.png)
Chào anh Cù Huy Hà Vũ, Thật tình tôi rất đắn đo khi hai lần trước, trao đổi với anh về vấn đề danh từ như tên gọi “Quốc Gia” và sự kiện lịch sử như “Tại sao VNCH không tham dự ký hiệp định Paris 1973”. Tuy vấn đề đã quá rõ ràng và những người có chút trình độ không quá sơ cấp như anh và tôi đều hiểu rõ nguyên ủy sự xưng hô và bản chất của hiện tượng lịch sử; thế nhưng vấn đề “chính danh định phận” vẫn được đặt ra vì danh có chính thì ngôn mới thuận.Và hôm nay nữa, anh Cù Huy Hà Vũ lại đưa ra vấn đề tên gọi “ngày 30 tháng tư” như thế nào mới chính danh.
Nhân loại cũng đã từng đối diện với sự tương đối của sự thật, của chân lý mà triết gia Pháp thế kỷ XVII là Pascal có viết một câu trở thành tục ngữ: “Chân lý bên này rặng núi Pyrenees, là sai lầm ở phía bên kia” (Vérité en deçà des Pyrénées, erreur au-delà); hẳn anh còn nhớ?! Bởi vậy, trên phương diện thực tế, lịch sử, xã hội, thời cuộc và tâm lý… không dễ gì gói trọn càn khôn vào lò bát quái của Tôn Ngộ Không phải không anh.
Nếu nhìn qua lăng kính khách quan và công bằng của con nhà luật học và học giả như anh Hà Vũ thì phải chăng ngày 30 tháng 4 năm 1975 là ngày Đảng CSVN giải phóng cho chính mình. Đó là ngày Đảng và dân của Đảng hoàn thành bước đầu của giấc mơ thống trị “thế giới đại đồng” theo chủ nghĩa Marx riêng cho những người Việt Nam hằng ấp ủ, theo, chạy theo hay hùa theo phong trào Cộng sản Quốc tế từ năm 1917. Người CSVN chính thức gia nhập Cộng sản Quốc tế với sự thành lập Đảng năm 1930 với giấc mơ – trước hết theo lý thuyết – là để giải phóng cho “giai cấp công nhân bị giới chủ nhân của chủ nghĩa tư bản tước đoạt phương tiện sản xuất và bóc lột giá trị thặng dư” theo tư duy Marxist chứ không phải là mục đích ưu tiên để giải phóng cho “nhân dân miền Nam bị Mỹ Ngụy kìm kẹp đè đầu cưỡi cổ” theo chiêu bài của họ tự đặt ra. Những nước láng giềng quanh Việt Nam đâu cần có đảng Cộng Sản lãnh đạo và tiến hành chiến tranh với hàng triệu người hy sinh tính mạng nhưng thực tại, họ không thua gì Việt Nam về mọi mặt kể cả độc lập dân tộc, thoát ách thuộc địa ngoại bang mà không phải trả giá bằng núi xương biển máu như Việt Nam. Hơn thế nữa, các nước đó còn đang được thưởng thức điệu sống tự do dân chủ đích thực trong tầm tay; trong khi mọi người dân Việt Nam đang thiếu vì được nếm mùi… giải phóng. Thiện trí thức đúng nghĩa phải là một người học lý thuyết để ứng dụng vào trải nghiệm thực tế chứ không phải ngược lại. Chối bỏ thực tế nghiệt ngã để theo đòi lý thuyết viễn mơ là học phiệt chứ không phải học giả!
Thực trạng bi đát của một Việt Nam bị Tây đô hộ và Mỹ nhảy vào chơi bài Dominos là vùng “đất thánh” để biến giấc mơ Marx – Engels – Lenin thành hiện thực. Vậy nên, gọi ngày 30-4-1975 với đại danh ngày “giải phóng miền Nam” là một hình thái cực đoan lạm dụng ngôn từ bởi người ở một phía của Pyrenees Trường Sơn.
Nhưng còn đối với thực tế lịch sử, lương tri nhân loại và người dân miền Nam thì sao?
- Gọi 30-4-1975 là “ngày quốc hận” chăng? Tên gọi nầy sẽ hoàn toàn phù hợp với những gia đình tan cửa nát nhà, gia đình ly tán, lẽ sống tiêu vong… Họ là “triệu người buồn” mà thủ tướng bên thắng cuộc Nguyễn Văn Linh từng nói tới.
- Gọi 30-4-1975 là “ngày quốc nhục” chăng? Tên gọi nầy sẽ hoàn toàn phù hợp với hàng vạn gia đình lâm vào cảnh tang thương: Chồng đi tù cải tạo, vợ sa chân làm hầu thiếp cho cán bộ, sống chui nhủi ở gầm cầu hè phố, buôn lậu lang thang, đại gia thành tán gia bại sản, vợ và con gái bị hải tặc đua nhau hãm hiếp trước mắt chồng, cha và kẻ kháng cự bị hành hình quăng xác xuống biển hay trong rừng sâu.
- Gọi 30-4-1975 là “tháng Tư Đen” chăng? Tên gọi nầy sẽ hoàn toàn phù hợp với những ai bị vùi dập vì bất đồng chính kiến, sống đói nghèo tủi nhục ở quê hương và sống ngửa tay xin tiền bố thí qua dạng “trợ cấp” ở quê người.
Và còn biết bao nhiêu tên gọi muôn màu, muôn vẻ, muôn năm nữa… thưa anh Cù Huy Hà Vũ. Theo tôi, đó là những tên gọi thật thà đầy nhân tính đại chúng mà “đoạn trường ai có qua cầu mới hay”!
Xin trở lại với đề nghị tên gọi “Ngày thống nhất đất nước” đặt cho ngày 30-4-1975 mà anh Hà Vũ và các vị khác đề nghị. Đứng về mặt mỹ từ pháp và ngữ học thì đây là một tên gọi “hiền và dễ thương”. Tuy nhiên, tên gọi này chính danh hay chưa thì phải cần căn cứ trên hai phương diện cơ bản là tình và lý vì người Việt mình vẫn thường tôn trọng tính hợp tình hợp lý trong việc xưng danh báo hiệu. Trước hết là khái niệm “Thống Nhất” thì thống nhất (united, reunification) có nghĩa là quy về một mối, những sông suối nhỏ cùng chảy về đại dương; những tâm hồn xa nguồn, bơ vơ, lạc bầy, quay mặt với nhau nay trở về nguồn, nhìn rõ mặt nhau và chung hưởng hạnh phúc ngày đoàn tụ. Một ngày mang ý nghĩa tích cực đầy cảm khái và hạnh phúc như thế có thật sự xảy ra vào 30-4-1975 cho toàn dân Việt Nam cả hai miền Nam Bắc không anh Hà Vũ nhỉ?! Có lẽ một vài liên tưởng về ý nghĩa tên gọi mà tôi vừa nêu trên đã trả lời một phần đề nghị của anh. Đã 48 năm rồi nhưng những vết thương chiến tranh chưa thành sẹo, đâu đây vẫn còn rỉ máu anh Cù Huy Hà Vũ ạ. Trưa ngày 30-4 năm nay, tôi đi ăn trưa với anh Th. ở Sacramento, Cali. Anh là người sống im lặng đầy mặc cảm bi phẫn về chiến tranh và quyền lực chính trị nên anh như chiếc bóng ở thành phố nầy với người vợ bị bệnh tâm thần và đứa con gái handicapped. Anh Th. vẫn chưa quên ngày vượt biên bi đát và nghiệt ngã từ Việt Nam qua đảo Pulau Bidong, vợ và con gái anh bị hải tặc hãm hiếp trước mắt anh đến 5 lần. Hai đứa con trai anh cố bênh mẹ và chị thì bị hải tặc đánh nhừ tử rồi quăng thây xuống biển mất xác. Bản thân tôi cũng là một thuyền nhân năm 1982 nên hàng năm vào dịp 30-4 chúng tôi gặp nhau chia sẻ. Năm nay anh Th. Nói là dịp cuối cùng vì anh chị đã quá già yếu. Thế đó, một đời người gần hết những vết thương đời vẫn chưa lành.
Sự phán xét của lịch sử thường công bằng và khách quan sau những 100 năm. Tôi không có tham vọng đưa ra một tên gọi xứng tầm với ngày 30-4-1975 nhưng khi lên lớp, tôi vẫn thường dùng tên gọi “NGÀY CHẤM DỨT CUỘC CHIẾN VIỆT NAM 1954-1975” (The End of Vietnam War 1954-1975) với sinh viên Mỹ cũng như Việt và các nước khác khi nói về ngày 30-4-1975.
Và có lẽ “sự bất quá tam” mà lần nầy là lần thứ ba tôi trao đổi với anh Hà Vũ trên mail nên tôi phải tự giới hạn chính mình. Vả lại, trong list emails nầy có cả nghìn người với bao nhiêu bậc thức giả; nhưng vẫn không tránh được tình trạng “con sâu làm rầu nồi canh” khi có hiện tượng “phản biện” với lời lẽ quá xúc phạm” (abusive language - profanity) cũng như lối suy diễn và cách luận đàm, ứng xử thiếu nhân văn… Rất mong có sự tự chế và giới hạn vỡ bờ cảm xúc.
Tuy chưa bao giờ gặp anh và cũng chưa hân hạnh nói chuyện với anh lần nào nhưng tôi tin với nhiệt tình tuổi trẻ, tài năng và nếu có bản tâm chân thành thì anh sẽ không cô đơn khi làm kẻ sĩ “phù thế giáo một vài câu thanh nghị”.
Chúc lành và tạm biệt.
Trần Kiêm Đoàn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét