Chuyện Không Thể Tin Nổi, Mà Lại Có Thật! 5 Triệu Đảng Viên Cộng Sản VN, Bất Hạnh Vì…Mồ Côi Cha! Vì Gặp Bất Cứ Người Dân Nào, Cũng Chỉ Tay Hỏi “Mày Biết Bố Tao Là Ai Không?” Ra đường là gặp đảng viên: ‘Mày biết bố mày là ai không?’
(Trúc Phương)
<!>
*“Bố tao là ai, mày biết không?” Một xã hội xuống cấp mặc nhiên công nhận, nơi quyền lực cá nhân, đứng trên luật pháp!
-Trước áp lực ca thán của người dân, Quốc Hội Việt Nam đang “tập trung thảo luận về dự án Luật Cán Bộ, Công Chức (sửa đổi).” Điều 8 (Chương II) trong có ghi: (Cán bộ phải) “có thái độ giao tiếp lịch sự, tôn trọng, hòa nhã đối với công dân, đồng nghiệp và mọi người xung quanh.”
Và theo quy tắc ứng xử mới ban hành của Bộ Nội Vụ dành cho cán bộ và công chức, còn có cái gọi là “4 xin, 4 luôn”: Xin chào, xin lỗi, xin cảm ơn, xin phép; (và) luôn mỉm cười, luôn nhẹ nhàng, luôn lắng nghe, luôn giúp đỡ.
(Các đảng viên cao cấp, đồng nghĩa với việc là có quyền lực, hoặc đi kèm câu nói ‘Mày biết bố mày là ai không?’ Hình minh họa: STR/AFP via Getty Images)
Nghe thật êm tai, tuyên truyền, thế nhưng “văn hóa” công quyền ở Việt Nam không phải như thế và không được như vậy. Câu được “treo” một cách vô hình trong các trụ sở công quyền cũng như sinh hoạt của nhiều “cán bộ” công quyền ngoài xã hội là “Mày biết bố mày là ai không!”
“Bố tao là ai, mày biết không?” Một xã hội nơi quyền lực cá nhân đứng trên luật pháp
Chỉ cần nghe câu “Mày biết bố mày là ai không?” thì người dân đã có thể hiểu được bản chất vận hành của một xã hội nơi quyền lực cá nhân có thể đứng trên luật pháp, và các mối quan hệ huyết thống có thể thay thế cả một hệ thống thể chế.
Câu nói tưởng như chỉ là lời dọa nạt ngổ ngáo thật ra là biểu hiện đặc trưng của một nền văn hóa đã ăn sâu bén rễ trong bộ máy công quyền Việt Nam, nơi mà danh phận, mối quan hệ và “cái tên của bố” đã trở thành một tấm danh thiếp giúp không chỉ có thể miễn trừ mọi trách nhiệm mà còn mở mọi cánh cửa.
Câu nói ấy không chỉ vang lên trong các vụ va chạm giao thông hay trong quán nhậu mà còn ẩn hiện trong các phòng bổ nhiệm nhân sự, trong hệ thống hành chính, trong cách doanh nghiệp ký được hợp đồng và khi người dân “có việc” phải ra phường. “Bố tao là ai, mày biết không”; hoặc “đồng chí đó là con đồng chí nào?” – ở Việt Nam – là vấn đề nằm trong thể chế cai trị và “văn hóa cai trị.” Trong hệ thống này, “pháp trị” bị thay thế bằng “nhân trị.” Luật không còn là giới hạn quyền lực mà là công cụ bảo vệ người có quyền.
“Mày biết bố mày là ai không?” thậm chí trở thành một “password” để đi qua các cánh cổng luật pháp, thủ tục và cả đạo đức. Đó là tuyên ngôn của một hệ thống đã tư nhân hóa quyền lực. Hệ thống với “các bố to; bố của các bố nhỏ” ở Việt Nam đang là một “trào lưu,” từ trung ương xuống địa phương. Có ai mà không biết Nguyễn Thanh Nghị – cựu bộ trưởng Bộ Xây Dựng, đương kim phó bí thư thường trực Thành Ủy TP.HCM – có ông bố là “đồng chí” nào?!
Thế giới của “các bố”
Năm 2018, những người “không có bố to” – tức người dân bình thường – đã được dịp cười bò khi báo chí đăng vụ Nguyễn Văn Hoàn, bí thư huyện ủy An Dương (Hải Phòng), bị kỷ luật vì “sai phạm trong công tác cán bộ.”
Vụ việc như sau:
Có một “gia đình nọ” ở huyện An Dương (Hải Phòng) đều “cả nhà làm quan.” Trong đó, Nguyễn Trường Sơn, phó chủ tịch thường trực UBND huyện An Dương (phụ trách lĩnh vực kinh tế, đất đai), có anh trai là Nguyễn Thế Son giữ cương vị trưởng phòng Tài Chính Kế Hoạch An Dương. Một người em trai của Sơn là Nguyễn Thế Hùng giữ cương vị phó ban Tổ Chức Huyện Ủy An Dương. Cả ba anh em của Nguyễn Trường Sơn đều là ủy viên ban chấp hành Đảng Bộ An Dương. Và cá nhân Sơn là ủy viên ban thường vụ Huyện Ủy An Dương.
Còn nữa, người em thứ tư của Sơn là Nguyễn Thị Thu Hương giữ chức phó phòng Nội Vụ An Dương. Ngoài ra, con trai Nguyễn Thế Son là Nguyễn Thế Đức giữ chức phó bí thư Huyện Đoàn An Dương. Con dâu Son là Phạm Thị Như (vợ Nguyễn Thế Đức) là chuyên viên Phòng Tài Chính Kế Hoạch huyện An Dương…
Như vậy, tổng cộng sáu người trong gia đình anh em dòng họ Sơn đều làm việc tại các cơ quan quan trọng trong huyện An Dương.
Trước đó một năm cũng xảy ra vụ tương tự tại tỉnh Hải Dương. Cụ thể, Nguyễn Hữu Tiến – bí thư Huyện Ủy Kim Thành (Hải Dương) – là con trai của Nguyễn Hữu Bạ, người cũng từng bí thư huyện ủy. Em ruột Tiến – Nguyễn Hữu Hưng – là phó chủ tịch UBND huyện Kim Thành. Nguyễn Hồng Cương, em rể Tiến, là trưởng ban Tổ Chức Huyện Ủy Kim Thành. Con trai Cương là Nguyễn Đức Trọng làm việc tại Phòng Thanh Tra Kim Thành. Nguyễn Hữu Hưởng, anh trai của Nguyễn Hữu Tiến, làm việc tại Chi Cục Thuế…
Và cũng tại huyện Kim Thành (Hải Dương) còn có đại gia đình Lê Ngọc Sang – phó bí thư thường trực Huyện Ủy Kim Thành. Lê Ngọc Sang có bố từng là bí thư Huyện Ủy Kim Thành; có anh trai từng là chủ tịch UBND huyện này. Đến “thời” của Lê Ngọc Sang, đương sự đưa con trai Lê Ngọc Dũng ngồi ghế trưởng phòng Tài Chính Huyện Kim Thành; đưa em trai Lê Văn Vịnh (SN 1966) vào vị trí phó chi cục trưởng Chi Cục Thuế Kim Thành. Đó là chưa kể con dâu và con gái của Lê Ngọc Sang cũng “công tác ở nhiều bộ phận khác nhau” trong bộ máy chính quyền Kim Thành.
Những vụ việc tương tự nhiều đến mức không thể kể hết. Tựu trung, ở Việt Nam, muốn ra làm quan, bạn không cần đậu Học Viện Quốc Gia Hành chánh – như thời VNCH, bạn chỉ cần có “bố.” “Bố” là tất cả. “Mày biết bố mày là ai không?” – xét đến cùng, không phải là câu hỏi về huyết thống. Đó là cách nói mỉa mai cho thấy luật pháp không công bằng, công lý không phổ quát, và quyền lực không dành cho mọi người. Nó là biểu hiện cô đọng của một hệ thống nơi đặc quyền thay thế thể chế và quan hệ thay thế năng lực.
Vấn đề là “hệ thống bố” đã tạo nên tham nhũng, hình thành nên mạng lưới bảo kê mềm, nơi con cái cán bộ hoặc chính cán bộ nghỉ hưu đứng sau các dự án, gói thầu, hoặc xin giấy phép. Quốc hội không độc lập. Tòa án không có thực quyền. Báo chí bị kiểm soát. Trong một hệ thống như vậy, không có cơ chế để giám sát quyền lực – và không ai có thể buộc “bố của ai đó” chịu trách nhiệm. Truyền thông nhà nước nhiều khi đóng vai trò đồng lõa. Một số “bố” và “con của bố” chỉ được viết tắt tên trên mặt báo. Chẳng ai biết “bố nó” là ai hoặc “bố” là “thằng nào.”
Trong khi đó, mạng xã hội thường khuếch đại hiện tượng này theo lối giễu cợt, khiến nó trở thành trò cười hơn là thứ đáng lên án về mặt đạo đức. Khi quyền lực được tiếu lâm hóa thì nó không còn bị đe dọa. Nó được bình thường hóa. Tệ hơn, nó được “xã hội hóa,” có nghĩa nó xảy ra mọi nơi, không chỉ trong công quyền và cửa quan, chẳng hạn một tên “ất ơ” nào đó ngoài đường cũng có thể sừng sộ quát vào mặt người đối diện: “Mày biết bố mày là ai không?” Điều nực cười là đôi khi một tên du thử du thực cũng dọa công an bằng câu “Bố tao là ai, mày biết không?”. Xem như “gậy ông đập lưng ông” là vậy.
“Bố” vẫn “sống mãi”
Trong dự án “Luật Cán bộ, Công Chức (sửa đổi) – 2025” mà Quốc Hội Việt Nam đang “thảo luận,” Điều 20 (Nguyên tắc tuyển dụng công chức) có ghi: “Bảo đảm công khai, minh bạch, khách quan và đúng pháp luật; Bảo đảm tính cạnh tranh; Tuyển chọn theo yêu cầu của vị trí việc làm; Ưu tiên tuyển chọn người có tài năng, người có công với nước, người dân tộc thiểu số.”
Tuy nhiên, trong thực tế, “con của bố” dĩ nhiên luôn được ưu tiên. Không chỉ vậy, người cùng làng hoặc cùng tỉnh cũng được ưu tiên. Việc hàng loạt người tỉnh Hưng Yên cùng quê với Tô Lâm được cất nhắc gần đây đã cho thấy điều đó. Nó giúp bảo đảm được “tính xuyên suốt,” sự trung thành với đảng và đặc biệt với phe nhóm chính trị thân hữu. Chẳng ai sống ở Việt Nam mà không biết việc quen biết với một “bố” nào đó quan trọng như thế nào.
Người ta biết ai là “con trai bí thư,” “em vợ chủ tịch,” “cháu ngoại giám đốc công an”…
Những “cái tên” này tự động trở thành thẻ bài để mở cửa các mối quan hệ hành chính, kinh doanh, và thậm chí hoạt động tội phạm.
Trong một xã hội bình thường, người ta hỏi: “Anh là ai?”; Trong một xã hội dân chủ, người ta hỏi: “Anh làm được gì?”; nhưng trong một xã hội “độc đáo” như ở Việt Nam, người ta hỏi: “Đồng chí đó là con đồng chí nào?” Tất cả là hậu quả tất yếu của một nền giáo dục không khuyến khích tư duy độc lập mà ngầm vâng lời và phục tùng thứ bậc. Và đó cũng là hệ quả không thể tránh khỏi của một hệ thống chính trị không có cơ chế giám sát quyền lực dẫn đến tham nhũng quyền lực.
Thế cho nên, trong một xã hội mà quyền lực không bị giám sát, nơi danh tính gia đình có thể thay thế pháp luật, thì câu nói “mày biết bố tao là ai không” sẽ còn được nghe nhan nhản mọi nơi. Bởi nó không chỉ là một biểu tượng ngôn ngữ cho thái độ hách dịch, lạm quyền và coi thường luật pháp của một nhóm thiểu số có quyền (hoặc thân quen với người có quyền). Nó đã trở thành một “tuyên ngôn” về quyền lực, một lời đe dọa trá hình và một thủ pháp khủng bố tâm lý. Nó cũng cho thấy tình trạng mục ruỗng lòng tin vào luật pháp và công lý trở nên nghiêm trọng như thế nào.
Thêm bài báo của RFA: “Mày biết tao là ai không?” – Khi quyền lực lên ngôi! Thống trị cả nước!
(Phó thủ tướng Trương Hòa Bình và một số vụ việc từng xảy ra.)
-Đạo đức suy đồi, văn hóa xuống cấp
Vụ việc mới đây nhất vào hôm 12/10 một người phụ nữ đang xếp hàng chờ rút tiền ở máy rút tiền tự động (ATM) tại Hà Nội, thì bất ngờ một người đàn ông chen ngang. Người phụ nữ đã nhắc nhỏ người đàn ông bất lịch sự đó về hành vi thiếu tôn trọng người khác thì ngay lập tức chị bị người đàn ông này chửi bới và hành hung, đồng thời liên tục phát ngôn "Mày biết bố tao là ai không?".
Một sự việc khác tương tự cũng diễn ra tại Hà Nội, một người thanh niên tự xưng là lái xe cho Bộ trưởng Công an Tô Lâm và có những hành vi đánh người sau khi có va chạm giao thông. Người này cũng lên mặt ra vẻ "Mày biết bố tao là ai không?"…
Trước đây, cũng có xảy ra nhiều vụ việc bị báo chí phanh phui như một nữ tổng giám đốc của tập đoàn bảo hiểm chửi bới và có lời lẽ thiếu văn hóa với các tiếp viên trên một chuyến bay. Hay một cán bộ cơ quan nhà nước cướp mất chỗ ngồi trên máy bay của một vị khách nước ngoài.
Hoặc nhiều cán bộ công chức nhà nước khi tham gia giao thông, bị phạt do vi phạm giao thông, đều có những hành vi được xem là không hợp tác chống đối và thậm chí sử dụng quyền lực của mình hoặc của người thân để xúc phạm, mạt sát người khác cũng được truyền thông đăng tải, thậm chí quay video đăng lên mạng xã hội.
Chưa bao giờ văn hóa ứng xử của con người với con người lại bị suy đồi đến như vậy. Một người dân tại Hà Nội đã từng bình luận trên mạng báo Zing.vn cho rằng: vấn đề không còn nằm trong phạm vi văn hóa ứng xử nữa mà nó đã là suy đồi đạo đức rồi…
Dư luận xã hội cho rằng, câu nói “Mày biết bố tao là ai không?” đang dần được sử dụng như một thành ngữ và là một câu cửa miệng của nhiều cán bộ như thách thức pháp luật!
Nhận định về điều này, nhà báo Võ Văn Tạo từ Nha Trang cho biết:
“Mỗi khi tôi nghe đến câu đó là tôi hình dung ra Hà Nội và khu vực miền Bắc là chủ yếu, còn các khu vực miền Nam thì ít khi nghe đến các câu như vậy. Nó bộc lộ thói xấu của đại bộ phận ngoài đó, cán bộ cũng có và dân cũng có. Dân thì phải là con ông cháu cha, có thể lực mới dám nói câu “mày biết tao là ai không” mục đích để hù dọa những người có liên quan. Nó trở thành nếp sống lâu năm rồi, đạo đức xã hội nó xuống cấp hư hỏng, luôn đem thế lực ra dọa nhau, những thế lực trong bộ máy nhà nước, điều thứ hai thì quen biết và có thể sai khiến được đám xã hội đen thì mới hay đem mấy câu đó ra để đạp nhau như thế. Đó là điều đáng báo động về đạo đức xã hội tại Việt Nam nói chung và tại miền Bắc nói riêng.”
Còn theo quan điểm của thầy Đỗ Việt Khoa từ Hà Nội có nhận định cho rằng, câu nói này khá phổ biến tại xã hội Việt Nam từ côn đồ lặt vặt đến cả quan chức và mỗi khi nghe đến là ông xác định từ những thành phần vô văn hóa:
“Theo quan điểm của tôi thì những người nào dùng câu này là những kẻ côn đồ, sử dụng cụm từ có tính đe dọa người khác để hòng áp đảo người ta, làm cho đối phương sợ hãi, mà đa số để bưng bít những việc mình làm sai chứ không phải để hành xử đúng. Nếu hành xử đúng thì bất kể là ai, bất cứ điều gì thì cứ theo pháp luật mà làm không việc gì phải cảnh cáo bằng câu nói này. Khi dân ta nghe đến câu nói này là biết ngay là đám vô văn hóa.”
Cũng từ Hà Nội, ông Nguyễn Lân Thắng một nhà hoạt động xã hội và nhà quan sát tại Việt Nam chia sẻ với chúng tôi:
“Pháp luật không nghiêm minh và không dành cho tất cả mọi người mà chỉ dành cho những người dân đen mà thôi. Trong xã hội này sự bất công của nó rất là lớn và luôn luôn có vùng cấm, những quan chức càng cao thì vùng cấm nó càng lớn và gần như được xem là bất khả xâm phạm. Mà chuyện này nó phổ biến trong xã hội hàng bao nhiêu năm nay rồi dẫn đến việc là nếp hằn trong suy nghĩ, người ta cứ nghĩ rằng cứ xù lông xù vảy ra để chứng tỏ có một quyền lực nào đó thì người khác sẽ không đụng vào. Nếu quan sát trong xã hội có thể thấy ngay cả những người chả có chức có quyền gì đâu mà họ vẫn sử dụng câu nói đó như là xuất phát điểm.”
Ngoài ra, ông Thắng còn cho rằng, trước đây mỗi khi người dân nghe đến câu nói này thì cũng có sự lo sợ nhất định nhưng từ khi internet và mạng xã hội phát triển, nhất là các cơ quan báo chí truyền thông độc lập tại nước ngoài như BBC, RFA, RFI… và nhiều trang truyền thông nhỏ lẻ khác lên tiếng, thì người dân dần thức tỉnh và có thể hiểu được quyền và nghĩa vụ của mình trong xã hội như thế nào, nên bây giờ đối với những trường hợp như thế này họ không còn e ngại lắm!
Quá khó để thay đổi nhận thức?
Tại hội nghị sơ kết công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông quý 3 diễn ra vào ngày 16/10, phó thủ tướng Trương Hòa Bình cũng đề cập đến vấn nạn nhiều quan chức, cán bộ có những hành xử không đúng mức ở nơi công cộng là không chấp nhận được. Ông cũng nói có không ít trường hợp như vậy đã xảy ra trong những năm gần đây chứng tỏ đạo đức, văn hóa của cán bộ, quan chức hoặc con em của họ đang bị suy đồi. Do đó, phó thủ tướng đề nghị cần chấn chỉnh để xã hội được văn minh hơn. Liệu mong muốn đó của ông có quá khó?
Con lậy bố!
Facebooker Minh Hải có nhận định cho rằng, điều này không thể xử lý được và nó là một điều quá khó.
“Không phải đến bây giờ phó thủ tướng Trương Hòa Bình mới đứng ra nói về chuyện này đâu mà chỉ mang tính quán triệt, mà tại Việt Nam thì họ đã quán triệt từ rất lâu rồi nhưng mà do cách ứng xử của con người nó coi thường và văn hóa tồi nên nó dẫn đến việc tồn đọng mãi đến bây giờ. Tất cả là do nhận thức của mỗi cán bộ mà thôi.”
Tuy nhiên, ông Nguyễn Lân Thắng thì lại có ý kiến khác. Ông nói có thể chính quyền cả nước đang trong giai đoạn chuẩn bị cho Đại hội Đảng sắp tới nên những phát biểu của các quan chức bên Đảng và bên Chính quyền cũng vì mục đích truyền thông dư luận để có lợi thế về chính trị trước khi việc bầu cử của đại hội bắt đầu.
“…chứ những vấn nạn của đất nước này nó tồn tại bao nhiêu năm nay rồi nhưng có xử lý đâu. Nhiều đợt ra quân rất là rầm rộ chuyện này chuyện kia rồi ngay sau khi đại hội Đảng hay các đợt trọng điểm qua đi thì các vấn đề tệ nạn của xã hội nó vẫn còn y xì nguyên như thế và thậm chí nó còn tiêu cực nghiêm trọng hơn thế.”
Theo các nhà báo và các nhà quan sát tình hình xã hội, chính trị tại Việt Nam lâu nay đều có cùng nhận định cho rằng, họ hy vọng một ngày nào đó tại Việt Nam -pháp luật có thể thắng được "luật rừng", các cơ quan công quyền, các quan chức hành xử đúng pháp luật thì người dân sẽ cảm thấy yên tâm và đặt niềm tin nhiều hơn vào họ, vào xã hội. Nếu không "Thượng bất chính, hạ tắc loạn"…là điều chắc chắn có!
Thảm kịch Vịnh Hạ Long, 35 người thiệt mạng! và hơn ba tiếng đồng hồ, chờ cứu nạn!
-Vụ lật tàu du lịch Vịnh Xanh 58 tại vịnh Hạ Long chiều 19 Tháng Bảy đã chính thức được xác nhận là một thảm họa hàng hải nghiêm trọng: ít nhất 35 người thiệt mạng, bốn người vẫn mất tích và chỉ 10 người sống sót. Tất cả nạn nhân đều là người Việt Nam.
Vụ việc xảy ra khi con tàu chở theo 46 du khách và ba thuyền viên vừa rời bến khoảng bốn cây số, gần đến hang Đầu Gỗ thì bất ngờ gặp giông lốc dữ dội. Theo lời kể của những người thoát nạn, con tàu nghiêng hơn 40 độ trước khi bị gió quật úp trong tích tắc. Tất cả hành khách rơi xuống biển vào khoảng 2 giờ chiều.
Điều khiến dư luận phẫn nộ không chỉ là số người chết, mà là thời gian cứu hộ được cho là kéo dài bất thường – đến ba tiếng đồng hồ sau khi tàu chìm mới có lực lượng chức năng tiếp cận hiện trường. “Khi ấy trời gần sập tối, tôi cứ nghĩ mình sẽ không sống nổi,” ông Đặng Anh Tuấn, một trong 10 người sống sót, kể lại. “May mà được lực lượng biên phòng cứu đưa vào bờ lúc gần 5 giờ chiều.”
Nhiều người sống sót cho biết họ phải tự cứu nhau hoặc nhờ tàu cá địa phương vớt lên. Một số nhân chứng kể lại cảnh vật lộn trong dòng nước dữ, người sống lẫn người đã tím tái vì đuối sức. Ông Mai Xuân Hải, cũng là nạn nhân sống sót, phải lặn ra khỏi khoang tàu bị lật và lênh đênh trên mặt biển ba giờ trước khi được một tàu cá cứu.
Tại buổi họp báo ngày 20 Tháng Bảy, chính quyền tỉnh Quảng Ninh cố gắng bác bỏ cáo buộc phản ứng chậm trễ. Ông Hoàng Văn Thuyết, chính ủy Bộ Chỉ Huy Bộ Đội Biên Phòng tỉnh, khẳng định: “Ngay sau khi nhận được tin báo, tàu cứu hộ chỉ mất hơn 10 phút để đến hiện trường.” Tuy nhiên, câu trả lời này hoàn toàn trái ngược với lời kể từ những người vừa trải qua ba giờ giành giật sự sống giữa biển.
Khi được hỏi vì sao không điều trực thăng cứu nạn, ông Thuyết đưa ra lý do “phải xin ý kiến nhiều nơi” và “vị trí gần đất liền, không hợp lý để dùng máy bay.” Ông còn nhấn mạnh “quân đội không chờ lệnh khi cứu dân,” nhưng thực tế cho thấy hàng chục sinh mạng đã ra đi trước khi cứu hộ xuất hiện.
Giới chức Quảng Ninh cũng nhanh chóng khẳng định nguyên nhân tàu lật là “giông lốc bất ngờ,” chứ không phải ảnh hưởng của bão Wipha. Dù vậy, nhiều câu hỏi vẫn chưa được trả lời: tàu có được phép xuất bến khi có dấu hiệu thời tiết xấu? Trang bị cứu hộ trên tàu có đủ? Ai sẽ chịu trách nhiệm cho cái chết của 35 con người?
Công an tỉnh Quảng Ninh hiện vẫn chưa trả lời có khởi tố vụ án hay không, chỉ cho biết đang “triển khai đồng bộ các biện pháp khám nghiệm hiện trường và xác minh thông tin liên quan.”
Trong khi đó, dư luận không thể không đặt câu hỏi: nếu lực lượng cứu nạn phản ứng nhanh hơn, có lẽ danh sách người thiệt mạng đã không dài đến vậy.
Thảm họa tại vịnh Hạ Long một lần nữa cho thấy sự yếu kém trong điều hành, kiểm soát du lịch và phản ứng khẩn cấp – điều mà nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam chưa bao giờ thật sự cải thiện, dù hậu quả đã quá rõ ràng.
(Theo DV News)
iPhone gập như cuốn vở, đầu tiên: Một "khác biệt" lạ thường từ Apple!
(iPhone màn hình gập dự kiến sẽ nhận được sự quan tâm lớn của người dùng)
-Apple dự kiến sẽ ra mắt iPhone màn hình gập vào năm sau, nhưng theo một phong cách chưa từng có tiền lệ.
Dự kiến ra mắt vào cuối năm sau, chiếc iPhone màn hình gập đầu tiên của Apple được cho là sẽ không phải là một sản phẩm tiên phong về công nghệ. Thay vào đó, thiết bị này sẽ kế thừa nhiều yếu tố từ đối thủ lớn nhất của Apple là Samsung.
Trong lịch sử phát triển, Apple thường không phải là người đầu tiên giới thiệu sản phẩm mới, nhưng gần như luôn dẫn đầu về doanh số.
Công ty đã định hình lại nhiều sản phẩm chủ chốt như iPod, iPhone, iPad, Apple Watch và AirPods, biến những ý tưởng ban đầu thành sản phẩm phổ biến toàn cầu.
Ngay cả Apple Vision Pro, dù chưa thành công về mặt thương mại, cũng cho thấy cách tiếp cận độc đáo của Apple trong một danh mục mới nổi.
Điểm chung của các sản phẩm này là Apple thâm nhập thị trường tương đối sớm và định hình phiên bản chính thống của chúng, thay đổi cách người dùng tương tác với các thiết bị.
Khác biệt chưa từng có
Nếu Apple ra mắt iPhone gập vào cuối năm sau, họ sẽ gia nhập một danh mục sản phẩm đã có mặt trên thị trường bảy năm và được Samsung Electronics tiên phong, thống trị. Lần này, Apple sẽ không giới thiệu một giao diện hoàn toàn mới hay phần cứng mang tính đột phá.
Thiết bị này dự kiến có thiết kế tương tự dòng Galaxy Z Fold của Samsung, thậm chí sử dụng nhiều thành phần cốt lõi giống nhau, bao gồm màn hình OLED có thể gập lại từ Samsung Display, theo các thông tin rò rỉ.
Trong khi đó, Samsung vẫn tiếp tục dẫn đầu với Galaxy Z Fold7, được đánh giá là chiếc điện thoại màn hình gập đầu tiên thực sự có tiềm năng trở thành sản phẩm phổ thông, với màn hình trước rộng hơn và thiết kế tinh tế, đạt doanh số vượt trội so với thế hệ trước.
(Nguồn FB)
Hú hồn! Máy bay chở khách Mỹ suýt đâm phải "pháo đài bay" B-52!
(Máy bay B-52 Ảnh minh họa: Quân đội Mỹ).
-Máy bay thương mại Mỹ tránh được thảm họa hàng không khi quay ngoặt một cách quyết liệt để tránh đâm phải máy bay ném bom B-52.
Một máy bay của hãng Delta Air Lines đã buộc phải hủy hạ cánh để tránh va chạm trên không với một chiếc máy bay ném bom B-52 tại bang North Dakota vào tuần trước, trong một động tác quay ngoặt được mô tả là “quyết liệt” theo lời phi công mô tả.
Sự việc xảy ra vào ngày 18/7 đang được điều tra, SkyWest, hãng vận hành chuyến bay Delta số hiệu 3788, cho biết trong một tuyên bố gửi Bloomberg News.
ABC đưa tin hôm 20/7 rằng phi công đã xin lỗi hành khách sau khi hạ cánh, nhưng không nêu danh tính của người này.
Chiếc máy bay của Delta do SkyWest vận hành đã cất cánh từ Minneapolis vào tối 18/7 và đang tiếp cận sân bay Minot, North Dakota, cách một căn cứ Không quân Mỹ khoảng 18km về phía nam. Căn cứ quân sự này là nơi đồn trú của 26 máy bay ném bom B-52.
Các phi công đã được đài kiểm soát không lưu cho phép hạ cánh, nhưng sau đó họ đã phát hiện ra mối nguy hiểm nên quyết định thực hiện động tác bay ngoặt, theo thông tin từ SkyWest.
Dữ liệu từ Flightradar24 cho thấy vài phút trước khi hạ cánh, chiếc Embraer SA E175 đã đạt độ cao khoảng 640m rồi nhanh chóng tăng độ cao lên 1.265m và thực hiện một vòng quay hình chữ U để tiếp cận lần 2, lần này hạ cánh thành công.
Không quân Mỹ chưa bình luận về vụ việc.
“Chuyến bay SkyWest 3788, vận hành dưới tên Delta Connection từ Minneapolis (Minnesota) đến Minot (North Dakota) vào ngày 18/7, đã hạ cánh an toàn tại Minot sau khi được tháp điều khiển cho phép tiếp cận đường băng, nhưng đã phải thực hiện bay vòng khi phát hiện một máy bay khác trong lộ trình bay. Chúng tôi đang điều tra sự cố", hãng SkyWest cho hay.
Hiện chưa rõ nguyên nhân vì sao 2 máy bay suýt nữa đâm nhau.
Sự việc suýt va chạm diễn ra trong bối cảnh an toàn hàng không của Mỹ đang gặp những thách thức. Với tình trạng thiếu kiểm soát viên không lưu trầm trọng, các hệ thống điều phối bay trục trặc, và một vụ va chạm chết người giữa một máy bay khu vực của American Airlines với trực thăng quân đội Mỹ hồi đầu năm, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Sean Duffy đã cam kết cải tổ toàn diện để nâng cao an toàn hàng không.
Quốc hội Mỹ đã phê duyệt khoản ngân sách 12,5 tỷ USD cho Cục Hàng không Liên bang (FAA) để khởi động việc hiện đại hóa hệ thống thiết bị điều phối bay. Bộ trưởng Duffy cho biết toàn bộ quá trình nâng cấp hệ thống cũ kỹ này sẽ tiêu tốn khoảng 31,5 tỷ USD.
(Theo Bloomberg)
Giỡn hay thật? Ông Trump đăng video do AI tạo ra cho thấy nhân vật Obama bị bắt!
(Tuyết Mai)
(Video AI do ông Trump đăng tải cho thấy nhân vật Obama bị bắt vô tù. Ảnh chụp màn hình video)
-Hôm 21/7, Tổng thống Donald Trump đã đăng một video do AI tạo ra, cho thấy nhân vật ‘cựu Tổng thống Barack Obama’ bị bắt – một động thái ám chỉ những tuyên bố gần đây của Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard cáo buộc chính quyền Obama “âm mưu lật đổ kéo dài nhiều năm” chống lại Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông.
Trong bài đăng trên Truth Social, ông Trump đã chia sẻ một video cho thấy nhiều đảng viên Dân chủ, bao gồm cả ông Obama, đều nói rằng “Không có ai đứng trên luật pháp”.
Sau đó, trong đoạn video dài 45 giây do AI tạo ra này, ông Trump và ông Obama được nhìn thấy đang ngồi trong Phòng Bầu dục của Nhà Trắng trước khi ông Obama bị các đặc vụ bắt giữ, trên nền bài hát “YMCA” vui nhộn.
Phiên bản Trump do AI tạo ra mỉm cười khi Obama bị bắt và cuối cùng bị tống vào tù. Nhân vật Obama do AI tạo ra cũng được nhìn thấy mặc bộ đồ liền quần màu cam sau song sắt.
Video xuất hiện trong bối cảnh bà Gabbard cáo buộc ông Obama và các giám đốc tình báo của ông bịa đặt câu chuyện ‘thông đồng Nga’.
“Những hệ lụy của việc này thực sự mang tính lịch sử”, bà Gabbard phát biểu trong chương trình “Sunday Morning Futures” phát sóng hôm Chủ nhật (20/7) trên kênh Fox News.
“Hơn 100 tài liệu mà chúng tôi công bố hôm thứ Sáu thực sự trình bày chi tiết, và cung cấp bằng chứng về cách thức âm mưu phản quốc này được Tổng thống Obama chỉ đạo chỉ vài tuần trước khi ông ấy rời nhiệm sở sau khi Tổng thống Trump đắc cử,” bà Gabbard tuyên bố.
Gabbard cũng cho biết bà dự định gửi các tài liệu được phát hiện này đến FBI và Bộ Tư pháp (DOJ) để chuyển thành hồ sơ hình sự.
Các tài liệu do văn phòng của bà Gabbard chia sẻ khẳng định rằng trước cuộc bầu cử năm 2016, không có bằng chứng nào về sự ‘thông đồng Nga’ – và rằng các tác nhân có động cơ chính trị đã bóp méo câu chuyện để gây hại cho ông Trump, chứ không phải để đáp trả thông tin tình báo mới.
