Nhìn Ra Bốn Phương

Thứ Ba, 23 tháng 7, 2024

Nhớ Về Nhạc Sĩ Văn Phụng, Hát Khúc Ô ! Mê Ly - Nhac Vàng

Nhạc sĩ Văn Phụng viết Ô! Mê Ly! khi ông mới 18 tuổi. Ở tuổi 15, tại Nhà Hát Lớn Hà Nội, ông đã đoạt giải nhất về dương cầm với bài “Prière d’un Vierge”. Năm đó, chiến tranh sắp bùng nổ nên cậu bé tài hoa phải chạy loạn mà vẫn cố chạy theo nhạc. Năm 1946, Văn Phụng về nương náu tại nhà thờ Tứ Trùng ở Chợ Cồn của tỉnh Nam Ðịnh và được học về đạo lý và âm nhạc với Cha Xứ Mai Xuân Ðĩnh. Từ hậu phương trở về Hà Nội năm 1948, Văn Phụng gia nhập ban quân nhạc Ðệ Tam Tiểu Ðoàn Danh Dự, cùng thời với những nhạc sĩ như Nguyễn Hiền, Ðan Thọ, Nhật Bằng, Nguyễn Cầu, Nguyễn Túc hay Văn Khôi.
<!>
Trong ban quân nhạc, ông học thêm với Nhạc Trưởng Schmetzler và bắt đầu viết hòa âm cho dàn đại hòa tấu của quân đội, có tới cả trăm nhạc sĩ, và cho các ban tân nhạc của đài phát thanh. Ðây là thời kỳ ông tung ra Ô
Mê Ly! tác phẩm khiến ông nổi danh như cồn. Lời ca của Văn Khôi là tiếng hát đồng quê:

Ðứng giữa cánh đồng nhìn ánh nắng phớt hồng
Có tiếng hát chòng từ đám lúa lướt về
Thoáng thấy tiếng nàng và thoáng có tiếng cười đàn ta hòa vang…

Nhưng nét nhc ca Văn Phng là nhđiu Fox, git và nhẹ và rt mi. Có nghe li, chúng ta mi thy sự nhun nhuyn bt ngờ gia cnh sđồng ni và giai điu Tây phương ca người nhc sĩ. Năđó, xin nhc li, Văn Phng mi 18 tui mà đã tung tăng nhy vào nhc vi tiếđiu mi l. Ri từ đấy, trở thành mt nhc sĩ thuc nhóm đa tài và đa din nht ca nn tân nhc Vit Nam.

Từ thu thơ còn chy lon, Văn Phng đã bđược hn thơ ca thể loi dân ca. Ông ci biên và cho ta nhng ca khúc thuc dòng “nhc quê” ở ni dung, về rung đồng và quê hương đất nước. “Nhớ bến Ðà Giang”,
“Tr
ăng sáng vườn chè”, hay “Ðêm bun”, “Các anh đi” – là nhng ca khúc lai láng âm hưởng dân ca nhưng vi
nh
điu mi l. Cũng từ Văn Phng, vui tươi và  trong sáng như Phm Ðình Chương thi tr, chúng ta có “Vó câu muôn dm”, “Ta vui ca vang”, hay “Bc hđồng quê”, “Mng hi h” – nhng  sáng tác đã được “Ô! Mê ly!” báo hiu từ lâu. Nhđồng quê và nhc trẻ li xut hin cùng nhng tác phm có kích thước bán cổ đin mi là điu llà “Tiếng dương cm” hay “Mưa trên phím ngà”.

Văn Phng là nhc sĩ ít chu ngi yên, hoc tự nhái li mình  trong nhng tác phđã ni tiếng. Ông luôn luôn tìm tòi và làm mi tân nhc bng nhng nhp tiết mi mà vn giđược ý thơ dân t trong li ca. Khi Sài Gòn say mê nhđiu Slow Rock và các ca khúc ca Paul Anka, chúng ta có Văn Phng. “Ði gia hoàng hôn”. Ca khúc này là danh mc không thể thiế trong các chương trình nhc có giá tr.

Mun tìm đến nhng chân tri xa lạ hơn và giai điu huyo hơn thì hãy đi theo “Gic mng vin du” ca
V
ăn Phng. Có ai biết chăng truyn tình c. Ông viết nhc theo giai điu ngũ cung rn Ðộ khiến người nghe
mu
n un éo thân hình theo nàng vũ công! Bài “Tiếng vng chiu vàng” ca ông làm bng sng khúc ca bi hùng ca O’ Cangaceiro, mt phim cao bi ni danh ca Brazil! Khi thm mt và mun dìu d trong nhp luân
v
ũ – rt chm thì hãy nghe “Sui Tóc”, bài ca không thể thiế trong các vũ trường thanh lch và các bui trình
di
n nghệ thut.

Sinh thi, Văn Phng là con người hn nhiên, duyên dáng. Li ca ca ông phnh tâm hđó. Nhưng ông
c
ũng là người có kỷ lut và nghiêm túc khi  sáng tác. Ông không có tham vng gióng lên nhng thông đip ln
v
ề nhân thế hay xã hi, nghe thy từ li ca ca Phm Duy hay Trnh Công Sơn. Ông chỉ mun chúng ta vui vi
nh
c và rt tn t trong vic mua vui cho thiên h.

Ông còn yêu nhđếđộ làm đẹp cho nhc ca người khác. Văn Phng là m trong ba bn nhc sĩ có công ln cho nn tân nhc vi nghệ thut hòa âm công phu khiến các ca khúc có hn mt chiu sâu bt ng. Nhng người kia là Vũ Thành, Hoàng Trng, và Nghiêm Phú Phi.

Nhờ tài hòa âm độđáo và khả năng cm nhn rt phóng khoáng, Văn Phng đã viết cho hu hết các ca khúc
ngh
ệ thut ca Vit Nam  trong gn hai thp niên. Nếu có dp nghe li, chúng ta có thể thy réo rt cung bc ca Francis Lai hay Paul Mauriat. Nhiu nhà  sáng tác nhc và các nhc công, nhc sĩ hay ca sĩ vn còn nhớ ti tài hòa âm ca Văn Phng vi lòng tri ân. Ông không chỉ hòa âm cho ban nhc mà còn son bè cho các ca sĩ  trong các bài song ca, tam ca, tứ ca hay các ban hp xướng. Loi hòa âm công phu này, giờ đây chúng ta đang mt dn.

Văn Phng là người ca vũ trường  trong các ca khúc tân kỳ nhưng cũng là mt nhc trưởng có thế giá, người
b
n nhc ca thế hệ Anh Ngc, Mc Lan, Kim Tước, Châu Hà, bn thân ca Hoài Bc Phm Ðình Chương hay
Mai Th
o. Cùng vi người bđường Châu Hà, ông đã chung chuyến vượt biên vi Mai Tho năm 1978, và
dàn d
ng chuyn vượt biên như mt vở kch vui. Nhng người còn ở li kể rng hai ông bà cãi ly gì đó rt
g
ăng ri mt người vùng vng bước ra khi nhà. Người kia lên cơn gin dữ đập phá tan tành, sau đó có vẻ hi
l
i nên bỏ đi tìm, để li mt căn nhà nát bét chng còn đồ đạc gì để “tiếp thu”! Tác phm nghệ thut cui ca ông trên quê hương là màn kch vui đó.

Ðnh cư ti Hoa K, Văn Phng tiếp tc viết hòa âm và dy nhc ti min Ðông, cho ti khi tạ thế.

Ca Sĩ Quỳnh Giao ( Ngun: Người Vit, October 03, 2006)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét