Cuộc tranh luận kéo dài 90 phút giữa tổng thống Trump và cựu phó tổng thống Job Biden vào buổi tối ngày 29 tháng 9, 2020 dưới sự điều hành của xướng ngôn viên kỳ cựu của Fox News, Chris Wallace, đã diễn ra với sự thất vọng của các thành viên đảng Cộng Hòa. Theo đảng Cộng Hòa, Tổng thống Trump đã bỏ lỡ một cơ hội rất quan trọng để chứng minh được phong cách và khả năng của ông qua buổi tranh luận trong mục tiêu thu hút những lá phiếu mà ông sẽ phải cần đến của những người độc lập và giới phụ nữ, để được tái cử nhiệm kỳ thứ hai. Thái độ hung hãn lấn lướt, nhẩy ngang vào lúc đối thủ trả lời điều hợp viên, mạt sát đối thủ, không tôn trọng nguyên tắc buổi tranh luận của tổng thống Trump, chắc chắn làm những người say mê ông thích thú.
Tuy nhiên, đã khiến cho hình ảnh của tổng thống Trump không đẹp chút nào dưới mắt đa số người bàng quan, tức là những người độc lập mà ông Trump cần tranh thủ phiếu trong tình trạng hiện nay mà mọi thăm dò đều cho thấy ông thua phiếu Biden sấp sỉ 10%. Điều hợp viên Chris Wallace đã phải nói "Thưa tổng thống, tôi là người điều hành cuộc tranh luận này và tôi muốn ngài (ngưng để) cho phép tôi đặt câu hỏi”. Wallace đã phải lập lại nguyên tắc của cuộc tranh luận mà ban vận động của mỗi đảng đã đồng ý trước đó. Là mỗi bên phải để cho đối thủ trả lời mỗi câu hỏi trong hai phút không bị gián đoạn. Nhưng tổng thống Trump đã nóng nẩy cãi ngang “Tôi đoán là tôi đang tranh luận với ông, chứ không phải là ông ấy (Biden).
Sự không chấp hành quy luật buổi tranh luận của tổng thống Trump vào hôm tối thứ Ba đã vượt quá mức kiểm soát khiến Ủy ban tranh luận của Tổng thống (CPD), một cơ quan lưỡng đảng giúp lập kế hoạch và thực hiện các cuộc tranh luận giữa các ứng cử viên tổng thống và phó tổng thống, đã phải thông báo ngay ngày hôm sau, thứ Tư, rằng họ sẽ phải tính đến các thay đổi trong các cuộc tranh luận sắp tới để các tranh luận đó diễn ra “có trật tự hơn.”
Theo dự định vào ngày thứ Tư Tổng thống Trump sẽ đi vận động tại tiểu bang Minnesota, nơi mà Hillary Clinton vào năm 2016 đã giành chiến thắng nhưng ban vận động của Trump trong cuộc bầu cử năm 2020 lại muốn lật ngược lại tình hình. Những người theo Đảng Cộng hòa Minnesota sau buổi tranh luận tổng thống tối thứ Ba vừa qua, tuy nhiên, đã nói rằng cơ hội tốt nhất của tổng thống Trump để gây áp lực lên đối thủ là cựu phó tổng thống Biden trên tiểu bang xanh truyền thống này, có thể đã tuột khỏi tầm tay của ông.
Amy Koch, một đảng viên Đảng Cộng hòa và nguyên lãnh đạo khối đa số tại Thượng viện Minnesota, nhận xét: “Biden, đặc biệt là trong nửa đầu của cuộc tranh luận, trông yếu ớt và có vẻ như tất cả những điều mà đảng Dân chủ lo lắng có thể trở thành sự thật.” “Nhưng sau đó Trump đã áp đảo quá mức. Những điều ông ấy thực hiện đã vượt quá đỉnh điểm và thô lỗ, nó cho thấy sự tuyệt vọng và lấn lướt”. Tổng thống đã thổi bay nó. Ông ấy không làm gì để cải thiện vị thế của mình với các cử tri độc lập, phụ nữ và các ngoại ô. Trên thực tế, ông có thể đã đi ngược lại với những người Cộng hòa bất mãn. Ông ấy cần một màn trình diễn mạnh mẽ và cơ hội đã ở đó. Tất cả đã được sẵn sàng để ông ấy chỉ cần huýt sáo và loại đối thủ ra khỏi sân chơi.” Nhưng sự việc đã đi ngược lại.
Điều này đã gây thất vọng sâu sắc cho các đảng viên Cộng hòa, những người tin rằng ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Joe Biden có thể sẽ mắc nhiều sai lầm trong cuộc tranh luận nếu Trump có được chiến thuật và biết kiểm soát bản thân. Không những thế, trong khi chỉ còn 33 ngày trước cuộc bầu cử, tổng thống Trump lại phải đương đầu với một cuộc tranh cãi chủng tộc khác qua việc ông đã từ chối lên án những người theo chủ nghĩa da trắng siêu việt (white supremacists) ngay trên diễn trường lớn nhất có thể tưởng tượng được. Mà theo CNN thì con số này ít nhất là 73 triệu người. Nhiều phần là những người này sẽ quyết định sẽ bỏ phiếu cho ai, sau khi nghe Biden và Trump thảo luận.
Phát biểu của Tổng thống Trump về nhóm cực đoan da trắng Proud Boys là: "đứng lại và chờ," (stand back and stand by) đã được đưa ra sau khi người điều hành cuộc tranh luận Chris Wallace hỏi liệu Trump có sẵn sàng lên án những người theo chủ nghĩa thượng tôn da trắng hay không. Tổng thống Trump nói "chắc chắn," nhưng khi bị thúc ép nói ra lời, thì ông đã không làm như vậy. Điều này ngay lập tức đã trở thành một trong những khoảnh khắc được bàn tán nhiều nhất của cuộc tranh luận và khiến những người có nhiệm vụ bảo vệ những nhận định của Tổng thống Trump phải đau đầu.
Nhóm “Proud Boys,” được biết đến như những người da trắng theo chủ nghĩa dân tộc, chống Hồi giáo và quan hệ chặt chẽ với những phần tử cực đoan bạo lực công khai, ngay lập tức đã ăn mừng những bình luận của tổng thống Trump. Một trang mạng xã hội liên kết với tổ chức tự xưng là "người theo chủ nghĩa sô-vanh da trắng" đã thêm câu nói "đứng lại và chờ" (stand back and stand by) này vào biểu trưng logo của Proud Boys. Trong một cuộc phỏng vấn với CBS ngày hôm sau, Donald Trump Tr. con trai tổng thống đã chữa lại rằng có lẽ tổng thống đã nói nhịu chữ stand down (dẹp đi, bỏ đi) thành stand back
Trừ một thượng nghị sĩ da đen duy nhất thuộc đảng Cộng hòa là Tim Scott tiểu bang South Carolina nhẹ lời với ông Trump, nói rằng ông tin rằng tổng thống đã “bỏ sót”. Tất cả các dân cử đảng Cộng hòa và các đồng minh bảo thủ đã phản đối những phát biểu này của tổng thống Trump, và cho rằng ông Trump lẽ ra phải chối bỏ rõ ràng những người theo chủ nghĩa thượng tôn da trắng.
Lãnh đạo khối đa số Thượng viện Mitch McConnell ngắn gọn nói việc không lên án chủ nghĩa da trắng siêu việt là "không thể chấp nhận được".
Thượng nghị sĩ Mike Rounds, đảng Cộng hòa, tiểu bang South Dakota nói tổng thống Trump lẽ ra phải "nói rõ rằng không có chỗ cho những người ở phía cực tả hay cực hữu."
Thượng nghị sĩ Mitt Romney (Utah), ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa năm 2012, nói với các phóng viên trong bữa tiệc trưa hàng tuần của đảng Cộng hòa tại Thượng viện rằng cuộc tranh luận đầu tiên giữa Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Joe Biden, vốn đầy rẫy những gián đoạn, xúc phạm cá nhân và nói dẫm lên nhau, là “một sự xấu hổ”.
Cựu Thống đốc Chris Christie của New Jersey, người ủng hộ Trump từ những ngày đầu tiên tranh cử năm 2016 và là một trong những cố vấn tranh luận của Trump, gọi màn trình diễn của tổng thống là “quá nóng”. Sau đó, Jonathan Martin của The Times đã viết: “Chiến thuật kiểu xe ủi đất của tổng thống thể hiện một rủi ro rất lớn đối với một người đương nhiệm, đang ở vị trí phía sau ông Biden, phần lớn bởi vì các cử tri, bao gồm cả một số người ủng hộ ông vào năm 2016, đã quá mệt mỏi bởi các cuộc tấn công và những cơn giận dữ bùng phát gần như hàng ngày của tổng thống”. Anne Applebaum của tạp chí The Atlantic xu hướng trung dung hơi tả khuynh thì viết: “Trọng tâm của Trump trong cuộc tranh luận là làm suy yếu đi niềm tin vào cuộc bầu cử, và vào chính nền dân chủ”.
Lindsey Graham thượng nghị sĩ Cộng hòa tiểu bang South Carolina là người thân cận luôn luôn bênh vực ông Trump nhận định rằng “tổng thống lẽ ra phải nói rõ rằng Proud Boys là một nhóm kỳ thị chủng tộc đi ngược lại với những lý tưởng của dân chúng Mỹ”.
Về phía đối lập, Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren đảng Dân chủ, tiểu bang Massachusetts, đã chỉ trích Tổng thống Trump về việc ông từ chối tố cáo các nhóm tranh đấu cực đoan da trắng trong cuộc tranh luận tổng thống tối thứ Ba. "Đó không phải là nước Mỹ mà chúng ta muốn tiến tới," bà cho biết.
Thượng nghị sĩ Chuck Schumer đảng Dân Chủ, tiểu bang New York, lãnh tụ khối thiểu số Thượng viện, đã hỏi tại sao đảng Cộng hòa không xấu hổ rằng Donald Trump là một đảng viên Cộng hòa. "Trong một tiếng rưỡi mà cảm giác như là cả đời, tổng thống đã cố gắng xúc phạm người con trai đã khuất của Phó tổng thống Biden và bôi nhọ một người còn sống, làm hài lòng một nhóm cực đoan da trắng và kết thúc đêm nay bằng sự một lần nữa gây nghi ngờ cho cuộc bầu cử của chính chúng ta," Schumer nói.
Theo dự định của đảng Cộng hòa, chiến lược tranh luận của tổng thống Trump là phải đưa được hình ảnh của cựu phó tổng thống Biden đến gần với với lập luận của chiến dịch Trump rằng cựu phó tổng thống Biden về trí óc đã không còn phù hợp cho Phòng Bầu Dục. Điều đó tuy nhiên đã không xảy ra.
Còn nước còn tát, đảng Cộng hòa tuy nhiên cho biết vẫn có những diễn biến không thể đoán trước vẫn có thể lật ngược tình thế. Vẫn còn thời gian để Trump xoay chuyển với hai cuộc tranh luận còn lại (đã lên lịch vào các ngày 15 và 22 tháng Mười), với điều kiện tổng thống Trump sẽ phải tham gia vào một lịch trình tập luyện nặng hơn là Biden. “Chúng ta không cần phải thay đổi mọi thứ về chiến lược hay phong cách của ông ấy, vì đó là con người thật mà ông ấy có thể giữ lấy.” Amy Koch cho biết “Nhưng ông ấy cần phải chuẩn bị nói về những điều có chất lượng, sắp xếp dữ kiện có thứ tự và xuất hiện với phong cách một tổng thống. Hai cuộc tranh luận. Năm tuần nữa. Ông ấy có thể xoay chuyển tình thế. Các yếu tố và khả năng đều có nhưng phải tùy thuộc vào ông ta để mà chiến thắng”.
Nhận định về cựu phó tổng thống Joe Biden, ký giả New York Times David Leonhardt cho biết, Biden không phải lúc nào cũng nhạy bén. Đêm qua, ông ấy đôi khi vấp phải từ ngữ và vật lộn để đưa ra quan điểm của mình. Khi Trump đưa ra sơ hở, Biden đã không phải lúc nào cũng tận dụng được sơ hở của Trump. Tuy nhiên, ở những thời điểm khác, Biden đã truyền đạt ý tưởng của mình một cách rõ ràng.
Nhà sử học Heather Cox Richardson viết trong bản tin của mình rằng “Biden đưa ra cuộc tranh luận về đất nước và con người Mỹ, không phải về Trump." “Trong khi Trump liệt kê những bất bình của riêng mình, Biden đã nói chuyện trước ống kính, hỏi người Mỹ họ cần gì, họ nghĩ gì." Biden đã cư xử như nhiều ứng cử viên tổng thống trước đây, của cả hai đảng, trong các cuộc tranh luận.
Tổng thống Trump liệu có sẽ có những thay đổi trong hai cuộc tranh luận sắp tới vào tháng Mười hay không, rõ ràng là điều mà đảng Cộng Hòa rất quan tâm vì điều này phần nào sẽ nói trước kết quả của cuộc chạy đua vào phòng Bầu Dục ngày 3 tháng Mười Một sắp tới. Rich Lowry, thuộc bán nguyệt san bảo thủ National Review đưa ra nhận định: “Điểm mấu chốt mà Trump đã đặt ra là làm cho Biden rạn nứt, nhưng điều đó đã không xảy ra.” Cựu Phó Tổng thống Joe Biden, theo một cuộc thăm dò vừa được công bố vào hôm thứ Năm 01 tháng 10/2020, vẫn giữ vị trí dẫn đầu trước Tổng thống Trump ở Michigan, tiểu bang mà Trump đã giành được chiến thắng bốn năm về trước.
Tuệ Vân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét