Trong địa ngục kỹ nghệ lừa đảo của các ông chủ Trung QuốcKỹ nghệ lừa đảo nở rộ ở châu Á cũng như tại các nước phát triển, chiến tranh ở Ukraina nay chuyển thành một cuộc chiến drone, tổng thống Mỹ đáp trả những đe dọa của Nga…là một số chủ đề nổi bật trên các tuần báo kỳ này.Những người từ Trung Quốc, Việt Nam và Ethiopia, được cho là nạn nhân của bọn buôn người và buộc phải làm việc cho các trung tâm lừa đảo, chuẩn bị được giải cứu khỏi Myawaddy ở miền đông Miến Điện, ngày 26/02/2025. AP - Thanaphon Wuttison - Thụy My
Sa chân vào hang ổ tội phạm
Phóng sự « Trong địa ngục các nhà máy lừa đảo Trung Quốc » của Le Point cho biết, tại Đông Nam Á, hàng trăm ngàn lao động cưỡng bức đang làm việc để cướp đoạt nhiều tỉ đô la trên toàn thế giới cho các ông chủ người Hoa.
Tuần báo nêu ra trường hợp Youssef Amzouz, một người Maroc 27 tuổi ở Thổ Nhĩ Kỳ được hứa một việc làm khó khăn nhưng được trả lương tháng đến 20.000 euro. Sau khi sang Malaysia rồi đến Thái Lan, Youssef được đưa bằng phà qua con sông biên giới để tới « công ty » Taichang ở Miến Điện. Anh lập tức bị tịch thu điện thoại, một người Hoa là « giám đốc nhân sự » đưa ra ba chọn lựa : làm việc, chiêu dụ người khác đến và lãnh 10.000 đô trên đầu người, hoặc trả tiền chuộc 10.000 đô rồi được thả. Youssef phản đối và bị nhốt vào phòng tối.
Người thanh niên Maroc vừa sa chân vào một trong các trung tâm lừa đảo của mafia Trung Quốc. Những cơ sở đầu tiên thành lập từ cuối những năm 2010 ở Cam Bốt, xung quanh các casino ở Sihanoukville, rồi mở rộng sang Miến Điện đang nội chiến. Viện Hòa bình Hoa Kỳ ước tính kỹ nghệ này mang lại ít nhất 70 tỉ đô la mỗi năm. Khoảng 150.000 đến 200.000 người đang làm việc tại các ổ lừa đảo ở Miến Điện, trong đó chỉ riêng Myawaddy đã có đến 100.000 người, nơi mafia người Hoa hợp tác với dân quân Karen. Những tòa nhà được bao bọc bằng các bức tường kẽm gai, được dân quân vũ trang canh gác.
Những nô lệ kiểu mới phải lừa đảo trên mạng
Chỉ riêng số tiền lừa được từ Mỹ trong năm 2024 đã trên 5 tỉ đô la, FBI tìm thấy ít nhất 4.300 nạn nhân trên lãnh thổ Hoa Kỳ ; nhưng Trung Đông, Bắc Phi, châu Âu cũng không ngoại lệ. Bọn tội phạm dẫn dụ « nhân viên » từ khắp năm châu, nhưng chủ yếu từ châu Phi vùng hạ Sahara.
Olivier N., 39 tuổi, người Rwanda cho biết họ phải làm việc 17 tiếng đồng hồ liên tục. Mỗi người có mấy chục danh khoản mạng xã hội, làm việc trên máy tính hoặc nhiều điện thoại thông minh cùng lúc. Họ đăng cảnh sống sang trọng ở Thái Lan, Dubai, Paris, Mỹ…và dụ dỗ nạn nhân đầu tư vào tiền ảo, cho họ thắng một số tiền nhỏ ban đầu. Những người ngây thơ bỏ thêm nhiều tiền vào, bán nhà, bán xe… và sau khi chiếm đoạt được số tiền lớn thì ứng dụng đầu tư biến mất.
Những người mẫu có vai trò dẫn dụ khách lãnh đến 8.000 đô la một tháng, sếp của Oliver bỏ túi 3.000 đô nhờ lừa được 110.000 đô trong tháng cùng với ê-kíp mười mấy người. Nhưng ở bậc thấp nhất, lương khoảng 1.000 đô - nếu không bị trừ còn gần như bằng không vì những cái cớ phi lý, hoặc chi cho gái mại dâm, mua ma túy từ vùng Tam giác vàng kế cận.
Olivier toan đào thoát, bị nhốt vào phòng tối và đánh đập, chích điện, dọa lấy nội tạng. Youssef cũng từng bị treo ngược đầu và tra tấn dã man, đến nỗi « chỉ muốn chết ». Nhờ kêu cứu trên Instagram, hai tháng sau anh được giải thoát khỏi Miến Điện. Các nhà hoạt động nhân đạo địa phương vận động thả được một số trong 200 người Maroc bị kẹt tại đây. Nhưng trong số các nạn nhân cũng có những kẻ đồng lõa, họ đang đợi ngày ra tòa.
Mafia người Hoa cấu kết với quân nổi dậy Miến Điện và chế độ Phnom Penh
Sợ ảnh hưởng đến du lịch, Thái Lan trước hết cố gắng cúp điện và internet ở các trung tâm lừa đảo tại Myawaddy. Hồi tháng Giêng, vụ diễn viên Trung Quốc Vương Tinh (Wang Xing) bị bắt cóc ở biên giới Thái Lan-Miến Điện khiến Bắc Kinh phải vào cuộc. Đầu năm 2025, khoảng 7.000 lao động thuộc 12 quốc tịch đã được đưa về Thái trước khi hồi hương. Các công ty bị nghi liên quan đến mafia như Yatai International và TransAsia International vẫn có trụ sở đường hoàng ở Thái Lan và Miến Điện, một số sang Cam Bốt.
Nhưng xung đột nổ ra giữa Bangkok và Phnom Penh hôm 24/07. Một trung tâm lừa đảo ở biên giới Cam Bốt là Chong Sai Taku bị Thái oanh tạc khiến mafia phải dồn lại về phía Miến Điện. Những lực lượng dân quân khác sẵn sàng chào đón, các cơ sở mới được dựng lên. Và trong số những người được giải cứu, được Tổ chức Lao động Quốc tế cho phong bì 100 đô la, có người không muốn về vùng quê nghèo mà lại đầu quân cho các ông chủ người Hoa ở Cam Bốt, Lào…
Thời của lừa đảo từ Á sang Âu
Không hẹn mà nên, hồ sơ của Le Nouvel Obs tuần này cũng được dành cho « Nạn dịch lừa đảo trên mạng ». Bọn tội phạm dùng mọi thủ đoạn để thao túng tâm lý nạn nhân : giả mạo danh tính, đóng vai người giao hàng, nhân viên ngân hàng, kể cả lừa tình…Tuần báo nhấn mạnh tất cả mọi người đều cần cảnh giác, không ai có thể thoát được cạm bẫy.
Ngay cả cựu tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Dominique Strauss-Kahn cũng bị lừa. Thẩm phán chống khủng bố nổi tiếng Jean-Louis Bruguière bị một kẻ xưng là « cố vấn ngân hàng » lừa gạt lấy mất 200.000 euro, nhà báo Léa Salamé…cũng là nạn nhân trước những chiếc bẫy thiên hình vạn trạng. Báo cáo thường niên vừa công bố trong tháng Bảy của Bộ Nội vụ Pháp nhấn mạnh, tất cả những ai sở hữu một thiết bị có thể nhận và phát tín hiệu liên lạc đều có thể là mục tiêu của bọn lừa đảo. Trên dark web, có thể mua được dữ liệu của người sở hữu thẻ ngân hàng với giá 40 đến 100 euro mỗi thẻ.
Nạn lừa tình diễn ra thường xuyên trên các ứng dụng hẹn hò, và nay được trí thông minh nhân tạo (AI) tiếp tay nên ngày càng tinh vi hơn. Trường hợp nổi tiếng nhất là vụ bà Anne, kiến trúc sư nội thất giàu có, đã chuyển 830.000 euro cho tài tử Brad Pitt giả hiệu « đang nằm bệnh viện », kẻ lừa đảo dùng AI để tạo ra hình ảnh diễn viên nổi tiếng trên giường bệnh. Hoặc một nữ kế toán bị rơi vào bẫy « deepfake » : giả tiếng của tổng giám đốc ra lệnh chuyển tiền gấp vào một tài khoản mới…Chỉ cần xuất hiện trong một cuộc hội thảo chẳng hạn, là giọng nói và khuôn mặt bị bọn tội phạm « clone » để đi lừa.
Thái Lan-Cam Bốt : Cuộc chiến vô nghĩa
The Economist tìm cách lý giải « Vì sao Thái Lan và Cam Bốt lại lao vào một cuộc chiến biên giới vô nghĩa ? ». Sau năm ngày đụng độ, 40 người đã thiệt mạng, hàng trăm người bị thương và 300.000 thường dân phải di tản, nhưng ít ai biết được nguyên nhân. Sáng 24/07, tiếng súng vang rền khắp khu vực đền cổ. Không biết bên nào nổ súng trước, nhưng đến trưa, lính Thái và Cam Bốt đã tấn công lẫn nhau ở 8 điểm dọc theo biên giới 200 kilomet. Quân đội Cam Bốt bắn rốc-kết sang Thái Lan, một tiêm kích F-16 của Thái thả bom xuống Cam Bốt.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa ngưng đàm phán thương mại khiến rốt cuộc hai bên phải ngồi vào bàn thương lượng ở Kuala Lumpur và thỏa thuận ngưng bắn, nhưng tình hình vẫn bất ổn. Cả Thái Lan lẫn Cam Bốt đều cho rằng bên kia muốn chiến tranh vì lý do chính trị. Bangkok tố cáo quân Cam Bốt chiếm một trong hai ngôi đền cổ hồi tháng Hai, chỉ sau khi Thái Lan khởi động chiến dịch đàn áp bọn lừa đảo ở biên giới, khiến Hun Sen tức giận. Thu nhập từ lừa đảo đang chiếm một phần quan trọng trong nền kinh tế Cam Bốt, và có thể Hun Sen còn bực tức vì đàm phán về lãnh thổ đối với các mỏ dầu khí ở vịnh Thái Lan quá chậm trong khi Phnom Penh cần tiền.
Phía Cam Bốt bác bỏ, đổ lỗi cho các tướng lãnh Thái Lan muốn khơi dậy tinh thần dân tộc để dễ đảo chánh. Chính trường Thái Lan đang rối ren sau vụ Hun Sen tung ra đoạn ghi âm trong đó nữ thủ tướng Paetongtarn Shinawatra chỉ trích tư lệnh quân đội, khiến bà bị ngưng chức. Gia tộc Shinawatra ủng hộ quân đội hết mình trong cuộc chiến biên giới, làm lý lẽ của Phnom Penh yếu đi.
Nhưng không có yếu tố nào giải thích được sự leo thang nhanh chóng vừa qua. Một số nhà phân tích cho rằng có vai trò cá nhân, phải chăng do tình bạn tan vỡ giữa ông Thaksin Shinawatra và Hun Sen ? Sự kém rõ ràng trong việc ra quyết định của mỗi bên khiến bên kia phải cảnh giác tối đa. Một hệ thống chính trị dân chủ hơn, hoặc ít nhất là minh bạch hơn ở cả hai nước sẽ giúp giảm căng thẳng, nhưng viễn cảnh này khó thể diễn ra.
Medvedev « loạn ngôn », Trump điều ngay hai tàu ngầm nguyên tử
Courrier International chú ý đến việc tổng thống Mỹ đáp trả những đe dọa của cựu tổng thống Nga Dmitri Medvedev. Donald Trump viết trên Truth Social rằng đã « ra lệnh bố trí lại hai tàu ngầm nguyên tử tại các khu vực thích hợp, trong trường hợp những tuyên bố khiêu khích ngu xuẩn thực ra nghiêm túc ». Ông cảnh báo « lời nói là quan trọng, và thường mang lại hậu quả bất ngờ ».
New York Times coi đây là một sự leo thang hiếm hoi giữa các cường quốc nguyên tử. Politico bình luận, Donald Trump gia tăng khẩu chiến với Dmitri Medvedev. Được biết Dmitri Medvedev, phó chủ tịch Hội đồng An ninh quốc gia Nga trên Telegram hôm thứ Năm đã nhắc đến hệ thống thời Liên Xô có thể tấn công tự động vào phút chót, đòi Donald Trump nhớ đến loạt phim truyền hình tận thế The Walking Dead. Trump không cho biết là các tàu ngầm được điều đi nơi nào, nhưng trước khi đi nghỉ cuối tuần tại khu sân gôn Bedminster, bang New Jersey, ông nói với Washington Post rằng trước mối đe dọa cần bảo vệ người dân.
Tuy vậy New York Times tỏ ra nghi ngờ. Việc di chuyển của tàu ngầm nguyên tử nằm trong số các hoạt động chiến thuật bí mật nhất của Lầu Năm Góc, nên không thể biết được ông Trump có thực sự thay đổi vị trí các tàu ngầm, hay chỉ nhằm đưa ra thông điệp. Đối với Politico, sự kiện này vẫn rất đáng chú ý vì hầu như chắc chắn rằng nhiều tàu ngầm đang lượn lờ ở vùng biển xung quanh Nga. Đồng thời lưu ý rằng tuy toàn bộ đội tàu ngầm của Mỹ chạy bằng nguyên tử lực, nhưng không phải tàu ngầm nào cũng có thể bắn đi tên lửa hạt nhân.
New York Times nhấn mạnh, đây là lần đầu tiên ông chủ Nhà Trắng đe dọa dùng đến vũ khí nguyên tử. Trong nhiệm kỳ đầu, chỉ có một lần hồi năm 2018 nhà tỉ phú nói là nút bấm hạt nhân của ông to và mạnh hơn Kim Jong Un. Washington Post cho rằng có lẽ Trump ngày càng bực tức trước Matxcơva về cuộc chiến tranh ở Ukraina. Donald Trump đe dọa áp thuế nặng lên Nga nếu không chịu ngưng bắn trong 10 ngày, và đợt không kích mới nhất hôm thứ Năm đã sát hại 31 thường dân Ukraina - đây là vụ oanh tạc đẫm máu nhất vào thủ đô Kiev trong năm nay.
Bộ binh tiến quá chậm, Nga gia tăng đánh phá bằng drone
Cũng Liên quan đến chiến tranh ở Ukraina, The Economist đặt câu hỏi, « Liệu các drone đánh chặn có thể ngăn được những loạt oanh kích khủng bố của Nga ? ». Cuộc tấn công trên bộ của quân Nga ở miền đông Ukraina tiến rất chậm, với cái giá nhân mạng vô cùng lớn, nhưng chiến dịch oanh kích các thành phố bằng drone là mối đe dọa nghiêm trọng hơn nhiều.
Ngày này qua ngày khác, Matxcơva đánh vào cơ sở hạ tầng dân sự lẫn quân sự, và nhất là vào các khu dân cư, tàn phá kinh tế Ukraina và ảnh hưởng đến tâm lý người dân. Hôm 09/07, trên 700 drone trong đó 60 % có thể mang đầu đạn nguyên tử đã ập xuống Kiev và các mục tiêu khác. Chỉ riêng trong tuần này, Nga đã tung ra trên 1.800 drone và 83 hỏa tiễn. Cho đến tháng Ba, chỉ có 3 đến 5 % drone Geran lọt qua được lưới phòng thủ của Ukraina, nhưng nay tỉ lệ này lên đến 15 %. Chúng thường tấn công suốt đêm, để tạo cảm giác bất an và làm mất lòng tin nơi lực lượng phòng vệ.
Nga cải thiện chất lượng và tăng gấp năm lần sản lượng Geran hàng tháng, nhờ linh kiện lưỡng dụng của Trung Quốc. Từ tháng Sáu, Nga dùng drone Geran-2 cải tiến có trang bị hệ thống dẫn đường bằng video, trí thông minh nhân tạo và thiết bị chống gây nhiễu. Chúng bay cao đến 4.000 mét và có tốc độ bổ nhào xuống rất nhanh, mang được khối chất nổ đến 90 ký, giá khoảng 200.000 đô la so với Geran-3 đến 1,4 triệu đô la. Phòng không Ukraina bị đặt vào thế lưỡng nan, khi phải dùng các hỏa tiễn giá nhiều triệu đô la để chặn các drone này trong khi rất cần để chống hỏa tiễn đạn đạo và hành trình.
Cuộc đua chế tạo drone giá rẻ
Giải pháp hứa hẹn nhất là drone đánh chặn giá rẻ. Ít nhất bốn công ty Ukraina đang sản xuất nhiều mẫu khác nhau, ngoài ra còn có Tytan của Đức và Frankenberg của Estonia. Tướng Oleksandr Syrskyi khẳng định các drone này chặn được 70 % các Geran. Tổng thống Zelensky khuyến khích chế tạo ít nhất 1.000 drone một ngày, như vậy cần gấp 6 tỉ đô la.
Những tổ chức từ thiện như Quỹ cộng đồng Sternenko và Come Back Alive đóng góp vào chương trình, họ cho biết drone đánh chặn không thể mắc hơn 5.000 đô một chiếc. Nhưng drone không thể làm nên phép lạ, mà vẫn cần đến các hệ thống như Sky Sentinel của Ukraina hay Skynex của hãng Đức Rheinmetall để chống lại các bầy drone. Kiev cũng đang phát triển Tryzub, hệ thống laser để bắn hạ các mục tiêu ở độ cao 3.000 mét trở lên. Nhưng trong khi chờ đợi, các drone Geran vẫn hoành hành.
Ukraina : Nữ quân nhân tăng gấp đôi, 50.000 thương phế binh cần hội nhập xã hội
Trong một bài viết khác, The Economist cho biết số nữ quân nhân Ukraina đang tăng gấp đôi. Khác với nam giới, phụ nữ Ukraine cầm súng đều là tình nguyện viên. Họ chiếm khoảng 100.000 trong số 1 triệu quân nhân của đất nước. Khoảng 5.500 người đang ở tiền tuyến, là nhân viên y tế, tài xế, điều khiển drone…Công nghệ đang thay đổi, sát thủ giỏi nhất có thể là những người có đôi bàn tay khéo léo để sử dụng các loại máy bay không người lái.
Le Figaro Magazine tìm đến với các thương binh Ukraina. Cả nước có ít nhất 50.000 người lính bị đoạn chi hoặc bị thương nặng kể từ cuộc xâm lăng của Nga. Việc hội nhập vào xã hội là vấn đề quan trọng trong một đất nước đang chiến tranh cũng như mai này khi hòa bình. Tờ báo nhắc lại, năm 1918, sau Đệ nhất Thế chiến nước Pháp có đến 62.000 thương phế binh.
Hiện Ukraina đang trong thời chiến, 65 % ngân sách phải dành cho chiến tranh, thương binh hiếm khi được trợ giúp tâm lý, cơ sở hạ tầng không thích hợp với người tàn tật, giá cả lắp tay chân giả quá cao. Kiev đã cải thiện dần thủ tục rườm rà từ thời xô-viết, thương binh được trợ cấp khoảng 500 euro mỗi tháng, và không ít thương binh nhẹ vẫn mong muốn chiến đấu trở lại bằng cách này hay cách khác.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét