Nhìn Ra Bốn Phương : Hiểu biết thêm với GS Huỳnh Chiếu Đẳng

Tìm bài viết

Vì Bài viết và hình ảnh quá nhiều,nên Quí Vị và Các Bạn có thể xem phần Lưu trử Blog bên tay phải, chữ màu xanh (giống như mục lục) để tỉm tiêu đề, xong bấm vào đó để xem. Muốn xem bài cũ hơn, xin bấm vào (tháng....) năm... (vì blog Free nên có thể nhiều hình ảnh bị mất, hoặc không load kịp, xin Quí Bạn thông cảm)

Nhìn lên trên, có chữ Suối Nguồn Tươi Trẻ là phần dành cho Thơ, bấm vào đó để sang trang Thơ. Khi mở Youtube nhớ bấm vào ô vuông góc dưới bên phải để mở rộng màn hình xem cho đẹp.

Cám ơn Quí Vị

Thứ Năm, 25 tháng 12, 2025

Hiểu biết thêm với GS Huỳnh Chiếu Đẳng

Kính thưa các bạn

Tối nay là đêm Noel Eve, (Christmas Eve) tôi xin gởi đến các bạn câu chuyện "ngụ ngôn mùa đông" và lời bàn của một kẻ vô tâm nhất trên trái đất nầy là trí tuệ nhân tạo.

1. Cô Bé Bán Diêm và lời bàn của AI

2. Góc đố vui và lời giải

HCD 24-Dec-2025

CÔ BÉ BÁN DIÊM

(Hans Christian Andersen)

Đêm ấy là đêm Giao thừa, trời rét mướt khủng khiếp. Tuyết rơi dày, gió thổi từng cơn buốt giá. Trên các con phố, người qua lại thưa thớt, ai nấy đều vội vã trở về nhà để sum họp bên gia đình trong đêm Noel.

<!>

Giữa cái lạnh cắt da cắt thịt ấy, có một cô bé nhỏ bé, đầu trần, chân đi chân đất, lang thang trên phố để bán diêm. Em mặc một chiếc váy mỏng rách rưới. Đôi dép cũ của mẹ cho em đi thì đã rơi mất một chiếc, chiếc còn lại bị một cậu bé khác lấy đi mất. Đôi chân em tím tái vì rét.

Trong tay em là một bó diêm, nhưng suốt cả ngày không ai mua, cũng không ai cho em một đồng xu. Em đói lả, rét run, khuôn mặt tái nhợt. Em không dám về nhà vì sợ cha sẽ đánh đập, bởi nếu không bán được diêm thì sẽ bị mắng nhiếc. Hơn nữa, nhà em cũng lạnh lẽo chẳng kém gì ngoài đường.

Em ngồi nép vào một góc tường giữa hai ngôi nhà, cuộn mình lại cho đỡ rét. Bàn tay em cứng đờ, lạnh cóng. Em nghĩ: “Giá mà mình quẹt một que diêm để sưởi ấm thì tốt biết mấy…”

Cuối cùng, em quẹt một que diêm.

Que diêm bùng lên sáng rực, tỏa ra hơi ấm dễ chịu. Trong ánh lửa ấy, em tưởng như mình đang ngồi trước một lò sưởi lớn, lửa cháy bập bùng, ấm áp vô cùng. Em đưa chân ra hơ, nhưng que diêm vụt tắt, lò sưởi cũng biến mất.

Em quẹt que diêm thứ hai.

Lần này, trước mắt em hiện ra một bàn tiệc Noel thịnh soạn: có ngỗng quay vàng ruộm, tỏa hương thơm phức, đầy ắp những món ngon. Con ngỗng như nhảy khỏi đĩa, tiến về phía em. Nhưng rồi que diêm tắt ngấm, tất cả lại tan biến.

Em quẹt que diêm thứ ba.

Ánh sáng lần này đưa em đến trước một cây thông Noel lộng lẫy, cao lớn, trang trí bằng vô số nến sáng và đồ trang sức rực rỡ hơn cả những gì em từng thấy qua ô cửa kính nhà giàu. Em đưa tay lên, thì que diêm tắt, các ngọn nến bay lên cao và hóa thành những vì sao trên bầu trời.

Một ngôi sao băng vụt qua. Em nhớ lời bà từng nói:

“Khi có sao băng, là có một linh hồn bay về trời.”

Em quẹt que diêm thứ tư.

Lần này, trong ánh sáng ấm áp, em nhìn thấy bà của mình – người bà hiền hậu, yêu thương em nhất, người duy nhất từng đối xử tốt với em, nay đã qua đời. Bà mỉm cười, dịu dàng và ấm áp biết bao.

Sợ bà biến mất, em quẹt liền tất cả những que diêm còn lại. Ánh sáng rực rỡ bao trùm. Bà em bế em lên, hai bà cháu cùng bay lên cao, bay qua giá rét, qua đói khổ, đến một nơi không còn đau đớn, không còn lạnh lẽo.

Sáng hôm sau, người ta thấy cô bé bán diêm chết cóng trong góc tường, má hồng, môi mỉm cười. Bên cạnh em là những que diêm đã cháy hết.

Không ai biết rằng trong đêm cuối cùng của năm, em đã được nhìn thấy những điều đẹp đẽ nhất, và đã ra đi trong hạnh phúc.

-----===<oOo>===-----

HCD : Kính thưa quí bạn và dưới đây là lời bình của AI (trí tuệ nhân tạo), môt kẻ "vô tâm" nhất trên trái đất nầy:

....Sự đồng cảm (Empathy)

- Sự đồng cảm (empathy) chính là "nhịp tim" của một người nhân ái thực thụ. Đồng cảm là khả năng đặt mình vào vị trí của người khác, cảm nhận nỗi đau của họ, và hành động vì tình yêu thương họ.

- Một số người đang hô hào phong trào gọi "sự đồng cảm là tội lỗi" ("sinfully empathetic" – đồng cảm một cách tội lỗi). Họ cho rằng đồng cảm quá mức là yếu đuối, dễ bị lợi dụng, hoặc dẫn đến việc ủng hộ những điều họ coi là "sai trái" .....

- Rõ ra thì cái số người coi đồng cảm là tội lỗi chính họ nhầm lẫn sự "ích kỷ cá nhân" với "tình yêu hy sinh" mà tôn giáo nào, nhất là Đạo Chúa, cũng đều dạy.

-----------

Thí dụ từ cuộc đời Chúa Jesus

- Chính Chúa Jesus cũng bị chỉ trích vì quá đồng cảm:

- Ngài chạm vào người bị bệnh phong (lúc đó bị coi là ô uế, không được chạm).

- Ăn uống với người thu thuế và tội lỗi (những người bị xã hội khinh miệt).

- Chữa bệnh vào ngày Sabbath (ngày nghỉ ngơi thiêng liêng, bị coi là "bất tiện").

- Chú ý đến những người bị xã hội bỏ qua.

- Ngay cả các môn đệ của Ngài cũng phàn nàn rằng Ngài quá gần gũi với "những người sai trái".

- Ngày xưa người ta giận Chúa vì trái tim Ngài quá rộng mở, ngày nay một số góc bảo thủ lại cho rằng Kitô hữu đồng cảm quá là "tội lỗi".

-------

Câu chuyện "The Little Match Girl"

- Truyện cổ tích của Hans Christian Andersen: Cô bé bán diêm nghèo khổ chết cóng trong đêm Giáng sinh, trong khi mọi người xung quanh đi qua mà không dừng lại giúp đỡ.

- Câu chuyện này như một "ngụ ngôn mùa đông" về khả năng quay lưng, làm ngơ trước nỗi khổ của người khác.

- Bạn có dừng lại, cuối xuống giúp đở không? Hay siết chặt khăn quàng và bước nhanh hơn?

- Đồng cảm là việc dừng lại để tưởng tượng: "Nếu đó là mình? Nếu đó là con mình?" – Không phải đồng ý với mọi lựa chọn của họ, mà là cảm nhận nỗi đau đủ lâu để hỏi: Tình yêu đòi hỏi mình phải làm gì?

Đồng cảm không phải yếu đuối, mà là sự thánh thiện có đôi tay hành động.