Thu hồi từ điển sai chính tả của GS Nguyễn Văn Khang, lỡ mua được trả lại tiền - Thiên Điểu

TTO - Bạn đọc đã mua ‘Từ điển chính tả tiếng Việt’ do GS.TS Nguyễn Văn Khang chủ biên có thể gửi trả sách về nhà sách Minh Thắng (số 808 đường Láng, quận Đống Đa, Hà Nội) và nhận lại tiền mua sách.

• Từ điển chính tả sai chính tả: Đã đến lúc cần có luật tiếng Việt?
• Chính thức thu hồi từ điển chính tả sai chính tả
• Tạm đình chỉ phát hành từ điển chính tả ‘sai chính tả’
  Đây là thông tin mới nhất về việc xử lý đối với cuốn từ điển chính tả của GS.TS Nguyễn Văn Khang - nguyên phó viện trưởng Viện Ngôn ngữ - được giám đốc Nhà xuất bản (NXB) Đại Học Quốc Gia Hà Nội Phạm Thị Trâm chia sẻ với Tuổi Trẻ Online sáng 24-7
  <!>
• .
  "Chúng tôi rất cầu thị"
  Bà Trâm cho biết NXB do bà lãnh đạo đã ra văn bản chính thức thu hồi cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt do GS.TS Nguyễn Văn khang chủ biên vào ngày 23-7.
  Đây là cuốn sách do NXB Đại Học Quốc Gia Hà Nội liên kết với Công ty sách Minh Thắng (Hà Nội) để phát hành.
  Để thuận tiện cho việc trả lại tiền đã mua sách cho bạn đọc, Công ty sách Minh Thắng khuyến khích bạn đọc mang trả sách cùng với hóa đơn bán hàng, nhưng đây không phải điều kiện bắt buộc để được nhận lại tiền.
  Về lý do quyết định thu hồi cuốn sách này, giám đốc NXB Đại Học Quốc Gia Hà Nội nói do "thấy quan điểm của tác giả trong một số mục từ chưa phù hợp với chính tả hiện hành".
  Cùng với việc thu hồi sách, hoàn tiền cho bạn đọc, bà Trâm cho biết NXB Đại Học Quốc Gia Hà Nội cũng ngừng cấp phép tất cả các loại từ điển của tất cả đối tác liên kết để xem xét và chấn chỉnh, "tránh gây những hệ lụy đến NXB".
  Trả lời câu hỏi của Tuổi Trẻ Online về việc gần đây NXB Đại Học Quốc Gia Hà Nội liên tục có những cuốn từ điển bị phát hiện sai sót nghiêm trọng phải thu hồi khiến độc giả nghi ngờ về năng lực của biên tập viên và quy trình kiểm soát chất lượng sách của NXB, bà Trâm nói NXB này mỗi năm ra mắt khoảng 3.000 đầu sách, trong đó có rất nhiều đầu sách chất lượng cao, nhiều bộ sách quý, nhiều sách khoa học quốc tế, sách chuyên sâu, đa ngành đa lĩnh vực, được bạn đọc và xã hội ghi nhận.
  Còn việc thời gian qua có 3 cuốn liên kết phải thu hồi, NXB nghiêm túc phối hợp giải quyết và có những giải pháp chấn chỉnh với đối tác, tranh luận với tác giả về quan điểm biên soạn, thậm chí ngưng cấp phép đối với tất cả từ điển để xem xét lại toàn diện.

"Chúng tôi cũng rất buồn khi sương gió vậy, nhưng chúng tôi rất cầu thị sửa sai", bà Trâm nói.

Lỗi hay không lỗi?

Trong khi đó đến nay, dù thống nhất thu hồi sách nhưng cả hai tác giả là GS.TS Nguyễn Văn Khang và PGS.TS Hà Quang Năng (chủ biên cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt) đều kiên định không phải mình không biết viết đúng chính tả, mà muốn rằng ngoài việc cung cấp các dạng chính tả chuẩn của các từ ngữ thông dụng theo chính âm và chính tả tiếng Việt, đồng thời cũng chỉ dẫn những dạng chính tả không chuẩn nhưng vẫn được sử dụng, một số trường hợp "lưỡng khả, đa khả" được xử lý theo quan điểm của tác giả.

PGS.TS Nguyễn Văn Chính - giảng viên khoa Việt Nam học và tiếng Việt Trường đại học Khoa học xã hội và nhân văn Hà Nội - cũng đồng ý rằng nếu xét đây là những cuốn từ điển cho mọi người tra cứu thì những gì mà ông Hoàng Tuấn Công chỉ ra đúng là lỗi, nhưng nếu đó là đề tài khoa học được in thành sản phẩm thì phải xem xét lại việc kết luận đó là lỗi sai chính tả hay không.

Trước đó, ông Hoàng Tuấn Công đã chỉ ra hơn 160 lỗi sai sót của cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt của GS.TS Nguyễn Văn Khang.

Các lỗi sai được ông Hoàng Tuấn Công trích dẫn như: Tác giả Nguyễn Văn Khang diễn giải từ "Sử" thành các từ: Sử kiện, sử nữ, sử tử… và khẳng định không viết "xử". Trong khi đó, theo thông lệ tiếng Việt sẽ viết là: Xử kiện, xử nữ, xử tử.

Hoặc với thành ngữ tục ngữ, trong cuốn sách tác giả viết "Trông gà hóa cáo", và "Nghe gà hóa cuốc"… Trong thực tế câu thành ngữ tục ngữ đúng là "Trông gà hóa cuốc"…

Có hàng trăm "lỗi" trong cuốn từ điển của GS Nguyễn Văn Khang theo cách này, những lỗi mà những người không trong lĩnh vực chuyên môn về ngôn ngữ cũng có thể nhận ra khiến công chúng rất bức xúc.

3 cuốn từ điển bị thu hồi không phải là nhiều

Trả lời Tuổi Trẻ Online về việc gần đây liên tục có nhiều cuốn từ điển phải thu hồi vì sai sót nghiêm trọng, ông Nguyễn Nguyên - cục trưởng Cục Xuất bản - in và phát hành (Bộ Thông tin - truyền thông) - nói đây là việc đáng tiếc của ngành xuất bản, nhưng đây không phải là một tỉ lệ lớn.

Ông Nguyên cho biết trung bình mỗi năm có hơn 30.000 đầu sách được xuất bản, trong đó từ điển và sách công cụ chiếm tới 0,4%. Như vậy, mỗi năm có cả ngàn đầu sách từ điển, sách công cụ được xuất bản. Trong hơn ngàn cuốn sách công cụ ấy, có 3 cuốn phải thu hồi vì sai sót thì là điều đáng tiếc nhưng không phải là một tỉ lệ lớn.

Nhưng ông Nguyên cũng khẳng định từ điển là sách dùng làm phương tiện để phục vụ cho cả những cuốn sách khác, nếu sai sót thì ảnh hưởng tương đối lớn, có thể gây hệ lụy lớn nên phải rất thận trọng trong xuất bản.

Qua vụ việc lần này, ông Nguyên cũng lưu ý các nhà xuất bản phải tăng cường kiểm soát đầu sách liên kết, lựa chọn đối tác liên kết tin cậy; chấn chỉnh đội ngũ biên tập thật tốt và lựa chọn những nội dung phù hợp với chức năng nhiệm vụ và thế mạnh của mình để làm sách, chứ không nên sa đà vào những đầu sách không phải thế mạnh của mình.

Từ điển chính tả sai chính tả: Đã đến lúc cần có luật tiếng Việt?

TTO - Trong khi cuốn từ điển chính tả sai chính tả 'gây xôn xao' mấy ngày qua vừa có quyết định thu hồi từ NXB, nhiều chuyên gia, nhà quản lý cùng chia sẻ với Tuổi Trẻ quan điểm rằng nhất thiết phải có luật tiếng Việt.

THIÊN ĐIỂU