Tìm bài viết

Vì Bài viết và hình ảnh quá nhiều,nên Quí Vị và Các Bạn có thể xem phần Lưu trử Blog bên tay phải, chữ màu xanh (giống như mục lục) để tỉm tiêu đề, xong bấm vào đó để xem. Muốn xem bài cũ hơn, xin bấm vào (tháng....) năm... (vì blog Free nên có thể nhiều hình ảnh bị mất, hoặc không load kịp, xin Quí Bạn thông cảm)
Nhìn lên trên, có chữ Suối Nguồn Tươi Trẻ là phần dành cho Thơ, bấm vào đó để sang trang Thơ. Khi mở Youtube nhớ bấm vào ô vuông góc dưới bên phải để mở rộng màn hình xem cho đẹp.
Cám ơn Quí Vị

Nhìn Ra Bốn Phương

Thứ Ba, 25 tháng 11, 2025

Chỉ Còn 2 Ngày Nữa, Cả Nước Mỹ Đón Mừng Lễ Tạ Ơn 2025! Tin Liên Quan Đến Ngày Lễ Và Kính Chuyển Tin Thế Giới Theo Dòng Thời Sự - Lê Văn Hải


Thời Tiết Ngày Lễ Tạ Ơn 2025: - CALI NẮNG ĐẸP! NHƯNG NHIỀU TIỂU BANG MƯA LỚN – GIÓ MẠNH – BÃO TUYẾT TỪ TÂY SANG ĐÔNG! -Theo AccuWeather, phần lớn nước Mỹ — từ Seattle, Washington đến Dallas, Texas — sẽ đối mặt với mưa lớn, gió mạnh và giông bão suốt tuần.
<!>


Các tiểu bang miền Bắc còn được cảnh báo tuyết rơi nhiều inch, gây nguy hiểm cho giao thông đường bộ lẫn đường không.
Bão tuyết bắt đầu hình thành ở New Mexico và Colorado từ Chủ Nhật, sau đó di chuyển sang vùng Great Plains, tiến thẳng tới Trung Tây và Đông Bắc Hoa Kỳ, trùng đúng thời điểm người dân đổ xô đi lễ vào Thứ Năm.
81 TRIỆU NGƯỜI MỸ DI CHUYỂN – NGUY CƠ HỖN LOẠN GIAO THÔNG
Hiệp Hội Xe Hơi Hoa Kỳ (AAA) dự đoán hơn 81 triệu người sẽ đi lại trong dịp lễ năm nay — khiến nguy cơ trễ chuyến, hủy chuyến và kẹt xe tăng mạnh.
Đầu tuần, mưa lớn và sấm chớp được dự báo sẽ ảnh hưởng tới các phi trường:
•Austin, Dallas (Texas)
•Little Rock (Arkansas)
Đến Thứ Ba, bão tiến lên phía Bắc, gây chậm trễ tại hàng loạt phi trường lớn:
•Chicago (Illinois)
•Nashville (Tennessee)
•St. Louis (Missouri)
•Houston (Texas)
•Minneapolis (Minnesota)

NGUY CƠ NGUY HIỂM QUANH VÙNG GREAT LAKES
Ngày Thứ Tư, khu vực Great Lakes có thể hứng thời tiết vừa mưa vừa tuyết — loại thời tiết hỗn hợp cực kỳ nguy hiểm, dễ gây:
•giảm tầm nhìn
•đường trơn trượt
•giao thông đình trệ
Những thành phố bị ảnh hưởng nặng gồm:
Detroit (Michigan), Cleveland (Ohio), Buffalo (New York).
Chuyên gia Reneé Duff cảnh báo:
“Du khách Lễ Tạ Ơn quanh vùng Great Lakes có thể phải đối mặt với tuyết, mưa và gió mạnh — đủ để cản trở mọi kế hoạch di chuyển.”

NHIỀU ĐỢT TUYẾT KHÁC TIẾP TỤC HÌNH THÀNH
Một đợt bão khác cũng đang di chuyển từ phía Tây, dự trù mang tuyết từ nhẹ đến trung bình tại:
Montana, North Dakota, Minnesota, Wisconsin từ Thứ Hai đến Thứ Tư.
Riêng Wyoming và Colorado có thể gặp gió mạnh và tuyết dày vào giữa tuần.
PACIFIC NORTHWEST: “DÒNG SÔNG KHÍ QUYỂN” ĐE DỌA LŨ LỤT
Vùng Pacific Northwest cũng không tránh khỏi thời tiết xấu.
Vào Thứ Năm, hiện tượng “atmospheric river” có thể mang khối khí ẩm lớn vào:
•Nam Washington
•Tây Bắc Oregon
AccuWeather cảnh báo nguy cơ:
•lũ lụt
•giao thông tê liệt
•đường núi nguy hiểm

San Jose: Giới Thiệu Những Sinh Hoạt Trong Dịp Lễ:
HÔM NAY! BỮA ĂN MIỄN PHÍ MÙA LỄ TẠ ƠN


• Martha’s Kitchen — Dùng tại chỗ (không cho mang về)
•Ngày: 25 Tháng 11, 2025 (hôm nay!)
•Giờ: 4:00 – 5:00 chiều
•Địa điểm: Martha’s Kitchen
(749 Story Road, San José)
•Liên lạc: 408-293-6111
Muốn xem thêm danh sách các bữa ăn mùa lễ, xin truy cập:
San Jose tưng bừng chuẩn bị Turkey Trot 2025 – Cuộc chạy bộ lớn nhất nước Mỹ trong ngày Lễ Tạ Ơn!


*Góp phần hỗ trợ người nghèo, trẻ em và người vô gia cư trong mùa lễ hội.
SAN JOSE, CA – Hàng chục ngàn cư dân Thung Lũng Silicon và vùng phụ cận sẽ đổ về Downtown San Jose vào Ngày Lễ Tạ Ơn – 27/11/2025 để tham dự Applied Materials Silicon Valley Turkey Trot 2025, được xem là cuộc chạy bộ lớn nhất nước Mỹ trong ngày Thanksgiving.
Chương trình năm nay gồm nhiều phần thi hấp dẫn: 5K – 10K, Kids Fun Run, và Virtual Race dành cho những ai muốn tham gia từ xa. Không khí rộn ràng, vui tươi, đầy tinh thần thể thao và cộng đồng hứa hẹn sẽ tiếp tục là nét đẹp truyền thống của Thung Lũng Silicon mỗi dịp lễ.
Sinh hoạt gây quỹ quy mô cho các tổ chức từ thiện như Second Harvest of Silicon Valley, Healthier Kids Foundation, HomeFirst, và Second Harvest Santa Cruz County – góp phần hỗ trợ người nghèo, trẻ em và người vô gia cư trong mùa lễ hội.
Chi tiết & ghi danh: SVTURKEYTROT.COM

Theo dõi: @SVTURKEYTROT
Một sinh hoạt ý nghĩa, lan tỏa tinh thần biết ơn và chia sẻ – đúng tinh thần Lễ Tạ Ơn tại Silicon Valley.

GÂY QUỸ ĐỒ CHƠI CHO TRẺ EM NGHÈO MÙA LỄ

• BLVD Kings Holiday Toy Drive — Xin mang đồ chơi mới, chưa gói
•Ngày: 29 Tháng 11, 2025
•Giờ: 7:00 sáng – 5:00 chiều
•Địa điểm: Bãi đậu xe Eastridge, phía trước Old Sears
(88 Eastridge Loop, San José)

LỜI MỜI THAM GIA CHƯƠNG TRÌNH “EMBRACE A SENIOR – GIFT GIVING CAMPAIGN” LẦN THỨ 10

*Nhằm mang đến món quà ý nghĩa cho các vị cao niên, cựu quân nhân và các thân chủ đang sống trong hoàn cảnh cô đơn hoặc khó khăn trong mùa lễ cuối năm.

-Santa Clara County Public Administrator/Guardian/Conservator Office thông báo triển khai chương trình thường niên lần thứ 10 “Embrace A Senior – Gift Giving Campaign”, nhằm mang đến món quà ý nghĩa cho các vị cao niên, cựu quân nhân và các thân chủ đang sống trong hoàn cảnh cô đơn hoặc khó khăn trong mùa lễ cuối năm.
Thời gian nhận quà:
Từ hôm nay, đến 14/12/2025
Các hình thức đóng góp:
1. Gởi quà trực tiếp tại các địa điểm:
•353 W. Julian St. – khu vực thang máy tầng 1
•1867 Senter Road – Fisherman’s Wharf Hallway
2. Chọn thẻ quà tặng tại các “Gift Giving Trees”:
•333 & 353 W. Julian St.
•1867 Senter Rd.
(Lấy thẻ – mua quà – bỏ lại vào thùng cạnh cây.)
3. Danh sách quà tặng Amazon:
Quét QR Code trên poster để chọn và mua quà. Quà sẽ được gởi đến đúng địa chỉ được ghi sẵn trong danh sách.

4. Đóng góp tài chánh:
Gởi check về:
Santa Clara County Public Administrator Guardian Conservator
353 W. Julian St, 4th Floor, San Jose, CA 95110
(Ghi “Embrace a Senior” ở memo.)
Mọi thắc mắc xin liên lạc:
•Patty Vincent: (408) 755-7678
•Maria Marchello: (408) 758-4520
Chương trình kêu gọi tấm lòng của cộng đồng cùng chung tay đem hơi ấm và niềm vui đến các bậc cao niên trong mùa Giáng Sinh.






SƯU TẦM ĐẶC BIỆT: SỰ THẬT THÚ VỊ VỀ NGÀY LỄ TẠ ƠN!
(Happy Thanksgiving!)


1. Lễ Tạ Ơn – Từ buổi đầu kéo dài… 3 ngày!
Lễ Tạ ơn đầu tiên trong lịch sử loài người diễn ra vào năm 1621, tại thuộc địa Plymouth.
Bữa tiệc kéo dài đúng ba ngày với sự tham dự của những người hành hương Pilgrims và người bản địa Wampanoag.
Điều thú vị:
•Họ không có nĩa – chỉ dùng thìa, dao và… ngón tay!
•Món gà tây lúc ấy chưa phải là “ngôi sao bàn tiệc”; chim nước, ngô, bí đỏ và cá mới là món chủ lực.
2. Ngày Quốc Lễ – Chính thức từ năm 1941
Dù đã tồn tại hàng trăm năm, mãi đến năm 1941, Quốc Hội Hoa Kỳ mới chính thức quy định:
Thanksgiving sẽ diễn ra vào Thứ Năm tuần lễ thứ tư của Tháng 11.
Canada cũng mừng Lễ Tạ ơn, nhưng sớm hơn, vào Thứ Hai tuần lễ thứ hai của Tháng 10.
3. Nguồn gốc tên gọi “Turkey” – Một sự lầm tưởng lịch sử!
Khi Columbus đặt chân lên Tân Thế Giới, ông tưởng rằng mình đang ở gần Ấn Độ – nơi nổi tiếng có nhiều chim công. Thấy con chim lớn lạ lùng này, ông gọi luôn là:
“Tuka” – nghĩa là chim công trong tiếng Tamil của Ấn Độ.
Và thế là cái tên Turkey ra đời, dù thật ra gà tây thuộc họ… chim trĩ.
4. Gà tây – biểu tượng không thể thiếu
Một vài con số gây choáng:
•280 triệu con gà tây được người Mỹ tiêu thụ dịp Thanksgiving.
•91% người dân Mỹ có món gà tây trên bàn tiệc.
•Gà tây đã xuất hiện tại châu Mỹ từ… 10 triệu năm trước (theo hóa thạch).
•Một con gà tây hoảng sợ có thể chạy tới 20 miles/giờ!
Gà tây cũng là động vật bản địa đầu tiên được thuần hóa ở châu Mỹ.
5. “Ân xá gà tây” – Nghi lễ vui tại Tòa Bạch Ốc
Truyền thống kỳ lạ nhưng đầy dí dỏm này được duy trì từ thời Tổng thống Harry Truman.
Mỗi năm, Tổng thống Mỹ sẽ ấn xá cho một chú gà tây, giúp nó “thoát kiếp lên bàn tiệc” và được sống an nhàn ở trang trại.
6. Những con số khổng lồ trong ngày lễ lớn nhất nước Mỹ
•52,2 triệu người Mỹ lái xe ít nhất 50 dặm để về sum họp gia đình.
•Chi phí trung bình cho một bữa tiệc Thanksgiving khoảng 50–64 USD cho 10 người.
•Hơn 40 triệu dĩa đậu xanh hầm (Green Bean Casserole) được ăn mỗi năm.
•Tháng 11, người Mỹ tiêu thụ hơn 50 triệu bánh táo.
7. Những địa danh “Turkey” độc nhất vô nhị
Ở Hoa Kỳ có nhiều địa danh mang tên “Turkey”:
•Turkey, Texas
•Turkey, North Carolina
•Turkey Creek, Louisiana
Và còn 9 thị trấn khác trên toàn quốc có tên liên quan đến “Turkey”.
8. Macy’s Thanksgiving Parade – Cuộc diễn hành huyền thoại
Diễn ra từ năm 1924, truyền hình trực tiếp toàn quốc trên NBC.
Bị gián đoạn 3 năm (1942–1944) do Thế Chiến II.
Điểm thu hút nhất:
Những bóng bay khổng lồ hình nhân vật hoạt hình và thú khổng lồ, di chuyển suốt 4 km giữa trung tâm New York.
9. Bóng đá & Thanksgiving – Tình yêu lâu đời của nước Mỹ
Từ trường trung học, đại học đến NFL chuyên nghiệp, bóng đá là “gia vị” không thể thiếu.
Nhiều nơi còn gọi ngày này là Turkey Bowl Game.
10. Black Friday – Ngày mua sắm “điên rồ” nhất trong năm
Ngày sau Lễ Tạ ơn được gọi là Black Friday, mở đầu mùa mua sắm Giáng Sinh.
Hai giải thích nổi tiếng:
1.Cảnh sát Philadelphia dùng chữ “Black” để mô tả giao thông hỗn loạn vì đám đông mua sắm.
2.Các nhà bán lẻ nói “Black” nghĩa là chuyển sổ sách từ lỗ (mực đỏ) sang lời (mực đen).
Dù hiểu theo cách nào, Black Friday vẫn là ngày… cả nước Mỹ đổ ra đường để săn sale.
11. 6 tiểu bang “nuôi cả nước”: Trung tâm sản xuất gà tây Hoa Kỳ
69% số gà tây nước Mỹ đến từ 6 tiểu bang:
•Minnesota (đứng đầu)
•North Carolina
•Arkansas
•Indiana
•Missouri
•Virginia
12. Bữa ăn Tạ ơn – “khổng lồ” đúng nghĩa
Theo The Calorie Control Council, mỗi người Mỹ nạp khoảng:
3.000 calories chỉ trong một bữa tối Thanksgiving.
Đủ cho… 1,5 ngày hoạt động liên tục!
Kết luận – Lễ Tạ ơn: nhiều hơn một ngày lễ
Thanksgiving không chỉ là gà tây, bánh bí đỏ hay những con số kỷ lục.
Đó là ngày:
•gia đình sum họp,
•bạn bè xích lại gần nhau,
•và mọi người nói với nhau hai chữ giản dị:
“Cám ơn!”
Happy Thanksgiving 2025!
Chúc bạn và gia đình một ngày thật ấm áp, đầy tình thân và niềm vui.

Nam California: Lễ Tạ Ơn 2025 của Hội Đồng Liên Tôn – Trang Nghiêm, Ấm Áp và Tràn Đầy Tinh Thần Tri Ân


SANTA ANA, California – Chiều Thứ Bảy, 22 Tháng Mười Một 2025, Hội Đồng Liên Tôn Việt Nam tại Hoa Kỳ đã long trọng tổ chức Lễ Tạ Ơn và buổi cầu nguyện cho hòa bình thế giới tại Trung Tâm Công Giáo Việt Nam ở Santa Ana, quy tụ đông đảođồng hương và đại diện các tôn giáo tại Little Saigon.
Buổi lễ có sự hiện diện của ban thường vụ Hội Đồng Liên Tôn gồm:
– Hòa Thượng Thích Minh Tuyên, Chủ tịch
– Linh Mục Joseph Nguyễn Thái, Giám đốc Trung Tâm Công Giáo, Phó Chủ Tịch Nội Vụ
– Giáo Sư Nguyễn Thanh Giàu, Phó Chủ Tịch Ngoại Vụ
– Mục Sư Lê Minh, Thư ký
– Hiền Tài Ngô Thiện Đức, Phó Thư Ký
– Chánh Trị Sự Hà Vũ Băng, Thủ Quỹ
– Ông Nguyễn Khanh, Ủy viên giao tế
Mở đầu chương trình, ông Nguyễn Khanh chào mừng đồng hương, nhấn mạnh sự hiện diện của cộng đồng là niềm khích lệ lớn cho việc gìn giữ tinh thần đoàn kết tôn giáo. Buổi lễ được khởi sự bằng nghi thức chào cờ và phút mặc niệm trang trọng.
Trong phần khai mạc, Hòa Thượng Thích Minh Tuyên chia sẻ rằng trong không khí linh thiêng của mùa Lễ Tạ Ơn, người Việt dù thuộc nhiều tôn giáo khác nhau nhưng vẫn cùng chung một cội nguồn tâm linh và truyền thống biết ơn. Ngài gửi lời tri ân sâu sắc đến cộng đồng, các tôn giáo bạn, chính phủ Hoa Kỳ và nhân dân nhiều quốc gia đã luôn đồng hành, nâng đỡ tinh thần tự do tín ngưỡng của người Việt tị nạn.


Hòa Thượng cũng xúc động quỳ xuống cầu nguyện cho hòa bình thế giới, tưởng nhớ những biến động toàn cầu—từ thiên tai, biến đổi khí hậu, sự phát triển không kiểm soát của công nghệ, đến các chế độ độc tài, chủ nghĩa cực đoan và bạo lực đang đe dọa nhân loại.
Ngài tha thiết gửi gắm:
“Hội Đồng Liên Tôn Việt Nam tại Hoa Kỳ kính chúc thế giới sớm thanh bình, cầu mong quốc nạn Việt Nam chóng dứt, và xin chúc quý vị một mùa Lễ Tạ Ơn tràn đầy chân phúc.”
Sau phần diễn văn là các tiết mục văn nghệ mang ý nghĩa tri ân và phần cầu nguyện liên tôn tại bàn thờ chung, tạo nên bầu không khí hòa ái, trang trọng và giàu tinh thần tâm linh.
Buổi Lễ Tạ Ơn 2025 của Hội Đồng Liên Tôn đã trở thành một sinh hoạt ý nghĩa, gắn kết cộng đồng và tôn vinh truyền thống biết ơn – một giá trị bền vững của cả người Việt lẫn tinh thần Hoa Kỳ.

Đến Với Bạn:


Trong muôn điều để cảm tạ, tôi biết ơn nhất là có bạn trong cuộc đời! ánh bình minh của tôi! Người tôi quý mến, thương yêu nhất! Chúc Lễ Tạ Ơn 2025 thật rộn rã tiếng cười và tràn ngập hồng ân từ Trời Cao!

Viết Về Nước Mỹ, Mùa Tạ Ơn 2025:
Quê Hương Của Tôi
Tác giả: Phước An Thy


-Mười lăm tuổi, tôi mới được đặt chân đến thủ đô Sài Gòn của Việt Nam Cộng Hoà. Tiếc là khi ấy, chế độ Việt Nam Cộng Hoà đã mất, nên tôi chẳng biết gì về sự giàu sang, đẹp đẽ của “hòn ngọc viễn đông”. Năm 1975, gia đình chúng tôi chạy giặc từ miền Trung qua các tỉnh vào đến Sài Gòn, cũng là lúc Sài Gòn “được giải phóng”. Gia đình chúng tôi vào sống tạm trong một căn nhà bỏ hoang của khu gia binh, gần phi trường Tân Sơn Nhất.

Sau 30/4/1975, cha tôi bị đi tù “cải tạo” không biết nơi nào vì ông là sĩ quan An Ninh Quân Đội của chế độ Việt Nam Cộng Hoà. Bơ vơ giữa Sài Gòn xa lạ, bạc tiền không có, mẹ tôi rối bời và lo lắng đến gầy tọp hẳn đi. Tối nào mẹ và bảy anh em chúng tôi, đứa em út chưa đầy một tuổi, cũng khóc sướt mướt. Đói quá, tôi bỏ qua sự xấu hổ, dắt các em lớn hơn đi làm nghề ăn xin. Hằng ngày tôi dắt các em đi xin ăn khắp nơi, từ sáng sớm cho tới tối mịt. Khi chân tay mỏi nhừ, cả người ê ẩm, anh em mới kéo nhau về. Sài Gòn lúc ấy thật tang thương, hoang tàn và mọi người ai cũng đói khổ. Tuy vậy, người dân Sài Gòn vẫn thương cho anh em chúng tôi ít gạo, chút tiền, đơn giản có nhà cho cái bánh, cây kẹo hoặc mấy trái chuối chín vàng.

Về sau, thấy các em tôi khóc mỗi sáng vì không muốn đi ăn xin, mẹ tôi đến một tiệm bánh của người Tàu, lấy bánh bao chỉ cho tôi và đứa em gái kế đi bán. Ngày đầu đi bán, hai anh em đón xe buýt đi lên Sài Gòn. Chúng tôi chia ra hai hướng đi bán, hẹn khi bán xong, gặp nhau tại bùng binh chợ Bến Thành để cùng về.

Đến trưa bán hết bánh, tôi đi đến bùng binh chợ Bến Thành tìm em. Tôi sợ hãi khi thấy em gái tôi ngồi khóc tức tưởi dưới tượng đài Quách Thị Trang. Em kể, có một chị tới mua bánh, nói em qua tiệm may của mẹ chị bên kia đường lấy tiền. Em đi qua tiệm may họ nói, không có đứa con nào. Em về lại bên này thì chị ấy trốn mất cùng với thau bánh. Kể xong em tôi càng khóc nức nở hơn. Tôi nói với em, mất rồi thì thôi, về chứ ngồi khóc được gì. Em nhất định không chịu về, bắt tôi phải đưa em đi tìm chị kia đòi lại thau bánh.

Mấy chú xích lô, xe thồ và những cô bán hàng rong quanh bùng binh thấy em tôi khóc dữ quá, nên đến bao quanh hỏi chuyện. Sau khi biết em tôi bị mất thau bánh, họ gom góp tiền lại cho hai anh em chúng tôi. Có chú còn đến gặp những người đi dạo quanh đó để xin tiền giùm cho chúng tôi. Em tôi mừng rỡ khi thấy các cô chú cho tiền còn nhiều hơn cả số vốn đã mất. Anh em tôi vòng tay, cám ơn từng cô chú trước khi về. Khi ấy tôi chưa nhận ra sự giúp đỡ tuy giản dị, nhưng lại lớn lao như thế nào, chỉ biết cám ơn như đã được dạy là phải cám ơn những ai giúp đỡ mình.

Mẹ con chúng tôi không phải là dân sống ở Sài Gòn, không có nghề nghiệp gì nên chính quyền “cách mạng” buộc chúng tôi phải đi kinh tế mới.

Lên vùng kinh tế mới chưa được một năm thì mẹ tôi qua đời vì bị bịnh sốt rét cấp tính. Anh em chúng tôi bơ vơ trong cảnh khó nghèo, tay chân mọc đầy u nần vì phải đào bới đất đá nơi vùng rừng núi để sống qua ngày. Chính quyền địa phương không cho chúng tôi tham gia vào các sinh hoạt hay hội đoàn vì có cha là “thành phần ác ôn đang cải tạo”, nên chúng tôi chẳng là gì trong xã hội.

Đến năm 1984, cha chúng tôi được thả về sống lây lất cùng với chúng tôi. Mấy năm sau, thấy nhiều người lo thủ tục giấy tờ đi Mỹ diện HO, cha tôi chạy đến anh em, bà con họ hàng xin xỏ, vay mượn tiền để làm hồ sơ đi Mỹ. Chờ đợi mấy năm, chúng tôi nhận được giấy báo đi phỏng vấn, cả nhà rất mừng. Cha tôi lại chạy vay tiền bạc để vào Sài Gòn phỏng vấn, khám sức khoẻ. Chúng tôi hồi hộp, lo lắng từng ngày, chỉ sợ có điều gì trục trặc hay thay đổi.

Một trong những điều may mắn và hạnh phúc nhất trong cuộc sống của gia đình chúng tôi là ngày được đi Mỹ. Tháng 6 năm 1994, cha con chúng tôi mới được đi Mỹ. Ngày đi, mỗi người chúng tôi chỉ có vài bộ quần áo sờn rách làm hành trang để đi từ vùng rừng núi hoang dã đến một thế giới văn minh tiến bộ. Tâm trạng chúng tôi thật háo hức, vui mừng, nhưng cũng đầy âu lo.
Sau khi làm xong thủ tục giấy tờ, chúng tôi bước ra khỏi phi trường Los Angeles. Ánh nắng vàng rực rỡ của tháng Sáu trên đất California là điều mới lạ đầu tiên làm chúng tôi bối rối, vì lúc đó đã tám giờ tối. Ông bác, người bảo trợ, lái chiếc xe Van chạy trên đường cao tốc, qua các phố xá, làm cả gia đình chúng tôi choáng ngợp trước sự giàu sang của nước Mỹ. Tôi thầm nghĩ, không biết bao giờ mình mới có xe để lái đi làm như những người dân bản xứ. Bác chở gia đình chúng tôi đến một căn nhà mà ông đã mướn sẵn cho gia đình. Trước khi về, ông còn chu đáo hướng dẫn cho chúng tôi cách sử dụng các tiện nghi trong nhà. Mấy tháng đầu, mỗi người trong gia đình nhận được gần ba trăm đô la của chính phủ trợ cấp để sinh sống và tìm việc làm trong thời gian hội nhập.

Gia đình chúng tôi định cư ở quận Orange, nơi khí hậu có phần giống ở Việt Nam. Người Việt tại đây tụ họp lại thành một cộng đồng đông đúc. Tuy đang sống tại nước Mỹ, nhưng chúng tôi có thể nói tiếng Việt mọi nơi, như khi đi chợ, đến văn phòng bác sĩ, nhà thương, luật sư, ngay cả ở các công sở của chính quyền thành phố, sở cảnh sát, toà án cũng có nhân viên người Việt thông dịch. Nhưng điều tôi thích nhất ở Mỹ là không còn lo vấn đề hộ khẩu, không bị ai phân biệt và mình muốn sống ở đâu thì sống.
Chúng tôi đến nhà thờ Saint Anselm, Hội thánh Tin Lành ở đường Galway, thuộc thành phố Garden Grove, gần khu trung tâm Little Sài Gòn, để làm giấy tờ và ghi danh học Anh Văn. Tuy bỡ ngỡ vì môi trường và ngôn ngữ, nhưng nhờ sự giúp đỡ của nhân viên trong trường, chúng tôi cũng làm xong những giấy tờ cần thiết. Sau khi thử trình độ tiếng Anh, cả gia đình chúng tôi đều được xếp vào học chung một lớp có trình độ thấp nhất.

Mỗi sáng, cha con, anh em chúng tôi và những người Việt mới qua Mỹ, ăn mặc chỉnh tề, xách cặp đi học đúng giờ như những học trò ngoan. Mọi người kéo nhau từng đoàn đi bộ thong dong bên đường, khiến nhiều người Mỹ đang bận rộn lái xe phải ngạc nhiên. Vào lớp, già trẻ lớn bé ngồi bên nhau, thi đua học tiếng Anh, học phong tục, văn hoá Mỹ và học cách phỏng vấn để xin việc làm.
Sau ba tháng học hành, nhà trường chở chúng tôi đến một hãng điện tử ở thành phố Irvine để phỏng vấn xin việc làm. Tôi làm bài thi viết tiếng Anh và toán một dễ dàng. Đến lượt tôi được gọi tên vào phỏng vấn, người phụ trách phỏng vấn là một phụ nữ Mỹ trắng, khoảng bốn mươi tuổi. Tôi học tiếng Anh cũng không tệ, vậy mà tôi như người vừa điếc vừa câm khi nghe bà ta nói với tôi. Ở trường, tôi được các thầy cô dạy, đã tập dượt phỏng vấn nhiều lần, nhưng vì hồi hộp và bà ấy nói nhanh nên tôi chẳng hiểu gì.

Thấy ánh mắt bà ấy nhìn về phía cánh cửa, tôi đoán có lẽ là bảo khép cửa phòng lại. Tôi khép cửa lại và đứng chờ. Bà ta nói tiếp, tôi chỉ nghe chữ sit down nên vội ngồi xuống chiếc ghế trước bàn. Bà ấy nhìn vào bảng tóm tắt lý lịch của tôi và liên tiếp hỏi nhiều câu. Đầu óc choáng váng, tôi cứ nhìn mắt, miệng của bà ấy để đoán và trả lời đại. Tôi trả lời hú họa, khi yes khi no sau mỗi câu hỏi. Suốt buổi phỏng vấn, tôi chỉ trả lời được đúng hai từ yes và no. Bỗng dưng bà ta ngửa mặt lên, bật cười ha hả, rồi khua tay lia lịa ý bảo tôi đi ra. Tôi đỏ mặt, xấu hổ bước ra. Khép cửa phòng lại rồi mà tôi vẫn còn nghe tiếng cười, có lẽ bà ấy không còn kìm nén nổi cơn cười của mình vì những câu trả lời yes no chẳng đâu vào đâu của tôi.

Vậy mà bà ấy cho tôi đậu cuộc phỏng vấn, được vào làm việc trong hãng. Tôi mừng quá, tôi đã có việc làm và không cần ăn tiền trợ cấp của chính phủ nữa. Các em tôi không qua được cuộc thi nên đứa thì đi làm hãng may áo quần, đứa thì học làm nghề móng tay, móng chân.

Tôi không có xe, nhưng may có một anh làm ở hãng đó giúp chở tôi đi. Sáng sớm, tôi xách hộp cơm ra đường đứng chờ anh ấy đến đón đi làm. Công việc đầu tiên của tôi là lau chùi những máy móc điện tử, việc này rất nặng nhọc, làm tôi hơi chán nản. Những ngày kế tiếp, làm quen việc nên tôi thấy cũng không vất vả mấy nữa.
Tôi nói và nghe tiếng Anh không giỏi, nên tôi cố gắng làm việc chăm chỉ. Thấy vậy, người quản lý trong hãng thương và thường đến nói chuyện với tôi để giúp tôi học nghe nói tiếng Anh. Mấy tháng sau, tôi được cho lên làm ở khâu đóng thùng.

Đi làm về đến nhà, toàn thân mỏi nhừ, ăn uống không thấy ngon, nhưng tôi phải ráng ăn để có sức ngày mai đi làm. Trong thời gian này, tôi chi tiêu hết sức tiết kiệm vì tôi thực sự hiểu được giá trị của đồng tiền mồ hôi nước mắt mà mình làm ra. Tôi đến nhờ bác tôi giúp làm người bảo trợ để tôi mua xe trả góp, nhưng bác có việc riêng không giúp được. Lúc đó có một cô lớn tuổi, bạn của bác đang đến chơi, không cần lời nhờ giúp mà cô đã đứng ra chịu làm người bảo trợ cho tôi mua xe. Cô đã bỏ thời giờ đưa tôi ra nơi bán xe, bỏ công kì kèo trả giá hết cả nửa ngày trời để tôi mua được xe. Tôi rất ngạc nhiên về lòng tốt của cô, mới lần đầu gặp mặt, chẳng biết tôi thế nào, làm gì, nhưng cô đã tin tưởng, tận tình giúp tôi như vậy. Tôi thật không biết làm thế nào để tỏ lòng biết ơn cô một cách phải phép để cô không giận.

Mỗi ngày, sau khi làm những công việc cực khổ, chân tay rã rời, tôi lại đến trường học tiếng Anh và học thêm nghề điện tử vào ban đêm. Mấy năm sau, tôi vào học trường cao đẳng cộng đồng. Tôi biết tôi thiếu kiến thức tối thiểu, không có trình độ hay bằng cấp gì, nên tôi quyết tâm phải học. Vì không đúng tuổi đi học, tôi được chính phủ cho tiền khuyến khích hoàn tất chương trình đại học. Không như bạn bè cùng trang lứa, tôi phải mất nhiều năm hơn họ mới tốt nghiệp được. Nhờ được hưởng những lợi ích xã hội cùng với mơ ước được học hành đến nơi đến chốn, muốn thăng tiến, tôi đã vượt qua khó khăn và hoàn tất chương trình học. Tôi chăm chỉ việc học và tham gia vào nhiều hoạt động xã hội nên tôi cũng đã hoà nhập được với cuộc sống mới nơi đất khách quê người.

Từ một người không biết tiếng Anh, công việc ban đầu là lau chùi máy móc với đồng lương tối thiểu, tôi được cất nhắc lên làm kỹ thuật viên, rồi làm quản lý trông coi một bộ phận trong hãng khi tôi tốt nghiệp kỹ sư điện tử. Bước đầu đến Mỹ, tôi chẳng có gì ngoài những kinh nghiệm khổ đau ở Việt Nam, nhưng cũng nhờ những sự nhọc nhằn đó mà tôi càng cố gắng hơn khi có cơ hội làm lại cuộc đời. Giai đoạn khó khăn ban đầu của tôi trên đất Mỹ đã qua. Tôi đã vượt qua những trở ngại về văn hoá, ngôn ngữ, thích nghi và hoà nhập với cuộc sống ở quê hương mới này.
Bây giờ có công việc ổn định hợp sở thích và vật chất tạm đủ nên cuộc sống của tôi thoải mái hơn. Vâng, tôi cảm thấy đầy đủ, vì so với khi còn ở Việt Nam thì tôi đã giàu có quá rồi. Tuy vậy, tôi vẫn phải nỗ lực hơn, vì cuộc sống ở nước Mỹ đòi hỏi sự học luôn mãi để không bị tụt hậu. Đã từng là gánh nặng cho chính phủ trong những tháng đầu tới Mỹ, nay tôi có thể đóng góp một phần công sức, của cải lại cho quê hương thứ hai của tôi. Lúc này tôi cảm thấy sung sướng vì đã đi qua những khó khăn.

Nhiều năm sau, cha tôi bị ung thư đã đến giai đoạn cuối. Bác sĩ phải giải phẫu một lỗ ngay cuống họng, đặt ống dây vào cho ông thở. Nằm nhà thương điều trị hơn một năm, như cây đèn cạn dầu, cha tôi yếu dần, thân người chỉ còn da bọc xương, nhỏ thó như một đứa con nít thiếu ăn. Vì ung thư đã lan tới phổi, nên bác sĩ không dùng phương pháp điều trị tia xạ hay phẫu thuật được, mà phải dùng hoá trị cho ông. Ông thở, ăn uống và chuyền thuốc đều phải qua những ống dây. Muốn nói chuyện ông phải dùng giấy viết.

Trước ngày chết, cha tôi lấy giấy bút ra viết, “Ba có ba ngàn đô trong ngân hàng, con lấy tiền đó để hoả thiêu, đưa tro cốt ba về Việt Nam chôn cạnh mộ mẹ con”. Tôi biết cha mình sắp chết, nhưng lại viết, “Ba chưa chết đâu, đừng lo lắng, hãy cố sức để bác sĩ chạy chữa”. “Ba biết bệnh tình của ba, ba muốn nằm bên cạnh mộ mẹ con khi từ giã cõi đời. Con hãy ráng lo cho nguyện ước cuối cùng của ba”. Câu cuối cùng cha viết cho tôi, “Thế là hết một kiếp người”.
Vì tất cả anh em chúng tôi đều ở Mỹ và nơi chôn cất xác mẹ ở vùng kinh tế mới heo hút, nên anh em bàn đem tro cốt của mẹ qua Mỹ, đặt bên tro cốt của cha trong nghĩa trang. Như vậy cũng thực hiện được ước muốn của cha là được nằm cạnh bên mẹ khi chết và chúng tôi cùng con cháu cũng được đến viếng thăm, thắp nhang cầu nguyện thường xuyên hơn.

Con đường đến nghĩa trang, nơi chôn cất mẹ tôi, đầy hoa cỏ dại, quanh co và gập ghềnh đầy rảnh bánh xe trâu bò. Anh em chúng tôi nhờ bà con họ hàng đến giúp bốc mộ, hốt cốt mẹ để chúng tôi đưa qua Mỹ. Anh em chúng tôi đốt nhang cắm trước mộ mẹ, quỳ xuống vái lạy xin mẹ cho anh em được cải táng đưa mẹ qua Mỹ. Một ông cậu đưa cho tôi cái búa tạ để đập nhát búa đầu tiên. Khi tôi đập búa vào mộ mẹ, nghe tiếng vang khô khốc của nhát đập, lòng tôi bỗng rung lên một cảm giác vừa buồn vừa sợ. Tôi buồn sợ vì đã đánh động, làm mẹ tỉnh giấc sau ba mươi mấy năm yên ngủ dưới mộ sâu.

Mọi người bắt đầu đọc kinh cầu nguyện, anh em chúng tôi vừa đọc vừa thổn thức khóc bên mộ mẹ. Việc bốc mộ thật không dễ dàng, vì đã lâu năm nên hài cốt bị lệch vị trí nơi chôn trước đây. Sau nhiều tiếng đồng hồ mới chạm đến phần đất có lớp ván đã mục, cậu tôi gạt những phần đất đó qua một bên thì lộ ra bộ hài cốt trắng sáng của mẹ. Mẹ vẫn nằm ngay ngắn, nhiều sợi tóc chưa mục bao quanh hộp sọ chứa đầy đất đá và rể cây bên trong.
Cậu tôi cẩn thận nhặt từng cái xương, rũ cho bớt đất, rửa sạch bằng rượu, sắp xếp gọn gàng theo thứ tự từng chiếc xương vào một chiếc hòm nhỏ để đưa đến nơi hoả thiêu.
Sau bao nhiêu khê của thủ tục xin phép thôn xã, các cơ quan công quyền, phòng kiểm dịch, nhân viên phi trường, anh em tôi mới đưa được tro cốt mẹ qua Mỹ. Khi đặt hộp tro cốt của mẹ bên cạnh hộp tro cốt của cha, tôi nghĩ chỗ thật sự cha mẹ nằm là trong trái tim của chúng tôi. Cuộc đời cha mẹ đã hy sinh, chịu nhiều đau khổ vì chúng tôi, nên chúng tôi phải dành chỗ gần nhất, cao quý nhất trong tim mình cho cha mẹ.

Gia đình anh em chúng tôi thường đưa các con của mình ra nghĩa trang đọc kinh, cầu nguyện cho vong linh cha mẹ chúng tôi. Chúng tôi muốn các con biết cội nguồn đã sinh ra mình để nhờ đó mà anh em, con cháu được nối kết tình thân ái trong gia đình hơn. Tôi ước mong các con tôi sẽ tiếp tục gìn giữ lòng biết ơn tổ tiên và nhớ đến dòng chảy sướng khổ đầy vơi của gia đình trôi trong dòng đời vô biên, bao la của đất trời.

Tôi cũng không quên cầu nguyện cho các ân nhân và những người đã bỏ công của làm ra chương trình HO, nhờ họ mà tôi mới có ngày được sống cuộc đời đầy đủ, tự do. Tôi biết ơn nước Mỹ đã cho tôi có cơ hội để thực hiện những ước mơ của mình, để sống một cuộc đời ý nghĩa và có ích cho xã hội.

Tôi đã bỏ lại sau lưng đoạn đời tủi nhục, khốn khổ ở quê hương thứ nhất để bước tiếp quãng đường tương lai tươi sáng trên quê hương thứ hai. Trải qua bao khốn khó, thăng trầm trong đời, điều đã để lại dấu ấn sâu đậm trong tim tôi là sự ban ơn của các ân nhân. Mang ơn nhiều người, nhưng có lẽ tôi không cách nào đền đáp cho đủ được tình thâm sâu của các ân nhân, tôi chỉ còn có thể chia xẻ các món nợ ân nghĩa đó với những thế hệ sau.

Tôi mang ơn những ân nhân trên đất Mỹ đã giúp tôi có ngày hôm nay, nhưng tôi cũng không quên những ân nhân nghèo khổ của tôi ở Việt Nam. Giữa lúc cuộc sống đầy khó khăn, dù thân mình không hề yên ấm, nhưng họ vẫn quan tâm trước mất mát của anh em chúng tôi. Lòng thương hại chân thành của họ cho tôi thấy, nhiều người dù đang có những thống khổ của riêng mình, nhưng vẫn không nhắm mắt làm ngơ với những khổ đau của người chung quanh. Tôi khó mà quên được những người tuy nghèo khó, nhưng vẫn cảm thông được với nỗi khổ và sẵn sàng giúp đỡ người khác như một hành động bình thường, một thói quen tự nhiên. Tôi may mắn có nhiều ân nhân, được họ ban cho nhiều niềm vui lớn và những tình thương yêu, tuy giản dị mà cao quý.

Bây giờ có ai hỏi, điều gì còn làm tôi khắc khoải? Vâng, đó là tôi vẫn luôn nhớ quê hương xa cả nửa vòng trái đất của tôi. Dù có quốc tịch Mỹ, đã hoà nhập với quê hương mới, nhưng vì tôi sinh ra lớn lên tại Việt Nam và qua Mỹ khi tuổi đã lớn, nên tôi không sao quên được quê hương Việt Nam. Tôi không chỉ nhớ những vùng đất tôi đã sống, đã đi qua, mà tôi còn nhớ cả những con người sinh sống ở trên những vùng đất đó. Đa số những kỷ niệm của tôi ở Việt Nam là những kỷ niệm buồn, còn những kỷ niệm trên đất Mỹ thì ngược lại. Mặc dầu vậy, tôi lại thường nhớ đến những kỷ niệm ở Việt Nam hơn, có lẽ chúng đã có đủ thời gian để thấm nhập, để bám chặt vào ký ức của tôi.
Phước An Thy

TỔNG KẾT VÀI TIN NGẮN LIÊN QUAN ĐẾN LŨ LỤT KÍNH HOÀNG 2025!


1. Tin: Vợ chồng ông Tô Lâm vô cảm giữa thảm họa
•Trong lúc hàng trăm người chết, mất tích vì thủy điện xả lũ tại Nam Trung Bộ & Tây Nguyên, vợ ông Tô Lâm – bà Ngô Phương Ly – vẫn mặc đồ cầu kỳ dự Liên Hoan Ẩm Thực Quốc Tế 2025.
•Còn ông Tô Lâm thì không đến vùng lũ, mà lại xuất hiện ở Phú Quốc, trồng cây vú sữa để tuyên truyền.
•Dư luận phẫn nộ vì sự vô cảm – vô trách nhiệm của người nắm quyền lực cao nhất đất nước.


2. Tin: Phú Yên/Đắk Lắk – người chết nhiều đến mức… không đủ quan tài cung ứng!
•Hàng trăm người được cho là mất tích hoặc thiệt mạng, dù chính quyền chỉ công bố con số thấp.
•Tang thương nhất: xã Hòa Thịnh, nơi nhiều gia đình không tìm được quan tài để chôn.
•Người già chết lạnh trong nhà, trẻ em bị cuốn trôi, nhiều gia đình kêu cứu suốt ba ngày nhưng ca nô không vào được.
•Những người làm mai táng kiệt sức: “Chưa bao giờ thấy thảm kịch như lần này.”


3. Tin: Bản cáo trạng từ dòng nước – Nước không chỉ từ trời, mà từ thủy điện!
•Mưa lớn có thật, nhưng nước dâng đột ngột (1–2 giờ đầy tới nóc nhà) là do thủy điện Sông Ba Hạ xả 16.100 m3/s – mức kỷ lục.
•Xả lũ đúng lúc dân đang ngủ, không cảnh báo kịp.
•Hàng ngàn tin nhắn kêu cứu: “Ba mẹ em ba ngày trên mái nhà… kiệt sức…”, “Hai cụ chết vì lạnh…”, “Xin sữa cho con sơ sinh…”
•Chuyên gia: thủy điện chỉ lo giữ nước để phát điện, không chịu xả sớm vì sợ “mất túi tiền”.


4. Tin: Công an triệu tập hơn 50 Facebooker, để bịt thông tin số người chết!
•Công An Đắk Lắk triệu tập 52 Facebooker, phạt nặng, bắt gỡ bài viết về “hàng trăm người chết”.
•Lực lượng công an còn ra lệnh các admin hội nhóm phải kiểm duyệt bình luận.
•Trong khi ngoài đời, người dân không có quan tài, không có cứu hộ, người chết ngâm nước nhiều ngày.



5. Tin: “Quy trình xả lũ” – nhà cầm quyền cấp giấy phép giết người!

•Quy trình thủy điện ưu tiên bảo vệ công trình trước – dân sau.
•Xả lũ sai thời điểm là nguyên nhân trực tiếp tạo đại hồng thủy.
•Không cảnh báo trước → dân chết trong nhà ngay sát mép nước.
•Không thể gọi là “đúng quy trình” khi cả vùng bị xóa sổ trong một đêm.


6. Tin: Thủy điện coi mạng dân nhẹ hơn công trình!
•Các hồ thủy điện xả đồng loạt: 86/122 hồ đang xả trên cả nước.
•Riêng Sông Ba Hạ: mở 12 cửa xả, lưu lượng lớn nhất lịch sử.
•Doanh thu thủy điện Sông Ba Hạ tăng 36%, trong khi người dân bị nhấn chìm.


7. Tin: Tổng Bí thư Tô Lâm trồng cây – dân miền Trung trôi nhà!
•Ngày dân chết hàng loạt → ông Tô Lâm cùng phe cánh đi trồng cây vú sữa lưu niệm tại Phú Quốc.
•Hành động bị xem là tàn nhẫn, vô cảm, trái chuẩn mực một quốc gia văn minh.
•So sánh: Nhật, Hàn, Mỹ – chỉ cần phản ứng chậm vài giờ là lãnh đạo phải từ chức.


8. Tin: Cụ bà 89 tuổi chết co ro trong bùn!
•Cụ Lâm Thị Trọng, 89 tuổi, sống một mình → chết lạnh trong nhà, thi thể dính bùn sình, không ai cứu.
•Gia đình không thể qua vì nước quá xiết.

•Tang lễ nghèo nàn, quan tài đặt trong nhà với vài ngọn nến, không di ảnh.


9. Tin: Sơ khởi 50+ người chết và mất tích trong những ngày đầu!
•Hơn 50 người chết/mất tích chỉ trong vài ngày đầu.
•Hơn 52.000 nhà ngập.
•Hàng trăm điểm sạt lở, đường sắt tê liệt, hàng triệu người bị cúp điện.
•Nước lũ dâng vượt ngưỡng lịch sử nhiều nơi.

Tin Quốc Tế Đó Đây
Hội Nghị Khí Hậu COP30 Phải Kéo Dài: Bất Đồng Nổi Bật Là Vấn Đề Năng Lượng Hóa Thạch


(Hình RFI / Lúcia Müzell: Năng lượng hóa thạch, tâm điểm của các cuộc tranh cãi gay go về một bản Tuyên bố chung cho hội nghị COP30.)

-Đàm phán tại hội nghị Khí hậu lần thứ 30 của Liên Hiệp Quốc (COP30) tại Belem (Ba Tây) tiếp tục diễn ra trong đêm 21/11/2025, vượt quá thời hạn chính thức, nhưng chưa đạt thỏa hiệp. “Lộ trình” từ bỏ nhiên liệu hóa thạch là bất đồng nổi bật.
Các cường quốc dầu mỏ, Trung Quốc và nhiều quốc gia đang trỗi dậy, như Ấn Độ, không chấp nhận nội dung này, trong lúc đây là đòi hỏi của khoảng 80 quốc gia, gồm Liên Hiệp Âu Châu, nhiều nước Nam Mỹ, nhiều quốc đảo nhỏ cùng nước chủ nhà Ba Tây.
Đóng góp của các nước phát triển cho các nước nghèo là một bất đồng lớn khác. Trả lời thông tấn xã AFP, đặc phái viên của Ấn Độ Arunabha Ghosh, cho biết điểm cốt yếu nhất là “an ninh năng lượng cho tất cả”, đặc biệt với “những người nghèo nhất”. Dự thảo Tuyên bố chung của Tổng thống Ba Tây Lula da Silva kêu gọi “nỗ lực” tăng gấp ba tài trợ cho các nước nghèo thích ứng với biến đổi khí hậu, trong lúc các nước phát triển coi vấn đề tài trợ đã được quyết định tại hội nghị khí hậu năm ngoái ở Baku, Azerbaijan.

Từ Belem, đặc phái viên Jeanne Richard của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) cho biết khả năng cộng đồng quốc tế đạt được thỏa hiệp vẫn còn:
“Thiếu kinh phí, thiếu mục tiêu có tầm vóc, không đả động gì đến nạn phá rừng, mặc dù chúng ta đang ở trung tâm của đại ngàn Amazon. Nhiên liệu hóa thạch - dầu mỏ, khí đốt và than đá - vốn là động lực thúc đẩy cuộc khủng hoảng khí hậu, thậm chí còn không được nhắc đến, bất chấp những đòi hỏi kiên quyết của hơn 80 quốc gia trong tuần này.
Nhìn chung, văn bản này thật đáng thất vọng. Ủy viên Âu Châu về Hành động Khí hậu Wopke Hoekstra tuyên bố: Bất luận thế nào chúng tôi sẽ không chấp nhận văn bản này. Đại diện Panama chỉ trích: Nhiều tài liệu tham khảo về khoa học trong một cuốn sách ở trường mẫu giáo còn tầm cỡ hơn nội dung văn bản này. Đối với các nước Phi Châu, nội dung là hoàn toàn không ổn.

Tuy nhiên, vẫn còn thời gian để đàm phán. Tổng thống Ba Tây Lula de Silva vẫn còn có vai trò trong việc cứu vãn tình hình, theo nhà phân tích Aldan Meyer: “Tổng thống Lula hiện đang ở Johannesburg (Nam Phi) để tham dự hội nghị thượng đỉnh G20. Ông vẫn còn nhiều việc phải làm với COP30, ngay cả khi không có mặt ở Belem. Nguyên thủ Ba Tây phải nói chuyện với các đối tác G20, và kêu gọi họ ủy quyền cho Bộ trưởng của mình đưa ra một loạt các biện pháp táo bạo và đầy tham vọng, phù hợp với những gì các nguyên thủ quốc gia đã tuyên bố hai tuần trước, tại lễ khai mạc COP30”.
Nếu không có một văn bản đủ tầm vóc, hội nghị Belem sẽ là một thất bại đối với hợp tác về khí hậu. Trong thế giới mà mô hình đa phương đang bị khủng hoảng, không thể chấp nhận thêm một thất bại này”.

COP30: Giảm Thải Khí Methane, Đòn Bẩy Chống Biến Đổi Khí Hậu Nhanh Nhất Trong Ngắn Hạn

-Theo báo cáo của Liên Hiệp Quốc được công bố hôm 17/11/2025 khi thượng đỉnh khí hậu COP30 bước sang tuần làm việc thứ 2 ở Belem (Ba Tây), lượng khí thải methane vẫn đang gia tăng trên toàn cầu. Trong khi đó, ngày càng nhiều quốc gia đồng ý rằng việc giảm phát thải methane, loại khí nhà kính mạnh thứ hai, vừa khả thi về chống biến đổi khí hậu, vừa không quá tốn kém về kinh tế.

Nhiều chuyên gia môi trường, khí hậu muốn hướng đến một thỏa thuận mang tính bắt buộc, một liên minh các nước cũng sẵn sàng tham gia sáng kiến được lấy cảm hứng từ Nghị định thư Montreal năm 1987, cấm các chất làm suy giảm tầng ozone, dự án thường được ca ngợi là một thành công trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Từ Belem, ngày 18/11, thông tín viên Jeanne Richard của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) cho biết thêm:

“Khí methane có khả năng làm nóng gấp 80 lần so với khí carbon. Trong khi thế giới đang bị hâm nóng, việc giảm phát thải khí methane sẽ cho phép chúng ta làm mát Trái Đất đi 0,2 độ C sau 25 năm nữa.

Bà Martina Otto, người đứng đầu Liên minh Khí hậu và Không khí Sạch (Climate and Clean air coalition) giải thích: “30% tình trạng Trái đất nóng lên hiện nay là do khí methane gây ra. Giảm phát thải loại khí này là một trong những cách nhanh chóng nhất và tiết kiệm chi phí nhất để làm chậm quá trình biến đổi khí hậu. Đó là cách phanh khẩn cấp của chúng ta. Trong số các giải pháp, đơn giản là chúng ta chỉ cần sửa chữa rò rỉ đường ống dẫn khí methane hoặc hạn chế đốt khí từ các giếng dầu và mỏ than đá”.

Nhà nghiên cứu Renata Potenza thì giải thích là cải thiện điều kiện chăn nuôi bò cũng rất quan trọng bởi vì “bò ợ hơi và xì hơi ra là khí méthane”. Bà nói: “Chúng ta cần quản lý vật nuôi tốt hơn. Càng già thì chúng càng thải ra nhiều khí mê-tan, và càng được nuôi và chăn thả trên đồng cỏ lâu thì chúng cũng càng thải ra nhiều khí methane. Thế nên, ví dụ chúng ta đừng nuôi gia súc quá lâu mới giết mổ, cho chúng ăn thức ăn dễ tiêu hóa hơn, cải thiện gen của gia súc và quản lý chất thải của chúng”.

Thứ Ba (18/11) vừa rồi, một số nước đã kêu gọi đẩy nhanh những nỗ lực này. Trong khi chờ đợi, lượng khí thải methane vẫn tiếp tục tăng”.

G20-Nam Phi: Chủ Nhà Đặt Nhiều Kỳ Vọng Dù Vắng Mặt Các Cường Quốc


(Hình AP / Thomas Mukoya: Thượng đỉnh G20 tại Nam Phi. Ảnh ngày 22/11/2025.)
-Hội nghị thượng đỉnh G20 khai mạc hôm 22/11/2025 tại Johannesburg, lần đầu tiên trên đất Phi Châu. Một hội nghị thượng đỉnh quan trọng, nơi các vấn đề khí hậu, tài chánh và địa chính trị đan xen, trong khi đó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, người chủ trương thúc đẩy hợp tác đa phương và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, người bài bác kịch liệt chủ nghĩa đa phương, đều vắng mặt.
Thông tín viên Alexis Bédu của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tại Johanesburg cho biết những thách thức của hội nghị:
Ưu tiên đầu tiên, đồng thanh với đến COP30, là giảm thiểu rủi ro thiên tai.
Đó sẽ là vấn đề chuyển đổi năng lượng, với ý tưởng huy động nhiều hơn nguồn tài chánh cho khí hậu “chất lượng cao”, tức không chỉ các khoản vay truyền thống mà còn bao gồm trợ cấp hoặc các khoản vay lãi suất rất thấp, điều mà phần lớn hiện nay vẫn chưa thực hiện được.

Trọng tâm các cuộc thảo luận là nợ của các nước mới trỗi dậy. Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa muốn làm cho chuyện nợ nần trở nên có thể chịu được. Một báo cáo do chính phủ Nam Phi yêu cầu đưa ra các đề xuất sẽ được trình bày và tranh luận hội nghị, trong đó có ý tưởng rằng nợ của các nước thu nhập thấp có thể được tài trợ từ việc bán một phần trữ lượng vàng hàng trăm tấn của IMF, một thứ “của chìm” mà Pretoria cho rằng nên dựa vào.

Ưu tiên thứ tư là khoáng sản quan trọng. Nam Phi mới đây đã ký một thỏa thuận quan hệ đối tác với Liên Hiệp Âu Châu về vấn đề này.
Ngoài ra, báo cáo của nhà kinh tế Joseph Stiglitz về bất bình đẳng giàu nghèo cũng sẽ là trung tâm các cuộc trao đổi. Cuối cùng, các nguyên thủ tham dự cần nhấn mạnh tầm quan trọng của chủ nghĩa đa phương, dù gần đây bị chỉ trích, xem thường nhưng vẫn luôn tồn tại.

COP 30 Đạt Đồng Thuận Tối Thiểu Về Hợp Tác Chống Biến Đổi Khí Hậu


(Hình AP - Andre Penner: Chủ tịch André Corrêa do Lago (giữa) và các viên chức họp báo về hội nghị COP30, ngày 22/11/2025, tại Belem, Ba Tây.)
-Ngày 22/11/2025, Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Biến đổi Khí hậu COP 30 đã kết thúc. Sau 2 tuần tranh luận, đàm phán, gần 200 quốc gia tham dự chỉ đạt được một đồng thuận tối thiểu về hành động chống biến đổi khí hậu.
Cụ thể, 197 nước tham gia sự kiện đã đồng thuận về việc cân bằng giữa các biện pháp giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính và tài trợ cho cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, các bên đã không đưa ra được một kế hoạch từ bỏ năng lượng hóa thạch do vấp phải sự phản đối từ các nước sản xuất hay phải phụ thuộc nhiều vào nguồn nhiên liệu hóa thạch.
Liên Hiệp Âu Châu (EU) cho đây là một kết quả đáng thất vọng, nhưng nhìn nhận có thể dự đoán vào thời điểm thế giới đang bị chao đảo do những cuộc đối đầu địa chính trị. Đặc phái viên Lucile Gimberg của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tường thuật từ Belem:
“Tổng thống Ba Tây Lula da Silva đã nỗ lực hết sức để đạt được ở COP 30, một lộ trình nêu rõ cách thức loại bỏ nhiên liệu hóa thạch, mục tiêu mà các nước trên thế giới đã ấn định cách đây hai năm ở Dubai.

Tám mươi nước Âu Châu, Mỹ Châu Latinh và các đảo quốc đã ủng hộ nhưng Trung Quốc, Ấn Độ cũng như các nước sản xuất dầu hỏa đã bác bỏ mạnh mẽ. Đối diện với những thất vọng này, nhà ngoại giao Ba Tây, André Correa Do Lago đã cố gắng giữ sỉ diện.
Ông nói: “Với tư cách là Chủ tịch COP 30, tôi sẽ lập 2 lộ trình, một để ngăn chặn và đảo ngược nạn phá rừng, và một để loại bỏ dần năng lượng hóa thạch một cách công bằng, có trật tự và bình đẳng”.
Được các đại biểu hoan nghênh, nhưng tiến trình này nằm ngoài khuôn khổ Liên Hiệp Quốc, cho thấy khá mơ hồ. Gaia Febvre, thuộc tổ chức Mạng lưới Hành động Khí hậu giải thích:
“Chúng ta sẽ phải theo dõi sát sao vấn đề này. Tôi nghĩ rằng Colombia đã đề ra một động lực chính trị mạnh mẽ về chủ đề này với một cuộc họp cấp cao, một sự kiện sẽ được tổ chức vào tháng 4/2026. Vì vậy, chúng ta cũng nên xem xét làm sao có được một sự nhất quán trong nhiều hoạt động khác nhau xung quanh việc thực hiện từ bỏ nhiên liệu hóa thạch”
Nhiều nhà quan sát khác nhận định rằng vào thời điểm cạnh tranh địa chính trị gay gắt như hiện nay, tốt hơn hết không nên nói đến nhiên liệu hóa thạch thay vì một văn bản chỉ nhắc lại mục tiêu chung từ bỏ chúng”.

G20 Muốn Bảo Vệ Nguồn Cung Đất Hiếm Đối Phó Với Chiến Lược của Trung Quốc


(Hình AP - Thomas Mukoya: Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa (giữa) tại Thượng đỉnh G20, Johanesburg, ngày 22/11/2025.)
-Thượng đỉnh của khối G20 tại Nam Phi, kết thúc vào hôm 23/11/2025, với trọng tâm về vấn đề đất hiếm trước các hạn chế xuất cảng của Trung Quốc, chiến tranh Ukraine, cũng như về những bất bình đẳng trên thế giới và cuộc khủng hoảng khí hậu.
Tuyên bố chung của lãnh đạo các nước thuộc Nhóm 20 nền kinh tế phát triển và mới nổi (G20) tại Nam Phi, nhấn mạnh đến việc Trung Quốc hạn chế xuất cảng đất hiếm trong cuộc chiến thuế quan Mỹ-Trung, ảnh hưởng đến nguồn cung của thế giới, do Bắc Kinh gần như độc quyền trong lĩnh vực này. Các nước cho biết “đang tìm cách bảo đảm chuỗi cung ứng” trước những căng thẳng địa chính trị. Tuyên bố cũng nêu rõ ủng hộ việc tăng cường khai thác các khoáng sản chiến lược, như lithium, colbat, đồng, tại các nước đang phát triển.

Cuộc chiến chống lại bất bình đẳng trên thế giới, vốn được nước chủ nhà Nam Phi ưu tiên nêu ra tại thượng đỉnh này, thậm chí kêu gọi thành lập một ủy ban quốc tế, nhưng lại không được đề cập trong Tuyên bố chung, theo thông tấn xã AFP. Thay vào đó, lãnh đạo các nước G20 nhấn mạnh đến tính cấp bách của việc giải quyết “sự chênh lệch về của cải và sự phát triển” tại mỗi quốc gia, và giữa các quốc gia trong khối. Các nhà lãnh đạo kêu gọi cải cách hệ thống tài chánh quốc tế để giúp các nước thu nhập thấp trả nợ, đồng kêu gọi các nước “chủ nợ”, hoặc các chủ nợ tư nhân, thể hiện “minh bạch hơn”, và ủng hộ thiết lập mức thuế tối thiểu toàn cầu.

Về các cuộc xung đột trên thế giới, khối G20 cũng kêu gọi một nền hòa bình công bằng và lâu dài, không chỉ cho Ukraine, mà cả Sudan và Cộng hòa Congo, cũng như tại các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng.
Trong bối cảnh Hội nghị Khí hậu Quốc tế COP30, được tổ chức ở Ba Tây, tuyên bố chung của G20 “thừa nhận” sự cần thiết đối với việc tăng cường nhanh chóng tài chánh khí hậu và nêu ra vấn đề bất bình đẳng trong việc tiếp cận năng lượng, đặc biệt là ở Phi Châu, và kêu gọi các nước gia tăng đầu tư vào nguồn cung năng lượng tái tạo.
Tổng thống Nam Phi khẳng định rằng Tuyên bố chung là một chiến thắng đối với hợp tác quốc tế, trước một chính quyền Trump – tẩy chay hội nghị, với chính sách đối ngoại đặt nước Mỹ lên trước, phản ánh một “cam kết mới đối với hợp tác đa phương”.

Vào năm 2026, Hoa Thịnh Ðốn trù bị là nước đứng ra tổ chức sự kiện này, tại Câu lạc bộ đánh Golf của Tổng thống Trump ở tiểu bang Floria. Để thực hiện lễ chuyển giao, dù Tổng thống Trump không đến dự sự kiện, nhưng vẫn phải cử người đến dự lễ chuyển giao quyền Chủ tịch thượng đỉnh.
Tuy nhiên, theo hãng thông tấn AP, Nam Phi đã từ chối tổ chức lễ chuyển giao do Hoa Thịnh Ðốn đã cử một viên chức cấp thấp đến dự lễ bế mạc, và coi đây là một hành động “sỉ nhục”, không tôn trọng Nam Phi.

Kế Hoạch Hòa Bình Mới Cho Ukraine: Kiev Gặp Khó Khăn, Nhưng Mỹ - Nga Không Dễ Đạt Mục Tiêu


(Ảnh AP - Vlad Kravchuk, tư liệu: Cảnh đổ nát tại Ternopil, Ukraine, sau vụ oanh kích của Nga, ngày 19/11/2025.)
-Hôm 20/11/2025, một phái đoàn của Hoa Kỳ đến Kiev để thảo luận về kế hoạch của chính quyền Donald Trump nhằm chấm dứt chiến tranh Ukraine. Kế hoạch vãn hồi hòa bình gọi là “mới” của Mỹ gồm 28 điểm, từ lực lượng vũ trang, lãnh thổ, đến tôn giáo, ngôn ngữ….
Trong 28 điểm đó, có yêu sách Kiev nhượng bộ lãnh thổ cho Nga, Ukraine phải cắt giảm 50% quân số, binh sĩ ngoại quốc không được khai triển tại Ukraine, Kiev từng bước bị Hoa Kỳ cắt giảm viện trợ - bắt đầu từ vũ khí tầm xa có khả năng tấn công sang lãnh thổ Nga; tiếng Nga thành ngôn ngữ chính thức của Ukraine, giáo hội Chính thống giáo Nga được công nhận hợp pháp tại Ukraine…. Dù Hoa Kỳ gọi là kế hoạch để vãn hồi hòa bình cho Ukraine, nhưng nhìn từ Kiev, đây chẳng khác nào yêu sách đòi Ukraine đầu hàng kẻ xâm lược trên nhiều phương diện, sau gần 4 năm chịu nhiều tổn thất lớn về nhân mạng, cơ sở hạ tầng.

Kế hoạch mà Mỹ đề xuất liệu có thể khả thi? Trên Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) ngày 20/11, Peer de Jong, cựu Đại tá Thủy quân Lục chiến - Phó Chủ tịch Viện đào tạo Themiis về An ninh-Quốc phòng, nhận định kế hoạch mới này không có bất kỳ cải tiến lớn nào và với tình hình hiện nay thì có rất ít khả năng thành công:
“Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump mở rộng các đề xuất mà ông ấy đã từng đưa ra ngay từ đầu, bao gồm: Thứ nhất là đóng băng mặt trận, thứ hai là khả năng chấp nhận việc Ukraine mất Donbas và Crimée, điều mà Nga xem là điều kiện tối thiểu. Và còn một khía cạnh thứ ba, rất quan trọng, đó là một kiểu trung lập hóa Ukraine, có nghĩa là Ukraine sẽ không thể trở thành thành viên Liên minh Phòng thủ Bắc Ðại Tây Dương (NATO), và dĩ nhiên là Ukraine sẽ phải chấp nhận những điều kiện gắt gao.

Thế nên, hiện giờ quả bóng đang ở trên sân của Tổng thống Ukraine, Zelensky, nhưng tôi không nghĩ là Ukraine sẽ chấp nhận đề xuất này của Hoa Kỳ, điều mà họ đã bác bỏ ngay từ đầu. Và cũng phải nhắc lại là Mỹ vẫn còn đang tham gia cuộc chơi bởi vì kế hoạch của họ dĩ nhiên là bán vũ khí cho Liên Hiệp Âu Châu, và sau đó để Liên Hiệp Âu Châu cấp cho Ukraine”.
Về phía Ukraine, trên Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) ngày 19/11, Giáo sư Tetyana Ogarkova, Trưởng bộ phận Quốc tế của tổ chức phi chính phủ Ukraine Crisis Media Center, nhấn mạnh cho dù đây là thời điểm rất khó khăn của Kiev, nhưng Ukraine sẽ không dễ dàng chấp nhập thất bại như vậy:
“Hiện giờ, đây là thời điểm tồi tệ nhất đối với Ukraine, bởi họ đang phải hứng chịu vụ bê bối tham nhũng nghiêm trọng. Ngay từ đầu, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã tìm cách chấm dứt cuộc chiến này nhưng theo cách đứng trên lưng Ukraine, có phải vậy không nhỉ? Thế nên, đây không phải điều khiến chúng ta ngạc nhiên.
Ukraine đã không nhượng bộ hồi tháng 2/2025. Đã từng có một cảnh tượng diễn ra tại Phòng Bầu Dục và trở nên nổi tiếng. Cũng đã có những thời điểm khó khăn khác. Có lúc, Ukraine đã nhượng bộ trước những yêu sách của Nga, mà thực ra lại là những yêu cầu của Hoa Kỳ. Vì vậy, giờ đây, họ lại tìm cách thử lại vào thời điểm khó khăn hơn một chút cho Ukraine, nhưng đây sẽ có thể là một thất bại”.

Trump Đặt Hạn Chót Cho Ukraine Chấp Nhận Kế Hoạch Hòa Bình của Mỹ


(Hình AP: Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump (phải) tiếp đồng cấp Ukraine, ông Volodymyr Zelensky, bên lề khóa họp Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Ảnh ngày 23/9/2025.)
-Thứ Năm, 27/11/2025 sẽ là hạn chót để Ukraine chấp nhận kế hoạch 28 điểm của Mỹ nhằm chấm dứt chiến tranh với Nga.
Trả lời đài Fox Radio hôm 21/11, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ra tối hậu thư cho Kiev đồng thời cảnh cáo nếu chiến sự tiếp diễn, “trong một thời gian ngắn”, Ukraine rồi sẽ mất các vũng lãnh thổ mà họ sẽ phải nhượng cho Nga theo kế hoạch hòa bình Tòa Bạch Ốc đã đề xuất. Thông tín viên Vincent Souriau của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tại Hoa Thịnh Ðốn cho biết thêm thông tin:
Hạn chót là thứ Năm tuần tới... Nhưng Donald Trump để ngỏ khả năng kéo dài thêm thời gian thảo luận nếu cần. Tổng thống Mỹ nói: “Nếu mọi chuyện đi đúng hướng, có thể kéo dài khoảng thời gian này. Tuy nhiên thứ Năm có lẽ là thời điểm phù hợp”.

Ông không nói rõ “đi đúng hướng” là như thế nào. Nhưng ông Donald Trump nhắc lại dù thế nào đi nữa, Ukraine cũng sắp mất thêm lãnh thổ ở miền Đông. Kế hoạch Hoa Kỳ đề xuất chung cuộc chỉ là việc chốt lại thực tế xung đột vào thời điểm hiện tại.
Ngoài lộ trình này, ở giai đoạn hiện tại, lặp lại các luận điểm của Ðiện Cẩm Linh, liệu ông Donald Trump còn định hoãn các biện pháp trừng phạt đối với ngành dầu mỏ Nga, dự kiến có hiệu lực vào thứ Sáu (21/11/2025) hay không? Câu trả lời là không, điều đó không nằm trong chương trình nghị sự.
Ông Trump nói tiếp: “Các biện pháp đó rất cứng rắn. Và với các trừng phạt, việc bán dầu trở nên vô cùng khó khăn. Đối với Nga đó là điều cực lớn, cả nền kinh tế của họ dựa vào dầu mỏ. Nhưng không có chuyện tôi làm bất cứ gì để dỡ bỏ các lệnh trừng phạt này”.
Sau cuộc trao đổi với, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance, ông Volodymyr Zelensky cho biết một cách rất ngoại giao rằng các Cố vấn An ninh Quốc gia của hai nước Ukraine và Hoa Kỳ sẽ làm việc cùng nhau để, xin trích, để “đạt được một con đường thực sự hướng tới hòa bình”.

Kế Hoạch 28 Điểm của Mỹ: Tổng Thống Ukraine Kêu Gọi Toàn Dân Đoàn Kết Bảo Vệ Nền Độc Lập




(Hình AP - Press Service of The President of Ukraine: Tổng thống Volodymyr Zelensky, ảnh ngày 21/11/2025.)

-Hôm 21/11/2025, Tổng thống Volodymyr Zelensky phát biểu trước toàn dân kể từ khi nhận được kế hoạch 28 điểm về hòa bình cho Ukraine của chính quyền Hoa Kỳ. Bài diễn văn, được đăng tải bằng 2 thứ tiếng, tiếng Ukraine và tiếng Anh, trên trang nhà của Phủ Tổng thống Ukraine, mang tựa đề “Chúng ta cần đoàn kết hơn bao giờ hết để có thể giành được một nền hòa bình xứng đáng với phẩm giá trên đất nước chúng ta”.

Hãng tin Pháp AFP ghi nhận thông điệp chính trong bài diễn văn của Tổng thống Zelensky là “Ukraine đang phải đối mặt với áp lực chưa từng có, buộc phải lựa chọn giữa mất phẩm giá hoặc nguy cơ mất đi một đối tác quan trọng”. Nguyên thủ Ukraine khẳng định “sẽ phối hợp chặt chẽ với Mỹ và các đối tác để tìm kiếm giải pháp hòa bình”, nhưng không bao giờ từ bỏ chủ quyền và độc lập.

Từ Kiev, thông tín viên Emmanuelle Chaze của Ðài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) ghi nhận phản ứng của người dân Ukraine sau bài diễn văn của ông Zelensky về kế hoạch 28 điểm Mỹ đề xướng.

Điều mà tôi ghi nhận được khi trao đổi với người dân Ukraine là nỗi lo lắng, bắt nguồn từ ấn tượng về việc bị đồng minh Mỹ bỏ rơi và kế hoạch của Hoa Thịnh Ðốn chỉ phục vụ cho lợi ích của Nga. Đặc biệt vấn đề lãnh thổ, vốn là trọng tâm của các cuộc thảo luận, là điều khiến người Ukraine lo lắng nhất. Nếu Kiev chấp nhận kế hoạch này, Ukraine sẽ mất 20% lãnh thổ. Trong khi đó, kể từ cuộc phản công của Ukraine năm 2022, Nga chỉ chiếm thêm được khoảng 1% lãnh thổ Ukraine, vì vậy người Ukraine không thấy có lý do gì để phải đầu hàng.

Đối với Mustafa Nayyem, cựu phóng viên và là nhân vật chủ chốt trong phong trào Euromaidan, kế hoạch này, theo ông, chẳng khác nào mang đến cho nạn nhân, tức Ukraine, cơ hội chính thức thừa nhận thất bại của mình, để tất cả các bên khác có thể tiến bước yên bình. Đối với ông Dmytro Kuleba, cựu Ngoại trưởng Ukraine, thì Ukraine không còn lựa chọn nào khác, ngoài việc đàm phán kế hoạch này để có thể thay đổi ít nhất một số điểm, hoặc tiếp tục chiến đấu.

Hôm 21/11/2025 trong một cuộc họp chính phủ được truyền hình trực tiếp, Tổng thống Nga cho biết đã chính thức nhận được kế hoạch 28 điểm về hòa bình cho Ukraine của Hoa Kỳ. Theo lãnh đạo Nga, kế hoạch 28 điểm mới chỉ được Mạc Tư Khoa và Hoa Thịnh Ðốn thảo luận “sơ bộ” trước đó.

Tổng thống Putin tuyên bố “kế hoạch này có thể dùng làm cơ sở cho một giải pháp hòa bình cuối cùng”. Ông đe dọa chiếm thêm lãnh thổ Ukraine, nếu Kiev từ chối kế hoạch này.

TIN VẮN - TIN TỔNG HỢP


(AFP/RFI) – Dân biểu MAGA ủng hộ ông Trump tuyên bố sẽ từ chức. Hôm 21/11/2025, cựu đồng minh của Tổng thống Donald Trump và là một nhân vật nổi bật thuộc phe cực hữu, bà Marjorie Taylor Greene cho biết sẽ từ chức Dân biểu vào ngày 5/1/2026. Vị Dân biểu nói trên là người công khai chỉ trích cách giải quyết vụ bê bối Epstein của Tổng thống Mỹ. Ông Trump nhiều lần gọi bà là “kẻ phản bội”.
(AFP/RFI) – Thổ Nhĩ Kỳ-Úc Ðại Lợi nhất trí chia sẻ công việc tổ chức COP 31. Ngày 21/11/2025, hai nước đã đồng ý phân chia công việc cho việc tổ chức COP31, dự kiến diễn ra tại Antalya (Thổ Nhĩ Kỳ) từ ngày 9 đến 20/11/2026. Úc Ðại Lợi sẽ chủ trì các cuộc đàm phán, còn Thổ Nhĩ Kỳ giữ chức Chủ tịch COP31 trên danh nghĩa. Úc Ðại Lợi cũng sẽ tổ chức hội nghị trước COP tại khu vực Thái Bình Dương, nhằm nhấn mạnh vấn đề của các quốc đảo bị đe dọa bởi nước biển dâng. Tuy nhiên, “COP của Thái Bình Dương” như kỳ vọng ban đầu sẽ không diễn ra. Ông Bikenibeu Paeniu, cựu Thủ tướng Tuvalu, quốc gia đã bị ngập một phần, chỉ trích và cho rằng các nước Thái Bình Dương cần xem xét lại quan hệ với Úc Ðại Lợi.

(AFP/RFI) – Donald Trump tiếp Thị trưởng New York mới đắc cử. Sau những khẩu chiến căng thẳng, ngày 21/11/2025, tại Tòa Bạch Ốc Tổng thống Donald Trump tiếp ông Zohran Mamdani, Thị trưởng New York mới đắc cử thuộc đảng Dân chủ và cũng từng là chính khách bị Trump chỉ trích nặng nề. Cuộc gặp đã diễn ra tốt đẹp với những trao đổi nhã nhặn, vui vẻ. Tổng thống Hoa Kỳ cho rằng cả hai sẽ “hòa hợp” dù có “quan điểm chính trị khác nhau”. Trump thường gọi Mamdani, người ủng hộ người nhập cư, là “Cộng sản”, nhưng cũng thừa nhận cả hai đều muốn “New York lớn mạnh hơn”. Ông Mamdani chính thức nhậm chức Thị trưởng New York vào ngày 1/1/2026.

Không có nhận xét nào: