Dự Kiến Saigon Ngày Mai ?

 Áp lực xe cộ trên từng con đường dẫn vào trung tâm Sài Gòn đang ngày càng khủng khiếp. Vào giờ cao điểm, dòng xe chật cứng như nêm cứ nhích từng tí, từng tí một. Tiếng máy xe rền rĩ, tiếng còi xe chát chúa, tiếng máy móc ồn ào từ những công trình đang thi công cứ thi nhau xé nát cả một không gian từ lâu vốn nổi tiếng yên bình.

Còn đâu nét xưa Sài Gòn

Hơn 100 năm trước, khu trung tâm Sài Gòn được quy hoạch rất quy củ, tương tự ô bàn cờ với những điểm nhấn đặc sắc như nhà thờ Đức Bà, Bưu điện trung tâm, Nhà hát lớn, chợ Bến Thành, Tòa Đô chính (nay là trụ sở UBND TP), thương xá Tax, khu Eden... Các chỉ số chiều cao, mật độ xây dựng, cây xanh, diện tích đường sá đều đạt đến “tỉ lệ vàng”. Nhưng nay khái niệm “tỉ lệ vàng” không còn nữa, thay vào đó là “khu đất vàng”. Hầu như khu đất trống, nhà biệt thự, công sở nào ở trung tâm quận 1, quận 3 cũng trở thành đất vàng, đất bạc và thường được xây cao tầng cho có “hiệu quả kinh tế”. Nét Sài Gòn xưa của TP.HCM cứ ngày một lụi tàn dần.

Theo thống kê, hiện có khoảng 180 cao ốc đã và đang mọc lên ở khu trung tâm Sài Gòn. Hàng loạt dự án cũng đang tiếp tục triển khai như dự án SJC Tower (diện tích 4.000 m², cao 58 tầng, chiếm bốn mặt đường Lê Lợi - Nam Kỳ Khởi Nghĩa/Công Lý - Lê Thánh Tôn - Nguyễn Trung Trực). Dự án Sài Gòn Center giai đoạn 2 cũng vừa được chủ đầu tư làm lễ khởi công. Không lâu nữa, gần ngôi chợ Bến Thành đậm chất Sài Gòn xưa sẽ mọc lên cao ốc 45 tầng với 200 căn hộ cùng khu chức năng văn phòng, thương mại.

Chưa hết, góc đường Lê Lợi - Huỳnh Thúc Kháng cũng đang được rào lại để xây một khách sạn to đùng. Rồi BV Sài Gòn cũng được hoán chuyển thành khách sạn năm sao 400 phòng cùng với một khu văn phòng rộng 30.000 m²… Sau khi khu Eden bị xóa sổ để thay bằng một trung tâm thương mại, thương xá Tax (từng được cải tạo để trở nên… xấu xí hơn) cũng sắp trở thành dĩ vãng. Một thời gian ngắn nữa, công trình có kiến trúc tuyệt đẹp thời Pháp này sẽ bị đập bỏ để hình thành một cao ốc 40 tầng.

Rào chắn dựng lên để xây dựng ga metro và thương xá Tax cũng sẽ được thay thế bằng nhà cao tầng. (Ảnh chụp chiều 18-8) Ảnh: HTD

Hồn đô thị đã biến mất

Với một diện tích khiêm tốn vài trăm hecta, trung tâm Sài Gòn vốn được quy hoạch thành khu trung tâm hành chính và công cộng nay lại đang được nén chặt đến mức ngộp thở. Sài Gòn xưa giờ đang trở thành đô thị của một nước xa lạ nào đó, những bản sắc vốn có và hồn đô thị của thành phố 300 năm tuổi đang bị xóa nhòa. Liệu bạn có còn tìm được nét Sài Gòn xưa ở những cao ốc mang tên nước ngoài như Royal Garden, Eva Royal Plaza, Avalon, Sailing Tower, Centec Tower hay Kenton Residence, Gemadept Tower, The Manor? Cái tên Sài Gòn cũng được nhắc tới nhưng lại rặt một nét lai căng, ví như Saigon Sky Garden, Saigon Plaza…

Đôi khi tôi tự hỏi khu đô thị Thủ Thiêm cứ ì ạch thực hiện đã hơn 10 năm nay nhưng sao ở đó người ta không sớm xây dựng cao ốc, quảng trường, khu phức hợp? Tại sao không dời trung tâm hành chính về đó để tạo động lực thúc đẩy phố đông Sài Gòn, nhất là khi cầu, hầm Thủ Thiêm, đại lộ Đông Tây, đường cao tốc Long Thành - Dầu Giây, sân bay Long Thành đang dần được hình thành? Một phố đông hiện đại, ngăn nắp và một phố tây cổ kính, hoài niệm sẽ cùng phát triển và là một sự bổ sung hoàn hảo cho nhau. Vậy mà…

Giờ đây, nét xưa của Sài Gòn đang dần biến mất. Những con đường, lề đường lát đá với hàng cổ thụ rợp bóng sẽ trở thành những kỷ niệm vô giá mà không biết bao giờ người Sài Gòn mới có thể nhìn thấy lại. Sài Gòn xưa đang dần thu nhỏ đi và người ta chỉ có thể tìm gặp lại qua hình ảnh trong các nhà hàng “phố cổ”, “phố xưa”. Một hồn đô thị đã vĩnh viễn biến mất khiến những người yêu Sài Gòn không khỏi ngậm ngùi. Quy hoạch mỹ miều 300 năm của Hòn ngọc Viễn Đông đang phải nhường chỗ cho đô thị hiện đại chưa được định dạng. Và khi nghe lại câu hát “Sài Gòn đẹp lắm, Sài Gòn ơi, Sài Gòn ơi”, những người hoài cổ như tôi không khỏi buồn bã, xót xa…

KTS NGUYỄN NGỌC DŨNG

 Dự án quảng trường Nguyễn Huệ trong tương lai

(Tiếc thay lại có tượng tên giặc bán nước HCM được dựng trên quảng trường...)

Quảng trường bộ hành Nguyễn Huệ được lát toàn bộ bằng đá granite, có hệ thống chiếu sáng nghệ thuật, mảng xanh, đài phun nước và là không gian công cộng phục vụ người dân.

 

Dự án nâng cấp, cải tạo đường Nguyễn Huệ thành phố đi bộ có tổng kinh phí gần 430 tỷ đồng.

 

Công trình có chiều dài 640 m và rộng 64 m. Khi hoàn thành, mặt đường và vỉa hè quảng trường sẽ được lát đá tự nhiên.

 

Đồng thời, xây dựng lại hệ thống các công trình hạ tầng kỹ thuật (cấp thoát nước, cấp điện, cây xanh và mảng xanh, hệ thống chiếu sáng công cộng và chiếu sáng nghệ thuật…), đài phun nước; Xây ngầm trung tâm điều khiển ánh sáng, nhạc nước, âm thanh, camera, nhà vệ sinh công cộng...

 

Công trình sử dụng màu sắc của đá granite để trang trí hoa văn trên mặt đường.

 

Dự kiến tuyến đường Nguyễn Huệ sau khi nâng cấp sẽ được tổ chức các chuyên đề nhạc nước, nghệ thuật 3D ở khu vực vòng xoay, bồn phun nước. Khu vực tượng đài HCM trồng hoa theo mùa, trồng thêm cây ở 2 bên vỉa hè.

 

Khi hoàn thành, quảng trường đi bộ Nguyễn Huệ sẽ là không gian công cộng vui chơi, thăm viếng cho người dân thành phố và du khách.

 

UBND TP HCM đã có văn bản khẩn kiến nghị Thủ tướng cho phép thành phố áp dụng hình thức chỉ định nhà thầu EPC thực hiện dự án Nâng cấp, cải tạo đường Nguyễn Huệ để rút ngắn thời gian chuẩn bị thực hiện dự án, sớm khởi công và hoàn thành trong thời gian ngắn nhất.

 

Công trình tượng đài  HCM và quảng trường đi bộ Nguyễn Huệ sẽ được hoàn thành vào tháng 3/2015.

Hữu Công

===

Trung tâm Sài Gòn được mở rộng 

  Theo quy hoạch, trung tâm thành phố được phân chia thành 5 vùng đặc thù bao gồm một phần các quận 1, 3, 4 và Bình Thạnh; khác với trước đây trung tâm chỉ gói gọn trong quận 1 và quận 3.

Mô hình khu trung tâm TP HCM với 5 khu chức năng được trưng bày sáng 9/5 tại Sở Quy hoạch 

- Kiến trúc TP HCM. Ảnh: Hữu Công. 

Ngày 9/5, Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP HCM tổ chức hội nghị công bố quy hoạch khu trung tâm hiện hữu của thành phố (930 ha), do công ty Nikken Sekkei (Nhật Bản) tư vấn lập đề án. Đây là lần đầu TP HCM có quy hoạch tổng thể toàn bộ khu trung tâm để làm cơ sở quản lý xây dựng đô thị, bảo vệ cảnh quan, chỉnh trang phục vụ sự phát triển.

Theo quy hoạch, khu trung tâm TP HCM sẽ bao gồm một phần các quận 1, 3, 4 và Bình Thạnh, khác với trước đây trung tâm chỉ gói gọn trong quận 1 và 3. Ranh giới khu lõi trung tâm là đường Nguyễn Hữu Cảnh - rạch Thị Nghè ở phía bắc; đường Đinh Tiên Hoàng - Võ Thị Sáu - Cách Mạng Tháng 8 ở phía tây; phía nam giáp đường Nguyễn Thị Minh Khai - Cống Quỳnh - Nguyễn Cư Trinh - Nguyễn Thái Học - cầu Ông Lãnh - Vĩnh Phước - Hoàng Diệu và Nguyễn Tất Thành còn phía đông giáp sông Sài Gòn.

Trung tâm thành phố được phân chia thành 5 vùng đặc thù với các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật, định hướng quy hoạch và cải tạo đô thị khác nhau với quy mô dân số dự kiến là 273.000.

Theo đó, Phân khu 1 (CBD) là khu vực tập trung các công trình có chức năng thương mại - tài chính của thành phố, phát triển các chức năng kinh doanh, thương mại, khách sạn, du lịch và hành chính, toàn bộ nằm trong ranh giới quận 1 rộng 92,3 ha. Phân khu 2 là tập trung các công trình có chức năng văn hóa - lịch sử, là trục trung tâm quanh trục đường Lê Duẩn, rộng 212,2 ha.

Phân khu 3 (khu bờ Tây sông Sài Gòn) là khu phát triển mới đa chức năng, trải dài từ cầu Sài Gòn đến cầu Tân Thuận có diện tích gần 275 ha. Phân khu 4 (khu thấp tầng) là khu dân cư hiện hữu, có nhiều công trình nhà biệt thự từ thời Pháp thuộc với chức năng khu dân cư, văn hóa, giáo dục và thương mại thấp tầng có diện tích 232 ha. Cuối cùng là phân khu 5 (lân cận lõi trung tâm), nằm kế cận phân khu 1 về phía Nam được phát triển với chức năng kinh doanh thương mại có diện tích 117,5 ha.

Quy hoạch khu trung tâm hiện hữu 930 ha sẽ là cơ sở quản lý xây dưng và chỉnh trang đô thị cho khu trung tâm TP HCM. Theo đó, độ cao các công trình sẽ được kiểm soát chặt chẽ, nhất là khu vực gần các công trình lịch sử như trụ sở UBND, nhà hát, chợ Bến Thành - Ảnh: Hữu Công. 

Về giao thông, phân khu 1 được bố trí thành khu vực dành cho người đi bộ. Đường Lê Lợi và Nguyễn Huệ sẽ được chuyển đổi thành các phố buôn bán bộ hành. Vòng xoay trước chợ Bến Thành cũng được chuyển thành khu đi bộ. Ngoài ra, đường Đồng Khởi và một phần đường Huỳnh Thúc Kháng (đoạn giữa Nam Kỳ Khởi Nghĩa và Hàm Nghi) cũng dành cho người đi bộ, chỉ cho phép ôtô, xe máy phục vụ các công trình thuộc tuyến ra vào.

Với quy hoạch 930 ha này, tầng cao của các công trình mới sẽ thấp dần để tạo sự cân bằng với các công trình lịch sử, nhất là quanh những công trình kiến trúc có giá trị lịch sử như trụ sở UBND, Nhà hát thành phố và chợ Bến Thành.

Tuy nhiên, các công trình trong khu vực tái phát triển dọc sông Sài Gòn và chợ Bến Thành sẽ được xây cao hơn nhằm tạo điểm nhấn kiến trúc. Ngoài ra, tầng cao công trình sẽ được xây dựng thấp dần về phía bờ sông để tạo không gian mở và tầm nhìn từ phía trong ra bờ sông.

Hữu Công