“Việc tạo ra thông tin tình báo bịa đặt này – khẳng định Nga đã giúp Donald Trump đắc cử – là hoàn toàn trái ngược với mọi đánh giá trước đó trong những tháng trước cuộc bầu cử, vốn nói hoàn toàn ngược lại, rằng Nga không hề có ý định cũng như khả năng ‘xâm nhập’ cuộc bầu cử Hoa Kỳ“, bà Gabbard nói với người dẫn chương trình Maria Bartiromo.
“Vì vậy, hậu quả của những gì Tổng thống Obama và đội ngũ an ninh quốc gia cấp cao của ông đã làm là phá hoại ý chí của người dân Mỹ, làm suy yếu nền cộng hòa dân chủ của chúng ta, và thực hiện một cuộc đảo chính kéo dài nhiều năm chống lại Tổng thống Trump, người đã được người dân Mỹ bầu lên một cách hợp lệ,” bà nói thêm.
Cũng trong chương trình “Sunday Morning Futures”, Dân biểu Anna Paulina Luna (Đảng Cộng hòa – Florida) và Dân biểu Byron Donalds (Đảng Cộng hòa – Florida) cho rằng cần phải có truy tố và bắt giữ trong vụ này.
(Tuyết Mai, theo Fox News)
Tin Quốc Tế Đó Đây
***
Chính Quyền Syria Loan Báo Lệnh "Ngừng Bắn Ngay Lập Tức" Tại Soueida
(Hình AP - Ghaith Alsayed: Các chiến binh Bedouin tiến vào làng al-Dour ở ngoại ô thành phố Soueida, trong cuộc đụng độ giữa các bộ lạc Bedouin và các lực lượng dân quân Druze, phía Nam Syria, ngày 18/7/2025.)
-Sau một tuần lễ giao tranh khiến ít nhất 940 người thiệt mạng tại Soueida giữa cộng đồng thiểu số tôn giáo Druze và người Bedouin, phát biểu sáng 19/7/2025 trên đài truyền hình nhà nước, Tổng thống lâm thời Ahmad al-Chareh đã nhắc lại cam kết bảo vệ các cộng đồng thiểu số tại Syria. Damas "lên án mọi tội ác" diễn ra tại Soueida, và tuyên bố "Lệnh Ngừng bắn ngay lập tức".
Trước đó, Đặc sứ Mỹ về Syria, Thomas Barrack, trên mạng xã hội X khẳng định Syria và Do Thái đã "đạt được thỏa thuận ngừng bắn trong đêm thứ Sáu rạng sáng thứ Bảy". "Thổ Nhĩ Kỳ, Jordani và nhiều nước trong khu vực ủng hộ thỏa thuận ngừng bắn" mà các bên vừa đạt được. Cộng đồng Druze là một thiểu số tôn giáo tại Trung Đông, tập trung tại 3 quốc gia: Syria, Lebanon và Do Thái. Viện cớ bảo vệ người Druze mà trong tuần, Do Thái đã oanh kích thủ đô Damascus của Syria.
Theo thông tín viên Paul Khalifeh của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) trong khu vực, Lệnh Ngừng bắn mà Đặc sứ Mỹ và chính Tổng thống Syria thông báo còn "khá mơ hồ":
"Truyền thông Syria nhận định, thỏa thuận này bao gồm những điểm như sau: các bên tham chiến - là người Druze và người Bedouin, giao nộp các loại vũ khí hạng nặng và loại trung bình; Cộng đồng Druze hội nhập vào đời sống chính trị và tương lai của đất nước; Các cơ quan an ninh và hành chính của nhà nước được tái lập tại tỉnh Soueida.
Chính quyền Syria cũng cam kết sẽ có các biện pháp cứng rắn trừng phạt những kẻ đã phạm tội ác nhắm vào người Druze trong các cuộc giao tranh trong những ngày qua. Dù vậy, vẫn còn nhiều điểm mơ hồ liên quan đến cách thức thực thi thỏa thuận mà các bên vừa đạt được. Bởi vì một thỏa thuận như vậy cần có một cơ chế tinh vi và những bảo bảo đảm là các điều kiện đã ghi trong văn bản này sẽ được khai triển.
Trước mắt, Lệnh Ngừng bắn chỉ mới là một tuyên bố ý định, nhất là khi các bên liên quan trong cuộc xung đột – tức cộng đồng Druze và Bedouin – vẫn chưa chính thức lên tiếng.
Ngoài ra, trên thực địa, căng thẳng đã lên đến đỉnh điểm vào thứ Sáu khi có lời kêu gọi tổng động viên, được hơn 40 bộ tộc Syria hưởng ứng. Hàng ngàn chiến binh đã tập hợp về phía Nam Syria, giúp lực lượng Bedouin tiến sát đến cửa ngõ thành phố Soueida trong đêm.
Căng thẳng cũng đã lan sang nước láng giềng Lebanon, làm gia tăng xung khắc giữa các cộng đồng người Druze và người Hồi giáo theo hệ phái Sunni. Các lãnh đạo chính trị và tôn giáo của hai cộng đồng này đã kêu gọi các bên bình tĩnh và kiềm chế".
Ukraine Nhận Được Số Xe Tăng Abrams Đầu Tiên Từ Úc Ðại Lợi
(Hình AP: Một tòa nhà dân cư bị cháy trong cuộc không kích của Nga vào Odessa, Ukraine, ngày 19/7/2025.)
-Ngày 19/7/2025, chính phủ Úc Ðại Lợi thông báo phần lớn trong tổng số 49 xe tăng M1A1 Abrams đã đến Ukraine sau 9 tháng chờ đợi. Đợt viện trợ trị giá 160 triệu Mỹ kim nằm trong chương trình lớn hơn, trị giá 980 triệu Mỹ kim, của Canberra giúp Ukraine tự vệ trong cuộc chiến chống Nga từ tháng 2/2022.
Trong thông cáo, Bộ trưởng Quốc phòng Úc Ðại Lợi Richard Marles nhấn mạnh: "Xe tăng M1A1 Abrams sẽ đóng góp đáng kể vào cuộc kháng chiến của Ukraine chống lại cuộc xâm lược bất hợp pháp và vô đạo đức của Nga". Theo thông tấn xã Reuters, Úc Ðại Lợi là một trong số các mạnh thường quân lớn nhất, ngoài Liên minh Phòng thủ Bắc Đại Tây Dương (NATO), cho Ukraine. Chính quyền Canberra cũng cấm xuất cảng quặng nhôm và nhôm, bao gồm cả bô-xít, sang Nga và trừng phạt khoảng 1.000 cá nhân và tổ chức Nga.
Về loạt trừng phạt thứ 18 của Liên Hiệp Âu Châu (EU) tập trung chủ yếu vào dầu lửa, đội tàu ma của Nga, một nhà máy lọc dầu của Nga ở Ấn Độ, những biện pháp này sẽ hiệu quả hơn nếu được toàn bộ các nước G7 áp dụng. Anh thông báo tham gia, Nhật Bản và Gia Nã Ðại cũng sẽ ủng hộ. Về phía Hoa Kỳ, Liên Hiệp Âu Châu phải chờ hết thời hạn "cho Nga 50 ngày" được Tổng thống Trump tuyên bố trước đó.
Còn Nga tuyên bố sẽ tìm mọi cách để giảm thiểu tác động. Thông tín viên Jean-Didier Revoin của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tại Mạc Tư Khoa cho biết thêm:
"Việc áp dụng loạt trừng phạt gần đây nhất của Liên Hiệp Âu Châu nhắm vào Nga là điều khó chịu nhưng không quá nghiêm trọng. Đây là những gì các chuyên gia phát biểu với báo chí Nga ngày 18/7.
Theo quan điểm của họ, mức giá sàn mới cho dầu của Nga, thấp hơn 15% so với giá dầu thô trung bình trên thị trường thế giới, sẽ được áp dụng chủ yếu ở các nước Âu Châu chứ không phải tất cả các nước trên thế giới. Tình hình này giúp các nhà sản xuất Nga đa dạng hóa thị trường, đặc biệt là đối với Ấn Độ và Trung Quốc. Một tín hiệu trấn an khác là tỷ giá hối đoái của đồng rúp gần như không phản ứng với thông báo này và cổ phiếu của Rosneft, nhà sản xuất dầu hàng đầu của Nga, chỉ mất khoảng 2%.
Nhiều nhà phân tích người Nga đều đồng ý về một điều: các biện pháp này chỉ có một mục tiêu ngăn chặn dầu mỏ của Nga đến Âu Châu bằng cách lách các lệnh trừng phạt hiện hành. Do đó, 105 tàu chở dầu bị đưa vào danh sách đen và không còn có thể cập cảng Âu Châu. Thiệt hại cho ngân sách Nga ước tính là 7 tỉ Mỹ kim một năm. Nhưng giới chuyên gia, cũng như các nhà lãnh đạo đều tin rằng nền kinh tế Nga sẽ thích ứng được, như những gì vẫn làm từ hơn ba năm qua".
Về tình hình chiến sự, trong đêm 18-19/7, thành phố Odessa miền Nam Ukraine lại bị drone của Nga tấn công ồ ạt, khiến một người thiệt mạng, nhiều công trình hạ tầng bị phá hủy. Về phía Nga, Bộ Quốc phòng cho biết đã bắn hạ 87 drone Ukraine vào tối 18/7, trong đó có 48 drone ở vùng biên giới Briansk, "5 drone ở vùng Mạc Tư Khoa trong đó có 2 đang hướng về thủ đô".
Trên mặt trận phía Đông Ukraine, ngày 18/7, Tổng tư lệnh Quân đội Oleksandr Syrskyi khẳng định lực lượng Ukraine vẫn kiên cường bảo vệ thành phố Pokrovsk, được coi là một trung tâm hậu cần ở vùng Donetsk. Từ nhiều tháng qua, Nga huy động lực lượng để chiếm thành phố này.
Chiến Tranh Ukraine: Kyiv Đề Nghị Vòng Đàm Phán Mới Với Nga
(Ảnh AP / Russian Defense Ministry Press Service, cắt từ video của Bộ Quốc phòng Nga ngày 19/7/2025: Một cuộc tấn công của quân đội Nga tại một địa điểm không được xác định ở Ukraine.)
-Tổng thống Ukraine, ông Volodymyr Zelensky cho biết Thư ký Hội đồng An ninh, Rustem Umerov, đã "đề xuất một cuộc họp mới với phía Nga vào tuần tới". Trong tin nhắn thường nhật phát đi tối thứ Bảy (19/7/2025), Tổng thống Ukraine khẳng định: "Chúng ta phải khởi động lại các cuộc đàm phán". Ông cũng một lần nữa bày tỏ sẵn sàng đàm phán trực tiếp với đồng nhiệm Nga, Vladimir Putin.
Theo thông tấn xã AFP, Tổng thống Ukraine hôm 19/7 nhấn mạnh: "Một cuộc họp ở cấp cao nhất là cần thiết để thực sự bảo đảm hòa bình". Trong các cuộc đàm phán gần đây vào tháng 6/2025, Mạc Tư Khoa lại đưa ra các yêu sách cao nhất, bao gồm việc Ukraine công nhận việc Nga sáp nhập 4 khu vực ngoài bán đảo Crimea đã bị Nga sáp nhập từ năm 2014 và từ bỏ mọi viện trợ quân sự từ phương Tây. Ukraine đã bác bỏ "tối hậu thư" của Mạc Tư Khoa và hoài nghi về thiện chí đàm phán ngừng bắn của chính quyền Putin.
Tuy nhiên, Ðiện Cẩm Linh trong tuần qua khẳng định đã sẵn sàng tiếp tục đàm phán với Ukraine, sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nối lại việc cung cấp vũ khí cho Kyiv và cho Mạc Tư Khoa thời hạn 50 ngày để đàm phán hòa bình, nếu không sẽ có biện pháp trừng phạt Nga.
Về tình hình chiến sự, báo Le Monde trích dẫn quân đội Ukraine cho biết trong đêm qua rạng sáng nay 20/7, Nga đã tấn công Ukraine bằng 57 drone và 35 phi đạn. Nhìn sang lãnh thổ Nga, theo thông tấn xã Reuters, đô trưởng Mạc Tư Khoa, Sergei Sobyanin, cho biết trên tài khoản mạng tin nhắn Telegram là hệ thống phòng không của Nga hôm qua đã bắn hạ 3 drone đang hướng tới Mạc Tư Khoa. Cơ quan giám sát hàng không Nga Rosaviatsia cho biết 2 phi trường ở Mạc Tư Khoa, phi trường Vnukovo và Domodedovo, đã tạm dừng các chuyến bay đến và đi vì lý do an toàn nhưng sau đó đã hoạt động trở lại.
Trong khi đó, theo Ngoại trưởng Ukraine, Andrii Sybiga, cũng vào hôm 19/7, Kyiv đã cho di tản 43 công dân nước này vừa bị trục xuất khỏi Nga và bị giam giữ tại khu vực quá cảnh ở biên giới với Gruzia trong điều kiện tồi tệ.
Cộng Hòa Czech Thông Qua Luật Cấm Tuyên Truyền Chủ Nghĩa Cộng sản
(Ảnh lưu trữ AFP - Michal Cizek, minh họa: Một cuộc biểu tình chống Thủ tướng Cộng hòa Czech Andrej Babis, Tổng thống Milos Zeman và Zdenek Ondracek, thuộc đảng Cộng sản, vừa được bầu làm Chủ tịch Ủy ban Nghị viện Thanh tra các Lực lượng An ninh (GIBS), quảng trường Venceslas, Prague, Cộng hòa Czech, ngày 5/3/2018.)
-Ngày 17/7/2025, Tổng thống Cộng hòa Czech, ông Petr Pavel đã ký thành luật một văn bản nghiêm cấm việc cổ súy chủ nghĩa Cộng sản cũng như chủ nghĩa phát-xít, tại nơi công cộng.
Đảng Cộng sản Bohemia và Moravia (KSCM) của Czech tố cáo đây là "một nỗ lực bất thành nhằm cấm đoán KSCM và đe dọa những người chỉ trích chế độ hiện tại". Từ thủ đô Prague của Cộng hòa Czech, thông tín viên Alexis Rosenzweig của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tường trình ngày 20/7:
"Sửa đổi mới trong Luật Hình sự có thể chỉ là một thay đổi không đáng kể. Nhưng hệ quả tiềm tàng về mặt Tư pháp là rất lớn, và về mặt biểu tượng, cải cách này mang tính triệt để vì xếp hoạt động tuyên truyền Cộng sản ngang hàng với tuyên truyền phát-xít. Cả hai hoạt động này đều có thể bị truy tố và phạt tù.
Văn bản này - trong đó có nhiều sử gia tham gia khởi xướng - dự kiến mức án tù lên đến 5 năm đối với bất kỳ ai "phát động, ủng hộ hoặc thúc đẩy các phong trào phát-xít, Cộng sản hoặc các phong trào khác nhằm xóa bỏ nhân quyền và các quyền tự do hoặc kích động hận thù dân tộc, chủng tộc, quốc gia, tôn giáo hoặc dựa trên giai cấp xã hội".
Không biết cải cách luật pháp này có làm tăng thêm việc cho các tòa án hay không, tại một quốc gia mà lá cờ in hình ngôi sao vẫn bay phấp phới và thanh niên Cộng sản vẫn giương cao liềm và búa. Từ giờ, hai biểu tượng này có thể bị truy tố tại Prague, nơi đảng Cộng sản từng cầm quyền dưới sự kiểm soát của Mạc Tư Khoa từ năm 1948 đến 1989, gây ra bao bất công và khiến bao nạn nhân bị liên lụy.
Về phần mình, đảng Cộng sản Czech đã liên kết với các đảng khác, trong đó có đảng Xã hội Dân chủ, cho cuộc bầu cử Lập pháp tháng Mười tới. Đảng Cộng sản tuyên bố không có ý định đầu hàng và lên án đây là một chiêu trò nhằm loại họ ra khỏi cuộc chơi".
Pháp: Chấm Dứt 60 Năm Hiện Diện Quân Sự Tại Senegal
-Như thông lệ, ngày 14/7, Pháp tổ chức duyệt binh mừng ngày Quốc Khánh. Tham gia diễu binh còn có một đại đội Bỉ-Luxembourg, lực lượng song phương Pháp-Phần Lan thuộc lực lượng phản ứng nhanh của Finul, phái bộ Liên Hiệp Quốc ở Liban hay như thủy thủ đoàn khu trục hạm Auvergne, đã thực hiện nhiều khai triển tại vùng biển Baltic và Bắc Cực nhằm hỗ trợ các chiến dịch quân sự của Liên minh Phòng thủ Bắc Đại Tây Dương (NATO). Sự hiện diện của họ còn để nhấn mạnh đến các mối quan hệ đối tác của Pháp.
Đặc biệt, khách mời danh dự năm nay là Nam Dương, quốc gia mà Pháp đã đúc kết một mối quan hệ đối tác chiến lược, nhằm mở rộng ảnh hưởng tại vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương. Tổng thống Nam Dương ngồi bên cạnh nguyên thủ Pháp Emmanuel Macron chứng kiến hơn 450 binh sĩ Nam Dương dẫn đầu đoàn duyệt binh trên đại lộ Champs-Elysées.
Ngược lại, tại Phi Châu, gần với Pháp hơn về mặt địa lý, thì tầm ảnh hưởng của Paris đang bị mất dần. Ngày 17/7/2025, Pháp chính thức trao trả hai căn cứ quân sự cuối cùng cho Senegal, đặt dấu chấm hết cho hơn 60 năm hiện diện quân sự thường trực của Pháp tại quốc gia Tây Phi này. Thông tín viên Léa-Lisa Westerhoff của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tại Dakar giải thích:
"Một buổi lễ quân sự ngắn đánh dấu việc chuyển giao căn cứ quân sự cuối cùng của Pháp tại Senegal dưới lá cờ của nước này. Căn cứ Geille, rộng gần 5 ha, tọa lạc ở Ouakam, ngay trung tâm thủ đô. Cho đến cuối tháng Sáu, khoảng 100 binh sĩ Pháp cùng gia đình họ vẫn đóng quân ở đó.
Đối với Senegal, động thái trao trả này đánh dấu chấm hết cho sự hiện diện liên tục của quân đội Pháp tại đất nước từ hơn 65 năm. Với Thỏa thuận Quốc phòng đầu tiên ký kết năm 1960, quân đội Pháp cam kết bảo vệ đất nước trong trường hợp bị xâm lược từ bên ngoài. Phải đợi đến năm 2011, chương trình hợp tác này mới được chuyển đổi và chỉ phục vụ mục đích đào tạo và tập trận chung.
Các cuộc thảo luận về việc rút quân theo từng giai đoạn của Pháp đã bắt đầu ngay từ năm 2022 trước khi được thúc đẩy nhanh vào tháng Một năm nay theo yêu cầu của Tổng thống Bassirou Diomaye Faye về việc chấm dứt mọi sự hiện diện quân sự ngoại quốc tại đất nước ông ngay từ năm 2025.
Ngày nay, quân đội hai nước không nói đến sự đổ vỡ mà là một mối quan hệ đối tác mới. Dẫu sao thì việc trao trả căn cứ Pháp cuối cùng cho Senegal đánh dấu hồi kết cho sự hiện diện thường trực của quân đội Pháp ở vùng Tây Phi. Chỉ còn lại một trại lính Pháp-Gabon ở Libreville và một căn cứ quân sự Pháp ở Djibouti mà thôi!"
Ý Ðại Lợi: Mặt Trái của Thời Trang Cao Cấp
-Lĩnh vực thời trang xa xỉ ở Ý Ðại Lợi cũng không thoát được tình trạng "caporalato", một hệ thống bóc lột lao động cực độ trên bán đảo. Sau vụ nhiều thương hiệu thời trang cao cấp như Diro Italy, Armani và Valentino phải ra hầu tòa từ năm 2024-2025, nay đến lượt hiệu Loro Piana, đi đầu về len cashmere, do tập đoàn LVMH sở hữu từ năm 2013, vừa bị đưa vào diện dưới sự quản lý của Tư pháp.
Loro Piana bị tòa án Milan cáo buộc "vô tình tạo điều kiện" cho các nhà thầu phụ bóc lột lao động chân tay một cách vô nhân đạo. Thông tín viên Anne Le Nir của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tại Roma tường thuật:
"Việc sản xuất áo khoác cashmere do Loro Piana thiết kế được giao cho một công ty bên thứ ba. Đến lượt họ, công ty này sử dụng các nhà thầu phụ. Nhưng những công nhân trong hai xưởng, phần lớn đến từ miền Đông Trung Quốc, bị trả lương rất thấp, tất nhiên là trả lậu, làm việc 7ngày một tuần và ngủ bên trong xưởng, nơi những ông chủ người Trung Quốc không tôn trọng bất kỳ tiêu chuẩn vệ sinh và an toàn nào.
Cuối cùng, mỗi chiếc áo khoác có giá thành khoảng 100 Euro, được bán tại các cửa hàng với giá từ 1.000 đến 3.000 Euro. Loro Piana đã bị đặt dưới sự quản lý Tư pháp trong vòng một năm nhằm buộc hãng này phải tuân thủ các yêu cầu hợp pháp. Tòa án Milan còn đưa ra các hình phạt tài chánh tổng cộng hơn 230.000 Euro và ra lệnh đóng cửa các xưởng của Trung Quốc.\
Tuy nhiên, những tình huống như vậy có nguy cơ tái diễn chừng nào chính phủ Ý Ðại Lợi vẫn chưa thông qua các quy định chặt chẽ hơn về việc khoán thầu phụ".
Trong một tuyên bố, Loro Piana, công ty có doanh thu năm 2024 đạt gần 1,7 tỉ Euro, tuyên bố rằng họ không biết về hoạt động của công ty bên thứ ba và đã cắt đứt mọi mối quan hệ với nhà cung cấp này ngay khi được cơ quan Tư pháp thông báo.
Nhật Bản: Xu Hướng Bài Ngoại Dâng Cao Trước Kỳ Bầu Cử
-Tại Nhật Bản, xu hướng chủ nghĩa Dân túy và Rất Dân tộc chủ nghĩa đang nổi lên trước cuộc bầu cử diễn ra vào ngày 20/7/2025. Trong hai tuần gần đây, các ứng viên của những đảng cực hữu này không ngừng tấn công vào người nhập cư, chiếm một tỷ lệ rất thấp, chưa tới bốn triệu người, tức chỉ khoảng có 3% dân số.
Tổ chức Ân Xá Quốc Tế (Amnesty International) chi nhánh Nhật Bản bày tỏ "lo sợ" trước điều mà họ gọi là "sự bài ngoại thái quá". Đích thân Thủ tướng Nhật Bản, Shigeru Ishiba, đã phải trịnh trọng kêu gọi "sống chung hài hòa". Từ Tokyo, thông tín viên Bruno Duval của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) có bài phóng sự:
"Aung là người Miến Điện. Cô phẫn nộ trước thái độ kỳ thị đối với người nhập cư trong suốt chiến dịch tranh cử.
Cô nói: "Tình hình ở nước tôi vẫn còn rất phức tạp. Ở đó, mỗi ngày người dân phải chịu đau khổ, thậm chí chết chóc. Vì vậy, tôi sống trong nỗi sợ hãi rằng điều gì đó xảy ra cho gia đình tôi, hiện vẫn còn ở đó. Trong bối cảnh như thế, thái độ thù hằn ở đây nhắm vào người nhập cư khiến tôi lo sợ. Một chút tình người, sự đồng cảm, tình liên đới... tất cả những điều đó tôi đều bị thiếu khủng khiếp".
Ramazan, người Kurdistan, 15 tuổi và là học sinh cấp ba, đã nhìn thấy đơn xin tị nạn của anh bị từ chối ngay ở cấp Sơ thẩm. Anh đang kháng cáo và đang nóng lòng chờ đợi số phận của mình.
Người này thổ lộ: "Tôi không đếm nổi đã bao lần họ nói với tôi rằng 'hãy về nước của ông đi'. Nhưng tôi làm gì có đất nước, bởi vì tôi là người vô tổ quốc. Tôi rất lo lắng cho tương lai của tôi. Nếu họ trả tôi về Thổ Nhĩ Kỳ, thì sẽ là khủng khiếp: Tính mạng tôi ở đó bị lâm nguy. Tôi chỉ cầu xin một điều là được Nhật Bản bảo vệ. Ước mơ của tôi, là có thể sống an toàn ở đây, tiếp tục đến trường học và kiếm được một việc làm".
Là một trong số các nước công nghiệp lớn, Nhật Bản cấp quy chế tị nạn ít nhất: Mỗi năm có 90% đơn xin bị bác bỏ. Dù vậy, các ứng viên theo chủ nghĩa dân túy, không ngừng lên án, xin trích, "những người xin tị nạn hoàn toàn giả vờ, họ không hề bị bức hại"!"
Thượng Đỉnh EU-Trung Quốc: Thất Bại Đã Thấy Trước
-Trên lãnh vực kinh tế, tuần báo L'Express nhận định "Thượng đỉnh Liên Hiệp Âu Châu-Trung Quốc: Câu chuyện một thất bại được báo trước". Quan hệ giữa Brussels và Bắc Kinh đang trong khủng hoảng. Hội nghị thượng đỉnh EU-Trung Quốc ngày 24/7 chưa diễn ra nhưng đã được coi như chẳng có hy vọng gì.
Vấn đề là quan trọng vì nếu sự thất thường của Mỹ liên quan đến tăng trưởng ngắn và trung hạn, thì Trung Quốc là mối đe dọa căn bản về chủ quyền kỹ nghệ Âu Châu. Làm thế nào có được tự chủ năng lượng lâu dài khi Bắc Kinh kiểm soát 70% sản lượng thế giới về các nguyên liệu tối cần thiết, nắm giữ các chuỗi cung ứng cho kỹ thuật xanh? Báo cáo của Viện Montaigne cho biết 97% pin mặt trời nhập vào EU là từ Trung Quốc, 43,8% bình điện cho xe điện.
Lượng sản xuất thừa của Bắc Kinh là khổng lồ: 1,065 tỉ tấn thép, 861 GW năng lượng đang đe dọa tràn ngập thị trường Trung Quốc đồng thời là đòn bẩy Địa-Chính trị. Rào cản thuế quan 37,6% cho xe hơi điện Trung Quốc đưa ra quá trễ đối với một địch thủ đã chuẩn bị cho sự thống trị từ hai thập niên qua; nhưng vẫn có nguy cơ bị trả đũa bằng cấm xuất đất hiếm. Sự suy sụp của mô hình kinh tế Trung Quốc cũng rất đáng lo về Địa-Chính trị. Giảm phát, nợ địa ốc khổng lồ, sản xuất thừa cho thấy một chế độ xuống dốc, buộc phải duy trì tính chính danh bằng xuất cảng, khiến mỗi cuộc đàm phán thương mại đều mang tính tồn vong cho đảng Cộng sản Trung Quốc.
Trong bối cảnh mỗi bên đều cần tồn tại về kinh tế và chính trị, Đức nắm giữ chiếc chìa khóa thăng bằng, phải cân nhắc giữa lợi ích trước mắt và chiến lược an ninh lâu dài. Thuế quan của Mỹ có thể thương lượng và chỉ mang tính tạm thời, ngược lại Trung Quốc mới là vấn đề lớn. Bá Linh đã quyết định: Tự chủ chiến lược, hỗ trợ Ukraine. Tuần báo L'Express cho rằng cần áp dụng chính sách mà Bắc Kinh đã sử dụng trong nhiều thập niên qua: Đặt điều kiện phải chuyển giao kỹ thuật nếu muốn thâm nhập thị trường Âu Châu, hợp tác trong đào tạo và sở hữu trí tuệ. Tóm lại là "realpolitik" - thực dụng chính trị.
Biển Đông: Trung Quốc Khuyến Cáo Du Học Sinh Cảnh Giác Với Nguy Cơ Mất An Toàn ở Phi Luật Tân
(Hình AP - Aaron Favila: Những người biểu tình bên ngoài Tòa Lãnh sự Trung Quốc tại Phi Luật Tân, ngày 19/3/2025, kêu gọi chính phủ đệ đơn lên Tòa án Quốc tế để buộc Trung Quốc phải bồi thường về môi trường cho những hoạt động bị cáo buộc là bất hợp pháp của họ tại Biển Đông.)
-Ngày 18/7/2025, Bộ Giáo dục Trung Quốc cho biết an ninh tại Phi Luật Tân không ổn định và người Trung Quốc thường xuyên bị nhắm đến và khuyến cáo sinh viên cần thận trọng khi chọn du học Phi Luật Tân. Manila cho rằng Bắc Kinh có quyền ban hành khuyến cáo như vậy nhưng nhấn mạnh tỷ lệ tội phạm trong cộng đồng người Trung Quốc ở Phi Luật Tân đã giảm và "an ninh ở Phi Luật Tân đã được cải thiện".
Theo báo mạng Hồng Kông South China Morning Post, Bộ Giáo dục Trung Quốc không nêu bất kỳ sự việc cụ thể nào nhưng kêu gọi sinh viên "đánh giá cẩn thận các rủi ro an ninh" và "nâng cao nhận thức về an toàn" trước khi đến Phi Luật Tân. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao, ông Lâm Kiến nhấn mạnh đây là "thái độ có trách nhiệm" của Bắc Kinh trong việc bảo vệ công dân. Ông kêu gọi "Phi Luật Tân thực hiện các biện pháp cụ thể để bảo vệ an toàn, phẩm giá và quyền của sinh viên Trung Quốc tại Phi Luật Tân". Theo Cục Di trú Phi Luật Tân, chỉ còn khoảng 300 đến 400 sinh viên Trung Quốc ở lại Phi Luật Tân năm 2024.
Trong buổi họp báo ngày 18/7, được hãng thông tấn AP trích dẫn, Thứ trưởng Claire Castro thuộc Văn phòng Truyền thông Tổng thống Phi Luật Tân cho biết tình trạng tội phạm liên quan đến cờ bạc trực tuyến của người Trung Quốc đã giảm hoặc bị xóa bỏ, và nhiều nghi phạm Trung Quốc đã bị Phi Luật Tân trục xuất và "theo quan điểm của chúng tôi, an toàn và an ninh ở Phi Luật Tân đã được cải thiện".
Phi Luật Tân ghi nhận nhiều vụ bắt cóc nhắm vào người Trung Quốc, phần lớn liên quan đến các nhóm tội phạm đánh bạc trực tuyến bất hợp pháp. Hoạt động này đã thu hút nhiều lao động và khách hàng Trung Quốc đến nước Đông-Nam Á này. Theo phát biểu của Bộ trưởng Nội vụ Jonvic Remulla vào tháng 2/2025, khi Phi Luật Tân cấm đánh bạc, nhiều người đã chuyển sang các hoạt động phạm pháp khác, trong đó có bắt cóc.
Cảnh báo của Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Bắc Kinh và Manila về chủ quyền ở Biển Đông. Phi Luật Tân ngày càng hợp tác chặt chẽ với đồng minh Mỹ để tăng cường năng lực quân sự, thông qua các cuộc tập trận. Theo thông tấn xã Reuters, ngày 18/7, Trung Quốc gửi "công hàm phản đối nghiêm khắc" tới Phi Luật Tân về những "động thái tiêu cực" gần đây liên quan đến Đài Loan, cũng như các vấn đề hàng hải và an ninh, nhưng không nêu chi tiết. Tháng 4/2025, Bắc Kinh cũng đưa ra khuyến cáo tương tự đối với sinh viên Trung Quốc du học Mỹ.
Xuất Cảng Nam Châm Đất Hiếm của Trung Quốc Sang Mỹ Tăng Gấp 7 Lần
(Ảnh AP / Business Wire, minh họa, ngày 22/01/2025: Nam châm đất hiếm được kiểm tra tại cơ sở Independence của MP Materials ở Fort Worth, Texas, Mỹ.)
-Theo dữ liệu do Tổng cục Hải quan Trung Quốc công bố hôm 20/7/2025, khối lượng nam châm đất hiếm mà Bắc Kinh xuất sang Hoa Kỳ trong tháng Sáu đã tăng vọt gấp gần 7 lần so với tháng Năm, trong bối cảnh hai nước đình chiến về thương mại.
Tổng cục Hải quan Trung Quốc cho biết trong tháng Sáu, Trung Quốc đã xuất sang Mỹ 353 tấn nam châm đất hiếm, loại khoáng sản thiết yếu được sử dụng trong xe điện và tua-bin gió, tăng đến 660% so với tháng Năm. Theo hãng tin Reuters, hãng sản xuất chip Nvidia cũng dự kiến sẽ nối lại việc bán các chip AI H20 cho Trung Quốc như một phần của thỏa thuận.
Việc xuất cảng sụt giảm mạnh trong tháng Tư và tháng Năm là do các doanh nghiệp nội địa mất nhiều thời gian để xin giấy phép xuất cảng. Điều này đã gây rối loạn chuỗi cung ứng toàn cầu, buộc một số hãng sản xuất xe hơi bên ngoài Trung Quốc phải ngừng sản xuất một phần do thiếu hụt đất hiếm.
