CHUYỆN NỒI CƠM CUẢ ĐỨC KHỔNG TỬ - Tôn Nữ Hoàng Hoa

Mấy ngày nay, chị Thảo ở Cali qua chơi. Tôi biết chị Thảo vào năm thứ hai Sư Phạm Qui Nhơn. Phần đông là người ở Huế vào học Sư Phạm Qui Nhơn. Trong đó có anh Nguyễn Tri Hiệp và chị Phượng Degaul vì chị Phượng cao và rất đẹp . Đẹp nhất là mối tình của hai anh chị . Chiếu chiều, trên con đường Sư Phạm về Cường Để người ta hay thấy cặp uyên ương này chở nhau trên chiếc xe vespa chạy

<!>

Chị Thảo thường hay nhắc đến chị Phượng. Chị thường hỏi : Bây giờ Phượng Degaul ở đâu Hoa? Tôi hỏi lại: " Có yêu thầm, nhớ trộm anh Hiệp không mà cứ hỏi chị Phượng hoài." Chị cười cho biết là chị ấy nghe Anh Hiệp và chị Phượng định cư tại Orlando không biết Hoa có biết hay không?"

Biết chứ! Hồi còn học Sư Phạm tụi tôi xem chị Phượng như chị cả. Khi nào miệng chị cũng cười toe toet. Chị đằm thắm, cổ kính còn anh Hiệp thì như người anh Cả của trường Sư Phạm

Hôm nay chị nhắc lại anh Hiệp, chị Phượng, bỗng dưng những ngày xưa thân ái theo ngõ ngách ký ức hiện về trong khuôn khổ hệ thống của gia đình. Cuộc đời cứ êm đềm lướt trôi và những ưu tư quằn quại trong cuộc sống cũng trở nên giản dị bình thường.

Chiều nay, trong lúc nấu cơm . Chị Thảo đứng một bên cạnh  hỏi: " Hoa có biết chuyện nồi cơm của Đức Khổng Tử  không? Tôi cườ trả lời chị:

" Nồi cơm của em nhão, khô ra làm sao em còn chưa biết mà đòi biết đến nồi cơm của Đức Khổng Tử?"

Chị Thảo la lên:" Con này sao thích nói quanh co quá. Tao chỉ hỏi biết hay không mà trả lời thật vô duyên" "Thì em nói không biết. Chị biết thì kể đi"

Trong thời Đông Chu, chiến tranh liên miên, các nước chư hầu loạn lạc, dân chúng phiêu bạt điêu linh, lầm than đói khổ .Thầy trò Khổng Tử cũng lâm vào cảnh rau cháo cầm hơi và cũng có nhiều ngày phải nhịn đói, nhịn khát. Vì thế, Khổng Tử mới dẫn hai người học trò yêu qúi nhất của ông từ nước Lỗ sang qua nước Tề để du thuyết

Nghe danh tiếng của  Khổng Tử đến Tề. Có một nhà hào Phú nước Tề mới đem đến biếu thầy trò Khổng Tử một ít gạo. Khổng Tử liền phân công Tử Lộ dẫn các môn sinh vào rừng kiếm rau, còn Nhan Hồi thì đảm nhận việc thổi cơm.

Sau khi Tử Lộ dẫn các môn sinh vào rừng kiếm rau, Nhan Hồi thổi cơm ở nhà bếp, Khổng Tử nằm đọc sách ở nhà trên, đối diện với nhà bếp, cách một cái sân nhỏ.

Đang đọc sách bỗng Khổng Tử nghe một tiếng “cộp” từ nhà bếp vọng lên, Khổng Tử ngừng đọc, liếc mắt nhìn xuống.

Khổng Tử thấy Nhan Hồi mở nắp nồi cơm ra rồi lấy đủa xới xới nồi cơm  cho vào tay và nắm lại từng nắm nhỏ … Xong, Nhan Hồi đậy nắp  lại, liếc mắt nhìn chung quanh … rồi từ từ đưa cơm lên miệng …

Hành động của Nhan Hồi không lọt qua đôi mắt của vị thầy tôn kính. Khổng Tử thở dài … ngửa mặt lên trời mà than rằng: “Chao ôi! Học trò yêu qúi nhất của ta mà lại đi ăn vụng thầy, vụng bạn, đốn mạt như thế này ư?  Bao nhiêu kỳ vọng ta đặt vào nó thế là tan thành mây khói!”

Sau đó, Tử Lộ cùng các môn sinh khác mang rau về  Nhan Hồi lại luộc rau  Khổng Tử vẫn nằm im đau khổ …

Một lát sau rau chín. Nhan Hồi và Tử Lộ dọn cơm lên nhà trên; tất cả các môn sinh chắp tay mời Khổng Tử xơi cơm.

Khổng Tử ngồi dậy và nói rằng: “Các con ơi! Chúng ta đi từ đất Lỗ sang Tề đường xa vạn dặm, thầy rất mừng vì trong hoàn cảnh loạn lạc, đói khổ như thế này mà các con vẫn giữ được tấm lòng trong sạch, các con vẫn yêu thương đùm bọc nhau, các con vẫn một dạ theo thầy, trải qua bao nhiêu chặng đường đói cơm, khát nước …

Hôm nay, ngày đầu tiên đến đất Tề, may mắn làm sao thầy trò ta lại có được bữa cơm. Bữa cơm. đầu tiên trên đất Tề làm thầy chạnh lòng nhớ đến quê hương nước Lỗ. Thầy nhớ đến cha mẹ thầy , cho nên thầy muốn xới một bát cơm để cúng cha mẹ thầy, các con bảo có nên chăng?

Trừ Nhan Hồi đứng im, còn các môn sinh đều chắp tay thưa: “Dạ thưa thầy, nên ạ!”

Khổng Tử lại nói: “Nhưng không biết nồi cơm này có sạch hay không?”

Tất cả học trò không rõ ý Khổng Tử muốn nói gì nên ngơ ngác nhìn nhau.

Lúc bấy giờ Nhan Hồi liền chắp tay thưa: “Dạ thưa thầy, nồi cơm này không được sạch.”

Khổng Tử hỏi: “Tại sao?”

Nhan Hồi thưa: “Khi cơm chín con mở nắp  ra xem thử cơm đã chín đều chưa, chẳng may một cơn gió tràn vào, bồ hóng và bụi trên nhà rơi xuống làm bẩn cả nồi cơm.. Con đã nhanh tay đậy nắp lại nhưng không kịp. Sau đó con liền xới lớp cơm bẩn đó ra, định vứt đi … nhưng lại nghĩ: cơm thì ít, anh em lại đông, nếu bỏ lớp cơm bẩn này thì vô hình chung đã làm mất một phần ăn, anh em hẳn phải ăn ít lại. Vì thế cho nên con đã mạn phép thầy và tất cả anh em, ăn trước phần cơm bẩn ấy, còn phần cơm sạch để dâng thầy và tất cả anh em …

Thưa thầy, như vậy là hôm nay con đã ăn cơm rồi và bây giờ, con xin phép không ăn cơm nữa, con chỉ ăn phần rau thôi. Hơn nữa, nồi cơm đã ăn rồi thì cũng không còn tinh tấn nữa nên không thể cúng được nữa

Nghe Nhan Hồi nói xong, Khổng Tử ngửa mặt lên trời mà than rằng: “Chao ôi! Thế ra trên đời này có những việc chính mắt mình trông thấy rành rành mà vẫn không hiểu được đúng sự thật!  Suýt tí nữa là Khổng Tử này trở  thành kẻ hồ đồ!”

Nghe chị Thảo kể xong, tôi hỏi chị: Trong thế gian mới có môt người uyên bác như Khổng Tử mà suýt nữa trở thành kẽ hồ đồ. Còn trong thế gian có không biết bao nhiêu con người chuyện có nói thành không, chuyện không nói thành có. Ngậm máu phun người  thì họ có ngửa mặt lên trời mà than không chị?

Chị Thảo bảo tôi: Đã biết có những hạng người như vậy sao lại đi giao du cho dính máu vào người. Tiên trách kỷ, hậu trách nhân .Tốt hơn hết là nên kính chi viễn nhi với những hạng người như vậy thì xã hội mới có cơ hội bình an.

Em chỉ hỏi chị là họ có ngửa mặt lên trời mà than không, tại sao chị lại nói tiên trách kỷ, hậu trách nhân ?

Chị Thảo đáp: Họ là những người đang mang nghiệp vào thân.

Một nghiệp được gây ra hoặc bằng một hành động thuộc thân, thuộc tâm hay ngôn ngữ. Như thế khi chúng sinh có ý làm cái gì thì đã tạo nghiệp, không nhất thiết việc làm đó có xảy ra hay không. Chính tư tưởng đã tạo tác nghiệp. Một hành động sẽ không gây nghiệp nếu nó được thực hiện mà không xuất phát từ tham, sân, si . Nghiệp tạo ra quả báo trong tương lai.Nếu tạo nghiệp tốt thì có quả tốt. Còn như cứ tạo nghiệp xấu thì quả  báo cũng không sáng sủa gì.

Tôn Nữ Hoàng Hoa

23/7/2018