ĐIỂM TIN 29/3/2023 - ĐHL

‘Chúng tôi tiếp tục hành động vì hòa bình ở Ukraina’: Đức và Hà Lan ra tuyên bố chung Tuyến bố chung của các quốc gia cho biết, Đức và Hà Lan hứa sẽ tiếp tục viện trợ cho Ukraina, bao gồm cả thiết bị quân sự và tuân thủ các biện pháp trừng phạt chống Nga.Theo tuyên bố chung, các quốc gia có kế hoạch cung cấp hỗ trợ tài chính và nhân đạo liên tục, cũng như bảo đảm huấn luyện quân đội phù hợp, để bảo vệ lợi ích của Ukraina. Đức và Hà Lan đã nhất trí về việc hỗ trợ quân sự chung hơn nữa cho Ukraina và xem xét khả năng mua chung đạn dược cho Lực lượng Vũ trang. Ngoài ra, cả hai nước cam kết sẽ tiếp tục gây áp lực lên Nga để chấm dứt chiến tranh và tăng cường các biện pháp hạn chế nếu có thể.

<!>

Trong tuyên bố, lãnh đạo hai nước cũng lưu ý cần tiến hành điều tra thích đáng những tội ác xảy ra ở Ukraina và truy tố thủ phạm ở cấp quốc gia hoặc quốc tế. Họ kêu gọi thực hiện nghị quyết của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khuyến nghị thành lập cơ quan đăng ký thiệt hại để ghi nhận thiệt hại do cuộc tấn công của Nga vào Ukraina.

Ngoài ra, Đức và Hà Lan ủng hộ việc điều tra của Tòa án Hình sự Quốc tế và hoan nghênh việc thành lập Trung tâm Quốc tế truy tố tội xâm lược Ukraina. Họ kêu gọi thực hiện nghị quyết của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khuyến nghị thành lập cơ quan đăng ký thiệt hại để ghi nhận thiệt hại do cuộc tấn công của Liên bang Nga vào Ukraina.

Cả hai quốc gia cũng nhấn mạnh ý định ngăn chặn việc bắt cóc trẻ em Ukraina bởi quân xâm lược Nga.

Tài liệu rò rỉ: Ông Putin muốn xây trại tập trung để ‘làm trong sạch toàn diện’ Ukraina

Chiến tranh Ukraina-Nga đã kéo dài hơn một năm vẫn chưa có hồi kết, mọi giai tầng xã hội đang chú ý đến diễn biến mới nhất của cuộc chiến này. Và một email gần đây tiết lộ rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin có kế hoạch thực hiện một cuộc “thanh trừng toàn diện” Ukraina để chế ngự người dân nước này.

Một email từ Cơ quan An ninh Liên bang Nga tiết lộ rằng, ông Putin đã lên kế hoạch, thực hiện “các cuộc tấn công khủng bố từng nhà” vào Ukraina và sau đó đưa dân thường đến các trại tập trung để “làm trong sạch toàn diện” Ukraina.

Theo tờ “The Sun”, thông tin đã bị rò rỉ cho nhà hoạt động nhân quyền người Nga Vladimir Osechkin từ nội bộ Cơ quan An ninh Liên bang Nga, ông đã thành lập trang web “Gulagu.net” để đấu tranh chống tham nhũng và tra tấn trong hệ thống nhà tù Nga và bảo vệ quyền của các tù nhân trong nhà tù.

Vụ rò rỉ email diễn ra một tuần sau khi Tòa án Hình sự Quốc tế buộc tội ông Putin tội ác chiến tranh liên quan đến kế hoạch trục xuất trẻ em Ukraina sang Nga.

Tổng thống Ukraina – Volodymyr Zelensky cũng chỉ ra rằng Nga đã cưỡng chế trục xuất hơn 16.000 người Ukraina.

Ngân hàng Thế giới cảnh báo về ‘thập niên mất mát’ trong tăng trưởng toàn cầu

Ngân hàng Thế giới cảnh báo hôm thứ Hai (27/3) rằng, tăng trưởng kinh tế với tiềm năng trung bình toàn cầu sẽ giảm xuống mức thấp nhất trong ba thập niên là 2,2% mỗi năm cho đến năm 2030, mở ra một “thập niên mất mát” cho nền kinh tế thế giới, trừ khi các nhà hoạch định chính sách áp dụng các sáng kiến đầy tham vọng để tăng nguồn cung lao động, năng suất và đầu tư.

Trong một báo cáo mới, tổ chức này cho biết việc không thể đảo ngược tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cơ bản trên diện rộng dự kiến sẽ chậm lại và có tác động sâu sắc đến khả năng của thế giới trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu và giảm nghèo.

Tuy nhiên, tăng trưởng GDP tiềm năng có thể tăng 0,7 điểm phần trăm lên 2,9% thông qua các nỗ lực phối hợp nhằm thúc đẩy đầu tư vào các ngành công nghiệp bền vững, giảm chi phí thương mại, thúc đẩy tăng trưởng ngành dịch vụ và mở rộng sự tham gia của lực lượng lao động.

Nhà kinh tế trưởng Indermit Gill của Ngân hàng Thế giới cho biết: “Một thập niên bị mất có thể là cơ hội cho nền kinh tế toàn cầu, mặc dù ông cho biết các chính sách khuyến khích việc làm, tăng năng suất và thúc đẩy đầu tư có thể đảo ngược xu hướng.

Ayhan Kose, giám đốc nhóm dự báo của Ngân hàng Thế giới, nói với các phóng viên rằng Ngân hàng Thế giới cũng đang theo dõi sự phát triển trong lĩnh vực ngân hàng, khi lãi suất tăng và các điều kiện tài chính thắt chặt làm tăng chi phí vay đối với các nước đang phát triển.

Ông Kose cho biết: “Sự chậm lại mà chúng tôi đang mô tả… có thể nghiêm trọng hơn nhiều, nếu một cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu khác nổ ra, đặc biệt nếu cuộc khủng hoảng đó đi kèm với suy thoái toàn cầu.” Đồng thời lưu ý rằng, suy thoái có thể ảnh hưởng đến triển vọng tăng trưởng trong nhiều năm.

Tốc độ tăng trưởng GDP trung bình là một loại “giới hạn tốc độ” đối với nền kinh tế toàn cầu, biểu thị tốc độ dài hạn tối đa mà nó có thể tăng trưởng mà không gây ra lạm phát vượt mức.

Báo cáo cho biết các cuộc khủng hoảng chồng chéo trong vài năm qua, bao gồm đại dịch COVID-19 và cuộc xâm lược Ukraina của Nga, đã chấm dứt gần ba thập niên tăng trưởng kinh tế bền vững, làm gia tăng thêm lo ngại về năng suất chậm lại, yếu tố cần thiết cho tăng trưởng thu nhập và tiền công cao hơn.

Kết quả là, tiềm năng tăng trưởng GDP trung bình được dự đoán sẽ giảm xuống 2,2% trong giai đoạn 2022-2030, giảm từ mức 2,6% trong giai đoạn 2011-2021 và thấp hơn gần một phần ba so với mức 3,5% trong giai đoạn 2000-2010.

Đầu tư thấp cũng sẽ làm chậm tăng trưởng ở các nền kinh tế đang phát triển, với mức tăng trưởng GDP trung bình của các nền kinh tế này giảm xuống 4% trong những năm còn lại của thập niên 2020, từ mức 5% trong giai đoạn 2011-2021 và 6% trong giai đoạn 2000-2010.

Báo cáo cho biết năng suất tăng, thu nhập cao hơn và lạm phát giảm đã giúp một trong bốn quốc gia đang phát triển đạt được vị thế thu nhập cao trong ba thập niên qua, nhưng những lực lượng kinh tế đó hiện đang suy thoái.

Nó cho biết năng suất có khả năng tăng ở mức chậm nhất kể từ năm 2000, tăng trưởng đầu tư trong giai đoạn 2022-2024 sẽ bằng một nửa tốc độ đã thấy trong 20 năm qua và thương mại quốc tế đang tăng trưởng với tốc độ chậm hơn nhiều.

Để thay đổi quỹ đạo, các nhà hoạch định chính sách nên ưu tiên kiểm soát lạm phát, bảo đảm sự ổn định của khu vực tài chính và giảm nợ, đồng thời thúc đẩy các khoản đầu tư thân thiện với khí hậu có thể tăng thêm 0,3 điểm phần trăm cho tiềm năng tăng trưởng hàng năm.

Nó cho biết việc giảm chi phí liên quan đến vận chuyển, hậu cần và các quy định có thể thúc đẩy thương mại, đồng thời kêu gọi thay đổi để loại bỏ thành kiến hiện tại đối với hàng hóa sử dụng nhiều carbon vốn có trong biểu thuế quan của nhiều quốc gia và loại bỏ các hạn chế đối với việc tiếp cận hàng hóa và dịch vụ thân thiện với môi trường.

Mở rộng xuất khẩu các dịch vụ kỹ thuật số có thể dẫn đến tăng năng suất lớn, đồng thời nâng cao tỷ lệ tham gia lực lượng lao động cho phụ nữ và những người khác có thể nâng cao tốc độ tăng trưởng tiềm năng toàn cầu lên tới 0,2 điểm phần trăm mỗi năm vào năm 2030.

Trung Quốc nổi lên như là ‘ông lớn giải cứu tài chính’

Hôm 27/03, Financial Times đưa tin, trong những năm gần đây, Trung Quốc đã cung cấp các khoản vay khẩn cấp khổng lồ cho các quốc gia đang gặp khó khăn, nhanh chóng đuổi kịp Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF.

Do đó, Trung Quốc đang nổi lên như một người cho vay cuối cùng mới và quan trọng.

Theo một nghiên cứu mới của các chuyên gia Mỹ và châu Âu dựa trên dữ liệu từ AidData, một viện nghiên cứu tại Đại học William và Mary, đối với khoản vay khẩn cấp, Trung Quốc không cung cấp gì trong năm 2010, cho vay 10 tỷ đô la vào năm 2014 và 40,5 tỷ đô la vào năm 2021.

Để so sánh, IMF đã trao 68,6 tỷ USD cho các quốc gia gặp khó khăn vào năm 2021.

Bên cạnh đó, Trung Quốc tính lãi suất cao hơn cho tín dụng khẩn cấp. Đặc biệt, Trung Quốc đưa ra mức lãi suất 5% cho các quốc gia có thu nhập trung bình gặp khó khăn so với mức chỉ 2% cho các khoản vay từ IMF.

Vào năm 2021, hơn 90% khoản vay khẩn cấp của Trung Quốc được thực hiện bằng đồng nhân dân tệ, đồng tiền riêng của nước này.

Trong một phần trình bày hôm 02/03 tại một cuộc họp của các bộ trưởng ngoại giao của Nhóm G20, Ngoại trưởng Tần Cương của Trung Quốc cho biết, “Trung Quốc đã đình chỉ nhiều khoản thanh toán nợ hơn bất kỳ thành viên nào khác của Nhóm G20”.

Ông Christoph Trebesch, giám đốc nghiên cứu về tài chính quốc tế và kinh tế vĩ mô tại Viện Kinh tế Thế giới Kiel ở Đức, cho biết: “Chúng ta đang chứng kiến sự xuất hiện của một ông lớn giải cứu tài chính khác trong hệ thống tài chính quốc tế”.

Nghiên cứu: TQ đã chi 240 tỷ đô la cho các quốc gia ‘Vành đai và Con đường’

Theo một nghiên cứu được công bố hôm 28/3, Trung Quốc đã chi 240 tỷ đô la Mỹ cứu trợ 22 quốc gia đang phát triển từ năm 2008 đến năm 2021, và số tiền tăng vọt trong những năm gần đây khi nhiều quốc gia khác phải vật lộn để trả các khoản vay dành cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng “Vành đai và Con đường” (BRI).

Báo cáo của các nhà nghiên cứu thuộc Ngân hàng Thế giới (World Bank), Viện nghiên cứu kinh tế toàn cầu Kiel, trường Harvard cho thấy, trong giai đoạn từ năm 2008 đến 2021 Trung Quốc đã chi 240 tỷ USD cho vay cứu trợ đối với các nước tham gia Sáng kiến “Vành đai, con đường”.

Khoảng 80% khoản cho vay cứu trợ được thực hiện từ năm 2016 đến 2021, chủ yếu dành cho các nước có thu nhập trung bình bao gồm Argentina, Mông Cổ và Pakistan.

Trung Quốc đã cho vay hàng trăm tỷ đô la để xây dựng cơ sở hạ tầng ở các nước đang phát triển, nhưng việc cho vay đã giảm dần kể từ năm 2016 do nhiều dự án không trả được cổ tức tài chính như mong đợi.

“Bắc Kinh rốt cuộc lại đang phải tìm cách cứu chính các ngân hàng của họ. Đó là lý do tại sao họ lao vào hoạt động cho vay cứu trợ quốc tế đầy rủi ro như vậy,” ông Carmen Reinhart, một cựu kinh tế trưởng của World Bank và cũng là một trong các tác giả báo cáo nhận xét.

Theo kết quả nghiên cứu, các khoản cho vay của Trung Quốc dành cho các quốc gia gặp khó khăn về nợ tăng từ dưới 5% trong danh mục cho vay ở nước ngoài vào năm 2010, lên 60% vào năm 2022.

Trong đó, Argentina nhận được nhiều nhất, với 111,8 tỷ USD, tiếp theo là Pakistan với 48,5 tỷ USD và Ai Cập với 15,6 tỷ USD. Chỉ có 9 quốc gia nhận được mức ít hơn 1 tỷ USD.

Các giao dịch hoán đổi của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) chiếm 170 tỷ USD trong khoản tài trợ giải cứu, bao gồm ở Suriname, Sri Lanka và Ai Cập. Các khoản vay bắc cầu hoặc hỗ trợ cán cân thanh toán của các ngân hàng quốc doanh Trung Quốc là 70 tỷ USD. Tuần hoàn của cả hai loại khoản vay là 140 tỷ USD.

Đáng lưu ý, nghiên cứu chỉ trích một số ngân hàng trung ương có khả năng sử dụng các giao dịch hoán đổi của PBOC để tăng số liệu dự trữ ngoại hối của họ một cách giả tạo.

Ông Brad Parks, một trong những tác giả của báo cáo, đồng thời là giám đốc của AidData – một trung tâm nghiên cứu tại Đại học William & Mary ở Mỹ nhận định, hoạt động cho vay cứu trợ của Trung Quốc là “không rõ ràng và thiếu sự phối hợp”.

Báo cáo cho biết, các khoản vay cứu trợ chủ yếu tập trung ở các quốc gia có thu nhập trung bình, chiếm 4/5 khoản cho vay của họ, do rủi ro mà chúng gây ra cho bảng cân đối kế toán của các ngân hàng Trung Quốc. Các quốc gia có thu nhập thấp còn được cung cấp thời gian ân hạn và gia hạn thời gian đáo hạn.

Trung Quốc hiện đang đàm phán tái cơ cấu nợ với một số quốc gia, bao gồm Zambia, Ghana và Sri Lanka, nhưng đã bị chỉ trích không ít vì trì hoãn quá trình này. Đáp lại, Bắc Kinh kêu gọi WB và Quỹ Tiền tệ Quốc tế cũng nên giảm nợ.

Chính Bắc Kinh đã bị sập bẫy ‘Sáng kiến Vành đai và Con đường’

Sáng kiến “Một vành đai, Một con đường” của Trung Quốc rất tốn kém và đã mở rộng các khoản vay cứu trợ trong những năm gần đây. Theo một báo cáo nghiên cứu được công bố hôm thứ Ba (28 tháng 3), Trung Quốc đã chi 240 tỷ đô la Mỹ để hỗ trợ 22 quốc gia đang phát triển từ năm 2008 đến năm 2021. Các khoản cho vay cơ sở hạ tầng và số tiền cho vay cứu trợ cũng tăng vọt trong những năm gần đây.

Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, Trường Chính phủ Kennedy thuộc Đại học Harvard, AidData và Viện Kinh tế Thế giới Kiel, gần 80% các khoản vay cứu trợ của Trung Quốc đã được phát hành từ năm 2016 đến 2021, và các khoản vay chủ yếu dành cho Argentina, Mông Cổ và các nước có thu nhập trung bình như Pakistan.

Trung Quốc đã cung cấp hàng trăm tỷ đô la cho các khoản vay cơ sở hạ tầng cho các nước đang phát triển, nhưng kể từ năm 2016, các khoản vay này đã giảm dần do nhiều dự án không trả được cổ tức tài chính dự kiến.

Carmen Reinhart, cựu nhà kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới và là một trong những tác giả của nghiên cứu, cho biết: “Bắc Kinh cuối cùng đang cố gắng cứu các ngân hàng của chính họ. Đó là lý do tại sao Trung Quốc đang tham gia vào hoạt động kinh doanh cho vay cứu trợ quốc tế đầy rủi ro”.

Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ cho vay của Trung Quốc đối với các quốc gia đang gặp khó khăn về nợ trong danh mục cho vay nước ngoài của nước này đã tăng từ dưới 5% vào năm 2010 lên 60% vào năm 2022. Trong số đó, Argentina nhận được nhiều tiền nhất với tổng số 111,8 tỷ đô la Mỹ; tiếp theo là Pakistan với 48,5 tỷ đô la Mỹ và sau đó là Ai Cập với 15,6 tỷ đô la Mỹ.

Dòng hoán đổi tiền tệ của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, một trong những cơ chế cho vay chính của Trung Quốc, đã cung cấp 170 tỷ đô la tài trợ cứu trợ, bao gồm ở Suriname, Sri Lanka và Ai Cập. Nghiên cứu chỉ ra rằng một số quốc gia có thể sử dụng hệ thống này để cố tình tăng dữ liệu dự trữ ngoại hối của họ.

Theo báo cáo, các khoản vay cứu trợ của Trung Quốc chủ yếu nhắm vào các nước có thu nhập trung bình, chiếm 4/5 các khoản cho vay của nước này, điều này đã gây rủi ro cho bảng cân đối kế toán của Ngân hàng Trung Quốc.

Trung Quốc cũng bị chỉ trích vì chậm đàm phán tái cơ cấu nợ với các quốc gia bao gồm Zambia, Ghana và Sri Lanka, đồng thời kêu gọi Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng cung cấp các khoản xóa nợ. Hiện Trung Quốc đã đồng ý hỗ trợ Sri Lanka tái cơ cấu nợ, đồng thời Sri Lanka cũng đã nhận được gói cứu trợ 2,9 tỷ USD từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế.

Ngoài ra, báo cáo cũng đề cập rằng chi phí để nhận được hỗ trợ khẩn cấp từ Trung Quốc không phải là thấp. Lãi suất thông thường đối với các khoản vay cứu trợ của IMF là 2%, trong khi lãi suất trung bình đối với các khoản vay cứu trợ của Trung Quốc là 5%.

Tờ “Financial Times” của Anh đưa tin vào ngày 28 rằng theo ước tính của Viện Doanh nghiệp Mỹ, từ năm 2013 đến 2021, tổng khối lượng giao dịch của sáng kiến ”Vành đai và Con đường” của Trung Quốc đạt 838 tỷ đô la Mỹ.

Ông Tập Cận Bình, người từng gọi “Sáng kiến Vành đai và Con đường” là kế hoạch của thế kỷ, vào cuối năm ngoái đã chỉ ra rằng “Sáng kiến Vành đai và Con đường” đang đối mặt với một môi trường quốc tế ngày càng phức tạp, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường sức mạnh, kiểm soát rủi ro và mở rộng hợp tác.

Nhiều người cho rằng chính phủ Trung Quốc đang hướng tới một “Vành đai và Con đường 2.0” được mở rộng một cách thận trọng hơn. Đồng thời, theo tờ SCMP của Hong Kong, do lo ngại nguy cơ rơi vào khủng hoảng nợ và sự mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc, các nước Đông Nam Á đã trở nên phòng thủ trước tiền của Trung Quốc.

Tờ “Financial Times” đề cập đến việc Trung Quốc cho Montenegro vay 1 tỷ đô la để xây dựng một con đường, điều này đã gây ra nhiều tranh cãi như tham nhũng, chậm trễ xây dựng và các vấn đề môi trường. Cơ sở hạ tầng do Sri Lanka xây dựng thông qua sáng kiến “Một vành đai, Một con đường” của Trung Quốc như “Tháp Liên Hoa”, “Thành phố Cảng” cũng bị người dân địa phương coi là “dự án voi trắng” hào nhoáng, gây ảnh hưởng sâu sắc trong cuộc khủng hoảng nợ của nước này. Hàng nghìn vết nứt xuất hiện tại nhà máy thủy điện trị giá 2,7 tỷ USD do nhà thầu Trung Quốc xây dựng của Ecuador cho thấy những lo lắng tiềm ẩn trước việc Trung Quốc xây dựng “Vành đai và Con đường”.

Báo cáo chỉ ra rằng vai trò người cho vay có ảnh hưởng lớn của Trung Quốc đã mang lại những thách thức cho các tổ chức phương Tây như Quỹ Tiền tệ Quốc tế, vốn đang cố gắng duy trì sự ổn định kinh tế toàn cầu. Báo cáo dẫn lời Brad Parks, giám đốc điều hành của AidData, cho biết: “Cấu trúc tài chính toàn cầu đang trở nên kém phối hợp, kém thể chế hóa và kém minh bạch hơn. Chính phủ Trung Quốc đã thiết lập một hệ thống toàn cầu mới cho các khoản vay cứu trợ xuyên biên giới, nhưng phương pháp của họ không minh bạch cũng không phối hợp