Trung Quốc là nước cung cấp hơn 90% nguồn cung nam châm đất hiếm toàn cầu. Trong tháng Sáu, Trung Quốc đã xuất cảng 3.188 tấn nam châm vĩnh cửu đất hiếm ra toàn cầu, tăng 157,5% so với mức 1.238 tấn vào tháng Năm. Ba thị trường hàng đầu của nam châm vĩnh cửu Trung Quốc lần lượt là Đức (764 tấn), Mỹ (353 tấn) và Việt Nam (340 tấn). Theo các nhà phân tích, lượng xuất cảng nam châm có khả năng sẽ tiếp tục phục hồi trong tháng Bảy khi nhiều doanh nghiệp đã nhận được giấy phép xuất cảng trong tháng Sáu.
Tổng Thống Trump Kiện Wall Street Journal Tội Phỉ Báng, Đòi Bồi Thường 10 Tỉ Mỹ Kim
(Hình AFP - Alex Wroblewski: Một thông điệp kêu gọi Tổng thống Donald Trump công bố tất cả các tài liệu liên quan đến Jeffrey Epstein được chiếu lên tòa nhà Phòng Thương mại Hoa Kỳ đối diện Tòa Bạch Ốc ở Hoa Thịnh Ðốn, vào ngày 18/7/2025.)
-Hôm 18/7/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đệ đơn kiện tờ Wall Street Journal và ông chủ của nhật báo này, Rupert Murdoch vì tội phỉ báng và đòi bồi thường ít nhất 10 tỉ Mỹ kim.
Đơn kiện ghi rõ rằng Wall Street Journal đã "bịa chuyện để bôi nhọ danh tiếng và sự liêm chính của Tổng thống Trump", sau khi tờ báo tiết lộ rằng chủ nhân Tòa Bạch Ốc từng gửi một bức thư khiêu dâm kèm theo hình phác họa một phụ nữ khỏa thân cho tội phạm tình dục Jeffrey Epstein. Từ New York, thông tín viên Loubna Anaki của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) cho biết cụ thể:
"Donald Trump không ngừng phàn nàn về cuộc tranh luận xoay quanh các tài liệu liên quan đến vụ Epstein, nói rằng điều đó là "không quan trọng", và rằng cần phải chuyển sang vấn đề khác.... Kể từ hôm qua, ông đã khẳng định rằng bức thư khiêu dâm và những thông tin được đăng trên tờ Wall Street Journal là sai sự thật.
Phải nói rằng Tổng thống thực sự đang rơi vào một cơn bão chính trị, kể từ khi chính quyền của ông tuyên bố sẽ không công bố thêm bất kỳ tài liệu mới nào về vụ Epstein. Tuyên bố này đã khiến các cử tri ủng hộ ông nổi giận, vì họ từng kỳ vọng sẽ có những tiết lộ chấn động về sự việc này.
Nhiều người trong số đó tin rằng Jeffrey Epstein đã bị sát hại trong tù, chứ không phải tự sát. Họ cũng tin vào sự tồn tại của một "danh sách khách hàng" – được Epstein lưu giữ để tống tiền những nhân vật quyền lực liên quan đến mạng lưới lạm dụng tình dục mà ông ta điều hành. Nhưng thực tế là chính Donald Trump và những người thân cận với ông đã thúc đẩy các thuyết âm mưu liên quan đến vụ này trước khi lên nắm quyền. Và giờ ông đang rơi vào cái bẫy chính trị do chính mình giăng ra".
Viết trên mạng xã hội Truth Social của mình, Tổng thống Mỹ khẳng định: "Đấy không phải là từ ngữ của tôi. Tôi không nói chuyện theo cách đó. Và tôi cũng không vẽ tranh". Tuy nhiên hãng tin AP ghi nhận trong cuốn sách xuất bản năm 2008 mang tựa đề "Trump Never Give Up: How I Turned My Biggest Challenges Into Success" (Tạm dịch: Trump Không Bao Giờ Bỏ Cuộc: Làm Thế Nào Tôi Biến Những Thử Thách Lớn Nhất Thành Thành Công), Trump đã thừa nhận rằng ông từng có những đóng góp mang tính nghệ thuật. Ông viết: "Tôi chỉ mất vài phút để vẽ một thứ gì đó (...) thường là một tòa nhà hoặc khung cảnh thành phố với các tòa chọc trời, rồi ký tên mình vào, và điều đó giúp gây quỹ hàng ngàn Mỹ kim để giúp đỡ người nghèo ở New York".
Trước đây khi tranh cử, ông Trump và đội ngũ của mình từng hứa sẽ công khai danh sách các khách hàng trong đường dây môi giới mại dâm trẻ vị thành niên của Epstein, và cáo buộc chính quyền Biden đang che dấu tài liệu này để bảo vệ chính họ.
Tuy nhiên hôm Quốc Khánh Mỹ, 04/7, chính quyền của ông Trump lại cho biết "không phát giác bất kỳ danh sách khách hàng nào", cũng như không tìm thấy bằng chứng cho thấy Epstein từng tống tiền các nhân vật quyền lực. Kể từ sau khi thông tin này được đưa ra, nội bộ phong trào MAGA trở nên hỗn loạn. Một số thành viên trung thành nhất của Trump thậm chí đã công khai nổi dậy chống lại chính quyền của ông, cáo buộc đây là một phần của âm mưu che đậy và kêu gọi Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi từ chức vì cách giải quyết sự việc Epstein.
Sau 6 Tháng Cầm Quyền của Donald Trump, Nước Mỹ Ngày Càng "Giống Với Hung Gia Lợi của Orban"
(Hình AP - Alex Brandon: Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Tòa Bạch Ốc, Hoa Thịnh Ðốn, Mỹ, ngày 16/7/2025.)
-Hôm 20/7/2025, đánh dấu 6 tháng cầm quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Chủ nhân thứ 47 của Tòa Bạch Ốc đã làm thay đổi tình hình của cả nước Mỹ, với hàng loạt quyết sách gây nhiều tranh cãi trên mọi lĩnh vực từ chính trị, giáo dục, môi trường, đến truyền thông. Nhưng cũng không thể phủ nhận rằng ông Trump đã thành công trong việc thực hiện không ít những cam kết của mình trong chiến dịch tranh cử.
Trả lời RFI Pháp ngữ, Giám đốc Quan sát Chính trị và Địa-Chiến lược Hoa Kỳ tại Viện Quan hệ Quốc tế và Chiến lược (IRIS), ông Romuald Sciora, đánh giá rằng sau 6 tháng, ông Donald Trump đã biến Mỹ thành một đất nước "giống với Hung Gia Lợi của Orban hơn là nước Mỹ của Obama hay Kennedy". Ông Sciora cho biết:
"Chính quyền Trump-Vance đã chuyển một số quyền hạn của Quốc hội sang Tòa Bạch Ốc, tất nhiên là với sự hậu thuẫn của đảng Cộng hòa chiếm đa số ở Hạ viện và Thượng viện. Một phần quyền lực Tư pháp cũng đã được chuyển sang tay người đứng đầu Tòa Bạch Ốc. Bộ trưởng Tư pháp từng có một số quyền hạn nhằm bảo đảm cho bộ này có mức độ độc lập nhất định, tuy nhiên, những quyền hạn này cũng đã bị tước bỏ, chuyển sang cho Tòa Bạch Ốc.
Gần như toàn bộ các trường Đại học công lập và tư thục ở Hoa Kỳ cũng bị kiểm soát chặt chẽ, điều chưa từng thấy kể từ những năm 1930. Các phương tiện truyền thông cũng liên tục bị tấn công. Các đài truyền hình công lập đang dần bị đóng cửa. Bộ Giáo dục cũng không phải là trường hợp ngoại lệ, chưa kể đến Tối cao Pháp viện ngày càng đứng về phía Trump và đã dành cho ông một món quà đặc biệt trước ngày 4 tháng 7. Cụ thể là từ ngày đó, các Thẩm phán liên bang không còn quyền phản đối các quyết định của Donald Trump ở cấp quốc gia".
Tuy nhiên, theo ông Sciora, Tổng thống Trump cũng có thể tự hào về những thành công trong việc thực hiện các cam kết trong chương trình tranh cử của mình. Ông đã thực hiện các cải cách nhanh chóng và quyết liệt. Ông cũng giữ đúng lời hứa cắt giảm ngân sách chi tiêu công bằng cách đóng cửa nhiều cơ quan và sa thải các công chức mà ông cho là làm việc kém hiệu quả. Các chiến dịch truy bắt và trục xuất người nhập cư bất hợp pháp cũng được đẩy mạnh.
Ngoài ra, ông cũng đã ký và cho thông qua nhiều Sắc lệnh và đạo luật liên quan đến những vấn đề xã hội khác như cấm người chuyển giới trong quân đội, đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ chính thức.... Chưa rõ những quyết sách này của Tổng thống Mỹ sẽ gây ảnh hưởng thế nào về trung và dài hạn, nhưng nhìn chung có thể nói ông đã thực hiện đúng chương trình mà ông đã trình bày trước cử tri.
Mỹ Tăng Tốc Bắt Giữ và Trục Xuất Di Dân Bất Hợp Pháp
-Thứ Ba, ngày 15/7/2025, Bộ Quốc phòng Mỹ ra lệnh rút khoảng một nửa trong số 4.000 Hiến binh sau hơn 1 tháng được khai triển tại Los Angeles nhằm đối phó với các cuộc biểu tình chống chính sách di dân của chính quyền Donald Trump. Cùng lúc, chiến dịch "càn quét" người nhập cư trái phép vẫn tiếp diễn.
Chiến lược mới nhất được sử dụng là huy động sự hợp tác của các chủ sở hữu bất động sản để xác định những người thuê nhà tiềm tàng không có giấy tờ. Từ New York, thông tín viên Loubna Anaki của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) cho biết thêm:
"Hợp đồng thuê nhà, phiếu thông tin, giấy tờ tùy thân, địa chỉ theo dõi.... Đây là danh sách các loại giấy tờ mà các chủ sở hữu bất động sản tại nhiều tiểu bang ở Mỹ phải nộp theo yêu cầu của Cục Di trú trong những tuần gần đây.
Một số người cho biết họ đã được liên lạc trực tiếp qua điện thoại, số khác thì nói rằng họ nhận được lệnh triệu tập từ văn phòng chống gian lận thuộc bộ An ninh Nội địa. Hầu hết các loại giấy tờ này sẽ cung cấp thông tin cá nhân rất cụ thể về sự hiện diện của những người liên quan trên đất Mỹ, về gia đình họ hay nơi chốn làm việc....
Chỉ có điều, thông thường một lệnh triệu tập phải do một Thẩm phán ký mới có giá trị ràng buộc, nhưng với những tài liệu này thì không phải vậy. Mặc dù một trong những phát ngôn viên của bộ An ninh Nội địa đã bảo đảm rằng bất kể hành vi từ chối hợp tác nào sẽ phải chịu các biện pháp trừng phạt hình sự.
Chiến lược mới này bổ sung cho những biện pháp mà chính quyền Trump đã áp dụng nhằm đẩy nhanh việc bắt giữ và trục xuất các di dân. Và nếu những chủ sở hữu hay người thuê nhà nào quyết định phản đối, điều đó có nguy cơ dẫn đến một cuộc chiến pháp lý mới".
TIN VẮN - TIN TỔNG HỢP
Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) - 19/7/2025
(AFP/RFI) – Tân Gia Ba đối mặt với cuộc tấn công mạng "nghiêm trọng", nghi ngờ liên quan đến Trung Quốc. Hôm 18/7/2025, Bộ trưởng phụ trách An ninh Tân Gia Ba đã quy trách nhiệm cuộc tấn công cho nhóm UNC3886. Nhóm gián điệp mạng này bị nghi có liên quan đến Trung Quốc, và từng tham gia vào các cuộc tấn công trên toàn cầu. Hình thức tấn công mà nhóm này sử dụng là APT (Advanced Persistent Threat), nhằm đánh cắp thông tin nhạy cảm và gây gián đoạn các dịch vụ thiết yếu như y tế, viễn thông, cấp nước, giao thông và điện lực.
(Reuters/RFI) – Hàng chục người biểu tình ở Mã Lai Á phản đối ứng viên được Trump đề cử làm Ðại sứ Hoa Kỳ. Cuộc biểu tình diễn ra ngày 18/7/2025 bên ngoài Tòa Ðại sứ Mỹ tại thủ đô Kuala Lumpur của Mã Lai Á. Nick Adams, một người có sức ảnh hưởng tự nhận là "alpha male" (nam giới quyền lực), được Tổng thống Donald Trump đề cử làm Ðại sứ tại Mã Lai Á vào tuần trước. Adams, công dân Úc Ðại Lợi nhập tịch Mỹ, đã xây dựng hình ảnh táo bạo trên các mạng xã hội, sử dụng hình ảnh đề cao phái nam, để lên tiếng về các vấn đề văn hóa và thu hút đối tượng chủ yếu là nam giới trẻ tuổi.
(Reuters/RFI) – Trung Quốc mạnh tay trừng phạt các vụ "buôn lậu khoáng sản chiến lược". Tuyên bố được Bộ Thương mại nước này đưa ra vào hôm 19/7/2025, một ngày sau khi Bộ An ninh Quốc gia cáo buộc các cơ quan tình báo ngoại quốc tìm cách "ăn cắp" đất hiếm của Trung Quốc. Trung Quốc đã bắt đầu áp dụng các hạn chế xuất cảng từ năm 2023 đối với các nguồn nguyên liệu thiết yếu cho các lĩnh vực như sản xuất chip, chuyển đổi năng lượng và quốc phòng. Đất hiếm và khoáng sản chiến lược là một "vũ khí" của Bắc Kinh trong cuộc đọ sức với Hoa Thịnh Ðốn về thương mại, kinh tế và quân sự.
(AFP/RFI) – Trung Quốc khởi động công trình xây đập thủy điện trên sông Yarlung Tsangpo, chảy qua Tây Tạng và Ấn Độ. Hôm 19/7/2025, báo chí Bắc Kinh đưa tin Thủ tướng Lý Cường chủ trì lễ khởi động dự án. Công trình gây nhiều tranh cãi do một khi hoàn tất, đập thủy điện này có quy mô "lớn hơn cả đập Tam Hiệp" và kèm theo đó là những tác động đối với môi trường thiên nhiên và đời sống con người. Theo các tổ chức bảo vệ môi trường, công trình của Trung Quốc "tác động trực tiếp và nghiêm trọng đến đời sống của hàng triệu người ở hạ nguồn con sông tại Ấn Độ và Bangladesh".
(AFP/RFI) – Cung cấp các dịch vụ cho Bộ Quốc phòng Mỹ: Microsoft ngừng sử dụng nhân viên làm việc từ Hoa Lục. Quyết định được tập đoàn nhu liệu điện toán này đưa ra hôm 18/7/2025, sau khi lãnh đạo Ngũ Giác Đài, ông Pete Hegseth xác nhận "một số công đoạn liên quan đến hệ thống cloud" của Bộ Quốc phòng Mỹ đã được giao phó cho các Kỹ sư Trung Quốc của Microsoft và họ làm việc tại Trung Quốc.
(AP/RFI) – Một ngày trước bầu cử Thượng viện Nhật Bản, Thủ tướng Shigeru Ishiba đối mặt với nhiều thách thức. Ngày 20/7/2025, cử tri Nhật Bản bầu lại một nửa trong số 248 Thượng Nghị sĩ. Nếu đảng cầm quyền mất đa số, nước Nhật có nguy cơ trong tình trạng bất ổn về chính trị. Đây sẽ là một thách thức mới vào lúc kinh tế bị chiến tranh thuế quan với Hoa Kỳ và lạm phát đe dọa.
(AFP/RFI) – Đức siết chặt chính sách nhập cư, mạnh tay trục xuất hơn 80 người A Phú Hãn. Hôm 18/7/2025, Bá Linh trục xuất 81 công dân A Phú Hãn. Theo Bộ trưởng Nội vụ Đức trên chuyến bay này "có nhiều trường hợp bị kết án bạo lực tình dùng, ngộ sát hay những tội pháp buôn ma túy"..... Liên Hiệp Quốc yêu cầu Bá Linh "ngừng ngay lập tức" các chương trình trục xuất như trên, do nhiều người trong số này có thể sẽ "bị truy bức ngay trên đất nước họ". Trái lại, Bộ trưởng 5 nước trong Liên Hiệp Âu Châu (EU) đang họp tại miền Nam nước Đức thì chủ trương một chính sách nhập cư "chặt chẽ hơn" và cần "mạnh tay hơn" khi trục xuất những người nhập cư trái phép.
(Reuters/AFP) – Do Thái có thể không gia hạn visa cho viên chức cấp cao về nhân đạo của Liên Hiệp Quốc. Ngày 18/7/2025, một phát ngôn viên của Liên Hiệp Quốc cho biết ông Jonathan Whittall bị từ chối triển hạn visa (thị thực nhập cảnh). Ngoài ra, thị thực cho nhân viên của định chế quốc tế gần đây chỉ được gia hạn với thời hạn ngắn hơn bình thường và yêu cầu tiếp cận Gaza của nhiều cơ quan đã bị từ chối, giấy phép cho nhân viên Palestine vào Đông Jerusalem cũng đã bị thu hồi. Người dân Palestine ở dải Gaza vẫn bị thiệt mạng trong các vụ oanh kích của Do Thái, 26 người Palestine bị chết ngày 19/7 ở gần các trung tâm viện trợ nhân đạo, theo lực lượng Phòng vệ dân sự Gaza.
(AFP/RFI) – Cuba xóa bỏ quy định cấm các ứng cử viên trên 60 tuổi ra tranh chức Chủ tịch nước. Hôm 18/7/2025, Quốc hội Cuba đã thông qua bản sửa đổi Hiến pháp. Hạn chế về tuổi tác của các ứng viên muốn ra tranh chức Chủ tịch nước là một trong những điểm nổi bật của bản Hiến pháp được sửa đổi. Hiện tại, chiểu theo bản Hiến pháp hiện hành từ 2019 các ứng viên lần đầu tiên tham gia giành chiếc ghế Chủ tịch nước không được quá hạn 60 tuổi. Một nhiệm kỳ Chủ tịch nước Cuba là 5 năm và mỗi ứng viên tối đa chỉ được điều hành đất nước trong 2 nhiệm kỳ.
(AFP/RFI) – Salvador thả người nhập cư Venezuela sau một thỏa thuận với Mỹ. Hai máy bay chở hàng trăm người Venezuela bị Mỹ đưa đến giam giữ ở Salvodor đã hạ cánh xuống thủ đô Caracas ngày 18/7/2025. Tổng thống Venezuela, ông Nicolas Maduro tỏ vui mừng "cuối cùng đã được tự do" sau nhiều tháng không rõ số phận của 252 công dân bị trục xuất khỏi Mỹ vào tháng 3 và bị giam nghiêm ngặt ở Salvador. Sự việc bị chỉ trích vì những người nhập cư bất hợp pháp bị giam giữ mà không qua xét xử, và bị cáo buộc thuộc băng đảng tội phạm nguy hiểm Tren de Aragua. Đổi lại, Caracas trả tự do cho 10 người Mỹ bị giam ở Venezuela cùng với nhiều "tù nhân chính trị" Venezuela.
(AFP/RFI) – Mỹ bác nhiều tu chính án về phòng chống dịch bệnh quốc tế. Thông báo được chính quyền Donald Trump đưa ra ngày 18/7/2025 với lý do là vi phạm chủ quyền của Mỹ. Năm 2024, các nước thành viên Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thông qua nhiều sửa đổi về Quy định Dịch tễ Quốc tế (RSI), được coi là một khung pháp lý mang tính bắt buộc để đáp ứng những vấn đề khẩn cấp về y tế công, đặc biệt là sau những hạn chế thời Covid. Sau khi Tổng thống Trump rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế Thế giới, Bộ Ngoại giao cho rằng những tu chính án này vẫn mang tính ràng buộc với Mỹ cho nên Hoa Thịnh Ðốn thông báo bác bỏ.
(AFP/RFI) – Gần 6 triệu hecta rừng bị cháy ở Gia Nã Ðại. Diện tích này tương đương với nước Croatia và nhiều hơn tổng diện tích bị cháy trong giai đoạn này hàng năm. Ngày 18/7/2025, chính quyền cho biết tình trạng khô hạn và nhiệt độ cao hơn mức bình thường là những yếu tố khiến các vụ cháy rừng thêm nghiêm trọng, ở quy mô lớn và đến sớm hơn. Hiện vẫn còn hơn 560 đám cháy rừng. Gia Nã Ðại đang bị nóng lên nhanh hơn gấp 2 lần so với phần còn lại của thế giới và này càng phải đối phó với những diễn biến khí hậu phức tạp.
(AFP/RFI) – 9 tỉnh ở khu vực miền Trung-Đông nước Pháp trong tình trạng "cảnh giác trước mưa, bão". Trung tâm dự báo thời tiết Météo-France duy trì mức báo động cho đến hết 6 giờ chiều ngày 19/7/2025. Chín khu vực liên quan trải dài từ vùng núi Massif Central xuống đến tận vùng Rhône, với những thành phố lớn như Grenoble hay Lyon. Tại đây mưa to, gió lớn với nguy cơ ngập lụt, lở đất và cây đổ.
(AFP/RFI) – Quả chuối 5 triệu Euro lại bị "ăn". Tác phẩm Comedian của Maurizio Cattelan được trưng bày trong triển lãm Dimanche sans fin (tạm dịch: Chủ Nhật vô tận) tại bảo tàng Pompidou-Metz (phía Đông nước Pháp) đã bị một khách tham quan "ăn" ngày 18/7/2025. Trong một thông cáo, nghệ sĩ người Ý Ðại Lợi lấy làm tiếc là khách tham quan "nhầm lẫn quả chuối với tác phẩm nghệ thuật". Tác phẩm là một quả chuối thật được dán lên tường "đã được làm lại ngay". Lần đầu tiên được trưng bày năm 2019 tại Miami, quả chuối cũng đã bị một nghệ sĩ khác ăn để lên án giá của tác phẩm, lúc đó là 120.000 Mỹ kim. Một phiên bản của tác phẩm đã được Justin Sun, nhà sáng lập sàn giao dịch tiền ảo Tron, mua với giá 5,2 triệu Mỹ kim vào năm 2021.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét