Munich Hội Beer Tháng Mười - Nguyễn Quý Đại.

 MUNICH  HỘI BEER THÁNG MƯỜI 

         (19.9.2015 – 04.10.2015)

Hàng năm từ tuần lễ thứ III của tháng 9 cho đến đầu tháng 10 München/ Munich tổ chức Hội Bier Tháng Mười. Hơn 6 triệu du khách khắp nơi trên thế giới tới tham dự. Munich là thủ phủ của tiểu bang Bayern/ Bavaria có diện tích là 310,74 km², dân số 1.500.560,  tỷ lệ 4531 người/ km².

Theo lịch sử cách đây 205 năm (1810-2015) Hoàng tử Ludwig (sau nầy là vua Ludwig đệ nhất) cưới Công chúa Therese von Sachsen-Hildburghauen ngày 12.10.1810. Vua  Maximilian I  mở tiệc linh đình để mừng ngày cưới của Hoàng tử kéo dài 5 ngày, khoản đãi dân chúng vui chơi ăn uống và tổ chức đua ngựa trên đồng cỏ trước cửa ngõ của thành phố. Hàng năm Hoàng gia tổ chức Lễ Hội kỷ niệm ngày cưới và sau đó đã trở thành phong tục…

<!-->

Dân chúng ngưỡng mộ công chúa Therese, nên lấy tên nàng ghép với chử Wiese, gọi đồng cỏ nầy là Theresewiese hay nói ngắn gọn là „Wiesn“, rộng 42 Hektare (0,42 km²) nơi nầy trở thành điạ danh tổ chức Hội Bia Tháng 10. „Octoberfest“. Hàng năm sử dụng diện tích khoảng 26 đến 31 Hektare. Bên phải đi từ cổng vào có tượng Bavaria đồng đen khổng lồ cao 18,52 m, nặng khoảng 87,36 tấn, chiều cao của bức tường đá là 8,92 mét. Tượng do nhà điêu khắc nghệ thuật Ludwig Schwanthaler tạo mẫu năm 1840, vương miện cài trên tóc và tay phải giơ cao vòng hoa đều làm từ gỗ sồi „Eichenkranz“, tay trái cầm thanh kiếm, mặc áo da gấu và con sư tử đứng bên cạnh. Tượng đài nầy là một biểu tượng của đàn bà Bavaria lãng mạn nhưng dũng cảm…

Lễ Hội lúc đầu có đua ngựa và các trò chơi dân gian đơn sơ, từ năm 1818 có thêm những chiếc đu cho trẻ em và những lều nhỏ để quan khách ngồi uống bia. Đến năm 1870 kinh tế phát triển người ta bắt đầu dựng những lều bia lớn, thu hút nhiều người đến với nhiều trò vui chơi được mở rộng, nhiều gian hàng bán đồ chơi, hàng kỷ niệm….  lễ hội Bia từng bị gián đoạn 24 lần vì chiến tranh, nạn dịch tả (Cholera), lạm phát …

1813 Bayern bận chống lại Napoleon

1854 Munich bị dịch tả (cholera- epidemie) hơn 3000 người chết

1866 Bayern chiến tranh Phổ Áo

1870 chiến tranh Đức Pháp

1873 Dịch tả

Thế chiến thế 1

sau chiến tranh chỉ tổ chức lễ hội mùa thu “Herbstfest”

1923-1924 lạm phát (Hyperinflation)

1939-1945 thế chiến thứ 2

1946-1948 chỉ tổ chức lễ hội mùa thu “Herbstfest”

1980 bị đặc bom nổ gây thương tích 200 người, 13 người chết, nhưng vẫn tiếp tục.

Năm 1835 tổ chức diễn hành trang phục để mừng ngày cưới bạc của vua Ludwig đệ nhất và Therese của Bayern. Từ năm 1950 theo lịch trình thường xuyên tổ chức. Đoàn diễn hành trang phục dân tộc gọi là: Der Trachtenzug und Schützenzug zum Oktoberfest / The Trachtenzug and infantry platoon to the Octoberfest. Trachtenfestzug có thêm các đoàn xe hoa Einzug der Festwirte & Brauerein/ Introduction of the fixed landlords and Brauerein.

Sáng thứ Bảy từ 10 giờ đến 12 giờ ngày 19.9.2015 trời nắng đẹp 15ºC khoảng 1000 hội viên gồm các ban nhạc cùng đoàn xe ngựa kết hoa „Einzug der Festwirte &Brauerein/ Introduction of the fixed landlords and Brauerein của các hãng bia khởi hành từ  đường Josephspilstraße đến khai mạc Lễ Hội Bia 2015. Theo tục lệ 12 giờ trưa ông Dieter Reiter (SPD)  thị trưởng dùng búa gỗ đóng vòi vào thùng bia 2 lần mở ly bia đầu tiên khai mạc lễ Hội, với sự tham dự của thủ tướng tiểu bang Bayern ông Horst Seehofer

Chúa Nhật ngày 20.9.2015 sáng sớm thời lạnh 7ºC buổi trưa ấm hơn dù không có nắng hanh vàng, nhưng nhiệt độ 15ºC, nhiều người đã ra phố chính để xem đoàn trang phục diễn hành lúc 10 giờ „Der Trachtenzug und Schützenzug zum Oktoberfest“ khởi hành từ đường Maximilianstraße qua các ngã đường dài 7 km đã ấn định đến Oktoberfest thời gian kéo dài khoảng hơn 3 giờ. Những đoàn nhạc với 40 xe ngựa kết hoa lá lộng lẫy của các hãng bia và rượu nho, những đàn ngựa, bò to lớn chở những thùng bia „Fass“  bằng gỗ. Hơn 9.500 người với bản sắc văn hóa đặc trưng từ các điạ phương trong tiểu bang Bayern, và các tiểu bang khác cũng như các quốc gia láng giềng như: Italien/Italy; Koatien/Croatia; Östereich/Austria; Polen/Poland; Schweiz/ Switzerland; Ungarn; Spanien/ Spain tham dự diễn hành. Người Đức mặc sắc phục cổ truyền đàn ông quần da ngắn tới đầu gối, đội mũ có lông gà hay lông chim, trước ngực đeo nhiều huy chương. Đàn bà y phục gọi là „Dirndl“ áo hơi hở phần trên ngực, váy dài, có thêm miếng yếm cột ngang bụng, diễn hành phô trương sinh hoạt các ngành tiểu công nghệ, các hãng xe nổi tiếng xe BMW, Mercedes, Audi, nông nghiệp, săn bắn… Đoàn người nhảy múa, tay cầm cờ đủ màu sắc. Những đoàn nhạc cổ truyền đủ các loại nhạc khí, tiếng trống bùm bùm rộn rã, tiếng phèng la, tiếng kèn vang dội, tiếng sáo trầm bỗng….Những chiếc kèn đồng to lớn sáng chói dưới ánh nắng ban mai. 40 chiếc xe hoa đủ loại và đoàn người, ngựa, bò, xe…Ngoài ra luôn có biểu tượng Münchner Kindl /Munich theo truyền thống văn hóa lâu đời “Kunst und Bierstadt/ Art and City Beer”. Cô Maria Neffzeller từ năm 2010 chọn làm diễn viên Münchner Kindl mặc áo dòng đen viền vàng cưỡi ngựa luôn vẩy tay chào mừng. Khách danh dự ngồi trên xe ngựa như: Thủ tướng tiểu bang Bavaria, Thị trưởng Munich… Hàng trăm ngàn người đứng hai bên đường vỗ tay chào đón. Đài truyền hình ARD chiếu trực tiếp cuộc diễn hành và khai mạc lễ hội, nhưng chúng ta đến tận nơi tham dự sẽ thấy tận mắt vui hơn, mời độc giả vào xem toàn bộ hình ảnh rõ ràng ngày diễn hành[1] Buổi tối trong ngày lúc 19 giờ đài truyền hình BR chiếu lại.

Những hãng bia ở Munich chế bia theo truyền thống Munich là: Augustiner, Hacker-Pschorr, Hofbräuhaus, Löwenbräu, Paulaner và Spatenbrau. Các loại bia nầy có hương vị thơm ngon chứa trong các thùng lớn bằng gỗ rót vào ly sành hay bằng thủy tinh, giá mỗi Maß (1 lít) bier năm 2015 từ 10,10€ đến 10,40 sản xuất loại bia đặc biệt gọi „Oktoberfestbier“ hay „Wiesnbiere“ độ rượu (Alc) khoảng 5,3% – 6,6 % có mùi vị thơm ngon màu sắc khác nhau. Kỹ thuật biến chế bia giống nhau, nhưng bia sản xuất ở tận gốc có hương vị riêng, nhờ khí hậu cho sự lên men tốt, nguồn gốc nước giếng, bia chứa trong thùng gỗ, bí mật trong cách biến chế gia vị…Hãng bia hiệu con sư tử „Löwenbräu“ có sản xuất tại Hoa Kỳ, Trung cộng và ở Sài Gòn có nhiều nơi nấu bia theo phương pháp của Đức, nhưng không ngon bằng ở Munich. Số người tham dự Oktoberfest trong 17 ngày, năm 2008 khoảng 6,3 triệu, năm 2009 là 5,7 triệu, năm 2010 kỷ niệm 200 năm lễ hội khoảng 6,4 người; 2011 có 6,9 triệu người năm 2014 là 6,6 triệu, nhưng đông nhất trong lịch sử lễ hội năm 1985  là 7,1 triệu người tham dự. Lễ hội Oktoberfest là những ngày “ấm áp men nồng”. Bốn triệu du khách đi du lịch bằng xe buýt, tàu điện ngầm và xe điện đến Oktoberfest. “Họ muốn là một phần của lễ hội.” đặc biệt là Scotland, Hoà Lan và Nam Tirol họ mang theo truyền thống riêng mặc y phục cổ truyền, mang guốc gỗ…

Bảng tổng kết các năm Lễ Hội

Oktoberfest 2014

6,3 triệu người tham dự

6,5 triệu Maß bia (lít)

89.259 lít rượu nho

39.733 lít rượu Sekt

245.335 tách Café

1.109.074 chai nước giải khát

160 con bò đực thui (mỗi con nặng hơn 500 kilo)

85 con bê thui

522.000 gà nướng

125.000 dồi heo

59.000 đùi heo nướng

817 tấn các loại thịt

367 tấn các loại khác như khoai tây.

Xử dụng 3 triệu kilowatt/h diện

226.000 Bierkrüge (ly lớn) bảo vệ phải thu gom

48 vụ xảy ra trẻ em thất lạc

2175 phiên trực, tuần tra của cảnh sát, phải can thiệp gần 1000 trường hợp

say đánh lộn 58 vụ; bắt giữ 497 người móc túi

527 trường hợp uống rượu lái xe

4671 cấp cứu vì tim mạch, và quá say….

Ngoài ra còn có loại dồi trắng, vịt nướng… và các thực phẩm khác nhưng không thấy thống kê bao nhiêu con cá Markrelen nướng thơm ngon? những bông hồng đỏ thắm, những bánh hình trái tim có chữ „anh yêu em“… các chàng mua tặng người đẹp? Hội bia Munich hàng năm du khách đến rất đông từ Anh quốc, Ý, Áo, xa xăm như Úc, Mỹ, Nhật, Tàu… nhiều người đến, khách sạn cuối tuần giá tăng gấp 2 hay 3 lần, hết chỗ nên nhiều người phải cắm lều ngủ qua đêm. Kinh tế Âu châu khủng hoảng, đồng Euro mất giá vì ảnh hưởng sự sa sút kinh tế của các nước: Hy lạp, làn sóng người di dân, tỵ nạn đến. Cộng Hoà Liên Bang Đức vẫn là nước hùng mạnh hàng đầu ở Âu Châu phải chia xẻ gánh nặng, vật giá leo thang hy vọng năm 2015 nhiều người về uống bia vui chơi quên đi lo âu trong năm. Hội bia, các cô, các bà cùng bình đẳng ngồi uống chung với chồng hay bạn đồng nghiệp ca hát, nhảy múa vui vẽ, uống bia để vui thưởng thức nghệ thuật, nói lên nét sinh hoạt tốt đẹp về văn hóa, nếp sống văn minh của người Tây Phương, tuy nhiên cũng có trường hợp ngoại lệ không đáng kể (bạn đồng nghiệp của tôi uống từ 18:00 đến 24:00 hơn 7 maß nhưng vẫn trầm tĩnh vui chơi, ca hát cho đến lúc chia tay đi Taxi về nhà)

Tiểu bang Bayern/ Bavaria diện tích 70.551,57 km², dân số hơn 12,5 triệu có 300 hãng bia sản xuất theo truyền thống lâu đời, trong mùa lễ hội chỉ có 14 lều bia lớn, nổi tiếng thế giới lâu đời như: Augustiner (1328) hình các thầy dòng; Paulaner(1516) nhãn hiệu nhà thờ Đức bà; Spaten (1397) hình cái xẻn, Löwenbräu hình con Sư tử… (lịch sử về bia mời độc giả đọc lại  bài: Bia Trong Khoa Học và Đời Sống). Mỗi lều bia rộng lớn trang trí khác nhau, năm 1913 hãng bia Pschorr đã có lều lớn nhất 12.000 chỗ, lều của Hofbräu 10.000 chỗ.

Chương trình dành cho gia đình có trẻ em tham dự, được giảm giá là ngày thứ Ba từ 12:00 đến 18:00 giờ, trẻ em dưới 6 tuổi 20:00 không được phép ngồi trong lều bia, ngày thứ Bảy không được đẩy xe trẻ em vào. Hàng ngày trong tuần các lều bia mở cửa lúc10:00 chỉ bán bia trên lý thuyết tới 22:30, muốn uống thêm phải mua trước giờ ấn định, khách có thể ngồi vui chơi tới 1:00 sáng.

Những sinh hoạt trong lễ hội hơn 617 các cửa hàng, 79 nơi phục vụ khách hàng về ăn uống, 214 các trò chơi khác nhau. 12 ngàn người làm việc (8000 chuyên môn 4000 phụ giúp việc). Nữ phục vụ chen trong biển người, miệng thổi còi, 10 ngón tay móc vào quai 10 ly (Maß) bia lớn trước ngực mang đến bàn khách. Trong 17 ngày làm việc lương và tiền pourboire trung bình khoảng 15.000 €. Uống bia theo từ địa phương gọi là „O´zapft is“ bia chứa trong thùng gỗ lớn hay nhôm, ly uống bia đặc biệt dung tích 1 lít trọng lượng 2, 35 Kilo (Ly & bia). Ly có quai cầm gọi là Maßkrug, ngoài ra còn có thêm nhiều loại rượu trắng. Các món nhậu đủ loại rất hấp dẫn, trong các lều bia đều có nhân viên bảo vệ trật tự, lịch sự vui vẽ phục vụ khách hàng nhanh chóng, không thể thiếu món gà quay (Wiesnhendl) truyền thống có từ năm 1881. Thịt bò thui, (con bò phải thui 6 tiếng) đùi heo nướng, cá nướng và các món thịt nguội, các món dồi (xúc xích) thơm ngon và sà lách, củ cải trắng ăn để bớt say…

Sinh hoạt rất vui nhiều người không quen uống bia, thì tham dự các trò chơi như: như bắn súng câu cá…nhưng cũng có nhiều trò chơi nguy hiểm nếu ai bị bệnh tim thì đừng chơi các trò chơi quá căng thẳng thần kinh như: Achterbahn, Euro Star xe chạy nhiều vòng như số 8 đảo ngược, nhiều trò chơi khác như Zum Pia, TopSprin, Rocket… những nhà ma tưởng như có thật. Năm 2012 có thêm rất nhiều trò chơi mới như khu „Oidn Wiesn“… nên đi chơi vào buổi tối, dưới ánh đèn màu rực sáng giống như Las Vegas thật hấp dẫn „dập dìu tài tử giai nhân“ muốn uống bia với đông bạn bè, phải reservieren giữ chỗ, chỗ đẹp nhất mỗi khu phải trả thêm từ 400 đến 800€. (cuối tuần và buổi chiều nếu không đặt trước thì khó có bàn để ngồi)

Chương trình lễ Hội Bia tháng 10 cho những năm kế tiếp:

2016 từ 17.9 bis 03.10.2016

2017 từ 16.9 bis 03.10.2017

14 lều bia dựng bằng thép và gỗ mái lợp vải ny lon đặc biệt, (dựng một lều bia lớn chi phí từ 2,5 triệu €), thường là màu xanh trắng tượng trưng cho màu cờ của tiểu bang Bayern, chia nhiều khu từ A đến Z cho tiện việc phục vụ cũng như đặc chỗ, chính giữa lều là bục cao dành cho ban nhạc đánh trống thổi kèn, ca sĩ hát nhạc dân ca, quan khách có thể hát theo ngồi trên ghế dài hai khuỷ tay móc vào tay người ngồi bên cạnh, mọi người đều làm như mắc xích ngồi lắc qua lắc lại, có nhiều nhóm cao hứng ôm vai đứng luôn trên ghế nhảy theo điệu nhạc.

Để giải quyết vấn đề vệ sinh có hơn 1500 Toiletten „Sitzplätte“, chỗ đứng „Stehplätze“ cộng lại dài hơn 15km, và 17 nơi dành cho người tàn tật, nước tiểu thải ra 7,1 triệu lít. Số nước tiêu thụ 90.000 Kubikmeter, điện tốn 3 triệu Kilowatt / 1 giờ, hơi đốt Gas 188,529 Kubikmeter.

 Các lều bia

Hippodrom Spaten-Franziskaner-Bräu 3200 chỗ, ngoài vườn 1000 chỗ)

Armbrustschützenzelt Paulaner 5.830 chỗ ngoài vườn, 1.600

Hofbräu Festzelt München 6.898 chỗ, ngoài vườn 3.022

Hacker-Festzelt  6.950 chỗ, ngoài vườn 2.400)

Schottenhamel Spaten-Franziskaner-Bräu 6.000 chỗ ngoài vườn 4.000

Weinzelt Paulaner Weißbier, Sekt- und Schnapsbar

Nymphenburger Sektkellerei  1.300, ngoài 600

Löwenbräu-Festhalle 5.700 chỗ, ngoài vườn 2.800)

Augustiner-Festhalle 6000 chỗ, ngoài vườn 2500. Năm 2010 dựng thêm tháp cao 25 m bằng những thùng bia có thể nhìn xa trên đồng cỏ. Hàng năm các lều trang trí đều thay đổi đẹp hấp dẫn hơn. Trên 115.000 chỗ ngồi với loại bàn và ghế gỗ dài trong 14 lều chưa tính các chỗ đứng. Ngày 04 Juli 2010 tiểu bang Bayern trưng cầu dân ý, luật cấm hút thuốc nơi công cộng cả nhà hàng bởi vậy trong các lều không được phép hút thuốc. Năm 2015 giá một maß bia từ 10,10 đến 10,40€ tính thêm tiền pourboire 1€. ½ con gà nướng: 10,5€ ½ vịt nướng:14,50€, đùi heo 6,5€…diã thịt bò thui 15€. Theo tổng kết của báo địa phương „Münchener Wochenend Zeitung“ hàng năm mùa lễ hội Bia Munich thu 1,1 tỷ €. (chưa trừ thuế). Cảnh sát được tăng cường từ các tỉnh khác về kiểm soát trên mọi nẽo đường, nhà ga chính của München đầu tháng 9 đã có 70 ngàn người tỵ nạn và di đân tới, trong những ngày lễ Hội cũng tấp nập người đến và đi nhưng là du khách bốn phương.

Thiếu niên dưới 16 tuổi không được phép mua bia, nếu cần nhân viên trật tự (Security) có thể hỏi căn cước..17 ngày lễ hội sinh hoạt của thành phố rộn ràng náo nhiệt hơn, tàu điện ngầm U Bahn cứ 5 phút một chuyến, nhân viên trật tự làm việc nghiêm túc ngăn ngừa trường hợp bị say rượu, té xuống đường hầm gây tai nạn, các chuyến tàu điện ngầm U5, U4 tại trạm Theresienwiese nhiều lần phải tạm đóng cửa do tình trạng quá đông người dưới hầm chưa lên tàu. Cảnh sát lưu thông kiểm tra người lái xe nếu có mùi rượu thì bị thử máu hay thổi bong bóng, uống nhiều thì bị tịch thu bằng lái phạt tiền! Bởi vậy người ta sử dụng phương tiện lưu thông công cộng, tàu điện,Tram, xe bus chạy tới 2 giờ sáng, Cảnh sát cũng đã bắt giữ một số người đến từ các nước Đông Âu lợi dụng cảnh đông người chen lấn để móc túi, các vụ vì quá say gây xô xác. Các trạm Y Tế cấp cứu cho người uống nhiều bia rối loạn tim mạch….

Thành phố Munich tấp nập du khách đến tham dự Hội Bia Tháng 10. Thời gian trôi qua hơn 35 năm người Việt Tỵ Nạn CS đã có mặt vui chơi lễ hội Oktoberfest hàng năm, đây là dịp vui với bạn bè, uống một vài ly bia để quên đi chút muộn phiền, nhắc lại những kỷ niệm vui buồn của đời người thay đổi như những chiếc lá vàng mùa thu …

Đất say đất cũng lăn quay,

Trời say mặt cũng đỏ gay, ai cười?

                                       Tản Đà

Mời độc giả vào vườn hoamunich đọc bài

“Bia trong khoa học và đời sống”

Nguyễn Quý Đại