầu thô và cổ phiếu có tỷ suất cổ tức cao sẽ là lựa chọn hàng đầu, và thực hiện hoạt động phòng thủ khi mua giảm giá sẽ có thể vượt qua cuộc khủng hoảng lạm phát toàn cầu vào năm 2022.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét