Nhìn Ra Bốn Phương : Hiểu biết thêm với GS Huỳnh Chiếu Đẳng

Kính thưa quí bạn

Hôm nay xin đến cùng các bạn vài chuyện giải trí

1. Biếu các bạn thêm một sốn báo Xuân ngày xưa

2. Câu chuyện đôi đũa ăn cơm và các cách ăn uống trên thế giới

3. Tin mới “đăng”: năm 2025 gập ghềnh đối với VinFast, đóng cửa đại lý và doanh số bán hàng giảm gần 60%

4. Góc đố vui và lời giải

HCD 13-Dec-2025

Nếu các bạn không thấy hình chỉ thấy cái khung trống không hình, thì nên dọc Microsoft Word attached.

Chữ nhỏ khó đọcm các bạn giữ key Ctrl cùng lúc lăn bánh xe trên mouse để zoom cho chữ và hình to ra.

<!>

Biếu các bạn vai chục ngàn tờ nhật báo và tạp chí xưa nơi đây :

Sách Báo Tạp Chí Xưa 2

Biếu quí bạn thêm môt số báo Xuân ngày xưa nữa nơi đây

TiengChuong Xuan 1951.pdf 39486

TiengChuong Xuan 1959.pdf 36360

TiengChuong Xuan 1960.pdf 38366

ConOng CUOINAMCONKHI 1969.pdf 9539

ConOng SOCUOINAM 23JAN1968.pdf 5080

ConOng TANNIEN 22FEB1973.pdf 10384

ConOng TETCHOMA 1970.pdf 32482

ConOng TETCONGA 1969.pdf 26724

ConOng TETCONHEO 1971.pdf 34648

ConOng XUANCONCHUOT 1972.pdf 33950

ConOng XUANCONKHI 1968.pdf 25430

ConOng XUANCONTRAU 1973.pdf

Phu Nu Tan Van_ BAO XUAN 4FEB1932.pdf 11085

Phu Nu Tan Van_ BAO XUAN 19FEB1933.pdf 11893

Phu Nu Tan Van_ BAO XUAN 30JAN1930.pdf 9747

Phu Nu Tan Van_ BAO XUAN FEB1934.pdf 11811

-----===<oOo>===-----

Kinh thưa các bạn Ở email trước tôi có trích bài nói về “Ông kẹ dọa trẻ con: Chất độc bám ngay trên đũa, hôm nay tôi tiếp tục nói chuyện đôi đữa.

Trích một email từ forum y khoa

From: Diep Tuan Khai (HD 18-Y) via QYNDS <

Sent: Dec 12, 2025, at 6:09 AM

Subject: Re: [QYNDS] email BS Diep Tuan Khải : : Bàn Tay BS Bat Sach Nguyen thanh Binh

Du lịch ở các xứ ăn bốc du khách được khuyên phải dùng tay phải,hỏi tại sao? Được trả lời là tay trái dùng để rữa khi đi cầu !!

Khai Diep

HCD: Câu hỏi là trước khi có muỗng nĩa người Tây phương ăn uống bằng gì và lúc nào. Tôi để chữ màu den từ đây.

Trước khi người phương Tây phát minh và phổ biến muỗng – nĩa – dao bàn, họ không ăn bằng bộ dụng cụ như ngày nay. Cách ăn uống của họ rất khác:

Họ ăn bằng TAY (là chính) Từ thời cổ La Mã, Trung Cổ cho đến tận thế kỷ 16–17, tay là dụng cụ ăn uống chính. Người Âu thường dùng ba ngón tay (ngón cái, trỏ, giữa) để bốc thức ăn. Khi ăn súp họ húp trực tiếp từ tô hoặc dùng bánh mì để xúc.

Thời đó, ăn bằng tay là bình thường, không bị xem là mất lịch sự.

“Nĩa bàn ăn” (table fork) mãi đến thế kỷ 16–17 mới xuất hiện và ban đầu bị xem là kỳ lạ, sang chảnh và... yếu đuối.

Trước khi có muỗng – nĩa – dao bàn, người châu Âu ăn bằng:

Dụng cụ	Mô tả
Tay	Chính để bốc thức ăn
Bánh mì	Dùng như muỗng hoặc nĩa để gắp và xúc
Dao cá nhân	Dùng để cắt, đôi khi để xiên (thế kỷ 16)
Muỗng gỗ/xương	Dùng với món lỏng
Vỏ sò / xương	Là muỗng thô sơ

-----===<oOo>===-----

Đũa (chopsticks) là một phát minh của người Trung Hoa (Hán) và có lịch sử rất lâu đời, xuất hiện trước cả thời kỳ dùng đũa để ăn.

Ai phát minh ra đũa? Người Trung Hoa (người Hán) là dân tộc được ghi nhận sớm nhất sử dụng và phát minh ra đũa. Sau đó, đũa lan sang Nhật Bản, Triều Tiên, Việt Nam và các nước Đông Á – Đông Nam Á.

Dựa trên khảo cổ học và sử sách: Khoảng 3.000 – 5.000 năm trước (thời Nhà Thương – Nhà Chu, khoảng 1600–900 TCN) đã có bằng chứng về việc sử dụng đũa bằng đồng trong nấu ăn. Ban đầu đũa không dùng để ăn, mà dùng để gắp thức ăn trong nồi, đảo, hoặc lấy thức ăn nóng. Đến khoảng thời Xuân Thu – Chiến Quốc (770–221 TCN), đũa bắt đầu được dùng để ăn vì thói quen thái nhỏ thức ăn trước khi nấu, không cần dao trên bàn nữa.

Đũa lan sang Việt Nam lúc nào? Đũa theo văn hóa Trung Hoa lan xuống phía Nam trong giai đoạn Bách Việt và thời Bắc thuộc (khoảng 200 TCN – 900 SCN). Đến thời Đại Việt, đũa đã trở thành văn hóa truyền thống lâu đời của người Việt.

Tóm tắt nhanh về đũa

Quốc gia	Đặc điểm dễ nhận nhất
Việt Nam	Đũa gỗ, dài vừa, đầu thon vừa
Nhật Bản	Đũa ngắn, đầu nhọn, hoa văn đẹp
Hàn Quốc	Đũa kim loại, dẹt, dài

Kết luận: Trong khi cả thế giới ăn bằng tay thì người Hoa người Việt người Nhật, Đại hàn đã dùng đủa thay bốc tay khi ăn từ 1600–900 TCN tức là trước Tây lịch tới 1600 năm. Tôi để chữ màu den từ đây.

Người Trung Quốc ăn bằng đủ bắt đầu cách nay 3000 năm.

Người Tây phương ăn bằng muỗng nĩa dao cách nay chừng 400 năm.

Còn người Ấn Độ và Trung Đông hiện dùng tay phải bốc ăn.

Trở lại bài viết trong hệ thống email hù trẻ con: nấm mốc độc tố trên đôi đủa gây chết người

Các bạn biết đủa làm bằng kim loại, bằng cây danh mộc, bằng thân cao già, bằng plastic.... đểu rất tốt không hút nước và bền khi rửa sạch rồi thì nước bốc hơn rất nhanh, không thắm vào được trong sớ gổ để tạo ra nấm mốc hay độc tố. Còn đủa tre hay đủa làm bằng cây tạp xuốc nhẹ chì dùng ăn một lần rồi bỏ đo đó cũng chẳng mang nấm mốc độc tố vào cơ thể.

-----===<oOo>===-----

Câu Chuyện Vui: "Phát Minh Vĩ Đại Của Châu Âu"

(chuyện ba xạo không có thật đâu nghe bà con)

Ngày xưa, ở một lâu đài cổ kính bên sông Rhine, có vị bá tước Heinrich nổi tiếng là quý tộc "thuần châu Âu" nhất châu lục. Ông tự hào khoe khoang rằng: "Tổ tiên ta từ thời La Mã đến nay chưa bao giờ dùng cái gì ngoài tay để ăn! Tay là món quà của Chúa ban, sao phải dùng đồ sắt thép lỉnh kỉnh làm gì?"

Một hôm, bá tước mời tiệc lớn để đón công chúa Maria từ Byzantium xa xôi đến thăm. Công chúa xinh đẹp, duyên dáng, mang theo vali đầy vàng bạc châu báu. Bữa tiệc bắt đầu: thịt nướng, bánh mì, súp nóng hổi bày la liệt trên bàn.

Mọi người theo kiểu châu Âu cổ điển: dùng tay bốc thịt, xé bánh, ngoáy súp bằng ngón tay cái. Bá tước Heinrich ăn ngon lành, dầu mỡ dính đầy râu, cười ha hả: "Ăn bằng tay mới manly chứ! Ăn thế này mới cảm nhận được hương vị thực sự của thiên nhiên!"

Bỗng công chúa Maria rút từ túi ra một cái dụng cụ lạ hoắc: hai “cái răng” bằng vàng lấp lánh. Bà dùng nó xiên thịt, đưa lên miệng một cách thanh lịch, không dính tí dầu mỡ nào lên tay áo lụa quý.

Cả bàn tiệc im phăng phắc. Bá tước Heinrich trợn mắt: "Cái quái gì thế kia? Công chúa sợ bẩn tay à? Chúa ban cho chúng ta năm ngón tay xinh xắn để làm gì hả trời?"

Công chúa mỉm cười: "Ở Byzantium chúng tôi gọi nó là 'fork'. Nó giúp ăn sạch sẽ, không phải liếm tay như... “...” hoang."

Bá tước đỏ mặt tía tai: "Ăn bằng tay là truyền thống châu Âu ngàn năm! Dùng cái đó là... là đồ quỷ sứ! Nó giống cái đinh ba của ác quỷ ấy!"

Mọi người gật gù đồng tình, có ông quý tộc còn hô to: "Đúng! Đàn ông thật phải ăn bốc! Dùng fork là yếu đuối!"

Công chúa Maria bình thản ăn hết bữa, tay sạch bong, áo không dính tí mỡ nào. Còn bá tước Heinrich? Ông ăn hăng quá, dầu mỡ nhỏ vào râu, rồi... hắt xì một cái, súp văng tung tóe lên mặt vị giám mục ngồi bên cạnh.

Vị giám mục lau mặt, lẩm bẩm: "Có lẽ... cái fork ấy cũng không tệ."

Nhiều năm sau, khi fork lan khắp châu Âu, bá tước Heinrich vẫn lắc đầu: "Ngày xưa ăn bốc khỏe re, giờ dùng fork yếu xìu! Nhưng mà... tay tao sạch hơn hẳn."

Và thế là, châu Âu "phát minh" ra rằng: ăn bốc thì manly, nhưng ăn sạch thì... văn minh hơn!

-----===<oOo>===-----

HCD: Nhưng mà tới đây hết chuyện thì quả vô duyên. Xin mời các bạn xem những cách buôn bán thực phẩm đường phố một số quốc gia. Quả thật là một điều quá kinh ngạc về kiểu cách chế biến và ăn uống của thế giới rất khác nhau một trời một vực.

Những cảnh ăn bốc hiện giờ

https://youtube.com/shorts/ertONJXZPMo?si=2S5EwYL1-Ozqb_SB

------

Dám ăn không

https://www.tiktok.com/@james_smith282/video/7492128023420996907?_r=1&_t=ZT-92AStwnzmJB

https://www.tiktok.com/t/ZTr4MPMuC/

----

Lập dị

https://www.tiktok.com/t/ZP8UvNa8g/

-----

Cuối cùng biếu quí bạn cái video thấy ghê nhưng thật sự thì không ghê như các bạn tưởng (đố các bạn tại sao?)

https://www.tiktok.com/t/ZTr4r2dHT/

-----===<oOo>===-----

Nguồn tin và chi tiết: https://www.autoblog.com/news/vinfasts-u-s-meltdown-sales-collapse-57-as-dealers-shut-down?utm_source=flipboard&utm_content=topic/automotive

HCD: Tóm tắt nội dung bài báo (có thể bản dịch nguyên văn nằm dưới phần tóm tắt)

Đó là một năm 2025 gập ghềnh đối với VinFast với việc đóng cửa đại lý và doanh số bán hàng giảm gần 60% trong năm nay.

12 Tháng 12, 2025 10:15 sáng theo giờ EST

Dưới đây là tóm tắt các điểm chính một cách dễ hiểu:

1. Nguồn gốc VinFast (Tóm tắt sơ lược) Khởi nguồn bất ngờ: Công ty mẹ của VinFast là Vingroup, ban đầu được xây dựng từ ngành thực phẩm (mì gói), sau đó mở rộng sang bất động sản, y tế, khách sạn, v.v., trước khi chuyển sang làm ô tô. Khởi đầu: VinFast bắt đầu sản xuất vào năm 2017, với các mẫu xe ban đầu dựa trên thiết kế của BMW và Chevrolet. Sau đó công ty chuyển hướng mạnh sang xe điện.

2. Sự sa sút tại Mỹ Doanh số giảm mạnh: Doanh số bán xe tại Mỹ của VinFast đã giảm tới 57% so với cùng kỳ năm trước (tính đến tháng 10 năm 2025). Họ chỉ bán được chưa đến 1.500 chiếc trong năm 2025.

Đóng cửa đại lý: Nhiều đại lý và cửa hàng bán hàng trực tiếp (direct-sale stores) của VinFast đã bị đóng cửa ở Mỹ (đặc biệt là California) và Canada. Ở California, công ty đã đóng tất cả các cửa hàng bán trực tiếp và chuyển sang mô hình đại lý nhượng quyền (franchising).Tổng cộng có 4 đại lý/cửa hàng ở California và một số khác ở Bắc Carolina đã/sẽ đóng cửa. Một nửa số cửa hàng ở Canada cũng ngừng kinh doanh.

Vấn đề tồn kho: Thậm chí, không phải tất cả các đại lý còn lại đều có xe để bán; nhiều nơi có rất ít xe trong kho.

3. Kế hoạch của VinFast Lý do: Bà Lê Thị Thu Thủy, Chủ tịch VinFast, cho biết những khó khăn này là do tình hình thuế quan và thị trường xe điện (EV) không ổn định ở Mỹ.

Điều chỉnh kế hoạch: Công ty đã hoãn mở thêm đại lý và chỉ củng cố quan hệ với các đại lý hiện có để giúp họ đạt lợi nhuận nhanh hơn. Kế hoạch xây dựng nhà máy tại Mỹ có khả năng bị trì hoãn vô thời hạn. VinFast cũng không còn nhận được khoản tín dụng thuế EV liên bang (Federal EV tax credits) nữa, làm tăng thêm khó khăn.

4. Tình hình ở Châu Á Thành công tại Việt Nam: VinFast vẫn đang khá tốt ở thị trường nội địa, một phần nhờ vào mảng taxi điện thuộc tập đoàn Vingroup.

Mở rộng khu vực: Công ty đang nỗ lực mở rộng sang các nước Đông Nam Á khác như Indonesia và Philippines, mặc dù có thời điểm ở Philippines, họ không bán được chiếc xe nào. VinFast cũng đang cố gắng thâm nhập thị trường Ấn Độ.

Tóm lại: Bài báo cho rằng giấc mơ thành công lớn tại Bắc Mỹ của VinFast đang gặp phải trở ngại lớn do doanh số sụt giảm, các đại lý đóng cửa, và những bất ổn về thị trường/chính sách thuế.

HCD: Những người Việt ở Mỹ đã mua xe Vinfast giờ đây gặp trở ngại về bảo trì,

-----===<oOo>===-----